Το Μέλλον για τα Συστήματα Διαχείρισης Ακτινολογικής Εικόνας (PACS) Ελένη Καλδούδη Τμήμα Ιατρικής Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο Θράκης 2003
θέματα το χθές, το σήμερα και το αύριο για τα PACS απαιτήσεις από την τεχνολογία μια τεχνολογική κατεύθυνση με σημαντικές δυνατότητες μια ματιά στο μέλλον
συστήματα διαχείρισης ιατρικών εικόνων Picture Archiving & Communication System λήψη εικόνων πληροφοριακό σύστημα διαχείρισης ιατρικών εικόνων ανάκληση δεδομένων παρουσίαση εικόνων αποθήκευση δεδομένων επεξεργασία εικόνων επικοινωνία εικόνων & ιατρικών δεδομένων άλλα πληροφοριακά συστήματα
1η φάση 1980-1988: αρχικά πειράματα λειτουργικότητα λήψη αποθήκευση παρουσίαση αρχιτεκτονική μεμονωμένα συστήματα καμία διαλειτουργικότητα χαρακτηριστικά κεντρικό αρχείο κοινής χρήσης υπολογιστικό υλικό Comput Med Imaging Graph v27, p175, 2003
2η φάση 1988-1995: από το πείραμα στην κλινική πράξη λειτουργικότητα διαχείριση ροής εικόνων αρχιτεκτονική κατανεμημένη αρχιτεκτονική ολοκλήρωση δεδομένων διάδοση του DICOM
2η φάση RAM σκληροί δίσκοι χαρακτηριστικά ιεραρχική αποθήκευση οπτικά μέσα (αυτόματος πύργος) οπτικά μέσα (μη-αυτόματος πύργος) μαγνητικές ταινίες αποθήκευση και ανάκληση με βάση: μοντέλα χρήσης γεγονότα οθόνη πολλαπλών εικόνων εργαλεία προστιθέμενης αξίας: επεξεργασία εικόνας διάγνωση υποβοηθούμενη από τον υπολογιστή Comput MedImaging Graph v27, p93, 2003 εκπαίδευση: επίδειξη χρήσης
3η φάση 1995-1999: οριστική αποδοχή - κλινική πραγματικότητα λειτουργικότητα διαχείριση ροής εργασίας στην κλινική αρχιτεκτονική ανοιχτή αρχιτεκτονική καθολική εφαρμογή DICOM ολοκλήρωση δεδομένων & ελέγχου
3η φάση χαρακτηριστικά αποθήκευση και ανάκληση με βάση ροή εργασίας κλινικής υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας ολοκλήρωση με άλλα κλινικά πληροφοριακά συστήματα εκπαίδευση: άσκηση στη χρήση
4η φάση 1999- : προς ολοκληρωμένα δίκτυα υπηρεσιών υγείας λειτουργικότητα ολοκλήρωση με RIS, HIS, κλπ. υλοποιεί τμήμα του προσωπικού φακέλου υγείας αρχιτεκτονική ετερογενή περιφερειακά δίκτυα προς ολοκλήρωση ελέγχου, ροής & παρουσίασης πρόσβαση από το web θέματα ασφάλειας
4η φάση χαρακτηριστικά αρχειοθέτηση: επανέρχεται το κεντρικό αρχείο αποθήκευση και ανάκληση με βάση τη ζήτηση προστιθέμενη αξία: το PACS ως εργαλείο για έρευνα διδασκαλία εκπαίδευση: εξομοιωτής PACS
αποδοχή των PACS 1η φάση (1980-1988) περιορισμένες πειραματικές εφαρμογές πρώτη επίδειξη της βασικής ιδέας 2η φάση (1988-1995) πρώτα εμπορικά συστήματα ερευνητικά προγράμματα ανάπτυξης οικονομικά οφέλη δεν έχουν αποδειχθεί 3η φάση (1995-1999) οριστική αποδοχή τα PACS γίνονται κλινική πραγματικότητα 4η φάση (1999- ) ολοκληρωμένα πληροφοριακά συστήματα & δίκτυα υπηρεσιών υγείας έρευνες αγοράς προβλέπουν αύξηση της ζήτησης για PACS
είναι το PACS οικονομικά αποδοτικό? η ερώτηση δεν είναι πια: χρειαζόμαστε το PACS? σήμερα, η ερώτηση είναι: πώς θα χρησιμοποιήσουμε και θα διαμορφώσουμε το PACS για να βελτιώσουμε την ποιότητα, την πρόσβαση και την αποδοτικότητα στις προσφερόμενες υπηρεσίες υγείας
μελλοντικές εξελίξεις ουσιαστικότερη ολοκλήρωση με άλλα συστήματα με εργαλεία/υπηρεσίες προστιθέμενης αξίας με το Διαδίκτυο εξυπνότερα συστήματα παρουσίαση κατάλληλης πληροφορίας μεγαλύτερη αποδοχή από τον χρήστη ευκολότερη χρήση επικοινωνία καθολική πρόσβαση θεσμική κατοχύρωση ειδικό προσωπικό επίσημη εκπαίδευση εγγύηση ασφάλειας
εκπαίδευση και ειδικό προσωπικό νέος ρόλος ειδικό προσωπικό χρήση ανάλυση απαιτήσεων σχεδιασμός & ανάπτυξη λύσεων συντήρηση συστήματος πρώτη αντιμετώπιση προβλημάτων εκπαίδευση θεωρητική: μεταπτυχιακά προγράμματα πρακτική: εξομοιωτές ιδεατά περιβάλλοντα (virtual & augmented reality) on-line εκπαιδευτικό υλικό
εργαλεία προστιθέμενης αξίας επεξεργασία και ανάλυση εικόνας υποστήριξη ακαδημαϊκού & ερευνητικού έργου δομημένος σχολιασμός έξυπνη αναζήτηση κατάλληλων δεδομένων προετοιμασία & σύνταξη υλικού δημιουργία αρχείων περιστατικών εφαρμογές e-learning ζητούμενο: επικοινωνία-ολοκλήρωση PACS με εξειδικευμένα εργαλεία αποδοχή από τον γιατρό
συστήματα με μεγαλύτερη αποδοχή επικοινωνία ανθρώπου συστήματος μέθοδοι συνεχούς αλληλεπίδρασης φωνή κίνηση ηλεκτρονικού δείκτη ή μολυβιού παρουσία/κίνηση/θέση του χρήστη στο χώρο καθολική πρόσβαση σε PACS πρόσβαση σε PACS από κινητές μονάδες και ασύρματα δίκτυα διαδίκτυο ζητούμενο: πολύμορφη πληροφορία πώς γίνεται η δόμηση με ενιαίο τρόπο? από παντού πρόσβαση στο δίκτυο του οργανισμού
έξυπνα PACS δυναμική διαχείριση πληροφορίας με τρόπο κατάλληλο για την συγκεκριμένη δραστηριότητα δεδομένα τύπος μέγεθος ιδιότητες περιβάλλον ταυτότητα και ρόλος χρήστη τόπος και διαθέσιμο υλικό χρόνος και σχετικές δραστηριότητες σκοπός χρήσης γνώση προτιμήσεις του χρήστη πρωτόκολλα συνολική ροή εργασίας
έξυπνα PACS στόχος: η κατάλληλη πληροφορία στην κατάλληλη μορφή να είναι διαθέσιμη σε αυτόν που πρέπει στο ζητούμενο περιβάλλον εργασίας για παρουσίαση με τον κατάλληλο τρόπο ζητούμενο: πώς παρουσιάζω την ίδια πληροφορία με πολλούς τρόπους? πώς αποφασίζω τον τρόπο παρουσίασης δυναμικά?
θέματα ολοκλήρωσης ολοκληρωμένα δίκτυα υπηρεσιών υγείας αποσπασματικές προσπάθειες ολοκλήρωσης μεμονωμένα πληροφοριακά συστήματα περιβάλλον φροντίδας υγείας σπίτι ασθενή κέντρο υγείας εργαστήριο ΜΕΘ νοσοκομείο ακτινολογικό τόπος ατυχήματος σπίτι γιατρού προσωπικός φάκελος υγείας
θέματα ολοκλήρωσης δεδομένων: διαφορετικά συστήματα ανταλλάσσουν δεδομένα ελέγχου: διαφορετικά συστήματα ανταλλάσσουν μηνύματα DICOM DICOM CORBA, DCOM, κλπ πολύπλοκα αφηρημένα εξειδικευμένα binary δυσκολία στην εκσφαλμάτωση ζητούμενο: απλό και επεκτάσιμο πρωτόκολλο γενικής χρήσης για: περιγραφή δεδομένων (εικόνα αλλά και ό,τι άλλο) επικοινωνία συστημάτων
τεχνικές απαιτήσεις ανάπτυξη που εγγυάται διαλειτουργικότητα πρότυπο γενικής χρήσης για περιγραφή δεδομένων πρωτόκολλο γενικής χρήσης για επικοινωνία συστημάτων οικείο περιβάλλον εργασίας για τον χρήστη δόμηση πολύμορφης πληροφορίας με ενιαίο, δυναμικό τρόπο δυναμική παρουσίαση πληροφορίας ανάλογα με περιεχόμενο συνάφεια και διαθέσιμο εξοπλισμό πρόσβαση στο δίκτυο του οργανισμού από παντού
το διαδίκτυο σύνδεση παρουσίαση πρόσβαση διαλειτουργικότητα αποστολή εικόνας π.χ. EURORAD web-based PACS ολοκλήρωση προγραμμάτων
Web Services σύνολο τεχνολογιών για διαλειτουργικότητα μεταξύ εφαρμογών ανεξάρτητα λειτουργικού και γλώσσας σε ετερογενή δίκτυα υπολογιστών μέσα και έξω από firewalls βασισμένες σε κοινά πρότυπα Διαδικτύου XML: extensive Markup Language SOAP: Simple Object Access Protocol WSDL: Web Services Definition Language UDDI: Universal Description, Discovery and Integration με την ευρεία υποστήριξη της βιομηχανίας λογισμικού διείσδυση σε πολλές περιοχές εφαρμογής
μια ματιά στο μέλλον GPS
cite as Ε. Καλδούδη, Το Μέλλον για τα Συστήματα Διαχείρισης Ακτινολογικών Εικόνων (PACS), 13ο Διαπανεπιστημιακό Συνέδριο Ακτινολογίας, Θεσσαλονίκη, 6-9 Νοεμβρίου, 2003