Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 19 Ιουνίου 2015 (OR. en) 10081/15 SΟC 421 GENDER 13 PENS 5 ΣΗΜΕΙΩΜΑ της: Γενικής Γραμματείας του Συμβουλίου προς: τις αντιπροσωπίες αριθ. προηγ. εγγρ.: 9302/15 SOC 371 GENDER 7 PENS 4 Θέμα: Ισότητα εισοδηματικών ευκαιριών ανδρών και γυναικών: Μείωση της συνταξιοδοτικής ανισότητας των φύλων - Συμπεράσματα του Συμβουλίου Επισυνάπτεται για τις αντιπροσωπίες η τελική μορφή των συμπερασμάτων που εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο EPSCO στις 18 Ιουνίου 2015. 10081/15 ΓΒ/γομ/ΔΛ 1
Ισότητα εισοδηματικών ευκαιριών ανδρών και γυναικών: Μείωση της συνταξιοδοτικής ανισότητας των φύλων Συμπεράσματα του Συμβουλίου ΕΚΤΙΜΩΝΤΑΣ ΤΑ ΑΚΟΛΟΥΘΑ 1. Η ισότητα μεταξύ ανδρών και γυναικών αποτελεί μία από τις κοινές και θεμελιώδεις αρχές που κατοχυρώνονται στα άρθρα 2 και 3 παράγραφος 3 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση, το άρθρο 8 της Συνθήκης για τη Λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης και το άρθρο 23 του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Απαιτείται συνεκτίμηση της διάστασης της ισότητας των φύλων σε όλες τις δραστηριότητες της Ένωσης. 2. Από την ίδρυση της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, η Συνθήκη 1 εγγυάται την τήρηση της ισότητας της αμοιβής μεταξύ εργαζομένων ανδρών και γυναικών για όμοια εργασία και για εργασία της αυτής αξίας. 3. Η αρχή της ίσης μεταχείρισης γυναικών και ανδρών σε θέματα απασχόλησης και επαγγέλματος και κοινωνικής ασφάλισης, καθώς και στον τομέα της πρόσβασης σε αγαθά και υπηρεσίες, μεταξύ άλλων χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες, κατοχυρώνεται στη νομοθεσία της Ένωσης, η οποία απαγορεύει την διάκριση λόγω φύλου σε αυτούς τους τομείς. Η αρχή της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών θα πρέπει να εφαρμόζεται και σε θέματα εκπαίδευσης. 4. Στο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για την Ισότητα των Φύλων (2011-2020), το Συμβούλιο επιβεβαίωσε την δέσμευσή του να εκπληρώσει τις φιλοδοξίες της Ένωσης στον τομέα της ισότητας των φύλων, μεταξύ άλλων την μείωση των διαφορών μεταξύ των φύλων όσον αφορά την απασχόληση, την εκπαίδευση και την κοινωνική προστασία. 1 Άρθρο 119 ΕΟΚ (σήμερα, άρθρο 157). 10081/15 ΓΒ/γομ/ΔΛ 2
5. Η ισότιμη οικονομική ανεξαρτησία αποτελεί έναν από τους τομείς προτεραιότητας που απαριθμούνται στην «Στρατηγική για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών 2010-2015» της Επιτροπής, στην οποία επίσης αναγνωρίζεται συγκεκριμένα η συνταξιοδοτική ανισότητα των φύλων ως ένα από τα προβλήματα που πρέπει να εξετασθούν. 6. Στην Έκθεση για την επάρκεια των συντάξεων, η Επιτροπή και η Επιτροπή Κοινωνικής Προστασίας αναγνώρισαν ότι μια σημαντική διάσταση της πρόκλησης της επάρκειας των συντάξεων συνδέεται με το φύλο. 7. Τα κράτη μέλη έχουν αναγνωρίσει την σημασία της αξιολόγησης και παρακολούθησης της ισότητας των φύλων ως ολοκληρωμένου μέσου βελτίωσης της πολιτικής. Το Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων (EIGE) συστάθηκε με έργο, μεταξύ άλλων, την ανάπτυξη μεθόδων για την βελτίωση της συγκρισιμότητας και αξιοπιστίας δεδομένων που έχουν σχέση με την ισότητα των φύλων. Το EIGE έχει αναπτύξει δείκτη ισότητας των φύλων ως μέσο για τον υπολογισμό του επιπέδου της ισότητας των φύλων σε συγκεκριμένους τομείς καθώς και για την αξιολόγηση των προσπαθειών των κρατών μελών για την επίτευξη συνολικής ισότητας των φύλων. Ένας από τους κεντρικούς τομείς του δείκτη είναι τα «χρήματα» με εστίαση στις ανισότητες όσον αφορά τους χρηματοδοτικούς πόρους και την οικονομική κατάσταση γυναικών και ανδρών. 8. Ενώ τα κράτη μέλη εξακολουθούν να είναι υπεύθυνα για τον σχεδιασμό και την λειτουργία των συστημάτων τους κοινωνικής προστασίας, η Ένωση μπορεί να παράσχει πολύτιμη συμβολή στις δραστηριότητες των κρατών μελών σε συναφείς τομείς. 9. Αυτή η σειρά συμπερασμάτων στηρίζεται στις πολιτικές δεσμεύσεις που εξέφρασε το Συμβούλιο και σε προηγούμενες εργασίες διαφόρων παραγόντων, συμπεριλαμβανομένων των εγγράφων που απαριθμούνται στη Παράρτημα. ΤΟΝΙΖΟΝΤΑΣ ΟΤΙ: 10. Η προαγωγή ισότιμης οικονομικής ανεξαρτησίας για γυναίκες και άνδρες, μεταξύ άλλων με τη μείωση των μισθολογικών διαφορών, έχει κρίσιμη σημασία προκειμένου να εξασφαλισθεί πραγματική ισότητα των φύλων. Απαιτείται συνολική σειρά μέτρων πολιτικής για να εξασφαλισθεί ισότητα των φύλων ως προς την πρόσβαση σε χρηματοδοτικούς πόρους σε όλη τη διάρκεια του βίου. 10081/15 ΓΒ/γομ/ΔΛ 3
11. Η συνταξιοδοτική ανισότητα των φύλων αποτελεί ευρύτατο και πολύπλευρο θέμα που πρέπει να εντάσσεται στα πλαίσια ορισμένων πολιτικών προσπαθειών με στόχο την βελτίωση της ισότητας των φύλων, όπου θα μπορούσαν να περιλαμβάνονται προσπάθειες αύξησης του ποσοστού απασχόλησης των γυναικών, μείωσης της μισθολογικής διαφοράς μεταξύ των φύλων, αντιμετώπισης του διαχωρισμού με βάση το φύλο στην εκπαίδευση και απασχόληση, βελτίωσης του συνδυασμού επαγγελματικού, οικογενειακού και ιδιωτικού βίου, βελτίωσης των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων γήρατος με μείωση των διακοπών σταδιοδρομίας, καθώς και αντιμετώπισης της ισότητας των φύλων ως προς την κοινωνική ένταξη, με παράλληλη εξέταση των επιπτώσεων της γήρανσης και της μετανάστευσης του πληθυσμού. 12. Σύμφωνα με τα τελευταία αριθμητικά στοιχεία που δημοσίευσε η Επιτροπή 2, η μέση συνταξιοδοτική διαφορά μεταξύ των φύλων στην ΕΕ είναι 38.5%. Ωστόσο, οι συγκεκριμένες καταστάσεις διαφέρουν πολύ μεταξύ των κρατών μελών και οι δράσεις που χρειάζεται να αναληφθούν προκειμένου να αντιμετωπισθεί αυτό το σύνθετο θέμα θα ποικίλλουν ανάλογα. 13. Μέχρι τώρα έχει δοθεί λιγότερη προσοχή στη συνταξιοδοτική ανισότητα των φύλων από ό,τι στη μισθολογική διαφορά μεταξύ των φύλων (μέσος όρος ΕΕ 16.5% το 2012). Ωστόσο η συνταξιοδοτική ανισότητα των φύλων αποτελεί ένα από τα εμπόδια για την οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών κατά το γήρας, όταν οι γυναίκες αντιμετωπίζουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο ένδειας από ό,τι οι άνδρες. Απαιτούνται διάφορες δράσεις, μεταξύ άλλων έρευνα, παρακολούθηση και εφαρμογή πολιτικών που μπορούν να βοηθήσουν στην μείωση των παραγόντων που βρίσκονται στη βάση της συνταξιοδοτικής ανισότητας των φύλων στους τομείς της απασχόλησης, των συνθηκών εργασίας, της εκπαίδευσης, του συνδυασμού επαγγελματικού, οικογενειακού και ιδιωτικού βίου, του συστήματος κοινωνικής προστασίας και της πρόσβασης σε αγαθά και υπηρεσίες. 14. Οι συνταξιοδοτικές παροχές γυναικών και ανδρών μπορούν να αντανακλούν ανισότητες μεταξύ των φύλων σε οικονομικά ενεργά έτη, στην αγορά εργασίας και σε ευθύνες φροντίδας, καθώς και τον βαθμό στον οποίο τα συνταξιοδοτικά συστήματα εμφανίζουν αυτές τις ανισότητες. Η τριπλή διαφορά μεταξύ των φύλων όσον αφορά την συμμετοχή στην αγορά εργασίας, τις ώρες εργασίας και την αμοιβή μπορεί να έχει άμεσες επιπτώσεις στη συνταξιοδοτική ανισότητα των φύλων. Επομένως, θα πρέπει να ληφθούν μέτρα για όλη τη διάρκεια της επαγγελματικής ζωής με στόχο τη μείωση της συνταξιοδοτικής ανισότητας των φύλων. 2 Έκθεση για την ισότητα των φύλων, 2014 10081/15 ΓΒ/γομ/ΔΛ 4
15. Η συνταξιοδοτική ανισότητα των φύλων αντανακλά το γεγονός ότι η επαγγελματική ζωή των γυναικών εξακολουθεί να θίγεται πολύ περισσότερο από ευθύνες φροντίδας από ό,τι η επαγγελματική ζωή των ανδρών. Επομένως οι γυναίκες υφίστανται συχνότερα διακεκομμένες σταδιοδρομίες, μικρότερη πρόοδο σταδιοδρομίας και εισοδημάτων και έχουν συχνότερα μερική απασχόληση από ό,τι οι άνδρες. Ως εκ τούτου, οι γυναίκες μπορούν να βρεθούν σε μειονεκτική θέση εάν οι εισφορές που έχουν σχέση με την απασχόληση αποτελούν τον κυριότερο συντελεστή των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων, ιδίως δε εάν δεν υπάρχουν μέτρα μετριασμού. ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ ΚΑΛΕΙ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ, σύμφωνα με τις αντίστοιχες αρμοδιότητές τους: 16. Να προβούν στις αναγκαίες ενέργειες ώστε να εμβαθύνουν στην κατανόηση της συνταξιοδοτικής ανισότητας των φύλων ως εξής: α) Προώθηση της έρευνας για τις αιτίες της συνταξιοδοτικής ανισότητας των φύλων, με εστίαση σε όλα τα συναφή θέματα, μεταξύ άλλων στην πρόσβαση στην εργασία και την κατάρτιση, τον διαχωρισμό γυναικών και ανδρών στην εκπαίδευση που επηρεάζει τις επιλογές σταδιοδρομίας, τον διαχωρισμό γυναικών και ανδρών στην απασχόληση, την μισθολογική διαφορά μεταξύ των φύλων, την μερική απασχόληση, τις νέες μορφές απασχόλησης, την διάρκεια της επαγγελματικής ζωής, την άνιση κατανομή των ευθυνών φροντίδας και των οικιακών εργασιών σε γυναίκες και άνδρες, και τα έμφυλα στερεότυπα, καθώς και έρευνα για την ανάλυση των επιπτώσεων των φορολογικών συστημάτων και των συστημάτων παροχών στα εισοδήματα γυναικών και ανδρών κατά το γήρας και τον ρόλο των πολιτικών για τον συνδυασμό επαγγελματικού, οικογενειακού και ιδιωτικού βίου. β) Προώθηση της έρευνας για τις επιπτώσεις της συνταξιοδοτικής ανισότητας των φύλων, μεταξύ άλλων για την οικονομική ανεξαρτησία των γυναικών, λαμβάνοντας υπόψη θέματα όπως είναι η γήρανση του πληθυσμού, οι διαφορές μεταξύ των φύλων ως προς τις συνθήκες υγείας και το προσδόκιμο ζωής, οι μεταβαλλόμενες οικογενειακές δομές και η αύξηση του αριθμού των νοικοκυριών ενός ατόμου. γ) Προώθηση της διερεύνησης αποτελεσματικών στρατηγικών για την εξάλειψη της συνταξιοδοτικής ανισότητας των φύλων. 10081/15 ΓΒ/γομ/ΔΛ 5
17. Να διασφαλίσουν ότι η μείωση της συνταξιοδοτικής ανισότητας των φύλων εξακολουθεί να αποτελεί προτεραιότητα της πολιτικής ατζέντας τόσο σε επίπεδο Ένωσης όσο και σε επίπεδο κρατών μελών, μεταξύ άλλων με τους εξής τρόπους: α) Ανάπτυξη δείκτη εντός του πλαισίου της Επιτροπής Κοινωνικής Προστασίας, ο οποίος θα χρησιμοποιηθεί μαζί με άλλους σχετικούς δείκτες, συμπεριλαμβανομένης της μισθολογικής διαφοράς μεταξύ των φύλων, για την τακτική εκτίμηση και παρακολούθηση της συνταξιοδοτικής ανισότητας των φύλων, συνεχίζοντας παράλληλα την εμπλοκή όλων των σχετικών παραγόντων στην παρακολούθηση της συνταξιοδοτικής ανισότητας των φύλων, χρησιμοποιώντας όλα τα διαθέσιμα μέσα και πόρους όπως είναι η ανοικτή διαδικασία συντονισμού και κάνοντας πλήρη χρήση των εθνικών στατιστικών υπηρεσιών και της στατιστικής υπηρεσίας της ΕΕ και του Ευρωπαϊκού Ινστιτούτου για την Ισότητα των Φύλων (EIGE). β) Ενθάρρυνση όλων των σχετικών ενδιαφερομένων, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών εταίρων, τηρουμένης παράλληλα της αυτονομίας τους, προκειμένου να αντιμετωπισθούν τα αίτια της συνταξιοδοτικής ανισότητας των φύλων με τα αρμόζοντα μέτρα. γ) Ενίσχυση της προσέγγισης της συνεκτίμησης της διάστασης του φύλου καθ όλη την διάρκεια του βίου και σε όλους τους σχετικούς τομείς, συμπεριλαμβανομένων των δημογραφικών πολιτικών και των συστημάτων κοινωνικής προστασίας και των εθνικών και ενωσιακών πολιτικών για την προώθηση της οικονομικής μεγέθυνσης και της κοινωνικής ένταξης. 18. Να εργασθούν με στόχο και επιδίωξη συνολική σειρά μέτρων ώστε να αντιμετωπισθεί το πλήρες φάσμα των αιτίων της συνταξιοδοτικής ανισότητας των φύλων, μεταξύ άλλων στα πλαίσια της εφαρμογής της Στρατηγικής «Ευρώπη 2020». Οι πολιτικές στον τομέα αυτόν θα πρέπει να είναι οριζόντιες σε όλη τη διάρκεια του βίου και να συνδυάζουν προληπτικά μέτρα, εστιαζόμενα σε πτυχές σχετικές με την απασχόληση, με μέτρα μετριασμού που αποσκοπούν στην εξασφάλιση κατάλληλων αποτελεσμάτων ουδέτερων ως προς το φύλο τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άνδρες κατά το γήρας. Τα αρμόζοντα μέτρα θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν: α) Αύξηση του ποσοστού απασχόλησης των γυναικών, συμπεριλαμβανομένων των μεγαλύτερων σε ηλικία γυναικών, με την διασφάλιση της ποιότητας των θέσεων εργασίας και της ισότιμης αμοιβής και υποστηρίζοντας τον συνδυασμό επαγγελματικού, οικογενειακού και ιδιωτικού βίου με μέτρα όπως είναι η προσφορά ευέλικτης διευθέτησης του χρόνου εργασίας τόσο για τις γυναίκες όσο και για τους άνδρες και η πρόβλεψη για την παροχή προσβάσιμης και οικονομικά προσιτής και ποιοτικής φροντίδας για παιδιά (συμπεριλαμβανομένης της φροντίδας μετά το σχολείο) και για άλλα εξαρτώμενα πρόσωπα. 10081/15 ΓΒ/γομ/ΔΛ 6
β) Εξέταση οικονομικών αντικινήτρων και για τους δύο γονείς (και για γονείς μονογονεϊκών οικογενειών) για συμμετοχή σε αμειβόμενη εργασία, μεταξύ άλλων ενθαρρύνοντας την κατανομή μη αμειβόμενης εργασίας εξίσου μεταξύ γυναικών και ανδρών, καθώς και την περισσότερο ισότιμη συμμετοχή τους στην αγορά εργασίας, και υποστηρίζοντας μια ομαλότερη μετάβαση για γυναίκες και άνδρες μεταξύ μερικής απασχόλησης και πλήρους απασχόλησης, και μεταξύ περιόδων αδείας που έχουν σχέση με φροντίδα και απασχόλησης. γ) Καταπολέμηση του διαχωρισμού γυναικών και ανδρών στην εκπαίδευση που επηρεάζει τις επιλογές σταδιοδρομίας και του διαχωρισμού γυναικών και ανδρών στην απασχόληση, μεταξύ άλλων με την προώθηση της παρουσίας περισσοτέρων γυναικών σε θέσεις λήψης αποφάσεων και με την ενίσχυση της πρόσβασης σε προγράμματα διά βίου μάθησης για γυναίκες, και με την καταπολέμηση έμφυλων στερεοτύπων και την ενθάρρυνση κοριτσιών και αγοριών/γυναικών και ανδρών για ελεύθερη επιλογή τομέων εκπαίδευσης και απασχόλησης, σύμφωνα με τις ικανότητες και τις δεξιότητές τους, και ιδίως με την προώθηση της πρόσβασης των γυναικών σε τομείς εκπαίδευσης και απασχόλησης στις θετικές επιστήμες, την τεχνολογία, την μηχανική και τα μαθηματικά («STEM»). ΚΑΛΕΙ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ: 19. Να εξετάσουν την συνταξιοδοτική ανισότητα των φύλων τόσο όσον αφορά τις παρούσες όσο και τις μελλοντικές γενιές συνταξιούχων, προωθώντας με τον τρόπο αυτό την ισότιμη οικονομική ανεξαρτησία γυναικών και ανδρών, και βοηθώντας ώστε να μειωθούν οι διαφορές μεταξύ των φύλων ως προς το ποσοστό κινδύνου φτώχειας κατά το γήρας. 20. Να εξετάσουν την κατάσταση της κατά πολύ συνηθέστερης μερικής απασχόλησης των γυναικών και της σχετικά χαμηλής προόδου των αποδοχών τους, δεδομένου ότι μπορούν να έχουν επιζήμιες επιπτώσεις επί των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων. 21. Να εξαλείψουν ενδεχόμενες προκαταλήψεις λόγω φύλου στα συνταξιοδοτικά συστήματα, ιδίως δε πραγματοποιώντας εκ των προτέρων αξιολόγηση του αντικτύπου, όσον αφορά την ισότητα των φύλων, των συνταξιοδοτικών πολιτικών, πριν την εφαρμογή μεταρρυθμίσεων. 22. Όπου χρειάζεται, να προωθήσουν μέτρα κοινωνικής προστασίας που μετριάζουν τις αρνητικές επιπτώσεις επί των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων των διακοπών σταδιοδρομίας που έχουν σχέση με φροντίδα, της μερικής απασχόλησης και της χαμηλής προόδου των αποδοχών. 10081/15 ΓΒ/γομ/ΔΛ 7
23. Να προαγάγουν την ευαισθητοποίηση στον τομέα των συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων, μεταξύ άλλων τονίζοντας τις υφιστάμενες ανισότητες λόγω φύλου, καθιστώντας διαθέσιμες στις γυναίκες τις πληροφορίες που αφορούν τις συνέπειες των επιλογών σταδιοδρομίας τους, χρησιμοποιώντας εργαλεία όπως είναι οι υπολογιστές συντάξεων και παρέχοντας διαφοροποιημένα επικαιροποιημένα στοιχεία για την υφιστάμενη συνταξιοδοτική ανισότητα των φύλων. ΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΑΙΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: 24. Να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της συνταξιοδοτικής ανισότητας των φύλων στη νέα της στρατηγική για την ισότητα των φύλων μετά το 2015, σε ετήσιες εκθέσεις για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών και μέσα στο πλαίσιο διακυβέρνησης της στρατηγικής «Ευρώπη 2020», συμπεριλαμβανομένων της ετήσιας επισκόπησης της ανάπτυξης και του σχεδίου Κοινής Έκθεσης για την Απασχόληση. 25. Να προωθήσει την ανταλλαγή ορθών πρακτικών σχετικά με μέτρα για την μείωση της συνταξιοδοτικής ανισότητας των φύλων. 10081/15 ΓΒ/γομ/ΔΛ 8
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Έγγραφα αναφοράς: Νομοθεσία της ΕΕ Οδηγία 79/7/ΕΟΚ του Συμβουλίου της 19ης Δεκεμβρίου 1978 περί της προοδευτικής εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχειρίσεως μεταξύ ανδρών και γυναικών σε θέματα κοινωνικής ασφαλίσεως. (ΕΕ L 6, 10.1.1979, σ. 24-25.) Oδηγία 2006/54/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 5ης Ιουλίου 2006, για την εφαρμογή της αρχής των ίσων ευκαιριών και της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών σε θέματα εργασίας και απασχόλησης (ΕΕ L 204, 26.7.2006, σ. 23.) Οδηγία 2010/18/ΕΕ του Συμβουλίου, της 8ης Μαρτίου 2010, σχετικά με την εφαρμογή της αναθεωρημένης συμφωνίας-πλαισίου για τη γονική άδεια που συνήφθη από τις οργανώσεις BUSINESSEUROPE, UEAPME, CEEP και ETUC και με την κατάργηση της οδηγίας 96/34/EK (ΕΕ L 68, 18.3.2010, σ. 13.) Οδηγία 2010/41/ΕΕ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 7ης Ιουλίου 2010, για την εφαρμογή της αρχής της ίσης μεταχείρισης ανδρών και γυναικών που ασκούν αυτοτελή επαγγελματική δραστηριότητα και για την κατάργηση της οδηγίας 86/613/ΕΟΚ του Συμβουλίου. (ΕΕ L 180, 15.7.2010, σ. 1.) Συμπεράσματα του Συμβουλίου Όλα τα συναφή συμπεράσματα του Συμβουλίου, μεταξύ αυτών και όσα εκδόθηκαν για την αναθεώρηση του Προγράμματος Δράσης του Πεκίνου 3 και ιδίως τα κατωτέρω: «Ισότητα των φύλων στην ΕΕ: Η μελλοντική πορεία μετά το 2015: Επισκόπηση της 20ετούς εφαρμογής του Προγράμματος Δράσης του Πεκίνου. Συμπεράσματα του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών που συνήλθαν στο πλαίσιο του Συμβουλίου σχετικά με την επισκόπηση της εφαρμογής του Προγράμματος Δράσης του Πεκίνου από τα κράτη μέλη και τα θεσμικά όργανα της ΕΕ» (16891/14) Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με το θέμα Γυναίκες και Οικονομία: Οικονομική ανεξαρτησία από την άποψη της μερικής απασχόλησης και της αυτοαπασχόλησης (11050/14) 3 http://ec.europa.eu/justice/gender-equality/tools/statistics-indicators/platformaction/index_en.htm 10081/15 ΓΒ/γομ/ΔΛ 9 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με το Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για την Ισότητα των Φύλων (2011-2020) (ΕΕ C 155, 25.5.2011, σ. 10.) Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την ενίσχυση της δέσμευσης και κλιμάκωση της δράσης για τη μείωση της μισθολογικής διαφοράς μεταξύ των φύλων, και την επανεξέταση της εφαρμογής του Προγράμματος δράσης του Πεκίνου (18121/10) Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την εξάλειψη των στερεοτύπων των φύλων στην κοινωνία (9671/08) ΕΚΠ Έκθεση σχετικά με την επάρκεια των συντάξεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση 2010-2050 (2012). (10488/12 ADD 1) http://ec.europa.eu/social/keydocuments.jsp?policyarea=&type=0&country=0&year=0&advsearch Key=pensionadequacy&mode=advancedSubmit&langId=el Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 12ης Μαρτίου 2013 σχετικά με τον αντίκτυπο της οικονομικής κρίσης στην ισότητα των φύλων και τα δικαιώματα των γυναικών (2012/2301(INI)) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 24ης Μαΐου 2012 που περιέχει συστάσεις προς την Επιτροπή για την εφαρμογή της αρχής της ίσης αμοιβής εργαζόμενων ανδρών και γυναικών για ίση εργασία ή εργασία ίσης αξίας (2011/2285(INI)) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 13ης Μαρτίου 2012 σχετικά με την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση - 2011 (2011/2244(INI)) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 28ης Ιανουαρίου 2015 σχετικά με την πρόοδο ως προς την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών στην Ευρωπαϊκή Ένωση το 2013 (2014/2217(INI)) Ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 26ης Οκτωβρίου 2011 σχετικά με την Ατζέντα για νέες δεξιότητες και θέσεις εργασίας (2011/2067(INI)) Ευρωπαϊκή Επιτροπή Έκθεση για την ισότητα των φύλων, 2014, Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΓΔ Δικαιοσύνης. http://ec.europa.eu/justice/genderequality/files/annual_reports/150304_annual_report_2014_web_en.pdf Γνώμη της συμβουλευτικής επιτροπής για την ισότητα ευκαιριών γυναικών και ανδρών για τη μείωση της συνταξιοδοτικής ανισότητας των φύλων (2014) 10081/15 ΓΒ/γομ/ΔΛ 10 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ
Άνδρες, γυναίκες και συντάξεις, Πλάτων Τήνιος, Francesco Bettio και Gianni Betti, σε συνεργασία με τον Θωμά Γεωργιάδη. Έκθεση που χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΓΔ Δικαιοσύνης και Καταναλωτών, 2015) Η συνταξιοδοτική ανισότητα των φύλων στην ΕΕ, 2013. Έκθεση που χρηματοδοτήθηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, ΓΔ Δικαιοσύνης.) http://ec.europa.eu/justice/genderequality/files/annual_reports/130530_annual_report_2014_web_en.pdf Ατζέντα για επαρκείς, ασφαλείς και βιώσιμες συντάξεις (Λευκή βίβλος), 2012 http://ec.europa.eu/social/blobservlet?docid=7341&langid=en Έκθεση του 2012 για τη δημογραφική γήρανση: οικονομικές και δημοσιονομικές προβλέψεις των 27 κρατών μελών της ΕΕ (2010-2060), κοινή έκθεση που κατήρτισε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (ΓΔ ECFIN) και η Επιτροπή Οικονομικής Πολιτικής (Ομάδα «Γήρανση») http://ec.europa.eu/economy_finance/publications/european_economy/2012/pdf/ee-2012-2_en.pdf Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών: Στρατηγική για την ισότητα μεταξύ γυναικών και ανδρών 2010-2015 (13767/10). Ευρωπαϊκό Ινστιτούτο για την Ισότητα των Φύλων - EIGE Η συνταξιοδοτική ανισότητα των φύλων στην ΕΕ: Ερευνητικό σημείωμα προς τη λετονική Προεδρία, 2015 http://eige.europa.eu/content/document/gender-gap-in-pensions-in-the-eu-research-note-to-thelatvian-presidency 10081/15 ΓΒ/γομ/ΔΛ 11 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ