Η Μ Ε Ρ Ι Α ΑΜΙΑΝΤΟΣ : ΜΙΑ ΙΑΡΚΗΣ ΑΠΕΙΛΗ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ ΚΑΙ ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΟΥΣ ΘΕΜΑ : ΟΙ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΤΗΣ Ν.Α. ΚΟΖΑΝΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΑΜΙΑΝΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΟ Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ ΕΙΣΗΓΗΤΗΣ : ΙΟΡ ΑΝΗΣ ΑΝ ΡΕΑ ΗΣ ΝΟΜΑΡΧΗΣ ΚΟΖΑΝΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟ ΙΟΙΚΗΣΗ ΚΟΖΑΝΗΣ ΑΘΗΝΑ 30-31/10/2006
ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΝΟΜΑΡΧΙΑΚΗ ΑΥΤΟ ΙΟΙΚΗΣΗ ΚΟΖΑΝΗΣ ΟΙ ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΕΣ ΤΗΣ Ν.Α. ΚΟΖΑΝΗΣ ΓΙΑ ΤΗ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΤΟΥ ΑΜΙΑΝΤΟΥ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΟΥ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΟΣ ΣΤΟ Ν. ΚΟΖΑΝΗΣ Κυρίες και κύριοι, Βασική προτεραιότητα της Νοµαρχιακής Αυτοδιοίκησης (Ν.Α.) Κοζάνης αποτελεί η συνεχής προστασία και αναβάθµιση του περιβάλλοντος. Στο πλαίσιο αυτό η αποκατάσταση του χώρου των Μεταλλείων Αµιάντου Βόρειας Ελλάδας (ΜΑΒΕ) περιλαµβάνεται στις δράσεις που η ΝΑ δίνει ιδιαίτερη βαρύτητα δροµολογώντας µια σειρά ενεργειών, όπως παρουσιάζονται παρακάτω: Απόκτηση της κυριότητας της έκτασης που καταλαµβάνει το εργοστάσιο των ΜΑΒΕ και ανέρχεται σε 4.150 στρ. Αντιµετώπιση των επιπτώσεων στην απασχόληση από το κλείσιµο του εργοστασίου, απασχολώντας πρώην εργαζόµενους σε εργασίες φυτεύσεων και αναδασώσεων σε κατάλληλες περιοχές της έκτασης του εργοστασίου και άλλες δραστηριότητες. ιερεύνηση των δυνατοτήτων χρηµατοδότησης των έργων για την αποκατάσταση της περιοχής από τις εξορυκτικές δραστηριότητες του εργοστασίου και την αλλοίωση στο περιβάλλον που αυτό επέφερε κατά τη διάρκεια λειτουργίας του. Στο πλαίσιο αυτό υποβλήθηκαν προτάσεις τόσο σε Ευρωπαϊκά όσο και σε Εθνικά προγράµµατα. 2
Αποτέλεσµα των ενεργειών αυτών ήταν : η έγκριση ένταξης έργου στα πλαίσια του προγράµµατος LIFE, για την πιλοτική αποκατάσταση του µεταλλείου των ΜΑΒΕ, συνολικού προϋπολογισµού 4,3 εκατ. (2,2 εκατ. η συνεισφορά του LIFE) και η έγκριση ένταξης έργου στα πλαίσια του προγράµµατος ΕΠΠΕΡ, για την αποκατάσταση του µεγαλύτερου τµήµατος των αποθέσεων του εργοστασίου, συνολικού προϋπολογισµού 8,8 εκατ.. Τα παραπάνω έργα είναι από τα µεγαλύτερα και σηµαντικότερα έργα της Νοµαρχιακής Αυτοδιοίκησης Κοζάνης, στον τοµέα του περιβάλλοντος. Η χρηµατοδότηση του έργου από το ΕΠΠΕΡ κατέστη δυνατή ύστερα από ωρίµανση του, µε τη σύνταξη των αναγκαίων µελετών, µε πρωτοβουλία της Ν.Α. Κοζάνης (τεχνικές µελέτες, επιλογή κατάλληλων φυτεύσεων για σταθεροποίηση των αποθέσεων κλπ.). Η δηµοπράτηση του έργου προγραµµατίζεται στο αµέσως επόµενο χρονικό διάστηµα, µετά από την υπογραφή της ΚΥΑ για την έγκριση των Περιβαλλοντικών Όρων, που βρίσκεται στο στάδιο ολοκλήρωσης. Στο σηµείο αυτό, θέλω να τονίσω τη συµβολή των υπηρεσιών της ΝΑ Κοζάνης καθώς και τις µελετητικές οµάδες που κατάφεραν να ολοκληρώσουν µε επιτυχία µια τόσο εξειδικευµένη µελέτη, και παράλληλα να αποκτηθεί ειδική τεχνογνωσία στο ανθρώπινο δυναµικό της περιοχής µας. Είµαστε σε θέση λοιπόν να µεταφέρουµε - εξάγουµε τεχνογνωσία και σε άλλες περιοχές, µε το εξειδικευµένο δυναµικό της περιοχής µας. Οι προσπάθειες για εξεύρεση πόρων συνεχίζονται, προκειµένου να ολοκληρωθεί η αποκατάσταση των αποθέσεων και των υφιστάµενων κτιρίων και εγκαταστάσεων του εργοστασίου, ώστε να περατωθεί πλήρως το πρόγραµµά µας για την περιοχή των ΜΑΒΕ και να αποδώσουµε τη συγκεκριµένη περιοχή στους κατοίκους, απαλλαγµένη από τους ρύπους αµιάντου. Ταυτόχρονα εξασφαλίζουµε την προστασία του µεγάλου υδάτινου δυναµικού της λίµνης Πολυφύτου και του ποταµού Αλιάκµονα, από πιθανές επιδράσεις της ρυπασµένης περιοχής του εργοστασίου των πρώην ΜΑΒΕ. Η πιλοτική εφαρµογή αποκατάστασης του µεταλλείου αµιάντου στα ΜΑΒΕ θα ολοκληρωθεί στο Α εξάµηνο 2007. Αξίζει να τονιστεί επίσης ότι, η αποκατάσταση της περιοχής των ΜΑΒΕ θα υλοποιηθεί παίρνοντας όλα τα αναγκαία µέτρα για προφύλαξη του προσωπικού, σε εφαρµογή ειδικής µελέτης προφύλαξης που έχει συνταχθεί και των ειδικών όρων που εκδίδονται από το ΥΠΕΧΩ Ε. Επιπρόσθετα, πριν από την αποκατάσταση, θα υλοποιηθεί πρόγραµµα εκπαίδευσης από ειδικούς επιστήµονες. 3
Οι πρωτοβουλίες και οι ενέργειες της ΝΑ για τη διαχείριση του αµιάντου και την προστασία του περιβάλλοντος δεν εξαντλούνται µόνο στην αποκατάσταση του χώρου των ΜΑΒΕ. Ταυτόχρονα µε τα παραπάνω: Σχεδιάσαµε και προωθούµε ένα ολοκληρωµένο πρόγραµµα καταγραφής και αντικατάστασης των υλικών αµιάντου από τα σχολεία του Νοµού µας. Προωθούµε τις εγκρίσεις αντικατάστασης των υλικών αµιάντου στις δραστηριότητες της ΕΗ (πύργοι ψύξης, σκέπαστρα ταινιών, κ.α.). Προωθούµε ένα σύνολο έργων αποκατάστασης καθώς και προστασίας, ανάδειξης και αξιοποίησης περιοχών φυσικού κάλλους. Στις σηµαντικές πρωτοβουλίες της ΝΑ Κοζάνης ανήκουν και οι ενέργειες για την επαναφορά των αρµοδιοτήτων της έγκρισης αδειοδότησης για τη συλλογή µεταφορά ή/και αποθήκευση επικίνδυνων αποβλήτων στις Νοµαρχιακές Αυτοδιοικήσεις σε συνέχεια της έκδοσης της ΚΥΑ 13588/725 ΦΕΚ 383/28.03.2006, που αφορά τα µέτρα, τους όρους και τους περιορισµούς για τη διαχείριση επικίνδυνων αποβλήτων σε συµµόρφωση µε τις διατάξεις της οδηγίας 91/689/ΕΟΚ για τα επικίνδυνα απόβλητα, που αποτελεί αντικατάσταση της προηγούµενης σχετικής ΚΥΑ υπ. αριθµ. 19396/1546/1997 (Β 604) και ουσιαστικά αφαιρεί την αρµοδιότητα των παραπάνω αδειοδοτήσεων από τις Νοµαρχιακές Αυτοδιοικήσεις, που αποτελούν τους καθ ύλην αρµόδιους τοπικούς φορείς που πρέπει να αποφασίζουν για τα τοπικά θέµατα προστασίας του περιβάλλοντος και της υγείας των πολιτών. Αξίζει να σηµειώσουµε ότι στις άµεσες προτεραιότητές µας εντάσσονται : α) Ενέργειες ιοικητικού χαρακτήρα Παρακολουθούµε και ελέγχουµε µε συστηµατικό τρόπο τους ρυπαίνοντες π.χ. ΕΗ, προστατεύοντας την υγεία των πολιτών. Επιβάλλουµε τα προβλεπόµενα από τη νοµοθεσία πρόστιµα σ όλους του επιβαρυντές του περιβάλλοντος και της δηµόσιας υγείας Με ιδιαίτερη ευαισθησία και αυστηρότητα προωθούµε την εφαρµογή των προληπτικών µέτρων προστασίας του περιβάλλοντος στις δραστηριότητες της ΕΗ π.χ. καταβροχή χώρων, δρόµων και ταινιών µεταφοράς του λιγνίτη καύσης, εγκατάσταση φίλτρων στα εργοστάσια της ΕΗ κλπ. Μεριµνούµε για την εφαρµογή των περιβαλλοντικών όρων που εκδίδονται για την αποκατάσταση του περιβάλλοντος και παίρνουµε τις αναγκαίες διοικητικές αποφάσεις, αν απαιτηθεί. ιεκδικήσαµε από τη ΕΗ και εξασφαλίσαµε σε συνεργασία µε όλους τους τοπικούς φορείς, την καταβολή του Τέλους Ανάπτυξης Βιοµηχανικών Περιοχών «Τέλος λιγνίτη» που αντιστοιχεί ποσοστιαία σε 0,4% επί του κύκλου εργασιών της ΕΗ που προέρχεται από την εξόρυξη του λιγνίτη της περιοχής. Πρόκειται για ένα σηµαντικό σταθερό πόρο που αξιοποιείται για την υλοποίηση αναπτυξιακών 4
προγραµµάτων και έργων σε όλους τους τοµείς ανάπτυξης µε έµφαση στη βελτίωση του περιβάλλοντος. β) δράσεις για την προστασία, ανάδειξη και αξιοποίηση του περιβάλλοντος - Αναδασώσεις και περιαστικό πράσινο - Αναπλάσεις οικισµών στην ευρύτερη περιοχή των ορυχείων - Αποκαταστάσεις λατοµείων - Αξιοποίηση και περιβαλλοντική αναβάθµιση της τεχνητής λίµνης Πολυφύτου - Αντικατάσταση δικτύων ύδρευσης οικισµών - Η αναβάθµιση προστατευόµενων περιοχών και η ένταξή τους στο παραγωγικό περιβάλλον - Η υλοποίηση έργων ερµηνείας περιβάλλοντος - Η προώθηση ενός ολοκληρωµένου προγράµµατος αξιοποίησης των περιοχών κατά µήκος του Αλιάκµονα ποταµού Κυρίες και κύριοι, Η Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση (Ν.Α.) Κοζάνης, έχει αναδείξει έγκαιρα το ζήτηµα της περιβαλλοντικής διάστασης που έχει η ανάπτυξη. Στο ερώτηµα «προστασία του περιβάλλοντος ή ανάπτυξη;» η απάντηση δεν µπορεί να είναι ούτε απλή ούτε µονοσήµαντη. Πιστεύουµε εξίσου και στα δύο και αγωνιζόµαστε για την αρµονική τους σύζευξη και την αειφορική ανάπτυξη. Η επένδυση για την προστασία του περιβάλλοντος είναι «µακροπρόθεσµη παραγωγική επένδυση», που οδηγεί µε βεβαιότητα στη βιώσιµη ανάπτυξη. Σας ευχαριστώ θερµά για την πρόσκλησή σας να παρευρεθώ στην ηµερίδα. Εύχοµαι κάθε επιτυχία στις εργασίες της ηµερίδας σας. Ο ΝΟΜΑΡΧΗΣ ΚΟΖΑΝΗΣ ΙΟΡ ΑΝΗΣ ΑΝ ΡΕΑ ΗΣ 5