ΘΕΜΑ : «Ασφάλιση αλλοδαπών μετά την έκδοση των Π.Δ 358/97 και 359/97»

Transcript

1 ΘΕΜΑ : «Ασφάλιση αλλοδαπών μετά την έκδοση των Π.Δ 358/97 και 359/97» Σας κοινοποιούμε τα υπ'αριθ. 358 και 359/97 Προεδρικά Διατάγματα (ΦΕΚ 240/τ.Α'/ ) σχετικά με την νόμιμη παραμονή και εργασία των αλλοδαπών στην Ελλάδα και την χορήγηση Κάρτας Προσωρινής Άδειας Παραμονής και Κάρτας Παραμονής Περιορισμένης Χρονικής Διάρκειας, για ενημέρωσή σας, και σας γνωρίζουμε τα εξής : 1. ΣΚΟΠΟΣ Από τα κοινοποιούμενα Προεδρικά Διατάγματα, προβλέπεται η διαδικασία νόμιμης παραμονής και εργασίας των αλλοδαπών στην Ελλάδα σε δύο φάσεις και συγκεκριμένα : α) Σκοπός του υπ' αριθ. 358/97 Π.Δ είναι η καταγραφή των αλλοδαπών που διαμένουν παράνομα στην Ελλάδα, είτε απασχολούνται είτε αναζητούν απασχόληση, καθώς και η έναρξη της διαδικασίας που θα οδηγήσει στην νομιμοποίηση τους, υπό ορισμένες προϋποθέσεις. Ορίζεται η μέθοδος και τα μέσα καταγραφής των αλλοδαπών, καθώς και οι υποχρεώσεις των εργοδοτών που τους απασχολούν. Ορίζονται, επίσης, τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των αλλοδαπών που εφοδιάζονται με την προσωρινή άδεια εργασίας, η οποία καλείται Κάρτα Προσωρινής Αδειας Παραμονής (Άσπρη) β) Σκοπός του υπ' αριθ. 359/97 Π.Δ είναι η αντιμετώπιση του προβλήματος της παράνομης οικονομικής μετανάστευσης, με την πρόβλεψη της διαδικασίας των όρων και των προϋποθέσεων χορήγησης της Κάρτας Παραμονής Περιορισμένης Χρονικής Διάρκειας ( Πράσινη)

2 -2- Ορίζονται οι προϋποθέσεις και η διαδικασία χορήγησης της Κάρτας αυτής καθώς και οι ασφαλιστικές υποχρεώσεις εργοδοτών που απασχολούν αλλοδαπούς και τα δικαιώματα αλλοδαπών που είναι κάτοχοι της Κάρτας Παραμονής Περιορισμένης Χρονικής Διάρκειας. Οι διατάξεις και των δύο Π.Δ δεν έχουν εφαρμογή στους υπηκόους των Κρατών-Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης και στους υπηκόους των Κρατών Μελών του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου που δεν ανήκουν στην Ε.Ε. ούτε στα μέλη της οικογένειας τους (οι χώρες του ΕΟΧ που δεν ανήκουν στην Ε.Ε., είναι η Ισλανδία, η Νορβηγία και το Λιχτενστάϊν). Δεν εφαρμόζονται, επίσης, στους αλλοδαπούς ναυτικούς που απασχολούνται επί πλοίων υπό Ελληνική σημαία. Τα οριζόμενα, από τα ανωτέρω Π.Δ, δεν έχουν εφαρμογή επί των Βορειοηπειρωτών,άλλωστε, όπως είναι γνωστό, οι Βορειοηπειρώτες δεν αντιμετωπίζονται από το ΙΚΑ ως αλλοδαποί (Σχετ Γεν. Εγγραφα Γ99/91/ , ΑΙ 1/229/ ) Η αρμοδιότητα, για την χορήγηση τόσο της Κάρτας Προσωρινής Αδειας Παραμονής όσο και της Κάρτας Παραμονής Περιορισμένης Χρονικής Διάρκειας, ανήκει στον ΟΑΕΔ, από τον οποίο έχουν δοθεί σχετικές οδηγίες για την υλοποίηση των διαταγμάτων αυτών. 2. ΑΣΦΑΛΙΣΗ ΑΛΛΟΔΑΠΩΝ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΚΔΟΣΗ ΤΩΝ Π.Δ 358 ΚΑΙ 359/97 Οπως είναι γνωστό, μετά την εφαρμογή των διατάξεων του άρθρου 24 του Ν. 1902/90, όλοι οι αλλοδαποί, που απασχολούνται στην χώρα μας σε οποιαδήποτε εργασία ασφαλιστέα στο ΙΚΑ, υπάγονται στην ασφάλιση αυτού από την πρώτη ημέρα της απασχόλησής τους (εκτός από τους προερχόμενους από τις χώρες της ΕΟΚ ή τις χώρες με τις οποίες η Ελλάδα έχει συνάψει διμερή κοινωνικοασφαλιστική σύμβαση, καθώς και το αλλοδαπό προσωπικό των εταιρειών Α.Ν. 89/67, 378/68). Η νομιμότητα ή μη της σύμβασης εργασίας,καθώς και η ύπαρξη ή μη άδειας παραμονής ή εργασίας δεν επηρεάζει την δημιουργία της ασφαλιστικής σχέσης και την υποχρέωση του εργοδότη για ασφάλιση του αλλοδαπού που παρέχει εργασία ασφαλιστέα στο ΙΚΑ. Επομένως, για την υπαγωγή στην ασφάλιση του Ιδρύματος του παράνομα διαμένοντος εργαζόμενου αλλοδαπού εφαρμόζεται αποκλειστικά η νομοθεσία του Ιδρύματος και δεν έχει εφαρμογή η παρ. 2 του άρθρου 31 του Ν. 1975/91. (Σχετ. Εγκ. 88/90, Γεν. Εγγρ. Α11/224/ ) Τα ανωτέρω, κατ'αρχήν, έχουν εφαρμογή και μετά την έκδοση των προαναφερομένων διαταγμάτων. Ομως τόσο στο άρθρο 3 του Π.Δ 358 όσο και στο άρθρο 6 του Π.Δ 359, γίνεται αναφορά των ασφαλιστικών υποχρεώσεων των εργοδοτών και των ασφαλιστικών δικαιωμάτων των αλλοδαπών. Ειδικότερα, στην παρ. 2 του άρθρου 3 του Π.Δ 358, αναφέρεται, ότι ο εργοδότης που παραλείπει να δηλώσει τα στοιχεία ταυτότητας του αλλοδαπού που απασχολεί κατά την προηγούμενη παράγραφο, έχει έναντι αυτού και των ασφαλιστικών ταμείων όλες τις εργασιακές και κοινωνικοασφαλιστικές υποχρεώσεις, ως εάν η εργασία να παρέχεται μετά από νόμιμη σύμβαση εργασίας.

3 -3- Η παρ. 3, όμως, του ίδιου άρθρου θεσπίζει εξαίρεση από τον κανόνα για ένα μεταβατικό στάδιο, απαλλάσονται δε από την υποχρέωση ασφάλισης του αλλοδαπού προσωπικού οι εργοδότες που θα δηλώσουν αυτό στον ΟΑΕΔ εντός 15νθημέρου από την έναρξη απασχόλησης του και πάντως εντός της προθεσμίας των πέντε μηνών (παρ. 1 του άρθρου 2), δηλαδή μέχρι 31/5/98. Συγκεκριμένα, αναφέρονται τα εξής :1) Οι αξιώσεις που γεννήθηκαν υπέρ των ασφαλιστικών ταμείων σε βάρος του εργοδότη παραγράφονται για το προηγούμενο της ημέρας της δήλωσης διάστημα. 2)Αλλοδαποί, για τους οποίους δεν καταβλήθηκαν εισφορές ή δεν έχουν περιληφθεί σε καταλογιστικές πράξεις, εξαιρούνται από την ασφάλιση των οικείων ασφαλιστικών φορέων για το προηγούμενο της ημέρας της δήλωσης του εργοδότη διάστημα. Εξάλλου, στην παρ. 1 εδαφ. γ του άρθρου 6 του Π.Δ 359, αναφέρεται, ότι ασφαλιστικές εισφορές που τυχόν καταβλήθηκαν πριν από την έναρξη της ισχύος του παρόντος Προεδρικού Διατάγματος αναγνωρίζονται από τους οικείους ασφαλιστικούς οργανισμούς και προσμετρούνται στην θεμελίωση των αντίστοιχων ασφαλιστικών δικαιωμάτων. Από το συνδυασμό των προαναφερομένων προκύπτει ότι: 1) Οι εργοδότες που απασχολούν αλλοδαπό, κατά την έναρξη ισχύει του Π.Δ 358 (28/11/97) ή θα απασχολήσουν αλλοδαπό εντός της πεντάμηνης προθεσμίας (1/1-31/5/98), χωρίς να έχουν τηρηθεί οι διατάξεις του Ν. 1975/91, και δηλώσουν την απασχόληση του στην αρμόδια υπηρεσία του ΟΑΕΔ εντός δεκαπενθημέρου από την έναρξη απασχόλησης και το αργότερο μέχρι 31/5/98, απαλλάσσονται από την υποχρέωση ασφάλισης στο ΙΚΑ των αλλοδαπών αυτών. 2) Οι αξιώσεις που γεννήθηκαν υπέρ του ΙΚΑ, για χρόνο ασφάλισης αλλοδαπού, μέχρι την προηγούμενη ημέρα της δήλωσης παραγράφονται και, κατά συνέπεια, δεν θα χωρήσει ασφάλιση στο ΙΚΑ για τα συγκεκριμένα πρόσωπα και για το συγκεκριμένο χρονικό διάστημα. Αλλοδαποί, δηλαδή, για τους οποίους δεν καταβλήθηκαν εισφορές ή δεν έχουν περιληφθεί σε καταλογιστικές πράξεις, εξαιρούνται από την ασφάλιση του Ιδρύματος (μέχρι την προηγούμενη ημέρα της δήλωσης). 3)Αντίθετα, (κατά τα οριζόμενα στην παρ. 1 του άρθρου 6 του Π.Δ 359) ασφαλιστικές εισφορές που καταβλήθηκαν για αλλοδαπούς (κατά τα προαναφερόμενα) πριν από την έναρξη ισχύος του Π.Δ 359( ), θεωρείται ότι νόμιμα καταβλήθηκαν και ο χρόνος ασφάλισης που αντιστοιχεί σ' αυτές, αναγνωρίζεται για την θεμελίωση των αντίστοιχων ασφαλιστικών δικαιωμάτων. 4) Επίσης, χρόνος ασφάλισης αλλοδαπών, οι οποίοι έχουν περιληφθεί σε καταλογιστικές πράξεις που εκδόθηκαν μέχρι και την 27/11/97, δεν διαταράσσεται και θα αντιμετωπίζεται ανάλογα με το στάδιο, στο οποίο βρίσκονται οι ανεξόφλητες ΠΕΕ ( εάν έχουν καταστεί οριστικές ή εκκρεμούν ενώπιον ΤΔΕ, Διοικητικού Πρωτοδικείου, κ.λ.π) σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία του Ιδρύματος. 5) Διευκρινίζουμε, ότι η κατά τα παραπάνω, δήλωση για απασχόληση αλλοδαπού θα πρέπει να υποβληθεί το αργότερο μέχρι 31/5/98. Εάν υποβληθεί μετά την ημερομηνία αυτή, ο εργοδότης δεν απαλλάσσεται από την υποχρέωση ασφάλισης του αλλοδαπού και θα πρέπει να τον ασφαλίσει για όλο το διάστημα της απασχόλησης του.

4 -4-6) Επισημαίνεται ακόμη, ότι δεν απαλλάσσονται από την υποχρέωση ασφάλισης οι εργοδότες που απασχολούσαν, κατά το παρελθόν, αλλοδαπούς, οι οποίοι, όμως, είχαν αποχωρήσει πριν από τη δημοσίευση του ΠΔ 358/97 ( ), χωρίς να ασφαλισθούν, επειδή δεν εμπίπτουν στην παρ. 1 του άρθρου 3 αυτού. 3. ΕΝΕΡΓΕΙΕΣ ΥΠΟΚ/ΤΩΝ 3.1 Υπηρεσίες εσόδων Οπως προαναφέρεται, για να έχουν εφαρμογή οι εν λόγω διατάξεις σ'εργοδότες που απασχολούν αλλοδαπούς, θα πρέπει αυτοί (οι εργοδότες) να προβούν σε δήλωση της απασχόλησης στον ΟΑΕΔ, το αργότερο μέχρι 31/5/98. Η εν λόγω δήλωση γίνεται με τη γνωστή μέχρι σήμερα διαδικασία, δηλαδή την κάρτα αναγγελίας πρόσληψης, ή οποία (κάρτα) θα αποτελέσει για τις υπηρεσίες μας το επίσημο αποδεικτικό στοιχείο για την εφαρμογή των κοινοποιούμενων Π.Δ. Από την λήψη της παρούσας ακολουθείται η κατωτέρω διαδικασία: 1) Οι ΠΕΕ που εκδόθηκαν πριν την 28/11/97, για την ασφ/κή τακτοποίηση αλλοδαπού, δεν ακυρώνονται. 2) Οι ΠΕΕ που εκδόθηκαν μετά την 28/11/97, με τις οποίες έχουν καταλογισθεί εισφορές για απασχόληση πριν την 28/11/97, παραμένουν ισχυρές, υπό την προϋπόθεση ότι η εργασιακή σχέση έχει διακοπεί αποδεδειγμένα πριν την 28/11/97. 3) Οι ΠΕΕ που εκδόθηκαν μετά την 28/11/97, με τις οποίες έχουν καταλογισθεί εισφορές, για απασχόληση πριν και μετά την 28/11/97, παραμένουν σε εκκρεμότητα μέχρι να διαπιστωθεί εάν ο εργοδότης δήλωσε στον ΟΑΕΔ την εν λόγω απασχόληση. Εάν, μέχρι 31/5/98, (τελευταία προθεσμία υποβολής της δήλωσης), δεν προβεί σ'αυτή, οι ΠΕΕ είναι ισχυρές. Αντίθετα, εάν δηλώσει - αναγγείλει την απασχόληση οι ΠΕΕ θ'ακυρωθούν. 4) Καταγγελίες αλλοδαπών, διαπιστώσεις απασχόλησης από επιτόπιο έλεγχο, εκθέσεις ΕΥΠΕΕ που αφορούν απασχολήσεις που αποδεδειγμένα έχουν διακοπεί, λόγω λύσης της εργασιακής σχέσης πριν την 28/11/97, διεκπεραιώνονται κανονικά. Απαραίτητη προϋπόθεση, λοιπόν, για την διεκπεραίωση των εν λόγω σημειωμάτων,είναι η διαπίστωση της διακοπής της εργασιακής σχέσης πριν την 28/11/97. Εάν η εργασιακή σχέση συνεχιζόταν κατά την 28/11/97 (ημερομηνία δημοσίευσης του νόμου), αφού γίνει ειδική σημείωση στο ΒΕΕ, τα εν λόγω σημειώματα θα παραμείνουν σε εκκρεμότητα μέχρι 31/5/98. Μετά την 31/5/98, και εφόσον ο εργοδότης δεν έχει προβεί σε δήλωση - αναγγελία, θα διεκπεραιωθούν κατά τα γνωστά. Σε αντίθετη περίπτωση,εάν δηλαδή ο εργοδότης υποβάλλει δήλωση- αναγγελία η έναρξη ασφ/σης θα αρχίσει από την ημερομηνία υποβολής αυτής.

5 -5- Παράδειγμα : Αλλοδαπός εργάζεται από 1/7/97 Αναγγελία πρόσληψης την 30/5/98 Εναρξη ασφάλισης από 30/5/98 Για τον ίδιο αλλοδαπό αν δεν έχει γίνει αναγγελία πρόσληψης μέχρι 31/5/98, Εναρξη ασφ/σης την 1/7/97. 5) Εξυπακούεται, ότι, εάν εργοδότης, ο οποίος απασχολεί αλλοδαπό, ζητά από τις υπηρεσίες μας την ασφ/κή του τακτοποίηση, για προγενέστερο της δήλωσης- αναγγελίας στον ΟΑΕΔ χρονικό διάστημα και δεν θέλει να κάνει χρήση της ευνοϊκής διάταξης της παρ. 3 του άρθρου 3 του κοινοποιούμενου 358/97 Π.Δ, ώστε να απαλλαγεί από την υποχρέωση καταβολής των εισφορών, οι Υπηρεσίες μας μπορούν να προβούν στην ασφαλιστική τακτοποίηση του εν λόγω αλλοδαπού, υπό τις παρακάτω προϋποθέσεις:α) διαπίστωση της πραγματικής του απασχόληση,β) προσκόμιση από τον εργοδότη της σχετικής κάρτας πρόσληψης,γ) υποβολή από τον εργοδότη σχετικής υπεύθυνης δήλωσης, στην οποία θα δηλώνει ότι : «αν και του γνωστοποιήθηκαν οι ευνοϊκές διατάξεις (άρθρο 3 παρ. 3 Π.Δ 358/97), επιθυμεί να καταβάλλει εισφορές ή να συνταχθεί σε βάρος του ΠΕΕ για την ασφαλιστική τακτοποίηση του αλλοδαπού» 6) Στις περιπτώσεις που θα πραγματοποιηθεί ουσιαστικός έλεγχος σε εργοδότες, που έχουν προβεί στην ασφ/κή τακτοποίηση αλλοδαπών με αγορά ενσήμων, δεν θα υπολογίζονται διαφορές αποδοχών, εισφορών κ.λ.π μέχρι την ημερομηνία υποβολής της δήλωσης και το αργότερο μέχρι την 31/5/98 (τελευταία προθεσμία δήλωσης- αναγγελίας). Μετά την 31/5/98 θα υπολογισθούν διαφορές εφόσον δεν υπάρχει δήλωση στον ΟΑΕΔ. 7) Στους εργοδότες, σε βάρος των οποίων έχουν καταλογισθεί ΠΕΕ, οι οποίες παραμένουν σε εκκρεμότητα, κατά τα προαναφερόμενα στην περίπτωση 2, λόγω προθεσμίας υποβολής της δήλωσης, θα χορηγούνται, μέχρι 31/5/98, βεβαιώσεις ασφ/κής ενημερότητας, χωρίς να υπολογίζονται οι οφειλές για τις οποίες θα απαλλαγούν, αν προβούν σε δήλωση - αναγγελία της απασχόλησης του αλλοδαπού. Η εν λόγω απαλλαγή δεν έχει εφαρμογή στους εργοδότες εκείνους που απασχολούν αλλοδαπούς, για τους οποίους έχει εκδοθεί άδεια εργασίας ή έχει ανανεωθεί η άδεια εργασίας σύμφωνα με τις διατάξεις του Ν. 1975/ Υπηρεσίες Μητρώου Ασφ/νων Όσον αφορά την απογραφή των αλλοδαπών, οι οποίοι αναλαμβάνουν εργασία ασφαλιστέα στο ΙΚΑ, θα εφαρμόζονται οι οδηγίες της εγκυκλίου 17/86 και των Γενικών Εγγράφων Α00/Π 02/ και Α00/1/ , με την παρακάτω προσθήκη. Στο εξής, εκτός από το Α' μέρος του απογραφικού δελτίου, θα συμπληρώνεται (για τα άτομα αυτά) υποχρεωτικά και το Β'μέρος αυτού μέχρι και την ένδειξη επτά (7). Η συμπλήρωση αυτή θα γίνεται με λατινικούς χαρακτήρες και με κεφαλαία ευανάγνωστα γράμματα που θα λαμβάνονται από τις βεβαιώσεις Α ή Β ή από την Κάρτα προσωρινής άδειας παραμονής αλλοδαπού (άσπρη κάρτα-συνημμένα υποδείγματα).

6 -6- Επομένως, βασική προϋπόθεση για την απογραφή του αλλοδαπού θα είναι η επίδειξη στον αρμόδιο υπάλληλο απογραφής των ανωτέρω εγγράφων και η ανάληψη ασφαλιστέας στο ΙΚΑ εργασίας.κατά παρέκκλιση των ισχυόντων μέχρι 31/5/98 να εκδίδονται ΔΑΤΕ σε αλλοδαπούς και σε περίπτωση που δεν δηλώνεται εργοδότης. Διευκρινίζεται εδώ ότι, στα άτομα αυτά δεν θα χορηγείται βεβαίωση ημερών εργασίας ή ημερομηνίας απογραφής για χρήση στον ΟΑΕΔ. Και τούτο γιατί, ο ανωτέρω Οργανισμός, για να χορηγήσει στα άτομα αυτά την κάρτα παραμονής περιορισμένης χρονικής διάρκειας (πράσινη κάρτα), θα στηρίζεται στα ασφαλιστικά βιβλιάρια τους. Φυσικά, σε περίπτωση απώλειας ασφ/κού βιβλιαρίου, θα ακολουθείται η διαδικασία του άρθρου 10 του Κανονισμού ασφάλισης του ΙΚΑ, κατά τα γνωστά Σας εφιστούμε την προσοχή, σε περίπτωση εμφάνισης αλλοδαπού που είναι κάτοχος ΔΑΤΕ και ισχυρίζεται ότι απογράφηκε στο παρελθόν με διαφορετικό ονοματεπώνυμο από το πραγματικό που έχει και ζητά την διόρθωση του με βάση τα νέα στοιχεία (βεβαιώσεις ή κάρτα), να μην προβαίνετε σε αλλαγή των ατομικών στοιχείων του, αλλά να παρακρατείτε τα ΔΑΤΕ, τα οποία αφού ανακεφαλαιωθούν θα τίθενται στον ασφαλιστικό φάκελο του Υπ/τος απογραφής. Εξυπακούεται ότι η απογραφή των προσώπων αυτών θα γίνεται με τα νέα στοιχεία. Συνημμένα Φ. 6 Ακριβές Αντίγραφο Η ΤΜΗΜΑΤΑΡΧΗΣ ΔΙΕΚ/ΣΗΣ &ΠΡΩΤ/ΛΟΥ Ο ΓΕΝΙΚΟΣ Δ/ΝΤΗΣ ΑΣΦ/ΚΩΝ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΠΟΥΛΙΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΣΤΑΘΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ

7

8

9

10

11

12

13

14

15