Χ. Ζέρης Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Πολιτικών Μηχανικών ΕΜΠ

Χ. Ζέρης Επίκουρος Καθηγητής Σχολή Πολιτικών Μηχανικών ΕΜΠ

Το οπλισμένο Σκυρόδεμα Ορισμός: Τι είναι το σκυρόδεμα Υλικά που το απαρτίζουν Ιδιότητες. Θετικά και αρνητικά Ιστορικά στοιχεία και εξέλιξη του υλικού στη δόμηση Εφαρμογές Ειδικές εφαρμογές και εξέλιξη του υλικού Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 2

Τι είναι το σκυρόδεμα; Ένα μείγμα ελεγχόμενης αναλογίας τσιμέντου, νερού και διαβαθμισμένων αδρανών (βασικά άμμος, γαρμπίλι και σκύρα), με πρόσθετα και πρόσμικτα που τροποποοιούν τις ιδιότητές του. τα που υπόκεινται σε μία εξωθερμική χημική διαδικασία (ωρίμανση) και διέρχονται πήξη και σκλήρυνση σε μια ομογενοποιημένη συμπαγή μάζα. Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 3

Ιδιότητες Είναι το πλέον διαδεδομένο δομικό υλικό παγκοσμίως. Λόγω της ευρύτατης εφαρμογής του σε κάθε μορφή δόμησης, η κατανάλωση σε τσιμέντο μίας χώρας (σε ton ανά κάτοικο) αποτελεί δείκτη ανάπτυξης της χώρας αυτής. Οι ιδιότητες του σκυροδέματος στο χρόνο (ανάμιξη, διακίνηση, διάστρωση, συντήρηση και μακροχρόνια ανθεκτικότητα) ελέγχονται ανάλογα με την εφαρμογή, μέσω προσθήκης στο μείγμα και άλλων πρόσμικτων και/ή χημικών προσθέτων που αποδίδουν στο τελικό προϊόν συγκεκριμένες ιδιότητες. Αν και όντως ένα χαμηλού κόστους υλικό, το σκυρόδεμα γνωρίζει αλματώδη τεχνολογική ανάπτυξη, σαν ένα ποιοτικό υλικό υψηλής επιτελεστικότητας με συνεχώς βελτιούμενες ιδιότητες και εφαρμογές για οικονομικότερη και μακροβιότερη διάρκεια ζωής των κατασκευών. Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 4

Ιδιότητες Έχει ευρύτατη αποδοχή στη δόμηση παγκοσμίως, σε όλο το εύρος των κλιματολογικών και οικονομικών συνθηκών σε κάθε τόπο. Αυτό οφείλεται σε τρεις βασικές του ιδιότητες: Αντοχή στη δράση του νερού που δεν παρέχεται από άλλα δομικά υλικά όπως το ξύλο και ο σίδηρος. Οι πρώτες εφαρμογές του αφορούσαν τα έργα διαχείρισης του νερού. Λόγω των θιξοτροπικών του ιδιοτήτων σε νεαρή ηλικία έχει τεράστια ευελιξία στην εφαρμογή (μεταφορά, διακίνηση και διάστρωση), ενώ έχει τη δυνατότητα να μορφώνεται σε οποιοδήποτε επιθυμητό σχήμα, άρα έχει ευρύτατες εφαρμογές. Είναι το φτηνότερο και πλέον εύκολο να διακινηθεί και να παραχθεί επί τόπου στο έργο, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες και σε οποιοδήποτε περιβάλλον δόμησης - ακόμη και μέσα στη θάλασσα. Παράγεται είτε σε συνθήκες ελεγχόμενης βιομηχανικής παραγωγής είτε όχι. Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 5

Θετικά και αρνητικά ΘΕΤΙΚΑ Ευχέρεια μόρφωσης και διαχείρησης Ελευθερία μορφής και σύνθεσης. Πολύ καλή θλιπτική αντοχή και δυσκαμψία. Μόνωση, Θερμική μάζα. Αειφόρα δόμηση Μεγάλη μάζα. Βάρος, ηχομόνωση. Τα βασικά υλικά του υπάρχουν παντού. Είναι φυσικά υλικά. Δεν είναι τεχνολογία αιχμής. Φτηνό. Πολύ καλή αντίδραση σε πυρκαγιά Περιβαλλοντικά φιλικό. Γιατί παράγεται από μη επιθετικά υλικά. ΑΡΝΗΤΙΚΑ Χρόνος ωρίμανσης. Προκατασκευή Χαμηλή εφελκυστική αντοχή. Προένταση και οπλισμός. Ψαθυρό. Δεν είναι πλάστιμο. Τοποθετείται οπλισμός. Μεγάλη μάζα. Αντισεισμικός σχεδιασμός. Αρχικά ανομοιογενές προς ομογενοποίηση. Μελέτη σύνθεσης. Όχι απαραίτητα. Έχει εξελιχθεί και σε εξειδικευμένων απαιτήσεων υλικό. Περιβαλλοντικά μη φιλικό γιατί είναι ενεργοβόρο στην παραγωγή. Ενσωμάτωση παραπροϊόντων - Αειφορία. Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 6

Ιστορικά στοιχεία Η χρήση κονιών από ασβέστη ή γύψο που αναμειγνύονται με άμμο και νερό και αφήνονται στον αέρα για να στερεοποιηθούν για δομική χρήση ανάγεται ιστορικά 9000 χρόνια πριν. Πρόκειται για αερικές κονίες: 7000 π.χ., Νότια Γαλιλαία 5600 π.χ., Νότιος Δούναβης (Lepenski Vir) 2500 π.χ., πυραμίδα της Γκίζας και αναπαράσταση εργασιών παρασκευής και δόμησης. Σινικό τείχος Οι Αρχαίοι Έλληνες χρησιμοποιούν το έμπλεκτον, ένα κονίαμα με θραυστά και λίθους, με υδραυλικές ιδιότητες. Εισάγουν ηφαιστειακή τέφρα της Νισύρου και της Διακαιαρχίας. Είναι υδραυλική κονία, πρόδρομος του σκυροδέματος. Κάμιρος Ρόδου, 500 π.χ., Λιμήν Ζέας, αρχαίοι ναοί, ενώ χρησιμοποιούν και άλλα υλικά (σιδερόσκονη, κεραμίδια) Οι Ρωμαίοι χρησιμοποιούν ήδη από το 300 π.χ. ποζολανικά υλικά, όπως και στα σημερινά τσιμέντα (θέατρο Πομπηίας, Κολοσσαίο 82 μ.χ., Πάνθεον 123μ.Χ., υδραγωγεία). Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 7

Ιστορικά στοιχεία Την τεχνική παραλαμβάνουν οι Βυζαντινοί (Αγία Σοφία, 540 μ.χ.) και στο Μεσαίωνα δεν υπάρχει καμιά εξέλιξη. Η ανακάλυψη των γραπτών του Βιτρούβιου αναζωογονεί τη δόμηση με ποζολανικές κονίες (η πρώτη χρήση το 1500, Παναγία των Παρισίων). Smeaton (1760). Διαπίστωσε ότι το ψήσιμο τριμμμένου ασβεστόλιθου με αργιλικό περιεχόμενο έπηζαν στον αέρα και στο νερό. (υδράσβεστος, hydraulic lime) Ακολουθούν διάφορες πατέντες υλικών (Roman stone, Parker, 1796). O J. Aspdin (1824), να εξάγει την πατέντα του Portland cement. Το 1855 1860 εισάγεται η χρήση του οπλισμού (πρώτη πολυκατοικία στο Παρίσι, 1902). Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 8

Τσιμέντο Βιομηχανικά παραγόμενο υλικό που προκύπτει από την ανάμειξη αλεσμένου ασβεστόλιθου και αργίλου (σε μορφή αιωρήματος) και σταδιακή όπτηση σε υψηλές θερμοκρασίες. Κλίνκερ. Στην Ελλάδα το πρώτο εργοστάσιο παραγωγής τσιμέντου λειτούργησε το 1902. Σήμερα παράγονται 16 ΜΤ ετησίως. Πρότυπα Κανονισμοί ΕΛΟΤ ΕΝ 197-1 Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 9

Τσιμέντο Εμπορική διάθεση Σάκκοι Σιλό Σιλοφόρα οχήματα Big bags Λοιπά μέσα (χύδην) Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 10

Σκυρόδεμα Τεχνολογικά στοιχεία Παραγωγή Διάθεση Μελέτη σύνθεσης Πρότυπα Κανονισμοί ΕΛΟΤ ΕΝ 206-1 ΚΤΣ 97 Ευρωκώδικας 2 Εφαρμογές Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 11

Εφαρμογές του σκυροδέματος Κτιριακά Ειδικά έργα Έργα υποδομής Ειδικές εφαρμογές του σκυροδέματος στη δόμηση Προκατασκευή Αρχιτεκτονικό σκυρόδεμα Έργα προστασίας του κοινωνικού συνόλου Ατυχήματα Περιβαλλοντικές δράσεις Νέες εφαρμογές και εξελίξεις Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 12

Κτίρια από ΟΣ Δοκοί Υποστυλώματα Πλάκες Δοκοί Προσομοίωμα Σχεδιασμού Κατασκευή Τοιχία Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 13

Κτίρια από ΟΣ Δομικά στοιχεία ΠΛΑΚΕΣ ΟΛΟΣΩΜΕΣ ΠΛΑΚΕΣ ΠΡΟΕΝΤΕΤΑΜΕΝΕΣ Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 14

Κτίρια από ΟΣ Δομικά στοιχεία ΠΛΑΚΕΣ ΜΕ ΝΕΥΡΩΣΕΙΣ (ZOELLNER) Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 15

Κτίρια από ΟΣ Δομικά στοιχεία ΔΟΚΙΔΟΤΕΣ (ΓΕΜΙΣΜΑ ΜΕ ΥΛΙΚΑ ΠΛΗΡΩΣΗΣ) TRAVETTI (ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΑ ΚΤΙΡΙΑ) Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 16

Κτίρια από ΟΣ Δομικά στοιχεία ΠΡΟΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΕΣ ΠΛΑΚΕΣ ΜΕ ΟΠΕΣ Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 17

Κτίρια από ΟΣ Δομικά στοιχεία ΔΟΚΟΙ ΕΓΧΥΤΕΣ ΔΟΚΟΙ ΠΡΟΕΝΤΕΤΑΜΕΝΕΣ (ΓΕΦΥΡΟΠΟΙΙΑ) Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 18

Κτίρια από ΟΣ Δομικά στοιχεία ΠΛΑΙΣΙΑ ΠΡΟΚΑΤΑΣΚΕΥΑΣΜΕΝΑ Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 19

Κτίρια αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος Ναός της Παναγιώτατης Τριάδας, Fatima, Πορτογαλία A. N. Τομπάζης κ. Συν. Μουσείο της Ακρόπολης, Αθήνα B. Tschumi, Μ. Φωτιάδης κ. Συν. Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 20

Κτίρια αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος Πρεσβεία του Μεξικού, Βερολίνο F. Serrano, T. de Léon Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 21

Κτίρια αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος EXPERIAN DATA CENTRE, Nottingham, Μεγ. Βρεττανία ARLANDA CONTROL TOWER, Στοκχόλμη Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 22

Κτίρια αρχιτεκτονικού ενδιαφέροντος Αrchitect: Jan Magasanik Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 23

Εφαρμογές οπλισμένου σκυροδέματος σε σύνθετους ΦΟ Η ευκολία μόρφωσης του υλικού μας δίνει τη δυνατότητα να κατασκευάσουμε σύνθετες Αρχιτεκτονικές μορφές. Εκτός από μεγάλο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον, οι κατασκευές αυτές αποτελούν μοναδικές λύσεις και από πλευράς του Δομικού Πολιτικού Μηχανικού. Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 24

Ειδικές κατασκευές ΠΑΡΑΒΟΛΟΕΙΔΗ ΚΕΛΥΦΗ ΥΠΕΡΒΟΛΟΕΙΔΗ ΚΕΛΥΦΗ Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 25

Ειδικές κατασκευές ΚΕΛΥΦΗ Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 26

Ειδικές κατασκευές Μεγάλα ΜΕΓΑΛΑ ΑΝΟΙΓΜΑΤΑ, ΣΤΑΔΙΑ ανοίγματα ΚΑΛΥΨΕΙΣ Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 27

Ειδικές κατασκευές Αψίδες και τόξα Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 28

Συγκοινωνιακά έργα Γέφυρες Σήραγγες Οδοστρώματα Αεροδρομιακά Λιμενικά Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 29

Γέφυρες από σκυρόδεμα Το σκυρόδεμα έχει εξαιρετικές ιδιότητες σε επαφή με επιθετικές περιβαλλοντικές δράσεις και ενδείκνυται στη γεφυροποιία. Η ελευθερία μόρφωσης παρέχει δυνατότητες για εξαιρετικές αρχιτεκτονικές εφαρμογές Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 30

Γέφυρες από σκυρόδεμα Το σκυρόδεμα είναι γαιώδες υλικό, φιλικό προς το περιβάλλον. Παρέχει άρα λύσεις οι οποίες μέσα από τη συνεργασία του αρχιτέκτονα και του δομοστατικού μπορούν να αποδώσουν λύσεις φιλικές και περιβαλλοντικά αποδεκτές. Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 31

Γέφυρες σε οδικά έργα Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 32

Ελαφρές πεζογέφυρες από σκυρόδεμα Με την εφαρμογή της προέντασης οι γέφυρες από σκυρόδεμα παρέχουν πολλά πλεονεκτήματα στη γεφύρωση μεγάλων ανοιγμάτων, λόγω ελαφρότητας κατασκευής, χαμηλού κόστους συντήρησης και μεγάλης διάρκειας ζωής. Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 33

Γέφυρες αεροδρομίων Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 34

Εφαρμογές στα έργα υποδομής - Σήραγγες Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 35

Συγκοινωνιακά έργα - δρόμοι Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 36

Οδοστρώματα από σκυρόδεμα Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 37

Συγκοινωνιακά έργα σταθερής τροχιάς Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 38

Συγκοινωνιακά έργα - Αεροδρόμια Διάδρομοι, τροχόδρομοι και χώροι στάθμευσης Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 39

Συγκοινωνιακά έργα - Λιμενικά Δάπεδα αποθήκευσης βαρείας χρήσης και έργα εκτεθειμένα σε επιθετικές περιβαλλοντικές δράσεις. Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 40

Έργα υποδομής Υδραυλικά έργα Περιβαλλοντικά έργα Φράγματα Ενέργεια Δίκτυα Έργα περιβαλλοντικής διαχείρισης (βιολογικοί, διυλιστήρια) Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 41

Έργα παραγωγής ενεργείας Έργα εκτεθειμένα σε βαριά χρήση, υψηλές θερμοκρασίες και επιθετική περιβαλλοντική δράση. Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 42

Έργα σε επιθετική περιβαλλοντική έκθεση Λιμενικά, Υδραυλικά, Σταθμοί βιολογικού καθαρισμού, Διυλιστήρια Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 43

Δίκτυα ύδρευσης ΜΟΡΝΟΣ 1970-80 ΜΠΟΓΙΑΤΙ, 1929 Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 44

Φράγματα από σκυρόδεμα Hoover Three River Dam Project Φράγμα της Πλατανόβρυσης Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 45

Ειδικές κατασκευές Δάπεδα Δεξαμενές αποθήκευσης υγρών Σιλό Κελύφη πύργων ψύξεως Ειδικά γεωτεχνικά έργα Ενισχύσεις και αλλαγή χρήσης Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 46

Ειδικές κατασκευές ΔΕΞΑΜΕΝΕΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΥΓΡΩΝ Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 47

Ειδικές κατασκευές ΣΙΛΟ ΚΑΜΙΝΑΔΕΣ & ΠΥΡΓΟΙ ΨΥΞΕΩΣ Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 48

Ειδικές κατασκευές ΔΑΠΕΔΑ ΕΠΙ ΕΔΑΦΟΥΣ Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 49

Ειδικά γεωτεχνικά έργα Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 50

Ειδικές εφαρμογές - Ενισχύσεις ΕΠΙΣΚΕΥΕΣ ΚΑΙ ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ ΜΕ ΜΑΝΔΥΕΣ Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 51

Ειδικές εφαρμογές - Ενισχύσεις ΕΝΙΣΧΥΣΕΙΣ ΜΕ ΙΝΟΠΛΙΣΜΕΝΑ ΠΟΛΥΜΕΡΗ Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 52

Έργα προστασίας του κοινωνικού συνόλου Προστασία έναντι ακραίων φυσικών φαινομένων Πυρκαγιά Οδική ασφάλεια Αντιβαλλιστική προστασία Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 53

Πολιτική προστασία από ακραία συμβάντα Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 54

Προστασία από ακραία καιρικά φαινόμενα Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 55

Προστασία από πυρκαγιά Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 56

Οδική ασφάλεια Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 57

Αντιβαλλιστική προστασία Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 58

Τεχνολογικές εφαρμογές του σκυροδέματος Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 59

Δομικά προϊόντα από σκυρόδεμα Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 60

Δομική προκατασκευή Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 61

Δομική προκατασκευή Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 62

Αρχιτεκτονικές εφαρμογές που βασίζονται στο σκυρόδεμα Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 63

Αρχιτεκτονικές εφαρμογές ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΤΟΥ ΧΩΡΟΥ Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 64

Αρχιτεκτονικές εφαρμογές ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ ΣΕ ΟΨΗ Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 65

Αρχιτεκτονικές εφαρμογές ΔΙΑΜΟΡΦΩΣΗ ΕΠΙΦΑΝΕΙΩΝ ΣΕ ΚΑΤΟΨΗ Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 66

Αρχιτεκτονικές εφαρμογές - όψεις ΕΜΦΑΝΕΣ ΣΚΥΡΟΔΕΜΑ ΔΙΑΦΟΡΑ ΕΙΔΗ ΕΠΙΦΑΝΕΙΑΚΩΝ ΤΕΛΕΙΩΜΑΤΩΝ Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 67

Αρχιτεκτονικές εφαρμογές - δάπεδα Εμπορικό Πάρκο, Αττική Leadership Academy for Girls Meyerton, Gauteng, Νότια Αφρική Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 68

Σύγχρονα δομικά προϊόντα σκυροδέματος και νέες τεχνολογίες Αυτοσυμπυκνούμενο σκυρόδεμα Αειφορία Υδατοπερατό σκυρόδεμα Σκυρόδεμα υψηλής περιεκτικότητας σε τέφρα Τσιμέντα χαμηλού άνθρακα Σκυροδέματα υψηλής επιτελεστικότητας Σκυροδέματα υπερυψηλής αντοχής Εφαρμογή της νανοτεχνολογίας στο σκυρόδεμα Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 69

Αυτοσυμπυκνούμενο σκυρόδεμα Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 70

Αυτοσυμπυκνούμενο σκυρόδεμα Γέφυρα διέλευσης πεζών, Λ. Κηφισίας, Αθήνα Εργοστάσιο παραγωγής τσιμέντου, Ασπρόπυργος Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 71

Υδατοπερατό σκυρόδεμα Σκυρόδεμα με ανοικτή δομή, που επιτρέπει τη διέλευση του νερού μέσα από τα κενά του. Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 72

Σκυρόδεμα υπερυψηλής αντοχής Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 73

Σκυροδέματα υψηλής επιτελεστικότητας Compact Reinforced Composite (CRC) Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 74

Σκυροδέματα υψηλής επιτελεστικότητας Γέφυρα Seonyu, South Korea Ινοπλισμένα σκυροδέματα ειδικής σύνθεσης με πολύ χαμηλό πορώδες και μεγάλη αντοχή και πλαστιμότητα Μουσείο μοντέρνας τέχνης, Lille Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 75

Σκυροδέματα υψηλής επιτελεστικότητας Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης, Lille Αρχ. Manuelle Gautrand Ο χώρος εξωτερικών εκθεμάτων περιβάλλεται με προκατασκευασμένα πάνελ ακανόνιστων οπών, πλάτους 3,5m, ύψους 5,0-8,0m και πάχους 7-9cm. Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 76

Σκυροδέματα υψηλής επιτελεστικότητας Villa Navarra, Προβηγκία. Αρχ. Rudy Ricciotti Πεζογέφυρα Glenmore Legsby Calgary, Καναδάς Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 77

Φωτο-καταλυτικό σκυρόδεμα Εκκλησία Dives in Misericordia, Ρώμη Κατασκευάσθηκε από 256 προκατασκευασμένα τμήματα φωτο-καταλυτικού σκυροδέματος τα οποία έχουν ψεκασθεί με titanium dioxide (TiO 2 ). Άλλες εφαρμογές έχουν γίνει στην Ιαπωνία και ΗΠΑ. Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 78

Τσιμέντα χαμηλού αποτυπώματος διοξειδίου του άνθρακα Η πίεση για δημιουργία έργων με όλο και μικρότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα φέρνει στην έρευνα και παραγωγή τσιμέντα με αντικατάσταση όλο και μεγαλύτερης ποσότητας κλίνκερ με φυσικά ή βιομηχανικά πρόσθετα. Παράλληλα, σε αυτό το πλαίσιο, προωθείται και η χρήση ανακυκλωμένων υλικών βιομηχανικών ή μη αποβλήτων και στην παραγωγή (καύση). Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 79

Εφαρμογή της νανοτεχνολογίας Α) Στεγανό σκυρόδεμα ανθεκτικό στο χρόνο με προστασία από τη διείσδυση νερού μέσα στους πόρους (Στεγανό σκυρόδεμα) με χρήση νανοϋλικών. Β) Αυτοιάσιμο σκυρόδεμα. Δεκ. 2013 Χ. Ζέρης 80