Η ΕΥΡΩΠΗ ΤΟ 17 ο ΚΑΙ 18 ο ΑΙΩΝΑ Α. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ αύξηση πληθυσμού αγροτική επανάσταση (μεγάλα αγροκτήματα νέες μέθοδοι εισαγωγή μηχανημάτων) ανάπτυξη εμπορίου α. Ευρώπη Αφρική Αμερική (τριγωνικό εμπόριο) β. εσωτερικό Ευρώπης Έτσι, οι έμποροι συσσωρεύουν κεφάλαια
χρήση μηχανών στην παραγωγή προϊόντων Α Π Ο Τ Ε Λ Ε Σ Μ Α Τ Α 1. συσσώρευση κεφαλαίων από τους επιχειρηματίες 2. πρώην αγρότες καταφεύγουν στις πόλεις ζητώντας εργασία δημιουργία μεγάλων εργοστασίων ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΗ ΕΠΑΝΑΣΤΑΣΗ - ΕΚΒΙΟΒΗΧΑΝΙΣΗ
Β. ΚΟΙΝΩΝΙΚΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ αστική τάξη ενισχύει τη θέση της αριστοκράτες προσπαθούν να κρατήσουν τα προνόμιά τους (εξαίρεση: Αγγλία, όπου ασχολούνται με τις νέες δραστηριότητες) αγρότες κατώτερα στρώματα πόλεων (Πηγή 1) άσχημες συνθήκες ζωής
Γ. ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ στάσιμη απόλυτη μοναρχία σε όλη σχεδόν την Ευρώπη εξαίρεση= Αγγλία Ένδοξη επανάσταση (1688) αναγνώριση ορισμένων πολιτικών δικαιωμάτων στους ασθενέστερους
Δ. ΑΛΛΑΓΕΣ ΣΤΗ ΣΚΕΨΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΠΙΣΤΗΜΗ πρόοδος φυσικών επιστημών από το 17 ο αι. προσπάθεια να βασιστούν στη λογική και να ανακαλύψουν φυσικούς νόμους που διέπουν τη λειτουργία του κόσμου Φράνσις Μπέικον κάθε επιστημονική θέση πρέπει να αποδεικνύεται με πείραμα Ρενέ Ντεκάρτ η αμφιβολία είναι ο δρόμος προς τη γνώση (Πηγή 2) Τζον Λοκ οι άνθρωποι έχουν απαραβίαστα φυσικά δικαιώματα Ισαάκ Νεύτων νόμος παγκόσμιας έλξης / το σύμπαν λειτουργεί με βάση τους φυσικούς νόμους
ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ πνευματικό κίνημα εμφανίζεται στην Αγγλία στα τέλη του 17 ου αι. αναπτύσσεται στη Γαλλία του 18 ο αι. σταδιακά εξαπλώνεται απόρριψη αυθεντίας κριτική γνώσης αποδοχή λογικής πίστη στην πρόοδο του ανθρώπου κορυφαίοι φιλόσοφοι/ διαφωτιστές : Ρουσό, Βολτέρος, Ντιντερό, Μοντεσκιέ, Ντ Αλαμπέρ
ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΚΗ φυσικά δικαιώματα ζωής, ιδιοκτησίας, ισότητας απέναντι στο νόμο, ελευθερίας σκέψης και έκφρασης καμία εξουσία δεν μπορεί να τα αφαιρέσει εξυπηρετεί τις επιδιώξεις της αστικής τάξης
Τζον Λοκ Κοινωνικό Συμβόλαιο τα άτομα παραχώρησαν ορισμένες ελευθερίες και το κράτος εγγυήθηκε τη συμφωνία Ζαν Ζακ Ρουσό η πολιτική εξουσία πρέπει να βρίσκεται στα χέρια του λαού και όχι του ηγεμόνα γενική βούληση σύνθεση των ατομικών βουλήσεων, δημόσιο συμφέρον, συμμετοχή λαού στη λήψη αποφάσεων αν το κράτος γίνει τυραννικό δικαίωμα αντίστασης (Πηγή 3)
Μοντεσκιέ Διάκριση εξουσιών : 1) Εκτελεστική: εφαρμόζει τους νόμους = κυβέρνηση 2) Νομοθετική: θεσπίζει τους νόμους = βουλή 3) Δικαστική: ελέγχει την τήρηση των νόμων = δικαστές Ποιο είναι το θετικό; κανένας φορέας δε συγκεντρώνει τόση δύναμη, ώστε να μπορεί να τη καταχραστεί (Πηγή 4)
επηρέασαν την πολιτική του 18 ου αι. πολλές από τις αρχές αυτές είναι θεμέλια των σύγχρονων δημοκρατιών Φωτισμένη δεσποτεία: παραλλαγή της απόλυτης μοναρχίας, κατά την οποία εφαρμόστηκαν ορισμένες ιδέες του Διαφωτισμού περιορισμός των προνομίων των ανωτέρων τάξεων μέτρα κοινωνικής πρόνοιας ενίσχυση Γραμμάτων και Τεχνών επιρροή των ιδεών του Διαφωτισμού στην Αμερικανική και τη Γαλλική Επανάσταση
ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΘΡΗΣΚΕΙΑ οι περισσότεροι ήταν ντεϊστές (πίστευαν ότι ο θεός είναι δημιουργός του κόσμου, αλλά δε ρυθμίζει την τύχη του και δεν παρεμβαίνει στις ανθρώπινες υποθέσεις) άλλοι ήταν άθεοι όλοι ασκούσαν κριτική στην καθολική εκκλησία για τον φανατισμό της πίστευαν στην καθιέρωση της ανεξιθρησκίας (Πηγή 5)
ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ μέσο για τη διασφάλιση της προόδου Ρουσό: Αιμίλιος ή Περί αγωγής η εκπαίδευση πρέπει να βασίζεται στην προσωπική αναζήτηση του εκπαιδευόμενου ο δάσκαλος: - δεν πρέπει να λειτουργεί ως αυθεντία - πρέπει να θέτει ερωτήματα και να καθοδηγεί το μαθητή
Αν βοηθήσετε το μαθητή σας να μάθει να παρατηρεί τα φυσικά φαινόμενα, θα του αναπτύξετε γρήγορα την περιέργεια. Αλλά για να τροφοδοτήσετε την περιέργειά του δεν πρέπει να βιάζεστε να την ικανοποιήσετε. Τοποθετήστε τον μπροστά στα προβλήματα κι αφήστε τον μόνο του να τα λύσει. Η γνώση του δεν πρέπει να προέρχεται από τη δική σας διδασκαλία αλλά από τη δική του κατανόηση. Δεν πρέπει να μαθαίνει τη γνώση, αλλά να την ανακαλύπτει. Από το Αιμίλιος ή Περί Αγωγής του Ρουσσό
ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΣ ΚΑΙΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟΣ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΣ η οικονομία θα έπρεπε να λειτουργήσει φυσικά Φυσιοκρατία χωρίς δηλαδή κρατικό παρεμβατισμό και μερκαντιλισμό Μερκαντιλισμός : η αξία των εξαγωγών έπρεπε να είναι μεγαλύτερη από την αξία των εισαγωγών. Γι αυτό το κράτος παρεμβαίνει για να ρυθμίσει το εμπόριο. Γαλλία Κενέ Αγγλία Άνταμ Σμιθ Γεννήθηκε ο όρος οικονομικός φιλελευθερισμός το κράτος δεν πρέπει να παρεμβαίνει παρά ελάχιστα στην οικονομική ζωή (Πηγή 6)
ΕΓΚΥΚΛΟΠΑΙΔΕΙΑ Συλλογικό έργο 33 τόμων γνώσεις ιδέες αντιλήψεις των Διαφωτιστών για οικονομικά κοινωνικά πολιτικά γενικά θέματα Πρωτεργάτες : Ντιντερό, Ντ Αλαμπέρ
Ο Ντ Αλαμπέρ διαβάζει την Εγκυκλοπαίδεια στο σαλόνι της μαντάμ Ζοφρέν Τα παρισινά σαλόνια υπήρξαν εστίες του Διαφωτισμού
ΔΙΑΔΟΣΗ ΤΟΥ ΔΙΑΦΩΤΙΣΜΟΥ αρχικά ανώτερα μορφωμένα στρώματα με εκλαϊκευμένα βιβλία ευρύτερα τμήματα της κοινωνίας από τη Γαλλία διαδόθηκαν οι ιδέες σε όλη την Ευρώπη και έξω από αυτήν