Ομιλία Πρυτάνεως κατά την 3 Τελετή Αποφοίτησης του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου 19 και 20 Ιουνίου 2013

Ομιλία Πρυτάνεως κατά την 3 Τελετή Αποφοίτησης του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου 19 και 20 Ιουνίου 2013 η Εξοχότατε κύριε Πρόεδρε της Κυπριακής Δημοκρατίας Κύριοι Υπουργοί Κύριοι Βουλευτές Κύριοι Δήμαρχοι Αγαπητοί Πρόεδρε, Αντιπρόεδρε και Μέλη του Συμβουλίου Αγαπητοί Αντιπρυτάνεις Αγαπητοί Συνάδελφοι Αγαπητές φοιτήτριες και αγαπητοί φοιτητές Κυρίες και κύριοι Σας καλωσορίζω στην τρίτη Τελετή Αποφοίτησης του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου. Φέτος αποφοιτούν από το Πανεπιστήμιο μας 422 προπτυχιακοί φοιτητές από 10 Ακαδημαϊκά Τμήματα και 12 προγράμματα σπουδών, συμπεριλαμβανομένων των πρώτων αποφοίτων του προγράμματος Τοπογράφων Μηχανικών και Μηχανικών Γεωπληροφορικής. Αποφοιτούν επίσης, 44 μεταπτυχιακοί φοιτητές επιπέδου Μάστερ καθώς επίσης 8 Διδακτορικοί 1

φοιτητές. Με την ολοκλήρωση της φετινής, έκτης ακαδημαϊκής χρονιάς, η κοινότητα των αποφοίτων μας απαριθμεί 1159 μέλη και έχει ήδη τροχιοδρομηθεί η ίδρυση και λειτουργία Συνδέσμου Αποφοίτων του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου. Η σημερινή Τελετή σηματοδοτεί την επιτυχή ολοκλήρωση των προσπαθειών των τελειοφοίτων μας στο πλαίσιο ιδιαίτερα απαιτητικών προγραμμάτων σπουδών. Τους συγχαίρω όλους για την επιτυχία τους. Συγχαίρω επίσης τις οικογένειές τους που βρίσκονται σήμερα μαζί μας για να μοιραστούν τη χαρά τους. Θα ήταν παράλειψη να μη συγχαρώ τους διδάσκοντές τους, αφού χωρίς τη δική τους συμβολή, όχι μόνο σε σχέση με τη διδακτική διαδικασία, αλλά και σε σχέση με την ευρύτερη καθοδήγηση των φοιτητών, δεν θα βρισκόμασταν εδώ σήμερα για να γιορτάσουμε το σημαντικό αυτό γεγονός της αποφοίτησης. Το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου στοχεύει στη διαμόρφωση και συνεχή ενίσχυση της δικής του μοναδικής ταυτότητας και φυσιογνωμίας στην Κύπρο, ως το μόνο, ανάμεσα στα οκτώ εν λειτουργία πανεπιστήμια της χώρας, τεχνολογικού χαρακτήρα με έμφαση στην εφαρμοσμένη έρευνα και τη διασύνδεση με τον παραγωγικό ιστό της 2

χώρας. Το Πανεπιστήμιο επιδιώκει να καταστεί κέντρο επιστημονικής αριστείας με διεθνή αναγνώριση, φάρος γνώσης και γενικά περίπτωση υπόδειγμα ως προς την ανάπτυξη της δικής του κοινότητας γνώσης και καινοτομίας ενοποιώντας υψηλής στάθμης προγράμματα σπουδών, με την έρευνα και τεχνολογία, και το βιομηχανικό/ επιχειρηματικό κόσμο μετατρέποντας καινοτόμες ιδέες σε προϊόντα και υπηρεσίες με σημαντική κοινωνική απήχηση και όφελος. Με τη δική του ουσιαστική συμβολή στη διαμόρφωση μιας νέας κουλτούρας και νοοτροπίας, η οποία να αναγνωρίζει τη σημασία της επιχειρηματικότητας, ως τρόπου σκέψης και δράσης για την προώθηση της καινοτομίας, το Πανεπιστήμιο, ως «πανεπιστήμιο της πόλης», φιλοδοξεί παράλληλα να καταστεί καταλύτης αλλαγής και ανάπτυξης της περιφέρειάς του, με ενεργό δράση στην εκπαιδευτική και πολιτιστική ζωή της τοπικής κοινότητάς του. Το Πανεπιστήμιο έχει αποδείξει έμπρακτα ότι επιδιώκει στρατηγικής φύσεως, όπως και άλλες, συνεργασίες εντός του χώρου της ανώτατης εκπαίδευσης της Κύπρου, καθώς επίσης τον ανασχεδιασμό του χώρου αυτού με τους αναγκαίους εκσυγχρονισμούς θεσμών σε σχέση με τη δημόσια ανώτατη εκπαίδευση. Τα τρία δημόσια πανεπιστήμια της χώρας 3

έχουμε ήδη συζητήσει την από κοινού επιδίωξη αριθμού σημαντικών μέτρων προς την κατεύθυνση του εκσυγχρονισμού και της ενοποίησης δυνάμεων, επιδιώκοντας παράλληλα τη διατήρηση και ενίσχυση των δικών μας ξεχωριστών ταυτοτήτων. Εξάλλου ο πλουραλισμός προάγει την ποιότητα και είναι στοιχείο σύμφυτο κάθε σύγχρονης κοινωνίας. Τον τελευταίο καιρό η χώρα μας διανύει μια ιδιαίτερα δύσκολη περίοδο, η οποία αναμένεται να διαρκέσει για κάποια χρόνια. Όσο δύσκολες και αν είναι οι παρούσες συγκυρίες, θα πρέπει να προσπαθήσουμε να ξεφύγουμε από τις μίζερες σκέψεις του πρόσκαιρου και να στρέψουμε την προσοχή μας σε διαχρονικούς οραματισμούς για το απώτερο μέλλον με επίκεντρο τον πολιτισμό, τις τέχνες και τα γράμματα. Δυστυχώς, οι τελευταίες εξελίξεις μας έχουν αναγκάσει να βιώσουμε με τον πιο επίπονο τρόπο, αυτό που αρκετοί αντιλαμβάνονταν μόνο στη θεωρία, ότι δηλαδή τα υλικά αγαθά είναι εφήμερα και μπορούν με μια μονοκονδυλιά να εξατμιστούν. Ένα ηχηρό μήνυμα που επαναβεβαιώνεται από τις παρούσες εξελίξεις είναι ότι θα πρέπει να επενδύουμε με όραμα και σύνεση για το μέλλον, με στόχο τους νέους ανθρώπους, τη μόρφωσή τους και τις προοπτικές που δημιουργούμε για αυτούς. Το εκτόπισμα 4

τέτοιων επενδύσεων είναι σημαντικό και εμμένει στο χρόνο. Επιπρόσθετα, τα ακαδημαϊκά και ευρύτερα επαγγελματικά προσόντα που αποκτά κάποιος είναι η πνευματική του περιουσία που δεν επιδέχεται οποιουδήποτε «κουρέματος». Επαφίεται στα άτομα, την κοινωνία και τους θεσμούς να επιδιώκουν τη σταθερή και αυξανόμενη αξία της πνευματικής τους περιουσίας και την κεφαλαιοποίησή αυτής για συνεχή και βιώσιμη ανάπτυξη και γενικά για κοινωνική ευημερία. Η αξία της μόρφωσης σε πανεπιστημιακό επίπεδο είναι δεδομένη. Εκτιμάται ότι τα επόμενα χρόνια οι πλείστες νέες θέσεις εργασίας, τόσο στην Ευρώπη, όσο και παγκοσμίως, θα απαιτούν ανώτερα προσόντα, κυρίως σε τεχνολογικούς τομείς. Χώρες με υψηλά καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό, σαφώς και έχουν ανταγωνιστικό πλεονέκτημα έναντι άλλων χωρών, κυρίως αν ταυτόχρονα προωθούν την ενίσχυση της ικανότητας καινοτομίας τους. Είναι για αυτούς τους λόγους που η Ευρώπη έχει θέσει ως στόχο όπως μέχρι το τέλος της τρέχουσας δεκαετίας, το 40% τουλάχιστο του πληθυσμού ηλικίας 30 έως 34 ετών κάθε χώρας μέλους να κατέχει προσόντα πανεπιστημιακού επιπέδου, με έμφαση στους τομείς των επιστημών, της τεχνολογίας, της μηχανικής και των μαθηματικών, γνωστών με το ακρωνύμιο STEM 5

courses. Επί του παρόντος, ο Ευρωπαϊκός μέσος όρος σε σχέση με τον πιο πάνω δείκτη είναι κάτω από το 35% και χώρες όπως η Ιταλία, η Αυστρία, και η Γερμανία, δεν τον έχουν ακόμη ικανοποιήσει. Η Κύπρος, με ποσοστό της τάξεως του 46% έχει ένα από τα υψηλότερα ποσοστά ανάμεσα στις χώρες μέλη. Υστερεί όμως έναντι άλλων δεικτών, για παράδειγμα σε σχέση με το συγκριτικά χαμηλό ποσοστό ατόμων με προσόντα στους τομείς STEM, καθώς και η απουσία εθνικής στρατηγικής ως προς την προώθηση και ανάπτυξη δεξιοτήτων επιχειρηματικότητας. Τα επόμενα χρόνια, το Πανεπιστήμιο θα λειτουργήσει μέσα σε ένα περιβάλλον οικονομικών πιέσεων, με σοβαρούς περιορισμούς στην κρατική χορηγία. Παρόλα αυτά, παραμένουμε προσηλωμένοι στους στρατηγικούς στόχους που έχουμε θέσει, προχωρώντας με συντεταγμένο τρόπο, και αναδιαμορφώνοντας τα σχέδια δράσης μας όπου προκύπτει ανάγκη, επιδιώκοντας την καλύτερη δυνατή επίτευξη των στρατηγικών αυτών στόχων. Τον περασμένο Οκτώβριο, η Επιτροπή Στρατηγικού Προγραμματισμού και Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου, ύστερα από διαβούλευση με την Πανεπιστημιακή κοινότητα, εισηγήθηκε προς τη Σύγκλητο μια δέσμη αναπτυξιακών 6

προτεραιοτήτων για την τριετία 2013-2015. Η Σύγκλητος ενέκρινε το σχετικό κείμενο, όπως και το Συμβούλιο του Πανεπιστημίου μερικές μέρες αργότερα. Επιτρέψετε μου να αναφερθώ επιγραμματικά στους στόχους τριετίες που έχουμε θέσει και ήδη εργαζόμαστε για την υλοποίησή τους. Επιδιώκουμε την αύξηση του συνολικού αριθμού των φοιτητών μας από τις δυόμιση χιλιάδες (2500) που είναι σήμερα, στις τριάμισι χιλιάδες (3500) και παράλληλα την συνέχιση της ανοδικής πορείας σε σχέση με την ποιοτική στάθμη των εισακτέων σε όλα τα προγράμματα. Μέχρι το 2015 αναμένεται να έχουμε πάνω από 2000 αποφοίτους, για τους οποίους θα τηρούμε αξιόπιστο αρχείο επί του οποίου θα διεξάγουμε έρευνες αναφορικά με την επαγγελματική τους πορεία και τις σπουδές τους σε άλλα πανεπιστήμια. Ο στόχος της λειτουργίας του νέου Τμήματος Επιστημών Αποκατάστασης αναμένεται να επιτευχθεί με την έναρξη της ερχόμενης ακαδημαϊκής χρονιάς, και την εισδοχή των πρώτων προπτυχιακών φοιτητών του Τμήματος στο πρόγραμμα της «Λογοθεραπείας-Λογοπαθολογίας», η δε 7

εισαγωγή φοιτητών στο δεύτερο πρόγραμμα του Τμήματος, αυτό της «Εργοθεραπείας», προγραμματίζεται για το 2015. Η λειτουργία του νέου Τμήματος Καλών Τεχνών, και κατ επέκταση η ολοκλήρωση της πρώτης φάσης λειτουργίας της Σχολής Καλών και Εφαρμοσμένων Τεχνών προγραμματίζεται επίσης για το 2015, χωρίς να αποκλείεται η έναρξη της λειτουργίας του Τμήματος αυτού το 2014. Όπως γνωρίζετε, ο πρώτος βασικός πυλώνας της Σχολής αυτής είναι το Τμήμα Πολυμέσων και Γραφικών Τεχνών το οποίο λειτουργεί με μεγάλη επιτυχία τα τελευταία έξι χρόνια αξιοποιώντας χώρους στην Πλατεία Ηρώων, η οποία έχει μετατραπεί σε Πλατεία Φοιτητών. Η σύζευξη τεχνολογιών και τέχνης αποτελεί πλέον καθοριστικό γνώρισμα της σύγχρονης αντίληψης Σχολών Καλών Τεχνών. Για τη δική μας Σχολή Καλών και Εφαρμοσμένων Τεχνών, δικαίως φιλοδοξούμε να καταστεί φάρος πολιτισμικής και επιστημονικής προόδου και δημιουργίας για όλη την Κύπρο. Το Τμήμα Καλών Τεχνών σταδιακά θα προσφέρει προγράμματα σπουδών σε τρεις διακριτές κατευθύνσεις, τη ζωγραφική, τη γλυπτική, και τη χαρακτική, ενώ παράλληλα θα προσφέρει σπουδές και στη Διδακτική της Τέχνης, αναπτύσσοντας ταυτόχρονα ένα δίκτυο συνεργατών, 8

επιστημόνων της τέχνης και καλλιτεχνών, τόσο από την Κύπρο, όσο και από το διεθνή χώρο. Τον περασμένο Μάρτιο, Πανεπιστήμιο, Δήμος και Σωματείο Φίλοι του ΤΕΠΑΚ ένωσαν δυνάμεις σε μια κοινή προσπάθεια εξεύρεσης οικονομικών πόρων από ιδιωτικές πηγές για τη Σχολή Καλών και Εφαρμοσμένων Τεχνών. Της εκστρατείας αυτής ηγείται ο ίδιος ο Δήμαρχος της πόλης της Λεμεσού, τον οποίον και ευχαριστώ θερμά, όπως φυσικά ευχαριστώ θερμά το Σωματείο για την πρωτοβουλία του να πρωτοστατήσει στη συλλογική αυτή προσπάθεια. Η αναδόμηση της παλαιότερης Σχολής Εφαρμοσμένων Τεχνών και Επικοινωνίας, σε Σχολή Επικοινωνίας και Μέσων Ενημέρωσης, που εγκρίθηκε από τα θεσμικά όργανα της Πολιτείας μαζί με την ίδρυση της Σχολής Καλών και Εφαρμοσμένων Τεχνών, οδήγησε στην ίδρυση ακόμη ενός νέου Τμήματος, του Τμήματος Δημόσιας Επικοινωνίας. Στόχος μας είναι και αυτό το Τμήμα να αρχίσει τη λειτουργία του το Σεπτέμβριο του 2015, σε άμεση συνεργασία με το υφιστάμενο Τμήμα της Σχολής, συγκεκριμένα το Τμήμα Επικοινωνίας και Σπουδών Διαδικτύου, το οποίο ήδη προσφέρει με μεγάλη επιτυχία μεταπτυχιακό πρόγραμμα στην Ευρωπαϊκή Δημοσιογραφία. Το πρόγραμμα αυτό θα μεταφερθεί στο νέο Τμήμα. Επιπρόσθετα, με την έναρξη της 9

νέας ακαδημαϊκής χρονιάς, το Πανεπιστήμιο θα εγκαινιάσει το δικό του ραδιοσταθμό, ο οποίος έχει ήδη αρχίσει τη λειτουργία του, με κεντρικό παράγοντα τους φοιτητές. Φιλοδοξία μας είναι όπως ο ραδιοφωνικός σταθμός του Πανεπιστημίου μας καταστεί πρότυπο «κοινοτικού ραδιοσταθμού» παρόλο που επίσημα αυτή η κατηγορία δεν υπάρχει στην Κυπριακή νομοθεσία. Οι προτάσεις μας προς την Πολιτεία, αναφορικά με την ίδρυση Τμήματος Φαρμακευτικής στη Σχολή Επιστημών Υγείας, και Τμήματος Χημικής Μηχανικής, στη Σχολή Μηχανικής και Τεχνολογίας έχουν ήδη κατατεθεί στο Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού. Πρόσφατα ενημερωθήκαμε από το Υπουργείο ότι οι προτάσεις αυτές θα εξεταστούν μόλις η κατάσταση της οικονομίας της χώρας μας, το επιτρέψει. Το Πανεπιστήμιο σέβεται απόλυτα τη θέση αυτή. Ως προς την παλαιότερη πρόταση μας για ίδρυση Τμήματος Φυσικών Πόρων στη Σχολή Γεωτεχνικών Επιστημών και Διαχείρισης Περιβάλλοντος, ύστερα και από σχετικές επισημάνσεις του Υπουργείου, αυτή έχει τύχει περαιτέρω επεξεργασίας και σύντομα θα κατατεθεί αναθεωρημένη πρόταση για ίδρυση Τμήματος Φυσικών και Ενεργειακών 10

Πόρων, με έμφαση στη βιοενέργεια, τους θαλάσσιους πόρους, και τους χερσαίους πόρους συμπεριλαμβανομένων των δασών. Το Υπουργείο Γεωργίας και Φυσικών Πόρων, σε πρόσφατη επιστολή του προς το Πανεπιστήμιο εξέφρασε τη δική του στήριξη για την ίδρυση ενός Τμήματος που να ασχολείται με τους φυσικούς πόρους. Ιδιαίτερη έμφαση αποδίδουμε στην ποιοτική αναβάθμιση σε κάθε επίπεδο λειτουργίας του Πανεπιστημίου. Ήδη, πετύχαμε τη διεθνή διάκριση μέσα από την πιστοποίηση των Διοικητικών μας Υπηρεσιών με το Πρότυπο Investors In People, ενώ σχεδιάσαμε και προωθούμε εσωτερικούς μηχανισμούς διασφάλισης ποιότητας για τα ακαδημαϊκά Τμήματα. Στο πλαίσιο της προσπάθειας μας για προσαρμογή στα νέα δεδομένα, θα προχωρήσουμε και σε αναδιοργάνωση της διοικητικής μας στελέχωσης έτσι ώστε να αξιοποιήσουμε στο μέγιστο τις γνώσεις και δεξιότητες του διοικητικού προσωπικού. Όλα αυτά, σε συνδυασμό με την ολοκλήρωση των τεχνολογικών υποδομών του e-university, θα μας καταστήσουν ένα πιο αποδοτικό και αποτελεσματικό Πανεπιστήμιο. Αναφορικά με την κτηριακή ανάπτυξη, εντός της επόμενης τριετίας αναμένουμε την αποπεράτωση σημαντικών έργων 11

όπως είναι για παράδειγμα το κτήριο «Τάσσος Παπαδόπουλος» στην παλιά Στοά Κότσαπα, που θα φιλοξενήσει μεγάλα αμφιθέατρα διδασκαλίας. Επίσης, αποτελεί στόχο για μας η έναρξη της ανέγερσης του πρώτου κτηρίου στην περιοχή του παλαιού νοσοκομείου, ένας στόχος που δεν είναι εύκολος, τον θεωρούμε όμως εφικτό, ιδίως αν εξασφαλιστεί κάποια δωρεά για το σημαντικό αυτό σκοπό, ή/και ως συνάρτηση αναγκαίων εκσυγχρονισμών που οι σημερινοί δύσκολοι καιροί το επιβάλλουν σε σχέση με το βασικό οικονομικό μοντέλο που εφαρμόζεται σήμερα για την ανέγερση κτηρίων από μέρους δημόσιων οργανισμών. Η συνεργασία δημόσιου-ιδιωτικού τομέα για το σκοπό αυτό, με αμοιβαίο όφελος, χρήζει άμεσης εξέτασης. Παρόλο που δεν θέλω να σας κουράσω, δεν μπορώ να παραλείψω να αναφερθώ στις επιδιώξεις μας αναφορικά με την Έρευνα. Πρόκειται για ένα τομέα με εξαιρετικές προοπτικές τόσο από πλευράς εξεύρεσης εξωτερικής χρηματοδότησης όσο και από πλευράς συνεργασιών με τον παραγωγικό ιστό της χώρας μας. Έχουμε βάλει ως στόχο την δημιουργία ενός Ερευνητικού Ινστιτούτου που θα προσδώσει στο Πανεπιστήμιο εκείνες τις αναγκαίες δομές για να ωθήσουμε την ερευνητική μας 12

δραστηριότητα σε νέα, υψηλότερα επίπεδα, σε άμεση και θεσμοθετημένη συνεργασία με τη βιομηχανία και τον επιχειρηματικό κόσμο. Στο πλαίσιο του Ινστιτούτου, η ίδρυση του οποίου απαιτεί σημαντικούς εκσυγχρονισμούς σε ισχύοντα θεσμικά πλαίσια, θέλουμε αρχικά να ενταχθεί η υφιστάμενη συνεργασία μας με τη Σχολή Δημόσιας και Περιβαλλοντικής Υγείας του Χάρβαρντ και οι ερευνητικές μας δραστηριότητες στα θέματα Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Υγείας. Με τη Βιομηχανία έχουμε ήδη αναπτύξει αριθμό συνεργασιών και θέλουμε οπωσδήποτε να τις εμβαθύνουμε σε ένα πλαίσιο αμφίδρομης διασύνδεσης που θα περιλαμβάνει: κοινά ερευνητικά προγράμματα, συμβουλευτικές υπηρεσίες, προώθηση καινοτομίας και ευρεσιτεχνιών, και υποστήριξη στην τοποθέτηση φοιτητών στη βιομηχανία. Όπως ανέφερα πιο πάνω, τα επόμενα χρόνια θα κληθούμε να λειτουργήσουμε σε ένα πιεστικό περιβάλλον και για να ανταποκριθούμε με επάρκεια χρειάζεται να εργαστούμε μεθοδικά, αποδοτικά και συλλογικά. Προσωπικά, έχω απεριόριστη εμπιστοσύνη στην πανεπιστημιακή μας 13

κοινότητα, στον κάθε συνάδελφο ξεχωριστά, στο Συμβούλιο και την Σύγκλητο του Πανεπιστημίου μας. Είμαι βέβαιη ότι θα μπορέσουμε να υπερβούμε τις δυσκολίες για να οδηγήσουμε το Πανεπιστήμιο ακόμα πιο μπροστά. Η κρίση είναι μια ευκαιρία για προώθηση σημαντικών αλλαγών, σε πολλαπλά επίπεδα, επιδιώκοντας ριζικές αναδιαρθρώσεις, όχι μόνο σε ζητήματα οικονομικής διαχείρισης, αλλά σε αυτές καθ αυτές τις αξίες και θεσμούς μας, όπως και στον τρόπο σκέψης μας. Στις προσπάθειες μας αυτές, σαφώς και θα χρειαστούμε τη βοήθεια του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού, όπως και άλλων θεσμικών οργάνων της Πολιτείας, διότι ως δημόσιο ίδρυμα, δεν μπορούμε χωρίς τη δική τους βοήθεια να εκσυγχρονίσουμε τα θεσμικά πλαίσια που διέπουν τη λειτουργία μας, πράγμα αναγκαίο για να μπορέσουμε να προωθήσουμε δράσεις προς όφελος της κοινωνίας. Τα πανεπιστήμια της Κύπρου μπορούν και θα πρέπει να αποτελέσουν έναν από τους πυλώνες πάνω στους οποίους μπορεί να βασιστεί η Κυπριακή οικονομία για αναχαίτιση της ύφεσης. Έχουν ήδη αποδείξει έμπρακτα ότι μέσω της έρευνας που διεξάγουν μπορούν να προσελκύουν σημαντικά κονδύλια από εξωτερικές πηγές και να δημιουργούν νέες 14

θέσεις εργασίας για ερευνητές και επιστημονικούς συνεργάτες. Μέχρι τώρα, το Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου, έχει εξασφαλίσει εξωτερική χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το Ίδρυμα Προώθησης Έρευνας για 125 έργα, στο πλαίσιο των οποίων δημιουργήθηκαν 170 θέσεις εργασίας. Επιπρόσθετα, Σχολές και Τμήματα του Πανεπιστημίου έχουν ήδη καταθέσει, και θα συνεχίσουν να καταθέτουν, προτάσεις για εθνικές πολιτικές, καθώς και τρόπους προώθησης της ανάπτυξης, σε τομείς της επιστημονικής τους εμπειρογνωμοσύνης και η ετοιμότητά τους να συμβάλουν στην κοινή προσπάθεια για να ξεπεράσουμε την κρίση και να οδηγηθούμε σε βιώσιμη ανάπτυξη, είναι δεδομένη. Θα ήθελα επίσης να επισημάνω την ετοιμότητα με την οποία ανταποκρίθηκε το Πανεπιστήμιο αυξάνοντας στο μέτρο του δυνατού τον αριθμό των θέσεων εισδοχής και μετεγγραφών, χωρίς κρατική κάλυψη, για την ερχόμενη ακαδημαϊκή χρονιά, όπως και τη μείωση κατά 20% των διδάκτρων για όλους τους μεταπτυχιακούς φοιτητές για τις επόμενες δύο ακαδημαϊκές χρονιές, και τη θέσπιση επιπρόσθετων μέτρων οικονομικής στήριξης των φοιτητών μας. 15

Με αποδεδειγμένη τη δυνατότητα των πανεπιστημίων για ουσιαστική και διαχρονική συμβολή στην ανάπτυξη, είναι ειδικά σε περιόδους κρίσης που δεν θα πρέπει να τίθενται ζητήματα συρρίκνωσης του χώρου της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης, είτε με τη συγχώνευση Σχολών σε ιδιαίτερα παραγωγικούς τομείς, είτε με την καθυστέρηση της λειτουργίας νέων Σχολών ή νέων Τμημάτων, είτε με την παγοποίηση εγκεκριμένων και απόλυτα αναγκαίων ακαδημαϊκών θέσεων, είτε αναστέλλοντας την εφαρμογή του θεσμού της αξιολόγησης και ανέλιξης ακαδημαϊκού προσωπικού. Τέτοιες ενέργειες δεν θα οδηγήσουν σε πραγματικές εξοικονομήσεις. Τουναντίον θα οδηγήσουν σε στασιμότητα και μεγάλες απώλειες σε πολλαπλά επίπεδα. Ο εκσυγχρονισμός των θεσμών που διέπουν τη λειτουργία των δημόσιων πανεπιστημίων, όπως για παράδειγμα η δυνατότητα προσφοράς εξειδικευμένων μεταπτυχιακών προγραμμάτων στην Αγγλική γλώσσα, χωρίς να απαιτείται η παράλληλη προσφορά τους στην Ελληνική γλώσσα, και η προώθηση σημαντικών συνεργασιών ανάμεσα στα πανεπιστημιακά ιδρύματα, είναι αυτά που θα αποφέρουν ουσιαστικά οικονομικά και κοινωνικά οφέλη σε βάθος χρόνου, ενισχύοντας σε σημαντικό βαθμό την οικονομική αυτοδυναμία των δημόσιων πανεπιστημίων. 16

Επιπρόσθετα, η απουσία ενός Νόμου Πλαισίου για την ανώτατη εκπαίδευση στην Κύπρο γίνεται ολοένα και πιο αισθητή. Πέραν της σημαντικής διευκόλυνσης στην προώθηση εκσυγχρονισμών, με ομοιόμορφο τρόπο, για όλα τα ακαδημαϊκά ιδρύματα, ο Νόμος Πλαίσιο θα θεμελιώσει ακόμη πιο στέρεα τις δύο βασικές και αλληλένδετες αρχές που διέπουν κάθε πανεπιστημιακό ίδρυμα, συγκεκριμένα την αρχή της ακαδημαϊκής ελευθερίας και την αρχή της αυτονομίας. Η ακαδημαϊκή ελευθερία αφορά την επιστημονική ελευθερία του ατόμου, ενώ η αυτονομία είναι η ελευθερία ενός πανεπιστημιακού ιδρύματος να κατευθύνει τη δική του διαδικασία λήψεως αποφάσεων. Το διαρχικό σύστημα διοίκησης, σε ανώτατο επίπεδο, που έχουν τα πανεπιστήμια της Κύπρου, μέσω της Συγκλήτου και του Συμβουλίου τους, ενσωματώνει ακριβώς τις δύο αυτές βασικές αρχές. Η μεν Σύγκλητος διασφαλίζει την ακαδημαϊκή ελευθερία, το δε Συμβούλιο διασφαλίζει την αυτονομία του Πανεπιστημίου. Ως εκ τούτου, ως πανεπιστημιακή κοινότητα αναμένουμε από τα θεσμικά όργανα του κράτους, όπως ομολογουμένως έχουν πράξει μέχρι σήμερα, να συνεχίσουν να διαφυλάττουν και να ενισχύουν την ακαδημαϊκή ελευθερία και αυτονομία των πανεπιστημίων της χώρας, και παράλληλα δικαίως να αναμένουν από τα ίδια τα πανεπιστήμια να παρέχουν 17

μεγαλύτερη δημόσια λογοδοσία μέσω ενισχυμένων εσωτερικών μηχανισμών διαφάνειας και χρηστής διοίκησης. Αγαπητοί απόφοιτοι της ακαδημαϊκής χρονιάς 2012-2013, Η σημερινή τελετή είναι για σας. Μαζί γιορτάζουμε την επιτυχή ολοκλήρωση των προγραμμάτων σπουδών σας, μέσω των οποίων έχετε κατακτήσει νέα γνώση, έχετε αναπτύξει σημαντικές ικανότητες και δεξιότητες και έχετε αποκτήσει πολλούς νέους φίλους και συνεργάτες στα πρόσωπα των συμφοιτητών και καθηγητών σας. Είσαστε πλέον μέλη της οικογένειας των αποφοίτων του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Κύπρου, άξιοι πρεσβευτές του Πανεπιστημίου στην Κύπρο και διεθνώς. Θα παρακολουθούμε με ιδιαίτερο ενδιαφέρον και αγάπη την περαιτέρω πρόοδο και ανάπτυξή σας, τόσο ως επαγγελματιών, όσο και ως μελών της κοινωνίας μας. Αναμφίβολα οι προκλήσεις για σας είναι μεγάλες, ιδίως με τη σοβαρή οικονομική κρίση που αντιμετωπίζει η χώρα μας. Αυτοί που μπορούν να προσαρμόζονται σε νέες καταστάσεις, όσο δύσκολες και αν αυτές είναι, και που μπορούν να μετατρέπουν κρίσεις σε ευκαιρίες, είναι αυτοί που επιβιώνουν, αυτοί που οικοδομούν ένα νέο, καλύτερο αύριο. 18

Να έχετε φιλόδοξους στόχους, αλλά συνάμα να είστε ταπεινοί. Η πραγματική αξία φαίνεται μέσω έργων και πράξεων, και όχι μέσω τυμπανοκρουσιών. Μην περιμένετε τη μεγάλη ευκαιρία. Αυτή μπορεί να μην έλθει ποτέ, και στο δρόμο μπορεί να χάσετε πολλές μικρές ευκαιρίες. Μην αναλύετε συνεχώς ποιο θα πρέπει να είναι το επόμενο βήμα σας. Με τον τρόπο αυτό μπορεί να μην κάνετε ποτέ το επόμενο βήμα. Μην φοβάστε να παίρνετε ρίσκα ή να κάνετε λάθη. Λάθη δεν κάνει αυτός που δεν κάνει τίποτα. Φυσικά κάνει το μεγάλο λάθος, ότι δεν κάνει τίποτα ουσιαστικό ή δεν δίνει ποτέ την ευκαιρία στον εαυτό του να μάθει από τυχόν λάθη του και να βελτιωθεί ως άνθρωπος και ως επαγγελματίας. Να είστε έτοιμοι να αρχίσετε από χαμηλά, και αποδεικνύοντας την αξία και ικανότητες σας, να προχωράτε με σταθερά βήματα προς τους απώτερους στόχους σας. Οι παρούσες δύσκολες συγκυρίες δεν πρέπει να σας πτοούν. Πιστέψτε στις δυνάμεις σας, και πορευτείτε με ήθος, αυτοπεποίθηση και αυτοεκτίμηση. Κυνηγήστε τα όνειρά σας, αξιοποιήστε τις δυνάμεις σας και δημιουργήστε μόνοι σας τις ευκαιρίες. Προπαντός, μην αναπαράγετε και μην ενισχύετε τα κακώς έχοντα της κοινωνίας μας, αλλά στοχεύσετε στη δημιουργία μιας καλύτερης κοινωνίας με αναθεωρημένες 19

αρχές και αξίες. Κανένας δρόμος, που έχει αξία, δεν είναι εύκολος. Είναι για αυτό που όταν ο καθένας μας φτάνει στη δική του Ιθάκη, η ικανοποίηση είναι μεγάλη, όχι τόσο επειδή έχει φτάσει στο στόχο του, αλλά κυρίως με όσα έχει βιώσει καθ οδό. Σας συγχαίρω και πάλι για την επιτυχία σας, και εύχομαι σε όλους κάθε επαγγελματική επιτυχία και κάθε προσωπική ευτυχία. Αγαπητοί γονείς, Θέλω να κλείσω την ομιλία μου, ευχαριστώντας σας που εμπιστευτήκατε τη μόρφωση των παιδιών σας στο Τεχνολογικό Πανεπιστήμιο Κύπρου. Ελπίζω να έχουμε φανεί αντάξιοι των δικών σας προσδοκιών, όπως και των παιδιών σας. Οι νέοι άνθρωποι είναι το μεγαλύτερο κεφάλαιο κάθε κοινωνίας και ως γονείς, σε μια χώρα όπως η Κύπρος, όπου ο θεσμός της οικογένειας έχει σταθερή αξία, επενδύουμε τα μέγιστα στα παιδιά μας, κυρίως στη μόρφωσή τους. Το υψηλό μορφωτικό επίπεδο της Κύπρου, που ανέφερα προηγουμένως αναμφίβολα οφείλεται στους γονείς και στις οικογένειες που θυσιάζουν τα πάντα για τα παιδιά τους και τη μόρφωσή τους. 20

Σας ευχαριστώ. 21