Εβδοµαδιαία Έκθεση Επιδηµιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης 9 Σεπτεµβρίου 2009 Κατά την τρέχουσα περίοδο, γίνεται εβδοµαδιαία ανακεφαλαίωση των επιδηµιολογικών δεδοµένων της χώρας µας για τη γρίπη. Στην Έκθεση αυτή περιλαµβάνονται στοιχεία (α) από τη δήλωση εργαστηριακά επιβεβαιωµένων κρουσµάτων νέας γρίπης Α(Η1Ν1)ν, (β) από το κλινικό σκέλος επιδηµιολογικής επιτήρησης της γρίπης µέσω του συστήµατος γιατρών-παρατηρητών νοσηρότητας και (γ) από το εργαστηριακό σκέλος επιδηµιολογικής επιτήρησης της εποχιακής γρίπης. Κατά την εβδοµάδα που µεσολάβησε από την προηγούµενη Εβδοµαδιαία Έκθεση Επιδηµιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης (της 2/09/2009), επιβεβαιώθηκαν εργαστηριακά 105 επιπλέον κρούσµατα* νέας γρίπης Α(Η1Ν1)ν στην Ελλάδα (Πίνακας 1). Κατά την εβδοµάδα 35/2009 (24 30 Αυγούστου 2009), η δραστηριότητα της γρίπης βρίσκεται σε ελαφρώς µειωµένα επίπεδα σε σχέση µε αυτά της προηγούµενης εβδοµάδας (34/2009) και αντίστοιχα µε αυτά που καταγράφηκαν κατά την περσινή περίοδο (2008) για την αντίστοιχη εποχή δραστηριότητας της νόσου. Η δραστηριότητα εξακολουθεί να παραµένει σε εκτός περιόδου γρίπης επίπεδα ( ιάγραµµα 1). Κατά την τελευταία εβδοµάδα καταγράφηκε ο δεύτερος θάνατος σε ασθενή µε εργαστηριακά διαγνωσµένη νέα γρίπη Α(Η1Ν1)ν, ο οποίος έπασχε από βαριά µυοκαρδιοπάθεια. * Σηµείωση: ιευκρινίζεται ότι ο αριθµός αυτός καθώς και οι αριθµοί του Πίνακα 1 δεν αντιπροσωπεύουν το σύνολο των ασθενών µε νέα γρίπη Α(Η1Ν1)ν στη χώρα µας, αλλά το σύνολο των εργαστηριακά επιβεβαιωµένων κρουσµάτων. Πολύ περισσότερο που οι εκδηλώσεις της νέας γρίπης Α(Η1Ν1)ν είναι ήπιες στη µεγάλη πλειονότητα των περιπτώσεων, η εξάπλωση του ιού γίνεται µε ταχύ ρυθµό και η σύσταση που ισχύει στην παρούσα φάση της προστασίας των ασθενών είναι να λαµβάνεται φαρυγγικό δείγµα από επιλεγµένα περιστατικά. Σελίδα 1 από 8
1) Αριθµός δηλωθέντων κρουσµάτων νέας γρίπης Α(Η1Ν1)ν Πίνακας 1. Συνολικός αριθµός εργαστηριακά επιβεβαιωµένων κρουσµάτων νέας γρίπης Α(Η1Ν1)ν στην Ελλάδα µέχρι 7/9/2009, ώρα 08:00. Προσωρινά στοιχεία. Περιφέρεια Σύνολο κρουσµάτων σε ταξιδιώτες* µε δευτερογενή µετάδοση στην Ελλάδα από ταξιδιώτες* Πιθανός τρόπος µόλυνσης µε άλλη γνωστή επιδηµιολογική σύνδεση χωρίς γνωστή επιδηµιολογική σύνδεση µε άγνωστο πιθανό τρόπο µόλυνσης Ανατολική Μακεδονία & Θράκη 6 1 1 4 Κεντρική Μακεδονία 195 39 3 11 3 139 υτική Μακεδονία 4 1 3 Θεσσαλία 42 9 2 1 2 28 Ήπειρος 37 5 1 5 8 18 Ιόνια Νησιά 183 47 1 11 29 95 υτική Ελλάδα 66 30 3 11 10 12 Στερεά Ελλάδα 30 6 2 2 7 13 Πελοπόννησος 88 27 3 13 18 27 Αττική 948 235 14 82 134 483 2 Βόρειο Αιγαίο 90 6 9 3 72 Νότιο Αιγαίο 114 25 1 9 5 74 Κρήτη 298 65 20 57 156 ΣΥΝΟΛΟ ΕΛΛΑ ΑΣ 2.101 496 30 174 277 1.124 2 * Ταξίδι στο εξωτερικό σε διάστηµα 7 ηµέρες (µέγιστος χρόνος επώασης) από την έναρξη των συµπτωµάτων. Επαφή µε εργαστηριακά επιβεβαιωµένο κρούσµα νέας γρίπης Α(Η1Ν1)ν σε διάστηµα 7 ηµέρες (µέγιστος χρόνος επώασης) από την έναρξη των συµπτωµάτων. Σηµείωση: Ο πίνακας αυτός ενδέχεται να περιλαµβάνει ορισµένες διορθώσεις σε σχέση µε προηγούµενες "Εβδοµαδιαίες Εκθέσεις Επιδηµιολογικής Επιτήρησης της Γρίπης". Θάνατοι ασθενών µε νέα γρίπη Α(Η1Ν1)ν Σελίδα 2 από 8
2) Κλινικό σκέλος επιδηµιολογικής επιτήρησης της γρίπης µέσω του συστήµατος γιατρών-παρατηρητών νοσηρότητας Εβδοµάδα 35/2009 (24 30 Αυγούστου 2009) Κατά την εβδοµάδα 35/2009 (24 30 Αυγούστου 2009) η δραστηριότητα της γρίπης βρίσκεται σε ελαφρώς µειωµένα επίπεδα σε σχέση µε αυτά της προηγούµενης εβδοµάδας (34/2009) και αντίστοιχα µε αυτά που κατεγράφησαν κατά την περσινή περίοδο (2007-2008), για την αντίστοιχη εποχή δραστηριότητας της νόσου. Η δραστηριότητα εξακολουθεί να παραµένει σε εκτός περιόδου γρίπης επίπεδα. ιάγραµµα 1: Εκτίµηση αριθµού κρουσµάτων γριπώδους συνδροµής ανά 1.000 επισκέψεις, κατά εβδοµάδα. Σύνολο χώρας, περίοδοι γρίπης 2007-2008 & 2008-2009. Προσωρινά στοιχεία 70 Γριπώδους Συνδροµής ανά 1000 επισκέψεις 60 50 40 30 20 10 2007-2008 2008-2009 0 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 Εβδοµάδα Σηµείωση: Ο αριθµός κρουσµάτων ανά 1.000 επισκέψεις εκτιµάται µε στάθµιση ως προς τον µόνιµο πληθυσµό της χώρας κατά γεωγραφικό διαµέρισµα και αστικότητα (από στοιχεία της ΕΣΥΕ, απογραφή 2001) Σελίδα 3 από 8
3) Εργαστηριακό σκέλος επιδηµιολογικής επιτήρησης της γρίπης Εβδοµάδα 35/2009 (24 30 Αυγούστου 2009) α) Κλινικά δείγµατα από τα δίκτυα παρατηρητών νοσηρότητας πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας Από την 40 ή εβδοµάδα 2008 έως και την 20 ή εβδοµάδα 2009 (περίοδος επιτήρησης της εποχικής γρίπης), στο σύνολο των κλινικών δειγµάτων που απεστάλησαν µέσω των δικτύων παρατηρητών νοσηρότητας στα Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης, σε µεγαλύτερο ποσοστό (55,6%) αποµονώθηκε το στέλεχος Β και σε µικρότερο ποσοστό (44,4%) το στέλεχος Α του ιού της γρίπης. Ο επικρατών υπότυπος (93,2%) του στελέχους Α ήταν ο Α(Η3Ν2) της κοινής εποχικής γρίπης (πίνακας 2, διάγραµµα 2). Πίνακας 2: Αριθµός αποσταλθέντων κλινικών δειγµάτων και ανιχνευθέντων στελεχών γρίπης στα Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης, από τα δίκτυα παρατηρητών νοσηρότητας. Εβδοµάδα 40/2008 έως και εβδοµάδα 20/2009. Προσωρινά στοιχεία. Ν % Αποσταλέντα δείγµατα 521 100,0% Θετικά δείγµατα 297 57,0% Αποµονωθέντα στελέχη τύπου Α 132 44,4% Α(Η1Ν1) κοινής εποχικής γρίπης 3 2,3% Α(Η3Ν2) κοινής εποχικής γρίπης 123 93,2% Α(Η1Ν1)ν νέας γρίπης 0 0,0% Αναµένεται υποτυποποίηση 6 4,5% Αποµονωθέντα στελέχη τύπου Β 165 55,6% Αρνητικά δείγµατα 224 43,0% Από την 21 η εβδοµάδα 2009 (επιτήρηση εκτός της κανονικής περιόδου επιτήρησης της γρίπης) έως και την 35 η εβδοµάδα 2009, από τα κλινικά δείγµατα που απεστάλησαν µέσω των δικτύων παρατηρητών νοσηρότητας στα Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης στο µεγαλύτερο ποσοστό (98,7%) ήταν αρνητικά για ιούς γρίπης. Μόνο 1 δείγµα (1,3%), ήταν θετικό για το στέλεχος Α(Η3Ν2) της κοινής εποχικής γρίπης. (πίνακας 3, διάγραµµα 2). Πίνακας 3: Αριθµός αποσταλέντων κλινικών δειγµάτων και ανιχνευθέντων στελεχών γρίπης στα Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης από τα δίκτυα παρατηρητών νοσηρότητας. Εβδοµάδα 21/2009 έως και εβδοµάδα 35/2009. Προσωρινά στοιχεία. Ν % Αποσταλέντα δείγµατα 79 100,0% Θετικά δείγµατα 1 1,3% Αποµονωθέντα στελέχη τύπου Α 1 1,3% Α(Η1Ν1) κοινής εποχικής γρίπης 0 0,0% Α(Η3Ν2) κοινής εποχικής γρίπης 1 100,0% Α(Η1Ν1)ν νέας γρίπης 0 0,0% Αναµένεται υποτυποποίηση 0 0,0% Αποµονωθέντα στελέχη τύπου Β 0 0,0% Αρνητικά δείγµατα 79 98,7% Σελίδα 4 από 8
ιάγραµµα 2: Αριθµός φαρυγγικών δειγµάτων και ανιχνευθέντων στελεχών ιού γρίπης στα Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης, από τα δίκτυα παρατηρητών νοσηρότητας. Σύνολο χώρας, περίοδος γρίπης 2008-2009. Προσωρινά στοιχεία. Φαρυγγικά δείγµατα και αποµονωθέντα στελέχη 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 Έναρξη ενισχυµένης επιτήρησης για τη νέα γρίπη Α(Η1Ν1)ν Αρνητικά δείγµατα A(H1N1)v A(H1N1) A(H3N2) Ιός τύπου Β 0 40414243444546474849505152 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1011121314151617181920212223242526272829303132333435 Εβδοµάδα Σελίδα 5 από 8
β) Κλινικά δείγµατα από τα νοσοκοµεία Από την 40 ή εβδοµάδα 2008 έως και την 20 ή εβδοµάδα 2009 (περίοδος επιτήρησης της εποχικής γρίπης), στο σύνολο των κλινικών δειγµάτων που απεστάλησαν µέσω των νοσοκοµείων στα Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης, οµοίως, σε µεγαλύτερο ποσοστό (54,9%) αποµονώθηκε το στέλεχος Β και σε µικρότερο ποσοστό (45,1%) το στέλεχος Α του ιού της γρίπης. Οµοίως επίσης, ο επικρατών υπότυπος (93,5%) του στελέχους Α ήταν ο Α(Η3Ν2) της κοινής εποχικής γρίπης (πίνακας 4, διάγραµµα 3). Πίνακας 4: Αριθµός αποσταλέντων κλινικών δειγµάτων και ανιχνευθέντων στελεχών γρίπης στα Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης από τα νοσοκοµεία. Εβδοµάδα 40/2008 έως και εβδοµάδα 20/2009. Προσωρινά στοιχεία. Ν % Αποσταλέντα δείγµατα 543 100,0% Θετικά δείγµατα 206 37,9% Αποµονωθέντα στελέχη τύπου Α 93 45,1% Α(Η1Ν1) κοινής εποχικής γρίπης 4 4,3% Α(Η3Ν2) κοινής εποχικής γρίπης 87 93,5% Α(Η1Ν1)ν νέας γρίπης 0 0,0% Αναµένεται υποτυποποίηση 2 2,2% Αποµονωθέντα στελέχη τύπου Β 113 54,9% Αρνητικά δείγµατα 337 62,1% Από την 21 η εβδοµάδα 2009 (εκτός περιόδου γρίπης επιτήρηση) έως και την 35 η εβδοµάδα 2009, στο πλαίσιο της διερεύνησης κρουσµάτων υπόπτων για τη νέα γρίπη Α(Η1Ν1)ν, απεστάλησαν από τα νοσοκοµεία στα Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης συνολικά 5.305 κλινικά δείγµατα. Το µεγαλύτερο ποσοστό (99,9%) των αποµονωθέντων στελεχών είναι τύπου Α και η πλειοψηφία αυτών ανήκει στον υπότυπο Α(Η1Ν1)ν της νέας γρίπης (πίνακας 5, διάγραµµα 3). Πίνακας 5: Αριθµός αποσταλέντων κλινικών δειγµάτων και ανιχνευθέντων στελεχών γρίπης στα Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης από τα νοσοκοµεία. Εβδοµάδα 21/2009 έως και εβδοµάδα 35/2009. Προσωρινά στοιχεία. Ν % Αποσταλέντα δείγµατα 5.305 100,0% Θετικά δείγµατα 1.990 37,5% Αποµονωθέντα στελέχη τύπου Α 1.987 99,9% Α(Η1Ν1) κοινής εποχικής γρίπης 1 0,1% Α(Η3Ν2) κοινής εποχικής γρίπης 32 1,6% Α(Η1Ν1)ν νέας γρίπης 1.918 96,5% Αναµένεται υποτυποποίηση 36 1,8% Αποµονωθέντα στελέχη τύπου Β 3 0,1% Αρνητικά δείγµατα 3.315 62,5% Σελίδα 6 από 8
ιάγραµµα 3: Αριθµός φαρυγγικών δειγµάτων και ανιχνευθέντων στελεχών ιού γρίπης στα Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης, από τα νοσοκοµεία. Σύνολο χώρας, περίοδος γρίπης 2008-2009. Προσωρινά στοιχεία. 650 Φαρυγγικά δείγµατα και αποµονωθέντα στελέχη 600 550 500 450 400 350 300 250 200 150 100 Αρνητικά δείγµατα A(H1N1)v A(H1N1) A(H3N2) Ιός τύπου Β Έναρξη ενισχυµένης επιτήρησης για τη νέα γρίπη Α(Η1Ν1)ν 50 0 40414243444546474849505152 1 2 3 4 5 6 7 8 9 1011121314151617181920212223242526272829303132333435 Εβδοµάδα Σελίδα 7 από 8
Πηγή των πληροφοριών Τα στοιχεία του διαγράµµατος 1 προέρχονται από τα τρία "δίκτυα παρατηρητών νοσηρότητας πρωτοβάθµιας φροντίδας υγείας", (δίκτυο ιδιωτών γιατρών, δίκτυο γιατρών Μονάδων Υγείας Ι.Κ.Α, δίκτυο γιατρών Κέντρων Υγείας-Περιφερειακών Ιατρείων), τα οποία συντονίζονται από το Τµήµα Επιδηµιολογικής Επιτήρησης και Παρέµβασης του ΚΕ.ΕΛ.Π.ΝΟ µε τη συνεργασία του Τοµέα Υγιεινής της Ιατρικής Σχολής του Α.Π.Θ. Στο πρώτο δίκτυο συµµετέχουν 86 ιδιώτες γιατροί, στο δεύτερο 48 γιατροί Μονάδων Υγείας του Ι.Κ.Α από διάφορες περιοχές της χώρας και στο τρίτο 90 γιατροί Κέντρων Υγείας και Περιφερειακών Ιατρείων. Mέσω αυτών καταγράφεται "δειγµατοληπτικά" η εξέλιξη της συχνότητας ορισµένων νοσηµάτων µε βάση κλινικές διαγνώσεις. Σε αυτά περιλαµβάνεται και η γρίπη ή καλύτερα οι κλινικές εκδηλώσεις που είναι συµβατές µε γρίπη ή "γριπώδης συνδροµή". Την εβδοµάδα 35/2009, κλινικά δεδοµένα απέστειλαν 95 (42,4%) γιατροί, από το σύνολο των συµµετεχόντων γιατρών και στα τρία δίκτυα. Οι επισκέψεις για κάθε αιτία, που αντιστοιχούν στους γιατρούς που δήλωσαν, ανέρχονται σε 10.989 για το σύνολο της χώρας. Το εργαστηριακό σκέλος της επιδηµιολογικής επιτήρησης (πίνακες 2-5 και διαγράµµατα 2-3), αφορά την ανίχνευση του ιού σε κλινικά δείγµατα (φαρυγγικό επίχρισµα & φαρυγγικό έκπλυµα) που αποστέλλονται από καθορισµένους γιατρούς των δικτύων παρατηρητών νοσηρότητας και από νοσοκοµεία προς τα Εργαστήρια Αναφοράς Γρίπης της Ελλάδας: το 1 ο Εργαστήριο Αναφοράς Γρίπης Νότιας Ελλάδας (Ελληνικό Ινστιτούτο Παστέρ), το Εργαστήριο Αναφοράς Γρίπης Βόρειας Ελλάδας (Β Μικροβιολογικό Εργαστήριο Α.Π.Θ), από τον Ιούλιο 2009 το 2 ο Εργαστήριο Αναφοράς Γρίπης Νότιας Ελλάδας (Εργαστήριο Μικροβιολογίας Ιατρικής Σχολής Πανεπιστηµίου Αθηνών) και, από τον Αύγουστο 2009, το Μικροβιολογικό Εργαστήριο του Πανεπιστηµιακού Νοσοκοµείου της Λάρισας και το Μικροβιολογικό Εργαστήριο του Πανεπιστηµιακού Νοσοκοµείου της Αλεξανδρούπολης. Τα Εργαστήρια Αναφοράς µε εξειδικευµένες ιολογικές εξετάσεις ανιχνεύουν και ταυτοποιούν τα στελέχη του ιού που κυκλοφορούν στην Ελλάδα και τα δύο πρώτα από αυτά συµµετέχουν στο δίκτυο εργαστηριακής επιτήρησης της γρίπης του Παγκόσµιου Οργανισµού Υγείας. Σελίδα 8 από 8