ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Βρυξέλλες, 10 εκεµβρίου 2002 (OR. de) 14848/02 MIGR 130 COMIX 682 ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΛΛΕΣ ΠΡΑΞΕΙΣ Θέµα : Πρωτοβουλία της Οµοσπονδιακής ηµοκρατίας της Γερµανίας για την έκδοση οδηγίας του Συµβουλίου όσον αφορά την υποστήριξη κατά τη διέλευση υπηκόου τρίτου κράτους σε περίπτωση αποµάκρυνσης δια της αεροπορικής οδού 14848/02 GA/as
Ο ΗΓΙΑ 2002/ /EK ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ της Όσον αφορά την υποστήριξη κατά τη διέλευση υπηκόου τρίτου κράτους σε περίπτωση αποµάκρυνσης δια της αεροπορικής οδού ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ Έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, ιδίως δε το άρθρο 63, σηµείο 3, στοιχείο β), την πρωτοβουλία της Οµοσπονδιακής ηµοκρατίας της Γερµανίας, τη γνώµη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, 14848/02 GA/as 1
Εκτιµώντας τα εξής : (1) Έχουν εκδοθεί σχετικά µια σύσταση του Συµβουλίου µε ηµεροµηνία 22 εκεµβρίου 1995 σχετικά µε τη συνεννόηση και τη συνεργασία κατά την εκτέλεση των µέτρων αποµάκρυνσης 1, και µια απόφαση της Εκτελεστικής Επιτροπής του Σένγκεν µε ηµεροµηνία 21 Απριλίου 1998 σχετικά µε τη συνεργασία µεταξύ των κρατών της Σύµβασης κατά την αποµάκρυνση δια της αεροπορικής οδού υπηκόων τρίτων κρατών. (2) Κοινός στόχος της αµοιβαίας συνδροµής µεταξύ των κρατών µελών κατά την αποµάκρυνση είναι ο τερµατισµός της παράνοµης διαµονής των υποχρεούµενων σε αναχώρηση υπηκόων τρίτων κρατών. Η ύπαρξη κανόνων δεσµευτικών για όλα τα κράτη µέλη συµβάλλει επίσης στη νοµική ασφάλεια και στην απλούστευση των διαδικασιών. (3) Για τον τερµατισµό της διαµονής υπηκόων τρίτων χωρών η αποµάκρυνση δια της αεροπορικής οδού αποκτά ολοένα µεγαλύτερη σηµασία. Παρά τις προσπάθειες των κρατών µελών να χρησιµοποιούν κυρίως απ ευθείας αεροπορικές συνδέσεις, ενδέχεται από οικονοµική άποψη να απαιτηθεί, π.χ. ένεκα ανεπαρκούς προσφοράς απ ευθείας συνδέσεων, η χρησιµοποίηση αεροπορικών συνδέσεων οι οποίες εκτελούν το δροµολόγιο µέσω αερολιµένων διέλευσης. (4) εν θίγονται τα κυριαρχικά δικαιώµατα των κρατών µελών - ιδίως όσον αφορά τη χρήση άµεσου καταναγκασµού κατά αλλοδαπών που αντιστέκονται κατά την αποµάκρυνση. (5) εν θίγονται οι διατάξεις της σύµβασης της 14ης Σεπτεµβρίου 1963 περί παραβάσεων και άλλων τινών πράξεων τελουµένων περί αεροσκαφών (σύµβαση του Τόκυο) - και ιδίως οι σχετικές µε την επί του αεροσκάφους εξουσία του κυβερνήτη του αεροσκάφους. 1 ΕΕ L 5, 10.1.1996, σ. 3. 14848/02 GA/as 2
(6) Προκειµένου για την ενηµέρωση των αεροπορικών εταιρειών σχετικά µε την πραγµατοποίηση αποµακρύνσεων, µετά ή άνευ συνοδείας, λαµβάνονται υπ όψη οι διατάξεις του παραρτήµατος 9 της σύµβασης για την διεθνή πολιτική αεροπορία (σύµβαση ΙCAO) που υπεγράφη στις 7 εκεµβρίου 1944. (7) Τα κράτη µέλη εφαρµόζουν την παρούσα οδηγία τηρουµένων των ανθρωπίνων δικαιωµάτων και των θεµελιωδών ελευθεριών. (8) Σύµφωνα µε τα άρθρα 1 και 2 του πρωτοκόλλου για τη θέση της ανίας το οποίο έχει προσαρτηθεί στη συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση και στη συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, η ανία δεν συµµετέχει στη θέσπιση της παρούσας οδηγίας και, συνεπώς, δεν δεσµεύεται από αυτήν, ούτε υπόκειται στην εφαρµογή της. εδοµένου ότι η παρούσα οδηγία αποσκοπεί στην ανάπτυξη του κεκτηµένου του Σένγκεν κατ' εφαρµογή των διατάξεων του τίτλου IV της συνθήκης για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, η ανία, σύµφωνα µε το άρθρο 5 του προαναφερόµενου πρωτοκόλλου, θα αποφασίσει, µέσα σε προθεσµία έξι µηνών από την έκδοση της παρούσας οδηγίας από το Συµβούλιο, αν θα τη µεταφέρει ή όχι, στο εθνικό της δίκαιο. (9) Όσον αφορά τη ηµοκρατία της Ισλανδίας και το Βασίλειο της Νορβηγίας, η παρούσα οδηγία αποτελεί ανάπτυξη του κεκτηµένου του Σένγκεν, κατά την έννοια της συµφωνίας η οποία συνήφθη στις 18 Μαΐου 1999 ανάµεσα στο Συµβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και τα δύο αυτά κράτη. Μετά το πέρας των διαδικασιών που προβλέπονται από τη συµφωνία, τα δικαιώµατα και οι υποχρεώσεις που απορρέουν από την παρούσα οδηγία θα ισχύουν και στα δύο αυτά κράτη, καθώς και στις σχέσεις µεταξύ των δύο αυτών κρατών και των κρατών µελών της Ευρωπαϊκής Κοινότητας, στα οποία απευθύνεται η παρούσα οδηγία, 14848/02 GA/as 3
ΕΞΕ ΩΣΕ ΤΗΝ ΑΚΟΛΟΥΘΗ Ο ΗΓΙΑ: Άρθρο 1 (1) Αντικείµενο της παρούσας οδηγίας είναι τα µέτρα για παροχή συνδροµής στις αποµακρύνσεις µετά ή άνευ συνοδείας µέσω των αρµοδίων αρχών των αερολιµένων διέλευσης της Ευρωπαϊκής Ένωσης. (2) Όταν αποτυγχάνει η αποµάκρυνση προς κράτος διέλευσης ή προς το κράτος προορισµού, τα κράτη µέλη από τα οποία ζητείται η διέλευση θα πρέπει, στα πλαίσια της παρούσας οδηγίας, να συντρέχουν ωσαύτως στην επανεισδοχή του υπηκόου τρίτου κράτους στο αιτούν κράτος µέλος. Άρθρο 2 Κατά την έννοια της παρούσας οδηγίας νοείται ως : α) «υπήκοος τρίτου κράτους» το πρόσωπο που δεν είναι υπήκοος κράτους µέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της ηµοκρατίας της Ισλανδίας και του Βασιλείου της Νορβηγίας β) «συνοδοί» τα πρόσωπα του αιτούντος κράτους µέλους που είναι υπεύθυνα για τη συνοδεία του υπηκόου τρίτου κράτους, συµπεριλαµβανοµένων των επιφορτισµένων µε την ιατρική περίθαλψη και των διερµηνέων γ) «διαµεταγωγή» η αναγκαία για την αεροπορική αποµάκρυνση παραµονή του υπηκόου τρίτου κράτους και, εφόσον είναι απαραίτητο, των συνοδών του στη ζώνη ενός αεροδροµίου κράτους µέλους από το οποίο ζητείται η διέλευση 14848/02 GA/as 4
δ) «αιτούν κράτος µέλος», το κράτος µέλος το οποίο εκτελεί απόφαση περί αποµάκρυνσης κατά υπηκόου τρίτου κράτους και το οποίο ζητεί την διαµεταγωγή µέσω του αερολιµένος διέλευσης άλλου κράτους µέλους ε) «κράτος µέλος από το οποίο ζητείται η διέλευση» το κράτος δια των αερολιµένων διέλευσης του οποίου θα πρέπει να πραγµατοποιηθεί η διαµεταγωγή. Άρθρο 3 (1) Το κράτος µέλος από το οποίο ζητείται η διέλευση αποµακρυνόµενων υπηκόων τρίτων κρατών συντρέχει στη διαµεταγωγή σύµφωνα µε την παρούσα οδηγία. (2) Το αιτούν κράτος µέλος εξετάζει προ παντός εάν η αποµάκρυνση προς το κράτος προορισµού είναι δυνατή µε απ ευθείας πτήση. Η διαµεταγωγή δεν θα πρέπει κατ αρχήν να ζητείται όταν η αποµάκρυνση ενδέχεται να απαιτεί αλλαγή αερολιµένος εντός της επικρατείας άλλου κράτους µέλους. (3) Αιτήσεις για διαµεταγωγή δεν υποβάλλονται ή µπορούν να απορρίπτονται εάν στη χώρα προορισµού ή σε άλλη χώρα διέλευσης ο αποµακρυνόµενος υπήκοος τρίτου κράτους αντιµετωπίζει τον κίνδυνο απάνθρωπης ή ταπεινωτικής µεταχείρισης, βασανιστηρίων ή τη θανατική ποινή, ή εάν η ζωή του ή η ελευθερία του ενδέχεται να περιέλθει σε κίνδυνο λόγω της φυλής, της θρησκείας, της εθνικότητας, της κοινωνικής οµάδας ή των πολιτικών του πεποιθήσεων. 14848/02 GA/as 5
(4) Η διαµεταγωγή είναι επίσης δυνατόν να µη γίνει αποδεκτή εάν α) πρόκειται να ασκηθεί ποινική δίωξη κατά του υπηκόου τρίτου κράτους στο κράτος µέλος από το οποίο ζητείται η διέλευση β) εάν δεν εξασφαλίζεται η διαµεταγωγή µέσω άλλων χωρών διέλευσης ή η αποδοχή από το κράτος προορισµού ή γ) σε εξαιρετικές περιπτώσεις δεν είναι δυνατό να παρασχεθεί η ζητούµενη συνδροµή εντός ορισµένης προθεσµίας για λόγους οργανωτικούς. (5) Στην περίπτωση περί της οποίας η παράγραφος 4 στοιχείο γ), το κράτος µέλος από το οποίο ζητείται η διέλευση ορίζει αµέσως στο αιτούν κράτος µέλος προθεσµία κατά την οποία µπορεί να παρασχεθεί συνδροµή σε διαµεταγωγή, εφ όσον συντρέχουν οι προϋποθέσεις. (6) Τo κράτος µέλος από το οποίο ζητείται η διέλευση µπορεί να ανακαλεί τις άδειες διέλευσης που µόλις έχει δώσει, εφόσον καθίστανται γνωστά εκ των υστέρων περιστατικά κατά την έννοια των παραγράφων 3 και 4, τα οποία δικαιολογούν την άρνηση. (7) Τo κράτος µέλος από το οποίο ζητείται η διέλευση πρέπει να ενηµερώνει χωρίς καθυστέρηση το αιτούν κράτος για τους λόγους απόρριψης της αίτησης ή ανάκλησης της διέλευσης σύµφωνα µε τις παραγράφους 3, 4 ή 6 καθώς και για άλλο λόγο που καθιστά αδύνατη τη διέλευση. 14848/02 GA/as 6
Άρθρο 4 (1) Τo κράτος µέλος το οποίο ζητεί τη διέλευση υποχρεούται να δεχθεί την επανεισδοχή χωρίς καθυστέρηση του υπηκόου τρίτου κράτους, εάν α) απορρίφθηκε η αίτηση ή ανακλήθηκε η άδεια διαµεταγωγής σύµφωνα µε το άρθρο 3 παρ. 3,4 ή 6 ή β) κατά τη διάρκεια της διαµεταγωγής ο υπήκοος τρίτου κράτους εισήλθε παρανόµως στο κράτος µέλος από το οποίο ζητείται η διέλευση, γ) η αποµάκρυνση του υπηκόου τρίτου κράτους σε άλλο κράτος διέλευσης ή στο κράτος προορισµού απέτυχε ή δ) η διαµεταγωγή είναι αδύνατη για άλλους λόγους. (2) Το κράτος µέλος από το οποίο ζητείται η διέλευση εξασφαλίζει τη παράδοση του υπηκόου τρίτου κράτους στο αιτούν κράτος µέλος στις περιπτώσεις της παραγράφου 1. Οι απαιτούµενες δαπάνες επιστροφής του υπηκόου τρίτου κράτους βαρύνουν το κράτος µέλος που ζήτησε τη διέλευση. Άρθρο 5 (1) Το κράτος από το οποίο ζητείται η διέλευση λαµβάνει όλα τα µέτρα συνδροµής, τα οποία απαιτούνται από την προσγείωση και το άνοιγµα της θύρας του αεροσκάφους έως την εξασφάλιση της εξόδου του υπηκόου τρίτου κράτους. Πρόκειται ειδικότερα για τα ακόλουθα µέτρα συνδροµής: 14848/02 GA/as 7
α) την παραλαβή του υπηκόου τρίτου κράτους και της συνοδείας του από το αεροσκάφος και τη µεταφορά του, εντός του αεροδροµίου διέλευσης, ιδίως προκειµένου να επιβιβασθεί στην πτήση ανταπόκρισης, β) τη µεταφορά και παραµονή του υπηκόου τρίτου κράτους σε χώρο κράτησης χάριν της δηµόσιας τάξης ή ασφάλειας, γ) τη χρήση νόµιµης βίας προκειµένου να προληφθεί ή να τερµατισθεί τυχόν αντίσταση του υπηκόου τρίτου κράτους, δ) την παροχή επείγουσας ιατρικής περίθαλψης στον υπήκοο τρίτου κράτους και ενδεχοµένως στα µέλη της συνοδείας, ε) τη διατροφή του υπηκόου τρίτου κράτους και ενδεχοµένως των µελών της συνοδείας, στ) την παραλαβή, φύλαξη και διαβίβαση ταξιδιωτικών εγγράφων, ιδίως στην περίπτωση αποµακρύνσεων άνευ συνοδείας, καθώς και ζ) την ενηµέρωση του αιτούντος κράτους µέλους όσον αφορά τον τόπο και τον χρόνο της εξόδου του ασυνόδευτου υπηκόου τρίτου κράτους από το έδαφος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. (2) Οι αρµόδιες αρχές του κράτους µέλους από το οποίο ζητείται η διέλευση, οι οποίες και φέρουν την ευθύνη των λαµβανοµένων µέτρων, αποφασίζουν σχετικά µε τη φύση και το βαθµό της παρεχόµενης κατά την παράγραφο 1 συνδροµής. (3) Οι συνοδοί δεν διαθέτουν κυριαρχικές εξουσίες στην επικράτεια του κράτους µέλους από το οποίο ζητείται η διέλευση. Τα τυχόν µέτρα στα πλαίσια των εν γένει δικαιωµάτων νόµιµης άµυνας και άµεσης επέµβασης σύµφωνα µε την έννοµο τάξη του κράτους µέλους από το οποίο ζητείται η διέλευση παραµένουν άθικτα. Οι συνοδοί δεν φέρουν όπλα κατά τη διάρκεια της διαµεταγωγής και οσάκις τους ζητείται επιδεικνύουν τα υπηρεσιακά τους διαβατήρια. 14848/02 GA/as 8
(4) Οι δαπάνες που προκύπτουν από την παροχή των υπηρεσιών της παραγράφου 1, στοιχεία δ και ε βαρύνουν το αιτούν κράτος µέλος. Οι λοιπές δαπάνες βαρύνουν το κράτος µέλος από το οποίο ζητείται η διέλευση. Άρθρο 6 (1) Η αίτηση διέλευσης µετά ή άνευ συνοδείας και της σχετικής συνδροµής κατά το άρθρο 5 παρ. 1 υποβάλλεται γραπτώς από το αιτούν κράτος µέλος και διαβιβάζεται στο κράτος µέλος από το οποίο ζητείται η διέλευση το συντοµότερο δυνατό, οπωσδήποτε όµως τουλάχιστον δύο εργάσιµες ηµέρες πριν από τη διαµεταγωγή. (2) Το χρονικό όριο περί του οποίου η παράγραφος 1 µπορεί να µειώνεται στις αποµακρύνσεις άνευ συνοδείας, για τις οποίες δεν απαιτείται η δυνάµει του άρθρου 5 παράγραφος 1 συνδροµή, σε ιδιαίτερα επείγουσες και επαρκώς αιτιολογηµένες περιπτώσεις. (3) Το κράτος µέλος από το οποίο ζητείται η διέλευση ανακοινώνει αµέσως την απόφασή του στο αιτούν κράτος µέλος. Μια διαµεταγωγή δεν επιτρέπεται να αρχίσει χωρίς τη συγκατάθεση του κράτους µέλους από το οποίο ζητείται η διέλευση. (4) Κάθε κράτος µέλος ορίζει µία κεντρική αρχή αρµόδια για την παραλαβή των κατά την παράγραφο 1 αιτήσεων. (5) Χάριν διεκπεραίωσης της κατά την παράγραφο 1 αίτησης, πρέπει να διαβιβάζονται στο κράτος µέλος από το οποίο ζητείται η διέλευση τα στοιχεία του εντύπου που θα χρησιµοποιείται για την υποβολή αίτησης και την έγκριση της διαµεταγωγής, κατά τα προβλεπόµενα στο Παράρτηµα. 14848/02 GA/as 9
(6) Στις περιπτώσεις αποµακρύνσεων άνευ συνοδείας το αιτούν κράτος µέλος διαβιβάζει στο κράτος µέλος από το οποίο ζητείται η διέλευση τα στοιχεία ταυτότητας, τα στοιχεία που αφορούν το ταξιδιωτικό έγγραφο καθώς και στοιχεία που αφορούν την πτήση του υπηκόου τρίτου κράτους, κατά τα προβλεπόµενα στο παράρτηµα. Εάν το κράτος µέλος από το οποίο ζητείται η διέλευση προβεί στη συνδροµή περί της οποίας το άρθρο 5 παράγραφος 1, το αιτούν κράτος µέλος διαβιβάζει προς τούτοις τον αριθµό της θέσης του υπηκόου τρίτου κράτους ως έχει στον κατάλογο επιβατών. (7) Η έγκριση της διαµεταγωγής συνεπάγεται και απαλλαγή από την υποχρεωτική θεώρηση. (8) Οι κεντρικές υπηρεσίες των κρατών µελών γνωστοποιούν αµοιβαία τους αριθµούς τηλεφώνων των αρµοδίων υπαλλήλων στις υπηρεσίες συνόρων των αερολιµένων, µε τους οποίους είναι δυνατή η επαφή καθ' όλη τη διάρκεια της διέλευσης. Άρθρο 7 Η παρούσα οδηγία δεν θίγει τις υποχρεώσεις της Σύµβασης της Γενεύης της 28ης Ιουλίου 1951 σχετικά µε το καθεστώς των προσφύγων, ως έχουν στο Πρωτόκολλο της Νέας Υόρκης της 31ης Ιανουαρίου 1967, της σύµβασης περί καθορισµού του κράτους που είναι υπεύθυνο για την εξέταση αιτήσεως παροχής ασύλου, η οποία υποβάλλεται σε ένα από τα κράτη µέλη των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και της διεθνούς σύµβασης για την έκδοση. Άρθρο 8 (1) Τα κράτη µέλη θέτουν σε ισχύ τις αναγκαίες νοµοθετικές, κανονιστικές και διοικητικές διατάξεις προκειµένου να συµµορφωθούν µε την παρούσα οδηγία µέχρι την. Ενηµερώνουν χωρίς καθυστέρηση την Επιτροπή. 14848/02 GA/as 10
Τα κράτη µέλη µεριµvoύv ώστε oι διατάξεις πoυ θεσπίζoυv σχετικά vα περιέχoυv ή vα συvoδεύovται κατά τηv επίσηµη δηµoσίευσή τoυς από παραπoµπή στηv παρoύσα oδηγία. Ο τρόπoς παραπoµπής απoφασίζεται από τα κράτη µέλη. (2) Τα κράτη µέλη γvωστoπoιoύv στηv Επιτρoπή τα κείµεvα τωv σηµαντικότερων διατάξεωv εσωτερικού δικαίου που θεσπίζoυv στov τoµέα πoυ διέπεται από τηv παρoύσα oδηγία. Άρθρο 9 Η παρούσα οδηγία αρχίζει να ισχύει 30 ηµέρες από τη δηµοσίευσή της στην Επίσηµη Εφηµερίδα των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. Άρθρο 10 Η παρούσα οδηγία απευθύνεται στα κράτη µέλη σύµφωνα µε τη Συνθήκη για την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Κοινότητας. Έγινε στις Βρυξέλλες, Για το Συµβούλιο Ο Πρόεδρος 14848/02 GA/as 11
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι. Αίτηση διέλευσης ΙΙ. στα πλαίσια αποµάκρυνσης αεροπορικώς (σύµφωνα µε το άρθρο 6 παράγραφοι 1 και 5 της οδηγίας 2002/ /EK του Συµβουλίου της... όσον αφορά την υποστήριξη κατά τη διέλευση σε περίπτωση αποµάκρυνσης δια της αεροπορικής οδού (ΕΕ L της σ. )). (Αιτούσα υπηρεσία) Αρχή: ιεύθυνση: Τόπος/Ηµεροµηνία: Τηλέφωνο/Φαξ: Ονοµατεπώνυµο υπαλλήλου: Υπογραφή: (Υπηρεσία παραλήπτης) Αρχή: ιεύθυνση: Γενικά στοιχεία για το προς διέλευση πρόσωπο Αύξων αριθµός Επώνυµο Όνοµα Φύλο Ηµερ/νία γέννησης Τόπος γέννησης Ιθαγένεια Ταξιδιωτικό έγγραφο Αριθ./Είδος/διάρκεια ισχύος 1 2 3 14848/02 GA/as 1 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Στοιχεία πτήσης Αριθ. πτήσης Τόπος αναχώρησης Ηµερ/νία αναχώρησης Ώρα αναχώρησης Τόπος άφιξης Ηµερ/νία άφιξης Ώρα άφιξης Ιδιαίτερα στοιχεία: Απαιτείται συνοδεία υπαλλήλων ασφαλείας του αιτούντος κράτους; ναι όχι Ονόµατα: Απαιτείται αστυνοµική φρούρηση στο αεροδρόµιο; ναι όχι Απαιτείται ιατρική περίθαλψη; ναι όχι Αν ναι, ποια: Υποχρεωτικώς δηλούµενες µεταδοτικές ασθένειες; ναι όχι Αν ναι, ποιές : Πρότερες ανεπιτυχείς προσπάθειες αποµάκρυνσης; ναι όχι Αν ναι, λόγοι: Άλλες παρατηρήσεις Σηµσηµ Σηµείωση : Όταν υπεβλήθη η αίτηση δεν ήταν γνωστός κανένας εκ των λόγων µη αποδοχής κατ άρθρο 3 παράγραφοι 3 και 4 της οδηγίας 2002/.../ΕΚ. 14848/02 GA/as 2 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Απόφαση της υπηρεσίας του κράτους από το οποίο ζητείται η διέλευση Εγκρίνεται η αίτηση Απορρίπτεται η αίτηση Αιτιολογία: (Ονοµατεπώνυµο / Υπογραφή / Ηµεροµηνία) 14848/02 GA/as 3 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ