Μέρος Δεύτερο. 1 Τα δεδομένα αυτά παραχωρήθηκαν στον συγγραφέα αποκλειστικά για ερευνητικούς λόγους και είναι

Μέρος Δεύτερο Στο δεύτερο μέρος του κεφαλαίου παρουσιάζονται τα ευρήματα της εμπειρικής έρευνας γύρω από τις ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις των ομογενών για την περίοδο 2001-2007. Όπως τονίστηκε ήδη, η ανάλυση βασίζεται σε επίσημα στοιχεία που τηρούν στο αρχείο τους οι αρμόδιες υπηρεσίες του ελληνικού Υπουργείου Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων 1. Τέτοιες πληροφορίες αφορούν την κατηγορία του υποψηφίου, τη χώρα προέλευσης, τις επιδόσεις του στα εξεταζόμενα μαθήματα, το αποτέλεσμα της εξέτασης και εν γένει τη διαδικασία επιλογής και το Τμήμα στο οποίο εισάγεται ο υποψήφιος, όταν επιτυγχάνει. Η ανάλυση που ακολουθεί βασίζεται στην ειδική επεξεργασία των παραπάνω δεδομένων, τα οποία είναι ανώνυμα, για το σκοπό της παρούσας έρευνας. Το δεύτερο μέρος περιέχει επτά ενότητες, μία για κάθε εξέταση από το 2001 μέχρι το 2007, οι οποίες είναι διαρθρωμένες σε τέσσερις υποενότητες. Στην πρώτη υποενότητα παρατίθενται στοιχεία για τους ομογενείς όλων των κατηγοριών για το συγκεκριμένο έτος της εξέτασης στο οποίο εστιάζει η ενότητα (από το 2001 έως το 2007) από τα οποία συνάγονται τα ακόλουθα: 1. Η κατανομή των υποψηφίων ανά χώρα και κατηγορία 2. Η κατανομή των υποψηφίων ανά κατηγορία και κατεύθυνση 3. Η κατανομή των υποψηφίων ανά χώρα και αποτέλεσμα 4. Η κατανομή των υποψηφίων ανά αποτέλεσμα και κατεύθυνση 5. Η κατανομή των υποψηφίων ανά αποτέλεσμα και κατηγορία Στη δεύτερη υποενότητα παρουσιάζονται δεδομένα γύρω από τις επιδόσεις των ομογενών όλων των κατηγοριών οι οποίοι συμμετέχουν σε αυτές με τον προβλεπόμενο από την εκάστοτε νομοθεσία τρόπο. Πιο συγκεκριμένα, η ανάλυση παρέχει στοιχεία γύρω από τα ακόλουθα: 1. Επιδόσεις των ομογενών υποψηφίων ανά μάθημα κατεύθυνσης 2. Επιδόσεις των ομογενών υποψηφίων ανά μάθημα και αποτέλεσμα 3. Επιδόσεις των ομογενών υποψηφίων ανά μάθημα και κατεύθυνση 4. Επιδόσεις των ομογενών υποψηφίων ανά μάθημα και κατηγορία ομογενούς Στην τρίτη υποενότητα παρατίθενται στοιχεία και πληροφορίες για τις επιδόσεις των ομογενών αποφοίτων ελληνικών Λυκείων της Γερμανίας για το συγκεκριμένο έτος της εξέτασης. Τα στοιχεία αυτά δείχνουν τα ακόλουθα: 1. Τις επιδόσεις των υποψηφίων της Γερμανίας ανά μάθημα και κατεύθυνση 2. Τις επιδόσεις των υποψηφίων της Γερμανίας ανά μάθημα και κατηγορία 1 Τα δεδομένα αυτά παραχωρήθηκαν στον συγγραφέα αποκλειστικά για ερευνητικούς λόγους και είναι ανώνυμα. Η ανάλυση που ακολουθεί - και που είναι καθολική, με την έννοια ότι έχει ως βάση το σύνολο των μετεχόντων κάθε ένα από τα έτη 2001, 2002, 2003, 2004, 2005, 2006 και 2007 στις ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις και όχι σε υποσύνολά τους (δείγμα) - βασίζεται στα στοιχεία αυτά, έτσι όπως διατηρούνται στο αρχείο από την αρμόδια υπηρεσία. Στο σημείο αυτό θα ήθελα να ευχαριστήσω τους Διευθυντές της υπηρεσίας αυτής κ. Χ. Μπαλίκο και Κ. Λίτινα, καθώς και την προϊσταμένη του Τμήματος κ. Μαρούγκου για τη διάθεση συνεργασίας που έδειξαν απέναντι στον συγγραφέα. Χωρίς τη συμβολή αυτή η διερεύνηση των επιδόσεων των ομογενών σε τέτοιο βάθος χρόνου και έκταση δεδομένων δεν θα μπορούσε να γίνει. 1

3. Τις επιδόσεις των υποψηφίων της Γερμανίας ανά μάθημα και αποτέλεσμα Στην τέταρτη υποενότητα γίνεται αναφορά στις ροές των επιτυχόντων στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα και τα ΤΕΙ, ενώ λεπτομέρειες για τις συγκεκριμένες κατανομές των επιτυχόντων σε Τμήματα και τα Ιδρύματα παρατίθενται στους πίνακες του Παραρτήματος. 2.5 Ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις 2001 Όπως τονίστηκε ήδη, η πρώτη από τις οκτώ ενότητες του δεύτερου μέρους αυτού του κεφαλαίου αναφέρεται στις ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις του έτους 2001. Σε αυτή την ενότητα παρατίθεται με τη βοήθεια τεσσάρων επί μέρους υπο-ενοτήτων μια γενική εικόνα της συμμετοχής και των αποτελεσμάτων των ομογενών στις εξετάσεις του έτους 2001, η γενική εικόνα των επιδόσεών τους ανά μάθημα, η γενική εικόνα των επιδόσεων των ομογενών που είναι απόφοιτοι ελληνικών Λυκείων της Γερμανίας στις συγκεκριμένες εξετάσεις, και τέλος οι κατανομές των επιτυχόντων σε Τμήματα των ΑΕΙ και ΤΕΙ. 2.5.1 Γενική εικόνα της συμμετοχής και των αποτελεσμάτων των ομογενών στις εξετάσεις 2001 Στοιχεία γύρω από τη χώρα προέλευσης, την κατηγορία ομογενούς στην οποία εντάσσεται ο υποψήφιος, και το αποτέλεσμα της διαδικασίας επιλογής (επιτυχία,/αποτυχία) των υποψηφίων διαθέτουμε για όλα τα έτη της περιόδου 2001-2007. Οι επόμενοι πίνακες περιέχουν όλες τις σχετικές πληροφορίες που προέκυψαν ύστερα από τη στατιστική ανάλυση των δεδομένων που υπάρχουν για κάθε υποψήφιο. Ο πρώτος πίνακας της υποενότητας 2.5.1 παρουσιάζει τις συχνότητες (απόλυτες και ποσοστιαίες) των υποψηφίων ομογενών του έτους 2001 ανά χώρα προέλευσης και κατηγορία ομογενούς. Οι κατηγορίες των ομογενών είναι τέσσερις. Όπως φαίνεται και από τη σχετική υποσημείωση στον πίνακα 5.2, η πρώτη περιλαμβάνει τα τέκνα των Ελλήνων μονίμων κατοίκων του εξωτερικού, η δεύτερη τα τέκνων των Ελλήνων υπαλλήλων που είναι αποσπασμένοι στα εξωτερικό, η τρίτη τους ομογενείς αποφοίτους (μη-ελληνικών) σχολείων χώρας της Ευρωπαϊκής Ένωσης και η τέταρτη τους ομογενείς αποφοίτους (μη-ελληνικών) σχολείων άλλης χώρας, εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο πίνακας είναι με τέτοιον τρόπο διαρθρωμένος ώστε να επιτρέπει κυρίως τη σύγκριση ανάμεσα στις χώρες. Επιτρέπει όμως έμμεσα και τη σύγκριση ανάμεσα στο ποσοστό των επιτυχόντων και σε εκείνο των αποτυχόντων από κάθε χώρα. Σχεδόν ο ένας στους δύο ομογενείς υποψηφίους το έτος αυτό προέρχεται από τη Γερμανία, ενώ αρκετά σημαντικό είναι το ποσοστό των ομογενών υποψηφίων από την Αλβανία. Στον πίνακα εμφανίζονται και χώρες χωρίς υποψηφίους. Ο λόγος είναι ότι ο πίνακας σχεδιάστηκε με ενιαίο τρόπο και για τα επτά έτη (2001-2007), ώστε να φαίνεται ποιες χώρες εμφανίζουν τι είδους ζήτηση κάθε φορά. Έτσι για ορισμένες χώρες υπάρχει σταθερή ζήτηση για ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση, ενώ για άλλες η ζήτηση είναι κυμαινόμενη. 2

2.5.1.1 Υποψήφιοι ανά χώρα προέλευσης και κατηγορία 2001 Πίνακας 5.1: Υποψήφιοι ομογενείς έτους 2001 ανά χώρα και κατηγορία 2001 Τα στοιχεία του επόμενου πίνακα τεκμηριώνουν με σαφήνεια ότι το 50% των ομογενών υποψηφίων προέρχονται από μια χώρα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, τη Γερμανία. Για ποιο λόγο Έλληνες που διαμένουν στη Γερμανία προτιμούν να σπουδάσουν στην Ελλάδα, όταν Έλληνες που ζουν στην Ελλάδα (ιδιαίτερα με μεσαία και ανώτερη κοινωνική προέλευση) προτιμούν να σπουδάζουν σε ευρωπαϊκά πανεπιστήμια, είναι ένα γενικότερο ζήτημα που θα μας απασχολήσει το τρίτο κεφάλαιο αυτής της εργασίας. 1 2 3 4 Σύνολο Χώρα προέλευσης N % N % N % N % N % ΑΛΛΗ ΧΩΡΑ 48 5,9% 19 14,8% 4 3,5% 32 8,3% 103 7,2% ΓΕΡΜΑΝΙΑ 614 76,1% 75 58,6% 27 23,9% 716 49,9% ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ 1,1% 1,8% 7 1,8% 9,6% ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ 6 1,6% 6,4% ΠΟΛΩΝΙΑ 1,3% 1,1% ΡΟΥΜΑΝΙΑ 4,5% 2,5% 6,4% ΗΠΑ 3,4% 1,8% 36 9,3% 40 2,8% ΒΕΛΓΙΟ 16 2,0% 17 13,3% 31 27,4% 3,8% 67 4,7% ΓΑΛΛΙΑ 7 6,2% 7,5% ΣΟΥΗΔΙΑ 14 12,4% 14 1,0% ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ 5 1,3% 5,3% ΖΑΙΡ 4,5% 1,8% 1,9% 6,4% ΤΟΥΡΚΙΑ 1,8% 11 2,8% 12,8% ΚΑΝΑΔΑΣ 2,2% 5 1,3% 7,5% ΡΩΣΙΑ 27 7,0% 27 1,9% ΛΙΒΑΝΟΣ 1,3% 1,1% ΣΑΟΥΔ. ΑΡΑΒΙΑ 7,9% 2 1,6% 9,6% ΑΙΓΥΠΤΟΣ 7,9% 1,8% 8,6% Ν. ΑΦΡΙΚΗ 1,3% 1,1% ΚΥΠΡΟΣ 1,1% 7 6,2% 53 13,7% 61 4,3% ΑΓΓΛΙΑ 1,1% 2 1,6% 6 5,3% 1,3% 10,7% ΑΙΘΙΟΠΙΑ 1,1% 2 1,6% 1,3% 4,3% ΙΤΑΛΙΑ 3 2,7% 4 1,0% 7,5% ΟΥΓΓΑΡΙΑ 1,3% 1,1% ΛΙΒΥΗ 3,4% 2 1,6% 1,3% 6,4% ΟΛΛΑΝΔΙΑ ΣΟΥΔΑΝ 1,1% 2 1,6% 1,3% 4,3% ΒΡΑΖΙΛΙΑ ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ 2,5% 2,1% ΙΣΡΑΗΛ ΚΑΜΕΡΟΥΝ ΑΡΑΒΙΚΑ ΕΜΙΡΑΤΑ 1,1% 1,9% 2,1% ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ 1,8% 8 7,1% 9,6% ΝΟΡΒΗΓΙΑ 1,3% 1,1% 3

Σύνολο ΑΥΣΤΡΙΑ 1,9% 1,1% ΙΡΛΑΝΔΙΑ ΑΛΒΑΝΙΑ 87 10,8% 131 33,9% 218 15,2% ΙΟΡΔΑΝΙΑ 4 1,0% 4,3% ΑΡΜΕΝΙΑ 1,1% 1,3% 2,1% ΓΕΩΡΓΙΑ 5,6% 1,9% 35 9,1% 41 2,9% ΙΣΠΑΝΙΑ 1,8% 2 1,8% 3,2% ΟΥΖΜΕΚΙΣΤΑΝ 4 1,0% 4,3% ΚΑΖΑΚΣΤΑΝ 4 1,0% 4,3% ΟΥΚΡΑΝΙΑ 3,8% 3,2% ΑΜΠΧΑΖΙΑ 2,5% 2,1% 100,0 100,0 807 100,0% 128 113 100,0% 386 1434 100,0% % % 2.5.1.2 Υποψήφιοι ανά κατηγορία και κατεύθυνση 2001 Στον επόμενο πίνακα οι 1.434 υποψήφιοι κατανέμονται σε μια από τις τέσσερις κατηγορίες ομογενών και ταυτόχρονα σε μία από τις δύο κατευθύνσεις (θεωρητική και θετική). Παρατηρούμε ότι πάνω από τους μισούς υποψηφίους ανήκουν στην πρώτη κατηγορία, ενώ ακολουθεί με 26,9 % η τέταρτη κατηγορία. Η δεύτερη και τρίτη κατηγορία εκπροσωπούνται με σχετικά χαμηλά ποσοστά. Οι πρώτες δύο κατηγορίες προτιμούν τη δεύτερη (θετική) κατεύθυνση, ενώ οι δύο άλλες τη θεωρητική. Πίνακας 5.2: Υποψήφιοι ομογενείς έτους 2001 ανά κατηγορία 2 και κατεύθυνση κατηγορία θεωρητική θετική Σύνολο υποψηφίου N % N % N % 1 381 49,0% 426 64,9% 807 56,3% 2 49 6,3% 79 12,0% 128 8,9% 3 72 9,3% 41 6,3% 113 7,9% 4 276 35,5% 110 16,8% 386 26,9% Σύνολο 778 100,0% 656 100,0% 1434 100,0% 2 Στο εξής οι αριθμητικοί δείκτες κάτω από την ένδειξη «κατηγορία υποψηφίου» σε όλους τους πίνακες που ακολουθούν δηλώνουν τα ακόλουθα: 1=τέκνα Ελλήνων μονίμων κατοίκων εξωτερικού, 2=τέκνα Ελλήνων υπαλλήλων αποσπασμένων σε χώρα του εξωτερικού, 3=ομογενείς απόφοιτοι σχολείων χώρας της ΕΕ, 4=ομογενείς απόφοιτοι σχολείων χώρας εκτός ΕΕ. 4

2.5.1.3 Υποψήφιοι ανά χώρα και αποτέλεσμα 2001 Από τον πίνακα αυτόν μπορεί κανείς να διαπιστώσει τη συμμετοχή της χώρας προέλευσης του υποψηφίου στο αποτέλεσμα των ειδικών εισαγωγικών εξετάσεων. Έτσι για παράδειγμα η συμμετοχής της Γερμανίας στο ποσοστό επιτυχίας είναι 45,2 %, ενώ η συμμετοχή της στο ποσοστό των αποτυχόντων είναι 64,8 %. Ο λόγος όμως επιτυχόντων προς υποψηφίους της ίδιας χώρας είναι περίπου 0.69 (493/716). Ο αντίστοιχος για την Αλβανία είναι 0.82, ενώ στην περίπτωση του Βελγίου αναβαίνει στο 0.91. Πίνακας 5.3: Υποψήφιοι ομογενείς έτους 2001 ανά επιτυχία και χώρα αποτέλεσμα Σύνολο Χώρα προέλευσης επιτυχία αποτυχία Count Col % Count Col % Count Col % ΑΛΛΗ ΧΩΡΑ 73 6,7% 30 8,7% 103 7,2% ΓΕΡΜΑΝΙΑ 493 45,2% 223 64,8% 716 49,9% ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ 8,7% 1,3% 9,6% ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ 5,5% 1,3% 6,4% ΠΟΛΩΝΙΑ 1,1% 1,1% ΡΟΥΜΑΝΙΑ 5,5% 1,3% 6,4% ΗΠΑ 33 3,0% 7 2,0% 40 2,8% ΒΕΛΓΙΟ 61 5,6% 6 1,7% 67 4,7% ΓΑΛΛΙΑ 7,6% 7,5% ΣΟΥΗΔΙΑ 14 1,3% 14 1,0% ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ 3,3% 2,6% 5,3% ΖΑΙΡ 6,6% 6,4% ΤΟΥΡΚΙΑ 10,9% 2,6% 12,8% ΚΑΝΑΔΑΣ 5,5% 2,6% 7,5% ΡΩΣΙΑ 25 2,3% 2,6% 27 1,9% ΛΙΒΑΝΟΣ 1,3% 1,1% ΣΑΟΥΔ. ΑΡΑΒΙΑ 4,4% 5 1,5% 9,6% ΑΙΓΥΠΤΟΣ 8,7% 8,6% Ν. ΑΦΡΙΚΗ 1,1% 1,1% ΚΥΠΡΟΣ 59 5,4% 2,6% 61 4,3% ΑΓΓΛΙΑ 9,8% 1,3% 10,7% ΑΙΘΙΟΠΙΑ 3,3% 1,3% 4,3% ΙΤΑΛΙΑ 7,6% 7,5% ΟΥΓΓΑΡΙΑ 1,1% 1,1% ΛΙΒΥΗ 4,4% 2,6% 6,4% ΣΟΥΔΑΝ 4,4% 4,3% ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ 2,2% 2,1% ΑΡΑΒΙΚΑ ΕΜΙΡΑΤΑ 1,1% 1,3% 2,1% ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ 8,7% 1,3% 9,6% ΝΟΡΒΗΓΙΑ 1,3% 1,1% ΑΥΣΤΡΙΑ 1,1% 1,1% 5

ΑΛΒΑΝΙΑ 179 16,4% 39 11,3% 218 15,2% ΙΟΡΔΑΝΙΑ 3,3% 1,3% 4,3% ΑΡΜΕΝΙΑ 2,2% 2,1% ΓΕΩΡΓΙΑ 31 2,8% 10 2,9% 41 2,9% ΙΣΠΑΝΙΑ 3,3% 3,2% ΟΥΖΜΕΚΙΣΤΑΝ 3,3% 1,3% 4,3% ΚΑΖΑΚΣΤΑΝ 3,3% 1,3% 4,3% ΟΥΚΡΑΝΙΑ 3,3% 3,2% ΑΜΠΧΑΖΙΑ 2,2% 2,1% Σύνολο 1090 100,0% 344 100,0% 1434 100,0% 6

2.5.1.4 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατεύθυνση 2001 Με στόχο να διερευνηθεί αν το ποσοστό επιτυχίας είναι σταθερό ή διαφοροποιείται ανά κατεύθυνση, δημιουργήθηκε ο επόμενος πίνακας. Περίπου οι έξι στους δέκα επιτυχόντες προέρχονται από τη θεωρητική κατεύθυνση (δείκτης επιτυχίας 0.81), ενώ αντεστραμμένη είναι η εικόνα για την κατανομή της αποτυχίας (δείκτης 0.70). Πίνακας 5.4: Υποψήφιοι ομογενείς έτους 2001 ανά επιτυχία και κατεύθυνση επιτυχία αποτυχία Σύνολο N % N % N % θεωρητική 628 57,6% 150 43,6% 778 54,3% θετική 462 42,4% 194 56,4% 656 45,7% Σύνολο 1090 100,0% 344 100,0% 1434 100,0% 7

2.5.1.5 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατηγορία 2001 Πίνακας 5.5: Υποψήφιοι ομογενείς έτους 2001 ανά αποτέλεσμα και κατηγορία Οι ποσοστιαίες κατανομές των επιτυχόντων και των αποτυχόντων ανά κατηγορία υποψηφίου δείχνουν σημαντική διαφοροποίηση αν συγκριθούν με την αντίστοιχη γενική κατανομή των υποψηφίων στις δύο κατηγορίες (δείκτης 0.76). Έτσι οι δείκτες επιτυχίας (λόγος επιτυχόντων προς υποψηφίους) για κάθε μια κατηγορία είναι 0.68, 0.87, 0.96 και 0.83, αντίστοιχα. Κατηγορία επιτυχία αποτυχία Σύνολο υποψηφίου N % N % N % 1 548 50,3% 259 75,3% 807 56,3% 2 112 10,3% 16 4,7% 128 8,9% 3 109 10,0% 4 1,2% 113 7,9% 4 321 29,4% 65 18,9% 386 26,9% Σύνολο 1090 100,0% 344 100,0% 1434 100,0% 8

2.5.2 Η εικόνα των επιδόσεων ανά μάθημα 2001 Στη δεύτερη υποενότητα παρουσιάζονται οι επιδόσεις των ομογενών όλων των κατηγοριών που συμμετέχουν στη διαδικασία των εξετάσεων σε ένα (Νεοελληνική Γλώσσα) ή και τα πέντε μαθήματα της κατεύθυνσης το έτος 2001. Ορισμένες κατηγορίες ομογενών μπορούν να συμματάσχουν στη διαδικασία επιλογής εξεταζόμενοι μόνο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και με την προσαύξηση του βαθμού του απολυτηρίου τους. Έτσι εξηγείται ο υψηλότερος αριθμός υποψηφίων με επίδοση στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας στον επόμενο πίνακα και σε όλους τους αντίστοιχους πίνακες των ετών που περιλαμβάνει η περίοδος την οποία εξετάζουμε στο δεύτερο μέρος (2001 έως 2007). Σε γενικές γραμμές ο πίνακας παραπέμπει σε χαμηλές επιδόσεις των υποψηφίων, ιδιαίτερα σε ορισμένα μαθήματα, όπως π.χ. τα Αρχαία Ελληνικά και τα Μαθηματικά. 2.5.2.1 Επιδόσεις ανά μάθημα κατεύθυνσης 2001 Πίνακας 5.6: Επιδόσεις ομογενών υποψηφίων έτους 2001 ανά μάθημα κατεύθυνσης Στον υπολογισμό του μέσου όρου της επίδοσης για το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας (κοινό μάθημα και για τις δύο κατευθύνσεις, αλλά και για τους υποψηφίους των κατηγοριών 3 και 4 που δεν συμμετέχουν στις εξετάσεις των υπόλοιπων μαθημάτων των δύο κατευθύνσεων) ελήφθησαν υπόψη οι επιδόσεις όλων όσων εξετάστηκαν στο μάθημα αυτό στις εξετάσεις του 2001 (Ν=1348). Με την ίδια λογική έγινε ο υπολογισμός αυτού του δείκτη σε όλους τους πίνακες αυτού του τύπου για τα υπόλοιπα έτη. Μάθημα Μ.Ο. Τ.Α. Εύρος Ελάχιστο Μέγιστο Ν Αρχαία 7,12 4,51 19,20,10 19,30 N=411 ΝΕΛ 12,86 3,72 19,60,20 19,80 N=409 Λατινικά 11,58 5,32 19,70,20 19,90 N=409 Ιστορία 9,88 4,72 19,80,20 20,00 N=409 ΝΕ Γλώσσα 10,84 3,43 17,80,40 18,20 N=1348 Μαθηματικά 8,22 6,67 19,90,10 20,00 N=496 Φυσική 12,04 5,41 18,00 2,00 20,00 N=496 Χημεία 9,46 5,64 19,20,80 20,00 N=497 Βιολογία 10,18 6,66 20,00,00 20,00 N=519 9

2.5.2.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα 2001 Η διαφορά μεταξύ των επιδόσεων των επιτυχόντων και των επιδόδεων των αποτυχόντων είναι αναμενόμενη, όχι όμως και το εύρος του χάσματος ανάμεσα στους δύο τύπους επιδόσεων. Το χάσμα αυτό είναι γνωστό και από τη μελέτη των στοιχείων της προηγούμενης περιόδου (1997-2000) και φαίνεται ότι συνιστά μια διαχρονική τάση. Ο επόμενος πίνακας τεκμηριώνει μια εξαιρετικά μεγάλη διαφορά στους μέσους όρους των μαθημάτων των δύο κατηγοριών (επιτυχόντες/ αποτυχόντες). Με εξαίρεση το μάθημα των Αρχαίων Ελληνικών, οι μέσοι όροι των επιτυχόντων σε όλα τα μαθήματα κινούνται πάνω από τη βάση της βαθμολογικής κλίμακας. Πίνακας 5.7 Επιδόσεις ομογενών υποψηφίων έτους 2001 ανά μάθημα και αποτέλεσμα επιτυχία αποτυχία Σύνολο Μάθημα Μ.Ο. Τ.Α. Ν Μ.Ο. Τ.Α. Ν Μ.Ο. Τ.Α. Ν Αρχαία 8,36 4,14 N=331 2,02 1,13 N=80 7,12 4,51 N=411 ΝΕΛ 14,02 2,86 N=331 7,94 2,83 N=78 12,86 3,72 N=409 Λατινικά 13,32 4,09 N=331 4,18 3,13 N=78 11,58 5,32 N=409 Ιστορία 11,17 4,24 N=331 4,41 1,86 N=78 9,88 4,72 N=409 ΝΕ Γλώσσα 11,46 3,29 N=1066 8,48 2,89 N=282 10,84 3,43 N=1348 Μαθηματικά 11,13 5,98 N=343 1,71 1,71 N=153 8,22 6,67 N=496 Φυσική 14,67 4,08 N=343 6,13 2,62 N=153 12,04 5,41 N=496 Χημεία 11,82 5,17 N=343 4,22 1,78 N=154 9,46 5,64 N=497 Βιολογία 13,76 4,93 N=343 3,20 3,07 N=176 10,18 6,66 N=519 10

2.5.2.3 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση 2001 Ο επόμενος πίνακας διαφέρει από τον πίνακα 5.6 ως προς το ότι η επίδοση των υποψηφίων στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας δεν παρουσιάζεται ενιαία, αλλά με δύο διαφορετικές τιμές, ανάλογα με την κατεύθυνση του υποψηφίου, ενώ ο υπολογισμός τους δείκτη αυτού γίνεται με βάση το πλήθος των υποψηφίων από κάθε κατεύθυνση που εξετάστηκε στο μάθημα αυτό. Ο υψηλότερος αριθμός εξεταζομένων στο μάθημα αυτό και στις δύο κατευθύνσεις οφείλεται στο γεγονός ότι υποψήφιοι συγκεκριμένων κατηγοριών μπορούν να συμμετάσχουν στη διαδικασία επιλογής δίνοντας μόνο το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. Πίνακας 5.8: Επιδόσεις ομογενών υποψηφίων έτους 2001 ανά μάθημα και κατεύθυνση κατεύθυνση Μάθημα κατεύθυνσης θεωρητική θετική Μ.Ο. Ν Μ.Ο. Ν Αρχαία (Μαθηματικά) 7,12 N=411 8,22 N=496 ΝΕΛ (Φυσική) 12,86 N=409 12,04 N=496 Ιστορία (Χημεία) 9,88 N=409 9,46 N=497 Λατινικά (Βιολογία) 11,58 N=409 10,18 N=519 ΝΕΓ (κοινό) 10,65 N=728 11,06 N=620 11

2.5.2.4 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία 2001 Στον επόμενο πίνακα απεικονίζονται οι επιδόσεις των υποψηφίων κάθε μιας από τις τέσσερις κατηγορίες ομογενών στα μαθήματα στα οποία έχουν εξεταστεί. Οι υποψήφιοι των κατηγοριών 3 και 4 που το έτος αυτό επέλεξαν να εξεταστούν και σε άλλα μαθήματα της κατεύθυνσης είναι ελάχιστοι, και γι αυτό στις εν λόγω κατηγορίες εμφανίζονται οι επιδόσεις των διαγωνισθέντων μόνο για το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας. Η ίδια λογική διέπει τη διαμόρφωση των αντ ιστοιχων πινάκων για όλα τα επόμενα εξεταστικά έτη. Πίνακας 5.9: Επιδόσεις ομογενών υποψηφίων έτους 2001 ανά μάθημα και κατηγορία Κατηγορία υποψηφίου και μάθημα Μ.Ο. Τ.Α. Εύρος Ν 1 Αρχαία 6,54 4,10 17,50 N=365 ΝΕΛ 12,48 3,63 19,30 N=363 Λατινικά 11,13 5,19 19,50 N=363 Ιστορία 9,36 4,52 19,60 N=364 ΝΕ Γλώσσα 11,04 2,86 16,10 N=776 Μαθηματικά 7,27 6,25 19,90 N=408 Φυσική 11,41 5,21 18,00 N=408 Χημεία 8,74 5,24 19,20 N=409 Βιολογία 9,48 6,42 20,00 N=426 2 Αρχαία 12,18 4,82 17,70 N=42 ΝΕΛ 16,01 3,05 15,70 N=42 Λατινικά 15,51 4,91 19,10 N=42 Ιστορία 14,42 4,05 14,70 N=41 ΝΕ Γλώσσα 14,02 2,64 13,10 N=117 Μαθηματικά 14,34 5,95 19,80 N=74 Φυσική 16,64 3,73 13,50 N=74 Χημεία 14,29 5,55 17,20 N=74 Βιολογία 14,69 6,19 20,00 N=79 3 ΝΕ Γλώσσα 11,46 3,32 15,70 N=108 4 ΝΕ Γλώσσα 9,12 3,90 17,00 N=347 12

2.5.3 Επιδόσεις των υποψηφίων από τη Γερμανία 2001 2.5.3.1 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση (Γερμανία) 2001 Η μέση επίδοση των υποψηφίων της θεωρητικής κατεύθυνσης σε τρία από τα πέντε εξεταζόμενα μαθήματα κινείται πάνω από το δέκα, τη βάση της εικοσάβαθμης κλίμακας. Αντίθετα, οι υποψήφιοι της θετικής κατεύθυνσης αποτυγχάνουν στα τρία από τα πέντε μαθήματα, όπως φαίνεται από τα στοιχεία του επόμενου πίνακα. Ο πίνακας αυτός δείχνει ουσιαστικά τις επιδόσεις των αποφοίτων των ελληνικών Λυκείων της Γερμανίας οι οποίοι συμμετέχουν στις εξετάσεις του 2001, εφόσον μόνον ένας μικρός αριθμός υποψηφίων της τρίτης κατηγορίας (ομογενείς απόφοιτοι σχολείων της Γερμανίας) - που για το έτος 2001 είναι 27 άτομα - δεν έχουν φοιτήσει σε ελληνικά Λύκεια της χώρας αυτής και γενικότερα σε σχολεία της ελληνικής δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης στη Γερμανία, όπως προβλέπει η σχετική νομοθεσία. Πίνακας 5.10: Επιδόσεις ομογενών υποψηφίων έτους 2001 ανά μάθημα και κατεύθυνση (Γερμανία) κατεύθυνση Μάθημα κατεύθυνσης θεωρητική θετική Μ.Ο. Ν Μ.Ο. Ν Αρχαία (Μαθηματικά) 6,75 N=319 7,72 N=344 ΝΕΛ (Φυσική) 12,43 N=318 11,74 N=344 Ιστορία (Χημεία) 9,30 N=318 9,27 N=344 Λατινικά (Βιολογία) 11,27 N=317 9,83 N=356 ΝΕΓ (κοινό) 11,13 N=329 11,19 N=360 13

2.5.3.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία (Γερμανία) 2001 Ο επόμενος πίνακας και εν γένει κάθε αντίστοιχος τύπος πίνακα για όλα τα έτη παρουσιάζει ενδιαφέρον, καθώς τεκμηριώνει τη μεγάλη διαφορά ανάμεσα στις επιδόσεις των υποψηφίων ομογενών της πρώτης και της δεύτερης κατηγορίας σε όλα τα μαθήματα. Το ίδιο εύρημα επιβεβαιώνει και την υπόθεση για τις υπαρκτές εκπαιδευτικές ανισότητες με τις οποίες συνδέεται η λειτουργία των ελληνικών σχολείων στη Γερμανία και εν γένει η εκπαιδευτική πολιτική για τους ομογενείς στη χώρα αυτή. Πϊνακας 5.11.1 Επιδόσεις ομογενών υποψηφίων έτους 2001 στα μαθήματα της θεωρητικής κατεύθυνσης ανά κατηγορία ομογενών (Γερμανία) Όπως σημειώθηκε ήδη, το χάσμα ανάμεσα στις επιδόσεις της πρώτης κατηγορίας ομογενών υποψηφίων και σ εκείνες της δεύτερης (τέκνα αποσπασμένων υπαλλήλων) αφορά και τη θετική κατεύθυνση. Τη διαφορά αυτή απεικονίζουν οι επόμενοι δύο πίνακες. Κατηγορία και μάθημα Μ.Ο. Τ.Α. Εύρος Ελάχιστο Μέγιστο N 1 Αρχαία 6,26 4,13 17,50,10 17,60 310 ΝΕΛ 12,13 3,58 19,00,20 19,20 310 Λατινικά 10,91 5,25 19,50,20 19,70 310 Ιστορία 8,88 4,38 19,60,20 19,80 310 ΝΕ Γλώσσα 10,89 2,79 14,80 3,40 18,20 310 2 Αρχαία 14,10 4,54 16,80 2,50 19,30 24 ΝΕΛ 16,98 2,42 7,80 12,00 19,80 24 Λατινικά 16,71 4,17 12,90 7,00 19,90 24 Ιστορία 15,57 3,83 13,20 6,80 20,00 24 ΝΕ Γλώσσα 15,48 2,00 6,50 11,60 18,10 24 Σύνολο Αρχαία 6,75 4,56 19,20,10 19,30 334 ΝΕΛ 12,43 3,71 19,60,20 19,80 334 Λατινικά 11,27 5,37 19,70,20 19,90 334 Ιστορία 9,30 4,64 19,80,20 20,00 334 ΝΕ Γλώσσα 11,17 2,96 14,80 3,40 18,20 334 14

Πίνακας 5.11.2 Επιδόσεις ομογενών υποψηφίων έτους 2001 στα μαθήματα της θετικής κατεύθυνσης ανά κατηγορία ομογενών (Γερμανία) Κατηγορία και μάθημα Μ.Ο. Τ.Α. Εύρος Ελάχιστο Μέγιστο N 1 Μαθηματικά 6,55 5,88 19,90,10 20,00 304 Φυσική 10,93 5,16 18,00 2,00 20,00 304 Χημεία 8,33 5,13 19,20,80 20,00 304 Βιολογία 9,01 6,25 20,00,00 20,00 304 ΝΕ Γλώσσα 10,83 2,89 15,90 2,10 18,00 304 2 Μαθηματικά 15,07 6,04 19,20,80 20,00 51 Φυσική 16,84 3,95 13,50 6,50 20,00 51 Χημεία 15,13 5,52 17,20 2,80 20,00 51 Βιολογία 14,62 6,52 20,00,00 20,00 51 ΝΕ Γλώσσα 13,64 2,69 11,30 6,80 18,10 51 Σύνολο Μαθηματικά 7,72 6,58 19,90,10 20,00 355 Φυσική 11,74 5,41 18,00 2,00 20,00 355 Χημεία 9,26 5,68 19,20,80 20,00 355 Βιολογία 9,82 6,58 20,00,00 20,00 355 ΝΕ Γλώσσα 11,21 3,02 16,00 2,10 18,10 355 15

2.5.3.3 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα (Γερμανία) 2001 Η χρησιμότητα του πίνακα αυτού και των αντίστοιχων πινάκων για όλα τα έτη της περιόδου 2001-2007- εγκειται στο ότι τεκμηριώνει το χάσμα ανάμεσα στις επιδόσεις των υποψηφίων που αποτυγχάνουν στις εξετάσεις, και στις επιδόσεις όσων αποτυγχάνουν. Όπως παλαιότερα στο μάθημα της Έκθεσης, έτσι και τώρα στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας εμφανίζεται το μικρότερο χάσμα, όπως δείχνει ο επόμενος πίνακας για τα μαθήματα της θεωρητικής κατεύθυνσης, αλλά και ο μεθεπόμενος για την περίπτωση των υποψηφίων της θετικής κατεύθυνσης. Πίνακας 5.12.1 Επιδόσεις ομογενών υποψηφίων έτους 2001 στα μαθήματα της θεωρητικής κατεύθυνσης ανά αποτέλεσμα (Γερμανία) Μ.Ο. Τ.Α. Εύρος Ελάχιστο Μέγιστο N επιτυχία Αρχαία 8,14 4,25 18,50,80 19,30 256 ΝΕΛ 13,70 2,87 12,90 6,90 19,80 256 Λατινικά 13,24 4,09 18,50 1,40 19,90 256 Ιστορία 10,71 4,22 18,50 1,50 20,00 256 ΝΕ Γλώσσα 12,06 2,43 12,80 5,40 18,20 256 αποτυχία Αρχαία 2,02 1,15 5,70,10 5,80 88 ΝΕΛ 8,00 2,79 17,00,20 17,20 88 Λατινικά 4,33 3,12 12,40,20 12,60 88 Ιστορία 4,42 1,90 13,70,20 13,90 88 ΝΕ Γλώσσα 7,92 2,41 11,50 2,70 14,20 88 Σύνολο Αρχαία 6,75 4,56 19,20,10 19,30 344 ΝΕΛ 12,43 3,71 19,60,20 19,80 344 Λατινικά 11,27 5,37 19,70,20 19,90 344 Ιστορία 9,30 4,64 19,80,20 20,00 344 ΝΕ Γλώσσα 11,13 2,98 15,50 2,70 18,20 344 16

Πίνακας 5.12.2 Επιδόσεις ομογενών υποψηφίων έτους 2001 στα μαθήματα της θετικής κατεύθυνσης ανά αποτέλεσμα (Γερμανία) Αποτέλεσμα και μάθημα Μ.Ο. Τ.Α. Εύρος Ελάχιστο Μέγιστο N επιτυχία Μαθηματικά 11,07 5,84 19,50,50 20,00 237 Φυσική 14,82 3,85 14,30 5,70 20,00 237 Χημεία 12,09 5,11 17,80 2,20 20,00 237 Βιολογία 13,77 4,84 20,00,00 20,00 237 ΝΕ Γλώσσα 12,17 2,67 12,90 5,20 18,10 237 αποτυχία Μαθηματικά 1,70 1,71 8,50,10 8,60 135 Φυσική 6,21 2,69 13,00 2,00 15,00 135 Χημεία 4,21 1,82 10,90,80 11,70 135 Βιολογία 3,39 2,96 14,70,00 14,70 135 ΝΕ Γλώσσα 9,29 2,67 13,70 2,10 15,80 135 Σύνολο Μαθηματικά 7,72 6,57 19,90,10 20,00 372 Φυσική 11,74 5,40 18,00 2,00 20,00 372 Χημεία 9,27 5,68 19,20,80 20,00 372 Βιολογία 9,83 6,58 20,00,00 20,00 372 ΝΕ Γλώσσα 11,19 3,00 16,00 2,10 18,10 372 17

2.5.4 Κατανομές επιτυχόντων σε ΑΕΙ και ΤΕΙ 2001 Στην ενότητα αυτή επιχειρείται να δοθεί μια εικόνα της ροής των επιτυχόντων ομογενών στις ειδικές εξετάσεις στα Τμήματα των ελληνικών ΑΕΙ και ΤΕΙ. Από τους 972 επιτυχόντες ομογενείς στα ΑΕΙ που περιλαμβάνει το δείγμα μας, οι 521 ανήκουν στην πρώτη κατηγορία (τέκνα Ελλήνων του εξωτερικού), οι 112 στη δεύτερη (τέκνα Ελλήνων υπαλλήλων αποσπασμένων στο εξωτερικό), οι 106 είναι ομογενείς απόφοιτοι σχολείων με πρόγραμμα χώρας μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και οι 233 απόφοιτοι σχολείων χώρας μη μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Από τους εισαθέντες στα ΤΕΙ, οι 27 ανήκουν στην κατηγορία των τέκνων Ελλήνων του εξωτερικού, οι 3 είναι απόφοιτοι σχολείων με πρόγραμμα χώρας της Ευρωπαϊξκής Ένωσης, ενώ 88 είναι απόφοιτοι σχολείων χώρας που δεν ανήκει στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Λεπτομέρειες για την κατανομή των επιτυχόντων σε Τμήματα των ΑΕΙ και ΤΕΙ μπορεί ο αναγνώστης να βρει στο Παράρτημα. 18

2.6 Ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις 2002 Η επόμενη ενότητα αυτού του κεφαλαίου αναφέρεται στις ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις του έτους 2002. Σε αυτή την ενότητα παρατίθεται με τη βοήθεια τεσσάρων επί μέρους υποενοτήτων μια γενική εικόνα της συμμετοχής και των αποτελεσμάτων των ομογενών στις εξετάσεις του έτους 2002, η γενική εικόνα των επιδόσεών τους ανά μάθημα, η γενική εικόνα των επιδόσεων των ομογενών που είναι απόφοιτοι ελληνικών Λυκείων της Γερμανίας στις συγκεκριμένες εξετάσεις, και τέλος οι κατανομές των επιτυχόντων σε Τμήματα των ΑΕΙ και ΤΕΙ. 2.6.1 Γενική εικόνα της συμμετοχής και των αποτελεσμάτων των ομογενών στις εξετάσεις 2002 Στοιχεία γύρω από τη χώρα προέλευσης, την κατηγορία ομογενούς στην οποία εντάσσεται ο υποψήφιος, και το αποτέλεσμα της διαδικασίας επιλογής (επιτυχία,/αποτυχία) των υποψηφίων διαθέτουμε για όλα τα έτη της περιόδου 2001-2007, όπως έχει ήδη αναφερθεί σε προηγούμενη ενότητα. Οι επόμενοι πίνακες περιέχουν όλες τις σχετικές πληροφορίες που προέκυψαν ύστερα από τη στατιστική ανάλυση των δεδομένων που υπάρχουν για κάθε υποψήφιο για το έτος 2002. 19

2.6.1.1 Υποψήφιοι ανά χώρα προέλευσης και κατηγορία 2002 Με 696 υποψηφίους η Γερμανία απαρτίζει το έτος 2002 τον βασικό τροφοδότη του συστήματος των ειδικών εισαγωγικών εξετάσεων και την ισχυρότερη εστία ζήτησης για ελληνική τριτοβάθμια εκπαίδευση ανάμεσα στους ομογενείς. Πίνακας 6.1 Υποψήφιοι ομογενείς έτους 2002 ανά χώρα και κατηγορία ΤΕΕ ΤΕΥΑΕ ΕΟΑΣΧΕΕ ΕΟΑΣΑΧ Σύνολο N % N % N % N % N % ΑΛΛΗ ΧΩΡΑ 6,9% 1 1,0% 2 1,9% 4 1,1% 13 1,0% ΓΕΡΜΑΝΙΑ 72,9 603 89,2% 70 % 23 22,1% 696 55,6% ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ 1,1% 2 2,1% 4 1,1% 7,6% ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ 4 1,1% 4,3% ΡΟΥΜΑΝΙΑ 1,1% 1,1% ΗΠΑ 3,4% 32 8,5% 35 2,8% ΒΕΛΓΙΟ 10,4 12 1,8% 10 27 26,0% 4 1,1% 53 4,2% % ΓΑΛΛΙΑ 1,1% 5 4,8% 6,5% ΣΟΥΗΔΙΑ 23 22,1% 1,3% 24 1,9% ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ 3,8% 3,2% ΖΑΙΡ 3,4% 1 1,0% 4,3% ΤΟΥΡΚΙΑ 1 1,0% 16 4,3% 17 1,4% ΚΑΝΑΔΑΣ 1 1,0% 4 1,1% 5,4% ΡΩΣΙΑ 1,1% 51 13,6% 52 4,2% ΣΑΟΥΔ. ΑΡΑΒΙΑ 7 1,0% 1 1,0% 8,6% ΑΙΓΥΠΤΟΣ 6,9% 3 3,1% 1 1,0% 10,8% Ν. ΑΦΡΙΚΗ 1 1,0% 4 1,1% 5,4% ΚΥΠΡΟΣ 7 6,7% 74 19,7% 81 6,5% ΑΓΓΛΙΑ 1,1% 2 2,1% 2 1,9% 5,4% ΑΙΘΙΟΠΙΑ 1,1% 1 1,0% 2,2% ΙΤΑΛΙΑ 1,1% 2 1,9% 1,3% 4,3% ΛΙΒΥΗ 1,1% 2 2,1% 1,3% 4,3% ΟΛΛΑΝΔΙΑ 1,1% 1,1% ΣΟΥΔΑΝ 1 1,0% 1,1% ΒΡΑΖΙΛΙΑ 1,3% 1,1% ΙΣΡΑΗΛ 5,7% 5,4% ΚΑΜΕΡΟΥΝ 1 1,0% 1,1% ΑΡΑΒΙΚΑ ΕΜΙΡΑΤΑ 1,1% 1 1,0% 2,2% ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ 7 6,7% 7,6% ΙΡΛΑΝΔΙΑ 1 1,0% 1,1% ΑΛΒΑΝΙΑ 11 1,6% 95 25,3% 106 8,5% ΙΟΡΔΑΝΙΑ 3,8% 3,2% ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ 1 1,0% 1,1% ΑΡΜΕΝΙΑ 3,8% 3,2% ΓΕΩΡΓΙΑ 8 1,2% 41 10,9% 49 3,9% ΟΥΖΜΕΚΙΣΤΑΝ 5 1,3% 5,4% 20

ΚΑΖΑΚΣΤΑΝ 1,1% 12 3,2% 13 1,0% ΟΥΚΡΑΝΙΑ 1,1% 11 2,9% 12 1,0% ΚΡΟΑΤΙΑ 1,3% 1,1% Σύνολο 100,0 100, 100,0 676 96 104 100,0% 375 1251 100,0% % 0% % 21

2.6.1.2 Υποψήφιοι ανά κατηγορία και κατεύθυνση 2002 Από τα στοιχεία του πίνακα αυτού προκύπτει ότι η πρώτη κατηγορία ομογενών υποψηφίων (τέκνα Ελλήνων εξωτερικού) υπεραντιπροσωπεύεται στη δεύτερη κατεύθυνση, το ίδιο ισχύει και για τη δεύτερη κατηγορία (τέκνα Ελλήνων υπαλλήλων εξωτερικού). Αντίθετα, οι δύο άλλες κατηγορίες ομογενών υποψηφίων υπεραντιπεροσωπεύονται στην πρώτη κατεύθυνση. Οι υποψήφιοι της πρώτης κατηγορίας είναι η πολυπληθέστερη ομάδα, ενώ ακολουθούν οι υποψήφιοι της τέταρτης κατηγορίας. Αξιοπρόσεκτο είναι το ποσοστό των υποψηφίων που είναι απόφοιτοι σχολείου χώρας μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης και δεν είναι τέκνα Ελλήνων υπαλλήλων αποσπασμένων στο εξωτερικό (8,3 %). Πίνακας 6.2 Υποψήφιοι ομογενείς έτους 2002 ανά κατηγορία και κατεύθυνση Κατηγορία θεωρητική θετική Σύνολο N % N % N % 1 305 39,1% 371 78,9% 676 54,0% 2 31 4,0% 65 13,8% 96 7,7% 3 93 11,9% 11 2,3% 104 8,3% 4 352 45,1% 23 4,9% 375 30,0% Σύνολο 781 100,0% 470 100,0% 1251 100,0% 22

2.6.1.3 Υποψήφιοι ανά χώρα προέλευσης και αποτέλεσμα 2002 Ειδικό ενδιαφέρον στον πίνακα αυτό έχουν τα ποσοστά επιτυχίας των ομογενών της Γερμανίας, της Αλβανίας, της Κύπρου και της Ρωσίας. Σε όλες αυτές τις χώρες με υψηλό ποσοστό υποψηφίων, ο λόγος επιτυχόντων προς υποψηφίους είναι σχετικά υψηλός. Πίνακας 6.3 Υποψήφιοι ομογενείς έτους 2002 ανά επιτυχία και χώρα αποτέλεσμα Σύνολο Χώρα προέλευσης επιτυχία αποτυχία Ν % Ν % Ν % ΑΛΛΗ ΧΩΡΑ 9 1,0% 4 1,0% 13 1,0% ΓΕΡΜΑΝΙΑ 422 48,7% 274 71,2% 696 55,6% ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ 5,6% 2,5% 7,6% ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ 3,3% 1,3% 4,3% ΡΟΥΜΑΝΙΑ 1,3% 1,1% ΗΠΑ 29 3,3% 6 1,6% 35 2,8% ΒΕΛΓΙΟ 42 4,8% 11 2,9% 53 4,2% ΓΑΛΛΙΑ 5,6% 1,3% 6,5% ΣΟΥΗΔΙΑ 19 2,2% 5 1,3% 24 1,9% ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ 3,3% 3,2% ΖΑΙΡ 2,2% 2,5% 4,3% ΤΟΥΡΚΙΑ 14 1,6% 3,8% 17 1,4% ΚΑΝΑΔΑΣ 3,3% 2,5% 5,4% ΡΩΣΙΑ 48 5,5% 4 1,0% 52 4,2% ΣΑΟΥΔ. ΑΡΑΒΙΑ 5,6% 3,8% 8,6% ΑΙΓΥΠΤΟΣ 7,8% 3,8% 10,8% Ν. ΑΦΡΙΚΗ 3,3% 2,5% 5,4% ΚΥΠΡΟΣ 70 8,1% 11 2,9% 81 6,5% ΑΓΓΛΙΑ 1,1% 4 1,0% 5,4% ΑΙΘΙΟΠΙΑ 1,1% 1,3% 2,2% ΙΤΑΛΙΑ 3,3% 1,3% 4,3% ΛΙΒΥΗ 3,3% 1,3% 4,3% ΟΛΛΑΝΔΙΑ 1,1% 1,1% ΣΟΥΔΑΝ 1,1% 1,1% ΒΡΑΖΙΛΙΑ 1,1% 1,1% ΙΣΡΑΗΛ 3,3% 2,5% 5,4% ΚΑΜΕΡΟΥΝ 1,1% 1,1% ΑΡΑΒΙΚΑ ΕΜΙΡΑΤΑ 2,2% 2,2% ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ 6,7% 1,3% 7,6% ΙΡΛΑΝΔΙΑ 1,1% 1,1% ΑΛΒΑΝΙΑ 84 9,7% 22 5,7% 106 8,5% ΙΟΡΔΑΝΙΑ 3,3% 3,2% ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ 1,3% 1,1% ΑΡΜΕΝΙΑ 3,3% 3,2% ΓΕΩΡΓΙΑ 33 3,8% 16 4,2% 49 3,9% 23

ΟΥΖΜΕΚΙΣΤΑΝ 5,6% 5,4% ΚΑΖΑΚΣΤΑΝ 13 1,5% 13 1,0% ΟΥΚΡΑΝΙΑ 11 1,3% 1,3% 12 1,0% ΚΡΟΑΤΙΑ 1,1% 1,1% Σύνολο 866 100,0% 385 100,0% 1251 100,0% 24

2.6.1.4 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατεύθυνση 2002 Όπως δείχνει ο πίνακας, οι πιθανότητες επιτυχίας των υποψηφίων της θεωρητικής κατεύθυνσης είναι μεγαλύτερες από τις αντίστοιχες των υποψηφίων της θετικής κατεύθυνσης. Πίνακας 6.4 Υποψήφιοι ομογενείς έτους 2002 ανά αποτέλεσμα και κατεύθυνση επιτυχία αποτυχία Σύνολο κατεύθυνση N % N % N % θεωρητική 602 69,5% 179 46,5% 781 62,4% θετική 264 30,5% 206 53,5% 470 37,6% Σύνολο 866 100,0% 385 100,0% 1251 100,0% 25

2.6.1.5 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατηγορία 2002 Τα στοιχεία του πίνακα δείχνουν ότι η πρώτη κατηγορία ομογενών υποψηφίων έχει τις μικρότερες πιθανότητες επιτυχίας σε σύγκριση με όλες τις υπόλοιπες περιπτώσεις. Τον υψηλότερο δείκτη επιτυχίας εμφανίζει η τρίτη κατηγορία υποψηφίων (0.86), ακολουθεί η τέταρτη (0.85) και η δεύτερη (0.74), ενώ η πρώτη έχει δείκτη επιτυχίας 0.57. Πίνακας 6.5 Υποψήφιοι ομογενείς έτους 2002 ανά επιτυχία και κατηγορία ομογενούς Κατηγορία επιτυχία αποτυχία Σύνολο N % N % N % 1 387 44,7% 289 75,1% 676 54,0% 2 71 8,2% 25 6,5% 96 7,7% 3 90 10,4% 14 3,6% 104 8,3% 4 318 36,7% 57 14,8% 375 30,0% Σύνολο 866 100,0% 385 100,0% 1251 100,0% 26

2.6.2 Η εικόνα των επιδόσεων ανά μάθημα 2002 Στην ενότητα αυτή δίνονται στοιχεία για τις επιδόσεις των υποψηφίων του έτους 2002 ανά μάθημα και κατεύθυνση, ανά μάθημα και αποτέλεσμα και ανά μάθημα και κατηγορία ομογενούς. Προηγείται μια γενική ανάλυση για όλους του υποψηφίους και ακολουθεί η παράθεση αντίστοιχων πληροφοριών για τους ομογενείς υποψηφίους που προιέρχονται από τη Γερμανία. 2.6.2.1 Επιδόσεις ανά μάθημα κατεύθυνσης 2002 Μόνον σε δύο από τα πέντε μαθήματα της θεωρητικής κατεύθυνσης παρατηρούνται μάσοι όροι επιδόσεων πάνω από το δέκα, το ίδιο ισχύει και για τη θετική κατεύθυνση, όπως δείχνουν συνδυαστικά οι επόμενοι πίνακες. Πίνακας 6.6 Επιδόσεις ομογενών υποψηφίων έτους 2002 ανά μάθημα κατεύθυνσης Μαθήματα Μ.Ο. Τ.Α. Εύρος Ελάχιστο Μέγιστο Ν Αρχαία 7,40 4,32 19,80,00 19,80 N=313 ΝΕΛ 10,11 3,99 18,90,10 19,00 N=312 Λατινικά 11,25 5,10 19,70,30 20,00 N=311 Ιστορία 7,32 4,71 18,20 1,10 19,30 N=312 ΝΕ Γλώσσα 9,89 3,17 17,80,20 18,00 N=1154 Μαθηματικά 7,62 5,95 19,80,20 20,00 N=413 Φυσική 10,25 5,38 19,20,80 20,00 N=413 Χημεία 7,84 5,36 19,80,20 20,00 N=413 Βιολογία 9,05 5,55 19,90,10 20,00 N=413 27

2.6.2.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα 2002 Με εξαίρεση το μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας, σε όλες τις άλλες περιπτώσεις παρατηρείται σημαντικό χάσμα μεταξύ των επιδόσεων των επιτυχόντων και εκείνων των αποτυχόντων, παρότι οι επιδόσεις των πρώτων κινούνται σε πολύ χαμηλά επίπεδα, όπως διαπιστώσαμε ήδη. Πίνακας 6.7 Επιδόσεις υποψηφίων ομογενών έτους 2002 στα εξεταζόμενα μαθήματα ανά αποτέλεσμα Μαθήματα επιτυχία αποτυχία Σύνολο Μ.Ο. Τ.Α. Ν Μ.Ο. Τ.Α. Ν Μ.Ο. Τ.Α. Ν Αρχαία 9,07 3,96 N=221 3,37 1,67 N=92 7,40 4,32 N=313 ΝΕΛ 11,70 3,34 N=221 6,26 2,59 N=91 10,11 3,99 N=312 Λατινικά 13,49 3,96 N=221 5,74 2,96 N=90 11,25 5,10 N=311 Ιστορία 8,86 4,67 N=221 3,59 1,80 N=91 7,32 4,71 N=312 ΝΕ Γλώσσα 10,39 3,22 N=866 8,40 2,47 N=288 9,89 3,17 N=1154 Μαθηματικά 11,14 5,25 N=242 2,63 2,04 N=171 7,62 5,95 N=413 Φυσική 13,63 4,37 N=242 5,45 1,94 N=171 10,25 5,38 N=413 Χημεία 10,89 4,92 N=242 3,52 1,81 N=171 7,84 5,36 N=413 Βιολογία 12,42 4,51 N=242 4,27 2,57 N=171 9,05 5,55 N=413 28

2.6.2.3 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση 2002 Η σειρά των εξεταζόμενων μαθημάτων για την πρώτη κατεύθυνση είναι Αρχαία, Νεοελληνική Λογοτεχνία, Ιστορία, Λατινικά και Νεοελληνική γλώσσα. Η αντίστοιχη σειρά για τα μαθήματα της θετικής κατεύθυνσης είναι Μαθηματικά, Φυσική, Χημεία, Βιολογία και Νεοελληνική Γλώσσα. Ο επόμενος πίνακας δείχνει ότι και στις δύο κατευθύνσεις έχουμε σε τρία από τα πέντε μαθήματα μέσους όρους χαμηλότερους από το δέκα. Πίνακας 6.8 Επιδόσεις ομογενών υποψηφίων έτους 2002 ανά μάθημα και κατεύθυνση κατεύθυνση Μαθήματα θεωρητική θετική Μ.Ο. Ν Μ.Ο. Ν Αρχαία (Μαθηματικά) 7,40 N=313 7,62 N=413 ΝΕΛ (Φυσική) 10,11 N=312 10,25 N=413 Ιστορία (Χημεία) 7,32 N=312 7,84 N=413 Λατινικά (Βιολογία) 11,25 N=311 9,05 N=413 ΝΕΓ (κοινό) 9,49 N=717 10,55 N=437 2.6.2.4 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία 2002 Στον επόμενο πίνακα επαναλαμβάνεται η γνωστή από προηγούμενες αναλύσεις συστηματική διαφορά των επιδόσεων υπέρ της δεύτερης κατηγορίας υποψηφίων (τέκνα Ελλήνων υπαλλήλων). Η διαφοροποίηση αφορά και τις δύο κατευθύνσεις (θεωρητική και θετική). Πίνακας 9 Επιδόσεις ομογενών έτους 2002 ανά εξεταζόμενο μάθημα και κατηγορία ομογενούς Κατηγορία ομογενών και μάθημα Μ.Ο. Τ.Α. Εύρος Ν 1 Αρχαία 6,97 3,99 18,00 N=286 ΝΕΛ 9,84 3,90 18,90 N=285 Λατινικά 10,90 4,95 19,70 N=284 Ιστορία 6,86 4,41 17,60 N=285 ΝΕ Γλώσσα 10,08 2,70 16,60 N=642 Μαθηματικά 6,77 5,50 19,80 N=355 Φυσική 9,56 5,12 19,20 N=355 Χημεία 7,13 4,86 19,80 N=355 Βιολογία 8,38 5,22 19,90 N=355 2 Αρχαία 11,86 5,13 15,50 N=27 29

ΝΕΛ 12,96 3,93 17,60 N=27 Λατινικά 14,93 5,32 15,70 N=27 Ιστορία 12,25 5,02 15,00 N=27 ΝΕ Γλώσσα 12,92 2,82 12,80 N=80 Μαθηματικά 13,14 5,95 18,80 N=53 Φυσική 14,81 5,03 16,60 N=53 Χημεία 12,66 6,08 18,60 N=53 Βιολογία 13,58 5,64 19,20 N=53 3 ΝΕ Γλώσσα 9,91 3,60 16,20 N=92 4 ΝΕ Γλώσσα 8,81 3,42 16,40 N=340 30

2.6.3 Επιδόσεις των υποψηφίων από τη Γερμανία 2002 Η σειρά των εξεταζόμενων μαθημάτων για την πρώτη κατεύθυνση είναι Αρχαία, Νεοελληνική Λογοτεχνία, Ιστορία, Λατινικά και Νεοελληνική γλώσσα. Η αντίστοιχη σειρά για τα μαθήματα της θετικής κατεύθυνσης είναι Μαθηματικά, Φυσική, Χημεία, Βιολογία και Νεοελληνική Γλώσσα. 2.6.3.1 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση (Γερμανία) 2002 Η γενική εικόνα των επιδόσεων ανά κατεύθυνση ισχύει και για το δείγμα από τη Γερμανία. Στα τρία από τα πέντε μαθήματα της δέσμης οι μέσοι όροι των επιδόσεων κινούνται κάτω από τη βάση, όπως φαίνεται από τον επόμενο πίνακα. Η σειρά των μαθημάτων παραμένει η ίδια με αυτή που σχολιάσαμε σε προηγούμενους πίνακες. Πίνακας 10: Επιδόσεις ομογενών υποψηφίων έτους 2002 ανά μάθημα και κατεύθυνση (Γερμανία) Μάθημα θεωρητική κατεύθυνση θετική Μ.Ο. Ν Μ.Ο. Ν Αρχαία (Μαθηματικά) 7,31 N=274 7,46 N=359 ΝΕΛ (Φυσική) 10,00 N=273 10,19 N=359 Ιστορία (Χημεία) 7,18 N=273 7,93 N=359 Λατινικά (Βιολογία) 11,30 N=273 9,07 N=359 ΝΕΓ (κοινό) 9,94 N=293 10,57 N=360 31

2.6.3.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία (Γερμανία) 2002 Όπως ήταν αναμενόμενο, οι επιδόσεις των υποψηφίων που είναι τέκνα Ελλήνων υπαλλήλων εμφανίζονται υψηλότερες από τις αντίστοιχες των παιδιών των κλασικών μεταναστών τόσο στη θεωρητική, όσο και στη θετική κατεύθυνση. Πίνακας 11.1: Επιδόσεις ομογενών υποψηφίων έτους 2002 στα μαθήματα της θεωρητικής κατεύθυνσης ανά κατηγορία 3 ομογενών (Γερμανία) Μ.Ο. Τ.Α. Εύρος Ελάχιστο Μέγιστο N 1 Αρχαία 7,00 4,00 18,00,00 18,00 272 ΝΕΛ 9,79 3,90 18,90,10 19,00 272 Λατινικά 11,04 4,87 19,70,30 20,00 272 Ιστορία 6,81 4,45 17,60 1,10 18,70 272 ΝΕ Γλώσσα 9,91 2,73 16,60,90 17,50 272 2 Αρχαία 12,05 4,73 14,70 4,50 19,20 20 ΝΕΛ 13,10 4,07 16,80,90 17,70 20 Λατινικά 15,35 4,96 15,70 4,30 20,00 20 Ιστορία 12,67 4,65 14,50 4,30 18,80 20 ΝΕ Γλώσσα 12,54 3,07 11,80 5,20 17,00 20 Σύνολο Αρχαία 7,31 4,22 19,20,00 19,20 292 ΝΕΛ 10,00 3,99 18,90,10 19,00 292 Λατινικά 11,30 4,97 19,70,30 20,00 292 Ιστορία 7,18 4,67 17,70 1,10 18,80 292 ΝΕ Γλώσσα 10,07 2,81 16,60,90 17,50 292 Πίνακας 11.2 Μέσοι όροι των επιδόσεων των ομογενών υποψηφίων στα μαθήματα της θετικής κατεύθυνσης 2002 ανά κατηγορία ομογενών (Γερμανία) Κατηγορία/μαθήματα Μ.Ο. Τ.Α. Εύρος Ελάχιστο Μέγιστο N 1 Μαθηματικά 6,73 5,53 19,80,20 20,00 331 Φυσική 9,57 5,17 19,20,80 20,00 331 Χημεία 7,31 4,93 19,80,20 20,00 331 Βιολογία 8,44 5,31 19,90,10 20,00 331 ΝΕ Γλώσσα 10,24 2,65 15,40 1,90 17,30 331 2 Μαθηματικά 13,13 5,97 18,80 1,20 20,00 50 Φυσική 15,01 4,96 16,60 3,40 20,00 50 Χημεία 12,72 6,01 18,60 1,40 20,00 50 Βιολογία 13,92 5,67 19,20,80 20,00 50 ΝΕ Γλώσσα 13,13 2,78 10,80 7,20 18,00 50 Σύνολο Μαθηματικά 7,46 5,94 19,80,20 20,00 381 Φυσική 10,19 5,43 19,20,80 20,00 381 Χημεία 7,93 5,34 19,80,20 20,00 381 3 1=Τέκνα Ελλήνων μονίμων κατοίκων εξωτερικού, 2=τέκνα Ελλήνων υπαλλήλων αποσπασμένων στο εξωτερικό 32

Βιολογία 9,07 5,62 19,90,10 20,00 381 ΝΕ Γλώσσα 10,57 2,81 16,10 1,90 18,00 381 33

2.6.3.3 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα (Γερμανία) 2002 Οι επόμενοι πίνακες αποτυπώνουν το χάσμα ανάμεσα στις επιδόσεις των επιτυχόντων και στις επιδόσεις των αποτυχόντων υποψηφίων που προέρχονται από ελληνικά Λύκεια της Γερμανίας, κάτι που δημιουργεί ανησυχία σχετικά με το μαθησιακό αποτέλεσμα που εξασφαλίζουν τελικά αυτά τα σχολεία. Το χάσμα αυτό παρατηρείται και στις δύο κατευθύνσεις. Πίνακας 12.1 Επιδόσεις ομογενών υποψηφίων έτους 2002 στα μαθήματα της θεωρητικής κατεύθυνσης ανά αποτέλεσμα (Γερμανία) Αποτέλεσμα και μάθημα Μ.Ο. Τ.Α. Εύρος Ελάχιστο Μέγιστο N επιτυχία Αρχαία 8,94 3,88 18,20 1,00 19,20 212 ΝΕΛ 11,57 3,36 15,00 4,00 19,00 212 Λατινικά 13,51 3,80 15,70 4,30 20,00 212 Ιστορία 8,67 4,68 17,00 1,80 18,80 212 ΝΕ Γλώσσα 10,76 2,64 17,30,20 17,50 212 αποτυχία Αρχαία 3,38 1,64 7,70,00 7,70 102 ΝΕΛ 6,15 2,54 11,70,10 11,80 102 Λατινικά 5,89 2,96 15,30,30 15,60 102 Ιστορία 3,51 1,68 8,90 1,10 10,00 102 ΝΕ Γλώσσα 7,79 2,31 11,20,90 12,10 102 Σύνολο Αρχαία 7,31 4,22 19,20,00 19,20 314 ΝΕΛ 10,00 3,99 18,90,10 19,00 314 Λατινικά 11,30 4,97 19,70,30 20,00 314 Ιστορία 7,18 4,67 17,70 1,10 18,80 314 ΝΕ Γλώσσα 9,94 2,88 17,30,20 17,50 314 34

Πίνακας 12.2 Επιδόσεις ομογενών υποψηφίων έτους 2002 στα μαθήματα της θετικής κατεύθυνσης ανά αποτέλεσμα (Γερμανία) Αποτέλεσμα και μάθημα Μ.Ο. Τ.Α. Εύρος Ελάχιστο Μέγιστο N επιτυχία Μαθηματικά 11,07 5,18 18,00 2,00 20,00 210 Φυσική 13,68 4,34 14,90 5,10 20,00 210 Χημεία 11,06 4,81 18,40 1,60 20,00 210 Βιολογία 12,57 4,50 17,60 2,40 20,00 210 ΝΕ Γλώσσα 11,77 2,56 13,60 4,40 18,00 210 αποτυχία Μαθηματικά 2,43 1,89 8,30,20 8,50 172 Φυσική 5,34 1,91 11,80,80 12,60 172 Χημεία 3,56 1,78 8,20,20 8,40 172 Βιολογία 4,18 2,54 12,20,10 12,30 172 ΝΕ Γλώσσα 8,90 2,24 12,10 1,90 14,00 172 Σύνολο Μαθηματικά 7,46 5,94 19,80,20 20,00 382 Φυσική 10,19 5,43 19,20,80 20,00 382 Χημεία 7,93 5,34 19,80,20 20,00 382 Βιολογία 9,07 5,62 19,90,10 20,00 382 ΝΕ Γλώσσα 10,57 2,81 16,10 1,90 18,00 382 35

2.6.4 Κατανομές επιτυχόντων σε ΑΕΙ και ΤΕΙ 2002 Από τους 782 επιτυχόντες του έτους 2002 που περιέχει το δείγμα μας, οι 377 ανήκουν στην πρώτη κατηγορία ομογενών, οι 70 στη δεύτερη, οι 78 στην τρίτη και οι 257 στην τέταρτη. Από τους 84 που εισήχθησαν στα ΤΕΙ, 10 ανήκουν στην πρώτη κατηγορία, ένας στη δεύτερη, 12 στην τρίτη και 61 στην τέταρτη κατηγορία. Λεπτομέρειες για τη ροή των επιτυχόντων σε ιδρύματα της ελληνικής τριτοβάθμιας εκπαίδευσης μπορεί ο αναγνώστης να αναζητήσει στο Παράρτημα. 36

2.7 Ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις 2003 Η ενότητα αυτή αναφέρεται στις ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις του έτους 2003. Στις επόμενες σελίδες με τη βοήθεια τεσσάρων επί μέρους υπο-ενοτήτων παρατίθεται κατ αρχήν μια γενική εικόνα της συμμετοχής και των αποτελεσμάτων των ομογενών στις εξετάσεις του έτους 2003, η γενική εικόνα των επιδόσεών τους στις ειδικές εξετάσεις ανά μάθημα και η γενική εικόνα των επιδόσεων των ομογενών που είναι απόφοιτοι ελληνικών Λυκείων στις Γερμανίας στις συγκεκριμένες εξετάσεις. Στο τέλος της ενότητας σχολιάζεται η ροή των επιτυχόντων σε Τμήματα των ΑΕΙ και ΤΕΙ. 2.7.1 Γενική εικόνα της συμμετοχής και των αποτελεσμάτων των ομογενών στις εξετάσεις 2003 Όπως για τα προηγούμενα δύο έτη, για το έτος 2003 διαθέτουμε στοιχεία γύρω από τη χώρα προέλευσης, την κατηγορία ομογενούς στην οποία εντάσσεται ο υποψήφιος, την κατεύθυνση που ακολουθεί και το αποτέλεσμα της διαδικασίας επιλογής (επιτυχία,/αποτυχία) του υποψηφίου. Οι επόμενοι πίνακες περιέχουν στοιχεία και σχετικές πληροφορίες που προέκυψαν ύστερα από τη στατιστική ανάλυση των εμπειρικών δεδομένων για κάθε υποψήφιο για το έτος 2003. 37

2.7.1.1 Υποψήφιοι ανά χώρα προέλευσης και κατηγορία 2003 Αν και οι υποψήφιοι ομογενείς από τη Γερμανία αυξάνονται σε σύγκριση με την προηγούμενη χρονιά, το ποστοστό υποψηφίων που αναλογεί στη χώρα αυτή μειώνεται, λόγω της αύξησης του συνόλου των υποψηφίων ομογενών. Πάντως και το έτος 2003 οι χώρες με τα υψηλότερα ποσοστά υποψηφίων ομογενών είναι η Γερμανία (49,2%), η Αλβανία (9,7%), η Κύπρος (9,1%) και η Ρωσία (5,5,%), όπως δείχνουν τα στοιχεία του επόμενου πίνακα. Πίνακας 7.1: Υποψήφιοι ομογενείς έτους 2003 ανά χώρα και κατηγορία επιτυχία αποτυχία Σύνολο Χώρα προέλευσης N % N % N % ΑΛΛΗ ΧΩΡΑ 9,9% 2,4% 11,7% ΓΕΡΜΑΝΙΑ 473 45,1% 264 58,8% 737 49,2% ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ 5,5% 3,7% 8,5% ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ 1,1% 1,1% ΠΟΛΩΝΙΑ 1,1% 1,1% ΡΟΥΜΑΝΙΑ 2,2% 2,4% 4,3% ΗΠΑ 37 3,5% 13 2,9% 50 3,3% ΒΕΛΓΙΟ 50 4,8% 10 2,2% 60 4,0% ΓΑΛΛΙΑ 10 1,0% 6 1,3% 16 1,1% ΣΟΥΗΔΙΑ 15 1,4% 5 1,1% 20 1,3% ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ 2,2% 5 1,1% 7,5% ΖΑΙΡ 1,1% 1,2% 2,1% ΤΟΥΡΚΙΑ 6,6% 6 1,3% 12,8% ΚΑΝΑΔΑΣ 8,8% 5 1,1% 13,9% ΡΩΣΙΑ 69 6,6% 14 3,1% 83 5,5% ΛΙΒΑΝΟΣ 1,1% 1,1% ΣΑΟΥΔ. ΑΡΑΒΙΑ 4,4% 2,4% 6,4% ΑΙΓΥΠΤΟΣ 12 1,1% 2,4% 14,9% Ν. ΑΦΡΙΚΗ 1,1% 1,1% ΚΥΠΡΟΣ 120 11,4% 17 3,8% 137 9,1% ΑΓΓΛΙΑ 11 1,0% 3,7% 14,9% ΑΙΘΙΟΠΙΑ 2,2% 2,4% 4,3% ΙΤΑΛΙΑ 4,4% 4,3% ΟΥΓΓΑΡΙΑ ΛΙΒΥΗ 2,2% 1,2% 3,2% ΟΛΛΑΝΔΙΑ 1,1% 1,2% 2,1% ΣΟΥΔΑΝ 1,1% 1,1% ΒΡΑΖΙΛΙΑ 1,1% 1,2% 2,1% ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ 1,2% 1,1% ΙΣΡΑΗΛ 3,3% 3,2% ΚΑΜΕΡΟΥΝ 1,1% 1,1% Ν. ΖΗΛΑΝΔΙΑ ΑΡ ΕΜΙΡΑΤΑ ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ 5,5% 3,7% 8,5% ΝΟΡΒΗΓΙΑ 1,2% 1,1% ΑΥΣΤΡΙΑ 2,2% 2,1% ΠΕΡΟΥ 1,1% 1,1% 38

ΙΡΛΑΝΔΙΑ 1,1% 1,1% ΑΛΒΑΝΙΑ 101 9,6% 44 9,8% 145 9,7% ΙΟΡΔΑΝΙΑ 3,3% 3,2% ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ 2,2% 2,1% ΑΡΜΕΝΙΑ 8,8% 3,7% 11,7% ΓΕΩΡΓΙΑ 53 5,1% 25 5,6% 78 5,2% ΙΣΠΑΝΙΑ ΟΥΖΜΠΕΚΙΣΤΑΝ 6,6% 3,7% 9,6% ΚΑΖΑΚΣΤΑΝ 8,8% 8,5% ΟΥΚΡΑΝΙΑ 5,5% 3,7% 8,5% ΣΕΡΒΙΑ 1,2% 1,1% ΑΜΠΧΑΖΙΑ 1,1% 1,1% ΚΡΟΑΤΙΑ Σύνολο 1049 100,0% 449 100,0% 1498 100,0% 39

2.7.1.2 Υποψήφιοι ανά κατηγορία και κατεύθυνση 2003 Από το 2003 και εξής αλλάζει η κωδικοποίηση των υπηρεσιών του ΥΠΕΠΘ οι οποίες έχουν την ευθύνη για την επεξεργασία των δεδομένων των ειδικών εξετάσεων. Οι υποψήφιοι που δεν συμμετέχουν στις εξετάσεις των μαθημάτων κάποιας από τις δύο κατευθύνσεις αποτελούν χωριστή κατηγορία με την ένδειξη «χωρίς κατεύθυνση». Είναι οι υποψήφιοι που εξετάζονται μόνο στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας και με συνυπολογισμό του βαθμού του σχολικού τίτλου (απολυτηρίου) εισάγονται κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις στα ΑΕΙ και τα ΤΕΙ. Έτσι οι ομογενείς της κατηγορίας 3 και 4 που περιλαμβάνονται στον παρακάτω πίνακα στη θετική ή τη θεωρητική κατεύθυνση είναι εκείνοι που αποφασίζουν να δώσουν όλα τα μαθήματα της αντίστοιχης κατεύθυνσης. Τη χρονιά αυτή οι υποψήφιοι της θεωρητικής κατεύθυνσης υπερτερούν έναντι εκείνων της θετικής, ενώ οι υποψήφιοι της δεύτερης κατηγορίας συγκεντρώνονται κυρίως στη θετική κατεύθυνση. Πίνακας 7.2: Υποψήφιοι ομογενείς έτους 2003 ανά κατηγορία και κατεύθυνση χωρίς κατεύθυνση θετική θεωρητική Σύνολο κατηγορία N % N % N % N % 1 307 89,0% 380 81,5% 687 45,9% 2 33 9,6% 75 16,1% 108 7,2% 3 145 21,1% 1,3% 2,4% 148 9,9% 4 542 78,9% 4 1,2% 9 1,9% 555 37,0% Σύνολο 687 100,0% 345 100,0% 466 100,0% 1498 100,0% 40

2.7.1.3 Υποψήφιοι ανά χώρα και αποτέλεσμα 2003 Όλες οι χώρες με υψηλό ποσοστό εκπροσώπησης στους υποψηφίους (Γερμανία, Κύπρος, Αλβανία, Ρωσία, Βέλγιο) εμφανίζουν υψηλά ποσοστά επιτυχόντων, όπως φαίνεται από τον παρακάτω πίνακα. Παρατηρείται επίσης μια μικρή μείωση του ποσοστού των υποπψηφίων που προέρχονται από τη Γερμανία σε σύγκριση με το ποσοστό του προηγούμενου έτους. Πίνακας 7.3: Υποψήφιοι ομογενείς έτους 2003 ανά επιτυχία και χώρα επιτυχία αποτυχία Σύνολο Χώρα προέλευσης N % N % N % ΑΛΛΗ ΧΩΡΑ 9,9% 2,4% 11,7% ΓΕΡΜΑΝΙΑ 473 45,1% 264 58,8% 737 49,2% ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ 5,5% 3,7% 8,5% ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ 1,1% 1,1% ΠΟΛΩΝΙΑ 1,1% 1,1% ΡΟΥΜΑΝΙΑ 2,2% 2,4% 4,3% ΗΠΑ 37 3,5% 13 2,9% 50 3,3% ΒΕΛΓΙΟ 50 4,8% 10 2,2% 60 4,0% ΓΑΛΛΙΑ 10 1,0% 6 1,3% 16 1,1% ΣΟΥΗΔΙΑ 15 1,4% 5 1,1% 20 1,3% ΒΕΝΕΖΟΥΕΛΑ 2,2% 5 1,1% 7,5% ΖΑΙΡ 1,1% 1,2% 2,1% ΤΟΥΡΚΙΑ 6,6% 6 1,3% 12,8% ΚΑΝΑΔΑΣ 8,8% 5 1,1% 13,9% ΡΩΣΙΑ 69 6,6% 14 3,1% 83 5,5% ΛΙΒΑΝΟΣ 1,1% 1,1% ΣΑΟΥΔ. ΑΡΑΒΙΑ 4,4% 2,4% 6,4% ΑΙΓΥΠΤΟΣ 12 1,1% 2,4% 14,9% Ν. ΑΦΡΙΚΗ 1,1% 1,1% ΚΥΠΡΟΣ 120 11,4% 17 3,8% 137 9,1% ΑΓΓΛΙΑ 11 1,0% 3,7% 14,9% ΑΙΘΙΟΠΙΑ 2,2% 2,4% 4,3% ΙΤΑΛΙΑ 4,4% 4,3% ΛΙΒΥΗ 2,2% 1,2% 3,2% ΟΛΛΑΝΔΙΑ 1,1% 1,2% 2,1% ΣΟΥΔΑΝ 1,1% 1,1% ΒΡΑΖΙΛΙΑ 1,1% 1,2% 2,1% ΑΡΓΕΝΤΙΝΗ 1,2% 1,1% ΙΣΡΑΗΛ 3,3% 3,2% ΚΑΜΕΡΟΥΝ 1,1% 1,1% ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ 5,5% 3,7% 8,5% ΝΟΡΒΗΓΙΑ 1,2% 1,1% ΑΥΣΤΡΙΑ 2,2% 2,1% ΠΕΡΟΥ 1,1% 1,1% ΙΡΛΑΝΔΙΑ 1,1% 1,1% ΑΛΒΑΝΙΑ 101 9,6% 44 9,8% 145 9,7% ΙΟΡΔΑΝΙΑ 3,3% 3,2% 41

ΦΙΝΛΑΝΔΙΑ 2,2% 2,1% ΑΡΜΕΝΙΑ 8,8% 3,7% 11,7% ΓΕΩΡΓΙΑ 53 5,1% 25 5,6% 78 5,2% ΟΥΖΜΠΕΚΙΣΤΑΝ 6,6% 3,7% 9,6% ΚΑΖΑΚΣΤΑΝ 8,8% 8,5% ΟΥΚΡΑΝΙΑ 5,5% 3,7% 8,5% ΣΕΡΒΙΑ 1,2% 1,1% ΑΜΠΧΑΖΙΑ 1,1% 1,1% Σύνολο 1049 100,0% 449 100,0% 1498 100,0% 42

2.7.1.4 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατεύθυνση 2003 Ο λόγος επιτυχόντων προς υποψηφίους (δείκτης επιτυχίας) για όλον τον πληθυσμό των υποψηφίων είναι 0.70. Πάνω από το νούμερο αυτό βρίσκεται μόνο η ομάδα των υποψηφίων χωρίς κατεύθυνση, ενώ ο λόγος για τη θετική και τη θεωρητική κατεύθυνση είναι 0.59 και 0.68, αντίστοιχα. Πίνακας 7.4: Υποψήφιοι ομογενείς έτους 2002 ανά επιτυχία και κατεύθυνση Κατεύθυνση επιτυχία Αποτυχία Σύνολο N % N % N % χωρίς 526 50,1% 161 35,9% 687 45,9% θετική 205 19,5% 140 31,2% 345 23,0% θεωρητική 318 30,3% 148 33,0% 466 31,1% Σύνολο 1049 100,0% 449 100,0% 1498 100,0% 43

2.7.1.5 Υποψήφιοι ανά αποτέλεσμα και κατηγορία 2003 Τον υψηλότερο λόγο επιτυχόντων προς υποψηφίους (0.82) έχει η δεύτερη κατηγορία ομογενών, όπως είναι αναμενόμενο από τις μέχρι τώρα αναλύσεις. Ακολουθεί η τρίτη κατηγορία ομογενών (0.79), αμέσως μετά βρίσκεται η τέταρτη (0.75), ενώ τελευταία είναι η πρώτη κατηγορία (0.61), η οποία ουσιαστικά συμπίπτει με τα τέκνα των Ελλήνων εργαζομένων στη Γερμανία. Έτσι παρατηρούμε διαχρονικά μια υστέρηση του δείκτη επιτυχίας στην ομάδα αυτή των υποψηφίων σε ό,τι αφορά το αποτέλεσμα. Πίνακας 7.5: Υποψήφιοι ομογενείς έτους 2003 ανά επιτυχία και κατηγορία 4 Κατηγορία επιτυχία αποτυχία Σύνολο N % N % N % 1 422 40,2% 265 59,0% 687 45,9% 2 89 8,5% 19 4,2% 108 7,2% 3 118 11,2% 30 6,7% 148 9,9% 4 420 40,0% 135 30,1% 555 37,0% Σύνολο 1049 100,0% 449 100,0% 1498 100,0% 4 Πρόκειται για τις γνωστές από προηγούμενους πίνακες τέσσερις κατηγορίες ομογενών 44

2.7.2 Η εικόνα των επιδόσεων ανά μάθημα 2003 Στην ενότητα αυτή παρουσιάζονται στοιχεία για τις επιδόσεις των ομογενών όλων των χωρών και όλων των κατηγοριών, πρώτα, και μετά στοιχεία για τις επιδόσεις των ομογενών που προέρχονται από τη Γερμανία στις ειδικές εισαγωγικές εξετάσεις του 2003. 2.7.2.1 Επιδόσεις ανά μάθημα κατεύθυνσης 2003 Οι επιδόσεις των υποψηφίων και των δύο κατευθύνσεων είναι αρκετά χαμηλές, οι επιδόσεις μάλιστα των υποψηφίων της θεωρητικής κατεύθυνσης είναι εξαιρετικά χαμηλές. Ενδεχομένως έχει συμβάλει σε αυτό και η αυξημένη δυσκολία των θεμάτων στα μαθήματα της θεωρητικής κατεύθυνσης τη χρονιά αυτή. Πίνακας 7.6: Επιδόσεις υποψηφίων ομογενών έτους 2003 ανά μάθημα κατεύθυνσης Μάθημα Μ.Ο. Τ.Α. Εύρος Ελάχιστο Μέγιστο Ν Αρχαία 6,46 4,36 18,40,00 18,40 N=345 ΝΕΛ 8,53 4,69 19,30,00 19,30 N=345 Λατινικά 9,00 6,02 19,90,00 19,90 N=345 Ιστορία 6,89 4,70 19,10,00 19,10 N=345 ΝΕ Γλώσσα 9,74 4,16 19,50,00 19,50 N=811 Μαθηματικά 7,04 5,71 20,00,00 20,00 N=466 Φυσική 11,20 5,83 20,00,00 20,00 N=466 Χημεία 9,21 5,88 20,00,00 20,00 N=466 Βιολογία 10,14 5,34 20,00,00 20,00 N=466 45

2.7.2.2 Επιδόσεις ανά μάθημα και αποτέλεσμα 2003 Με βάση τα στοιχεία του πίνακα, το χάσμα που παρατηρείται ανάμεσα στις επιδόσεις των επιτυχόντων και των αποτυχόντων το 2003 είναι πολύ μεγάλο και γενικευμένο. Ακόμη και στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας όπου αναμένεται πλησίασμα των δύο μέσων όρων, η διαφορά παραμένει σημαντική. Πίνακας 7.7: Επιδόσεις υποψηφίων ομογενών έτους 2003 ανά μάθημα και αποτέλεσμα Μάθημα επιτυχία αποτυχία Σύνολο Μ.Ο. Τ.Α. Ν Μ.Ο. Τ.Α. Ν Μ.Ο. Τ.Α. Ν Αρχαία 9,0 3,6 N=205 2,8 2,3 N=140 6,5 4,4 N=345 ΝΕΛ 11,0 3,7 N=205 4,9 3,6 N=140 8,5 4,7 N=345 Λατινικά 12,6 4,3 N=205 3,7 3,8 N=140 9,0 6,0 N=345 Ιστορία 9,5 4,1 N=205 3,1 2,2 N=140 6,9 4,7 N=345 ΝΕ Γλώσσα 10,9 3,5 N=1049 5,9 4,0 N=449 9,4 4,3 N=1498 Μαθηματικά 9 5 N=318 2 1 N=148 7 6 N=466 Φυσική 14,2 4,2 N=318 4,7 3,0 N=148 11,2 5,8 N=466 Χημεία 11,8 5,1 N=318 3,6 2,3 N=148 9,2 5,9 N=466 Βιολογία 12,6 4,2 N=318 4,9 3,2 N=148 10,1 5,3 N=466 46

2.7.2.3 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατεύθυνση 2003 Το νέο στοιχείο που δίνει ο επόμενος πίνακας είναι ότι οι μαθητές της θετικής κατεύθυνσης επιτυγχάνουν καλύτερες επιδόσεις στο μάθημα της Νεοελληνικής Γλώσσας (Μ.Ο. = 10,13) συγκριτικά με τους συνυποψηφίους τους της θεωρητικής κατεύθυνσης Μ.Ο.=9,26), κάτι που είναι ασυνήθιστο από τις μέχρι τώρα αναλύσεις των επιδόσεων. Πίνακας 7.8: Επιδόσεις υποψηφίων ομογενών έτους 2003 ανά μάθημα και κατεύθυνση Μάθημα θεωρητική κατεύθυνση θετική Μ.Ο. Ν Μ.Ο. Ν Αρχαία (Μαθηματικά) 6,53 N=340 7,11 N=455 ΝΕΛ (Φυσική) 8,60 N=340 11,33 N=455 Ιστορία (Χημεία) 6,97 N=340 9,30 N=455 Λατινικά (Βιολογία) 9,08 N=340 10,27 N=455 ΝΕΓ (κοινό) 9,26 N=340 10,13 N=455 47

2.7.2.4 Επιδόσεις ανά μάθημα και κατηγορία 2003 Ο επόμενος πίνακας εμφανίζει τις επιδόσεις (μ.ο.) στα μαθήματα των κατευθύνσεων ανά κατηγορία ομογενούς. Ενδιαφέρον παρουσιάζει το εύρημα, σύμφωνα με το οποίο ο Μ.Ο. της επίδοσης των τέκνων Ελλήνων υπαλλήλων αποσπασμένων στο εξωτερικό κινείται κάτω από τη βάση του 10. Ως προς τις υψηλότερες επιδόσεις της ίδιας κατηγορίας ομογενών σε σύγκριση με τις αντίστοιχες της πρώτης κατηγορίας, και αυτή τη χρονιά επαναλαμβάνεται ένα γνωστό από τις μέχρι τώρα αναλύσεις φαινόμενο: οι επιδόσεις των δύο ομάδων διαφέρουν συστηματικά. Πίνακας 7.9: Επιδόσεις υποψηφίων ομογενών έτους 2003 ανά μάθημα και κατηγορία ομογενούς Κατηγορία και μάθημα Μ.Ο. Τ.Α. Εύρος Ν 1 Αρχαία 6,2 4,1 17,0 N=307 ΝΕΛ 8,4 4,4 18,8 N=307 Λατινικά 8,7 5,8 19,9 N=307 Ιστορία 6,6 4,4 18,7 N=307 ΝΕ Γλώσσα 9,4 3,9 18,6 N=687 Μαθηματικά 6 5 20 N=380 Φυσική 10,9 5,4 20,0 N=380 Χημεία 8,6 5,3 20,0 N=380 Βιολογία 9,7 4,9 20,0 N=380 2 Αρχαία 9,3 5,5 18,4 N=33 ΝΕΛ 10,8 6,0 19,3 N=33 Λατινικά 12,2 6,5 19,6 N=33 Ιστορία 10,4 6,1 19,1 N=33 ΝΕ Γλώσσα 11,9 5,2 19,5 N=108 Μαθηματικά 11 7 20 N=75 Φυσική 13,6 6,6 20,0 N=75 Χημεία 12,7 6,9 20,0 N=75 Βιολογία 13,1 6,2 20,0 N=75 3 ΝΕ Γλώσσα 9,7 4,9 17,8 N=148 4 ΝΕ Γλώσσα 8,8 4,3 17,2 N=555 48