ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΥΠΟΓΕΙΩΝ ΥΔΑΤΙΚΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΥΔ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗΣ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ (EL03) Εκτίμηση ποιοτικής ς ΥΥΣ Με βάση το άρθρο 3 της υπουργικής απόφασης ΥΑ/Αρ.Οικ.1811/ΦΕΚ3322/Β /30.12.2011 σε εφαρμογή της παραγράφου 2 του Άρθρου 3 της υπ αριθμ.: 39626/2208/Ε130/2009 κοινής υπουργικής απόφασης (ΦΕΚ Β 2075) ορίζονται ανώτερες αποδεκτές τιμές και δείκτες ρύπανσης για τις ακόλουθες ουσίες που ενδέχεται να απαντούν στη φύση ή/και να είναι αποτέλεσμα ανθρωπογενών δραστηριοτήτων. Οι συγκεντρώσεις που αναγράφονται στον επόμενο πίνακα αναφέρονται σε επιτρεπτές συγκεντρώσεις που δεν αφορούν χημικές επιβαρύνεις που οφείλονται σε αυξημένες φυσικές τιμές υποβάθρου λόγω γεωλογικών αιτιών. Στις περιπτώσεις αυτές για κάθε υδατικό υπόγειο σύστημα θα δοθούν νέες αυξημένες τιμές κατωφλίου που καθορίζονται από τις μέσες αυξημένες φυσικές τιμές του υποβάθρου. Πίνακας 1. Ανώτερες αποδεκτές τιμές και δείκτες ρύπανσης, σύμφωνα με το Άρθρο 3 της Απόφασης 1811/2011, για τις ακόλουθες ουσίες που ενδέχεται να απαντούν στη φύση ή/και να είναι αποτέλεσμα ανθρωπογενών δραστηριοτήτων (Μέρος Β, ΥΑ 1811/2011) Παράμετρος Νιτρικά ( Ολικά Φυτοφάρμακα Δραστικές ουσίες φυτοφαρμάκων Αρσενικό (As) Καδμιο (Cd) Μόλυβδος (Pb) Υδράργυρος (Hg) Αμμώνιο Αγωγιμότητα Χλωριόντα (Cl-) Θειικά Σύνολο συνθετικών ουσιών (τριχλωροαιθυλένιο και τετραχλωροαιθυλένιο) Ανώτερες Αποδεκτές Τιμές (ΑΑΤ) 50 mg/l 0,5 μg/l 0,1 μg/l 10 μg/l 5 μg/l 25 μg/l 1 μg/l 0,5 mg/l 2500 μs/cm 250 mg/l 250 mg/l 10 μg/l ph 6,5-9,5 Νιτρώδη 0,5 mg/l Νικέλιο (Ni) 20 μg/l Χρώμιο (Cr) 50 μg/l Αργίλιο (Al) 200 μg/l Στο υδατικό διαμέρισμα της Ανατολικής Πελοποννήσου (03) εντοπίσθηκαν σε κάποια υπόγεια υδατικά συστήματα αυξημένες τιμές θειικών (SO4), αγωγιμότητας και χλωριόντων (Cl-) που δεν οφείλονται σε ανθρωπογενείς παράγοντες, σύμφωνα με την ανάλυση των υφιστάμενων πιέσεων, και διερευνάται η πιθανή φυσική τους προέλευση. Εκτίμηση ποσοτικής ς ΥΥΣ Η αξιολόγηση της ποσοτικής ς στηρίζεται στην αξιολόγηση της διακύμανσης της υπόγειας, στις μετρήσεις παροχών των πηγών και ειδικότερα στην εκτίμηση-καταγραφή των υπερετήσιων τάσεων που καταγράφονται τόσο στις γεωτρήσεις όσο και στις πηγές. Με βάση την Οδηγία Πλαίσιο για τα Νερά (ΟΠΝ), η αξιολόγηση των τάσεων που διαμορφώνονται στην κύμανση της υπόγειας ενός ΥΥΣ, πρέπει να πραγματοποιείται με παράλληλη μελέτη 1
της κύμανσης της ηλεκτρικής αγωγιμότητας, η/και των χλωριόντων (Cl-), σε περιπτώσεις παράκτιων ή γειτνιαζόντων με τη θάλασσα ΥΥΣ (όπου υπάρχει κίνδυνος θαλάσσιας διείσδυσης λόγω διατάραξης της υδροδυναμικής ισορροπίας και τελικά υποβάθμισης της χημικής ς του θιγόμενου ΥΥΣ). Η μελέτη-αξιολόγηση της μεταβολής της ηλεκτρικής αγωγιμότητας και της συγκέντρωσης των χλωριόντων (Cl-) έχει συμπεριληφθεί στο στάδιο αξιολόγησης της χημικής ς των ΥΥΣ. Η ποσοτική των ΥΥΣ έχει πρακτική αξία, πολλές φορές, στις περιπτώσεις εκείνες που έχει ήδη διαπιστωθεί, πρόβλημα με τη χημική (χαρακτηρισμός: κακή). Στην περίπτωση κακής χημικής ς, ιδιαίτερα στις περιπτώσεις των παράκτιων υδροφορέων, που οφείλεται στην αύξηση των χλωριόντων, επιβάλλεται η μελέτη-αξιολόγηση της ποσοτικής ς του ΥΥΣ γιατί συνήθως συνοδεύεται και από την ποσοτική του υποβάθμιση. Τα στοιχεία που συλλέγονται ανά υπόγειο υδατικό σύστημα και επεξεργάζονται είναι : αντλούμενη ποσότητα νερού ετησίως για κάθε χρήση (π.χ. ύδρευση, άρδευση, βιομηχανία) κατανομή και πυκνότητα θέσεων υδροληψίας σύνδεση με τα υπόγεια υδατικά συστήματα συλλογή μετρήσεων και παροχών πηγών των υπόγειων υδροφορέων, σύνταξη διαγραμμάτων μεταβολής και παροχών με το χρόνο σύνταξη ισοζυγίων ανά υπόγειο υδατικό σύστημα σύγκριση των μέσων ετήσιων ρυθμιστικών αποθεμάτων με τις μέσες ετήσιες αντλήσεις και φυσικές εκφορτίσεις ή πλευρικές μεταγγίσεις. Στο υδατικό διαμέρισμα Ανατολικής Πελοποννήσου (ΥΔ03) οριοθετήθηκαν ανά υδρολογική λεκάνη τα παρακάτω υπόγεια υδατικά συστήματα. Υδρολογική λεκάνη Πίνακας 2. Υπόγεια υδατικά συστήματα ΥΔ 03 Αριθμός υπόγειων υδατικών συστημάτων Αριθμός υπόγειων υδατικών συστημάτων για περαιτέρω διερεύνηση Λεκάνη Οροπεδίου Τρίπολης (GR30) 2 2 Λεκάνη Ρεμάτων Αργολικού Κόλπου 13 9 (GR31) Λεκάνη Ευρώτα (GR33) 12 5 Δίνεται στους παρακάτω πίνακες για κάθε υπόγειο υδατικό σύστημα, η προσδιορισμένη χημική και ποσοτική του και σημειώνονται και οι υπάρχουσες τάσεις ρύπανσης ή πτώσης λόγω υπεραντλήσεων. Στους πίνακες αυτούς σημειώνονται επίσης τα συστήματα που παρουσιάζουν αυξημένες τιμές και οι νέες αυξημένες τιμές των Ανώτερων Αποδεκτών Τιμών για αυτά. Πίνακας 3. χημική υπογείων σωμάτων - Λεκάνη Οροπεδίου Τρίπολης GR0300010 Κανδήλας Οχι ( Fe, Pb 2
GR0300030 οροπεδίου Τρίπολης (SO4: 2-189, NO3: 9-434 mg/l) Οχι (SO4, - Πίνακας 4. χημική υπογείων σωμάτων - Λεκάνη Ρεμάτων Αργολικού Κόλπου GR0300020 GR0300040 GR0300050 GR0300060 GR0300070 Αν. Αρκαδίας-Δυτ. Αργολίδας Αργολικού Πεδίου Μαυροβουνίου - Διδύμων Τροιζηνίας Ερμιόνης φυσικού υποβάθρου Οχι - Cu Cl=300 mg/l (Cl: 10-2099, SO4: 15-334, NO3: 5-248 mg/l) (Cl: 19-938, SO4: 11-216, NO3: 5-257 mg/l) (Cl: 32-1716, SO4: 47-289, NO3: 6-146 mg/l) (Cl: 75-1419 mg/l) - (Cl, SO4, (Cl, SO4, - - Fe, Mn, Cu, Al - Cl=950 mg/l Cu, Pb, B, Fe, Al GR0300080 Πορτοχελίου (Cl: 73-412, SO4: 50-226, NO3: 19-49 mg/l) (Cl, SO4, Fe, Cr, Al, GR0300090 Αστρους (Cl: 14-14086, SO4: 13-414, NO3: 5-74 mg/l) - Cu 3
GR0300100 GR0300110 GR0300120 GR0300130 GR0300140 GR0300150 φυσικού υποβάθρου Cl=2500 mg/l SO4= 1050 mg/l Οχι Πάρνωνα Οχι Cu Ζάρακα Οχι Μονεμβασιάς Οχι Cl=1800 mg/l Νοτιοανατολικής Οχι Οχι - Cl=750 mg/l Λακωνίας (Cl: 59-6, Fe, Cu Νεάπολης NO3: 627 - (Cl, 50 mg/l) Κυθήρων Ασωπού - Γλυκόβρυσης Οχι Οχι - (Cl: 14-1383, NO3: 5-62 mg/l) (Cl, - GR0300160 GR0300170 Πίνακας 5. χημική υπογείων σωμάτων - Λεκάνη Ευρώτα Γερακίου - Γκοριτσάς Ελους Βασιλοποτάμου Όχι 4 (Cl) Όχι - Cu GR0300180 Σκάλας Όχι - - GR0300190 GR0300200 GR0300210 GR0300220 GR0300230 GR0300240 GR0300250 Κροκεών - Γυθείου π.βαρδούνια (π.πλατύ) Σκουταρίου Ανατ.Ταϋγέτου - Αγ. Μαρίνας Ευρώτα Αγ.Πέτρου - Βουτιάνων Ζορού - Σελλασίας Όχι Όχι - Fe, Al Cl=900 mg/l SO4= 480 mg/l - Cl=750 mg/l Όχι Όχι Cu Όχι Όχι - (NO3: 5-99 mg/l) - Mn, Όχι Όχι Όχι Όχι Cl=1850 mg/l SO4= 250 mg/l
GR0300260 GR0300270 Πελλάνας - Σκορτσινού Κολλίνες - Βλαχοκερασιάς Όχι Όχι - Όχι Όχι 5
Σχήμα 1. ταξινόμηση υπόγειων ΥΣ 6
Σχήμα2. ταξινόμηση υπόγειων ΥΣ 7