ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 6.11.2015 COM(2015) 552 final 2015/0256 (NLE) Πρόταση EKTEΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση της εκτελεστικής απόφασης 2013/53/EΕ που επιτρέπει στο Βασίλειο του Βελγίου να εισάγει ειδικό μέτρο παρέκκλισης από το άρθρο 285 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας EL EL
1. ΠΛΑIΣΙΟ ΤΗΣ ΠΡOΤΑΣΗΣ ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ Αιτιολόγηση και στόχοι της πρότασης Σύμφωνα με το άρθρο 395 παράγραφος 1 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ, της 28ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (εφεξής «η οδηγία ΦΠΑ»), το Συμβούλιο, αποφασίζοντας ομόφωνα έπειτα από πρόταση της Επιτροπής, μπορεί να επιτρέπει σε κάθε κράτος μέλος να θεσπίζει ειδικά μέτρα παρέκκλισης από τις διατάξεις της εν λόγω οδηγίας, για λόγους απλούστευσης των διαδικασιών επιβολής του ΦΠΑ ή πρόληψης ορισμένων τύπων φοροδιαφυγής ή φοροαποφυγής. Με επιστολές που πρωτοκολλήθηκαν στην Επιτροπή στις 15 Ιουλίου 2015 και στις 20 Αυγούστου 2015, το Βέλγιο ζήτησε την άδεια να συνεχίζει να απαλλάσσει τους υποκείμενους σε φόρο με ετήσιο κύκλο εργασιών που δεν υπερβαίνει το ισόποσο των 25 000 ευρώ σε εθνικό νόμισμα. Σύμφωνα με το άρθρο 395 παράγραφος 2 της οδηγίας ΦΠΑ, η Επιτροπή ενημέρωσε τα άλλα κράτη μέλη, με επιστολή της 3ης Σεπτεμβρίου 2015, σχετικά με το αίτημα που υπέβαλε το Βέλγιο. Με επιστολή της 4ης Σεπτεμβρίου 2015, η Επιτροπή ενημέρωσε το Βέλγιο ότι διέθετε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την εξέταση του αιτήματος. Γενικό πλαίσιο Το κεφάλαιο 1 του τίτλου XII της οδηγίας ΦΠΑ παρέχει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να θεσπίζουν ειδικά καθεστώτα για τις μικρές επιχειρήσεις, συμπεριλαμβανομένης της δυνατότητας των τελευταίων να απαλλάσσουν τους υποκείμενους στον φόρο κάτω από ένα ορισμένο ποσό ετήσιου κύκλου εργασιών. Με την απαλλαγή αυτή ο υποκείμενος στον φόρο δεν καλείται πλέον να χρεώνει ΦΠΑ για τις εργασίες του και, επομένως, δεν δικαιούται να εκπίπτει τον ΦΠΑ επί των εισροών του. Βάσει του άρθρου 285 της οδηγίας ΦΠΑ, τα κράτη μέλη τα οποία δεν έκαναν χρήση του άρθρου 14 της οδηγίας 67/288/ΕΟΚ του Συμβουλίου 1, μπορούν να απαλλάσσουν τους υποκείμενους σε φόρο των οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών δεν υπερβαίνει τα 5 000 ευρώ. Δεδομένου ότι το Βέλγιο δεν έκανε χρήση αυτής της δυνατότητας, αυτό είχε ως αποτέλεσμα την εφαρμογή ιδιαίτερα χαμηλού ορίου, το οποίο το 2012 αντιστοιχούσε σε 5 580 ευρώ. Το 2012, το Βέλγιο ζήτησε παρέκκλιση προκειμένου να προβεί σε απλούστευση των εκ του ΦΠΑ υποχρεώσεων για τους μικρούς επιτηδευματίες και να διευκολυνθεί η είσπραξη του φόρου από την εθνική φορολογική διοίκηση. Με την εκτελεστική απόφαση 2013/53/ΕΕ του Συμβουλίου, της 22ας Ιανουαρίου 2013 2, το Συμβούλιο επέτρεψε στο Βέλγιο να απαλλάσσει, έως τις 31 Δεκεμβρίου 2015, τους υποκείμενους σε ΦΠΑ των οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών δεν υπερβαίνει τα 25 000 ευρώ. Το μέτρο αυτό είναι προαιρετικό για τους υποκείμενους στον φόρο. Το Βέλγιο έχει τώρα υποβάλει αίτηση παράτασης της ισχύος του εν λόγω μέτρου. Αν και επιτρέπεται η εφαρμογή απαλλαγής για κύκλο εργασιών ύψους έως 25 000 ευρώ, το Βέλγιο εφάρμοσε στην πράξη, ως ένα πρώτο βήμα, κατώτερο όριο 15 000 ευρώ από την 1η Απριλίου 2014. Σύμφωνα με τις πληροφορίες που διαβιβάστηκαν από το Βέλγιο, αυτή η πρώτη αλλαγή του ορίου οδήγησε το 2014 σε επιπλέον 18 942 υποκείμενους στον φόρο που 1 2 ΕΕ 71 της 14.4.1967, σ. 1303/67. ΕΕ L 22 της 25.1.2013, σ. 13. EL 2 EL
απαλλάσσονται από τον ΦΠΑ βάσει του καθεστώτος για τις ΜΜΕ (από 79 190 σε 98 132 ή κατά 23,9 %). Σε σχέση με τον συνολικό αριθμό των υποκείμενων στον φόρο, αυτό αντιπροσωπεύει αύξηση από 7,4 % σε 11,4 %. Από την εισαγωγή του εν λόγω ορίου, η δημοσιονομική επίπτωση του μέτρου ήταν 0,0074% των συνολικών εσόδων από ΦΠΑ το 2014. Εάν παρεκτείνονταν για ολόκληρο το έτος 2014, οι επιπτώσεις θα αντιστοιχούσαν σε 0,0188% των συνολικών εσόδων από ΦΠΑ. Με βάση την εν λόγω εμπειρία, το Βέλγιο θεωρεί ότι το μέτρο παρέκκλισης έχει επιφέρει απλούστευση, τόσο για τους υποκείμενους στον φόρο όσο και για τη φορολογική διοίκηση και για τον λόγο αυτό θα ήθελε να αυξήσει το όριο στο αρχικό ανώτατο ποσό των 25 000 ευρώ από το 2016. Κατά την άποψη του Βελγίου, αυτό θα μειώσει τον διοικητικό φόρτο για ορισμένες ακόμη μικρές επιχειρήσεις οι οποίες, όπως προαναφέρθηκε, θα εξακολουθούσαν να έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν να συνεχιστεί η εφαρμογή των συνήθων κανόνων ΦΠΑ. Ταυτόχρονα, η επίπτωση του μέτρου στο συνολικό ποσό των εσόδων ΦΠΑ που εισπράττονται κατά το στάδιο της τελικής κατανάλωσης θα είναι αμελητέα. Δεδομένου ότι το Βέλγιο δεν ζητά την εφαρμογή ορίου το οποίο βαίνει πέραν αυτού που είχε ήδη εγκριθεί, η παρέκκλιση μπορεί να παραταθεί χωρίς την ανάγκη τροποποίησης του περιεχομένου της. Προτείνεται συνεπώς να παραταθεί ο χρόνος ισχύος της παρέκκλισης κατά μία επιπλέον περίοδο έως τις 31 Δεκεμβρίου 2018 το νωρίτερο ή έως την έναρξη ισχύος οδηγίας σχετικής με τα ετήσια όρια του κύκλου εργασιών κάτω των οποίων είναι δυνατή η απαλλαγή των υποκείμενων σε ΦΠΑ. Συνεκτικότητα με ισχύουσες διατάξεις στον τομέα πολιτικής Ανάλογες παρεκκλίσεις έχουν χορηγηθεί και σε άλλα κράτη μέλη. Στην Πολωνία 3 χορηγήθηκε ανώτατο όριο 30 000 ευρώ, στη Λιθουανία 4 45 000 ευρώ, στη Λετονία 5 και στη Σλοβενία 6 50 000 ευρώ, στην Ιταλία 7 και στη Ρουμανία 8 65 000. 3 4 5 6 7 8 Εκτελεστική απόφαση 2015/1173/EE του Συμβουλίου, της 14ης Ιουλίου 2015, για την τροποποίηση της απόφασης 2009/790/ΕΚ που επιτρέπει στη Δημοκρατία της Πολωνίας να εφαρμόσει μέτρο παρέκκλισης του άρθρου 287 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (ΕΕ L 189 της 17.7.2015, σ. 36). Εκτελεστική απόφαση 2014/795/EE του Συμβουλίου, της 7ης Νοεμβρίου 2014, σχετικά με την παράταση της εκτελεστικής απόφασης 2011/335/ΕΕ, που επιτρέπει στη Δημοκρατία της Λιθουανίας να εφαρμόσει μέτρο παρέκκλισης από το άρθρο 287 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (ΕΕ L 330 της 15.11.2014, σ. 44). Εκτελεστική απόφαση 2014/796/ΕΕ του Συμβουλίου, της 7ης Νοεμβρίου 2014, που επιτρέπει στη Δημοκρατία της Λετονίας να εφαρμόσει μέτρο παρέκκλισης από το άρθρο 287 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (ΕΕ L 330 της 15.11.2014, σ. 46). Εκτελεστική απόφαση 2013/54/ΕΕ του Συμβουλίου, της 22ας Ιανουαρίου 2013, με την οποία επιτρέπεται στη Σλοβενία να εφαρμόσει ειδικό μέτρο παρέκκλισης από το άρθρο 287 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (ΕΕ L 22 της 25.1.2013, σ.15). Εκτελεστική απόφαση 2013/678/ΕΕ του Συμβουλίου, της 15ης Νοεμβρίου 2013, που επιτρέπει στην Ιταλική Δημοκρατία να συνεχίσει να εφαρμόζει ειδικό μέτρο παρέκκλισης από το άρθρο 285 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (ΕΕ L 316 της 27.11.2013, σ. 35). Εκτελεστική απόφαση 2014/931/EE του Συμβουλίου, της 16ης Δεκεμβρίου 2014, για την παράταση της εφαρμογής της εκτελεστικής απόφασης 2012/181/ΕΕ, με την οποία επιτρέπεται στη Ρουμανία να εισαγάγει μέτρο παρέκκλισης από το άρθρο 287 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (ΕΕ L 365 της 19.12.2014, σ. 145). EL 3 EL
Συνεκτικότητα με άλλες πολιτικές της Ένωσης Το μέτρο συνάδει με τους στόχους της Ένωσης για τις μικρές επιχειρήσεις, όπως καθορίζονται στην ανακοίνωση της Επιτροπής ««Προτεραιότητα στις μικρές επιχειρήσεις Μια «Small Business Act» για την Ευρώπη» 9. 2. ΝΟΜΙΚΗ ΒΑΣΗ, ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΙΚΟΤΗΤΑ Νομική βάση Άρθρο 395 της οδηγίας ΦΠΑ. Επικουρικότητα (σε περίπτωση μη αποκλειστικής αρμοδιότητας) Η πρόταση εμπίπτει στην αποκλειστική αρμοδιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως εκ τούτου, δεν εφαρμόζεται η αρχή της επικουρικότητας. Αναλογικότητα Η πρόταση είναι σύμφωνη με την αρχή της αναλογικότητας για τους ακόλουθους λόγους. Η απόφαση αφορά άδεια που χορηγείται σε κράτος μέλος κατόπιν αιτήματός του και ουδόλως συνιστά υποχρέωση. Δεδομένου του περιορισμένου πεδίου εφαρμογής της παρέκκλισης, το ειδικό μέτρο είναι ανάλογο προς τον επιδιωκόμενο σκοπό. Επιλογή του νομικού μέσου Προτεινόμενη νομική πράξη: Εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου. Βάσει του άρθρου 395 της οδηγίας ΦΠΑ, η παρέκκλιση από τους κοινούς κανόνες ΦΠΑ είναι δυνατή μόνο με έγκριση του Συμβουλίου, το οποίο αποφασίζει ομόφωνα κατόπιν πρότασης της Επιτροπής. Εξάλλου, η εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου είναι η καταλληλότερη νομική πράξη, δεδομένου ότι μπορεί να απευθύνεται σε μεμονωμένα κράτη μέλη. 3. ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΕΚ ΤΩΝ ΥΣΤΕΡΩΝ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΕΩΝ, ΔΙΑΒΟΥΛΕΥΣΕΙΣ ΜΕ ΤΑ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΑ ΜΕΡΗ ΚΑΙ ΕΚΤΙΜΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΠΙΠΤΩΣΕΩΝ Εκ των υστέρων αξιολογήσεις/έλεγχοι καταλληλότητας ισχύουσας νομοθεσίας Άνευ αντικειμένου. Διαβουλεύσεις με τα ενδιαφερόμενα μέρη Άνευ αντικειμένου. Συλλογή και χρήση εμπειρογνωσίας Δεν υπήρξε ανάγκη προσφυγής σε εξωτερικούς εμπειρογνώμονες. Εκτίμηση επιπτώσεων Στόχος της πρότασης εκτελεστικής απόφασης του Συμβουλίου είναι η συνέχιση, για τρία ακόμη έτη, μέτρου απλούστευσης το οποίο καταργεί πολλές υποχρεώσεις όσον αφορά τον 9 COM(2008) 394 της 25ης Ιουνίου 2008. EL 4 EL
ΦΠΑ για τις επιχειρήσεις με ετήσιο κύκλο εργασιών που δεν υπερβαίνει το ποσό των 25 000 ευρώ και, το οποίο, συνεπώς, έχει δυνητικά θετικό αντίκτυπο στη μείωση του διοικητικού φόρτου για τις επιχειρήσεις και τη φορολογική διοίκηση, χωρίς σημαντικές επιπτώσεις στα συνολικά έσοδα ΦΠΑ. Λόγω του περιορισμένου πεδίου εφαρμογής της παρέκκλισης και της περιορισμένης χρονικής εφαρμογής της, οι επιπτώσεις της θα είναι, σε κάθε περίπτωση, περιορισμένες. 4. ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ Η πρόταση δεν έχει επιπτώσεις στον προϋπολογισμό της ΕΕ, δεδομένου ότι το Βέλγιο θα προβεί σε υπολογισμό της αντισταθμιστικής αποζημίωσης σύμφωνα με το άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΟΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1553/89 του Συμβουλίου. 5. ΛΟΙΠΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ Η πρόταση περιλαμβάνει ρήτρα λήξης ισχύος. Η ισχύς της παρέκκλισης λήγει αυτόματα στις 31 Δεκεμβρίου 2018. EL 5 EL
2015/0256 (NLE) Πρόταση EKTEΛΕΣΤΙΚΗ ΑΠΟΦΑΣΗ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την τροποποίηση της εκτελεστικής απόφασης 2013/53/EΕ που επιτρέπει στο Βασίλειο του Βελγίου να εισάγει ειδικό μέτρο παρέκκλισης από το άρθρο 285 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης, Έχοντας υπόψη την οδηγία 2006/112/EΚ του Συμβουλίου, της 28ης Νοεμβρίου 2006, σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας 10, και ιδίως το άρθρο 395 παράγραφος 1, Έχοντας υπόψη την πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Εκτιμώντας τα ακόλουθα: (1) Βάσει του άρθρου 285 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ, τα κράτη μέλη τα οποία δεν έκαναν χρήση του άρθρου 14 της δεύτερης οδηγίας 67/228/ΕΟΚ του Συμβουλίου, της 11ης Απριλίου 1967, περί εναρμονίσεως των νομοθεσιών των κρατών μελών, των σχετικών με τους φόρους κύκλου εργασιών διάρθρωση και κανόνες εφαρμογής του κοινού συστήματος φόρου προστιθεμένης αξίας 11, μπορούν να απαλλάσσουν τους υποκείμενους στον φόρο των οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών είναι κατ ανώτατο όριο ίσος με 5 000 ευρώ. Το Βέλγιο ζήτησε να αυξηθεί το όριο αυτό σε 25 000 ευρώ. (2) Με την εκτελεστική απόφαση 2013/53/ΕΕ του Συμβουλίου 12, επετράπη στο Βέλγιο, κατά παρέκκλιση και έως τις 31 Δεκεμβρίου 2015, να απαλλάσσει από τον ΦΠΑ τους υποκείμενους στον φόρο των οποίων ο ετήσιος κύκλος εργασιών δεν υπερβαίνει τα 25 000 ευρώ. Με την εφαρμογή αυτού του μέτρου, οι εν λόγω υποκείμενοι σε φόρο θα απαλλαγούν από ορισμένες ή από όλες τις υποχρεώσεις όσον αφορά τον ΦΠΑ οι οποίες αναφέρονται στα κεφάλαια 2 έως 6 του τίτλου XI της οδηγίας 2006/112/ΕΚ. Στην πράξη, το Βέλγιο δεν έκανε χρήση του ανώτατου επιτρεπόμενου ορίου, αλλά εφάρμοσε, από την 1η Απριλίου 2014, το όριο των 15 000 ευρώ. (3) Με επιστολές που πρωτοκολλήθηκαν στην Επιτροπή στις 15 Ιουλίου 2015 και στις 20 Αυγούστου 2015, το Βέλγιο ζήτησε εκ νέου την άδεια να εφαρμόσει όριο απαλλαγής ύψους 25 000 ευρώ. (4) Σύμφωνα με το άρθρο 395 παράγραφος 2 δεύτερο εδάφιο της οδηγίας 2006/112/ΕΚ, η Επιτροπή ενημέρωσε τα άλλα κράτη μέλη, με επιστολή της 3ης Σεπτεμβρίου 2015, σχετικά με το αίτημα που υπέβαλε το Βέλγιο. Με επιστολή της 4ης Σεπτεμβρίου 2015, η Επιτροπή ενημέρωσε το Βέλγιο ότι διέθετε όλες τις απαραίτητες πληροφορίες για την εξέταση του αιτήματος. 10 11 12 ΕΕ L 347 της 11.12.2006, σ. 1. ΕΕ 71 της 14.4.1967, σ. 1303/67. Εκτελεστική απόφαση του Συμβουλίου, της 22ας Ιανουαρίου 2013, που επιτρέπει στο Βασίλειο του Βελγίου να εισάγει ειδικό μέτρο παρέκκλισης από το άρθρο 285 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (ΕΕ L 22 της 25.1.2013, σ. 13 14). EL 6 EL
(5) Από πληροφορίες που διαβιβάστηκαν από το Βέλγιο προκύπτει ότι επιπλέον 18 942 υποκείμενοι στον φόρο έχουν επωφεληθεί από την εφαρμογή της αύξησης του ορίου των 15 000 ευρώ και αυτό εκτιμάται ότι έχει οδηγήσει σε μείωση των κρατικών εσόδων του προϋπολογισμού από τον ΦΠΑ κατά περίπου 0,0188% το 2014. (6) Δεδομένου ότι το εφαρμοζόμενο όριο οδήγησε σε μερική απαλλαγή από τον ΦΠΑ των πολύ μικρών επιχειρήσεων, ενώ παράλληλα αυτές δύνανται πάντοτε να επιλέξουν το κανονικό καθεστώς του ΦΠΑ σύμφωνα με το άρθρο 290 της οδηγίας 2006/112/ΕΚ, θα πρέπει να επιτραπεί στο Βέλγιο να εφαρμόσει το όριο των 25 000 ευρώ, δεδομένου ότι αυτό μπορεί να οδηγήσει σε περαιτέρω απαλλαγή από τον ΦΠΑ των πολύ μικρών επιχειρήσεων, γεγονός που ανταποκρίνεται στους στόχους της ανακοίνωσης της Επιτροπής με τίτλο ««Προτεραιότητα στις μικρές επιχειρήσεις Μια «Small Business Act» για την Ευρώπη» 13. (7) Σύμφωνα με το Βέλγιο, το μέτρο παρέκκλισης θα έχει αμελητέα μόνο επίπτωση στο συνολικό ποσό των φορολογικών εσόδων στο στάδιο της τελικής κατανάλωσης. (8) Το μέτρο παρέκκλισης δεν θα έχει αρνητικές επιπτώσεις στους ιδίους πόρους της Ένωσης που προέρχονται από τον ΦΠΑ, δεδομένου ότι το Βέλγιο θα προβεί σε υπολογισμό της αντισταθμιστικής αποζημίωσης σύμφωνα με το άρθρο 6 του κανονισμού (ΕΟΚ, Ευρατόμ) αριθ. 1553/89 του Συμβουλίου. (9) Συνεπώς, η εκτελεστική απόφαση 2013/53/ΕΕ θα πρέπει να τροποποιηθεί αναλόγως, ΕΞΕΔΩΣΕ ΤΗΝ ΠΑΡΟΥΣΑ ΑΠΟΦΑΣΗ: Άρθρο 1 Στο άρθρο 2 δεύτερο εδάφιο της εκτελεστικής απόφασης 2013/53/ΕΕ, η ημερομηνία «31 Δεκεμβρίου 2015» αντικαθίσταται από την ημερομηνία «31 Δεκεμβρίου 2018». Άρθρο 2 Η παρούσα απόφαση απευθύνεται στο Βασίλειο του Βελγίου. Βρυξέλλες, Για το Συμβούλιο Ο Πρόεδρος 13 COM(2008) 394 της 25ης Ιουνίου 2008. EL 7 EL