ΚΕΦ. 3. ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΠΑΡΚΟ ΠΤΟΛΕΜΑΪ ΑΣ ΑΜΥΝΤΑΙΟΥ : ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΗ ΧΩΡΟΘΕΤΗΣΗΣ 3.1. Θεµατικοί άξονες Το ευρύ φάσµα των πόλων ενδιαφέροντος της περιοχής και η διαλεκτική σχέση ιστορικά, αλλά και στο παρόν, µεταξύ πολιτιστικής ταυτότητας, οικολογικής ποιότητας και παραγωγικού χαρακτήρα της περιοχής υπαγορεύουν την ανάδειξη συγκεκριµένων θεµατικών αξόνων στους οποίους εντάσσονται όλοι οι Πόλοι του ικτύου. Προτείνεται η εξειδίκευση των θεµατικών αξόνων ως εξής : Ορυχεία Ενέργεια : Ο άξονας αυτός αφορά σε όλα τα στάδια εκµετάλλευσης του λιγνίτη, από το στάδιο εξόρυξης, εναπόθεσης και µεταφοράς, µέχρι τη φάση αποξήρανσης του ορυκτού και παραγωγής της ηλεκτρικής ενέργειας. Ακόµα, στην ίδια ενότητα εντάσσονται εκθέµατα και δράσεις που σχετίζονται µε την παραγωγή ενέργειας από άλλες «συµβατικές» πηγές όπως το πετρέλαιο, το φυσικό αέριο κλπ. καθώς και από ανανεώσιµες πηγές ενέργειας όπως η ηλιακή, η αιολική, η υδροηλεκτρική, η εκµετάλλευση βιοµάζας, απορριµµάτων και γεωθερµίας. Περιβάλλον Πολιτισµός : στον άξονα αυτό υπακούν όλα τα ζητήµατα προστασίας και ανάδειξης του περιβάλλοντος, είτε σε τοπία που έχουν τη σφραγίδα της λιγνιτικής εκµετάλλευσης (αποκαταστάσεις εδαφών, τοπίων και βιοποικιλότητας, πρακτικές αντιρρύπανσης), είτε ευρύτερα σε τόπους υψηλής οικολογικής αξίας και ενδιαφέροντα µνηµεία και δράσεις πολιτισµού. 3.2. ίκτυο επισκέψιµων πόλων του προτεινόµενου Πάρκου Η ίδια η έκταση και η διασπορά πρωτίστως των τόπων βιοµηχανικού ενδιαφέροντος, καθώς και άλλων τόπων περισσότερο οικολογικού ή πολιτιστικού ενδιαφέροντος στην Περιοχή Μελέτης, υπαγορεύει από µόνη της την ανάπτυξη του Ενεργειακού Τεχνολογικού Πάρκου υπό µορφή ικτύου. Τα περισσότερα βιοµηχανικά «εκθέµατα» είναι ιστορικοί και κυρίως σύγχρονοι χώροι παραγωγής, που σχετίζονται µε το σηµαντικότερο βιοµηχανικό κλάδο της περιοχής, την παραγωγή ενέργειας από το λιγνίτη, και έχουν νόηµα ως τοπία ή επισκέψιµοι χώροι in situ.
Η διαµόρφωση επισκέψιµων χώρων σε ένα ευρύτερο πεδίο ενεργού παραγωγής, συνιστά ακριβώς την πρωτοτυπία ή τη µοναδικότητα του εγχειρήµατος. Οι ανάγκες της παραγωγής, καθώς και θέµατα που άπτονται των τοµέων της ασφάλειας και της άνεσης για τους επισκέπτες, υποβάλλουν µε τη σειρά τους πρώτον, την ανάγκη να υπάρχει καταρχήν ένας κύριος χώρος παρουσίασης του περιεχοµένου του Πάρκου, που θα παρέχει τις αναγκαίες πληροφορίες σε ένα ευρύ φάσµα επισκεπτών (ως προς την ηλικία, το µορφωτικό επίπεδο και το βαθµό εξοικείωσης µε το συγκεκριµένο αντικείµενο), το λεγόµενο Κέντρο του Πάρκου, δεύτερον, την οριοθέτηση διαδροµών µέσα στη ζώνη του Πάρκου, που θα γίνονται µε προσδιορισµένο τρόπο, από και προς συγκεκριµένα σηµεία που είναι οι Πόλοι του Πάρκου ικτύου, πάντα µε συστηµατικό τρόπο και συνοδεία (βλ. και εύτερο Τεύχος του ερευνητικού προγράµµατος, παρ. 2.2.3.). Οι καταρχήν προτάσεις για τους Πόλους του ικτύου αφορούν τους ελάχιστους σηµαντικούς πόλους οργάνωσης του Πάρκου και, όντας χώροι σχετικοί ως επί το πλείστον µε τη λειτουργία της ΕΗ, αναδεικνύουν ως εµπλεκόµενους φορείς τη ΕΗ και τους ΟΤΑ. Σε επόµενο στάδιο, στο δίκτυο µπορούν να ενταχθούν επιπλέον χώροι, ακόµα και χώροι µε πιο «χαλαρή» σχέση µε το θέµα της «ενέργειας» και της «οικολογίας», όπως για παράδειγµα χώροι αµιγώς πολιτιστικού ενδιαφέροντος. Με την έννοια αυτή προτείνεται να δηµιουργηθούν και να αναδειχθούν : Το Κέντρο «έδρα» του προτεινόµενου Πάρκου ικτύου, που πέρα από το µουσειακό και ενηµερωτικό εκπαιδευτικό του περιεχόµενο, συγκεντρώνει όλες τις αναγκαίες µονάδες για τη διαχείριση του Πάρκου και συνιστά την αφετηρία των διαδροµών επισκέψεων στους επιµέρους Πόλους του Πάρκου. Οι Πόλοι του ικτύου, δηλ. επιµέρους επισκέψιµοι χώροι, που αναπτύσσονται κατά προτεραιότητα στο εσωτερικό της Περιοχής Μελέτης, αλλά και έξω από αυτήν και εµπίπτουν στους προτεινόµενους θεµατικούς άξονες του Πάρκου. Η ζώνη αναφοράς στην Περιοχή Μελέτης, εκεί δηλαδή που αναπτύσσονται οι επισκέψιµοι Πόλοι και το Κέντρο του Πάρκου είναι το τµήµα της Εορδαίας µεταξύ Κοζάνης και Πτολεµαϊδας. Ειδικότερα το γεωγραφικό ανάπτυγµα του προτεινόµενου Πάρκου έχει µήκος περίπου 14 χλµ και πλάτος περίπου 6,5 χλµ και εκτείνεται ξεκινώντας από την Πτολεµαϊδα και προς τα ΝΑ, κατά µήκος των υφιστάµενων οδικών αξόνων προς Κοζάνη και Εγνατία. Οι προτεινόµενες διαµορφώσεις για το Κέντρο του Πάρκου αφορούν σε συνολική έκταση 10.000 τ.µ., από την οποία η κτιριακή υποδοµή καλύπτει περίπου 3.000 τ.µ. (βλ. σχετικά και εύτερο Τεύχος). 2
Σε ότι αφορά στα υφιστάµενα δίκτυα κοινής ωφέλειας, για τα µεν οδικά και εκτός των βασικών υπεραστικών αξόνων Εγνατίας και Καθέτου Κοζάνης Πτολεµαϊδας, οι υπόλοιπες οδικές προσβάσεις στους Πόλους του ικτύου, αν και εν πολλοίς αξιολογούνται ως ανεπαρκείς (χρήζουν διεύρυνσης, οδοστρωσίας, κλπ.). Έµφαση πρέπει να δοθεί τόσο στην υλοποίηση των κατάλληλων οδών προσπέλασης, όσο και στη σήµανσή τους σε αναφορά µε το προτεινόµενο Πάρκο (βλ. σχετικά και εύτερο Τεύχος, Πρόγραµµα Φάσεων Υλοποίησης). Τα λοιπά δίκτυα κοινής ωφέλειας (ενέργεια, ύδρευση, επικοινωνίες) θεωρούµε ότι επαρκούν για το Κέντρο του Πάρκου. Για τους επιµέρους χώρους χρειάζεται, ανάλογα µε το σενάριο που θα επιλεγεί προς υλοποίηση, ιδιαίτερη διερεύνηση των κατά τόπους αναγκών. 3.3. Κριτήρια χωροθέτησης του Κέντρου του Πάρκου Οι Πόλοι του Πάρκου είναι εκ των πραγµάτων χωρικά προσδιορισµένοι µέσα στην ευρύτερη περιοχή των ορυχείων µεταξύ του ΑΗΣ Αγ. ηµητρίου και της ΑΕΒΑΛ. Η χωροθέτηση αφορά πρωταρχικά το Κέντρο του Πάρκου, την κτιριακή µονάδα που επέχει θέση σηµείου αναφοράς για το σύνολο του ικτύου και, δευτερευόντως, τους επιλεγµένους Πόλους στο χωρικό ανάπτυγµα του λιγνιτικού λεκανοπεδίου που ορίστηκε ως ζώνη αναφοράς της Περιοχής Μελέτης. Απορρίφθηκε εξαρχής η ιδέα της εγκατάστασης του Κέντρου και κατά συνέπεια η αποµάκρυνσή του από τους Πόλους σε περιοχή εκτός της ζώνης αναφοράς που ορίστηκε παραπάνω. Εκτιµάται ότι το Κέντρο του Πάρκου πρέπει να έχει κεντροβαρική θέση τόσο σε σχέση µε τους Πόλους του ικτύου, όσο και σε σχέση µε τους κύριους οδικούς άξονες προσπέλασης του Νοµού. Η καταλληλότητα των εξεταζόµενων εκτάσεων, προσδιορίζεται αφενός από τις απαιτήσεις µεγέθους της κτιριακής υποδοµής, αλλά και από την τοποθεσία τους. Βασικότερα κριτήρια που λήφθηκαν υπόψη είναι : Ύπαρξη προσφερόµενων εκτάσεων ιδιοκτησιακό καθεστώς Κόστος γης στην περιοχή του προτεινόµενου Κέντρου Κεντροβαρικότητα σε δύο επίπεδα : 1. θέση του συνολικού αναπτύγµατος του Πάρκου σε σχέση µε την Ευρύτερη Περιοχή Μελέτης 3
2. θέση του Κέντρου του Πάρκου σε σχέση µε το γεωγραφικό ανάπτυγµα των επιµέρους Πόλων. Συγκεκριµένα, εξετάζεται η κεντροβαρικότητα ως σχέση του Πάρκου µε τα υφιστάµενα συγκοινωνιακά δίκτυα, τον αστικό άξονα Κοζάνης Πτολεµαϊδας - Αµυνταίου, τα λιγνιτικά πεδία και τους ΑΗΣ, τις θέσεις των επιµέρους πόλων και τις αντίστοιχες δυνατότητες οργάνωσης ενός ολοκληρωµένου και επισκέψιµου ικτύου. Προσπελασιµότητα : η δυνατότητα ευχερούς πρόσβασης στο Κέντρο του Πάρκου και περιδιάβασης στο δίκτυο των προτεινόµενων Πόλων εκκινώντας από τις υφιστάµενες και προγραµµατιζόµενες συγκοινωνιακές υποδοµές, καθώς και από τα σηµαντικότερα αστικά κέντρα της Περιοχής Μελέτης. Η προσπελασιµότητα πρέπει να διευκολύνεται µε κατάλληλη σήµανση προκειµένου για ιδιωτικές επισκέψεις, αλλά και να οργανώνεται συλλογικά µε αφετηρία στα αστικά κέντρα Κοζάνης, Πτολεµαϊδας, Αµυνταίου και Φλώρινας. Ελκυστικότητα : ορίζεται ως η δυνατότητα άµεσης πρόσβασης και θέασης του ιστορικού και σύγχρονου βιοµηχανικού τοπίου της Εορδαίας, καθώς και των διαφόρων σταδίων επιπέδων λειτουργίας των λιγνιτικών πεδίων : εξόρυξη και εναπόθεση στα ενεργά ορυχεία, µεταφορά και καύση διαχείριση διανοµή στους ΑΗΣ. 3.4. Εναλλακτικές προτάσεις χωροθέτησης Για το Κέντρο του Πάρκου, προτείνονται δύο εναλλακτικές προτάσεις χωροθέτησης, και οι δύο σε άµεση γειτνίαση µε τον οδικό και σιδηροδροµικό άξονα Κοζάνης Πτολεµαϊδας Αµυνταίου: Εναλλακτική Νο 1: Νέο κτίριο σε γειτονικό χώρο του υφιστάµενου Κέντρου Πολλαπλών Χρήσεων της ΕΗ Εναλλακτική Νο 2: Νέο κτίριο σε συνδυασµό µε επανάχρηση ορισµένων από τις εγκαταστάσεις της ΑΕΒΑΛ 4
Χάρτης 4: Πρόταση χωροθέτησης Κέντρου Πάρκου Εναλλακτική Πρόταση 1 / Κέντρο Πολλαπλών Χρήσεων ΕΗ Χάρτης 5: Πρόταση χωροθέτησης Κέντρου Πάρκου Εναλλακτική Πρόταση 2 / ΑΕΒΑΛ 3.5. Περιγραφή λειτουργίας του Κέντρου του Πάρκου Το προτεινόµενο Κέντρο του Πάρκου 1 γίνεται αντιληπτό ως ένας ενιαίος χώρος που περιλαµβάνει αφενός τη διοίκηση του Πάρκου, αφετέρου ένα φάσµα δράσεων µε αναφορά στους προτεινόµενους θεµατικούς άξονες. Επίσης, µπορεί ανάλογα µε τις προτεινόµενες εναλλακτικές χωροθετήσεις να συµπυκνώνεται σε ένα ή να διαιρείται σε περισσότερα γειτονικά κτίρια. Έχει καθαρά επιδεικτικό και ενηµερωτικό εκπαιδευτικό χαρακτήρα και φιλοξενεί : Μόνιµες Εκθέσεις υπό µορφή αιθουσών έκθεσης και Τεχνόπολης µε διαδραστικά εικονικά εκθέµατα που όλα µαζί εικονογραφούν και αφηγούνται την ιστορία και το παρόν της Περιοχής Μελέτης, µε ιδιαίτερη έµφαση στους δύο θεµατικούς άξονες : Ορυχεία Ενέργεια και Περιβάλλον Πολιτισµός. Οι µόνιµες εκθέσεις αφορούν στην ιστορική και σύγχρονη διαδικασία εξόρυξης του λιγνίτη και παραγωγής ενέργειας, στοιχεία σχετικά µε τις σηµερινές πρακτικές απορρύπανσης της ΕΗ, µε τις δράσεις αποκατάστασης φυσικού περιβάλλοντος της ΕΗ (Πρότυπο ασικό Πάρκο, αποκατάσταση εδαφών, Πρότυπο Αγρόκτηµα, Θερµοκήπιο, αποκατάσταση καταφυγίων µικρών ζώων, Πρότυπο Πάρκο Περιβαλλοντικής 1 Λεπτοµερής προσέγγιση του προγράµµατος χώρων του προτεινόµενου Κέντρου του Πάρκου, γίνεται στο εύτερο Τεύχος του ερευνητικού προγράµµατος. 5
Αγωγής, κλπ.). Επίσης, φιλοξενούν εκθέσεις σχετικά µε άλλες µορφές ενέργειας, νέες τεχνολογίες στον τοµέα παραγωγής ενέργειας και ευρύτερα γενικότερα στοιχεία για τη µεταβολή του φυσικού και κοινωνικού τοπίου της Εορδαίας που οφείλεται στο λινγίτη και την παρουσία της ΕΗ. Προτείνεται να αποδοθεί έµφαση στη διαµόρφωση των εκθέσεων µε τρόπο που να απευθύνονται σε ειδικούς και µη, µικρούς και µεγάλους. Η περιδιάβαση των Μόνιµων Εκθέσεων θα αποτελεί το έναυσµα για την επίσκεψη στη συνέχεια των επιµέρους Πόλων του Πάρκου. (βλ. σχετικά και εύτερο Τεύχος, παρ. 2.2.4.). Περιοδικές Εκθέσεις µε αναφορά στην ευρύτερη θεµατική του Πάρκου Βιβλιοθήκη ενηµερωµένη σε θέµατα ενέργειας, περιβάλλοντος και ιστορίας της περιοχής, καθώς και Αναγνωστήριο Αίθουσα Πολλαπλών Χρήσεων που µπορεί να φιλοξενήσει σεµινάρια, συνέδρια, διαλέξεις, κλπ. (βλ. και εύτερο Τεύχος, 2.3.2.) Προσοµοιωτή ή Cave Χώρους διοίκησης, υποστήριξης και αποθήκευσης Κυλικείο και Φουαγιέ Βιβλιοπωλείο και Πωλητήριο εκθεµάτων 3.6. Περιγραφή των επιµέρους Πόλων του προτεινόµενου ικτύου Η αρχή λειτουργίας του δικτύου των Πόλων του Πάρκου είναι η οργάνωση επισκέψεων σε αυτούς, µε αφετηρία το Κέντρο του Πάρκου 2. Οι επισκέψεις αυτές προτείνεται να πραγµατοποιούνται σε συγκεκριµένες ώρες της ηµέρας, είτε µε τη βοήθεια συνοδών από την αφετηρία µέχρι το τέλος της περιδιάβασης του δικτύου, είτε µε τη βοήθεια συνοδών που θα βρίσκονται κατά τόπους στους επιµέρους επισκέψιµους Πόλους. Επίσης, η διαδικασία κίνησης στο χώρο του Πάρκου και η συγκεκριµένη ακολουθία των προτεινόµενων επισκέψεων στάσεων προτείνεται να γίνεται σε συνεργασία µε αρµόδιες υπηρεσίες της ΕΗ, ή άλλων φορέων όπου αυτό είναι αναγκαίο. Η αλληλουχία των επισκέψεων στους Πόλους του Πάρκου µπορεί να ολοκληρωθεί σε µια ηµερήσια επίσκεψη (Σενάριο 24 ωρών) σε συνδυασµό µε άλλους πόλους έλξης της Περιοχής Μελέτης, ενώ διευρυνόµενη µπορεί να ενταχθεί σε ένα γεωγραφικά ευρύτερο δίκτυο επισκέψεων που µπορεί να ολοκληρωθεί σε δύο µέρες (Σενάριο 48 ωρών). 2 Βλ. σχετικά και στο εύτερο Τεύχος του ερευνητικού προγράµµατος. 6
Χάρτης 6. ίκτυο Επισκέψιµων Πόλων-Σενάριο 24 ωρών Χάρτης 7. ίκτυο Επισκέψιµων Πόλων-Σενάριο 48 ωρών Η κίνηση στο χώρο του Πάρκου προτείνεται να ακολουθεί µια συγκεκριµένη διαδοχή ως εξής : Επίδειξη εξόρυξης, απόθεσης και µεταφοράς του λιγνίτη Προτείνεται καταρχήν η επίσκεψη σε ενεργά ορυχεία του Κύριου Πεδίου από διαµορφωµένη κατάλληλη θέση όπου παρέχεται η δυνατότητα µακροσκοπικής παρατήρησης και ενηµέρωσης ξενάγησης για τη διαδικασία εξόρυξης, απόθεσης και µεταφοράς του λιγνίτη. Εικόνα 3.1. Ορυχείο λιγνίτη και πυλώνες µεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας Επίδειξη διαδικασίας θέρµανσης και καύσης του λιγνίτη και παραγωγής ενέργειας σε επιλεγµένο-ους ΑΗΣ. Προτείνεται στη συνέχεια η επίσκεψη (απαραιτήτως µε συνοδό) σε επιλεγµένο ΑΗΣ (ενδεικτικά προτείνεται ο ΑΗΣ Πτολεµαϊδας) προκειµένου για την ξενάγηση των επισκεπτών στις διαδικασίες θέρµανσης και καύσης του ορυκτού λιγνίτη και της παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας. 7
Εικόνα 3.2. ΑΗΣ Αγίου ηµητρίου Επίδειξη της διαδικασίας διαχείρισης και ελέγχου της παραγωγής ενέργειας Ο τρίτος Πόλος του δικτύου αναδεικνύει την πολυπλοκότητα της διαδικασίας παραγωγής της ενέργειας στους ΑΗΣ καθώς και του ελέγχου και παρακολούθησης της διανοµής της ενέργειας στο περιφερειακό και εθνικό επίπεδο και, τελικά, τη σηµασία της συγκεκριµένης δραστηριότητας για όλους τους τοµείς της εθνικής οικονοµίας. Ως τέτοιος πόλος µπορεί να νοηθεί µια συνδυασµένη επίσκεψη σε επιλεγµένο ΑΗΣ και στον προσοµοιωτή που ήδη λειτουργεί στη Σχολή Ταχύρρυθµης Εκπαίδευσης του ΑΗΣ Καρδιάς και είναι επισκέψιµος. Εικόνα 3.3. Control room Επίδειξη των αποκατεστηµένων εκτάσεων της ΕΗ (ένας ή περισσότεροι χώροι). 8
Εικόνα 3.4. ασοπονικό πάρκο της ΕΗ Στην επίσκεψη αυτή ενσωµατώνονται ένας ή περισσότεροι από τους χώρους όπου η ΕΗ έχει ήδη ή πρόκειται να υλοποιήσει προγράµµατα αποκατάστασης τοπίου και οικολογίας. Τέτοιοι χώροι είναι σήµερα το Πρότυπο ασικό Πάρκο, ο Οπωρώνας, το Θερµοκήπιο, ο Υγροβιότοπος, το καταφύγιο µικρών ζώων, κλπ. Ανοιχτό Μουσείο Εξοπλισµού Ορυχείων, ικτύων ιανοµής και Μεταφορών Στον υπαίθριο αυτό χώρο συγκεντρώνονται παλιές µηχανές που χρησιµοποιήθηκαν στη διαδικασία εξόρυξης και µεταφοράς του λιγνίτη, σε επέκταση του προγράµµατος της ΕΗ για δηµιουργία Μουσείου Σιδηροδρόµων µεταφοράς του ορυκτού στους ΑΗΣ. Για τον Πόλο αυτό θα πρέπει να προβλεφθεί αντίστοιχη υπηρεσία συντήρησης των εκτιθέµενων µηχανηµάτων που µπορεί να στεγάζεται σε παραπλήσιο κτίριο, ή να φιλοξενείται στους χώρους του Κέντρου του Πάρκου. Εικόνα 3.5. Εξοπλισµός µεταφοράς λιγνίτη Ανοιχτό Μουσείο ΑΕΒΑΛ Προτείνεται τέλος, η επίσκεψη σε έναν από τους σηµαντικότερους ιστορικούς βιοµηχανικούς πόλους της περιοχής, το εργοστάσιο της ΑΕΒΑΛ. Υπό την προϋπόθεση ότι προκρίνεται εναλλακτική λύση για τη χωροθέτηση του Κέντρου του Πάρκου εκτός ΑΕΒΑΛ, προτείνεται σε µελλοντικό χρόνο η επιλεγµένη αποκατάσταση ορισµένων από τις κτιριακές υποδοµές του συγκροτήµατος προκειµένου να επαναχρησιµοποιηθούν ως 9
εκθεσιακοί χώροι, ή πολλαπλών χρήσεων µε αναφορά στο παρελθόν της δραστηριότητας της ΑΕΒΑΛ. Εικόνα 3.6. Υδατόπυργοι στην ΑΕΒΑΛ 3.7. Αξιολόγηση εναλλακτικών προτάσεων Η αξιολόγηση των δύο εναλλακτικών προτάσεων χωροθέτησης του Κέντρου του Πάρκου ξεκινά από το σύστηµα κριτηρίων χωροθέτησης που αναπτύχθηκε παραπάνω και λαµβάνει υπόψη ζητήµατα σχετικά µε το διαχειριστικό σχήµα ή το φορέα διαχείρισης του οργανισµού του προτεινόµενου Ενεργειακού Τεχνολογικού Πάρκου, πραγµατεύεται δηλαδή όλες τις παραµέτρους εφικτότητας και βιωσιµότητας του έργου. Με αυτή την έννοια θεωρήθηκαν ιδιαίτερα εποικοδοµητικές οι συζητήσεις και η συνεργασία µε τους επιµέρους φορείς της τοπικής αυτοδιοίκησης, καθώς και της ΕΗ, που είναι έως και σήµερα ο κύριος δραστηριοποιούµενος στο χώρο. Στοιχεία σχετικά µε τη βιωσιµότητα του εγχειρήµατος ανά σενάριο παρέχονται πολύ αναλυτικά στο εύτερο Τεύχος του ερευνητικού προγράµµατος. Μεταξύ των δύο προτάσεων, η Εναλλακτική Πρόταση 1 αξιολογείται ως επικρατέστερη για τους παρακάτω λόγους: Η χωροθέτηση του Κέντρου του Πάρκου σε επέκταση του υφιστάµενου Εκθεσιακού Κέντρου της ΕΗ, πλεονεκτεί έναντι της χωροθέτησης στην ΑΕΒΑΛ από πλευράς κεντροβαρικότητας σε σχέση µε το γεωγραφικό ανάπτυγµα των Πόλων του Πάρκου. Το κόστος υλοποίησης του Κέντρου του Πάρκου εκτιµάται µικρότερο στην περίπτωση νέου κτιρίου στην περιοχή του Εκθεσιακού Κέντρου της ΕΗ 3. 3 Η αξία γης στις υπόψη περιοχές εκτιµάται ότι κυµαίνεται µεταξύ 1.500 και 3.000 ευρώ/τ.µ. 10
Από πλευράς προσπελασιµότητας οι δύο προτάσεις είναι ισοδύναµες. Σε κάθε περίπτωση ελλείπουν σήµερα οι κατάλληλες οδικές προσβάσεις και η αναγκαία σήµανση. Εξίσου ενδιαφέρουσες είναι οι δύο προτάσεις από τη σκοπιά της ελκυστικότητας της θέσης. Οι εγκαταστάσεις της ΑΕΒΑΛ είναι καθαυτό µάρτυρες και εκθέµατα της βιοµηχανικής ιστορίας της περιοχής, γι αυτό προτείνεται σε κάθε περίπτωση η ανάδειξή τους είτε µε µορφή Κέντρου, είτε µε µορφή Πόλου του Πάρκου. Ταυτόχρονα, η δηµιουργία Κέντρου σε θέση και µε τρόπο που να ενσωµατώνει το υφιστάµενο Εκθεσιακό Κέντρο της ΕΗ, εµπεδώνει µια υφιστάµενη τάση και κατάσταση από πλευράς εξοικείωσης µερίδας του κοινού µε τον ευρύτερο χώρο του προτεινόµενου Πάρκου, τάση που δεν αξιολογείται ως αµελητέα (7.000 επισκέπτες ετησίως). Το διαχειριστικό σχήµα που θα συνοδεύει την κάθε πρόταση ναι µεν διαφοροποιείται, δεν θεωρούµε ωστόσο ότι επηρεάζει προς κάποια κατεύθυνση. Στην περίπτωση της πρώτης εναλλακτικής, είναι αυτονόητη η δυναµική συµµετοχή της ΕΗ, ενώ στην περίπτωση της δεύτερης εναλλακτικής είναι εξίσου αυτονόητη η δυναµική συµµετοχή του ήµου Πτολεµαϊδας. 11
ΚΕΦ. 4. ΠΡΟΣ ΙΟΡΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΩΝ Α ΕΙΟ ΟΤΗΣΕΩΝ Για το έργο θα απαιτηθούν οι εξής αδειοδοτήσεις: Σύµφωνα µε την υπουργική απόφαση 15393/2332, το συγκεκριµένο έργο κατατάσσεται στην 6η οµάδα, α/α 15, στην δεύτερη κατηγορία, υποκατηγορία 3 (λόγω της έκτασης του δοµηµένου χώρου). Σχετικά µε την περιβαλλοντική αδειοδότηση αυτών των έργων, απαιτείται Προµελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που υποβάλλεται στην Περιφέρεια. Στην συνέχεια η Περιφέρεια ή το µεταβιβάζει στην Νοµαρχία, οπότε και εκείνη εκδίδει τους περιβαλλοντικούς όρους, ή θεωρεί πως είναι δική της αρµοδιότητα η έκδοση περιβαλλοντικών όρων, και τότε απαιτείται και σύνταξη Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σύµφωνα µε τις υποδείξεις της Αδειοδοτούσας αρχής. Άδεια Οικοδοµής σύµφωνα µε τα οριζόµενα από την σχετική νοµοθεσία. Άδεια λειτουργίας πολιτιστικού τεχνολογικού µουσείου από το Υπουργείο Πολιτισµού σύµφωνα µε την κείµενη νοµοθεσία και ιατάγµατα, που θα εξαρτηθεί από την τελική µορφή που θα πάρει ο Φορέας και τον καθορισµό του λειτουργικού και θεµατικού αντικειµένου του Πάρκου. 12