Σχεδίαση Δικτύων Υπολογιστών Ενότητα 8: Διαμόρφωση VLANs Άγγελος Μιχάλας Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής ΤΕ
Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο TEI Δυτικής Μακεδονίας και στην Ανώτατη Εκκλησιαστική Ακαδημία Θεσσαλονίκης» έχει χρηματοδοτήσει μόνο τη αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3
Σκοποί ενότητας Σε αυτή την εργαστηριακή ενότητα μελετάμε τη διαμόρφωση VLANs. 4
Περιεχόμενα ενότητας Διαδικασία διαμόρφωσης VLANs. Έλεγχος των VLANs. Βιβλιογραφία. 5
Διαμόρφωση VLANs
Διαδικασία διαμόρφωσης VLANs (1/6) Η διαμόρφωση των VLANs είναι αρκετά εύκολη. Απλά το να υπολογίζουμε ποιούς χρήστες δεν θέλουμε σε κάθε VLAN, είναι λίγο χρονοβόρο! Για να ρυθμίσουμε VLANs σε ένα Cisco Catalyst switch, χρησιμοποιούμε την εντολή global config vlan. Στο παρακάτω παράδειγμα, θα δούμε πώς θα ρυθμίσουμε VLANs για το μεταγωγέα S1 με τη δημιουργία τριών VLANs για τρία διαφορετικά τμήματα, το VLAN 1 είναι native και management VLAN από προεπιλογή. 7
Διαδικασία διαμόρφωσης VLANs (2/6) S1(config)#vlan? WORD ISL VLAN IDs 1-4094 access-map Create vlan access-map or enter vlan access-map command mode dot1q dot1q parameters filter Apply a VLAN Map group Create a vlan group internal internal VLAN 8
Διαδικασία διαμόρφωσης VLANs (3/6) S1(config)#vlan 2 S1(config-vlan)#name Sales S1(config-vlan)#vlan 3 S1(config-vlan)#name Marketing S1(config-vlan)#vlan 4 S1(config-vlan)#name Accounting S1(config-vlan)#^Z S1# 9
Διαδικασία διαμόρφωσης VLANs (4/6) Σε αυτή την έξοδο, βλέπουμε ότι μπορούν να δημιουργηθούν VLANs από το 1 έως 4094. Αλλά αυτό είναι περίπου αλήθεια. Τα VLANs μπορούν να δημιουργηθούν πραγματικά μόνο μέχρι το 1001, και δεν μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε, αλλαγή, μετονομασία ή διαγραφή στα VLANs 1 ή 1002 ως 1005, επειδή είναι δεσμευμένα. 10
Διαδικασία διαμόρφωσης VLANs (5/6) Οι αριθμοί VLAN πάνω από 1005 ονομάζονται εκτεταμένα (extended) VLANs και δεν θα αποθηκευτούν στη βάση δεδομένων, εκτός εάν ο μεταγωγέας έχει οριστεί με αυτό που ονομάζεται VLAN Trunk Protocol (VTP) transparent mode. Εδώ είναι ένα παράδειγμα, που προσπαθούμε να ρυθμίσουμε το μεταγωγέα S1 με VLAN 4000 όταν ο μεταγωγέας έχει ρυθμιστεί σε VTP server mode (the default VTP mode). 11
Διαδικασία διαμόρφωσης VLANs (6/6) S1#config t S1(config)#vlan 4000 S1(config-vlan)#^Z % Failed to create VLANs 4000 Extended VLAN(s) Not allowed in current VTP mode. %Failed to commit extended VLAN(s) changes. 12
Έλεγχος των VLANs (1/12) Αφού δημιουργηθούν τα VLANs, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε την εντολή show VLAN για να τα ελέγξουμε. Αλλά εξ ορισμού, όλες οι θύρες του μεταγωγέα είναι στο VLAN 1. Για να αλλαχθεί το VLAN που σχετίζεται με μια θύρα, θα πρέπει να πάμε σε κάθε διεπαφή, και να δηλώσουμε σε ποιό VLAN να είναι μέρος. 13
Έλεγχος των VLANs (2/12) Ένα VLAN που δημιουργείται, είναι αχρησιμοποίητο μέχρι να ανατεθεί σε μια θύρα μεταγωγής ή θύρες και ότι όλες οι θύρες έχουν ανατεθεί στο VLAN 1, εκτός εάν έχει οριστεί κάτι διαφορετικό. Αφού δημιουργηθούν τα VLANs, επαληθεύουμε τις ρυθμίσεις μας με την εντολή show VLAN (sh VLAN για συντομία). 14
Έλεγχος των VLANs (3/12) S1#sh vlan VLAN Name Status Ports ---- ------------------------- --------- ------------------------------- 1 default active Fa0/1, Fa0/2, Fa0/3, Fa0/4 Fa0/5, Fa0/6, Fa0/7, Fa0/8 Fa0/9, Fa0/10, Fa0/11, Fa0/12 Fa0/13, Fa0/14, Fa0/19, Fa0/20 Fa0/21, Fa0/22, Fa0/23, Gi0/1, Gi0/2 2 Sales active 3 Marketing active 4 Accounting active [output cut] 15
Έλεγχος των VLANs (4/12) Δε μπορούμε να αλλάξουμε, να διαγράψουμε ή να μετονομάσουμε το VLAN 1 γιατί είναι το προεπιλεγμένο VLAN και απλά δεν μπορεί να αλλάξει. Είναι επίσης το native VLAN όλων των μεταγωγέων από προεπιλογή, μπορεί ωστόσο να αλλαχθεί για θέματα ασφάλειας! Όλες οι θύρες που δεν έχουν ανατεθεί σε διαφορετικό VLAN θα σταλούν στο native VLAN, το VLAN 1. 16
Έλεγχος των VLANs (5/12) Στην προηγούμενη έξοδο του S1, μπορούμε να δούμε ότι οι θύρες Fa0/1 έως Fa0/14, Fa0/19 έως 23, και Gi0/1 και Gi0/2 uplinks είναι όλες στο VLAN 1. Αλλά πού είναι οι θύρες 15 έως 18; Η εντολή show VLAN εμφανίζει μόνο θύρες πρόσβασης (access port), οι θύρες Fa15-18 είναι trunked θύρες. 17
Έλεγχος των VLANs (6/12) Οι μεταγωγείς της Cisco τρέχουν ένα ιδιόκτητο πρωτόκολλο που ονομάζεται Dynamic Trunk Protocol (DTP), και εάν υπάρχει ένας συμβατός μεταγωγέας συνδεδεμένος, θα ξεκινήσει trunking αυτόματα, το οποίο είναι ακριβώς αυτό που είναι αυτές οι τέσσερις θύρες. Θα πρέπει να χρησιμοποιηθεί η εντολή show interfaces trunk για να εμφανιστούν trunked θύρες. 18
Έλεγχος των VLANs (7/12) S1# show interfaces trunk Port Mode Encapsulation Status Native Fa0/15 desirable n-isl trunking 1 Fa0/16 desirable n-isl trunking 1 Fa0/17 desirable n-isl trunking 1 Fa0/18 desirable n-isl trunking 1 19
Έλεγχος των VLANs (8/12) Port Vlans allowed on trunk Fa0/15 1-4094 Fa0/16 1-4094 Fa0/17 1-4094 Fa0/18 1-4094 [output cut] 20
Έλεγχος των VLANs (9/12) Αυτή η έξοδος δείχνει ότι τα VLANs 1-4094 επιτρέπονται στη trunk σύνδεση από προεπιλογή. Μία άλλη χρήσιμη εντολή, είναι η show interfaces interface switchport. S1#sh interfaces fastethernet 0/15 switchport Name: Fa0/15 Switchport: Enabled Administrative Mode: dynamic desirable Operational Mode: trunk 21
Έλεγχος των VLANs (10/12) Administrative Trunking Encapsulation: negotiate Operational Trunking Encapsulation: isl Negotiation of Trunking: On Access Mode VLAN: 1 (default) Trunking Native Mode VLAN: 1 (default) Administrative Native VLAN tagging: enabled Voice VLAN: Κανένα [output cut] 22
Έλεγχος των VLANs (11/12) Η υπογραμμισμένη έξοδος μας δείχνει το administrative mode του dynamic desirable, ότι η θύρα είναι μια θύρα trunk, και ότι το DTP χρησιμοποιήθηκε για να διαπραγματευτεί τη μέθοδο tagging πλαισίου του ISL. Επίσης αναμενόμενα δείχνει ότι το native VLAN είναι από προεπιλογή το 1. 23
Έλεγχος των VLANs (12/12) Τώρα που μπορούμε να δούμε τα VLANs που δημιουργήθηκαν, μπορούμε να αναθέσουμε θύρες μεταγωγής συγκεκριμένα. Κάθε θύρα μπορεί να είναι μέρος ενός μόνον VLAN, με την εξαίρεση των voice access ports. Χρησιμοποιώντας trunking, μπορούμε να κάνουμε μια θύρα διαθέσιμη στην κυκλοφορία από όλα τα VLAN. 24
Σημείωμα Αναφοράς Copyright ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας, Άγγελος Μιχάλας. «Σχεδίαση Δικτύων Υπολογιστών». Έκδοση: 1.0. Κοζάνη 2015. Διαθέσιμο από τη δικτυακή διεύθυνση: 25
Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά, Μη Εμπορική Χρήση Παρόμοια Διανομή 4.0 [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». [1] http://creativecommons.org/licenses/by-nc-sa/4.0/ Ως Μη Εμπορική ορίζεται η χρήση: που δεν περιλαμβάνει άμεσο ή έμμεσο οικονομικό όφελος από την χρήση του έργου, για το διανομέα του έργου και αδειοδόχο. που δεν περιλαμβάνει οικονομική συναλλαγή ως προϋπόθεση για τη χρήση ή πρόσβαση στο έργο. που δεν προσπορίζει στο διανομέα του έργου και αδειοδόχο έμμεσο οικονομικό όφελος (π.χ. διαφημίσεις) από την προβολή του έργου σε διαδικτυακό τόπο. Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. 26
Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς. το Σημείωμα Αδειοδότησης. τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων. το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει). μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους. 27
Βιβλιογραφία 1. CCNA αυτοδιδασκαλία: Διασύνδεση συσκευών δικτύου CISCO (ICND), (Επιμέλεια) Steve Mc Querry. 2. Σχεδιασμός και υλοποίηση δικτύων, Σπύρος Δ. Αρσένης. 3. Δίκτυα υπολογιστών: Μία προσέγγιση από τη σκοπιά των συστημάτων, larry L. Peterson, Bruce S. Davie. 4. Διαδίκτυα με TCP/IP: Αρχές, πρωτόκολλα και αρχιτεκτονικές, Douglas E. Comer. 28
Τέλος Ενότητας