ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΧΗΜΕΙΑ BIXMEIA / Γ ΛΥΚΕΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: 1 ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 22 / 09 /2013 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΘΕΜΑ Α Για τις ερωτήσεις Α1 έως Α3 να γράψετε στο τετράδιό σας τον αριθμό της ερώτησης και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση. A1. Όταν μια ουσία μπορεί να συμπεριφερθεί είτε ως οξύ είτε ως βάση ονομάζεται: α. διαλύτης β. ηλεκτρολύτης γ. αμφολύτης δ. καταλύτης A2. Το 2 S 4 είναι ισχυρότερο οξύ σε σχέση με το Cl, διότι: α. έχει μεγαλύτερη τάση να αποδίδει πρωτόνια β. περιέχει περισσότερα άτομα Η ανά μόριο γ. είναι περισσότερο ευδιάλυτο στο νερό δ. αντιδρά με μεγαλύτερο αριθμό βάσεων. A3. Σε ποιο από τα επόμενα υδατικά διαλύματα ισχύει ο νόμος αραίωσης του stwald; α. Br 0,1 Μ β. 2 S 4 0,1 Μ γ. CN 0,1 Μ δ. CN 0,1 Μ NaCN 0,1 M A4. Να χαρακτηρίσετε τις προτάσεις που ακολουθούν, γράφοντας στο τετράδιό σας δίπλα στο γράμμα που αντιστοιχεί σε κάθε πρόταση τη λέξη Σωστό, αν η πρόταση είναι σωστή, ή Λάθος, αν η πρόταση είναι λανθασμένη. - i. Με βάση το δεδομένο ότι το ΗΝΟ 2 είναι ισχυρότερο οξύ από το CN, προκύπτει ότι το ΝΟ 2 είναι ισχυρότερη βάση από το CN -. Λ ii. Όλα τα υδραλογόνα όταν διαλύονται στο νερό ιοντίζονται σε ποσοστό 100 %. Λ iii. Για το N 3 δεν ορίζεται σταθερά ιοντισμού.λ iv. Όταν αραιώνουμε ένα διάλυμα με προσθήκη νερού το p ελαττώνεται. Λ v. Όσο μικρότερη τιμή p έχει ένα υδατικό διάλυμα οξέος, τόσο ισχυρότερο είναι το οξύ. Λ A5. Ουδέτερο διάλυμα έχει p = 6,4 σε θερμοκρασία θ ο C. Να βρείτε εάν η θερμοκρασία είναι μικρότερη, μεγαλύτερη ή ίση με 25 ο C. Δίνεται log2 = 0,3. p = 6,4 ή p = 7 0,6 ή p = - log10-7 2log2 ή p = - log4 10-7 ή [ 3 + ] = 4 10-7 M Αφού το διάλυμα είναι ουδέτερο [ 3 + ] = [ΟΗ - ] = 4 10-7 M οπότε Κw = [ 3 + ] [ΟΗ - ] = 4 10-7 4 10-7 = 16 10-14 > 10-14 άρα η θερμοκρασία είναι μεγαλύτερη από 25 ο C. Σελίδα 1 από 5
ΘΕΜΑ Β Β1. Δίνεται διάλυμα ΝaΟΗ 1,2 % w/v, διάλυμα Δ 1. Πόσα ml νερού πρέπει να προστεθούν σε 400 ml του Δ 1 για να πάρουμε διάλυμα ΝaΟΗ 0,1Μ; Στα 100 ml διαλύματος υπάρχουν 1,2 g διαλυμένης ουσίας. Στα 1000 ml διαλύματος υπάρχουν a mol διαλυμένης ουσίας. Προφανώς πρέπει να μετατρέψουμε τα g της διαλυμένης ουσίας σε mol. n"= m Mr ή"n"= 1,2 ή"n"="0,03"mol 40 Άρα: Στα 100 ml διαλύματος υπάρχουν 0,03 mol διαλυμένης ουσίας. Στα 1000 ml διαλύματος υπάρχουν x mol διαλυμένης ουσίας. Από την παραπάνω αναλογία βρίσκουμε x = 0,3 mol οπότε το διάλυμα είναι 0,3 Μ. Αφού έχουμε την συγκέντρωση του διαλύματος Δ 1 μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τον τύπο της αραίωσης: n ΑΡΧΙΚΑ = n ΤΕΛΙΚΑ ή C ΑΡΧ V ΑΡΧ = C ΤΕΛ V ΤΕΛ ή 0,4 0,3 = V ΤΕΛ 0,1ήV ΤΕΛ = 1,2 L οπότε V ΝΕΡΟΥ = 0,8 L ή 800 ml. Β2. Ποια η συγκέντρωση του διαλύματος που προκύπτει από την ανάμειξη 400 ml διαλύματος Δ 1, 400 ml διαλύματος Na 0,1 Μ, 400 ml νερού και 0,4 g Na. Βρίσκουμε τα mol του ΝαΟΗ: n"= m Mr ή"n"= 0,4 ή"n"="0,01"mol 40 Για να βρούμε την συγκέντρωση του διαλύματος που προκύπτει θα χρησιμοποιήσουμε τον τύπο: n 1 + n 2 + n ΣΤΕΡΕΟΥ = n ΤΕΛΙΚΑ ή C 1 V 1 + C 2 V 2 + n ΣΤΕΡΕΟΥ = C ΤΕΛ V ΤΕΛ ή 0,4 0,3 + 0,4 0,1 + 0,01 = C ΤΕΛ (0,4 + 0,4 + 0,4) ή C ΤΕΛ = 0,14 Μ. Β3. Πόσα ml διαλύματος Cl 0,2 Μ απαιτούνται για την εξουδετέρωση 200 ml του διαλύματος Δ 1 ; Έχουμε ανάμειξη διαλυμάτων ουσιών που αντιδρούν μεταξύ τους. Βρίσκουμε τα mol της καθεμίας και αφού έχουμε πλήρη εξουδετέρωση δεν περισσεύει ούτε Cl ούτε Na. mol(cl) = C(Cl) V(Cl) = 0,2 V 1 = 0,2V 1 mol(νaοη) = C(Na) V(Na) = 0,2 0,3 = 0,06 Σελίδα 2 από 5
mol ΝaΟΗ + ΗCl ΝαCl + Η 2 Ο Αρχικά 0,06 0,2V 1 - - Αντιδρούν x x - - Παράγονται - - x x Τελικά 0,06 - x 0,2V 1 - x x x Προφανώς 0,06 x = 0 ή x = 0,06 οπότε 0,2V 1 = 0,06 ή V 1 = 0,3 L ή 300 ml. Β4. Πόσα ml διαλύματος Cl 0,2 Μ πρέπει να προστεθούν σε 200 ml διαλύματος του διαλύματος Δ 1 για να προκύψει διάλυμα Na 0,1 M; Δίνεται Ar(Na) = 23, Ar() = 1, Ar() = 16 και ότι η προσθήκη του στερεού δεν μεταβάλει τον όγκο του διαλύματος. Έχουμε ανάμιξη διαλυμάτων ουσιών που αντιδρούν μεταξύ τους. Βρίσκουμε τα mol της καθεμίας: mol(cl) = C(Cl) V(Cl) = 0,2 V 2 = 0,2V 2 mol(νaοη) = C(Na) V(Na) = 0,2 0,3 = 0,06 mol ΝaΟΗ + ΗCl ΝαCl + Η 2 Ο Αρχικά 0,06 0,2V 2 - - Αντιδρούν x x - - Παράγονται - - x x Τελικά 0,06 - x 0,2V 2 x x x Αφού προκύπτει διάλυμα Na 0,1 M προφανώς 0,2V 2 x = 0 ή x = 0,2V 2 οπότε: 0,06$%$0,2V 2 =$0,1$ή$V 2 $=$0,133$L$ή$133,3$mL 0,2$+$V 2 ΘΕΜΑ Γ Γ.1 1. κοβάλτιο 2. διπεπτίδιο, πεπτιδικός 3. καλσιτονίνη, πεπτίδιο, θυρεοειδή, πλάσματος, ασβέστιο 4. υπομονάδες Γ.2 1. β 2. α 3. β Γ.3. α. Λ β. Λ γ. Σ Σελίδα 3 από 5
Γ.4 α. 2 β. 3 γ. 5 δ. 1 ε. 1 Γ.5 Σχολικό βιβλίο σελίδα 14 : << Μέσα στο νερό υπάρχουν.. μεταβίβασης νευρικών ερεθισμάτων.>> ΘΕΜΑ Δ Δ.1 Σχολικό βιβλίο σελίδα 19: << Σε υδατικό διάλυμα τα αμινοξέα μπορούν να βρε- θούν σε τρεις διαφορετικές μορφές, που είναι οι εξής: ουδέτερη (μορφή I), θετικά φορτισμένη, (μορφή II) και αρνητικά φορτισμένη (μορφή III).. ενώ παρουσιάζει την ελάχιστη διαλυτό- τητα.>> Δ.2 Σε ρη >pl, το αμινοξύ εμφανίζεται φορτισμένο αρνητικά, στην μορφή ΙΙΙ, άρα για την αλανίνη έχουμε : C 3 $ Δ.3 C 3 + ' 2 C 3 Σελίδα 4 από 5
C 3 + ' 2 C 3 Δ.4 Σχολικό βιβλίο σελίδα 28: «Στην τριτοταγή δομή συμβάλλουν διάφοροι δεσμοί.. δύο κυστεϊνών». Σελίδα 5 από 5