ΚΕΦΑΛΑΙΟ Το ηλεκτρικό φορτίο στο εσωτερικό του ατόμου 1. Από τι σωματίδια αποτελούνται τα άτομα σύμφωνα με τις απόψεις των Rutherford και Bohr;

Σχετικά έγγραφα
ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ. Κεφάλαιο 1. Ηλεκτρική δύναμη και φορτίο. 1.1 Γνωριμία με την ηλεκτρική δύναμη.

Βασικά στοιχεία Ηλεκτρισμού

1. Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές (Σ) ή λανθασμένες (Λ):

ΕΝΟΤΗΤΑ 1 ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ. Κεφάλαιο 1. Ηλεκτρική δύναμη και φορτίο. 1.1 Γνωριμία με την ηλεκτρική δύναμη.

Οι ηλεκτρικές δυνάμεις ασκούνται από απόσταση.

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ 2.1 ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: Ηλεκτρικό Ρεύμα Μέρος 1 ο

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ. Ηλεκτρισμένα σώματα. πως διαπιστώνουμε ότι ένα σώμα είναι ηλεκτρισμένο ; Ηλεκτρικό φορτίο

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Εισαγωγικό Ένθετο. 2. Ποια σώματα ονομάζονται ηλεκτρισμένα και τι είναι η ηλέκτριση;

Οδός Φυσικής. Σημειώσεις Φυσικής Γ Γυμνασίου Ηλεκτρισμός Θεωρία-Μεθοδολογία-Παραδείγματα. Δημήτριος Γ. Φαδάκης

1.4 Τρόποι ηλέκτρισης και μικροσκοπική ερμηνεία. Φυσική Γ' Γυμνασίου

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΗΡΙΑ ΣΥΓΧΡΟΝΗ ΠΑΙΔΕΙΑ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Ν.ΠΑΠΑΓΙΑΝΝΗΣ

ΜΑΘΗΜΑ : ΦΥΣΙΚΗ ΤΑΞΗ : Γ ΤΜΗΜΑ :. ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: / / ΟΝΟΜΑΤΕΠΩΝΥΜΟ :..ΒΑΘΜΟΣ :

7. Α) Τι ονομάζουμε ηλεκτρικό ρεύμα; Β) Πώς ορίζεται η ένταση ηλεκτρικού ρεύματος; Γράψτε τον αντίστοιχο τύπο εξηγώντας το κάθε σύμβολο.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2: ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΗΛΕΚΤΡΙΚO ΡΕΥΜΑ

ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Γ ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΕΣΠΕΡΙΝΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΔΕΥΤΕΡΑ 18 ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2000 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

ΓΓ/Μ ΣΥΣΤΗΜΑ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΟΡΟΣΗΜΟ. Τεύχος 2ο: Ηλεκτρικό ρεύμα

Φυσική ΘΕΜΑ 1 ΘΕΜΑ 2 ΘΕΜΑ 3

Από πού προέρχεται η θερμότητα που μεταφέρεται από τον αντιστάτη στο περιβάλλον;

Βρέντζου Τίνα Φυσικός Μεταπτυχιακός τίτλος: «Σπουδές στην εκπαίδευση» ΜEd stvrentzou@gmail.com

ΕΝΟΤΗΤΑ 1η ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ

Ηλεκτρικό ρεύμα ονομάζουμε την προσανατολισμένη κίνηση των ηλεκτρονίων ή γενικότερα των φορτισμένων σωματιδίων.

ΕΙΣΑΓΩΓΙΚΟ ΕΝΘΕΤΟ σελ. 1. Ηλεκτρικά φορτία

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΦΥΣΙΚΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΣΕΙΡΑ: Απαντήσεις ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 02/11/2014 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ:

ΘΕΜΑ 2ο 1. Να δώσετε τον ορισμό της έντασης του ηλεκτρικού ρεύματος. Ποια η μονάδα μέτρησης στο διεθνές σύστημα μονάδων;

Στις ερωτήσεις 1 έως 5 επιλέξτε τη σωστή απάντηση.

ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2.1. Αγωγοί, μονωτές και ηλεκτρικό ρεύμα ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ ΚΑΙ ΣΥΓΧΡΟΝΟΣ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ. Το ηλεκτρικό ρεύμα

2.1 Το ηλεκτρικό ρεύμα

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΦΥΣΙΚΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 24/01/2016

Σε γαλάζιο φόντο ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ( ) Σε μαύρο φόντο ΘΕΜΑΤΑ ΕΚΤΟΣ ΔΙΔΑΚΤΕΑΣ ΥΛΗΣ ( )

Ηλεκτρισμός: Το φορτίο στο εσωτερικό του ατόμου

ΜΑΘΗΜΑ / ΤΑΞΗ : ΦΥΣΙΚΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 08/11/2015 ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑΤΟΣ:

1.2 Το ηλεκτρικό φορτίο

Σε γαλάζιο φόντο ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ( ) Σε μαύρο φόντο ΘΕΜΑΤΑ ΕΚΤΟΣ ΔΙΔΑΚΤΕΑΣ ΥΛΗΣ ( )

Δ1. Δ2. Δ3. Δ4. Λύση Δ1. Δ2. Δ3. Δ4.

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗΣ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Βρέντζου Τίνα Φυσικός Μεταπτυχιακός τίτλος: «Σπουδές στην εκπαίδευση» ΜEd stvrentzou@gmail.com ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΩΝ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΒΙΒΛΙΟΥ

Ηλεκτρισμός. TINA ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 «Ηλεκτρικές αλληλεπιδράσεις -Ηλεκτρικό φορτίο» ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ο «Απλά ηλεκτρικά κυκλώματα» ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ο «Ηλεκτρική ενέργεια»

4ο ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΛΑΜΙΑΣ ΦΥΣΙΚΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΗΛΕΚΤΡΙΚΕΣ ΔΥΝΑΜΕΙΣ. Φυσική Γ Γυμνασίου

Σε γαλάζιο φόντο ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ( ) Σε μαύρο φόντο ΘΕΜΑΤΑ ΕΚΤΟΣ ΔΙΔΑΚΤΕΑΣ ΥΛΗΣ ( )

Φυσική Γ Γυμνασίου Συνοπτικές Σημειώσεις Επανάληψης

1.2 Το ηλεκτρικό φορτίο

Στις ερωτήσεις 1 έως 4 επιλέξτε τη σωστή απάντηση.

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1: Στατικός Ηλεκτρισμός

φυσική Βꞌ Λυκείου γενικής παιδείας 1 ο Κεφάλαιο

Φυσική Γ Γυμνασίου - Κεφάλαιο 3: Ηλεκτρική Ενέργεια. ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3: Ηλεκτρική Ενέργεια

1.3 Το ηλεκτρικό φορτίο στο εσωτερικό του ατόμου. Φυσική Γ' Γυμνασίου

Q=Ne. Συνοπτική Θεωρία Φυσικής Γ Γυμνασίου. Q ολ(πριν) = Q ολ(μετά) Η αποτελεσματική μάθηση δεν θέλει κόπο αλλά τρόπο, δηλαδή ma8eno.

Λυμένη άσκηση Φυσική γ γυμνασίου. Ηλεκτρικό φορτίο. Λύση

1.3 Το ηλεκτρικό φορτίο στο εσωτερικό του ατόμου. Φυσική Γ' Γυμνασίου

Φυσική Γ Γυμνασίου Επαναληπτικές Ασκήσεις

2.2 ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΚΥΚΛΩΜΑ Λέξεις κλειδιά: κλειστό και ανοικτό κύκλωμα, ενέργεια ηλεκτρικού ρεύματος,διαφορά δυναμικού

Φυσική Γ Γυμνασίου - Κεφάλαιο 2: Ηλεκτρικό Ρεύμα - Μέρος 2 ο. Βασίλης Γαργανουράκης Φυσική Γ Γυμνασίου

ΘΕΜΑ 5ο Να αντιστοιχίσετε τα μεγέθη της στήλης Α με τις μονάδες μέτρησης της στήλης Β.

Σε γαλάζιο φόντο ΔΙΔΑΚΤΕΑ ΥΛΗ ( ) Σε μαύρο φόντο ΘΕΜΑΤΑ ΕΚΤΟΣ ΔΙΔΑΚΤΕΑΣ ΥΛΗΣ ( )

Ηλεκτρικά Κυκλώματα Ι ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΦΟΡΤΙΟ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ

Οδηγός Θεμάτων Επανάληψης στη Φυσική. Γ Γυμνασίου ΣΤΑΤΙΚΟΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ ΘΕΜΑ 1 Ο ΘΕΜΑ 2 Ο ΘΕΜΑ 3 Ο ΘΕΜΑ 4 Ο

ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗΣ (xωρίς απαντήσεις)

Ηλεκτρικό κύκλωµα. Βασική θεωρία

2.5 Συνδεσμολογία Αντιστατών

ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ γ ΤΑΞΗΣ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ: ΦΥΣΙΚΗ ΘΕΜΑ 1

ΔΙΑΓΩΝΙΣΜΑ ΦΥΣΙΚΗΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

τα βιβλία των επιτυχιών

Απαντήσεις στις ερωτήσεις του σχολικού βιβλίου

Εξεταστέα Ύλη στη Φυσική Γ Γυμνασίου

ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΓΙΟΥ ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ ΣΤΡΟΒΟΛΟΥ ΣΧΟΛIKH ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΑΠΟΛΥΤΗΡΙΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΪΟΥ 2017

Εισαγωγή. Ηλέκτριση: Είναι το φαινόμενο της συγκέντρωσης στατικών (ακίνητων) φορτίων σ ένα σώμα

ημήτρης Μαμούρας Γ' γυµνασίου ðìïðïéèíûîè õåöòýá ùíûîá ðáòáäåýçíáôá òöôüóåé õåöòýá Íìùôå áóëüóåé ðáîôüóåé åòöôüóåöî óøïìéëïà âéâìýïù

2 ο Διαγώνισμα Γ Γυμνασίου Κυριακή 15 Ιανουαρίου 2017

Ηλεκτρικό Κύκλωμα, Τάση & Ένταση Ηλεκτρικού Ρεύματος, Αντίσταση

1_2. Δυνάμεις μεταξύ φορτίων Νόμος του Coulomb.

ΦΥΣΙΚΗ Γ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΘΕΩΡΙΑ ΚΑΙ ΑΣΚΗΣΕΙΣ

ΟΔΗΓΙΑ: Να γράψετε στο τετράδιο σας τον αριθμό καθεμίας από τις παρακάτω ερωτήσεις Α1 Α4 και δίπλα το γράμμα που αντιστοιχεί στη σωστή απάντηση.

Κεφάλαιο 6: Δυναμικός Ηλεκτρισμός

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3.1 ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ. Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής

Φ Υ Σ Ι Κ Η Τ Α Ξ Η Σ Β 1 ο υ Κ Υ Κ Λ Ο Υ

0 Φυσική Γενικής Παιδείας Β Λυκείου Συνεχές ηλεκτρικό ρεύμα Συνεχές ηλεκτρικό ρεύμα. Κώστας Παρασύρης - Φυσικός

Βρέντζου Τίνα Φυσικός Μεταπτυχιακός τίτλος: «Σπουδές στην εκπαίδευση» ΜEd stvrentzou@gmail.com

Φυσική Β Λυκείου ΣΥΝΕΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

Κεφάλαιο 5: Στατικός Ηλεκτρισμός

ΣΥΝΕΧΕΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ

34ο Μάθημα ΜΙΑ ΠΡΩΤΗ ΕΞΗΓΗΣΗ ΤΟΥ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ - ΑΓΩΓΟΙ ΚΑΙ ΜΟΝΩΤΕΣ

Συνδεσμολογίες αντιστάσεων. Αντιστάσεις σε σειρά Αντιστάσεις παράλληλα

1η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. Ηλεκτρικά πεδία

α. Όταν από έναν αντιστάτη διέρχεται ηλεκτρικό ρεύμα, η θερμοκρασία του αυξάνεται Η αύξηση αυτή συνδέεται με αύξηση της θερμικής ενέργειας

1η ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ. Ηλεκτρικά φορτία, ηλεκτρικές δυνάμεις και πεδία

Β ΛΥΚΕΙΟΥ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ 1999

ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ. σε χρόνο t = 1,6 min, η εσωτερική αντίσταση της πηγής είναι 2 Ω και ο λαμπτήρας λειτουργεί κανονικά. Nα υπολογίσετε : Δ 3.

ΦΥΣΙΚΗ Β ΤΑΞΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙ ΕΙΑΣ 2003 ΕΚΦΩΝΗΣΕΙΣ

ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ Β ΤΑΞΗΣ ΕΝΙΑΙΟΥ ΛΥΚΕΙΟΥ ΤΡΙΤΗ 3 ΙΟΥΝΙΟΥ 2003 ΕΞΕΤΑΖΟΜΕΝΟ ΜΑΘΗΜΑ ΦΥΣΙΚΗ ΓΕΝΙΚΗΣ ΠΑΙΔΕΙΑΣ

Φυσική Γ Γυµνασίου. 36 Ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής A. 4F B. F/2 C. 2F D. F/4 1/6

α. Η ένδειξη 220 V σημαίνει ότι, για να λειτουργήσει κανονικά ο λαμπτήρας, πρέπει η τάση στα άκρα του να είναι 220 V.

ΗΛΕΚΤΡΟΜΑΓΝΗΤΙΚΗ ΘΕΩΡΙΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΦΟΡΤΙΟ ΚΑΙ ΗΛΕΚΤΙΚΟ ΠΕΔΙΟ

ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ Ι ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΣΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΑ ΚΥΚΛΩΜΑΤΑ

2.9 Υποατομικά σωματίδια Ιόντα

ΑΡΧΗ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ ΤΕΛΟΣ 1ΗΣ ΣΕΛΙΔΑΣ

Βρέντζου Τίνα Φυσικός Μεταπτυχιακός τίτλος: «Σπουδές στην εκπαίδευση» ΜEd stvrentzou@gmail.com

Β.1 Ακίνητο θετικό σημειακό ηλεκτρικό φορτίο Q δημιουργεί γύρω του ηλεκτρικό πεδίο. Σε σημείο Α του πεδίου τοποθετούμε θετικό ηλεκτρικό φορτίο q.

Transcript:

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 1.1 Γνωριμία με τη ηλεκτρική δύναμη. 1. Ποιες δυνάμεις λέγονται ηλεκτρικές; Λέμε τις δυνάμεις που ασκούνται μεταξύ σωμάτων που έχουμε τρίψει προηγουμένως δηλαδή σωμάτων ηλεκτρισμένων. 2. Τι ομοιότητες και διαφορές παρουσιάζουν οι ηλεκτρικές δυνάμεις με τις μαγνητικές; Ομοιότητες Και τα δύο είδη δυνάμεων ασκούνται από απόσταση. Και τα δύο είδη δυνάμεων μπορεί να είναι ελκτικές ή απωστικές. Και τα δύο είδη δυνάμεων εξασθενούν όταν η απόσταση μεταξύ των σωμάτων αυξάνεται. Διαφορές Οι μαγνήτες έλκουν μόνο ορισμένα μεταλλικά σώματα, άσχετα αν τα τρίψαμε ή όχι. 1.2 Το ηλεκτρικό φορτίο 1. Από ποια ιδιότητα της ύλης προκαλούνται οι ηλεκτρικές δυνάμεις; (σύμβολο μονάδα στο SI) Οι ηλεκτρικές ιδιότητες των σωμάτων προκαλούνται από το ηλεκτρικό φορτίο. Συμβολίζεται με q και η μονάδα μέτρησής του στο SI είναι το 1 C. Επειδή πρόκειται για μεγάλη ποσότητα φορτίου, χρησιμοποιούμε συνήθως τις υποδιαιρέσεις του 1 mc = 10-3 C, 1μC = 10-6 C, 1nC = 10-9 C. 2. Πόσα είδη ηλεκτρικού φορτίου υπάρχουν; Δύο: το θετικό και το αρνητικό. Το διαπιστώσαμε επειδή: τα διάφορα ηλεκτρισμένα σώματα, είτε έλκονται μεταξύ τους είτε απωθούνται. όταν δύο ηλεκτρισμένα σώματα απωθούνται, έχουν ίδια επίδραση σε ένα τρίτο σώμα. όταν δύο ηλεκτρισμένα σώματα έλκονται, έχουν αντίθετες επιδράσεις σε ένα τρίτο σώμα. 3. Πως μπορούμε να διαπιστώσουμε αν δύο ηλεκτρισμένα σώματα έχουν ίδιο ή διαφορετικό είδος φορτίου; Τα πλησιάζουμε για να ελέγξουμε την κατεύθυνση των δυνάμεων που ασκούν μεταξύ τους. Τα σώματα που είναι όμοια ηλεκτρισμένα απωθούν το ένα το άλλο, ενώ τα σώματα που είναι διαφορετικά ηλεκτρισμένα έλκουν το ένα το άλλο. 4. Πότε ένα σώμα είναι ηλεκτρικά ουδέτερο; όταν δεν έχει καθόλου ηλεκτρικό φορτίο όταν το αλγεβρικό άθροισμα όλων των φορτίων που περιέχει είναι ίσο με μηδέν. 5. Δύο σώματα έχουν φορτίο q 1 = +5 μc και ένα q 2 = -7 μc. Πόσο είναι το συνολικό τους φορτίο; Το ολικό τους φορτίο είναι το αλγεβρικό άθροισμα των φορτίων τους. Άρα : q = q 1 + q 2 = (+5 μc) + (-7 μc) = -2 μc 1.3 Το ηλεκτρικό φορτίο στο εσωτερικό του ατόμου 1. Από τι σωματίδια αποτελούνται τα άτομα σύμφωνα με τις απόψεις των Rutherford και Bohr; 1

Από πυρήνα στο κέντρο και ηλεκτρόνια που περιστρέφονται γύρω του. Ο πυρήνας αποτελείται από πρωτόνια και νετρόνια. Όλα τα υποατομικά σωματίδια είναι ίδια μεταξύ τους στη φύση. Τα διαφορετικά είδη ατόμων διαφέρουν μεταξύ τους μόνο στο πλήθος των σωματιδίων που περιέχουν. 2. Συγκρίνετε την μάζα και το ηλεκτρικό φορτίο των υποατομικών σωματιδίων Το πρωτόνιο και το νετρόνιο έχουν ίδια περίπου μάζα η οποία είναι σχεδόν 2000 φορές μεγαλύτερη από την μάζα των ηλεκτρονίων. Το νετρόνιο δεν έχει φορτίο ενώ το πρωτόνιο με το νετρόνιο έχουν αντίθετα φορτία. Συγκεκριμένα το πρωτόνιο έχει +1,6 10-19 C ενώ το ηλεκτρόνιο -1,6 10-19 C. 3. Πως εξηγείται το ότι τα άτομα είναι ηλεκτρικά ουδέτερα; Επειδή: σε κάθε άτομο είναι ίδιο το πλήθος των ηλεκτρονίων με το πλήθος των πρωτονίων το πρωτόνιο με το ηλεκτρόνιο έχουν αντίθετα φορτία κάθε άτομο περιέχει δύο ποσότητες αντίθετων φορτίων άρα το αλγεβρικό άθροισμα των φορτίων κάθε ατόμου είναι μηδέν. 4. Τι είναι τα ιόντα; Ιόντα λέγονται άτομα που απέκτησαν ηλεκτρικό φορτίο επειδή το πλήθος των ηλεκτρονίων διαφέρει από πλήθος των πρωτονίων. Όταν τα ηλεκτρόνια είναι περισσότερα, έχουν αρνητικό φορτίο ενώ όταν τα πρωτόνια είναι περισσότερα, έχουν θετικό φορτίο. 5. Πως εξηγείται η ηλέκτριση των σωμάτων με βάση τη μικροσκοπική δομή της ύλης; Σε κανονική κατάσταση τα σώματα αποτελούνται από ουδέτερα άτομα. Αν όμως κάποια από τα ά- τομα ενός σώματος προσλάβουν ηλεκτρόνια το σώμα ηλεκτρίζεται αρνητικά. Αντίθετα όταν κάποια από τα άτομα ενός σώματος χάσουν ηλεκτρόνια το σώμα ηλεκτρίζεται θετικά. 6. Να διατυπώσετε την αρχή διατήρησης του ηλεκτρικού φορτίου. Σε κάθε φαινόμενο στο σύμπαν το ολικό φορτίο παραμένει σταθερό. Αυτό συμβαίνει επειδή κατά τις μετακινήσεις ηλεκτρονίων, αυτά ούτε παράγονται ούτε καταστρέφονται. 1.4 Τρόποι ηλέκτρισης και μικροσκοπική ερμηνεία. 1. Ποιοι είναι οι κυριότεροι τρόποι ηλέκτρισης των σωμάτων; α) με τριβή β) με επαφή γ) με επαγωγή 2. Πως ερμηνεύεται η ηλέκτριση με τριβή; Κατά την τριβή δύο σωμάτων, φεύγουν εξωτερικά ηλεκτρόνια από άτομα του ενός σώματος και μεταφέρονται σε άτομα του δεύτερου σώματος. Έτσι το πρώτο σώμα ηλεκτρίζεται θετικά και το δεύτερο αρνητικά. Επειδή όσα ηλεκτρόνια χάνει το πρώτο σώμα, τόσα ακριβώς παίρνει το δεύτερο, σύμφωνα με την αρχή διατήρησης του φορτίου τα δύο σώματα αποκτούν αντίθετα φορτία. Τα ηλεκτρόνια φεύγουν από το σώμα στο οποίο οι δυνάμεις που τα συγκρατούν είναι μικρότερες και έτσι η ενέργεια που απαιτείται είναι μικρότερη. 3. Πως ερμηνεύεται η ηλέκτριση με επαφή; Αγγίζοντας ένα φορτισμένο σώμα με ένα αφόρτιστο, μεταφέρονται ηλεκτρόνια έτσι ώστε και το δεύτερο σώμα να αποκτήσει φορτίο ίδιου είδους με το πρώτο. Συγκεκριμένα: 2

αν το σώμα είναι αρνητικά φορτισμένο, έχει περίσσεια ηλεκτρονίων και ένα μέρος από τα ηλεκτρόνια που του περισσεύουν μεταφέρονται στο αφόρτιστο οπότε φορτίζεται και αυτό αρνητικά αν το σώμα είναι θετικά φορτισμένο, έχει έλλειμμα ηλεκτρονίων και αποσπά μερικά ηλεκτρόνια από το αφόρτιστο οπότε φορτίζεται και αυτό θετικά. Σε κάθε περίπτωση το συνολικό φορτίο των δύο σωμάτων μετά την επαφή, ισούται με το αρχικό φορτίο του πρώτου σώματος σύμφωνα με την αρχή διατήρησης του φορτίου. 4. Ποια σώματα λέγονται ηλεκτρικοί αγωγοί και ποια μονωτές; Ηλεκτρικοί αγωγοί λέγονται τα σώματα που όταν φορτιστούν επιτρέπουν τον διασκορπισμό του ηλεκτρικού φορτίου σε όλη τους την έκταση. Μονωτές λέγονται τα σώματα που όταν φορτιστούν, το φορτίο τους παραμένει εντοπισμένο στο σημείο φόρτισης. 5. Γιατί τα μέταλλα συμπεριφέρονται ως αγωγοί; Στα άτομα των μετάλλων τα εξωτερικά ηλεκτρόνια συγκρατούνται με χαλαρές δυνάμεις. Έτσι μερικά άτομα χάνουν ηλεκτρόνια και μετατρέπονται σε θετικά ιόντα. Τα ηλεκτρόνια αυτά περιφέρονται τυχαία στο μέταλλο και λέγονται ελεύθερα ηλεκτρόνια, ενώ τα θετικά ιόντα μπορούν μόνο να κάνουν μικρές κινήσεις γύρω από συγκεκριμένες θέσεις οι οποίες σχηματίζουν ένα πλέγμα. Το συνολικό φορτίο του μετάλλου έχει αλγεβρικό άθροισμα μηδέν οπότε το μέταλλο είναι ηλεκτρικά ουδέτερο. Αν σε ένα σημείο του μετάλλου προκληθεί έλλειμμα ή περίσσεια ηλεκτρονίων, αυτό διασκορπίζεται σε όλη του την έκταση, λόγω της τυχαίας κίνησης των ελεύθερων ηλεκτρονίων. 6. Πως ερμηνεύεται η συμπεριφορά των μονωτών; Στα άτομα των μονωτών τα εξωτερικά ηλεκτρόνια συγκρατούνται με ισχυρές δυνάμεις. Έτσι είναι πολύ δύσκολη η μετακίνησή τους μέσα στο σώμα. Όταν προκληθεί περίσσεια ή έλλειψη ηλεκτρονίων σε ένα σημείο του σώματος, παραμένει εντοπισμένη επειδή δεν μπορούν να κινηθούν ηλεκτρόνια από ή προς το σημείο αυτό. 7. Τι λέμε ηλεκτροσκόπια; Ηλεκτροσκόπια λέμε τα σώματα που χρησιμοποιούμε για να ανιχνεύουμε ηλεκτρικά φορτία. Μπορεί να είναι απλά όπως ένα ηλεκτρικό εκκρεμές ή πιο πολύπλοκα όπως ένα με κινητά φύλλα. 1.5 Νόμος του Κουλόμπ. 1. Να διατυπώστε τον νόμο του Κουλόμπ με λόγια και σύμβολα. Το μέτρο της ηλεκτρικής δύναμης F με την οποία αλληλεπιδρούν δύο σημειακά φορτία q 1 και q 2 είναι ανάλογο του γινομένου των φορτίων και αντιστρόφως ανάλογο του τετραγώνου της απόστασής τους r. = 1 2 2 3

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 2.1 Το ηλεκτρικό ρεύμα. 1. Τι ονομάζουμε ηλεκτρικό ρεύμα; Λέμε την προσανατολισμένη κίνηση ηλεκτρονίων ή γενικότερα φορτισμένων σωματιδίων. 2. Πως μπορούμε να προκαλέσουμε ηλεκτρικό ρεύμα σε έναν μεταλλικό αγωγό; Χρειαζόμαστε μια ηλεκτρική πηγή δηλαδή μια διάταξη που περιλαμβάνει δύο αντίθετα φορτισμένες περιοχές, τους ηλεκτρικούς πόλους. Συνδέοντας τα άκρα του μεταλλικού αγωγού στους πόλους, δημιουργείται ηλεκτρικό πεδίο στο εσωτερικό του. Οπότε τα ελεύθερα ηλεκτρόνια δέχονται δυνάμεις οι οποίες τα βάζουν σε κίνηση προς τον θετικό πόλο της ηλεκτρικής πηγής. 3. Πως ορίζεται η ένταση του ηλεκτρικού ρεύματος; Ονομάζουμε ένταση Ι του ηλεκτρικού ρεύματος που διαρρέει έναν αγωγό το πηλίκο του φορτίου που διέρχεται από μια διατομή του αγωγού σε χρονικό διάστημα προς το χρονικό διάστημα. Ι = q/t 4. Ποια είναι η μονάδα έντασης ηλεκτρικού ρεύματος στο σύστημα SI και ποια η σχέση της με τη μονάδα φορτίου; Μονάδα έντασης στο σύστημα SI είναι το 1Α που θεμελιώδης μονάδα. Μέσω του 1Α ορίζεται και η μονάδα φορτίου: 1C είναι η ποσότητα ηλεκτρικού φορτίου που διέρχεται σε 1s από μια διατομή αγωγού ο οποίος διαρρέεται από ηλεκτρικό ρεύμα έντασης 1Α. 5. Πως μετριέται η ένταση του ηλεκτρικού ρεύματος; Μετριέται με αμπερόμετρα τα οποία συνδέονται σε σειρά στον αγωγό του οποίου θέλουμε να μετρήσουμε την ένταση. 6. Τι όργανα μέτρησης χρειαζόμαστε για να υπολογίσουμε πόσο ηλεκτρικό φορτίο περνά από ένα σημείο κυκλώματος; Εξηγείστε. Χρειαζόμαστε ένα αμπερόμετρο και ένα χρονόμετρο. Μετρώντας την ηλεκτρική ένταση και τον χρόνο λειτουργίας του κυκλώματος, υπολογίζουμε: Ι = /t = Ι t 7. Ποια φορά έχει το ηλεκτρικό ρεύμα σε ένα μεταλλικό αγωγό; Μέσα σε ένα μεταλλικό αγωγό κινούνται ελεύθερα ηλεκτρόνια με κατεύθυνση προς τον θετικό πόλο της πηγής. Αυτή είναι η πραγματική φορά του ρεύματος. Για ιστορικούς λόγους όμως συνηθίζουμε να θεωρούμε πως κινούνται θετικά φορτισμένα σωματίδια, με κατεύθυνση προς τον αρνητικό πόλο της πηγής. Αυτή είναι η συμβατική φορά του ρεύματος. 8. Τι είδους αποτελέσματα μπορεί να προκαλέσει το ηλεκτρικό ρεύμα; Δώστε από ένα παράδειγμα. Θερμικά αποτελέσματα: Ηλεκτρικός θερμοσίφωνας. Ηλεκτρομαγνητικά αποτελέσματα: Ηλεκτρικός κινητήρας. Χημικά αποτελέσματα: Ηλεκτρόλυση. Φωτεινά αποτελέσματα: Λαμπτήρας φθορισμού. 4

2.2 Ηλεκτρικό κύκλωμα. 1. Τι ονομάζουμε ηλεκτρικό κύκλωμα; Ποια στοιχεία περιλαμβάνει οπωσδήποτε ένα κύκλωμα; Λέμε κάθε διάταξη που αποτελείται από αγώγιμες διαδρομές μέσα από τις οποίες μπορεί να περάσει το ηλεκτρικό ρεύμα. Σε ένα κύκλωμα περιλαμβάνεται οπωσδήποτε μία ή περισσότερες ηλεκτρικές πηγές, μία ή περισσότερες ηλεκτρικές συσκευές και αγωγούς σύνδεσης. 2. Πότε ένα ηλεκτρικό κύκλωμα χαρακτηρίζεται ανοικτό και πότε κλειστό; Κλειστό λέμε ένα κύκλωμα που σε όλα του τα σημεία είναι αγώγιμο και διαρρέεται από ηλεκτρικό ρεύμα. Ανοιχτό λέμε το κύκλωμα που σε κάποιο σημείο του παρεμβάλλεται μονωτής. 3. Ποιος ο ρόλος μια ηλεκτρικής πηγής σε ένα κύκλωμα; Μια ηλεκτρική πηγή προσφέρει ενέργεια στα φορτισμένα σωματίδια που κινούνται μέσα στο κύκλωμα. Τα φορτία αυτά ήδη υπήρχαν σε όλα τα μέρη του κυκλώματος. Η ενέργεια που προσφέρει η πηγή προέρχεται από αποθηκευμένη ενέργεια ή από άλλη μορφή που μετατρέπεται σε ηλεκτρική. 4. Τι μετατροπές ενέργειας συμβαίνουν σε μία ηλεκτρική πηγή; Εξαρτάται από το είδος της ηλεκτρικής πηγής. Σε ηλεκτρικά στοιχεία και συσσωρευτές, αποθηκευμένη χημική ενέργεια μετατρέπεται σε ηλεκτρική. Σε γεννήτριες κινητική ενέργεια μετατρέπεται σε ηλεκτρική. 5. Ποια η μονάδα ηλεκτρικής τάσης στο σύστημα και πως ορίζεται; Μονάδα τάσης είναι το 1 Volt που ισούται με 1J/1 C. 1 Volt ορίζεται η ηλεκτρική τάση μεταξύ δύο σημείων, ανάμεσα στα οποία όταν κινούνται σωματίδια φορτίου 1 Coulomp αποκτούν ενέργεια 1 Joule. 6. Είναι σωστό να λέμε πως μια ηλεκτρική εταιρία παρέχει στους καταναλωτές τα ηλεκτρικά φορτία που χρειάζονται για την λειτουργία των συσκευών τους; Όχι είναι λάθος. Ηλεκτρικά φορτία υπάρχουν σε όλα τα σώματα και φυσικά και στις συσκευές των καταναλωτών. Οι ηλεκτρικές εταιρίες προσφέρουν ενέργεια στα φορτία αυτά και τα βάζουν σε κίνηση. 7. Να σχεδιάσετε χρησιμοποιώντας τα κατάλληλα σύμβολα, το διάγραμμα ενός κυκλώματος που περιλαμβάνει ηλεκτρική πηγή, διακόπτη, λαμπάκι, τους απαραίτητους αγωγούς καθώς και όργανα μέτρησης της έντασης που διαρρέει το λαμπάκι και της τάσης στα άκρα του. Στο κύκλωμα αυτό να σημειώσετε την πραγματική και τη συμβατική φορά του ηλεκτρικού ρεύματος. 2.3 Ηλεκτρικό δίπολο. 1. Τι λέμε ηλεκτρικό δίπολο; Λέμε κάθε συσκευή ή εξάρτημα που έχει δύο άκρα ( πόλους) και μπορεί να συνδεθεί σε ένα ηλεκτρικό κύκλωμα. 5

2. Τι ονομάζουμε αντίσταση δίπολου; Ηλεκτρική αντίσταση ( R ) ενός ηλεκτρικού δίπολου λέμε το πηλίκο της ηλεκτρικής τάσης ( V ) που εφαρμόζεται στα άκρα του δίπολου προς την ένταση ( I ) του ρεύματος που τον διαρρέει. R = V/I 3. Ποια η μονάδα ηλεκτρικής αντίστασης στο σύστημα SI και πως ορίζεται; Μονάδα τάσης είναι το 1 Ohm που ισούται 1Ω = 1V/1A. 1 Ω ορίζεται η ηλεκτρική αντίσταση αγωγού ο οποίος διαρρέεται από ηλεκτρικό ρεύμα έντασης 1Α όταν η διαφορά δυναμικού που εφαρμόζεται στα άκρα του είναι 1 Volt. 4. Να διατυπώστε τον νόμο του Ωμ. Για ποιους αγωγούς ισχύει; Η ένταση του ηλεκτρικού ρεύματος που διαρρέει ένα μεταλλικό αγωγό είναι ανάλογη με τη διαφορά δυναμικού που εφαρμόζεται στα άκρα του. Ισχύει για τους αντιστάτες. 5. Τι είναι οι αντιστάτες; Αντιστάτες λέμε τους αγωγούς που έχουν σταθερή αντίσταση ανεξάρτητα από την τάση που εφαρμόζεται στα άκρα τους και υπακούουν στον νόμο του Ωμ. Στους αντιστάτες η ενέργεια των κινούμενων ηλεκτρονίων, μετατρέπεται εξ ολοκλήρου σε θερμική. 6. Τι εκφράζει η αντίσταση ενός αγωγού και που οφείλεται; Η αντίσταση δείχνει πόση δυσκολία προβάλει ένας αγωγός στην διέλευση του ηλεκτρικού ρεύματος μέσα από αυτόν. Οφείλεται στις συγκρούσεις των ελεύθερων ηλεκτρονίων με τα ακίνητα θετικά ιόντα του αγωγού. 2.5 Εφαρμογές αρχών διατήρησης στη μελέτη απλών ηλεκτρικών κυκλωμάτων. 1. Πως σχετίζονται οι εντάσεις των ρευμάτων που διαρρέουν δύο λαμπτήρες συνδεμένους σε σειρά; Ποια βασική αρχή της φυσικής εκφράζεται με τη σχέση αυτή; Οι συνδεμένοι σε σειρά λαμπτήρες διαρρέονται από το ίδιο ρεύμα, έτσι οι εντάσεις είναι ίσες. I 1 = I 2 = I ΟΛ Με τη σχέση αυτή εκφράζεται η αρχή διατήρησης του φορτίου: τα φορτία που πέρασαν από τον ένα λαμπτήρα δεν αυξάνονται από το μηδέν, ούτε εξαφανίζονται, άρα θα περάσουν και από τον δεύτερο λαμπτήρα. 2. Πως σχετίζονται οι τάσεις στα άκρα δύο λαμπτήρων συνδεμένων σε σειρά; Ποια βασική αρχή της φυσικής εκφράζεται με τη σχέση αυτή; Το άθροισμα των τάσεων στα άκρα κάθε λαμπτήρα είναι ίσο με την τάση στα άκρα της συνδεσμολογίας τους. V 1 + V 2 = V ΟΛ Έτσι εκφράζεται η αρχή διατήρησης της ενέργειας: η ενέργεια που μεταφέρεται στη συνδεσμολογία των δύο λαμπτήρων, είναι ίση με το άθροισμα των ενεργειών που χάνουν τα φορτία σε κάθε λαμπάκι. 3. Πως σχετίζονται οι τάσεις στα άκρα δύο λαμπτήρων συνδεμένων παράλληλα; Ποια βασική αρχή της φυσικής εκφράζεται με τη σχέση αυτή; Η τάση στα άκρα της συνδεσμολογίας είναι ίδια με την τάση στα άκρα κάθε λαμπτήρα. V 1 = V 2 = V ΟΛ 6

Έτσι εκφράζεται η αρχή διατήρησης της ενέργειας: η ενέργεια που μεταφέρεται στην συνδεσμολογία των δύο λαμπτήρων είναι ίση με την ενέργεια που θα χάσουν τα φορτία είτε περάσουν από το πρώτο λαμπάκι είτε περάσουν από το δεύτερο. 4. Πως σχετίζονται οι εντάσεις των ρευμάτων που διαρρέουν δύο λαμπτήρες συνδεμένους παράλληλα; Ποια βασική αρχή της φυσικής εκφράζεται με τη σχέση αυτή; Το άθροισμα των εντάσεων που διαρρέουν κάθε λαμπάκι είναι ίσο με την ένταση που διαρρέει την συνδεσμολογίας τους. I 1 + I 2 = I ΟΛ Έτσι εκφράζεται η αρχή διατήρησης της φορτίου: το φορτίο που η ενέργεια που μεταφέρεται στη συνδεσμολογία των δύο λαμπτήρων, είναι ίση με το άθροισμα των ενεργειών που χάνουν τα φορτία σε κάθε λαμπάκι. 5. Τι ονομάζουμε ισοδύναμη αντίσταση μιας συνδεσμολογίας αντιστατών; Λέμε το πηλίκο της τάσης που εφαρμόζεται στα άκρα της συνδεσμολογίας προς τη ένταση που τη διαρρέει. R ΟΛ = V ΟΛ /I ΟΛ 6. Πως υπολογίζεται η ισοδύναμη αντίσταση δύο αντιστατών συνδεμένων σε σειρά; Η ισοδύναμη αντίστασή τους είναι ίση με το άθροισμα των αντιστάσεων των δύο αντιστατών. 7. Πως υπολογίζεται η ισοδύναμη αντίσταση δύο αντιστατών συνδεμένων παράλληλα; Το αντίστροφο της ισοδύναμης αντίστασης είναι ίσο με το άθροισμα των αντιστρόφων των αντιστάσεων των δύο αντιστατών. 1 1 1 RR + 2 1 R R R R ή ΟΛ R +R ΟΛ 1 2 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 3.6 Ενέργεια και ισχύς του ηλεκτρικού ρεύματος. 1 2 1. Πως υπολογίζεται η ηλεκτρική ενέργεια και πως η ηλεκτρική ισχύς; E ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ =V q = V (I t) = V I t ΕΗΛΕΚΤΡΙΚΗ V I t P ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ = = =V I t t 2. Τι χαρακτηριστικά πρέπει να έχει το ηλεκτρικό ρεύμα για να μεταφέρει ηλεκτρική ενέργεια 1 J; Ηλεκτρικό ρεύμα έντασης 1Α μεταφέρει σε μια ηλεκτρική συσκευή ενέργεια 1 J όταν τη διαρρέει επί 1 s και η τάση που εφαρμόζεται στα άκρα της είναι 1 V. 3. Τι χαρακτηριστικά πρέπει να έχει το ηλεκτρικό ρεύμα για να παρέχει ηλεκτρική ισχύς είναι 1 W; Ηλεκτρικό ρεύμα έντασης 1 A προσφέρει ηλεκτρική ισχύ 1 W σε μια συσκευή αν η τάση που εφαρμόζεται στα άκρα της είναι 1 V. 4. Τι είναι η κιλοβατώρα; Είναι μονάδα κατανάλωσης ηλεκτρικής ενέργειας. Ισούται με την ενέργεια που καταναλώνει μια ηλεκτρική συσκευή ισχύος 1 ΚW σε χρόνο 1 h. 1ΚWh = 1ΚW 1h 7