Θ Ε Μ Α:1) Αναμόρφωση και συμπλήρωση των Κωδικοποιημένων Οδηγιών για την εφαρμογή των Ασφ. Κανονισμών (ΕΟΚ) 1408/71 και 574/72. 2) Κοινοποίηση του Κανονισμού ΕΕ. 1399/99 σχετικά με τις συντάξεις ορφανών. 1. Όπως είναι γνωστό, το Κεφ.3 του Καν. 1408/71 προβλέπει το συνυπολογισμό των περιόδων ασφάλισης που έχουν πραγματοποιηθεί στα Κράτη - Μέλη για τη θεμελίωση του συνταξιοδοτικού δικαιώματος και τον υπολογισμό του ποσού και την χορήγηση από κάθε Κράτος αναλογικής παροχής με βάση το χρόνο ασφάλισης που διανύθηκε σ'αυτό. -Εξαίρεση από τον παραπάνω κανόνα αποτελούν οι ορφανικές συντάξεις, για τις οποίες έχουν εφαρμογή τα άρθρα 78 και 79 του Κεφ.8 του εν λόγω Κανονισμού, σύμφωνα με τα οποία η υποχρέωση απονομής της ορφανικής σύνταξης επιρρίπτεται, κατά κανόνα, στο Κράτος κατοικίας του ορφανού, το οποίο υπολογίζει το ποσό της σύνταξης με βάση το σύνολο των περιόδων ασφάλισης που έχουν διανυθεί σε όλα τα Κράτη - Μέλη. -Με τον Κανονισμό 1399/99 του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επήλθαν τροποποιήσεις στις συντάξεις ορφανών, τα οποία έλκουν δικαίωμα από γονέα που απεβίωσε μετά την 1η Σεπτεμβρίου 1999. -Το Συμβούλιο έκρινε ότι η πολυπλοκότητα του Κεφαλαίου 8 του Καν. 1408/71 στις συντάξεις ορφανών δημιούργησε σοβαρά προβλήματα ερμηνείας και διοίκησης και ότι, τελικά, είναι προς το συμφέρον των πιο πάνω προσώπων να υπολογίζονται οι συντάξεις ορφανών σύμφωνα με τις διατάξεις του Κεφαλαίου 3 του ίδιου Κανονισμού παρά με τις διατάξεις του Κεφαλαίου 8.
2 2. ΠΟΙΑ ΑΡΘΡΑ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΘΗΚΑΝ Ειδικότερα, με τον πιο πάνω Κανονισμό, οι σημαντικότερες αλλαγές έγιναν στα άρθρα 44 και 78 του Καν. 1408/71 σε συνδυασμό με το νέο Παράρτημα VIII του ίδιου Κανονισμού και είναι οι εξής: Άρθρο 44. Η παράγραφος 3 του άρθρου 44 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο. «3. Το παρόν Κεφάλαιο δεν αφορά τη συνταξιοδοτική προσαύξηση ή τα συνταξιοδοτικά επιδόματα λόγω τέκνων τις συντάξεις ορφανών, που χορηγούνται σύμφωνα με τις διατάξεις του Κεφ. 8.» Άρθρο 78 Η παράγραφος 1 του άρθρου 78 αντικαθίσταται από το ακόλουθο κείμενο: «1.0 όρος «παροχές» για τους σκοπούς του παρόντος άρθρου σημαίνει τα οικογενειακά επιδόματα και, ανάλογα με την περίπτωση, τα συμπληρωματικά ή τα ειδικά επιδόματα που προβλέπονται για τα ορφανά». -Μελετώντας, προσεκτικά τις νέες παραγράφους των άρθρων 44 & 78 καθίσταται φανερό ότι έχουν απαλειφθεί από το άρθρο 78 οι συντάξεις ορφανών οι οποίες αντιμετωπίζονται πλέον από το Κεφάλαιο 3 του Καν. 1408/71, εκτός από αυτές που εμπίπτουν στο νέο άρθρο 78 α το οποίο ορίζει τα εξής: Άρθρο 78 α «Οι συντάξεις ορφανών, εκτός από αυτές που χορηγούνται στο πλαίσιο ασφαλιστικών συστημάτων για εργατικά ατυχήματα και επαγγελματικές ασθένειες, αντιμετωπίζονται ως «παροχές» στο πλαίσιο του άρθρου 78 1, εφόσον ο αποθανών καλυπτόταν για οποιοδήποτε διάστημα από σύστημα το οποίο παρέχει μόνο οικογενειακά επιδόματα ή συμπληρωματικά ή ειδικά επιδόματα για ορφανά. Τα συστήματα αυτά παρατίθενται στο Παράρτημα VIII». 3. ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ ΤΩΝ ΤΡΟΠΟΠΟΙΗΣΕΩΝ: Για να γίνουν κατανοητές οι αλλαγές που επέρχονται με τον κοινοποιούμενο Κανονισμό, θα πρέπει να σας γνωστοποιήσουμε, ότι τα συστήματα συνταξιοδότησης που ισχύουν στα Κράτη - Μέλη αναφορικά με τα δικαιώματα των ορφανών, χωρίζονται σε δύο κατηγορίες: Κατηγορία Α. Κράτη - Μέλη των οποίων η νομοθεσία προβλέπει τη χορήγηση ορφανικών συντάξεων όπως Ελλάδα, Γερμανία, Ιταλία, Ισπανία, Ολλανδία, Πορτογαλία, Σουηδία, Νορβηγία, Φινλανδία, Λουξεμβούργο, Αυστρία. Κατηγορία Β. Κράτη - Μέλη των οποίων η νομοθεσία προβλέπει τη χορήγηση αποκλειστικά οικογενειακών επιδομάτων όπως Βέλγιο, Γαλλία, Μ. Βρετανία, Ιρλανδία, Δανία. Το Παράρτημα VIII, που επισυνάπτεται, αναφέρεται ειδικά σ'αυτά τα συστήματα.
3 -Οι αλλαγές που επέρχονται με τον Κανονισμό 1399/99 σχετίζονται άμεσα με το σύστημα συνταξιοδότησης ορφανών που ισχύει στα εμπλεκόμενα, στην εκάστοτε συνταξιοδοτική περίπτωση, Κράτη - Μέλη, και ορίζουν, ανάλογα, τις κοινοτικές διατάξεις που θα ισχύουν για τη θεμελίωση και τον υπολογισμό της ορφανικής σύνταξης. Συνοπτικά, θα ισχύουν τα ακόλουθα για τις συντάξεις ορφανών κατά την νομοθεσία του ΙΚΑ: α) Αν ο μετά την 1/9/99 θανών γονέας είχε πραγματοποιήσει χρόνους ασφάλισης αποκλειστικά και μόνο σε Κράτη - Μέλη της κατηγορίας Α, δηλαδή με σύστημα ορφανικής σύνταξης, όλα τα εμπλεκόμενα Κράτη θα εφαρμόζουν το Κεφ. 3 απεριόριστα π.χ. Ελλάδα - Γερμανία, Ελλάδα - Αυστρία, Ελλάδα - Σουηδία, κλπ. Για τις ανωτέρω περιπτώσεις που εξετάζονται με το Κεφ. 3 είναι αυτονόητο ότι δεν υπάρχει πλέον πεδίο εφαρμογής της απόφασης αρ. 150/92 της ΔΕΚΑΔΕ, ειδικότερα με τη Γερμανία και, κατά συνέπεια, καθίστανται άνευ αντικειμένου οι οδηγίες που έχουν δοθεί από τη Δ/νσή μας σχετικά με τις ορφανικές συντάξεις (για παράδειγμα τα γενικά έγγραφα Σ07/ΓΕΝ/14-2-85 Σ07/ΓΕΝ/30-12-91 και τα υπόλοιπα σχετικά). ΠΡΟΣΟΧΗ: Οι σχετικές οδηγίες εξακολουθούν να ισχύουν για τις προσαυξήσεις τέκνου των συνταξιούχων αναπηρίας και γήρατος και φυσικά για τις συντάξεις ορφανών που εξακολουθούν να εξετάζονται με το Κεφ. 8. β) Αν ο θανών γονέας είχε πραγματοποιήσει χρόνους ασφάλισης σε Κράτος - Μέλος της κατηγορίας Α και σε Κράτος - Μέλος της κατηγορίας Β', οποιοδήποτε χρονικό διάστημα, τότε τα εμπλεκόμενα Κράτη εξακολουθούν να εφαρμόζουν το Κεφ. 8 π.χ. Ελλάδα - Βέλγιο, Ελλάδα - Γαλλία, Ελλάδα - Αγγλία. γ) Αν ο θανών είχε ασφαλισθεί σε περισσότερα Κράτη - Μέλη εκ των οποίων ένα τουλάχιστον προβλέπει σύστημα οικογενειακών επιδομάτων (π.χ. Ελλάδα, Γερμανία και Βέλγιο) θα εφαρμοσθεί το Κεφ. 8 4. Άλλες Τροποποιήσεις. Επισημαίνουμε ότι τροποποιήσεις επήλθαν και στο άρθρο 79 και 79 α (το τελευταίο αφορά τους Δημοσίους Υπαλλήλους για τους οποίους έχουμε αναφερθεί στο Γενικό έγγραφο Σ07/ΓΕΝ/23-2-99) καθώς και στο άρθρο 95 όπου προστέθηκε νέο άρθρο το 95ε. Εν όψει των ανωτέρω κρίθηκε αναγκαία η αναμόρφωση των Κωδικοποιημένων Οδηγιών για την εφαρμογή του Καν. 1408/71 (εγκ. 105/80) και συγκεκριμένα στα εξής σημεία: 1) Κωδικ. Οδηγίες Καν. 1408/71 Μέρος Ρ Γενικά Χαρακτηριστικά 2) Κωδικ. Οδηγίες Καν. 1408/71 Μέρος Γ' Κεφ. Β' Εισαγ. 3) Κωδικ. Οδηγίες Καν. 1408/71 Μέρος Γ' Κεφ. Β τμ. Ι Παρ. 1 εδ. 1-6 4) Κωδικ. Οδηγίες Καν. 1408/71 Μέρος Γ' Κεφ. Β'τμ. II Παρ. 2 εδ. 1-6 5) Κωδικ. Οδηγίες Καν. 1408/71 Μέρος Γ' Κεφ. Β τμ. IV Παρ. 8 5. Επίσης κοινοποιούμε τον Κανονισμό 1399/99 του Συμβουλίου