Χημεία Α Λυκείου Ασκήσεις τράπεζας θεμάτων στο 2 ο Κεφάλαιο 1) Θέμα 2530 (Ερώτημα 2.1. ) Δίνονται: υδρογόνο, 1 H, άζωτο, 7 N α) Να γράψετε την κατανομή των ηλεκτρονίων σε στιβάδες για το άτομο του αζώτου. β) Να αναφέρετε το είδος των δεσμών (ιοντικός ή ομοιοπολικός) μεταξύ ατόμων υδρογόνου και αζώτου στη χημική ένωση ΝΗ 3. γ) Να περιγράψετε τον τρόπο σχηματισμού των δεσμών και να γράψετε τον ηλεκτρονιακό τύπο αυτής της χημικής ένωσης. 2) Θέμα 2532 (Ερώτημα 2.1.) 32 α) Δίνεται ότι 16 S. Να μεταφέρετε στην κόλλα σας συμπληρωμένο τον παρακάτω πίνακα που αναφέρεται στο άτομο του θείου: Υποατομικά σωματίδια S 16 Στιβάδες p n e K L M β) Tι είδους δεσμός αναπτύσσεται μεταξύ του 17 Cl και του 19 K, ιοντικός ή ομοιοπολικός; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας, περιγράφοντας τον τρόπο σχηματισμού του δεσμού. 3) Θέμα 2536 (Ερώτημα 2.1.) Α) Δίνονται δύο ζεύγη στοιχείων. α) 12 Mg και 8 O, β) 8 O και 16 S. Σε ποιο ζεύγος τα στοιχεία έχουν παρόμοιες (ανάλογες) χημικές ιδιότητες; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. Β) Δίνεται ο παρακάτω πίνακας: S -2 NO 3-1 OH -1 Να +1 (1) (2) (3) χημικής ένωσης που μπορεί να σχηματιστεί, συνδυάζοντας τα δεδομένα του πίνακα. 4) Θέμα 2576 (Ερώτημα 2.1.) Α) Δίνονται δύο ζεύγη στοιχείων: α) 16 S και 17 Cl, β) 17 Cl και 9 F. Σε ποιο ζεύγος τα στοιχεία έχουν παρόμοιες (ανάλογες) χημικές ιδιότητες; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. Β) Δίνεται ο παρακάτω πίνακας. Cl -1 NO 3-1 S -2 Zn +2 (1) (2) (3) Δ. Παπαδόπουλος, χημικός 1
χημικής ένωσης που μπορεί να σχηματιστεί συνδυάζοντας τα δεδομένα του πίνακα. 5) Θέμα 2582 (Ερώτημα 2.1.) Δίνονται: χλώριο, 17 Cl και νάτριο, 11 Na. α) Να γράψετε την κατανομή των ηλεκτρονίων σε στιβάδες για τα άτομα Cl και Na. β) Tι είδους δεσμός υπάρχει στη χημική ένωση που σχηματίζεται μεταξύ Na και Cl, ιοντικός ή ομοιοπολικός; γ) Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας περιγράφοντας τον τρόπο σχηματισμού του δεσμού μεταξύ νατρίου και χλωρίου. 6) Θέμα 2602 (Ερώτημα 2.1., 2.2.) 2.1. Δίνονται: υδρογόνο, 1 Η και οξυγόνο, 8 Ο. α) Να γράψετε την κατανομή των ηλεκτρονίων σε στιβάδες για το άτομο του οξυγόνου. β) Να αναφέρετε το είδος των δεσμών (ιοντικό ή ομοιοπολικό) μεταξύ ατόμων υδρογόνου και ατόμων οξυγόνου στο μόριο της χημικής ένωσης: Η 2 Ο. γ) Να περιγράψετε τον τρόπο σχηματισμού των δεσμών και να γράψετε τον ηλεκτρονιακό τύπο αυτής της χημικής ένωσης. 2.2. Α. Να γράψετε τους υπολογισμούς σας για τον προσδιορισμό του αριθμού οξείδωσης του χλωρίου, Cl, στη χημική ένωση HClO 3. 7) Θέμα 2606 (Ερώτημα 2.1.) Για το άτοµο του χλωρίου δίνεται ότι: 17 Cl. α) Να γράψετε την κατανοµή των ηλεκτρονίων σε στιβάδες για το άτοµο του χλωρίου. β) Να αναφέρετε µε τι είδους δεσµό (ιοντικό ή οµοιοπολικό) ενώνονται τα άτοµα του χλωρίου στο µόριο Cl 2. γ) Να περιγράψετε τον τρόπο σχηµατισµού του δεσµού και να γράψετε τον ηλεκτρονιακό τύπο του µορίου Cl 2. 8) Θέμα 2611 (Ερώτημα 2.1., 2.2.) 24 Α) ίνεται για το µαγνήσιο: Z Mg. Να µεταφέρετε στην κόλλα σας συµπληρωµένο τον παρακάτω πίνακα που αναφέρεται στο άτοµο του µαγνησίου: Υποατομικά σωματίδια Στιβάδες p n e K L M Mg 12 Β) Τι είδους δεσµός αναπτύσσεται µεταξύ 3 Li και του χλωρίου 17 Cl, ιοντικός ή οµοιοπολικός; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας περιγράφοντας τον τρόπο σχηµατισµού του δεσµού. 2.2. Β) Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές (Σ) ή λανθασµένες (Λ) και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας σε κάθε περίπτωση. α) «Για τις ενέργειες Ε Μ και Ε L των στιβάδων Μ και L αντίστοιχα, ισχύει ότι Ε Μ < Ε L». Δ. Παπαδόπουλος, χημικός 2
β) «To στοιχείο οξυγόνο, 8 Ο, βρίσκεται στην 18η (VΙΙΙA) οµάδα και την 2η περίοδο του περιοδικού πίνακα». 9) Θέμα 2618 (Ερώτημα 2.1.A, B) A) Δίνεται ο παρακάτω πίνακας: Br -1 CO 3-2 OH -1 Li +1 (1) (2) (3) χημικής ένωσης που μπορεί να σχηματιστεί συνδυάζοντας τα δεδομένα του πίνακα. Β) Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή ως λανθασμένες και να αιτιολογήσετε την απάντησή σας σε κάθε περίπτωση: α) Ο οξείδωσης του Cl, στη χημική ένωση HClO 4, είναι +7. β) To στοιχείο νάτριο, 11 Na, βρίσκεται στην 1η (IA) ομάδα και την 2η περίοδο του Περιοδικού Πίνακα. 10) Θέμα 2635 (Ερωτήματα 2.1. Α, Β, 2.2. B) 2.1.Α) Δίνονται δύο ζεύγη στοιχείων: α) 12 Mg και 14 Si, β) 6 C και 14 Si. Σε ποιο ζεύγος τα στοιχεία έχουν παρόμοιες (ανάλογες) χημικές ιδιότητες; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. Β) Δίνεται ο παρακάτω πίνακας: I -1 SO 4-2 OH -1 Ca +2 (1) (2) (3) χημικής ένωσης που μπορεί να σχηματιστεί συνδυάζοντας τα δεδομένα του πίνακα. 2.2. B) Να γράψετε τους υπολογισμούς σας για τον προσδιορισμό του αριθμού οξείδωσης του θείου (S) στη χημική ένωση H 2 SO 4. 11) Θέμα 2718 (Ερωτήματα 2.1. Α, B) Α) Να ξαναγράψετε στην κόλλα σας τον πίνακα, συμπληρώνοντας τα κενά κάθε στήλης με το χημικό τύπο της ένωσης που αντιστοιχεί. Ονομασία Χλωριούχο ασβέστιο Υδροξείδιο του σιδήρου (ΙΙ) Διοξείδιο του άνθρακα Χημικός τύπος Β) Να υπολογίσετε τον αριθμό οξείδωσης του Ν στη χημική ένωση ΝO 2 και στο ιόν NO 2-1. 12) Θέματα 2719 (Ερώτημα 2.2.) Α) Δίνονται τα στοιχεία 17 Cl και 3 X. Δ. Παπαδόπουλος, χημικός 3
α) Με τι είδους χημικό δεσμό θα ενωθούν μεταξύ τους: ιοντικό ή ομοιοπολικό; Να αιτιολογήσετε την απάντηση σας. β) Να γράψετε το χημικό τύπο της ένωσης που θα σχηματιστεί. Β) Να αναφέρετε δυο διαφορές μεταξύ ομοιοπολικών και ιοντικών ενώσεων. 13) Θέμα 2724 (Ερωτήματα 2.1., 2.2.) 2.1. Δίνονται τα χημικά στοιχεία: 9 F και 19 K α) Να γραφεί για το καθένα από αυτά η κατανομή ηλεκτρονίων σε στιβάδες στα αντίστοιχα άτομα. β) Με βάση την ηλεκτρονιακή δομή να προσδιοριστεί η θέση για καθένα από αυτά τα χημικά στοιχεία στον περιοδικό πίνακα. γ) Το στοιχείο 19 Κ είναι μέταλλο ή αμέταλλο; Να αιτιολογήσετε την απάντηση σας. 2.2. A) Ποιος είναι ο των πρωτονίων, νετρονίων και ηλεκτρονίων για τα 25 2 παρακάτω ιόντα: Mg 15-3 12, Ν. 7 B) Τα ισότοπα είναι άτομα που ανήκουν στο ίδιο στοιχείο. Συμφωνείτε ή διαφωνείτε με την πρόταση αυτή; Να αιτιολογήσετε την απάντηση σας. 14) Θέμα 2737 (Ερώτημα 2.1.) 2.1. Ο παρακάτω πίνακας δίνει μερικές πληροφορίες για τα άτομα τριών στοιχείων X, Y και Z. Στοιχείο Ατομικός Μαζικός Χ 11 23 ηλεκτρονίων Υ 37 17 πρωτονίων νετρονίων Ζ 17 18 α) Να συμπληρώσετε τα κενά του πίνακα, αφού τον μεταφέρετε στην κόλλα σας. β) Ποια από τα παραπάνω στοιχεία είναι ισότοπα; Να αιτιολογήσετε την απάντηση σας. 15) Θέμα 2739 (Ερώτημα 2.1.) 2.1. Α) Ο οξείδωσης του χλωρίου (Cl), στην ένωση ΗClO είναι: α) -1, β) 0, γ)+1. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση. Να αιτιολογήσετε την απάντηση σας. Β) Να γράψετε στην κόλλα σας τους αριθμούς 1-4 και δίπλα τον χημικό τύπο και το όνομα της αντίστοιχης ένωσης που μπορεί να σχηματιστεί συνδυάζοντας τα δεδομένα του πίνακα. I -1 ΟΗ -1 S -2 PO 4-3 Νa +1 (1) (2) (3) (4) Δ. Παπαδόπουλος, χημικός 4
16) Θέμα 2750 (Ερώτημα 2.1. A, B) 2.1. Α) Να γράψετε στην κόλλα σας τον πίνακα, συμπληρώνοντας τα κενά κάθε στήλης με το χημικό τύπο της ένωσης που αντιστοιχεί. Ονομασία Υδροξείδιο του νατρίου Χλωριούχος χαλκός (ΙΙ) Υδρόθειο Οξείδιο του ασβεστίου Χημικός τύπος B) Ο οξείδωσης του αζώτου, Ν στην ένωση HΝO 3 είναι : α) +5, β) 5, γ) 0. Να επιλέξετε τη σωστή απάντηση. Να αιτιολογήσετε την απάντηση σας. 17) Θέμα 2751 (Ερωτήματα 2.1., 2.2.) 2.1. Ο παρακάτω πίνακας δίνει μερικές πληροφορίες για τα άτομα των στοιχείων Mg και Cl: Στοιχείο Ατομικός Μαζικός ηλεκτρονίων πρωτονίων νετρονίων Mg 12 12 Cl 35 17 α) Να συμπληρώσετε τα κενά του πίνακα, αφού τον μεταφέρετε στην κόλλα σας. β) Να προσδιορίσετε τον αριθμό των πρωτονίων και ηλεκτρονίων στα παρακάτω ιόντα: Μg 2+ και Cl -1. 2.2. A) Δίνονται δύο ζεύγη στοιχείων: α) 11 Na και 7 Ν, β) 17 Cl και 9 F. Σε ποιο ζεύγος τα στοιχεία έχουν παρόμοιες χημικές ιδιότητες; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. B) Να γράψετε τους υπολογισμούς σας για τον προσδιορισμό του αριθμού οξείδωσης του άνθρακα (C ), στο ιόν: CΟ 3 2-. 18) Θέμα 2945 (Ερώτημα 2.2.) 2.2. Να χαρακτηρίσετε την επόμενη πρόταση ως σωστή (Σ) ή λανθασμένη (Λ); α) Η ένωση μεταξύ του στοιχείου 17 Χ και του στοιχείου 19 Ψ είναι ιοντική. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. 19) Θέμα 2953 (Ερώτημα 2.1.) 2.1. Να χαρακτηρίσετε τις επόμενες προτάσεις ως σωστές (Σ) ή λανθασμένες (Λ); α) Τo χλώριο ( 17 Cl), μπορεί να σχηματίσει ομοιοπολικούς και ιοντικούς δεσμούς. β) Η ηλεκτραρνητικότητα καθορίζει την τάση των ατόμων να αποβάλλουν ηλεκτρόνια. γ) Το 17 Cl προσλαμβάνει ηλεκτρόνια ευκολότερα από το 9 F. Να αιτιολογήσετε τις απαντήσεις σας σε όλες τις περιπτώσεις Δ. Παπαδόπουλος, χημικός 5
20) Θέματα 2957-2973 (ερωτήσεις σωστό λάθος) α) Το 19 Κ +1 έχει τον ίδιο αριθμό ηλεκτρονίων με το 17 Cl -1. β) Τα στοιχεία μιας ομάδας έχουν τον ίδιο αριθμό στιβάδων. 14 γ) Το άτομο 6 C περιέχει δύο νετρόνια περισσότερα από τα ηλεκτρόνια. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. 21) Θέμα 2967 (Ερώτημα 2.1.) 2.1. Α) Να ονομασθούν οι επόμενες χημικές ενώσεις: α) Mg(OH) 2, β) BaCl 2, γ) H 3 PO 4, δ) NH 4 Br. Β) Ποιο έχει μεγαλύτερη ακτίνα; α) το 7 Ν ή το 15 P, β) το 19 K ή το 20 Ca. Να αιτιολογήσετε τις απαντήσεις σας σε όλες τις περιπτώσεις. 22) Θέμα 2972 (Ερώτημα 2.2.) 2.2. Α) Σε καθένα από τα επόμενα ζεύγη, ποιο έχει μεγαλύτερη ακτίνα και γιατί: α) 9 F ή 17 Cl, β) 16 S ή 17 Cl. Να αιτιολογήσετε τις απαντήσεις σας σε όλες τις περιπτώσεις. Β) Να ονομασθούν οι επόμενες χημικές ενώσεις: α) Ba(OH) 2, β) CaCl 2, γ) HNO 3, δ) NH 4 Cl. 23) Θέμα 2984 (Ερώτημα 2.1.) 2.1. Α) Να γράψετε στην κόλλα σας τον πίνακα, συμπληρώνοντας τα κενά κάθε στήλης με το χημικό τύπο της ένωσης που αντιστοιχεί. Ονομασία Χλωριούχο κάλιο Υδροξείδιο του χαλκού (ΙΙ) Διοξείδιο του άνθρακα Χημικός τύπος Β) Να υπολογίσετε τον αριθμό οξείδωσης του Ν στη χημική ένωση ΝO 2 και στο ιόν NO 2-. 24) Θέμα 2988 (Ερώτημα 2.1.) 2.1. Δίνονται τα χημικά στοιχεία: 9 F και 11 Νa. α) Να γραφεί για το καθένα από αυτά η κατανομή ηλεκτρονίων σε στιβάδες στα αντίστοιχα άτομα. β) Με βάση την ηλεκτρονιακή δομή να προσδιοριστεί η θέση για καθένα από αυτά τα χημικά στοιχεία στον Περιοδικό Πίνακα. γ) Το στοιχείο 11 Νa είναι μέταλλο ή αμέταλλο; Να αιτιολογήσετε την απάντηση σας. Δ. Παπαδόπουλος, χημικός 6