2 3 ΗΜΕΡΕΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ Ιδιαίτεροι δεσµοί ένωναν ανέκαθεν Έλληνες και Γερµανούς. Ο θαυµασµός των Γερµανών για ό,τι προσέφερε η Ελλάδα στη ύση, διαδραµατίζει εδώ έναν εξίσου σηµαντικό ρόλο µε τις ανθρώπινες σχέσεις που συνεχίζουν να αναπτύσσονται από την εποχή της ανεξαρτησίας της Ελλάδας µέχρι σήµερα. Σήµερα είµαστε εταίροι στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η οποία µας προσφέρει ειρήνη και ευηµερία και διασφαλίζει το ειδικό βάρος της ιστορίας και του πολιτισµού της Ευρώπης µας και στη σύγχρονη εποχή. Χαίροµαι ως εκ τούτου πολύ, που το Οµοσπονδιακό Υπουργείο Εξωτερικών στο Βερολίνο επέλεξε την Ελλάδα ως µια από τις χώρες που εφέτος θα πραγµατοποιηθούν Ηµέρες Γερµανικού Πολιτισµού. Το πρόγραµµα που ακολουθεί περιλαµβάνει πολιτιστικές εκδηλώσεις, τις οποίες προετοίµασαν για τους επό- µενους µήνες από κοινού η Γερµανική Πρεσβεία και το Goethe-Institut Athen, και αντικατοπτρίζει την ποικιλοµορφία των πολιτιστικών µας σχέσεων. Βασίζονται σ ένα πυκνό δίκτυο φιλικών επαφών και προωθούνται από το ευρύ πλέγµα των οικονοµικών ανταλλαγών. Εκφράζω τις ευχαριστίες µου σε όλους όσους εργάσθηκαν για το εγχείρηµα των Ηµερών Γερµανικού Πολιτισµού, και ειδικά τους έλληνες εταίρους, οι οποίοι µας στήριξαν υποδειγµατικά κατά το σχεδιασµό του προγράµµατος. Εύχοµαι σ όλους µας καλή επιτυχία και είµαι βέβαιος, ότι στο πρόγραµµά µας υπάρχει κάτι για κάθε γούστο. Dr. Wolfgang Schultheiss Πρέσβης της Οµοσπονδιακής ηµοκρατίας της Γερµανίας στην Ελλάδα Oι σχέσεις Ελλάδας Γερµανίας σε οικονοµικό και πολιτιστικό επίπεδο, αλλά και η ιδιαίτερη έλξη που ανέκαθεν ένιωθαν οι Γερµανοί για την Ελλάδα, συνθέτουν το φόντο για τη διοργάνωση των Ηµερών Γερµανικού Πολιτισµού 2007. Μια σειρά εκδηλώσεων, που καλύπτει χρονικά σχεδόν όλο το φθινόπωρο, αντανακλάσεις της πολυµορφίας του γερµανικού πολιτισµού, µεταφέρει στην ελληνική πρωτεύουσα και όχι µόνον τις τελευταίες τάσεις, αλλά και κλασικές δηµιουργίες από το χώρο της εικαστικής τέχνης, της λογοτεχνίας, του κινηµατογράφου ή της µουσικής. Οι εκδηλώσεις αυτές ωστόσο ανταποκρίνονται και σε πολλά άλλα ενδιαφέροντα του ελληνικού κοινού, ξετυλίγοντας τις πολλές και διαφορετικές πτυχές του σύγχρονου γερµανικού γίγνεσθαι, όπως την πολιτική επικαιρότητα, τον πολιτισµό της καθηµερινότητας, της µόδας, του design ή της αρχιτεκτονικής. Μεταξύ αυτών ξεχωρίζει το αφιέρωµα στο Βερολίνο, «BerlinVision», µε την πλούσια και γοητευτική καλλιτεχνική σκηνή του, αλλά και ειδικά προγράµµατα για µικρούς και µεγάλους και πολύ µεγάλους. Dr. Rüdiger Bolz Wolfger Pöhlmann ιευθυντής του Goethe-Institut Athen ιευθυντής του Τµήµατος και ιευθυντής των Ινστιτούτων Πολιτιστικών Εκδηλώσεων Goethe της Νοτιοανατολικής Ευρώπης του Goethe-Institut Athen
4 ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 10/9 18/4 24/9 12/9 ΣΥΝΑΥΛΙΑ MODERN STRINGS 8 ΕΚΘΕΣΗ WILHELM DÖRPFELD: ΠΑΛΑΙΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ 10 ΚΛΑΣΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ 12 17 Μ ΜΙΑ ΠΟΛΗ ΑΝΑΖΗΤΑ ΕΝΑΝ ΟΛΟΦΟΝΟ ΕΥΘΥΜΟΙ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΙ ΕΚΘΕΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ 1960 1980 18 GOETHE-INSTITUT THESSALONIKI ΚΛΑΣΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ 12 17 ΑΜΦΙΤΡΥΩΝ, LA HABANERA ΧΟΡΟΣ CIE. TOULA LIMNAIOS «LIFE IS PERFECT» 20 «ΑΘΛΗΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΣΦΑΓΕΙΩΝ» ΤΟΥ ΗΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΙΝΕΜΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ MAX OPHÜLS ΣΤΟ 13ο ΙΕΘΝΕΣ ΦΕΣΤΙΒΑΛ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ «ΝΥΧΤΕΣ ΠΡΕΜΙΕΡΑΣ» 22 ΕΥΡΩΠΑÏΚΗ ΗΜΕΡΑ ΓΛΩΣΣΩΝ 24 50 ΧΡΟΝΙΑ ΙΑΦΗΜΙΣΗ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΣΕ 150 26 14/9 28/10 17/9 18/9 19 30/9 26/9 27/9 3/10 ΣΙΝΕΜΑ «ΠΡΟΣ ΤΙΜΗΝ ΤΟΥ FASSBINDER 25 ΧΡΟΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΘΑΝΑΤΟ ΤΟΥ»: BERLIN ALEXANDERPLATZ REMASTERED 28 1/10 2/10 4/10 ΚΛΑΣΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ 12 17 ΤΙΤΑΝΙΚΟΣ M ΜΙΑ ΠΟΛΗ ΑΝΑΖΗΤΑ ΕΝΑΝ ΟΛΟΦΟΝΟ ΚΛΑΣΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ 12 17 ΕΥΘΥΜΟΙ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΙ, ΑΜΦΙΤΡΥΩΝ ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ ΙΣΤΟΡΙΚΟΥ WOLFGANG J. MOMMSEN 30 6/10 8/10 10/10 22/11 16/10 22/10 23/10 25/10 1/11 3/11 ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΧΑΛΚΙΝΩΝ ΠΝΕΥΣΤΩΝ ΜΕ ΤΟ ΣΥΓΚΡΟΤΗΜΑ BLECHSCHADEN 32 ΚΛΑΣΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ 12 17 LA HABANERA, ΤΙΤΑΝΙΚΟΣ ΕΚΘΕΣΗ 100 ΧΡΟΝΙΑ DEUTSCHER WERKBUND «BRUNO TAUT Ο ΑΣΚΑΛΟΣ ΤΟΥ ΧΡΩΜΑΤΟΣ ΣΤΗΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΤΟΥ ΒΕΡΟΛΙΝΟΥ» 34 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΒΙΒΛΙΟΥ «ΞΕΦΛΟΥ ΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟ ΚΡΕΜΜΥ Ι» ΤΟΥ GÜNTER GRASS ΚΑΙ ΠΡΟΒΟΛΗ ΤΟΥ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ «Ο ΠΟΙΗΤΗΣ GÜNTER GRASS» 36 ΑΝΑΓΝΩΣΗ ΚΑΙ ΗΜΟΣΙΑ ΣΥΖΗΤΗΣΗ ULRICH WICKERT ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΜΕ ΤΟΝ «ΜΙΣΤΕΡ TAGESTHEMEN» 38 ΣΥΖΗΤΗΣΗ Ο ULRICH WICKERT ΚΑΙ Ο ΤΑΣΟΣ ΤΕΛΛΟΓΛΟΥ ΣΥΝΟΜΙΛΟΥΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΘΥΝΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΞΟΥΣΙΑ ΤΩΝ ΙΑΜΟΡΦΩΤΩΝ ΚΟΙΝΗΣ ΓΝΩΜΗΣ 38 DELICATESSEN. KINO KULTUR DIGITAL ΑΠΟΠΛΑΝΗΣΗ ΑΓΓΕΛΩΝ ΤΕΣΣΕΡΙΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΜΙΚΡΟΥ ΜΗΚΟΥΣ 40 47 ΘΕΑΤΡΟ «FLAMMHEIMLICH» ΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΕΖΙΚΟ ΘΕΑΤΡΟ «ΠΟΛΥΧΡΩΜΟΙ ΠΥΡΗΝΕΣ» 48 ΒΡΑ ΙΑ ΜΕ ΑΡΙΕΣ ΚΑΙ ΛΗΝΤΕΡ «ΖΩΝΤΑΣ ΧΩΡΙΣ ΦΟΒΟ» 50 JULIA SCHILINSKI ΦΩΝΗ GERHARD FOLKERTS ΠΙΑΝΟ ΒΡΑ ΙΑ ΜΕ ΑΡΙΕΣ ΚΑΙ ΛΗΝΤΕΡ «ΖΩΝΤΑΣ ΧΩΡΙΣ ΦΟΒΟ» 50 JULIA SCHILINSKI ΦΩΝΗ GERHARD FOLKERTS ΠΙΑΝΟ ΚΑΛΑΒΡΥΤΑ 7/11/07 29/2/08 ΕΚΘΕΣΗ «ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ. ΓΕΡΜΑΝΟΙ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΕΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α» 52 ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΤΟ ΠΝΕΥΜΑ ΤΟΥ ΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ ΣΤΟ ΣΤΑΥΡΟ ΡΟΜΙ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑÏΚΗΣ ΝΕΩΤΕΡΙΚΟΤΗΤΑΣ 54 8/11 ΗΜΕΡΕΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2007 5
ΗΜΕΡΟΛΟΓΙΟ 9 18/11 9/11 10 18/11 6 ΗΜΕΡΕΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟΥ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ ΝΟΕΜΒΡΙΟΣ 2007 BERLINVISION ΣΤΟ ΖΑΠΠΕΙΟ 56 76 13/11 14/11 16/11 10/11 15/11 19 20/11 21/11 ΕΠΙ ΕΙΞΗ ΜΟ ΑΣ BERLINERKLAMOTTEN FASHION SHOW ATHENS 58 61 ΕΚΘΕΣΗ ΜΟ ΑΣ BERLINERKLAMOTTEN FASHION SHOW ATHENS 58 61 ΣΙΝΕΜΑ Ο ΠΑΙ ΟΤΟΠΟΣ ΚΛΑΣΙΚΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑ- ΦΙΚΑ ΕΡΓΑ ΓΙΑ ΜΙΚΡΟΥΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑΛΟΥΣ 62 66 ΗΜΕΡΕΣ VIDEOART Η VIDEOART ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΑΠΟ ΤΟ 1963 ΜΕΧΡΙ ΤΙΣ ΗΜΕΡΕΣ ΜΑΣ 68 ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΗ «BERLIN VIRTUAL» 70 BERLIN-NIGHT 1 ΙΣΤΟΡΙΕΣ ΣΕ ΕΙΚΟΝΕΣ ΕΚΘΕΣΗ ΤΟΥ ΚΑΛΛΙΤΕΧΝΗ JIM AVIGNON 72 BERLIN-NIGHT 2 ΑΣΦΑΛΤΟΣ, ΒΩΒΗ ΤΑΙΝΙΑ ΜΕ ΖΩΝΤΑΝΗ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΜΟΥΣΙΚΗ ΑΠΟ ΤΟΝ JIM AVIGNON 74 BERLIN-NIGHT 3 BLINDDATE PARTY ΜΕ ΤΟΝ JIM AVIGNON ΚΑΙ ΣΤΑΡ ΤΗΣ ΒΕΡΟΛΙΝΕΖΙΚΗΣ SUBCULTURE 76 ΧΟΡΟΣ ΤΟ ΒΕΡΟΛΙΝΕΖΙΚΟ ΣΥΝΟΛΟ ΧΟΡΟΥ ΕΠΟΧΗΣ ΜΠΑΡΟΚ «CONTRETEMPS» 78 DELICATESSEN. KINO KULTUR DIGITAL «ΕΡΓΑ ΚΑΙ ΗΜΕΡΕΣ ΜΙΑΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ ΣΤΑΖΙ» 46 ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΟΙ ΒΡΑΒΕΥΜΕΝΟΙ ΤΟΥ ΙΕΘΝΟΥΣ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ARD ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ 80 ΣΥΝΑΥΛΙΑ ΟΙ ΒΡΑΒΕΥΜΕΝΟΙ ΤΟΥ ΙΕΘΝΟΥΣ ΜΟΥΣΙΚΟΥ ΙΑΓΩΝΙΣΜΟΥ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ ARD ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 80 Με την επιφύλαξη των αλλαγών
8 ΣΥΝΑΥΛΙΑ MODERN STRINGS ΕΥΤΕΡΑ 10 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2007 20:00 Εναρκτήρια εκδήλωση της διοργάνωσης «Ηµέρες Γερµανικού Πολιτισµού». Το µουσικό σύνολο εγχόρδων «Modern Strings» από την Κολωνία υπό τη διεύθυνση του Ruddi Sodemann απαρτίζεται από µουσικούς του διεθνούς χώρου και ενασχολείται µε τη σύγχρονη µουσική πολλών και διαφορετικών πολιτισµών. Σ όποια γωνιά της γης κι αν εµφανίζεται, κι είναι συχνά προσκεκληµένο σε διεθνή φεστιβάλ, η δύναµη και το κέφι των αντιδογµατικών ερµηνειών του κερδίζουν τις εντυπώσεις. Φέτος οι «Modern Strings» συµµετέχουν στο Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής στην Πάτµο «Η θεία Αποκάλυψη της Μουσικής». Το πρόγραµµα θ αρχίσει στην αίθουσα εκδηλώσεων και θα ολοκληρωθεί µε µουσικά και άλλα εορταστικά highlights στον υπαίθριο χώρο του Ινστιτούτου. Σε συνεργασία µε το Φεστιβάλ Θρησκευτικής Μουσικής της Πάτµου. Είσοδος ελεύθερη ΑΙΘΟΥΣΑ ΕΚ ΗΛΩΣΕΩΝ & ΥΠΑΙΘΡΙΟΣ ΧΩΡΟΣ ΤΟΥ GOETHE-INSTITUT ATHEN ΟΜΗΡΟΥ 14 16, ΑΘΗΝΑ, Τ 210 36 61 000
10 ΕΚΘΕΣΗ WILHELM DÖRPFELD ΠΑΛΑΙΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΧΩΡΩΝ ΙΑΡΚΕΙΑ ΤΗΣ ΕΚΘΕΣΗΣ ΣΤΟ GOETHE-INSTITUT 18/4 24/9/2007 ΕΥ ΠΕΜ 9:00 21:00, ΠΑΡ 9:00 19:00, ΣΑΒ 9:00 13:00 11 DAI DAI Έκθεση φωτογραφίας σε συνεργασία µε το Γερµανικό Αρχαιολογικό Ινστιτούτο Αθηνών και τη Γερµανική Σχολή Αθηνών Dörpfeld-Gymnasium Ο Heinrich Schliemann αποκαλούσε τον Wilhelm Dörpfeld «πρώτο στον κόσµο στην αρχαία αρχιτεκτονική». O W. Dörpfeld είχε σηµαντική συµµετοχή στις σπουδαιότερες αρχαιολογικές ανασκαφές, όπως π.χ. στην Ολυµπία, την Τροία, την Πέργαµο καθώς και σ εκείνες των Αθηνών. Από το 1887 ώς το 1912 διετέλεσε ιευθυντής του Γερµανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου και ήταν εκείνος που το 1896 έδωσε την ιδέα για την ίδρυση της Γερµανικής Σχολής Αθηνών που φέρει και το όνοµά του (Dörpfeld- Gymnasium). Η έκθεση παρουσιάζει µια µικρή επιλογή φωτογραφιών από το υλικό του φωτογραφικού αρχείου του Γερµανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου Αθηνών, οι οποίες προορίζονταν αρχικά για τεκµηρίωση των αρχαιολογικών ανασκαφών. Σήµερα, 100 ολόκληρα χρόνια από τη χρονική στιγµή της λήψης τους, οι φωτογραφίες αυτές γοητεύουν µε την τεχνική τους αρτιότητα, την αισθητική τους ποιότητα και τη λεπτοµερειακή τους ακρίβεια. Αποτελούν µαρτυρίες µιας ροµαντικού χαρακτήρα σύλληψης της ενότητας ανθρώπου και φύσης µε φόντο το µεγαλειώδες σκηνικό των αρχαιολογικών χώρων. Από 24 Οκτωβρίου ώς 14 Νοεµβρίου 2007 η έκθεση θα παρουσιαστεί στο Πολιτιστικό Κέντρο του Ελληνογερµανικού Συλλόγου «Φιλαδέλφεια» και από 19 Νοεµβρίου ώς 21 εκεµβρίου 2007 στη Γερµανική Σχολή Αθηνών Dörpfeld-Gymnasium Kατάλογος της έκθεσης: 8 Yπό την αιγίδα του Dr. Wolfgang Schultheiss, Πρέσβη της Οµοσπονδιακής ηµοκρατίας της Γερµανίας στην Ελλάδα GOETHE-INSTITUT ATHEN ΟΜΗΡΟΥ 14 16, ΑΘΗΝΑ, Τ 210 36 61 000 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ «ΦΙΛΑ ΕΛΦΕΙΑ» ΚΡΙΕΖΗ 62 64, ΜΑΡΟΥΣΙ, Τ 210 68 48 009, PHILADEL@HOL.GR ΑΙΘΟΥΣΑ ΕΚ ΗΛΩΣΕΩΝ ΤΗΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΑΘΗΝΩΝ ΗΜΟΚΡΙΤΟΥ & ΖΗΡΙ Η, ΠΑΡ. ΑΜΑΡΟΥΣΙΟΥ, Τ 210 6199261, WWW.DSATHEN.EDU.GR
12 ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΣ ΚΛΑΣΙΚΕΣ ΓΕΡΜΑΝΙΚΕΣ ΤΑΙΝΙΕΣ ΑΠΟ ΤΙΣ ΑΡΧΕΣ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥΝΤΟΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ Σε συνεργασία µε τον Ελληνογερµανικό Σύλλογο «Φιλαδέλφεια» Πέντε κλασικά κινηµατογραφικά έργα είτε από παγκοσµίως γνωστούς σκηνοθέτες, όπως τους Fritz Lang, Douglas Sirk (Detlef Sierck) ή Max Ophüls είτε µε αστέρια της γερµανικής υποκριτικής τέχνης όπως τους Peter Lorre, Gustaf Gründgens, Heinz Rühmann ή Zarah Leander από µια λιγότερο γνωστή εποχή του γερµανικού σινεµά από τότε που οι εικόνες άρχισαν να µιλούν και από τον καιρό που ο ναζισµός ανάγκαζε τους δηµιουργούς να εγκαταλείψουν τη Γερµανία. Προβολές στο Goethe-Institut Athen Τετάρτη 12 Σεπτεµβρίου 2007 19:00 Μ Μια πόλη αναζητά έναν δολοφόνο 21:00 Εύθυµοι κληρονόµοι ευτέρα 17 Σεπτεµβρίου 2007 19:00 Αµφιτρύων, 21:00 La Habanera ευτέρα 1 Οκτωβρίου 2007 19:00 Τιτανικός 21:00 M Μια πόλη αναζητά έναν δολοφόνο Τρίτη 2 Οκτωβρίου 2007 19:00 Εύθυµοι κληρονόµοι, 21:00 Αµφιτρύων ευτέρα 8 Οκτωβρίου 2007 19:00 La Habanera, 21:00 Τιτανικός Με ελληνικούς υπότιτλους Είσοδος ελεύθερη ΑΙΘΟΥΣΑ ΕΚ ΗΛΩΣΕΩΝ ΤΟΥ GOETHE-INSTITUT ATHEN ΟΜΗΡΟΥ 14 16, ΑΘΗΝΑ, Τ 210 36 61 000 Μ ΜΙΑ ΠΟΛΗ ΑΝΑΖΗΤΑ ΕΝΑΝ ΟΛΟΦΟΝΟ 1931, 107 (Μ EINE STADT SUCHT EINEN MÖRDER) ΤΟΥ FRITZ LANG ΜΕ ΤΟΥΣ PETER LORRE, GUSTAF GRÜNDGENS, THEO LINGEN Κ.Α. Η πρώτη οµιλούσα ταινία του Lang και ίσως το κατ εξοχήν αριστούργηµά του. Σίγουρα όµως αριστουργηµατική απεικόνιση των τελευταίων χρόνων της ηµοκρατίας της Βαϊµάρης όπως και µια από τις καλύτερες ταινίες όλων των εποχών. Ένας serial killer, ο πρώτος στην ιστορία του σινεµά, σκοτώνει µικρά κορίτσια και σπέρνει τον τρόµο στο Βερολίνο. Στο κυνήγι που εξαπολύουν εναντίον του η αστυνοµία, αλλά και το οργανωµένο έγκληµα, αποκαλύπτεται η σχέση µεταξύ συλλογικής σύγχυσης και οργανωµένης τροµοκρατίας κι έτσι και η πολιτική πραγµατικότητα της Γερµανίας στη δεκαετία του 1930. Ο Lang εγκατέλειψε τη Γερµανία το 1933. Το 1934 µετοίκησε από τη Γαλλία στις ΗΠΑ. Ο ελληνικός τίτλος που έχει καθιερωθεί για την ταινία είναι «Μ Ο ράκος του Ντίσελντορφ». Προτιµήσαµε ωστόσο την πιστή µετάφραση από τα γερµανικά, καθότι η πόλη που αναζητά τον δολοφόνο είναι το Βερολίνο. 13
14 15 ΕΥΘΥΜΟΙ ΚΛΗΡΟΝΟΜΟΙ 1933, 86 (LACHENDE ERBEN) ΤΟΥ MAX OPHÜLS ΜΕ ΤΟΥΣ HEINZ RÜHMANN, LIEN DREYERS, LIZZI WALDMÜLLER Κ.Α. Ένας νεαρός πότης θα κληρονοµήσει το ποτοποιείο του θείου του µε την προϋπόθεση ότι δεν θα πιεί αλκοόλ για τέσσερις ολόκληρες εβδοµάδες. Η τρίτη ταινία του Max Ophüls και η προτελευταία που µπόρεσε να γυρίσει στη Γερµανία, είναι ένα έργο κατά παραγγελία και σίγουρα δεν ανήκει στα αριστουργήµατα του σκηνοθέτη. Ο ίδιος ο Μ. Ophüls µίλησε αργότερα για δουλειά που του εξασφάλιζε «τα προς το ζην». εν παύει ωστόσο να είναι µια αξιόλογη ταινία, στην οποία ο σκηνοθέτης επιχειρεί υπογείως την αποδόµηση της µυθολογίας γύρω από τον γερµανικό Ρήνο ενώ σε πρώτο επίπεδο αφηγείται µια αστεία ιστορία για τον καλόβουλο και ευδιάθετο ανθρωπάκο που αγαπάει τη ζωή ρόλο κοµ- µένο και ραµµένο στα µέτρα του σταρ Heinz Rühmann. Λίγες ηµέρες µετά την πρώτη της προβολή στο Βερολίνο (1933), η ταινία κρίθηκε ακατάλληλη για ανηλίκους, γιατί θα τους παρέσυρε στον αλκοολισµό, ενώ το 1937 απαγορεύτηκε εντελώς, λόγω της εβραϊκής καταγωγής του σκηνοθέτη. Ο Max Ophüls µετανάστευσε το 1935 στο Παρίσι, απ όπου το 1942 διέφυγε στις ΗΠΑ. (βλέπε και σελίδα 22 αυτού του τεύχους) ΑΜΦΙΤΡΥΩΝ 1935, 99 (AMPHITRYON) ΤΟΥ REINHOLD SCHÜNZEL ΚΑΤΑ ΤΟ ΟΜΩΝΥΜΟ ΘΕΑΤΡΙΚΟ ΕΡΓΟ ΤΟΥ HEINRICH VON KLEIST ΜΕ ΤΟΥΣ WILLY FRITSCH, PAUL KEMP, KÄTHE GOLD, HILDE HILDEBRANDT Κ.Α. Μεταφορά του αρχαιοελληνικού µύθου στο σινεµά. Σε µια εποχή όπου το να παρωδείς ή να σατιρίζεις τις όποιες αρχές, είτε θεϊκές είτε κοσµικές, ήταν ούτως ή άλλως ριψοκίνδυνο, ο σκηνοθέτης δηµιουργεί µια ανατρεπτική, διφορούµενη κωµωδία παρεξηγήσεων. Η ταινία ήταν για τα δεδοµένα της εποχής µια πανάκριβη παραγωγή. Καµιά άλλη παραγωγή της Ufa δεν διέθετε τόσα ειδικά εφέ όσο αυτή. Ο Reinhold Schünzel, γνωστός και από την ταινία «Viktor, Viktoria» (1933), χαρακτηρίστηκε από τους ναζί «ηµιεβραίος» και ακολούθησε το 1937 το µεγάλο δάσκαλό του Ernst Lubitsch στην Αµερική.
16 17 LA HABANERA 1937, 95 ΤΟΥ DETLEF SIERCK (DOUGLAS SIRK) ΜΕ ΤΟΥΣ ZARAH LEANDER, KARL MARTELL, FERDINAND MARIAN, JULIA SERDA Κ.Α. Μια Σουηδέζα παντρεύεται στο Πουέρτο Ρίκο έναν µεγαλοκτηµατία και πληρώνει ακριβά την απόδραση από τον ασφυκτικό κλοιό της αστικής κοινωνίας της πατρίδας της µε µια νέα αιχµαλωσία σε µια κοινωνία όπου οι άντρες έχουν το λόγο και οι γυναίκες απλώς τα αισθήµατα. Η ταινία έδωσε στον Detlef Sierck την ευκαιρία να ξεφύγει από το ναζιστικό καθεστώς. Από τα εξωτερικά γυρίσµατα της ταινίας στην Τενερίφη, για τα οποία διέθετε και διαβατήριο και συνάλλαγµα, δεν ξαναγύρισε στη Γερµανία. Μετά από σύντοµη παραµονή στη Ρώµη και το Παρίσι κατέφυγε, λίγο πριν το ξέσπασµα του πολέµου, στις ΗΠΑ, όπου και έκανε παγκόσµια καριέρα ως «Douglas Sirk». ΤΙΤΑΝΙΚΟΣ 1943, 85 (TITANIC) ΤΟΥ HERBERT SELPIN ΚΑΙ ΤΟΥ WERNER KLINGER ΜΕ ΤΟΥΣ SIBYLLE SCHMITZ, HANS NIELSEN, KIRSTEN HEIBERG Κ.Α. Η ταινία για τη βύθιση του «Τιτανικού» είχε προγραµµατιστεί ως αντιβρετανική προπαγάνδα. Κατά τη διάρκεια των γυρισµάτων ο σκηνοθέτης Herbert Selpin άσκησε κριτική στη βέρµαχτ, καταδόθηκε, συνελήφθη και αρνούµενος να ζητήσει συγγνώµη, όπως απαιτούσε ο Γκαίµπελς, φυλακίστηκε. Λίγο αργότερα βρέθηκε κρεµασµένος στο κελί του. εν διευκρινίστηκε ποτέ, αν επρόκειτο για αυτοκτονία ή δολοφονία. Την ταινία ολοκλήρωσε ο Werner Klinger. Η ναζιστική λογοκρισία ωστόσο, φοβούµενη ότι οι γερ- µανοί θεατές θα µπορούσαν να ταυτίσουν το βυθιζόµενο πλοίο µε το τρίτο ράιχ, απαγόρεψαν την προβολή της στη Γερµανία. Η πρεµιέρα δόθηκε το 1943 στο κατεχόµενο από τους Γερµανούς Παρίσι. Το 1950 η ταινία βγήκε στις κινηµατογραφικές αίθουσες της υτικής Γερµανίας, απαγορεύτηκε ωστόσο από τους Συµµάχους για ευνόητους λόγους. Προβλήθηκε όµως ως αντικαπιταλιστικό έργο στη σοβιετική ζώνη κατοχής. Οι ταινίες θα προβληθούν και στο Πολιστικό Κέντρο του Ελληνογερµανικού Συλλόγου «Φιλαδέλφεια» 26, 28, 30 Οκτωβρίου, 1 και 5 Νοεµβρίου 2007 ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΕΛΛΗΝΟΓΕΡΜΑΝΙΚΟΥ ΣΥΛΛΟΓΟΥ «ΦΙΛΑ ΕΛΦΕΙΑ» ΚΡΙΕΖΗ 62 64, ΜΑΡΟΥΣΙ, Τ 210 68 48 009, PHILADEL@HOL.GR
ΕΚΘΕΣΗ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΜΕΤΑΝΑΣΤΕΥΣΗ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ 1960 1980 ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ: Ρ. ΜΑΝΟΥΗΛ ΓΚΟΓΚΟΣ 18 14/9/2007 28/10/2007 ΕΓΚΑΙΝΙΑ: ΠΑΡΑΣΚΕΥΗ 14 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2007 19:30 Sammlung Tsakmaki/DOMiD-Archiv, Köln ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: GOETHE-INSTITUT THESSALONIKI ΒΑΣ. ΟΛΓΑΣ 66, ΘΕΣ/ΝΙΚΗ, T 2310 889610, WWW.GOETHE.DE/THESSALONIKI DOMiD-Archiv, Köln c: DOMiD-Archiv Köln Sammlung Tsakmaki/DOMiD-Archiv,Köln Σε συνεργασία µε το Κέντρο Τεκµηρίωσης και Μουσείο Μετανάστευσης στη Γερµανία DOMID και την Αντιδηµαρχία Πολιτισµού του ήµου Θεσσαλονίκης Στο πλαίσιο των µβ ηµητρίων Ζήτηµα να βρεθεί οικογένεια στον ελληνικό Βορρά που να µην έχει στείλει κάποιον δικό της στη Γερµανία στις δεκαετίες του 60 και 70. Μετά την υπογραφή του Συµφώνου Προσέλκυσης Εργατών το 1960 δηµιουργήθηκε στη Θεσσαλονίκη η λεγόµενη «γερµανική επιτροπή», στην οποία απευθύνονταν γερµανικές εταιρείες που έψαχναν επειγόντως εργατικό δυνα- µικό. Για εκείνους που κατάφερναν να αποκτήσουν την πολυπόθητη «πράσινη κάρτα», το ταξίδι για τη Γερµανία ξεκινούσε είτε από τον Πειραιά µε το θρυλικό φέρι µποτ «Κολοκοτρώνης» είτε, αργότερα, µε ειδική αµαξοστοιχία από τη Θεσσαλονίκη. Ο κύκλος των φωτογραφιών ακολουθεί την πορεία αυτών των µεταναστών από τα καπνοχώραφα στους κυλιόµενους ιµάντες των γερµανικών εργοστασίων, από τους κόλπους της µεγάλης οικογένειας στη µοναξιά των εργατικών εστιών, από τις συγκινησιακά φορτισµένες στιγµές του αποχαιρετισµού στην οικειότητα που ανέπτυσσαν δειλά δειλά σ εκείνον τον τόπο που θα γινόταν «δεύτερη πατρίδα» τους. Οι εικόνες δεν τεκµηριώνουν µόνο την τεράστια συµβολή των µεταναστών στη γερµανική και ελληνική οικονοµία, αλλά και τις µεγάλες προσδοκίες τους και τη σκληρή καθηµερινή τους πραγµατικότητα, παρουσιάζοντάς τους έτσι ως πιονέρους του σύγχρονου κόσµου που καθορίζεται από ολοένα και µεγαλύτερη κινητικότητα. Την έκθεση θα εγκαινιάσει ο Αντιδήµαρχος Πολιτισµού Θεσσαλονίκης, κύριος Βασίλειος Γάκης. 19
ΧΟΡΟΣ CIE. TOULA LIMNAIOS «LIFE IS PERFECT» 20 ΤΡΙΤΗ 18 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2007 21:00 ΧΟΡΟΓΡΑΦΙΑ: ΤΟΥΛΑ ΛΙΜΝΑΙΟΥ, TANZBÜHNE HALLE BERLIN 21 Dieter Hartwig Dieter Hartwig «ΑΘΛΗΤΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΣΦΑΓΕΙΩΝ» ΗΜΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Στο πλαίσιο των µβ ηµητρίων και ως εναρκτήρια εκδήλωση του ιεθνούς Μήνα Χορού στη Θεσσαλονίκη Το «Life is perfect» είναι ένα φανταστικό κοµµάτι που εκτυλίσσεται σε κίνηση και εικόνες, αλλά ταυτόχρονα και ένα έργο που, όπως δηλώνει και ο τίτλος του, ρίχνει µια ειρωνική µατιά στο παρόν µας. Όταν καταρρέει ο διάκοσµος, αποκαλύπτεται κάτι πέρα για πέρα αλλιώτικο απ αυτό που φανταζόµασταν: βαρβαρότητα, εικόνες τρόµου και σιωπής, αποτυχίας και µοναξιάς, εικόνες που βιώνουµε µπροστά στην τηλεόραση ή µπροστά στο ίδιο µας το κατώφλι. Η καθηµερινή πρακτική της αδιαφορίας, της βίας, της αποµόνωσης και το πως διευθετούνται από µας τους ίδιους, συνθέτουν έναν καφκικό λαβύρινθο µε ατµόσφαιρα «film noir». «Στις περιοδείες της στο εξωτερικό η οµάδα cie.toula limnaios βρίσκει θερµή υποδοχή ως το υποδειγµατικό βερολινέζικο ανσάµπλ» (Εφ. Tagesspiegel, Berlin) ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: GOETHE-INSTITUT THESSALONIKI T 2310 889610, WWW.GOETHE.DE/THESSALONIKI
22 ΣΙΝΕΜΑ ΑΦΙΕΡΩΜΑ ΣΤΟΝ ΣΚΗΝΟΘΕΤΗ MAX OPHÜLS Σε συνεργασία µε το 13ο ιεθνές Φεστιβάλ Κινηµατογράφου της Αθήνας «ΝΥΧΤΕΣ ΠΡΕΜΙΕΡΑΣ» στο πλαίσιο του προγράµµατός του «Ο µεγαλύτερος σκηνοθέτης που δεν γνωρίσαµε ποτέ» Ο Max Ophüls (Max Oppenheimer), γεν. το 1902 στην πόλη Saarbrücken, εβραϊκής καταγωγής, ξεκίνησε την επιτυχηµένη καριέρα του στο χώρο του θεάµατος από το θέατρο και το ραδιόφωνο, ως ηθοποιός, σκηνοθέτης, παραγωγός, αλλά και σκηνογράφος. Στις αρχές της δεκαετίας του 1930 εµφανίζεται στον κινηµατογράφο, γράφοντας σενάρια και σκηνοθετώντας ταινίες που θα τον έκαναν στη συνέχεια παγκοσµίως γνωστό. Η άνοδος του ναζισµού στη Γερµανία τον οδήγησε το 1935 αυτοεξόριστο στη Γαλλία, την Ιταλία, την Ολλανδία και το 1942 στις ΗΠΑ, στο Χόλλυγουντ, όπου και κέρδισε την εκτίµηση κριτικών και κοινού. Το 1949 επέστρεψε στο Παρίσι. Πέθανε το 1957 στο Αµβούργο και τάφηκε στο νεκροταφείο Père Lachaise του Παρισιού. Το κινηµατογραφικό του έργο έχει τιµηθεί µε πολλά βραβεία. Ο Max Ophüls συγκαταλέγεται σήµερα στους καλύτερους σκηνοθέτες όλων των εποχών. Το Φεστιβάλ Κινηµατογράφου της πόλης Saarbrücken έχει θεσπίσει το ετήσιο βραβείο που φέρει το όνοµά του και απονέµεται σε νέους Γερµανούς δηµιουργούς. 19 30 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2007 Στο 13ο Φεστιβάλ «ΝΥΧΤΕΣ ΠΡΕΜΙΕΡΑΣ» θα παρουσιαστούν 8 από τα αριστουργήµατά του (δράµατα εποχής, λογοτεχνικές διασκευές, εξπρεσιονιστικά φιλµ νουάρ): Liebelei, 1933 (κατά την οµώνυµη νουβέλα του Arthur Schnitzler) Το γράµµα µιας άγνωστης, 1947/48 (κατά το οµώνυµο µυθιστόρηµα του Stefan Zweig) Παγιδευµένη (Caught), 1948/1949 Μια λάθος στιγµή (The Reckless Moment), 1949 Το γαϊτανάκι του έρωτα, 1950 (κατά τη νουβέλα του Arthur Schnitzler) Ηδονή, 1952 Madame de..., 1953 Lola Montez, 1955 Μια ακόµα ταινία του Max Ophüls, «Εύθυµοι κληρονόµοι» (1933), θα προβληθεί και στο Goethe-Institut Athen (βλ. σελίδα 12 αυτού του τεύχους). Αναλυτικό πρόγραµµα θα κυκλοφορήσει από το Φεστιβάλ «Νύχτες Πρεµιέρας». 23 ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ: «ΝΥΧΤΕΣ ΠΡΕΜΙΕΡΑΣ» Τ 210 6061 108, ZKANDYLA@PEGASUS.GR, WWW.AIFF.GR GOETHE-INSTITUT ATHEN Τ 210 3661 043 ΣΤΟΥΣ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥΣ: ΑΤΤΙΚΟΝ CINEMAX CLASS, ΑΠΟΛΛΩΝ CINEMAX CLASS, ΑΝΑΟΣ 1 & 2
24 ΕΥΡΩΠΑÏΚΗ ΗΜΕΡΑ ΓΛΩΣΣΩΝ ΣΤΟ GOETHE-INSTITUT ATHEN ΤΕΤΑΡΤΗ 26 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2007 10:00 17:00 Το 2001 καθιερώθηκε η 26η Σεπτεµβρίου ως Ευρωπαϊκή Ηµέρα Γλωσσών για να τονισθεί η σηµασία της εκµάθησης ξένων γλωσσών και να συνειδητοποιήσουν οι πολίτες τη σπουδαιότητα όλων των ευρωπαϊκών γλωσσών και της δια βίου µάθησης. Το Goethe Institut Athen διοργανώνει στις 26 Σεπτεµβρίου 2007 από τις 10:00 ώς τις 17:00 σειρά εκδηλώσεων για τον εορτασµό της Ευρωπαϊκής Ηµέρας Γλωσσών: - ζωντανή µουσική - έκθεση µε θέµα τα γερµανικά στη γειτονιά µου - γερµανικές ταινίες µικρού µήκους για νέους - πρόγραµµα εκµάθησης γερµανικών µε το Flirtshirt και τη µέθοδο SingLing (σύµφωνα µε µια ιδέα του Uwe Kind) - ο µάγος Θεοφάνης από την Ακαδηµία Μάγων Μεταξύ 16.00 17.00 θα γίνει στο αµφιθέατρο η κλήρωση για τους νικητές που θα εκπροσωπήσουν την Ελλάδα το 2008 στην Ολυµπιάδα Γερµανικών στη ρέσδη. Σχολικές τάξεις που επιθυµούν να συµµετάσχουν σε ειδικό πρόγραµµα που καταρτίζουµε ειδικά για σχολεία µπορούν να απευθυνθούν µέχρι τις 20 Σεπτεµβρίου στην κα Fehr στην ηλεκτρονική διεύθυνση: fehr@athen.goethe.org 25 ΑΙΘΟΥΣΑ ΕΚ ΗΛΩΣΕΩΝ ΤΟΥ GOETHE-INSTITUT ATHEN ΟΜΗΡΟΥ 14 16, ΑΘΗΝΑ, Τ 210 36 61 000
26 ΕΥΡΩΠΑÏΚΗ ΗΜΕΡΑ ΓΛΩΣΣΩΝ ΣΤΟ GOETHE-INSTITUT ATHEN 50 ΧΡΟΝΙΑ ΙΑΦΗΜΙΣΗ ΣΤΗ ΓΕΡΜΑΝΙΑ ΣΕ 150 Η γλώσσα της διαφήµισης και οι εικόνες της µαρτυρούν περισσότερα για τους καιρούς και την ιστορία τους απ ό,τι χίλιες λέξεις. Η αρχή γίνεται µε τη µεταπολεµική εποχή: Ειρήνη και στρωµένο τραπέζι, πακέτο µε καλούδια από την Αµερική, νάιλον κάλτσες, µουσική τζαζ κι αµερικάνικες σοκολάτες. Η διαφήµιση εγκωµιάζει το ειδύλλιο της ειρήνης και την προσωπική ευτυχία, δείχνει στον Otto, τον µέσο καταναλωτή, το νέο «way of life». Στη υτική Γερµανία το νέο νόµισµα, το γερµανικό µάρκο, βάζει µπρος το οικονοµικό θαύµα «Made in Germany». Η «Bauknecht ξέρει, τί ποθούν οι γυναίκες» και µε το Persil «ξέρεις τι παίρνεις». Μετά την ανέγερση του Τείχους η Οµοσπονδιακή ηµοκρατία της Γερµανίας πέφτει στην έκσταση της Afri-Cola κι όχι µόνον: «Μόνον να πετάς είναι καλύτερο». Η κριτική νεολαία του 68 απαιτεί εξηγήσεις και η διαφή- µιση δίνει κάποιες: «Πίνω Jägermeister, διότι». Η κρίση του πετρελαίου σκεπάζει µε µαύρα σύννεφα τον ΤΕΤΑΡΤΗ 26 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2007 19:30 22:00 ουρανό της οικονοµικής ανάπτυξης γι αυτό κι «όλοι µιλούν για τον καιρό». Μοναδική εξαίρεση η Deutsche Bundesbahn. Η δεκαετία του 80 έχει κέφια καθώς και ένα και µοναδικό µήνυµα: «Μπορείς». Τα αυτοκίνητα γίνονται «αµαξάρες» και τα βενζινάδικα υποστηρίζουν: «Με καθαρά καύσιµα πας πολύ πιο µακριά». «Let s go West» είναι το αρχικό σύνθηµα µετά την αναπάντεχη επανένωση. «Τίποτα δεν είναι αδύνατο», λέει ένας Ιάπωνας κατασκευαστής αυτοκινήτων στους Γερµανούς. Στην άλλη πλευρά του σιδηρού παραπετάσµατος κάνουν την εµφάνισή τους νέα προϊόντα: Σαµπάνια µάρκας «Κοκκινοσκουφίτσα» και κρέµες περιποίησης Florena. Στα δυτικά ποντάρουν στα προϊόντα «light»: «όχι πάντα, αλλά ολοένα και πιο συχνά» 27 ΑΙΘΟΥΣΑ ΕΚ ΗΛΩΣΕΩΝ ΤΟΥ GOETHE-INSTITUT ATHEN ΟΜΗΡΟΥ 14 16, ΑΘΗΝΑ, Τ 210 36 61 000