Οι χάρτες Το φυσικό περιβάλλον της Ευρώπης Οι κάτοικοι της Ευρώπης Οι οικονομικές δραστηριότητες των Ευρωπαίων

1. 2. 3. 4. Οι χάρτες Το φυσικό περιβάλλον της Ευρώπης Οι κάτοικοι της Ευρώπης Οι οικονομικές δραστηριότητες των Ευρωπαίων

Γεωγραφία Μάθημα: Οι έννοιες «γεωγραφική» και «Σχετική θέση» Φύλλο Εργασιών 1 Β Δ Κέντρο πόλης Α Ν Ποια είναι η θέση του σχολείου μας στην πόλη της Χαλκίδας; Πού βρίσκεται το σχολείο μας σε σχέση με άλλα σημαντικά και πολύ γνωστά μέρη της περιοχής μας, της πόλης μας; 2

Το σχολείο μας περικλείεται από τους δρόμους: 1. 2. 3. 4. 5. Η ταχυδρομική του διεύθυνση είναι: Google maps @38.4559756,23.5966372 Γεωγραφικές συντεταγμένες του 2ου Γυμνασίου Χαλκίδας 38ο 45 Β 23ο 59 Α Δηλαδή 38ο 45 Βόρειο γεωγραφικό πλάτος 23ο 59 Ανατολικό γεωγραφικό μήκος Σχετική θέση: Απόλυτη θέση: Γεωγραφική θέση: 3

Γεωγραφία - Μάθημα: Η σημασία της σχετικής θέσης για τους ανθρώπους ΦΕ 2 Επαναληπτική Άσκηση Χαρακτηρίστε τη θέση που περιγράφεται στις προτάσεις επιλέγοντας σχετική, απόλυτη ή γεωγραφική θέση 1. Το σπίτι μου βρίσκεται στην οδό Ελευθερίου Βενιζέλου 27 Α. Σχετική Β. Απόλυτη Γ. Γεωγραφική 2. Οι γεωγραφικές συντεταγμένες της Ακρόπολης είναι 37ο 58 Β και 23ο 46 Α Α. Σχετική Β. Απόλυτη Γ. Γεωγραφική 3. Το σχολείο βρίσκεται δίπλα στο πάρκο του Βούρκου Α. Σχετική Β. Απόλυτη Γ. Γεωγραφική 4. Στο κέντρο της Εύβοιας υψώνεται το βουνό Δίρφυς Α. Σχετική Β. Απόλυτη Γ. Γεωγραφική 4. Η Χαλκίδα βρίσκεται βόρεια της Αθήνας και απέχει περίπου 80χλμ από αυτή Α. Σχετική Β. Απόλυτη Γ. Γεωγραφική 5. Το ακρωτήριο Ταίναρο είναι το νοτιότερο άκρο της ηπειρωτικής Ελλάδας και έχει βόρειο γεωγραφικό πλάτος 36 μοίρες και 23 πρώτα λεπτά και ανατολικό γεωγραφικό μήκος 22 μοίρες και 29 πρώτα λεπτά Α. Σχετική Β. Απόλυτη Γ. Γεωγραφική 6. Σε μια παρτίδα σκάκι η λευκή βασίλισσα τοποθετείται πάντα στο λευκό τετράγωνο d1 Α. Σχετική Β. Απόλυτη Γ. Γεωγραφική 7. Χαλκίδα, Κάνηθος. Ενοικιάζεται δυάρι 65 τ.μ. Ευαγγελιστρία 24, 3ος όροφος. Α. Σχετική Β. Απόλυτη Γ. Γεωγραφική 8. Δώσαμε ραντεβού στην Παραλία στα Αγάλματα. Α. Σχετική Β. Απόλυτη Γ. Γεωγραφική 9. 35 χλμ βορειοδυτικά της Χαλκίδας συναντάμε το Προκόπι με τον Ναό του Αγίου Ιωάννου του Ρώσσου Α. Σχετική Β. Απόλυτη Γ. Γεωγραφική 10. Το λιμάνι του Πειραιά απέχει περίπου 10 χλμ από το κέντρο της Αθήνας Α. Σχετική Β. Απόλυτη Γ. Γεωγραφική Άσκηση 1 Εντόπισε κάθε μία από τις παρακάτω πόλεις στον γεωφυσικό χάρτη της Ελλάδας και ανάλογα με την θέση της βάλε τα σύμβολα Θ=Θάλασσα, Π=Πεδιάδα και Β=Βουνό 1. Αθήνα 2. Θεσσαλονίκη 3. Πάτρα 4. Ηράκλειο 5. Λάρισα 6. Βόλος 7. Πειραιάς 8. Ιωάννινα 9. Καβάλα 10. Χαλκίδα Άσκηση 2 Πώς επέδρασε η θέση όπου κτίστηκαν οι πόλεις αυτές στην ανάπτυξή τους; 4

Άσκηση 3 Διάβασε τις δύο αγγελίες που ακολουθούν και απάντησε στα ερωτήματα: Αγγελία Α: Χαλκίδα, Ποσειδωνία επί της οδού Ποσειδώνος 11, πωλείται μονοκατοικία 120 τ.μ. Πληροφορίες στο τηλέφωνο Αγγελία Β: Χαλκίδα, Ποσειδωνία επί της οδού Ποσειδώνος 11, πωλείται μονοκατοικία 120 τ.μ., δωμάτια ευάερα, ευήλια με ανατολικό προσανατολισμό. Διαθέτει μεγάλη αυλή, αποθήκη και γκαράζ. 50 μέτρα από τη θάλασσα, κοντά στον κεντρικό δρόμο και στάση λεωφορείου. Ερώτημα 1: Με ποια θέση συνδέεται η αγγελία Α; Απόλυτη ή σχετική; Με ποια θέση συνδέεται η αγγελία Β; Απόλυτη ή σχετική; Ερώτημα 2: Αν ήσασταν μέλος μια οικογένειας όπου οι γονείς εργάζονται στο κέντρο της Χαλκίδας και τα παιδιά είναι μαθητές Γυμνασίου και Λυκείου, ποια αγγελία σας δίνει περισσότερες πληροφορίες; Ποιες είναι αυτές και ποια μέλη της οικογένειας ίσως αφορούν. Τι άλλο θα θέλατε να γνωρίζετε από την αγγελία; Άσκηση 4 Δημιούργησε την δική σου αγγελία. Ας υποθέσουμε ότι έχεις ένα διαμέρισμα τριάρι 90 τμ στο κέντρο της Χαλκίδας, στο ρετιρέ μιας πολυκατοικίας και με θέα πάνω από την πόλη. Έχει καλό προσανατολισμό, είναι φωτεινό και διαμπερές. Τι αγγελία θα γράφατε για να προσελκύσετε μια οικογένεια με εργαζόμενους γονείς και παιδιά που μπορεί να είναι από νήπια έως έφηβοι; (χρησιμοποιείστε σημαντικά μέρη της περιοχής που θα είναι χρήσιμα και θα προσελκύσουν μια οικογένεια). 5

Γεωγραφία - Μάθημα: Μελετώντας με χάρτες τη θέση της Ευρώπης στον κόσμο ΦΕ 3 Α Μέρος: Γενικά για τους χάρτες 6

Β Μέρος: Η θέση της Ευρώπης στον κόσμο μέσα από τους χάρτες 71ο 36ο Ισημερινός 9ο Δ 1ος Μεσημβρινος Γκρίνουιτς 66ο Α Η θέση της Ευρώπης στη γη και σε σχέση με τις άλλες ηπείρους 1. Η Ευρώπη βρίσκεται στο Βόρειο / Νότιο ημισφαίριο και κυρίως στο Ανατολικό / Δυτικό Ημισφαίριο. 2. Εκτείνεται από.. έως.. Βόρειο Γεωγραφικό Πλάτος από Δυτικό έως.. Ανατολικό Γεωγραφικό Μήκος 3. Είναι. από τον Ισημερινό και τον Βόρειο Πόλο και έχει κλίμα. που ευνοεί τις ανθρώπινες δραστηριότητες, τις καλλιέργειες κτλ. 4. Έχει από τρεις πλευρές θάλασσα και όλα της τα σημεία δεν απέχουν (πολύ) μεγάλη απόσταση από την θάλασσα άρα έχουν αναπτυχθεί,..,...,.... κτλ δηλαδή δραστηριότητες που σχετίζονται με τη θάλασσα. 5. Είναι σε σχέση με τις άλλες ηπείρους. Βρίσκεται πολύ κοντά και ανάμεσα στις ηπείρους,.,.. οπότε χαρακτηρίζεται ως.. Μακριά της είναι οι ήπειροι:.... και..... 6. Όρια της Ευρώπης: Ανατολικά Συνορεύει με την. Και φυσικά όρια είναι τα... Όρη, η. Θάλασσα, η οροσειρά του, ο Πόντος και τα Στενά του.... -.. Νότια Βρίσκεται πολύ κοντά η Αφρική Και τα μεταξύ τους όρια είναι η... και ο Πορθμός του. Δυτικά Βρίσκεται σε σχετικά μικρή απόσταση η Αμερική Και το μεταξύ τους όριο είναι ο... Ωκεανός. Βόρεια Βρέχεται από τον... Ωκεανό. Ασκήσεις για το σπίτι γραπτώς: 1 και 2 Σελ 19 του βιβλίου και 1 και 2 Σελ 10 του Τετραδίου 7

Γεωγραφία - Μάθημα: H γεωλογική ιστορία της Ευρώπης και η ορογένεση ΦΕ 3β Επαναληπτική άσκηση Από εικόνα 6.1 και χάρτη 16.1 Όρια της Ευρώπης: Συμπληρώστε τα κενά και σημειώστε τα φυσικά όρια στον παραπάνω χάρτη. Ανατολικά Συνορεύει με την. Και φυσικά όρια είναι τα.... Όρη, η.. Θάλασσα, η οροσειρά του.., ο Πόντος και τα Στενά του.... -.. Νότια Βρίσκεται πολύ κοντά η Αφρική Και τα μεταξύ τους όρια είναι η.. και ο Πορθμός του. Δυτικά Βρίσκεται σε σχετικά μικρή απόσταση η Αμερική Και το μεταξύ τους όριο είναι ο.... Ωκεανός. Βόρεια Βρέχεται από τον... Ωκεανό. 8

Μάθημα : Η γεωλογική ιστορία της Ευρώπης η ορογένεση (ΦΕ 4 - συνοπτικά η θεωρία) Θα κάνουμε ένα ταξίδι που ξεκινάει 4.600 εκατομμύρια χρόνια πριν, τότε που δεν υπήρχε τίποτα από τη Γη μας παρά αστρική σκόνη και συντρίμμια, και φτάνει στο σήμερα και στη Γη μας όπως τη γνωρίζουμε. Θα επικεντρωθούμε στην Ευρώπη, την γεωλογική της ιστορία και τον τρόπο σχηματισμού των οροσειρών που της δίνουν το χαρακτηριστικό της ανάγλυφο. Προσδεθείτε για να ξεκινήσουμε! 4.600 εκατομμύρια χρόνια είναι αυτά! Το μεγάλο αυτό χρονικό διάστημα το χώρισαν οι επιστήμονες σε μικρότερα χρονικά διαστήματα, άνισα μεταξύ τους, και τα ονόμασαν γεωλογικούς αιώνες. Η οριοθέτηση των γεωλογικών αιώνων γίνεται με γνώμονα τη μορφή ζωής που αλλάζει (η παλιότερη μορφή προετοιμάζει την επόμενη) ή τις σημαντικές γεωλογικές αλλαγές που συμβαίνουν (πχ ορογενέσεις). Ξεκινώντας από το παρελθόν προς το παρόν, οι γεωλογικοί αιώνες ονομαστικά είναι: Προτεροζωικός, Παλαιοζωικός, Μεσοζωικός και Καινοζωικός. Ας γνωρίσουμε καλύτερα τους γεωλογικού αιώνες και τις πτυχώσεις που συνδέονται με αυτούς. Προτεροζωικός Μεγααιώνας ή Προκάμβριο (4.600-570 εκ. χρ. πριν) Ο αιώνας πριν τη ζωή Δεν υπάρχουν απολιθώματα Στο τεράστιο αυτό διάστημα οι αλλαγές γίνονται αργά. Η ζωή όπως την εννοούμε σήμερα δεν υπάρχει, μόνο βακτήρια και άλγες. Δεν υπάρχουν απολιθώματα από αυτόν τον γεωλογικό αιώνα ούτε ορογενέσεις. Απομεινάρια της Προκάμβριας πτύχωσης είναι η Ρωσική και η Σκανδιναβική ασπίδα, τεράστιες επίπεδες εκτάσεις. Παλαιοζωικός αιώνας (570 250 εκ. χρ. πριν) Παλαιά μορφή ζωής Απολιθώματα ασπόνδυλων Μια μεγάλη αναστάτωση στον φλοιό της γης και η αλλαγή της μορφής της ζωής σηματοδοτούν την έναρξη του επόμενου αιώνα που ονομάζεται Παλαιοζωικός. Η Καληδόνια Πτύχωση (570 εκ. χρ. πριν) ευθύνεται για τη δημιουργία των Σκανδιναβικών Άλπεων και των Οροπεδίων της Σκωτίας. Εμφανίζονται τα ασπόνδυλα ζώα και η ζωή αναπτύσσεται στη θάλασσα, εξαπλώνονται γυμνόσπερμα φυτά στη ξηρά. Στο μέσο αυτού του αιώνα, 410 εκ. χρ. πριν, η Βαρίσκια ή Ερκύνια Πτύχωση δημιουργεί τα Ουράλια Όρη στη Ρωσία, ο Μέλανας Δρυμός στη Γερμανία, ο Ιούρας στη Γαλλία-Ελβετία, τα Κανταβρικά όρη στη Ιβηρική Χερσόνησο. Μεσοζωικός αιώνας (250 65 εκ. χρ. πριν) Μέση ζωή Απολιθώματα Δεινοσαύρων Έντομα, ερπετά, πουλιά και τα πρώτα θηλαστικά εμφανίζονται. Κυριαρχούν αλλά και εξαφανίζονται οι Δεινόσαυροι, πιθανόν από πτώση μετεωρίτη. Καινοζωικός αιώνας (65 εκ. χρ. πριν σήμερα) Καινή=Νέα μορφή ζωής Απολιθώματα θηλαστικών Η καινή δηλαδή η νέα μορφή ζωής δίνει το όνομα του αιώνα αυτού. Τα ζώα και τα φυτά του αιώνα αυτού είναι πρόγονοι των σημερινών ζώων και φυτών. Ψάρια στη θάλασσα, θηλαστικά στην ξηρά, και πουλιά στον αέρα. Ο πρώτος άνθρωπος εμφανίζεται 2 με 2,5 ε. χρ. πριν. Η Αλπική πτύχωση στην αρχή του αιώνα δημιουργεί τη νότια Ευρώπη και σχηματίζονται πλήθος οροσειρών όπως Καύκασος, Καρπάθια, Αίμος, Άλπεις, Πίνδος, Βουνά ΠΕλοποννησου, Πυρηναία, Σιέρα Νεβάδα. Αυτή είναι συνοπτικά η γεωλογική ιστορία της Γης και η εξέλιξη των ορογενέσεων στην Ευρώπη. Στο επόμενο μάθημα θα μάθουμε πιο αναλυτικά την ιστορία σχηματισμού της Ευρώπης και ποιοι παράγοντες επέδρασαν στο ανάγλυφο της ηπείρου μας, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα. 9

Γεωγραφία - Μάθημα: H γεωλογική ιστορία της Ευρώπης και η ορογένεση ΦΕ 4 Από εικόνα 6.1 Άσκηση 1 Συμπληρώστε τους πίνακες Γεωλογικός Αιώνας Διάρκεια Χαρακτηριστικά Καινοζωικός 65 εκ χρόνια σήμερα (διάρκεια = περίπου ) Μεσοζωικός 250 65 εκ. χρόνια (διάρκεια = περίπου ) Παλαιοζωικός 570 250 εκ. χρόνια (διάρκεια = περίπου ) Προτεροζωικός Μεγααιώνας 4.500 570 εκ. χρόνια (διάρκεια = περίπου ) Από εικόνα 6.1 και χάρτη 16.1 Πτύχωση Αλπική Πότε; Γεωλογικός αιώνας Ορογένεση Πριν 65 εκ. χρόνια Ανάμεσα και.. αιώνα Εικόνα 6.1 Ερκύνια ή Βαρίσκια Πριν 410 εκ. χρόνια Στο μέσο του.. αιώνα *Έχουν οι γεωλογικοί αιώνες και περίοδοι την ίδια χρονική διάρκεια μεταξύ τους; ΝΑΙ ΟΧΙ *Έχουν οι γεωλογικοί αιώνες την ίδια διάρκεια με τους αιώνες της ανθρώπινης ιστορίας (100 χρόνια); ΝΑΙ ΟΧΙ Καληδόνια Πριν 570 εκ χρόνια Ανάμεσα και.. αιώνα *Σήμερα ζούμε: Γεωλογικός αιώνας:.. Γεωλογική περίοδος.. Από εικόνα 6.1 ο 2 Γυμνάσιο Χαλκίδας 10

Άσκηση 2 Α) Ποιο είναι το αίτιο που κινούνται οι λιθοσφαιρικές πλάκες; (Εικόνα 6.2 και 1η παράγραφος σελ 28) Β) Προς ποιες κατευθύνσεις κινούνται οι λιθοσφαιρικές πλάκες; Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα. (Εικόνα 6.3 και παράγραφοι 1η και 4η σελ 28) Κατεύθυνση κίνησης Λιθοσφαιρικών πλακών Παραδείγματα Τι συμβαίνει;.. Δηλ πλησιάζουν.. Δηλ απομακρύνονται.. Δηλ κινούνται παράλληλα σε αντίθετες διευθύνσεις Άσκηση 3 Με τις γνώσεις που ήδη έχετε και χρησιμοποιώντας το βιβλίο, την ηλ. Τάξη και το κείμενο που σας δίνετε: Α) Συμπληρώστε τα χαρακτηριστικά κάθε γεωλογικού αιώνα και την ορογένεση κάθε πτύχωσης. 11

Β) Συναρμολογήστε με τη σωστή σειρά των γεωλογικών αιώνων για να έχετε την ολοκληρωμένη εικόνα της γεωλογικής ιστορίας της Ευρώπης και τις ορογενέσεις σε αυτή. Μάθημα : Η γεωλογική ιστορία της Ευρώπης η ορογένεση & H διαμόρφωση του ανάγλυφου της Ευρώπης (ΦΕ 4 & 5 - συνοπτικά η θεωρία) Θα κάνουμε ένα ταξίδι που ξεκινάει 4.600 εκατομμύρια χρόνια πριν, τότε που δεν υπήρχε τίποτα από τη Γη μας παρά αστρική σκόνη και συντρίμμια, και φτάνει στο σήμερα και στη Γη μας όπως τη γνωρίζουμε. Θα επικεντρωθούμε στην Ευρώπη, την γεωλογική της ιστορία και τον τρόπο σχηματισμού των οροσειρών που της δίνουν το χαρακτηριστικό της ανάγλυφο. Προσδεθείτε για να ξεκινήσουμε! 4.600 εκατομμύρια χρόνια είναι αυτά! Το μεγάλο αυτό χρονικό διάστημα το χώρισαν οι επιστήμονες σε μικρότερα χρονικά διαστήματα, άνισα μεταξύ τους, και τα ονόμασαν γεωλογικούς αιώνες. Η οριοθέτηση των γεωλογικών αιώνων γίνεται με γνώμονα τη μορφή ζωής που αλλάζει (η παλιότερη μορφή προετοιμάζει την επόμενη) ή τις σημαντικές γεωλογικές αλλαγές που συμβαίνουν (πχ ορογενέσεις). Ξεκινώντας από το παρελθόν προς το παρόν, οι γεωλογικοί αιώνες ονομαστικά είναι: Προτεροζωικός, Παλαιοζωικός, Μεσοζωικός και Καινοζωικός. Ας γνωρίσουμε καλύτερα τους γεωλογικού αιώνες και τις πτυχώσεις που συνδέονται με αυτούς. Προτεροζωικός Μεγααιώνας ή Προκάμβριο (4.600-570 εκ. χρ. πριν) Ο αιώνας πριν τη ζωή Δεν υπάρχουν απολιθώματα Στο τεράστιο αυτό διάστημα οι αλλαγές γίνονται αργά. Η ζωή όπως την εννοούμε σήμερα δεν υπάρχει, μόνο βακτήρια και άλγες. Δεν υπάρχουν απολιθώματα από αυτόν τον γεωλογικό αιώνα ούτε ορογενέσεις. Σχηματίζεται η Αρχαιοευρώπη και επειδή στην περιοχή αυτή δεν έχουμε τεκτονικά γεγονότα για εκατοντάδες χρόνια, η διάβρωση την έχει μετατρέψει σε πεδιάδα. Απομεινάρια της Προκάμβριας πτύχωσης είναι η Ρωσική και η Σκανδιναβική ασπίδα, τεράστιες επίπεδες εκτάσεις. Παλαιοζωικός αιώνας (570 250 εκ. χρ. πριν) Παλαιά μορφή ζωής Απολιθώματα ασπόνδυλων Μια μεγάλη αναστάτωση στον φλοιό της γης και η αλλαγή της μορφής της ζωής σηματοδοτούν την έναρξη του επόμενου αιώνα που ονομάζεται Παλαιοζωικός. Η Καληδόνια Πτύχωση (570 εκ. χρ. πριν) ευθύνεται για τη δημιουργία των Σκανδιναβικών Άλπεων και των Οροπεδίων της Σκωτίας. Εμφανίζονται τα ασπόνδυλα ζώα και η ζωή αναπτύσσεται στη θάλασσα, εξαπλώνονται γυμνόσπερμα φυτά στη ξηρά. Στο μέσο αυτού του αιώνα, 410 εκ. χρ. πριν, η Βαρίσκια ή Ερκύνια Πτύχωση δημιουργεί τα Ουράλια Όρη στη Ρωσία, ο Μέλανας Δρυμός στη Γερμανία, ο Ιούρας στη Γαλλία-Ελβετία, τα Κανταβρικά όρη στη Ιβηρική Χερσόνησο. Από την αρχή του Παλαιοζωικού αιώνα αρχίζει να δημιουργείται η Παλαιοευρώπη, περιοχή που έχει διαβρωθεί έντονα από τους παγετώνες. Οι μάζες των πάγων διάβρωσαν τις ακτές και δημιούργησαν πολύπλοκους δαντελωτούς κόλπους, τα φιόρδ. Από το μέσο του Παλαιοζωικού αιώνα δημιουργείται η Μεσοευρώπη. Οι περιοχές που εντάσσονται στην Μεσοευρώπη δεν παρουσιάζουν πολύ υψηλό ανάγλυφο, εκτός από το εσωτερικό της Ιβηρικής Χερσονήσου, όπου υπάρχει το κεντρικό οροπέδιο, η Μεσέτα. Μεσοζωικός αιώνας (250 65 εκ. χρ. πριν) Μέση ζωή Απολιθώματα Δεινοσαύρων Έντομα, ερπετά, πουλιά και τα πρώτα θηλαστικά εμφανίζονται. Κυριαρχούν αλλά και εξαφανίζονται οι Δεινόσαυροι, πιθανόν από πτώση μετεωρίτη. Καινοζωικός αιώνας (65 εκ. χρ. πριν σήμερα) Καινή=Νέα μορφή ζωής Απολιθώματα θηλαστικών Η καινή δηλαδή η νέα μορφή ζωής δίνει το όνομα του αιώνα αυτού. Τα ζώα και τα φυτά του αιώνα αυτού είναι πρόγονοι των σημερινών ζώων και φυτών. Ψάρια στη θάλασσα, θηλαστικά στην ξηρά, και πουλιά στον αέρα. Ο πρώτος άνθρωπος εμφανίζεται 2 με 2,5 ε. χρ. πριν. Η Αλπική πτύχωση στην αρχή του αιώνα δημιουργεί τη νότια Ευρώπη και σχηματίζονται πλήθος οροσειρών όπως Καύκασος, Καρπάθια, Αίμος, Άλπεις, Πίνδος, Βουνά ΠΕλοποννησου, Πυρηναία, Σιέρα Νεβάδα. Η Νεοευρώπη άρχισε να σχηματίζεται στην αρχή του Καινοζωικού αιώνα και σ αυτήν εντάσσεται όλος ο ευρωπαϊκός νότος. Τα ψηλά και απότομα βουνά της δεν έχουν ακόμη διαβρωθεί αρκετά ώστε να χάσουν ύψος και να εξομαλυνθούν. Για τον λόγο αυτό δεν υπάρχουν μεγάλες πεδιάδες στη νότια Ευρώπη, ενώ οι υπάρχουσες είναι στενές και επιμήκεις ακολουθώντας την πορεία των ποταμών που κατεβαίνουν από τα βουνά. Αυτή είναι συνοπτικά η γεωλογική ιστορία της Γης και η εξέλιξη των ορογενέσεων στην Ευρώπη. Στο επόμενο μάθημα θα μάθουμε πιο αναλυτικά την ιστορία σχηματισμού της Ευρώπης και ποιοι παράγοντες επέδρασαν στο ανάγλυφο της ηπείρου μας, έτσι όπως έχει διαμορφωθεί σήμερα. 12

Γεωγραφία - Μάθημα: H διαμόρφωση του ανάγλυφου της Ευρώπης ΦΕ 5 13

Γεωγραφία - Μάθημα: H διαμόρφωση του ανάγλυφου της Ευρώπης Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα. (Εικόνες 6.4, 7.1 και χάρτης 16,1. Ειδικά για τα χαρακτηριστικά διαβάστε σελ 30 και 31) Γεωτεκτονική ενότητα Πτύχωση Νεοευρώπη Αλπική Μεσοευρώπη Βαρίσκια ή Ερκύνια Παλαιοευρώπη Καληδόνια Αρχαιοευρώπη Προκάμβρια Χώρες 14 Οροσειρές Πεδιάδες Χαρακτηριστικά

Άσκηση 2 Βρείτε χαρακτηριστικές φωτογραφίες από κάθε γεωτεκτονική ενότητα της Ευρώπης τέτοιες ώστε να φαίνονται τα χαρακτηριστικά κάθε περιοχής. 15

Άσκηση 3 Σημειώστε στο παρακάτω χάρτη: Α) τα όρια και τα ονόματα των γεωτεκτονικών ενοτήτων της Ευρώπης Χρωματίστε τις ενότητες με τα χρώματα στον προηγούμενο πίνακα Β) τα σημαντικότερα όρη και τις σημαντικότερες πεδιάδες 16

Γεωγραφία - Μάθημα: H γεωλογική ιστορία της Ελλάδας (ΦΕ 6) Άσκηση 1 Στην περιοχή μας συγκρούονται η ευρασιατική και η αφρικανική πλάκα. Συμπληρώστε τον πίνακα με βάση την εικόνα 8.1 και τις 3 πρώτες παραγράφους της σελίδας 33 Πλάκα Μικροπλάκα ή Κατεύθυνση κίνησης Αποτέλεσμα πλάκα Ευρασιατική Αραβική Αφρικανική Αφρικανική Άσκηση 2 Συνεχίστε το διάβασμα στη σελίδα 33 34, συμβουλευτείτε τους χάρτες που ακολουθούν και συμπληρώστε τον πίνακα. Χρονολογία Μορφή ελλαδικού χώρου Γεωλογικές διεργασίες και άλλες παρατηρήσεις Τηθύς 65 εκ. χρ. 35 εκ. χρ. 20 εκ. χρ. Αιγαιίτιδα 7 εκ. χρ. 2 εκ. χρ. 17

18

Φύλλο εργασιών 7 Γεωγραφία - Μάθημα 10: Σεισμική και ηφαιστειακή δράση στην Ευρώπη και την Ελλάδα 1. Σε ποιες περιοχές του ευρωπαϊκού χώρου σημειώνονται σεισμοί και υπάρχουν ηφαίστεια; 2. Συσχετίστε τις περιοχές με γεωλογικά φαινόμενα. 3. Ποιες περιοχές ονομάζονται τεκτονικά ενεργές ζώνες; 4. Ποια είναι τα κοινά αίτια δημιουργίας σεισμών και ηφαιστείων; 5. Σε ποιες χώρες παρατηρείται η μεγαλύτερη σεισμική δραστηριότητα; Και για ποιο λόγο; 6. Σε ποιες άλλες χώρες παρατηρείται σεισμική δραστηριότητα και που βρίσκονται αυτές; 7. Σε ποιες χώρες παρατηρείται λίγη έως καθόλου σεισμική δραστηριότητα και που βρίσκονται αυτές; 8. Ποια είναι η χώρα με την μεγαλύτερη σεισμική δραστηριότητα και γιατί συμβαίνει αυτό; Γιατί δεν έχουμε καταστροφές από τους πολλούς σεισμούς στη χώρα αυτή; 9. Έχουν όλες οι περιοχές της Ελλάδας την ίδια σεισμικότητα; Ποια είναι η περιοχή με την μεγαλύτερη σεισμική δραστηριότητα και ποιες επιμέρους περιοχές περιλαμβάνει; 10.Σε ποιες χώρες παρατηρείται ηφαιστειακή δραστηριότητα και ποια τα αντίστοιχα ηφαίστεια; 11. Τι είναι το ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου, ποια ηφαίστεια περιλαμβάνει; 12. Που οφείλουν την ύπαρξή τους οι θερμοπίδακες (γκέιζερς) της Ισλανδίας και οι θερμομεταλλικές ιαματικές πηγές της Ελλάδας; 13. Ποιες είναι οι πιο σημαντικές ιαματικές πηγές της Ελλάδας; 14. Ποια χώρα της Ευρώπης δεν έχει σεισμική και ηφαιστειακή δραστηριότητα και γιατί; Ή καλύτερα ή 2η έκδοση του φύλλου εργασιών παρακάτω; ο 2 Γυμνάσιο Χαλκίδας Σελίδα 19 από 1

Φύλλο εργασιών 7 Γεωγραφία - Μάθημα 11: Σεισμική και ηφαιστειακή δράση στην Ευρώπη και την Ελλάδα Άσκηση 1 Α) Γενικά ποια είναι τα κοινά αίτια δημιουργίας σεισμών και ηφαιστείων στη γη; Β) Ειδικά στην Ευρώπη, που συμβαίνουν σεισμοί και που υπάρχουν ηφαίστεια; Άσκηση 2 Συμπληρώστε τους πίνακες: Α) Χώρες Γεωλογική Ενότητα Μεγάλη σεισμικότητα Ηφαίστεια Ιταλία Καθόλου σεισμικότητα ο Χώρα Ελλάδα Μέτρια σεισμικότητα 2 Γυμνάσιο Χαλκίδας B) Ισλανδία Σελίδα 20 από 1

Άσκηση 3 Α) Ποια είναι η χώρα με τη μεγαλύτερη σεισμικότητα στην Ευρώπη;. Β) Συμβαίνουν μεγάλες καταστροφές λόγω των σεισμών στη χώρα αυτή ή όχι και γιατί;...................................................... Άσκηση 4 Α) Τι γνωρίζετε για το νησιωτικό τόξο; Β) Τι γνωρίζετε για το ηφαιστειακό τόξο του Αιγαίου; Άσκηση 5 Α) Σε τι οφείλουν την δημιουργία τους τα γκέιζερς της Ισλανδίας και οι ιαματικές πηγές της Ελλάδας; Β) Ποιες είναι οι γνωστότερες ιαματικές πηγές της Ελλάδας; ο 2 Γυμνάσιο Χαλκίδας Σελίδα 21 από 1

Φύλλο εργασιών 8 - - Γεωγραφία - Μάθημα: Γνωρίζω τον σεισμό Πηγές: Γενική Γραμματεία Πολιτικής Προστασίας και Βικιπαίδεια Άσκηση 1 Τι είναι ο σεισμός στη γη;...... Άσκηση 2 Τύποι σεισμών στον γήινο φλοιό: Ονομασία Ποσοστό Χαρακτηριστικά Σχεδόν 90% Περίπου 10% Ελάχιστο Ελάχιστο Ελάχιστο Άσκηση 3 Συμπληρώστε: Α) Εστία ή υπόκεντρο:....... Επίκεντρο:..... Εστιακό βάθος:...... Β) Ανάλογα με την απόσταση της.. από την.. της Γης (εστιακό βάθος), οι σεισμοί χαρακτηρίζονται ως: Επιφανειακοί ή σεισμοί μικρού βάθους (0 30 km) Σεισμοί ενδιαμέσου βάθους (30 70 km) Σεισμοί μεγάλου βάθους (άνω των 70 km) Άσκηση 4 Συμπληρώστε Κλίμακα ο 2 Γυμνάσιο Χαλκίδας Τι μετράει Που; Σελίδα 22 από 1 Παρατηρήσεις

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 9: «Η επίδραση των σεισμών και των ηφαιστείων στη ζωή μας» Θέμα 1 Ποιες είναι οι επιδράσεις των σεισμών Α) στη ζωή των ανθρώπων... Β) στην οικονομία... Θέμα 2 Ποιες είναι οι αρνητικές επιδράσεις των ηφαιστειακών εκρήξεων στην Ευρώπη και την Ελλάδα; Α) στη ζωή των ανθρώπων Β) στην οικονομία.. Θέμα 3 Ποιες είναι οι θετικές επιδράσεις της ηφαιστειακής δραστηριότητας στην οικονομία της Ευρώπης και της Ελλάδας; Θέμα 4 Ποιες ενδεικτικές ενέργειες μπορούν να συμβάλλουν στο να αντιμετωπίσουμε ανώδυνα και με μικρό οικονομικό κόστος ένα σεισμό; Α) για τις κατασκευές: Β) πριν το σεισμό: Γ) στη διάρκεια του σεισμού:.... Δ) μετά το σεισμό: ο 2 Γυμνάσιο Χαλκίδας Σελίδα 23 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 10: «Οι φυσιογραφικές περιοχές της Ευρώπης» Θέμα 1 Α) Έννοια: Φυσιογραφικές περιοχές Β) Είναι το ανάγλυφο ή το κλίμα περιοριστικοί παράγοντες για την ανάπτυξη των ευρωπαϊκών χωρών ή όχι και γιατί; Φυσιογραφικές περιοχές Κοινά......................... Κοινός....... Εικ. 1: Φυσιογραφικές περιοχές Εικ. 2: Γεωλογικές ενότητες Θέμα 2 Μελετείστε και συγκρίνετε τους δύο παραπάνω χάρτες ώστε να συμπληρώσετε τον πίνακα που ακολουθεί: Φυσιογραφική Περιοχή Γεωλογική Ενότητα Ενδεικτικές Χώρες Μορφολογικά Χαρακτηριστικά Φυσικός Πλούτος 1. Η Ευρώπη των πεδιάδων 2. Η Ευρώπη των βόρειων, Κεντρικών, δυτικών Υψίπεδων 3. Η Ευρώπη των υψηλών οροσειρών Σελίδα 24 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 11: «Οι θάλασσες της Ευρώπης» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1: Σημειώστε τα ονόματα των θαλασσών ξεκινώντας από τα ανατολικά της Ευρώπης, συνεχίζοντας νότια, δυτικά και τέλος βόρεια καθώς και όλες τις στήλες του πίνακα. (συμβουλευτείτε τον χάρτη 12.1) Θάλασσα Θέση Χαρακτηρισμός Αιτία δημιουργίας Χώρες που βρέχει 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. 15. Θέμα 2: Σημειώστε τα ονόματα των σημαντικότερων λιμανιών και των χωρών που βρίσκονται, κινούμενοι κατά τον ίδιο τρόπο στο χάρτη.......... Θέμα 3: Ποιοι είναι οι τρεις πρώτοι στόλοι της Ευρώπης με κριτήριο την πλοιοκτησία;... Θέμα 4: Υπάρχει μεγάλη ναυτική παράδοση στην Ευρώπη; Γιατί συμβαίνει αυτό και τι σημαίνει; (πλήρης ανάπτυξη)........................ Θέμα 5: Ποια προϊόντα διακινούνται με το ναυτικό εμπόριο ανά περιοχή σύμφωνα με την παραγωγή της;............ Θέμα 6: Σχολιάστε τη ρύπανση των θαλασσών της Ευρώπης. (συμβουλευτείτε τον χάρτη 12.2)............ Σελίδα 25 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 12: «H Μεσόγειος θάλασσα» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Μεσόγειος Θάλασσα α. Ποια είναι η θέση της Μεσογείου στην Ευρώπη και σε σχέση με τις άλλες ηπείρους;... β. Είναι κλειστή ή ανοιχτή θάλασσα η Μεσόγειος και ποια είναι τα σημεία επικοινωνίας της με άλλες θάλασσες; (συμβουλευτείτε τον χάρτη 14.1) Θέμα 2 α. Ποιες χώρες της Ευρώπης βρέχει η Μεσόγειος; (συμβουλευτείτε τον Online χάρτη) β. Ποιες είναι οι χερσόνησοι της Μεσογείου; (συμβουλευτείτε τον χάρτη 14.1) γ. Σε ποια περιοχή της Μεσογείου ο οριζόντιος διαμελισμός είναι πιο έντονος; Στον μεσογειακό βορρά ή στον μεσογειακό νότο; (συμβουλευτείτε τον χάρτη 14.1) Θέμα 3 α. Ποα είναι τα πέντε μεγαλύτερα νησιά της Μεσογείου; (κατά σειρά από το μεγαλύτερο προς το μικρότερο) Β. Ποια είναι τα πέντε μεγαλύτερα ηφαίστεια της Ευρώπης που βρίσκονται στην περιοχή της Μεσογείου; Θέμα 4 α. Παρατηρώντας τα βάθη της Μεσογείου, σε ποιες επιμέρους θαλάσσιες λεκάνες θα τη χωρίζατε; (συμβουλευτείτε τον χάρτη 14.1) β. Που συναντάται το μεγαλύτερο βάθος της Μεσογείου; Θέμα 5 α. Περιγράψτε το κλίμα της περιοχής της Μεσογείου. β. Ποια φυτά ευδοκιμούν σε αυτόν τον τύπο κλίματος και καλλιεργούνται στην περιοχή της μεσογείου;... Σελίδα 26 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 13: «Οι άνθρωποι στη Μεσόγειο» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Συμπληρώστε τον πίνακα με τα μεσογειακά κράτη ανά ήπειρο. Τα μεσογειακά κράτη Ήπειρος Ευρώπη (12) Ασία (4) Αφρική (5) Θέμα 2 α. Ακολουθείστε την ακτογραμμή και γράψτε τα λιμάνια της Μεσογείου. β. Που βρίσκονται τα περισσότερα; Στον Μεσογειακό Βορρά ή στον Μεσογειακό Νότο; Θέμα 3 α. Που βρίσκονται τα ναυάγια των πετρελαιοφόρων στην Μεσόγειο θάλασσα και γιατί συμβαίνει αυτό;... Β. Τι επιπτώσεις έχουν τα ναυάγια; Θέμα 4 Σημαντικοί οικονομικοί πόροι των χωρών της Μεσογείου: α. Καλλιέργειες: β. Αλιεία: γ. Εμπόριο δ. Τουρισμός: Θέμα 5 Ποιες ανθρώπινες δραστηριότητες επιβαρύνουν περιβαλλοντικά την Μεσόγειο και με ποιο τρόπο; Θέμα Bonus! Δοκιμάστε το κουίζ του φωτόδεντρου! Κάντε κλικ εδώ! Σελίδα 27 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 14: «Τα βουνά και οι πεδιάδες στη ζωή των Ευρωπαίων» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Συμπληρώστε τον πίνακα με τα βουνά και τις πεδιάδες της Ευρώπης καθώς και τη χώρα ή τις χώρες που βρίσκονται. Οδηγίες: Χρησιμοποιείστε τον χάρτη «16.1 Γεωμορφολογικός χάρτης της Ευρώπης» και κινηθείτε από Ανατολή προς Δύση. Ονομασία Κράτος ή Κράτη Ονομασία Κράτος ή Κράτη Βουνό Πεδιάδα Θέμα 2 α. Σημειώστε τις «υπηρεσίες» και τα αγαθά (προϊόντα) που προσφέρουν τα ευρωπαϊκά βουνά στον άνθρωπο. β. Σημειώστε τις «υπηρεσίες» και τα αγαθά (προϊόντα) που προσφέρουν οι ευρωπαϊκές πεδιάδες στον άνθρωπο. Θέμα 3 α. Τι δυσκολίες που παρουσιάζει η διαβίωση σε ορεινές περιοχές της ευρωπαϊκής ηπείρου; Β. Τι ισχύει για τη διαβίωση στις πεδινές περιοχές; Θέμα 4 Ποια είναι η επίδραση του ανάγλυφου στην ανάπτυξη των ευρωπαϊκών χωρών παλαιότερα και τώρα; (Οδηγίες: Συγκρίνετε τα στοιχεία για την Ελβετία και την Πολωνία (κλικ) για να πάρετε πληροφορίες για το τι συμβαίνει τώρα) Θέμα 5 Χρησιμοποίησε τα γράμματα (Υ) για τις «υπηρεσίες» και (Δ) για τις δυσχέρειες, προκειμένου να χαρακτηρίσεις τις παρακάτω φράσεις οι οποίες αναφέρονται στην επίδραση που έχουν τα ευρωπαϊκά βουνά στη ζωή των κατοίκων της ηπείρου: β. Αποκλεισμός οδικών αρτηριών από κατολισθήα. Ξυλεία για κατασκευή επίπλων. () () σεις. γ. Καταστροφή υποδομών από χιονο( ) δ. Λειτουργία χιονοδρομικών κέντρων. () πτώσεις. ε. Εξόρυξη μεταλλευμάτων και πετρωστ. Παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από υδατο() () μάτων. πτώσεις. Σελίδα 28 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 15: «Το κλίμα της Ευρώπης» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Ποιοι παράγοντες διαμορφώνουν το κλίμα ενός τόπου; Τι ισχύει ειδικά για την Ευρώπη; Οδηγίες: Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα αντλώντας πληροφορίες από την ενότητα «Μελετώ στο σπίτι» Το κλίμα γενικά επηρεάζεται από: Ειδικά για την Ευρώπη ισχύουν: 1. Γεωγραφικό πλάτος 2. Απόσταση από τη θάλασσα 3. Υψόμετρο 4. Ειδικές τοπικές συνθήκες 5. Άλλοι παράγοντες Θέμα 2 α. Αν λάβετε υπόψη τους παραπάνω παράγοντες τι ισχύει γενικά για το κλίμα της Ευρώπης; β. Με βάση το: «19.1 Κλιματικός χάρτης της Ευρώπης» συμπληρώστε συμπληρώστε την πρώτη στήλη του πίνακα που ακολουθεί. Κατόπιν από την ενότητα «Μελετώ στο σπίτι» συμπληρώστε τις άλλες δύο στήλες. Σελίδα 29 από 1

ΚΛΙΜΑΤΙΚΟΣ ΤΥΠΟΣ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΕΠΙΚΡΑΤΗΣΗΣ 1. Ωκεάνιο κλίμα 2. Ηπειρωτικό κλίμα (νότιο) 3. Ηπειρωτικό κλίμα (Βόρειο) 4. Μεταβατικό κλίμα 5. Μεσογειακό κλίμα 6. Πολικό κλίμα 7. Ορεινό κλίμα (κλίμα ύψους) Θέμα 3 α. Πως επηρεάζει το κλίμα τη ζωή των Ευρωπαίων; Οδηγίες: αντλείστε πληροφορίες από την ενότητα «Μελετώ στο σπίτι» β. Δημιουργείστε πίνακα για να παρουσιάσετε τις παραπάνω πληροφορίες. Θέμα 4 Στο διπλανό διάγραμμα φαίνονται οι μέσες θερμοκρασίες δύο πόλεων τον χειμώνα και το καλοκαίρι. Σου δίνεται η πληροφορία πως η μία πόλη έχει ωκεάνιο κλίμα, ενώ η άλλη ηπειρωτικό. Συμπληρώστε τον πίνακα που ακολουθεί για να απαντήσετε στο ερώτημα: Ποια πόλη, η Α ή η Β, έχει ωκεάνιο κλίμα και γιατί;... Σελίδα 30 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 16: «Η βλάστηση της Ευρώπης» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Ποιες είναι οι μορφές βλάστησης που συναντώνται στην Ευρώπη. Οδηγίες: Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα αντλώντας πληροφορίες από την ενότητα «Μελετώ στο σπίτι» Μορφές βλάστησης 1. Τούντρα Φυτά Ζώα Χώρες 3. Φυλλοβόλα μεικτά δάση 4. Στέπες 2. Τάιγκα 5. Ορεινή βλάστηση 6. Μεσογειακή βλάστηση Θέμα 2 α. Πώς επηρεάζεται η φυσική βλάστηση της Ευρώπης από τον άνθρωπο. β. Τι πρέπει να κάνουμε για να προστατεύσουμε τα δάση; Θέμα 3 Χαρακτήρισε τις παρακάτω προτάσεις με το γράμμα (Σ), αν είναι σωστές, και με το γράμμα (Λ), αν είναι λανθασμένες: α. Η επέκταση των πόλεων και των χωραφιών δεν επηρεάζει αρνητικά τα δάση. β. Οι σκανδιναβικές χώρες παράγουν σημαντικές ποσότητες χαρτιού. γ. Στη Μεσόγειο, στην οποία οι βροχές είναι λιγοστές, αναπτύσσονται κυρίως δάση κωνοφόρων. δ. Τάιγκα ονομάζεται ο τύπος της βλάστησης στον οποίο κυριαρχούν τα βρύα και οι λειχήνες. Σελίδα 31 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 17: «Η πολιτική διαίρεση της Ευρώπης» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Συμβουλευτείτε τον χάρτη 25.1 και τον πίνακα 25.3 και απαντήστε στις παρακάτω ερωτήσεις: (βοηθητικά: χρησιμοποιείστε το αρχείο υπολογιστικού φύλλου!) α. Πόσα είναι τα ευρωπαϊκά κράτη; β. Ποιο είναι το μεγαλύτερο σε έκταση κράτος;. γ. Ποιο είναι το μικρότερο σε έκταση κράτος;....... δ. Ποιο είναι το μεγαλύτερο σε πληθυσμό κράτος;... ε. Ποιο είναι το μικρότερο σε πληθυσμό κράτος;.. στ. Η Ασία, η μεγαλύτερη σε έκταση ήπειρος της Γης, χωρίζεται σε 48 κράτη. Η Ευρώπης είναι τέσσερις φορές μικρότερη σε έκταση από την Ασία. Πιστεύετε ότι τα κράτη της ευρωπαϊκής ηπείρου είναι πολλά ή λίγα σε σχέση με την έκτασή της;.... ζ) Σε ποια περιοχή της Ευρώπης βρίσκονται τα περισσότερα κράτη;..... Θέμα 2 Ποιες είναι οι χώρες της Ευρώπης; Οδηγίες: Συμπληρώστε τον παρακάτω πίνακα με βάση τον χάρτη 25.1 και βοηθητικά με τον πίνακα σελ 89 Να γίνει παρουσίαση χωρών, πρωτευουσών και σημαιών ανά περιοχή. Θέση στον χάρτη Χώρα Πρωτεύουσα 1. Κέντρο (9) 2. Νότια (20) 3. Δυτικά (4) 4. Βόρεια (6) 5. Ανατολικά (7) Θέμα 3 α) Γιατί η Ευρώπη παρόλο που είναι μια μικρή σε έκταση ήπειρος είναι χωρισμένη σε τόσα πολλά κράτη; Τι προκαλεί αυτό; β) Ποια είναι τα γενικά χαρακτηριστικά των κρατών της ευρωπαϊκής ηπείρου; Υπάρχουν διαφορές ανάμεσα στα κράτη ή ακόμη και στους κατοίκους του ίδιου κράτους;... Σελίδα 32 από 1

Θέμα 4 α) Ποιες είναι οι τρεις μεγάλες ομάδες κρατών της Ευρώπης ανάλογα με τα οικονομικά δεδομένα και ποια τα χαρακτηριστικά κάθε ομάδας; β) Με ποια άλλα (ενδεικτικά) κριτήρια μπορεί να χωριστεί η Ευρώπη σε περιοχές; Αξιολόγηση 1. Αντιστοίχισε τις ευρωπαϊκές χώρες (1η στήλη) με τις πρωτεύουσες τους (2η στήλη): 1. Ηνωμένο Βασίλειο α. Παρίσι 2. Γαλλία β. Βουδαπέστη Χώρα 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 Πρωτεύουσ 3. Νορβηγία γ. Βίλνιους α 4. Μάλτα δ. Μπρατισλάβα 5. Λιθουανία 6. Ουκρανία 7. Ρωσία 8. Σλοβακία 9. Ουγγαρία 10. Ελβετία ε. Βέρνη στ. Λονδίνο ζ. Κίεβο η. Όσλο θ. Βαλέτα ι. Μόσχα 2. Με τη βοήθεια του χάρτη 25.1 και του πίνακα 25.3 γράψε: α. Τα πέντε μεγαλύτερα και τα πέντε μικρότερα ευρωπαϊκά κράτη σε έκταση. β. Τα πέντε μεγαλύτερα και τα πέντε μικρότερα ευρωπαϊκά κράτη σε πληθυσμό. γ. Τα πέντε νησιωτικά κράτη της Ευρώπης. δ. Τα κράτη των πέντε μεγάλων χερσονήσων της Ευρώπης (Σκανδιναβική, Ιταλική, Ιβηρική, Βαλκανική, Γιουτλάνδης)... Σελίδα 33 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 18: «ΗΕυρωπαϊκή Ένωση» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 α) Συμπληρώστε τα παρακάτω: Τι είναι η Ευρωπαϊκή ένωση;... Ποια είναι η κεντρική της ιδέα:.... Πως είναι η σημαία της;........ Ποιος είναι ο ευρωπαϊκός ύμνος;............ Ποιο είναι το έμβλημά της;............ β) Ποια κριτήρια πρέπει να εκπληρώνει κάποιο κράτος για να ενταχθεί στην ΕΕ;................ Θέμα 2 α) Γράψτε και αναλύστε (από ποιους αποτελείται, κάθε πότε εκλέγεται, ποιος ο ρόλος του) καθένα από τα τρία βασικά θεσμικά όργανα της Ε.Ε......................................... β) Σημειώστε το κατάλληλο θεσμικό όργανο ανάλογα με τον ρόλο του στην διαδικασία δημιουργίας και τήρησης της κοινοτικής νομοθεσίας.. : νομοθετική πρωτοβουλία. : εξετάζει και ενδεχομένως τροποποιεί νομοσχέδια. : τελική απόφαση και έκδοση νόμου. : φροντίζει για την εφαρμογή γ) Ποια άλλα θεσμικά όργανα γνωρίζετε;.... Θέμα 3 Σημαντικές ημερομηνίες. Συμπληρώστε τι συνέβη. 9 / 5 / 1950 :.... 25 / 3 / 1957 (ισχύς 1-1-1958):.. 1 / 1 / 1981 :.. 1986 :.. 7 / 2 / 1992 (ισχύς 1-1-1993): 1 / 5 / 1999:... 1 / 1 / 2002 :.. 1 / 2 / 2003 :..... 13 / 12 /2007 (ισχύς 1 / 9 /2009):..... 2012 :. Σελίδα 34 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 19: «H σημασία της Ευρωπαϊκής Ένωσης» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Ποια είναι τα επιτεύγματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Θέμα 2 Ποια είναι τα σημαντικότερα προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν στην Ευρωπαϊκή Ένωση;... Θέμα 3 α) Σε τι ωφελήθηκε η Ελλάδα από την ένταξή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση; β) Σε τι ωφελήθηκε η Ευρώπη από την ένταξη της Ελλάδας στην Ευρωπαϊκή Ένωση; Αξιολογώ τι έμαθα Χαρακτήρισε τις παρακάτω προτάσεις με το γράμμα (Σ), αν είναι σωστές, και με το γράμμα (Λ), αν είναι λανθασμένες: α. καταπολέμηση της ανεργίας (και ειδικά της ανεργίας των νέων) δεν αποτελεί προτεραιότητα για την Ε.Ε. β. Ένα μειονέκτημα του ευρώ είναι ότι δεν μπορεί κανείς να κάνει εύκολα σύγκριση τιμών ίδιων προϊόντων σε διαφορετικές χώρες της Ε.Ε. γ. Η Ε.Ε. χρηματοδοτεί αναπτυξιακά προγράμματα στη χώρα μας, στο πλαίσιο του στόχου επίτευξης ισορροπημένης οικονομικής και κοινωνικής συνοχής για όλα τα κράτη-μέλη της Ένωσης. δ. Η Ε.Ε., με την Ελλάδα στους κόλπους της, ανέπτυξε στενότερες σχέσεις συνεργασίας με ευαίσθητες περιοχές του πλανήτη όπως τα Βαλκάνια και η Μέση Ανατολή. Σελίδα 35 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 20: «O πληθυσμός της Ευρώπης» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Λάβετε υπόψη τον πίνακα 29.1 και την ενότητα «Μελετώ στο σπίτι» και απαντήστε: α) Πόσος είναι ο πληθυσμός της Ευρώπης; β) Η Ευρώπη είναι μια αραιοκατοικημένη ή μια πυκνοκατοικημένη ήπειρος; Θέμα 2 Πως εξελίχθηκε ο ευρωπαϊκός πληθυσμός στο πέρασμα των αιώνων; Μέχρι τις αρχές του 19ου αιώνα: Από το 1800 έως το 1970: Από το 1970 και μετά: Αξιολογώ τι έμαθα 1. Αν παρατηρήσεις τον πίνακα 29.3, θα διαπιστώσεις ότι η αύξηση του ευρωπαϊκού πληθυσμού από το 1930 έως το 1950 ήταν 50 εκατομμύρια και από το 1950 έως το 1970 ήταν 106 εκατομμύρια. Ποιο ιστορικό γεγονός επηρέασε την εξέλιξη του πληθυσμού μεταξύ των ετών 1930-1950; 2. Πού οφείλεται, κατά τη γνώμη σου, η αργή πλέον αύξηση του πληθυσμού της Ευρώπης μετά τη δεκαετία του 1970; Σελίδα 36 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 21: «Τα χαρακτηριστικά του πληθυσμού της Ευρώπης» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Ορισμένα από τα κύρια χαρακτηριστικά του πληθυσμού της Ευρώπης είναι: Θέμα 2 Από τι εξαρτάται η μεγάλη μέση πληθυσμιακή πυκνότητα της Ευρώπης; Ποιες είναι οι πιο πυκνοκατοικημένες περιοχές της Ευρώπης και από τι εξαρτάται αυτό; Ποιες είναι οι πιο αραιοκατοικημένες περιοχές της Ευρώπης και από τι εξαρτάται αυτό; Θέμα 3 Γιατί συμβαίνει η αστικοποίηση; Διαφέρει ο βαθμός αστικοποίησης από χώρα σε χώρα; Θέμα 4 Τι είναι το δημογραφικό πρόβλημα της Ευρώπης και τι σημαίνει αυτό για το μέλλον της; Θέμα 5 Τι συμβαίνει με την μετανάστευση στην Ευρώπης και τους σημερινούς μετανάστες; Αξιολογώ τι έμαθα Χαρακτήρισε τις παρακάτω προτάσεις με το γράμμα (Σ), αν είναι σωστές, και με το γράμμα (Λ), αν είναι λανθασμένες: α. Η αύξηση του μέσου όρου ζωής στην Ευρώπη είναι αποτέλεσμα ευημερίας. β. Η Σκανδιναβική Χερσόνησος έχει μεγάλη πυκνότητα πληθυσμού. γ. Η αναλογία νεαρών ατόμων σε σχέση με τον συνολικό πληθυσμό της Ευρώπης είναι η μεγαλύτερη από όλες τις ηπείρους. δ. Η αστικοποίηση είναι μικρή στην ευρωπαϊκή ήπειρο, αν και το μεγαλύτερο ποσοστό των Ευρωπαίων ζει σε μεγάλες πόλεις. Σελίδα 37 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 22: «Τα πολιτισμικά χαρακτηριστικά των Ευρωπαίων» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 α. Ποιες είναι οι τρεις κυριότερες γλωσσικές ομάδες στην Ευρώπη;...... β. Ποια θρησκεία κυριαρχεί στην Ευρώπη;....... Θέμα 2 α. Πώς οι ευρωπαϊκοί λαοί αντιμετώπισαν κάποιες φορές στο παρελθόν τις πολιτισμικές τους διαφορές (π.χ. όσον αφορά τη θρησκεία); β. Πώς επιχειρούν να αντιμετωπίσουν σήμερα τις πολιτισμικές τους διαφορές (όσον αφορά τη θρησκεία, τη γλώσσα, τα ήθη και έθιμα κτλ.);............ γ. Γιατί η πολιτισμική ποικιλία και πολυμορφία είναι δύναμη για την Ευρώπη;..... δ. Πώς μπορούμε να πετύχουμε την αρμονική συμβίωση με τους υπόλοιπους λαούς της Ευρώπης παρά τις πολιτισμικές μας διαφορές;.. Θέμα 3 Ανάφερε τρία χαρακτηριστικά του ευρωπαϊκού πληθυσμού. 1. 2. 3. Θέμα 4 Για ποιους λόγους η σημασία της ελληνικής γλώσσας είναι μεγάλη για τον ευρωπαϊκό πολιτισμό; Σελίδα 38 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 23: «Οι βαλκανικές χώρες» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Οριοθέτηση βαλκανικής χερσονήσου: Νοτιοανατολικό άκρο ευρωπαϊκής ηπείρου, ορεινή κατά κανόνα, μικρές πεδιάδες που ακολουθούν τη ροή των ποταμών και αραιοκατοικημένες χώρες. Βρέχεται από ανατολικά προς δυτικά:... Βόρεια όρια: 1200 χλμ, συμβατικά τη γραμμή των ποταμών.. και. Θέμα 2 α) Πλούσιος κατακόρυφος διαμελισμός: Βουνά:... Πεδιάδες:.... β) Πλούσιος οριζόντιος διαμελισμός: Νησιά:... Ακτές:.... Θέμα 3 Με τη βοήθεια των χαρτών 32.1 και 32.2 συμπλήρωσε τον πίνακα που ακολουθεί, σύμφωνα με την υπόδειξη: Βαλκανική χώρα Κύρια θρησκεία Κύρια γλώσσα ή γλωσσική ομάδα Αλβανία Μωαμεθανισμός Αλβανική Βοσνία-Ερζεγοβίνη Βουλγαρία Ελλάδα Κροατία Μαυροβούνιο Π.Γ.Δ.Μ. Ρουμανία Σερβία Σλοβενία Τουρκία Θέμα 4 Ποιοι παράγοντες έπαιξαν ρόλο στη διαμόρφωση των χαρακτηριστικών των Βαλκανικών χωρών; Θέμα 5 Αντιστοίχισε τις βαλκανικές χώρες (1η στήλη) με τις πρωτεύουσές τους (2η στήλη): 1. Αλβανία α. Ζάγκρεμπ 1 7 2. Κροατία β. Ποντγκόριτσα 2 8 3. Σερβία γ. Σόφια 3 9 4. Βουλγαρία δ. Βελιγράδι 4 10 5. Σλοβενία ε. Σκόπια 5 11 6. Βοσνία-Ερζεγοβίνη στ. Άγκυρα 6 7. Π.Γ.Δ.Μ. ζ. Βουκουρέστι 8. Ελλάδα η. Σαράγεβο 9. Ρουμανία θ. Αθήνα 10. Τουρκία ι. Λιουμπλιάνα 11. Μαυροβούνιο ια.τίρανα Σελίδα 39 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 24: «Οι γείτονές μας στα Βαλκάνια» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Σημειώστε τις βαλκανικές χώρες με τις οποίες συνορεύει η χώρα μας. Κινηθείτε στον χάρτη από την ανατολή προς τη δύση..... Θέμα 2 Γράψτε τα κράτη με τα οποία συνορεύουμε, την πρωτεύουσά, σημαία και τα κυριότερα χαρακτηριστικά Βαλκανική χώρα Πρωτεύουσα Σημαία Χαρακτηριστικά με την οποία συνορεύουμε Τουρκία Βουλγαρία Π.Γ.Δ.Μ Αλβανία Θέμα 3 Χαρακτήρισε τις παρακάτω προτάσεις με το γράμμα (Σ), αν είναι σωστές, και με το γράμμα (Λ), αν είναι λανθασμένες: α. Ο Νέστος, ο Στρυμόνας και ο Έβρος είναι διασυνοριακοί ποταμοί και πηγάζουν από τη Βουλγαρία. β. Το μεγαλύτερο ποσοστό ξένων μεταναστών στη χώρα μας προέρχεται από την Π.Γ.Δ.Μ. γ. Η Ελλάδα είναι η πρώτη χώρα σε επενδύσεις στην Αλβανία και στην Π.Γ.Δ.Μ. δ. Η πληθυσμιακή πυκνότητα της Βουλγαρίας είναι αρκετά μεγαλύτερη από αυτήν της Ελλάδας. ε. Το έδαφος της Π.Γ.Δ.Μ. είναι κυρίως πεδινό, με τον ποταμό Αξιό να διασχίζει την πεδιάδα από βορρά προς νότο. Θέμα 4 Αντιστοιχίστε κάθε χώρα της πρώτης στήλης με το φυσικό σύνορό της με την χώρα μας. 1. Αλβανία α. Ποταμός Έβρος 2. Βουλγαρία β. Όρος Βόρας 3. Π.Γ.Δ.Μ. γ. Όρος Γράμος 4. Τουρκία δ. Οροσειρά Ροδόπης Σελίδα 40 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 25: «Οι τομείς παραγωγής της ευρωπαϊκής οικονομίας» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Αναλύστε κάθε τομέα παραγωγής μιας χώρας. a)..... b)..... c) Θέμα 2 Ποιοι είναι οι παράγοντες από τους οποίους εξαρτάται η παραγωγή μιας χώρας. Θέμα 3 Ποια είναι τα κριτήρια (δείκτες) με τα οποία κατατάσσουμε μια χώρα σε σχέση με την ανάπτυξή της. Θέμα 4 α) Γράψτε μερικές από τις οικονομικές δραστηριότητες στην Ευρώπη σε κάθε τομέα παραγωγής. β) Τι συμβαίνει στη χώρα μας. Θέμα 5 Ι) Κατάταξε τα παρακάτω επαγγέλματα στον τομέα παραγωγής στον οποίο πιστεύεις ότι ανήκουν: α) ξυλοκόπος, β) επιπλοποιός, γ) έμπορος επίπλων, δ) δικηγόρος, ε) υποδηματοποιός, στ) τσαγκάρης, ζ) βυρσοδέψης, η) διανομέας πίτσας, θ) κατασκευαστής ιστοσελίδων, ι) κατασκευαστής γεφυρών..... ΙΙ) Με τη βοήθεια του πίνακα 37.1 ανάφερε ποιος τομέας παραγωγής υπερτερεί στην παραγωγική διαδικασία της χώρας μας και ονόμασε πέντε επαγγέλματα που κατά τη γνώμη σου εντάσσονται σ' αυτόν....... Σελίδα 41 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 26: «H γεωργία και η δασοκομία στην Ευρώπη» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Από ποιους παράγοντες εξαρτάται η γεωργία στην Ευρώπη; a).... b) c) d) e) f) g) h)... Θέμα 2 Ποιες είναι οι περιοχές της Ευρώπης με κριτήριο την παραγωγή τους παραγωγή; a).... b)......... c) d) Θέμα 3 Τι είναι η κοινή αγροτική πολιτική (Κ.Α.Π.) των κρατών-μελών της Ε.Ε; Ποιες ανάγκες μπορεί να εξυπηρετήσει η ύπαρξη της;... Θέμα 4 Τι είναι η δασοκομία; Τι συμβαίνει με την δασοκομία στην Ευρώπη; Θέμα 5 Σχημάτισε προτάσεις με τις λέξεις: βιολογική γεωργία, εκμηχάνιση της γεωργίας, γεωργική παραγωγή, λιπάσματα, Κ.Α.Π...... Σελίδα 42 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 27: «Η κτηνοτροφία, η αλιεία και οι υδοατοκαλλιέργιες στη Ευρώπη» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Ποια είναι η γεωγραφική κατανομή της κτηνοτροφικής δραστηριότητας στην Ευρώπη; a) b) c) d) e) f) Θέμα 2 Σε ποιες θάλασσας της Ευρώπης υπάρχει αναπτυγμένη αλιεία; Αναλύστε τι συμβαίνει. Θέμα 3 Τι συμβαίνει με την υδατοκαλλιέργεια στην Ευρώπη;... Θέμα 4 Σχημάτισε προτάσεις με τις λέξεις: εντατική κτηνοτροφία, υδατοκαλλιέργειες, βόρειος Ατλαντικός Ωκεανός, νότια Ευρώπη, τάρανδοι....... Σελίδα 43 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 28: «H βιομηχανία και η βιοτεχνία στην Ευρώπη» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Περιγράψτε τι σημαίνει βιοτεχνία και τι βιομηχανία. Βιοτεχνία:....... Βιομηχανία: Θέμα 2 Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν τη βιοτεχνία και τη βιομηχανία στην Ευρώπη; a) f) b) g) c) h) d). i) e) Θέμα 3 α) Τι είναι η «βιομηχανική επανάσταση», από που ξεκίνησε και τι συνέβαλε σε αυτό;... β) Ποια είναι η «καρδιά» της βιομηχανικής Ευρώπης; Τι συνέβαλλε σε αυτό;...... Θέμα 4 α) Ποιες χώρες της Ευρώπης έχουν ανεπτυγμένη βιομηχανία; Σε ποιες βιομηχανικές ζώνες βρίσκονται; Τι σχέση έχουν οι ζώνες αυτές με τα ορυκτά αποθέματα τους; β) Ποια τα σημαντικά βιομηχανικά προϊόντα της Ευρώπης; γ) Που βρίσκονται και σε ποιους τομείς δραστηριοποιούνται οι βιοτεχνίες της Ευρώπης; Θέμα 5 Ι) Χαρακτήρισε τις παρακάτω προτάσεις με το γράμμα (Σ), αν είναι σωστές, και με το γράμμα (Λ), αν είναι λανθασμένες: α. Η πρώτη ευρωπαϊκή βιομηχανική δύναμη είναι η Ιταλία.. β. Η ωρολογοποιία είναι πολύ αναπτυγμένη στην Εσθονία.. γ. Η βιοτεχνία απασχολεί συνήθως αρκετά άτομα με λίγα μηχανήματα.. δ. Η βιομηχανική επανάσταση ξεκίνησε το 1750 μ.χ. στη Γαλλία.. ΙΙ) Χαρακτήρισε τους παρακάτω παράγοντες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της βιομηχανίας χρησιμοποιώντας το γράμμα (Φ) για τους φυσικούς και το γράμμα (Α) για τους ανθρώπινους παράγοντες. α. Τεχνολογία και τεχνογνωσία ( ) β. Πηγές ενέργειας ( ) γ. Συγκοινωνιακά δίκτυα ( ) δ. Εσθονία ( ) ε. Νερό ( ) στ. Κυβερνητική πολιτική ( ) Σελίδα 44 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 29: «H παραγωγή και η κατανάλωση ενέργειας στην Ευρώπη» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Ι) Γράψτε τις ενεργειακές πηγές της Ευρώπης όπως χρησιμοποιήθηκαν χρονολογικά καθώς και τις χώρες που τις διαθέτουν. a)... b) c) d).... e) f)... g) ΙΙ) Πως επηρέασαν την ανάπτυξη της βιομηχανίας αυτές οι πηγές ενέργειας;...... Θέμα 2 Ποιες πηγές ενέργειας επιβαρύνουν το περιβάλλον και με ποιο τρόπο; Ποιο άλλο μειονέκτημα έχουν αυτές οι πηγές;..................... Θέμα 3 Γιατί οι ευρωπαϊκές χώρες επιχειρούν να στραφούν στις ανανεώσιμες και λιγότερο ρυπογόνες πηγές ενέργειας; Σελίδα 45 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 30: «H εξόρυξη και οι κατασκευές στην Ευρώπη» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Με τη βοήθεια του χάρτη 43.1 συμπληρώστε στον πίνακα που ακολουθεί τον ορυκτό πλούτο πέντε χωρών της επιλογής σας, σύμφωνα με την υπόδειξη. Χώρα Ρωσία Ορυκτός πλούτος Άνθρακας, πετρέλαιο, φυσικό αέριο, σίδηρος, μαγγάνιο Θέμα 2 Περιγράψτε τρία μεγάλα τεχνικά έργα που έχουν κατασκευαστεί στην Ευρώπη........... Θέμα 5 Σχημάτισε προτάσεις με τις λέξεις: διώρυγα, σίδηρος, ορυκτός πλούτος, λιγνίτης, ορεινή διάβαση........ Σελίδα 46 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 31: «Το εμπόριο στην Ευρώπη» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Τι σημαίνει κάθε είδος εμπορίου; a) Εσωτερικό εμπόριο:.. b) Εξωτερικό εμπόριο: Και c) Χονδρικό εμπόριο:. d) Λιανικό εμπόριο:. Θέμα 2 Ι) Ποιοι παράγοντες επηρεάζουν την ανάπτυξη του εμπορίου; a)... b)... c) ΙΙ) Τι εξάγουν και τι εισάγουν οι διάφορες περιοχές της Ευρώπης;. Θέμα 3 Το ηλεκτρονικό εμπόριο.. Θέμα 4 Τοποθέτησε στην κατάλληλη σειρά τις παρακάτω λέξεις, ώστε να προκύπτει ακριβής διαδοχή στην παραγωγική διαδικασία: έμπορος, βιομηχανία, καταναλωτής, μεταφορά, πρώτες ύλες, αυτοκίνητο, αποθήκευση. Θέμα 5 α. Τι δημιουργεί την ανάγκη του εμπορίου;........ β. Ας υποθέσουμε ότι θέλεις να ασχοληθείς με το εμπόριο. Ανάφερε τρεις παράγοντες που θα εξασφαλίσουν την επιτυχημένη άσκηση αυτής της οικονομικής δραστηριότητας................ Σελίδα 47 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 32: «Ο τουρισμός στην Ευρώπη» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 α) Τι σημαίνει όταν λέμε «τουρισμός» και ποιοι λόγοι συνέβαλαν στην ανάπτυξή του; β) Μορφές εναλλακτικού τουρισμού............................... Θέμα 2 Ο αριθμός, το ύψος του εισοδήματος και η προέλευση των τουριστών που δέχεται μια χώρα εξαρτώνται από αρκετούς παράγοντες. Γράψτε κάποιους από αυτούς. a)...... b) c) d) e) f) g) Θέμα 3 Ποιες περιοχές της Ευρώπης αποτελούν σημαντικούς τουριστικούς προορισμούς και τι προφέρουν; a)....... b)..... c) Θέμα 4 Τι προβλήματα προκαλεί ο τουρισμός σε μια περιοχή;................... Θέμα 5 Σχημάτισε προτάσεις με τις λέξεις: Μεσόγειος, 'Άλπεις, μνημεία, εναλλακτικός τουρισμός, Γαλλία..................... Σελίδα 48 από 1

Γεωγραφία Φύλλο Εργασιών 33: «Οι μεταφορές, οι επικοινωνίες και οι άλλες υπηρεσίες στην Ευρώπη» Ονοματεπώνυμο:... Τμήμα:... Ημερομηνία:... Θέμα 1 Ποια είναι τα κύρια μεταφορικά μέσα στην Ευρώπη για επιβάτες και εμπορεύματα;;....... Θέμα 2 Ποια είναι τα κύρια συγκοινωνιακά δίκτυα στην Ευρώπη;....... Θέμα 3 Ποιες άλλες υπηρεσίες προσφέρονται στους κατοίκους της Ευρώπης;....... Θέμα 4 Ποιο μέσο μεταφοράς θα επέλεγες ανάμεσα στο αεροπλάνο, στο πλοίο, στο αυτοκίνητο και στο τρένο για: α. Να μεταφέρεις πετρέλαιο από την Αλγερία στη Γαλλία;.. β. Να πραγματοποιήσεις μια τουριστική περιήγηση στην πόλη της Ρώμης και την ίδια μέρα μια εκδρομή στα περίχωρά της;.. γ. Να βρεθείς σε σύντομο χρονικό διάστημα από την Αθήνα στο Λονδίνο;.. δ. Να μεταφέρεις μεγάλο αριθμό επιβατών και ταυτόχρονα μεγάλες ποσότητες εμπορευμάτων από την Αθήνα στο Βερολίνο με σχετικά μικρό κόστος;.. Θέμα 5 Χαρακτήρισε τις παρακάτω προτάσεις με το γράμμα (Σ), αν είναι σωστές, και με το γράμμα (Λ), αν είναι λανθασμένες.. α. Η υγεία και η εκπαίδευση αποτελούν υπηρεσίες που παρέχονται από το κράτος... β. Το πλέον παλαιό και περισσότερο αναπτυγμένο συγκοινωνιακό δίκτυο στην Ευρώπη είναι το σιδηροδρομικό... γ. Η κινητή τηλεφωνία και η χρήση του διαδικτύου δεν έχουν αναπτυχθεί ακόμα στην Ευρώπη... δ. Η ασφάλεια των μεταφορών αποτελεί παράγοντα δευτερεύουσας σημασίας Σελίδα 49 από 1