ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΠΤΙΚΗ ΙΣΟΜΕΡΕΙΑ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΩΝ ΜΟΡΙΑΚΩΝ ΜΟΝΤΕΛΩΝ

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΧΗΜΕΙΑΣ ΔΙΑΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΟ ΔΙΑΤΜΗΜΑΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΜΕΤΑΠΤΥΧΙΑΚΩΝ ΣΠΟΥΔΩΝ ιδακτική της Χημείας και Νέες Εκπαιδευτικές Τεχνολογίες (Δι.Χη.ΝΕΤ) ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΙΠΛΩΜΑΤΟΣ ΕΙ ΙΚΕΥΣΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΠΤΙΚΗ ΙΣΟΜΕΡΕΙΑ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΩΝ ΜΟΡΙΑΚΩΝ ΜΟΝΤΕΛΩΝ Αδραμερινά Αικατερίνη Χημικός Θεσσαλονίκη 2011

ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΥΛΙΚΟΥ ΓΙΑ ΤΗΝ ΟΠΤΙΚΗ ΙΣΟΜΕΡΕΙΑ ΜΕ ΧΡΗΣΗ ΤΡΙΣΔΙΑΣΤΑΤΩΝ ΜΟΡΙΑΚΩΝ ΜΟΝΤΕΛΩΝ Αδραμερινά Αικατερίνη Χημικός Επιβλέπων καθηγητής Σιγάλας Μιχάλης Καθηγητής Τριμελής εξεταστική επιτροπή Ανδρέας Γιαννακουδάκης, Αναπ. Καθηγητής Παναγιώτης Γιαννακουδάκης, Αναπ. Καθηγητής Μιχάλης Σιγάλας, Καθηγητής Θεσσαλονίκη 2011

Περιεχόμενα Πρόλογος... 5 Εισαγωγη... 7 1. Νέες Τεχνολογίες στην Εκπαίδευση...8 1.1 Εισαγωγή...8 1.2 Τι προσφέρουν οι Νέες Τεχνολογίες στην Εκπαίδευση...10 1.3 Τα πλεονεκτήματα της διδασκαλίας με της Νέες Τεχνολογίες...12 1.4 Τα προβλήματα με την εισαγωγή των Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση...14 2. Ανάπτυξη εκπαιδευτικού υλικού... 17 3. Παρουσίαση εκπαιδευτικού υλικού... 18 4. Βιβλιογραφία... 50

Πρόλογος Στις μέρες μας, πολλοί είναι αυτοί που θεωρούν ότι η χημεία είναι ανάμεσα στις άλλες επιστήμες η πιο παραγωγική. Τον τελευταίο αιώνα, οι πληροφορίες που δίνει η χημεία είναι εντυπωσιακές, αλλά δυστυχώς κανένας χημικός δε μπορεί να ενημερωθεί πλήρως, λόγω της μεγάλης πληθώρας συγγραμμάτων. Σύμφωνα με τα Chemical Abstracts, υπάρχουν περισσότερα από 11 εκατομμύρια γνωστές οργανικές ενώσεις, στις οποίες πολλοί επιστήμονες αφιέρωσαν πολλά χρόνια έρευνας μελετώντας το φαινόμενο της ισομέρειας, το οποίο δεν αποτελεί αποκλειστικότητα της οργανικής χημείας, αφού υπάρχουν αρκετές περιπτώσεις ισομέρειας ανόργανων ενώσεων. Το αυξανόμενο πλήθος πληροφοριών που σχετίζονται με τη χημεία έχει καταστήσει δύσκολη την απόφαση το τι πρέπει να συμπεριληφθεί στην εκπαίδευση, όχι μόνο για του μελλοντικούς χημικούς, αλλά γενικά και για το κοινό. εν είναι λίγοι οι μαθητές που ενώ διδάσκονται πολλές διδακτικές ώρες το μάθημα της χημείας, δεν έχουν την ικανότητα να χρησιμοποιήσουν τις γνώσεις τους για τον κόσμο γύρω τους. Ένα τέτοιο γεγονός δείχνει ότι υπάρχει πρόβλημα στην εκπαίδευση της χημείας. Το μόνο πράγμα για το οποίο είναι σε θέση να φέρουν εις πέρας οι μαθητές είναι να μπορούν να παπαγαλίσουν μεμονωμένα γεγονότα χωρίς να τα κατανοούν και να μπορούν να τα χρησιμοποιήσουν. Στην σύγχρονη χημική διδασκαλία οι νέες τεχνολογίες παίζουν ένα ζωτικό ρόλο και θα πρέπει να αντιμετωπίζονται ως ένα δεδομένο της σημερινής πραγματικότητας. εν υπάρχει μαθητής που να μην έχει ασχοληθεί και να μην τον έχουν συνεπάρει οι δυνατότητες των νέων τεχνολογιών. Η πλειοψηφία των μαθητών επικοινωνεί και εκφράζεται καθημερινά μέσω της σύγχρονης τεχνολογίας. Επομένως, είναι λογική η άποψη, ότι θα πρέπει οι σημερινοί εκπαιδευτικοί να είναι σε θέση να ανακαλύψουν και να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικά τις Νέες Τεχνολογίες. Τα νέα δεδομένα και η ταχύτητα με την οποία η τεχνολογία επιβάλλει τους κανόνες της, οδηγούν στη διαπίστωση μιας εξαιρετικά σημαντικής ανάγκης, της υιοθέτησης μιας συνολικής και εμπεριστατωμένης γνώσης πάνω σε θέματα πληροφορικής. Οι Νέες Τεχνολογίες είναι σε θέση να δημιουργήσουν ένα ελκυστικό περιβάλλον, το

οποίο θα διευκολύνει τη συνεργατική και διερευνητική μάθηση καθώς και τη διαθεματική προσέγγιση των διδακτικών αντικειμένων. Επίσης, οι Νέες Τεχνολογίες βοηθούν τους μαθητές να συμμετέχουν στην παραγωγή της γνώσης και να αναβαθμίζουν το ρόλο του εκπαιδευτικού, μετατρέποντάς τον σε συνεργάτη του μαθητή στην αναζήτηση και αξιοποίηση της σωστής πληροφορίας. Στόχος της παρούσας μεταπτυχιακής διπλωματικής εργασίας είναι η μελέτη της χειρομορφίας, καθώς και η ανάπτυξη και η χρήση ενός εκπαιδευτικού υλικού, το οποίο έχει σκοπό να βοηθήσει τους εκπαιδευτικούς της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης να διδάξουν τη χειρομορφία. Συγκεκριμένα, έχει δημιουργηθεί ένα ηλεκτρονικό εκπαιδευτικό υλικό το οποίο συγκεντρώνει την απαραίτητη θεωρία και προσφέρει εφαρμογές τρισδιάστατης μοριακής οπτικοποίησης, με τις οποίες οι φοιτητές μπορούν να αντιληφθούν καλύτερα και να εμβαθύνουν στο θέμα της χειρομορφίας.

Εισαγωγή Στις μέρες μας, οι νέες γενιές επιδεικνύουν μια αξιοθαύμαστη άνεση στη χρήση της τεχνολογίας. Την θεωρούν δεδομένη, εύκολη και αναπόσπαστο κομμάτι της καθημερινότητάς τους. Σημαντική θέση στην εξοικείωση τους με τις Νέες Τεχνολογίες κατέχει ο ηλεκτρονικός υπολογιστής (Η/Υ), που σε κάθε σπίτι σίγουρα υπάρχει ένας. Επομένως, είναι λογικό ότι τα δεδομένα αυτά δεν μπορούν να αφήσουν ασυγκίνητη την εκπαίδευση. Το ενδιαφέρον για την ενσωμάτωση των νέων τεχνολογιών στην εκπαιδευτική πράξη πυροδοτείται αφ ενός από την παρουσία τους σε όλες τις πτυχές των σύγχρονων κοινωνιών και αφ ετέρου από τις δυνατότητές τους ως εκπαιδευτικών εργαλείων. Με τη χρησιμοποίηση των Νέων Τεχνολογιών μπορεί ο σύγχρονος εκπαιδευτικός να κερδίσει την προσοχή των μαθητών και συγχρόνως, να τους αναπαραστήσει τη θεωρία, μετατρέποντας τα λόγια σε εικόνες. Πολλά εκπαιδευτικά ηλεκτρονικά υλικά έχουν ως στόχο να βοηθήσουν το ρόλο των εκπαιδευτικών, δημιουργώντας ένα ελκυστικό περιβάλλον με διαδραστικά παραδείγματα. Η χειρομορφία είναι ένας μεγάλος και σημαντικός κλάδος της Χημείας, που δεν αφορά μόνο την Οργανική, αλλά και την Ανόργανη Χημεία. Έχει τη δυνατότητα να προσελκύσει και με τη θεωρία της τους μαθητές, διότι αναφέρεται σε προϊόντα καθημερινής χρήσεως, αλλά και με τις εικόνες της σε τρισδιάστατη μορφή. Αυτό μπορεί εύκολα να το αντιληφθεί κανείς, από το γεγονός ότι δεν ήταν λίγοι οι χημικοί, όπως ο Louis Pasteur, ο Eilhardt Mitscherlich και άλλοι πολλοί που τους συνεπήρε η μαγεία της χειρομορφίας στις έρευνες τους.

1. Νέες Τεχνολογίες στην Εκπαίδευση 1.1 Εισαγωγή Οι τεχνολογίες της πληροφορικής και των επικοινωνιών άλλαξαν ριζικά τον τρόπο ζωής των ανθρώπων. Σήμερα, η εποχή χαρακτηρίζεται από την έκρηξη της πληροφορίας. Πλέον, κάθε κοινωνία μπορεί να χαρακτηριστεί ως δικτυωμένη κοινωνία, αφού το ιαδίκτυο, μέσω του προσωπικού υπολογιστή, των κινητών τηλεφώνων και των ψηφιακών πολυμέσων αλλάζουν τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι επικοινωνούν, εργάζονται, ενημερώνονται και ψυχαγωγούνται. Είναι προφανές, πως οι κοινωνικές επιπτώσεις από τη νέα αυτή παραγωγική δύναμη είναι σημαντικές και απρόβλεπτες. Επηρεάζουν άμεσα την ποιότητα της ζωής των ανθρώπων, ακόμη και τη διαμόρφωση του χαρακτήρα τους και τις κοινωνικές τους σχέσεις. Στις μέρες μας, οι νέες γενιές θεωρούν δεδομένες τις Νέες Τεχνολογίες και εύκολες στη χρήση τους. Σημαντική θέση στην εξοικείωση τους με τις Νέες Τεχνολογίες κατέχει ο ηλεκτρονικός υπολογιστής (Η/Υ). Από μικρές ηλικίες αντιλαμβάνονται τα παιδιά την ύπαρξή του και τη χρήση του και απομονώνουν την ύπαρξη και τη χρησιμότητα του βιβλίου. Επομένως, η εκπαίδευση θεωρεί απαραίτητη την ενσωμάτωση των Νέων Τεχνολογιών στην εκπαιδευτική πράξη ως εκπαιδευτικό εργαλείο. Η εισαγωγή των υπολογιστών στις αίθουσες διδασκαλίας είναι πια γεγονός για τις περισσότερες χώρες. Ο ηλεκτρονικός υπολογιστής (Η/Υ) θεωρείται ως ένα εκπαιδευτικό εργαλείο, ως ένα εποπτικό μέσο στην εκπαιδευτική διαδικασία. Σύμφωνα, με τους παλιούς παραδοσιακούς τρόπους διδασκαλίας, ο εκπαιδευτικός είχε το χρέος να βοηθήσει το μαθητή να απομνημονεύσει τη γνώση που προσφέρουν τα σχολικά βιβλία, παπαγαλίζοντάς την τις περισσότερες φορές. Η συγκεκριμένη μέθοδος όμως προκαλούσε προβλήματα διότι ο μαθητής μπορεί να κατάφερνε να ενσωματώσει στο μυαλό του τις νέες έννοιες, αλλά δυστυχώς δεν ήταν σε θέση και να τις κατανοήσει. Με άλλα λόγια, ο παραδοσιακός τρόπος διδασκαλίας βοηθάει στην παπαγαλία της γνώσης και δυσκολεύει τον εκπαιδευτικό να εξαφανίσει τις τυχόν παρερμηνείες που απέκτησαν οι μαθητές. Από την άλλη πλευρά, η τεχνολογία, σ αυτό το είδος διδασκαλίας, μπορεί απλώς να συμβάλει σε μια

πιο ελκυστική και πλούσια παρουσίαση των πληροφοριών που συνθέτουν τη προσφερόμενη γνώση. Με τη βοήθεια των πολυμέσων, όπως για παράδειγμα ένας προβολέας, ένας προσωπικός υπολογιστής και ένα λογισμικό παρουσιάσεων, μπορούν να βοηθήσουν στη δημιουργία ενός ελκυστικού μαθήματος. Ένα μάθημα που παρουσιάζεται με τη βοήθεια ήχου, εικόνας, βίντεο, γραφικά ή/και σχεδιαγράμματα γίνεται πολύ πιο κατανοητό από τους μαθητές και οι τυχόν παρερμηνείες είναι πιο εύκολο να εξαφανιστούν. [8],[9],[10]

1.2 Τι προσφέρουν οι νέες τεχνολογίες στην εκπαίδευση Πολλοί είναι αυτοί που συμφωνούν με την άποψη ότι ο ηλεκτρονικός υπολογιστής σαν εκπαιδευτικό εργαλείο, βοηθάει στον εκπαιδευτικό ρόλο των καθηγητών. Ο μαθητής πλέον, δεν είναι ένας παθητικός δέκτης αυτών που διαδραματίζονται στην τάξη, αλλά είναι ένα ενεργό στοιχείο της εκπαιδευτικής διαδικασίας. ηλαδή, η πραγματική συνεισφορά της τεχνολογίας στην εκπαίδευση αρχίζει από τη στιγμή που ο μαθητής γίνεται από παθητικός ακροατής μέσω μιας ελκυστικής παρουσίασης. Σύμφωνα με την κονστρουκτιβιστική θεωρία μάθησης (constructivism), η γνώση δεν είναι κάτι που υπάρχει έξω απ αυτόν που μαθαίνει. Η μάθηση θεωρείται μια δυναμική διαδικασία κατά την οποία ο μαθητής χτίζει γνώση για τον κόσμο. Επομένως, η γνώση δεν μπορεί να μεταφερθεί αλλά μόνο να προσφερθεί προς αξιοποίηση και έτσι στο κέντρο μπαίνει η μάθηση και όχι η διδασκαλία. Για να χτίσει κανείς γνώση χρειάζεται πλούσιες εμπειρίες, δραστηριότητες που τον φέρνουν σε επαφή με τα πράγματα άμεσα και διαδραστικά. Το διαδίκτυο και οι ψηφιακές εφαρμογές με εκπαιδευτικό περιεχόμενο, έχοντας τη λογική του υπερκειμένου ή ακόμα και της εμβάθυνσης, δίνουν στο χρήστη τη δυνατότητα επιλογών, πλοήγησης και εξατομίκευσης, αλλά και παρουσιάζουν τις πληροφορίες με ποικιλία που προσεγγίζει το εύρος της ανθρώπινης αισθητηριακής εμπειρίας. Με αυτόν τον τρόπο ο μαθητής αποκτά κίνητρο και μπορεί να βρει τη χαρά της ανακάλυψης και της αυτενέργειας, την ικανοποίηση της προσαρμογής του υλικού στις δικές του ανάγκες, την ευκαιρία να κυνηγήσει ο ίδιος τη πληροφορία, τη δυνατότητα να διερευνήσει και να πειραματιστεί ελέγχοντας τις υποθέσεις του, την αυτοπεποίθηση για την ανάληψη προσωπικής ευθύνης για το μονοπάτι που θα ακολουθήσει η εκπαιδευτική του εμπειρία. Ποιος είναι όμως ο ρόλος του δασκάλου στην περίπτωση αυτή; Σύμφωνα με την παιδαγωγική άποψη του Vigotscy, η γνωστική ανάπτυξη του μαθητή είναι αποτέλεσμα αλληλεπίδρασης δασκάλου και μαθητή και ότι η μάθηση δεν είναι μια ατομική υπόθεση αλλά μια κοινωνική, επικοινωνιακή διαδικασία. Πολλοί προγραμματιστές είναι απόλυτοι και μιλούν για μάθηση «άνευ διδασκάλου». Το να μιλάμε για εκπαιδευτικό λογισμικό «άνευ διδασκάλου» ή

«teacher proof», σημαίνει πως οι δάσκαλοι αγνοούνται και δε συμμετέχουν με κανέναν τρόπο σ αυτό, εκτός βέβαια από το να έλθουν μετά να δουν την αξιολόγηση που έκανε η μηχανή, οπότε βέβαια μιλάμε για φυσική και κοινωνική απομόνωση του παιδιού. Θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι κάθε εκπαιδευτικό λογισμικό δεν είναι από μόνο του ένα είδος «αμερόληπτης λογικής», αλλά είναι κατασκευασμένο από μια ανθρώπινη ύπαρξη, με μια συγκεκριμένη ιδέα σχετικά με το πώς μαθαίνουν τα παιδιά και τι πρέπει να μάθουν. Ο εκπαιδευτικός από παντογνώστης-μεταφορέας ενός πακέτου πληροφοριών γίνεται σχεδιαστής εκπαιδευτικών σεναρίων βασισμένων στα διαθέσιμα τεχνολογικά εργαλεία, συντονιστής, βοηθός, διευκολυντικός παράγοντας της διαδικασίας παροχής πλούσιων μορφωτικών εμπειριών αλλά και κριτής της παιδαγωγικής αξίας των δραστηριοτήτων και των τεχνολογικών εργαλείων. Σε κάθε περίπτωση, ο εκπαιδευτικός είναι αυτός που θα καθοδηγήσει τους μαθητές στα μονοπάτια της κριτικής σκέψης, της αξιολόγησης της πληροφορίας καθώς και στην αγάπη για τη γνώση. Πέρα από την ατομική δραστηριότητα με ιαδίκτυο και λογισμικά, οι νέες τεχνολογίες προσφέρουν τη δυνατότητα για συνεργασία, ενώ ταυτόχρονα εισάγουν το μαθητή στη λογική των υποστηρικτικών εργαλείων (on line λεξικά/εγκυκλοπαίδειες, βάσεις δεδομένων κτλ). Με τη συνεργασία και τα εργαλεία, η νοημοσύνη «απλώνεται» στο χώρο και έτσι ο κάθε μαθητής μπορεί να αξιοποιήσει τις διαθέσιμες πηγές. Ενώ, οι παραδοσιακές σχολικές δραστηριότητες είναι βαρετές, με βάση τις νέες τεχνολογίες μπορούν να δημιουργηθούν εκπαιδευτικές δραστηριότητες που βοηθούν το μαθητή να συσχετίσει τις πληροφορίες με το αυθεντικό τους πλαίσιο, δραστηριότητες που έχουν σχέση με τη πραγματικότητα και ζητούν τη λύση ενός προβλήματος με συνεργασία, αναζήτηση, καταγραφή, αξιολόγηση και αξιοποίηση πληροφοριών. Μια τέτοια προσέγγιση εγείρει ζητήματα αξιολόγησης, καθώς έχουμε μάθει να αξιολογούμε αποκλειστικά τη προσωπική επίδοση των μαθητών και όχι την ικανότητά τους να χειρίζονται εργαλεία και συνεργατικές μεθόδους για να φτάνουν στη λύση του προβλήματος που τους τέθηκε. [8],[9],[10].

1.3 Τα πλεονεκτήματα της διδασκαλίας με τις νέες τεχνολογίες Μια ανεκτίμητη δυνατότητα του Η/Υ, που μπορεί να συμβάλλει καθοριστικά στην κατανόηση από τους μαθητές όλων σχεδόν των μακροσκοπικών φυσικών φαινομένων, είναι η δυνατότητα αναπαράστασης (όχι απλώς οπτικοποίησης) του μικρόκοσμου και των διαδικασιών του, με ηλεκτρονικές τεχνικές. Για παράδειγμα, η κίνηση των σωμάτων, η συμπεριφορά των ηλεκτρικά φορτισμένων σωματιδίων, η θερμική κίνηση και άλλα, είναι δυνατόν να γίνουν πιο κατανοητοί από τους μαθητευόμενους αφού η αναπαράσταση βοηθάει στην καλύτερη και ευκολότερη κατανόηση της θεματικής ενότητας. Αυτό επιτυχαίνεται διότι ένα τέτοιο πρόγραμμα (πρόγραμμα προσομοίωσης / οπτικοποίησης) δεν οπτικοποιεί απλώς μια φυσική τυχαία διαδικασία, αλλά, κυρίως, την αναπαράγει. Οι στατιστικές εκτιμήσεις των αποτελεσμάτων της προσομοίωσης είναι δυνατόν να συγκριθούν με τα αποτελέσματα ενός πραγματικού πειράματος (εάν και εφόσον είναι δυνατή η ταυτοποίησή τους), γεγονός που επιτρέπει τη διόρθωση / βελτιστοποίηση των χρησιμοποιουμένων παραμέτρων. Πολλοί βέβαια έχουν κατηγορήσει την νέα τεχνολογία ότι δημιουργεί αποξένωση και έλλειψη οποιασδήποτε επικοινωνίας με άλλα πρόσωπα. Αν κάτι τέτοιο ήταν σωστό, τότε το σχολείο ως θεσμός θα είχε αποτύχει γιατί δεν θα είχε καταφέρει να καλλιεργήσει στους μαθητές την συνεργασία, την αλληλεγγύη και την ευγενή άμιλλα. Σκοπός του σχολείου είναι να βοηθήσει τα παιδιά να πάρουν τα απαραίτητα εφόδια και να τα εντάξει ομαλά στους κόλπους της κοινωνίας. Σύμφωνα με τα δεδομένα πρόσφατων ερευνητικών μελετών οι υπολογιστές παρουσιάζουν πολλές εκπαιδευτικές δυνατότητες. Ενδεικτικά αναφέρονται οι παρακάτω : Κάνουν τη μάθηση πιο ενδιαφέρουσα και διασκεδαστική Παρουσιάζουν τα γεγονότα και τις πληροφορίες με πολλαπλό τρόπο (κείμενο ήχος - εικόνα) Τονίζουν τον ενεργητικό ρόλο του μαθητή στη διαδικασία της μάθησης (διαφορές παθητικής και ενεργητικής μάθησης)

Εξατομικεύουν τη διδασκαλία και παρέχουν την κατάλληλη ανατροφοδότηση σε σύντομο χρονικό διάστημα Παρέχουν τον έλεγχο της διαδικασίας είτε στο δάσκαλο, είτε στο μαθητή ή να το κρατούν οι ίδιοι Συνδέουν τη μαθησιακή δραστηριότητα με την καθημερινή ζωή (αδρανής γνώση) ημιουργούν ποιοτικότερες συνθήκες συνεργατικής μάθησης (ομαδοκεντρική διδασκαλία) Τα παιδιά, χρησιμοποιώντας τον υπολογιστή μαθαίνουν να συνεργάζονται είτε ανταλλάσσοντας προγράμματα, είτε απλά συζητώντας τον τρόπο με τον οποίο παίζεται ένα παιχνίδι. Σε μια τυπική σχολική τάξη εξάλλου δεν προσφέρονται σε όλους τόσες πολλές ευκαιρίες ανάπτυξης δικτύων αμφίδρομης επικοινωνίας, ώστε να κινδυνεύει η κοινωνικότητα του μαθητή από τη χρήση του υπολογιστή. Αντίθετα, ο υπολογιστής συμβάλει στη μείωση ιεράρχησης της σχέσης δασκάλου μαθητή. Στην περίπτωση αυτή ο δάσκαλος είναι και αυτός ένας μαθητευόμενος. [8],[9],[10].

Τρόποι επίτευξης αυτού του στόχου Η πληροφορική στην εκπαίδευση είναι μια αναμφισβήτητη πραγματικότητα, και με αυτό δεν εννοείται μια εισαγωγή απλώς ενός νέου εργαλείου, αλλά ανάπτυξη μιας νέας διάστασης της εκπαιδευτικής τεχνολογίας. Με την αλληλεπίδραση γονέων, εκπαιδευτικών, μαθητών, βιβλίων, κοινωνικών ομάδων και του παιδαγωγικού πλαισίου, το εκπαιδευτικό σύστημα θα αλλάξει στις επόμενες δεκαετίες και ο πυρήνας αυτής της αλλαγής θα είναι ο υπολογιστής. Ο ηλεκτρονικός δρόμος μόλις πρόσφατα διείσδυσε στα πανεπιστήμια. Πειραματισμοί με την χρήση των ηλεκτρονικών συστημάτων στις μέρες μας έχουν άνοδο, ενώ είναι πάρα πολλά τα σεμινάρια στον κόσμο που χρησιμοποιούν πολυμέσα και άλλες εκπαιδευτικές τεχνολογίες παράλληλα με τις παραδοσιακές. To 1994 έγινε η πρώτη προσπάθεια για δημιουργία και ολοκλήρωση μιας παγκόσμιας προσπάθειας, προσφέροντας σε 125 σπουδαστές σε 7 διαφορετικές Ευρωπαϊκές χώρες, μαθήματα μέσω τηλεσυνδιάλεξης. Στην συνδιάλεξη αυτή χρησιμοποιήθηκε και η παθητική διδασκαλία, δηλαδή απάντηση στις ερωτήσεις των σπουδαστών και η ενεργητική διδασκαλία, δηλαδή θέτοντας κρίσιμα ερωτήματα. Η ελληνική εκπαίδευση θα πρέπει να ανταποκριθεί στην τεχνολογία και αυτή η ανταπόκριση δεν συνίσταται απλώς στο να διδάξει προγραμματισμό στα νεαρά άτομα και να αναπτύξει δεξιότητες στο πληκτρολόγιο και στα ηλεκτρονικά κυκλώματα, αλλά πρέπει να περιέχει προσπάθειες καθοδήγησης της τεχνολογίας με εγγυητές τις δημοκρατικές αξίες και την απελευθέρωση του ανθρώπου. εν θα πρέπει να επιτρέψουμε στην τεχνολογία να αλλάξει μηχανικά την εκπαίδευση. Οποιαδήποτε αλλαγή ή μεταμόρφωση της εκπαίδευσης που θα δημιουργηθεί θα πρέπει να ελέγχεται από τους εκπαιδευτικούς και τους ίδιους τους μαθητές και όχι από τις μηχανές. [8],[9],[10].

1.4 Τα προβλήματα με την εισαγωγή των Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση Η εισαγωγή των Η/Υ στην Εκπαίδευση συνοδεύεται από μια σειρά προβλημάτων τα οποία αφορούν τόσο τα επιμέρους προβλήματα της εκπαίδευσης και των Νέων Τεχνολογιών όσο και τα προβλήματα τα οποία προκύπτουν από την αλληλεπίδραση των δύο αυτών χώρων. Η συνθετότατη και το εύρος των προβλημάτων αυτών διαφαίνεται στους λόγους εισαγωγής των Η/Υ στην Εκπαίδευση, οι οποίοι θα μπορούσαν να συνοψιστούν στις παρακάτω κατηγορίες λογικών βάσεων : λόγοι κοινωνικής φύσεως, με βασικό επιχείρημα την αναγκαιότητα της προετοιμασίας των παιδιών, ώστε να λειτουργήσουν αυτά κατάλληλα σαν πολίτες μιας κοινωνίας πλαισιωμένης από τις Νέες Τεχνολογίες λόγοι επαγγελματικής φύσεως, με επιχείρημα την αναγκαιότητα της προετοιμασίας των παιδιών, ώστε να λειτουργήσουν αυτά κατάλληλα ως επαγγελματίες εργαζόμενοι σε μια τεχνολογική κοινωνία. Όμως, ο χώρος των Νέων Τεχνολογιών είναι μια ευκαιρία για τη δημιουργία ενός περιβάλλοντος που, πέρα από την παιδαγωγική του διάσταση, παρέχει δυνατότητες επανεξέτασης και αναθεώρησης γενικών και ειδικών προβλημάτων στους χώρους μάθησης και εκπαίδευσης όπως προβλήματα παιδαγωγικών θεωριών, διδακτικού σχεδιασμού, εξατομικευμένης διδασκαλίας και αλληλεπίδρασης ανάμεσα στους συμμετέχοντες στην εκπαιδευτική διαδικασία. Στο σημείο αυτό θα τολμούσαμε να πούμε ότι η ελληνική πραγματικότητα παρά την υπάρχουσα υστέρηση, λόγω της αργοπορίας εισαγωγής των Νέων Τεχνολογιών στην Εκπαίδευση και την ιδιομορφία της κατάστασης από την έλλειψη δυνατοτήτων επαρκούς εξοπλισμού των σχολείων με μηχανικό υλικό και αντίστοιχο εκπαιδευτικό λογισμικό υλικό, βρίσκεται σε μια αρκετά πλεονεκτική θέση. Με την επιμόρφωση 75.000 εκπαιδευτικών από το ΥΠΕΠΘ στην αξιοποίηση των τεχνολογιών και επικοινωνιών στην εκπαίδευση, ανοίγονται σοβαρές προοπτικές για το μέλλον. Τους υπολογιστές ως απλή τεχνολογία τη συναντάμε σε όλη την διάρκεια της σχολικής ζωής. Με την εισβολή των υπολογιστών στις τάξεις, οι μαθητές

αποκτούν πρόσβαση σε νέες πηγές γνώσης, έρχονται σε συνεργασία με άλλους μαθητές, και ουσιαστικά έχουν την δυνατότητα να αποκτήσουν ότι θέλουν, από όπου το θέλουν και όποτε το θέλουν, και με μορφή πιο προσιτή σ αυτούς, πάντοτε όμως με την βοήθεια και καθοδήγηση του δασκάλου. Ο κόσμος αλλάζει, η τεχνολογία έχει δυνατότητες και αυτές οι δυνατότητες πρέπει να φωτιστούν με έρευνα, ώστε τυχόν καινοτομίες να έχουν επιστημονικό υπόβαθρο. Η συνεχής επιμόρφωση των καθηγητών είναι απαραίτητη και συγκεκριμένη πολιτική για την εκπαιδευτική τεχνολογία. [11]

2. Ανάπτυξη εκπαιδευτικού λογισμικού για την εκμάθηση της χειρομορφίας Για την ανάπτυξη του εκπαιδευτικού υλικού χρησιμοποιήθηκαν οι ακόλουθες εφαρμογές: Abobe Photoshop Adobe Dreamweaver ChemDraw Chem3D Jmol Γλώσσα Προγραματισμού Jmol Γλώσσα Προγραματισμού Javascript Για την επεξεργασία εικόνων Για την ανάπτυξη των ιστοσελίδων Για τη σχεδίαση συντακτικών χημικών τύπων Για τη δόμηση επεξεργασία και αποθήκευση μοριακών μοντέλων Για την εμφάνιση στις ιστοσελίδες αλληλεπιδραστικών μοριακών μοντέλων Για τον προγραμματισμό ενεργειών του χρήστη σχετικών με τα τρισδιάστατα μοριακά μοντέλα Για τον προγραμματισμό των στοιχείων ελέγχου των τρισδιάστατων μοριακών μοντελων.

3. Παρουσίαση εκπαιδευτικού υλικού Στη συνέχεια παρουσιάζεται και αναλύεται η χρήση του προτεινόμενου εκπαιδευτικού υλικού με οδηγίες και επισημάνσεις, που έχουν ως στόχο να εξοικειώσουν τον κάθε ενδιαφερόμενο με την ορθή χρήση του. Η είσοδος του χρήστη στο συγκεκριμένο εκπαιδευτικό λογισμικό συνοδεύεται από την εμφάνιση της παρακάτω σελίδας, στην αριστερή πλευρά της οποίας παρουσιάζονται οι δυνατότητες επιλογής, ενώ δεξιά η ανάπτυξη τους όταν επιλέγονται. Οι δυνατότητες επιλογής ταξινομούνται σε πέντε κατηγορίες: Εισαγωγή, Οπτική Ενεργότητα, Εναντιομέρεια, Στερεοχημική Απεικόνιση, Παράρτημα. Η κάθε κατηγορία χωρίζεται σε αντίστοιχες υποκατηγορίες με διαφορετικές δυνατότητες.

ΕΙΣΑΓΩΓΗ Στην "Εισαγωγή" ο χρήστης μπορεί να αντλήσει πληροφορίες για τον ορισμό της ισομέρειας και των ειδών της. Επιλογή "Ισομέρεια" Ορίζεται η ισομέρεια και τα δύο βασικά είδη της (Συντακτική ή Στερεοϊσομέρεια). Στο διάγραμμα παρουσιάζεται η διαφοροποίηση της Συντακτικής Ισομέρειας και της Στερεοϊσομέρειας. Με επιλογή του χρήστη στο διάγραμμα "Ισομέρεια", "Συντακτική ισομέρεια" ή "Στερεοϊσομέρεια" αναδύεται νέο παράθυρο στο οποίο αναλύεται ο επιλεγμένος όρος.

Επιλογή "Ισομέρεια" ίνεται ο ορισμός της ισομέρειας. Επιλογή "Στερεοϊσομέρεια" ίνεται ο ορισμός των στερεοϊσομερών ενώσεων. Επιλογή "Συντακτική ισομέρεια" και επιλογή "Ισομέρεια αλυσίδας" ίνεται ο ορισμός της συντακτικής ισομέρειας και η διάκρισή της σε ισομέρεια αλυσίδας, ισομέρεια θέσης και ισομέρεια ομόλογης σειράς. Με την περαιτέρω επιλογή του χρήστη στο "Ισομέρεια αλυσίδας" δίνεται μια διαδραστική μικροεφαρμογή, με την οποία ο χρήστης μπορεί να διερευνήσει τη συντακτική και μοριακή δομή παραδειγμάτων που βασίζονται στην ισομέρεια αλυσίδας.

Επιλογή "Συντακτική ισομέρεια" και επιλογή "Ισομέρεια θέσης" Με την επιλογή του χρήστη στο "Ισομέρεια θέσης" δίνεται μια διαδραστική μικροεφαρμογή για τον μοριακό τύπο C 3 H 6, βάση της οποίας ο χρήστης θα μπορεί να διερευνήσει και να κατανοήσει εις βάθος τον ορισμό ισομέρειας θέσης. Επιλογή "Συντακτική ισομέρεια" και επιλογή "Ισομέρεια ομόλογης σειράς" Τέλος, με την επιλογή του χρήστη στο "Ισομέρεια ομόλογης σειράς" δίνεται μια διαδραστική μικροεφαρμογή, με την οποία ο χρήστης μπορεί να διερευνήσει τη συντακτική και μοριακή δομή παραδειγμάτων που βασίζονται στην ισομέρεια ομόλογης σειράς.

Επιλογή "Στερεοϊσομέρεια" Ορίζεται η Στερεοϊσομέρεια, ενώ παράλληλα στο διάγραμμα παρουσιάζεται η διαφοροποίησή της σε Εναντιομέρεια και σε ιαστερεομέρεια, όπου η τελευταία διαφοροποιείται σε Ισομέρειας cis-trans και ιαμορφωμερή. Με επιλογή του χρήστη στο διάγραμμα "Στερεοϊσομέρεια", "Εναντιομέρεια" " ιαστερεομέρεια", "Ισομέρειας cis-trans" ή " ιαμορφωμερή" αναδύεται νέο παράθυρο στο οποίο αναλύεται ο επιλεγμένος όρος. Επιλογή "Στερεοισομέρεια" ίνεται ο ορισμός της στερεοϊσομέρειας.

Επιλογή "Εναντιομέρεια" ίνεται ο ορισμός της εναντιομέρειας και μια διαδραστική μικροεφαρμογή, με την οποία ο χρήστης μπορεί να διερευνήσει και να κατανοήσει τη συντακτική και μοριακή δομή δύο εναντιομερών, του (S)-2-χλωρο-βουτανίου και του (R)- 2-χλωρο-βουτανίου. Επιλογή "Διαστερεοϊσομέρεια" ίνεται ο ορισμός της ιαστερεοϊσομέρειας και μια διαδραστική μικροεφαρμογή, με την οποία ο χρήστης μπορεί να διερευνήσει και να κατανοήσει τη συντακτική και μοριακή δομή δύο διαστερεοϊσομερών, του (2S,3R)-2-βρωμο-3-χλωρο-βουτανίου και του (2R,3R)-2-βρωμο-3-χλωροβουτανίου.

Επιλογή "Ισομέρεια cis-trans" ίνεται ο ορισμός της ισομέρειας cis-trans και μια διαδραστική μικροεφαρμογή με παράδειγμα ισομέρειας cis-trans σε 1,2-διυποκατεστημένα αλκένια, με την οποία ο χρήστης μπορεί να διερευνήσει και να κατανοήσει τη συντακτική και μοριακή δομή των δύο ισομερών και να παρατηρήσει τις ομοιότητες και τις διαφορές τους. Επιλογή "Διαμορφωμερή" και επιλογή "Περιστροφή περί απλούς δεσμούς" ίνεται ο ορισμός των ισομερών διαμόρφωσης και μια διαδραστική μικροεφαρμογή με παράδειγμα διαμορφωμερών. Με την περαιτέρω επιλογή του χρήστη στο "Περιστροφή περί απλούς δεσμούς" μπορεί να διερευνήσει τη διαβαθμισμένη και την εκλειπτική διαμόρφωση και συγχρόνως, με επιλογή "Περιστροφή κατά 2π" να παρατηρήσει την κίνηση των διαμορφωμερών κατά 2π μοίρες.

Επιλογή "Στροφή - Αναδίπλωση" Με την περαιτέρω επιλογή του χρήστη "Συστροφή Αναδίπλωση" μπορεί να διερευνήσει και να κατανοήσει τις συντακτικές και μοριακές δομές ενός ανάκλιντρου και ενός λουτήρα.

Επιλογή "Σύνοψη" ίνεται το συνολικό διάγραμμα διαφοροποίησης της ισομέρειας στα είδη της. Επιλογή κάθε είδους οδηγεί στα αναδυόμενα παράθυρα που περιγράφηκαν παραπάνω.

ΟΠΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΟΤΗΤΑ Στην "Οπτική ενεργότητα" ο χρήστης μπορεί να αντλήσει πληροφορίες για τον ορισμό της οπτικής ενεργότητας, καθώς και πληροφορίες για τις διάφορες έννοιες που συσχετίζονται μαζί της. Επιλογή "Η επίπεδα πολωμένη ακτινοβολία" Ορίζεται η επίπεδα πολωμένη ακτινοβολία και δίνονται σχετικές εικόνες για την πλήρη κατανόησή της.

Επιλογή "Οπτικά ενεργές ουσίες" Αρχικά, δίνεται ο ορισμός των οπτικά ενεργών ουσιών και της οπτικής ενεργότητας. Κατόπιν, δίνονται παραδείγματα οπτικών ενεργών ουσιών καθημερινής χρήσεως. Τέλος, δίνεται η ερμηνεία της στροφής του επιπέδου του πολωμένου φωτός, μαζί με σχετικό σχήμα για την καλύτερη εμπέδωση της έννοιας.

Επιλογή "Το πολωσίμετρο" Αρχικά, ορίζεται η χρησιμότητα και η κατασκευή του πολωσίμετρου και με τη βοήθεια εικόνας, η οποία απεικονίζει τη σχηματική παρουσίαση ενός πολωσιμέτρου γίνεται πλήρης εμπέδωση της θεωρίας. Κατόπιν, δίνονται πληροφορίες και μια σχετική εικόνα για την περιγραφή της λειτουργίας ενός πολωσίμετρου.

Επιλογή "Ειδική στροφική ικανότητα" Αρχικά, ορίζεται και δίνεται η σχέση με την οποία υπολογίζεται η ειδική στροφική ικανότητα, ενώ παράλληλα γίνεται αναλυτική επεξήγηση των όρων της σχέσης. Τέλος, για την πλήρη κατανόηση της θεωρίας, δίνεται πίνακας με τιμές της ειδικής στροφής διαφόρων ενώσεων.

ΕΝΑΝΤΙΟΜΕΡΕΙΑ Στην εναντιομέρεια ο χρήστης μπορεί να αντλήσει πληροφορίες για τον ορισμό της, καθώς και πληροφορίες για τις διάφορες έννοιες που συσχετίζονται μαζί της. Επιλογή "Εναντιομέρεια και χειρομορφία" Ορίζεται η εναντιομέρεια και δίνεται η απεικόνιση των αλάτων του τρυγικού νατρίου και αμμωνίου. Επίσης, ο χρήστης έχει την ικανότητα μέσω εικόνων να παρατηρήσει και να κατανοήσει χειρικά παραδείγματα καθημερινής χρήσεως. Τέλος, δίνεται ο ορισμός του ρακεμικού μίγματος.

Επιλογή "Το Χειρικό κέντρο" ίνεται ο ορισμός του χειρικού κέντρου και μια σχετική απεικόνιση των ενώσεων CHXYZ. Στη συνέχεια, δίνονται τρισδιάστατα μοντέλα με τα αντίστοιχα κατοπτρικά τους είδωλα για τις ενώσεις CH 3 X, CH 2 XY και CHXYZ, με την βοήθεια των οποίων ο χρήστης μπορεί να διαπιστώσει ότι τα δύο μόρια είναι κατοπτρικά είδωλα και ότι μπορεί ή όχι να έχουν τη δυνατότητα να ταυτιστούν.

Κατόπιν, δίνεται η θεωρία της ύπαρξης χειρικών κέντρων σε άτομα εκτός του C και απεικονίσεις σχετικών παραδειγμάτων.

Επιλογή "Η σχέση της χειρομορφίας με τη συμμετρία" Ορίζεται το επίπεδο συμμετρίας, σ και το κέντρο συμμετρίας, i και δίνονται παραδείγματα μορίων με ή χωρίς οπτική ενεργότητα με τις αντίστοιχες εικόνες τους. Στη συνέχεια, δίνεται η θεωρία και αντίστοιχα σχήματα, που απεικονίζουν μόρια με ένα ή δύο ασύμμετρους άνθρακες. Κατόπιν, ορίζεται και απεικονίζεται η περιστροφή και η αναστροφή μορίων, ενώ στο τέλος, επισημαίνεται η ύπαρξη μικρής τιμής γωνιακής στροφής και απεικονίζονται οπτικά ανενεργά δισυμμετρικά μόρια

ΣΤΕΡΕΟΧΗΜΙΚΗ ΑΠΕΙΚΟΝΙΣΗ Στην "Στερεοχημική απεικόνιση" ο χρήστης μπορεί να αντλήσει πληροφορίες για τον ορισμό της στερεοχημικής διάταξης και τους τρόπους συμβολισμού της. Επιλογή "Στερεοχημική διάταξη" Ορίζεται η στερεοχημική διάταξη και δίνεται η δυνατότητα στο χρήστη, με τη βοήθεια τρισδιάστατων μοντέλων, να αντιληφθεί και να κατανοήσει το πότε δύο μόρια είναι κατοπτρικά είδωλα και αν έχουν τη δυνατότητα να ταυτιστούν μεταξύ τους. Με την περαιτέρω επιλογή "επαναφορά", μπορεί να επαναφέρει τα τρισδιάστατα μοντέλα στην αρχική τους κατάσταση και να ξαναπροσπαθήσει, όσες φορές επιθυμεί.

Επιλογή "Συμβολισμός R/S" ίνεται ο λόγος της αναγκαιότητας της ύπαρξης μεθόδου, που θα υποδεικνύει την τρισδιάστατη διάταξη των ατόμων σε ένα στερεογονικό κέντρο. Στη συνέχεια, δίνονται οι κανόνες προτεραιότητας της πιο διαδεδομένης μεθόδου των Cahn-Ingold-Prelog, με εικονικά παραδείγματα που υποδεικνύουν τη σειρά προτεραιότητας των υποκαταστατών. Κατόπιν, δίνεται η μέθοδος για το συμβολισμό της στερεοχημικής διάταξης ως R ή S, ενώ στο τέλος, η κατανόηση των προβολών Fisher για το χαρακτηρισμό των δομών ως R ή S, γίνεται με τη βοήθεια τρισδιάστατων μοντέλων.

Συγκεκριμένα, ο χρήστης έχει τη δυνατότητα με τη βοήθεια τριών τρισδιάστατων μοντέλων να κατανοήσει τη θεωρία και να τα χαρακτηρίσει τα συγκεκριμένα παραδείγματα ως R ή S. Έχει την επιλογή να του δοθούν οι συμβολισμοί των ατόμων, η επισήμανση του ασύμμετρου ατόμου C* και η προτεραιότητα των υποκαταστατών. Με επιλογή του χρήστη "Προσανατολισμός του μορίου" περιστρέφεται το μόριο ώστε ο υποκαταστάτης με τη μικρότερη προτεραιότητα να βρεθεί πίσω από το επίπεδο. Τέλος, με την περαιτέρω επιλογή "επαναφορά", μπορεί να επαναφέρει τα τρισδιάστατα μοντέλα στην αρχική τους κατάσταση και να ξαναπροσπαθήσει, όσες φορές το επιθυμεί.

Επιλογή "Προβολές Fischer" Ορίζεται και απεικονίζεται ο τρόπος σχεδιασμού των προβολών Fischer. Έπειτα, δίνεται η δυνατότητα στο χρήστη με τη βοήθεια τρισδιάστατων μοντέλων να κατανοήσει τη σχέση των προβολών Fischer με τις αντίστοιχες τρισδιάστατες μοριακές δομές. Τέλος, ορίζεται και απεικονίζονται οι προβολές Fischer σε εναντιομερή.

Στη συνέχεια, δίνεται η μέθοδος για τη σύγκριση δύο προβολών Fischer και απεικονίζονται οι επιτρεπόμενες αλλαγές προσανατολισμού σε μία προβολή Fischer. Κατόπιν, ορίζεται ο τρόπος εξέτασης της εναντιομέρειας μεταξύ δύο προβολών Fischer, με μια σχετική αναπαράσταση σύγκρισης προβολών Fischer της 2-βουτανόλης.

Τέλος, δίνεται η μεθοδολογία της χρήσης των προβολών Fisher για το χαρακτηρισμό των δομών ως R ή S και με απεικόνιση σχετικών παραδειγμάτων εναντιομερών έχει τη δυνατότητα ο χρήστης να κατανοήσει τη συγκεκριμένη μεθοδολογία.

Επιλογή "Διαστερεοϊσομερή" ίνεται ο ορισμός των διαστερεοϊσομερών και σε συνδιασμό με την εικονική αναπαράσταση των στερεοϊσομερών της θρεονίνης και τον πίνακα κατάταξης Εναντιομερών ιαστερεομερών, ο χρήστης μπορεί να αντιληφθεί και να κατανοήσει τις διαφορές μεταξύ Εναντιομερών και ιαστερεομερών. Τέλος, δίνεται ο ορισμός των μεσομορφών, μια σχετική αναπαράσταση τους και ένας πίνακας κατάταξης Εναντιομερών ιαστερεομερών Μεσομορφών.

Παράρτημα Στο "Παράρτημα" ο χρήστης μπορεί να αντλήσει γενικές πληροφορίες για την στερεοχημεία, την ισομέρεια cis-trans, τον Louis Pasteur και για τη βιβλιογραφία της συγκεκριμένη διπλωματικής εργασίας. Επιλογή "Στερεοχημεία" Ορίζεται και δίνονται γενικές πληροφορίες για τη στερεοχημεία.

Επιλογή "Ισομέρεια cis trans" ίνεται ο ορισμός της ισομέρειας cis trans, και δίνεται η δυνατότητα στο χρήστη, με τη βοήθεια τρισδιάστατων μοντέλων, να αντιληφθεί και να κατανοήσει την ισομέρειας cis trans στα 1,2-διυποκατεστημένα και στα πολυυποκατεστημένα αλκένια.

Επιλογή "Louis Pasteur" Ο χρήστης μπορεί να αντλήσει πληροφορίες για τον επιστήμονα Louis Pasteur.

Επιλογή "Βιβλιογραφία" ίνεται η βιβλιογραφία της συγκεκριμένη διπλωματικής εργασίας.

4. Βιβλιογραφία [1] John McMurry, Οργανική χημεία, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης [2] James H. Wandersee, Phyllis Baudoin Griffard, The History of Chemistry: Potential and Actual Contributions to Chemical Education, Louisiana State University,2University of Houston-Downtown, USA [3] JOSE ANTONIO CHAMIZO, Teaching Modern Chemistry through Recurrent Historical Teaching Models, Science & Education (2007) 16: 197 216, DOI 10.1007/s11191-005-4784-4 [4] TREVOR H. LEVERE, What History Can Teach Us About Science:Theory and Experiment, Data and Evidence, University of Toronto [5] Αναστάσιος Βάρβογλης, Μεγάλοι Χημικοί «Η παλιά φρουρά», Θεσσαλονίκη 1995, Εκδόσεις Ζήτη [6] Αναστάσιος Βάρβογλης, Μεγάλοι Χημικοί «Η χρυσή εποχή», Θεσσαλονίκη 1997, Εκδόσεις Ζήτη [7] Μ. Σ. Μαυρόπουλος, ιδάσκω Χημεία, Θεσσαλονίκη 1997, Εκδόσεις Σαββάλα [8] Αντώνης Ζαρίντα, «ιαστάσεις της νέας τεχνολογίας στην εκπαίδευση.», ημοσιεύθηκε στην εφημερίδα "Πολίτης" στις 26-10-2003, (επίσκεψη στις 18/11/2009) [9]Τ. Παγγέ, Μ. Κυριαζή, «Νέες Τεχνολογίες στην Εκπαίδευση», (επίσκεψη στις 10/11/2009) [10]Καραγεωργίου Μπάμπης, «ΤΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ «ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ», (επίσκεψη στις 10/11/2009) [11]Μπαβελή Ανδρέα, Σχολικός Σύμβουλος Π.Ε., «ΟΙ ΝΕΕΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ - ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ» [12] Αλιφεροπούλου Μαρία, ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΣΧΕ ΙΟΥ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΤΩΝ ΝΕΩΝ ΕΛΛΗΝΙΚΩΝ 2 ου ΚΥΚΛΟΥ ΤΩΝ ΤΕΕ, 2 Ο ΣΥΝΕ ΡΙΟ ΣΤΗ ΣΥΡΟ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙ ΕΥΣΗ [13] Φ. Αλικαρίδης, «Εισαγωγή στην οργανική χημεία», ΙΑΣΠΙΣ, τελευταία αναθεώρηση 5-01-2008. [14] Gaston Bachelard, «Το νέο επιστημονικό πνεύμα», μετάφραση σημειώσεις Γ.Φαρακλάς, Επιστημονική επιμέλεια Α. Μπαλτάς, Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Κρήτης. [15] Jean Jacques (1993), «Το μόριο στον καθρέπτη», (μτφ K.Γεωργούλης), εκδόσεις κάτοπτρο.

[16] Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, «Χημεία γ λυκείου», Θετικής κατεύθυνσης, Οργανισμός Εκδόσεων ιδακτικών Βιβλίων, Αθήνα. [17] Υπουργείο Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων, «Χημεία β λυκείου», Γενικής παιδείας, Οργανισμός Εκδόσεων ιδακτικών Βιβλίων, Αθήνα.