. ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ (OTS ) Α.Ε. ΕΤΗΣΙΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΧΡΗΣΗ ΠΟΥ ΕΛΗΞΕ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2015 ΣΥΜΦΩΝΑ ΜΕ ΤΑ ΔΙΕΘΝΗ ΠΡΟΤΥΠΑ ΧΡΗΜΑΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΑΝΑΦΟΡΑΣ (ΔΠΧΑ)
ΔΗΛΩΣΕΙΣ ΕΚΠΡΟΣΩΠΩΝ ΤΟΥ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Σύμφωνα με τα οριζόμενα στην παράγραφο 2 περίπτωση γ του άρθρου 4 του Νόμου 3556/2007 δηλώνουμε ότι εξ όσων γνωρίζουμε: A. Οι οικονομικές καταστάσεις της χρήσης 2015 της Εταιρίας, οι οποίες καταρτίστηκαν σύμφωνα με τα ισχύοντα λογιστικά πρότυπα, απεικονίζουν κατά τρόπο αληθή τα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού, την καθαρή θέση και τα αποτελέσματα χρήσης της Εταιρίας, και B. Η ετήσια έκθεση του Διοικητικού Συμβουλίου απεικονίζει κατά τρόπο αληθή την εξέλιξη, τις επιδόσεις και τη θέση της Εταιρίας συμπεριλαμβανομένης της περιγραφής των κυριοτέρων κινδύνων και αβεβαιοτήτων που αντιμετωπίζει. Θεσσαλονίκη, 20 Mαρτίου 2016 O Πρόεδρος του Διοικητικού Συμβουλίου Ο Αντιπρόεδρος του Δ.Σ Παμπουκίδης Σπυρίδων Παμπουκίδης Αγγελος 2
Περιεχόμενα Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητου Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή... 5 Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητου Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή... 5 Α. ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ... 7 Β. ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ... 12 Γ. ΕΞΟΔΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ... 13 Δ. ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ... 13 Ε. ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ... 14 ΣΤ. ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑ... 14 Ζ. ΑΚΙΝΗΤΑ ΚΥΡΙΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΑ ΒΑΡΗ... 14 Η. ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΖΗΜΙΕΣ ΣΤΟ ΑΜΕΣΟ ΜΕΛΛΟΝ... 14 Θ. ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ... 14 1. Βάση Σύνταξης των Οικονομικών Καταστάσεων... 20 1.1 Γενικά... 20 1.2 Χρήση εκτιμήσεων... 21 1.3 Έγκριση των Ετήσιων Οικονομικών Καταστάσεων... 21 1.5 Αναταξινομήσεις κονδυλίων... 26 2. Ακολουθούμενες Λογιστικές Αρχές... 26 2.1 Ενσώματα πάγια περιουσιακά στοιχεία... 26 Μηχανήματα και εγκαταστάσεις 10-15 έτη... 27 2.2 Ασώματα πάγια περιουσιακά στοιχεία... 27 2.2.1 Λογισμικά προγράμματα... 27 2.3 Απομείωση αξίας περιουσιακών στοιχείων ενεργητικού... 28 2.4 Επενδύσεις σε θυγατρικές εταιρείες... 28 2.5 Επενδύσεις σε συγγενείς εταιρείες... 29 2.6 Επενδύσεις διαθέσιμες προς πώληση... 29 2.7 Επενδύσεις σε ακίνητα... 29 2.8 Αποθέματα... 29 2.9 Εμπορικές και λοιπές εμπορικές απαιτήσεις... 29 2.10 Διαθέσιμα... 29 2.11 Συναλλαγές σε ξένο νόμισμα... 30 2.12 Μετοχικό Κεφάλαιο... 30 2.13 Δάνεια... 30 2.14 Μισθώσεις... 30 2.15 Φόρος εισοδήματος (τρέχων και αναβαλλόμενος)... 30 2.16 Μερίσματα... 31 2.17 Δικαιώματα εργαζομένων... 32 2.18 Κρατικά ασφαλιστικά προγράμματα... 32 2.19 Προβλέψεις... 32 2.20 Επιχορηγήσεις... 32 2.21 Χρηματοοικονομικά εργαλεία... 33 2.22 Αναγνώριση εσόδων... 33 2.23 Έξοδα... 33 2.23.1 Λειτουργικές μισθώσεις... 34 2.23.2 Χρηματοδοτικές μισθώσεις... 34 2.23.3 Κόστος χρηματοδότησης... 34 2.24 Κέρδη ανά μετοχή... 34 2.25 Τμηματική ανάλυση των δραστηριοτήτων της Εταιρίας... 34 3. Διαχείριση χρηματοοικονομικών κινδύνων... 34 4. Σημαντικές λογιστικές εκτιμήσεις και κρίσεις της διοίκησης... 36 5. Τμηματική ανάλυση των δραστηριοτήτων της Εταιρίας... 36 6. Λοιπά έσοδα εκμεταλλεύσεως... 37 3
11. Λοιπά λειτουργικά έξοδα... 41 12. Κόστος χρηματοδότησης (καθαρό)... 41 13. Λοιπά λειτουργικά έσοδα... 41 14. Έσοδα /έξοδα επενδύσεων... 42 15. Φόροι εισοδήματος... 42 16. Κέρδη ανά μετοχή... 42 17. Ενσώματες ακινητοποιήσεις... 43 18. Ασώματες ακινητοποιήσεις... 43 19. Μακροπρόθεσμες Απαιτήσεις... 44 20. Αποθέματα... 44 21. Πελάτες και λοιπές απαιτήσεις... 44 22. Λοιπά στοιχεία ενεργητικού... 45 23. Μετρητά και χρηματικά διαθέσιμα... 45 24. Μετοχικό Κεφάλαιο και Κεφάλαιο υπέρ το άρτιο... 45 25. Αποθεματικά κεφάλαια... 46 Μερίσματα... 47 26. Δάνεια... 47 27. Δικαιώματα Εργαζομένων... 47 28. Προβλέψεις για ενδεχόμενους κινδύνους και έξοδα... 48 29. Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις... 48 30. Λοιπά στοιχεία παθητικού... 49 31. Συναλλαγές και Υπόλοιπα με Συνδεδεμένα Πρόσωπα... 49 32. Δεσμεύσεις και Ενδεχόμενες Υποχρεώσεις... 50 32.1 Ενδεχόμενες υποχρεώσεις από επίδικες ή υπό διαιτησία διαφορές... 50 32.2. Λοιπές ενδεχόμενες υποχρεώσεις... 50 33. Μεταγενέστερα του Ισολογισμού Γεγονότα... 50 4
ΩΡΙΩΝ ΟΡΚΩΤΟΙ ΕΛΕΓΚΤΕΣ ΛΟΓΙΣΤΕΣ Α.Ε. Ανεξάρτητο μέλος της AGN International Έκθεση Ελέγχου Ανεξάρτητου Ορκωτού Ελεγκτή Λογιστή Προς τους Μετόχους της Εταιρείας ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΕ Προς τους Μετόχους της Εταιρείας ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΕ Έκθεση Ελέγχου επί των Χρηματοοικονομικών Καταστάσεων Ελέγξαμε τις συνημμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις της Εταιρείας ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΕ, οι οποίες αποτελούνται από την κατάσταση χρηματοοικονομικής θέσης της 31 ης Δεκεμβρίου 2015, τις καταστάσεις συνολικού εισοδήματος, μεταβολών ιδίων κεφαλαίων και ταμειακών ροών της χρήσεως που έληξε την ημερομηνία αυτή, καθώς και περίληψη σημαντικών λογιστικών αρχών και μεθόδων και λοιπές επεξηγηματικές πληροφορίες. Ευθύνη της Διοίκησης για τις Χρηματοοικονομικές Καταστάσεις Η διοίκηση έχει την ευθύνη για την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση αυτών των χρηματοοικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση, όπως και για εκείνες τις εσωτερικές δικλίδες, που η διοίκηση καθορίζει ως απαραίτητες, ώστε να καθίσταται δυνατή η κατάρτιση χρηματοοικονομικών καταστάσεων απαλλαγμένων από ουσιώδη ανακρίβεια, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Ευθύνη του Ελεγκτή Η δική μας ευθύνη είναι να εκφράσουμε γνώμη επί αυτών των χρηματοοικονομικών καταστάσεων με βάση τον έλεγχό μας. Διενεργήσαμε τον έλεγχό μας σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου. Τα πρότυπα αυτά απαιτούν να συμμορφωνόμαστε με κανόνες δεοντολογίας, καθώς και να σχεδιάζουμε και διενεργούμε τον έλεγχο με σκοπό την απόκτηση εύλογης διασφάλισης για το εάν οι χρηματοοικονομικές καταστάσεις είναι απαλλαγμένες από ουσιώδη ανακρίβεια. Ο έλεγχος περιλαμβάνει τη διενέργεια διαδικασιών για την απόκτηση ελεγκτικών τεκμηρίων, σχετικά με τα ποσά και τις γνωστοποιήσεις στις χρηματοοικονομικές καταστάσεις. Οι 5
επιλεγόμενες διαδικασίες βασίζονται στην κρίση του ελεγκτή περιλαμβανομένης της εκτίμησης των κινδύνων ουσιώδους ανακρίβειας των χρηματοοικονομικών καταστάσεων, που οφείλεται είτε σε απάτη είτε σε λάθος. Κατά τη διενέργεια αυτών των εκτιμήσεων κινδύνου, ο ελεγκτής εξετάζει τις εσωτερικές δικλίδες που σχετίζονται με την κατάρτιση και εύλογη παρουσίαση των χρηματοοικονομικών καταστάσεων της εταιρείας, με σκοπό το σχεδιασμό ελεγκτικών διαδικασιών κατάλληλων για τις περιστάσεις, αλλά όχι με σκοπό την έκφραση γνώμης επί της αποτελεσματικότητας των εσωτερικών δικλίδων της εταιρείας. Ο έλεγχος περιλαμβάνει επίσης την αξιολόγηση της καταλληλότητας των λογιστικών αρχών και μεθόδων που χρησιμοποιήθηκαν και του εύλογου των εκτιμήσεων που έγιναν από τη διοίκηση, καθώς και αξιολόγηση της συνολικής παρουσίασης των χρηματοοικονομικών καταστάσεων. Πιστεύουμε ότι τα ελεγκτικά τεκμήρια που έχουμε συγκεντρώσει είναι επαρκή και κατάλληλα για τη θεμελίωση της ελεγκτικής μας γνώμης. Γνώμη Κατά τη γνώμη μας, οι συνημμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις παρουσιάζουν εύλογα, από κάθε ουσιώδη άποψη, την οικονομική θέση της Εταιρείας ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΑΕ κατά την 31 η Δεκεμβρίου 2015, τη χρηματοοικονομική της επίδοση και τις ταμειακές της ροές για τη χρήση που έληξε την ημερομηνία αυτή σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως αυτά έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Έκθεση επί Άλλων Νομικών και Κανονιστικών Απαιτήσεων Επαληθεύσαμε τη συμφωνία και την αντιστοίχιση του περιεχομένου της Έκθεσης του Διοικητικού Συμβουλίου με τις συνημμένες χρηματοοικονομικές καταστάσεις, στα πλαίσια των οριζόμενων από τις διατάξεις του κ.ν. 2190/1920. Αθήνα, 23 Μαρτίου 2016 Ο ΟΡΚΩΤΟΣ ΕΛΕΓΚΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΗΣ Νιφορόπουλος Ι. Κωνσταντίνος ΑΜ ΣΟΕΛ 16541 ΩΡΙΩΝ ΟΡΚΩΤΟΙ ΕΛΕΓΚΤΕΣ ΛΟΓΙΣΤΕΣ Α.Ε. Ανεξάρτητο μέλος της AGN International Βλαχερνών 10, 15124, Αθήνα ΑΜ ΣΟΕΛ 146 6
ΕΚΘΕΣΗ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ Προς τους κ. Μετόχους της Εταιρείας OTS AE Κύριοι Μέτοχοι, Σύμφωνα με το Νόμο και το Καταστατικό της Εταιρίας μας, θέτουμε υπόψη σας τα πεπραγμένα της Διαχειρίσεως μας, για το χρονικό διάστημα 1 Ιανουαρίου 2015 31 Δεκεμβρίου 2015. Α. ΕΞΕΛΙΞΗ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Όπως προκύπτει από τα αριθμητικά δεδομένα των Οικονομικών Καταστάσεων από την 31.12.2015, η εταιρεία πέτυχε σημαντική αύξηση της κερδοφορίας αλλά και του κύκλου εργασιών της σε μια περίοδο που ο κλάδος και η εθνική οικονομία είναι σε παρατεταμένη ύφεση. Επιπλέον, η περιορισμένη χρηματοδότηση των ΟΤΑ της Xώρας αλλά και κάθε είδους Δημόσιων Επενδύσεων προκαλεί ένα όλο και πιο ανταγωνιστικό περιβάλλον με αποτέλεσμα τη μειωμένη ζήτηση υπηρεσιών με την ταυτόχρονη αυξημένη ανάγκη για καινοτομία στα προϊόντα μας. Έτσι στην περσινή οικονομική χρήση ο Κύκλος Εργασιών της OTS αυξήθηκε κατά 41% την ώρα που ο ρυθμός ανάπτυξης στον κλάδο δεν ξεπερνούσε το 1%. Συγκεκριμένα, ο κύκλος εργασιών διαμορφώθηκε στα 6.571.079 από τα 4.785.472 του 2014, ενώ τα αποτελέσματα προ φόρων έφτασαν τα 456.192 από τα 245.049. Η αξιόλογη αύξηση της κερδοφορίας με την ταυτόχρονη αύξηση του κύκλου εργασιών κρίνεται ιδιαίτερα θετική και αποδεικνύει ότι η εταιρία με μικρή αλλαγή στο οικονομικό της περιβάλλον μπορεί να πολλαπλασιάζει το αποτέλεσμα της. Ακολουθούν ορισμένα αναλυτικά στοιχεία για την πορεία της εταιρίας των τελευταίων πέντε ετών (2012-2015). 7
Κύκλος Εργασιών ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ (OTS ) Α.Ε ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ (σε χιλ. Ευρώ) ΕΤΟΣ 2012 2013 2014 2015 5.076 4.018 4.785 6.751 ΜΕΤΑΒΟΛΗ % 21% -21% 19% 41% Κέρδη προ Φόρων ΚΕΡΔΗ ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ (σε χιλ. Ευρώ) ΕΤΟΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗ % 2012 2013 2014 2015 524 57 296 456 300% -89% 190% 54% Περιθώρια Κέρδους 8
ΕΤΟΣ 2012 2013 2014 2015 ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ( σε χιλ. Ευρώ) Περιθώριο Μικτού Κέρδους (Gross Profit margin) 5.076 4.018 4.785 6.751 43,24 41,05 39,79 40,38 ΕΤΟΣ 2012 2013 2014 2015 ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ( σε χιλ. Ευρώ) Περιθώριο Καθαρού Κέρδους (Net Profit Margin) 5.076 4.017 4.785 6.571 10,34 1,48 5,12 6,94 9
Έσοδα Συμβάσεων Υποστήριξης ΕΤΟΣ 2012 2013 2014 2015 ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ( σε χιλ. Ευρώ) 1.867 2.242 2.290 2.313 ΜΕΤΑΒΟΛΗ % 33% 20% 2% 1% ΕΤΟΣ 2012 2013 2014 2015 ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ ( σε χιλ. Ευρώ) 1.867 2.242 2.290 2.313 10
Νεκρό Σημείο 3.400 3.510 3.890 3.954 Ποσοστό % 55% 63% 59% 59% Από τα παραπάνω στοιχεία βγαίνουν τα εξής συμπεράσματα: Η Εταιρεία επιμένει να έχει παρά το ιδιαίτερα δύσκολο οικονομικό περιβάλλον αξιόλογη αύξηση της κερδοφορίας Η επένδυση στο Ανθρώπινο Δυναμικό ήταν και παραμένει το πιο πολύτιμο Πάγιο της Εταιρείας και παράγοντας βασικός για την θετική διαφοροποίηση της πορείας μας σε ένα περιβάλλον οικονομικό δαιδαλώδες ιδιαίτερα τα τελευταία έξι χρόνια. Οι δείκτες του περιθωρίου κερδών, κινούνται σαφώς πάνω από το μέσο όρο της αγοράς μας που είναι οριακά κάτω του 30%. Μόνο έτσι είναι η εκτίμηση μας ότι θα μπορούμε να έχουμε περιθώρια να προσφέρουμε υπηρεσίες στους Πελάτες μας που θα είναι αντάξιες της φήμης μας. Τα Έσοδα από τις Συμβάσεις Υποστήριξης παρουσίασαν σταθεροποιητική τάση και επιμένουν να ικανοποιούν τον διαχρονικό στόχο μας να είναι άνω του 50 % του νεκρού σημείου της εταιρίας. Βασικοί Αριθμοδείκτες Ακολουθεί η εξέλιξη των σημαντικότερων αριθμοδεικτών: Αριθμοδείκτης 2012 2013 2014 2015 Αριθμοδείκτες Εξέλιξης (Progress Ratios) Εξέλιξη Κύκλου Εργασιών 21,35-20,85 19,12 37,32 Εξέλιξη EBITDA 131.58-81,58 181,90 122,71 Εξέλιξη ιδίων κεφαλαίων 22-0,4 8 11 Αριθμοδείκτες Ρευστότητας (Liquidity Rat.) 11
Γενική (Κυκλοφοριακή) Ρευστότητα 2,72 3,41 3,25 2,02 Πραγματική Ρευστότητα (Acid Test Ratio) Αριθμοδείκτες Δανειακής Επιβάρυνσης 2,71 3,40 3,23 2,01 Βαθμός Δανειακής Επιβάρυνσης 0,00 0,04 0,10 0,18 Αριθμοδείκτης 2012 2013 2014 2015 Βαθμός Δανειακής Κάλυψης Αριθμοδείκτες Κερδοφορίας Περιθώριο Μικτού Κέρδους Περιθώριο Καθαρού Κέρδους Αριθμοδείκτες Κυκλοφοριακής Ταχύτητας Ημέρες Είσπραξης Απαιτήσεων Ημέρες Πληρωμής Προμηθευτών 0,00 0,00 0,07 0,07 43,24 40,60 39,79 40,38 10,34 1,48 5,12 6, 94 159 170 141 91 44 26 88 79 Στον παραπάνω πίνακα καταδεικνύεται η ανθεκτικότητα της εταιρίας, με τους περισσότερους δείκτες να επανέρχονται δυναμικά σε ικανοποιητικό επίπεδο και να είναι μακράν βελτιωμένα σε σχέση με την απόδοση της Αγοράς σε μια συνεχιζόμενα δύσκολη συγκυρία της Εθνικής Οικονομίας γενικότερα. Β. ΠΡΟΒΛΕΨΕΙΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΟΡΕΙΑ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ Σταθεροποιητική εμφανίζεται η παγκόσμια αγορά, με τις Τεχνολογίες Πληροφορικής και Επικοινωνιών στις εκτιμήσεις για την αξία της να είναι αισιόδοξες για το 2016 και να προβλέπουν να φτάσει τα 2.9 τρις. Ευρώ ήτοι να παρουσιάσει μια αύξηση 2,8 %. Ειδικά για την αγορά των Υπηρεσιών Πληροφορικής αναμένετε το 2016 αύξηση της αγοράς με ρυθμό 3,4 % και να φτάνει σε παγκόσμια κλίμακα συνολική αξία 520 δις Όμοια, η ανάπτυξη που αναμένουμε στην παγκόσμια αγορά Πληροφορικής προβλέπετε να φτάσει το 3,2 % με την αξία να προσεγγίζει τα 1,20 δις Ευρώ. Ο ρυθμός ανάπτυξης της αγορά ΤΠΕ στην Ελλάδα προβλέπεται να είναι αρνητικός όπως όλη την τελευταία περίοδο ( 2012-2015 ) και να κυμανθεί στα επίπεδα του -1,3 % με τη συνολική αξία της να κατέρχεται στα 5,565 δις Ευρώ. 12
Ειδικότερα για την αγορά πληροφορικής στην Χώρα μας οι εκτιμήσεις προβλέπουν ανατροπή της εικόνας του αρνητικού ρυθμού ανάπτυξης και επιστροφή σε θετικούς ρυθμούς. Έτσι για το 2016 υπολογίζεται ανάπτυξη της αγοράς με ρυθμό 0,5 % από το -4,0% που είχαμε το 2015. Η αξία δε της αγοράς πληροφορικής το 2016 αναμένεται να διαμορφωθεί σε Ευρώ 1.689 δις Στην ποιο ειδική κατηγορία των Υπηρεσιών Πληροφορικής που μας αφορά η πρόβλεψη μιλάει για ανάπτυξη 3,0 % φέτος και με την αξία να διαμορφώνεται σε 835 εκατ. Η Εταιρεία μέσα σε αυτό το περιβάλλον διαθέτει όλες τις προϋποθέσεις ώστε να διακριθεί και να αυξήσει το μερίδιό της με σταθερούς ρυθμούς. Ο στόχος ήταν και επιμένουμε να είναι η κυριαρχία μας στην αγορά που δραστηριοποιούμαστε και ανάλογη θα είναι η στρατηγική μας το αμέσως προσεχώς διάστημα. Με εντατικούς ρυθμούς θα προχωρήσουμε και φέτος στην ανάπτυξη νέων προϊόντων με το βλέμμα μας να στρέφεται τόσο στην ανάγκη επικαιροποίηση από τεχνολογικής άποψης των προϊόντων που προωθούμε στην Ελληνική αγορά αλλά και με όλο και ποιο ζωηρό ενδιαφέρον για την Ευρωπαϊκή αγορά. Γ. ΕΞΟΔΑ ΕΡΕΥΝΑΣ ΚΑΙ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Η Εταιρία διατήρησε περίπου στα ίδια επίπεδα το ποσό των εξόδων για την έρευνα και την ανάπτυξη σε σχέση με το προηγούμενο έτος, με σκοπό να αυξήσει το ανταγωνιστικό της πλεονέκτημα. Συγκεκριμένα, το ποσοστό που διατέθηκε για έρευνα και ανάπτυξη ανήλθε περίπου στο 1.10% των συνολικών της εξόδων, ήτοι 68.193. Δ. ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ Η OTS ως Εταιρία παραγωγής εξειδικευμένου λογισμικού έχει καταξιωθεί την τελευταία εικοσαετία ως μια δυναμικά ανερχόμενη εταιρία πληροφορικής. Τα έργα του ΕΣΠΑ που αναμένεται να εκτελέσουμε το 2016 αλλά και η προετοιμασία της Εταιρίας για το νέο Ευρωπαϊκό Πρόγραμμα στήριξης που είναι σε προετοιμασία αυτό το διάστημα, είναι μία σημαντική προτεραιότητα της 13
εταιρείας, χωρίς ωστόσο να παραμεληθεί η βασική της δραστηριότητα που είναι η παροχή προϊόντων και υπηρεσιών τεχνολογίας και καινοτομίας σε οργανισμούς της κεντρικής και αποκεντρωμένης διοίκησης. Θεωρούμε απαραίτητο, η κυριότερη επένδυση και φέτος, να πραγματοποιηθεί στο Ανθρώπινο Δυναμικό μας. Ε. ΚΑΤΕΧΟΜΕΝΑ ΧΡΕΟΓΡΑΦΑ Η Εταιρία έχει στην κατοχή της χρεόγραφα (repos) την 31/12/2015 ύψους 0 ευρώ. ΣΤ. ΔΙΑΘΕΣΙΜΟ ΣΥΝΑΛΛΑΓΜΑ Η Εταιρία δε διέθετε καταθέσεις σε συνάλλαγμα την 31/12/2015. Ζ. ΑΚΙΝΗΤΑ ΚΥΡΙΟΤΗΤΑΣ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΕΜΠΡΑΓΜΑΤΑ ΒΑΡΗ Η Εταιρία δεν έχει στην κατοχή της ιδιόκτητα ακίνητα. Η. ΕΝΔΕΧΟΜΕΝΕΣ ΖΗΜΙΕΣ ΣΤΟ ΑΜΕΣΟ ΜΕΛΛΟΝ Δεν υπάρχουν γνωστά γεγονότα, ούτε αναμένονται τέτοια που θα μπορούσαν να προκαλέσουν ζημίες στην εταιρία στο άμεσο μέλλον. Θ. ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ Η Εταιρία διατηρεί υποκατάστημα στην Αθήνα. Σκοπός του υποκαταστήματος είναι η ενίσχυση του μεριδίου της αγοράς της στη Νότιο Ελλάδα και να συμβάλει στην καλύτερη εξυπηρέτηση του από εκεί. Η παρούσα έκθεση αποφασίζεται να τεθεί στη διάθεση των ελεγκτών της εταιρίας. Όλα τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου συμφωνούν με την παραπάνω έκθεση διαχείρισης και τις οικονομικές καταστάσεις της εταιρίας. 14
Ο Πρόεδρος του Δ.Σ. Παμπουκίδης Σπυρίδων Ο Αντιπρόεδρος του Δ.Σ. Το μέλος του Δ.Σ. Παμπουκίδης Αγγελος Λουρίδας Αντώνης 15
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΣΗΣ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Σημ. 1/1-31/12/2015 1/1-31/12/2014 Πάγιο ενεργητικό Ενσώματες ακινητοποιήσεις 17 320.452 329.771 Ασώματες ακινητοποιήσεις 18 25.613 36.828 Μακροπρόθεσμες απαιτήσεις 19 33.235 24.594 Σύνολο πάγιου ενεργητικού 379.300 391.193 Κυκλοφορούν ενεργητικό Αποθέματα 20 26.889 169.701 Πελάτες και λοιπές εμπορικές απαιτήσεις 21 1.627.709 1.860.764 Λοιπά στοιχεία ενεργητικού 22 1.057.513 1.176.822 Αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις 15 47.679 42.602 Μετρητά και χρηματικά διαθέσιμα 23 2.849.797 1.316.357 Σύνολο κυκλοφορούντος ενεργητικού 5.609.587 4.566.246 ΣΥΝΟΛΟ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΥ 5.988.888 4.957.439 ΠΑΘΗΤΙΚΟ ΚΑΘΑΡΗ ΘΕΣΗ Μετοχικό κεφάλαιο 24 1.710.000 1.710.000 Αποθεματικά κεφάλαια 25 285.706 274.748 Υπόλοιπο κερδών (ζημιών) εις νέο 772.985 509.251 Σύνολο Καθαρής Θέσης 2.768.691 2.493.999 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις Προβλέψεις για παροχές προς τους εργαζομένους 27 302.251 294.749 Αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις 15 0 0 Προβλέψεις για ενδεχόμενους κινδύνους και έξοδα 28 140.438 140.438 Σύνολο μακροπρόθεσμων υποχρεώσεων 442.688 435.186 Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 29 1.424.044 1.151.913 Δάνεια 26 197.165 269.097 Λοιπά στοιχεία παθητικού 30 1.156.300 607.244 Σύνολο βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων 2.777.509 2.028.253 Σύνολο υποχρεώσεων 3.220.197 2.463.439 ΣΥΝΟΛΟ ΚΑΘΑΡΗΣ ΘΕΣΗΣ ΚΑΙ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ 5.988.888 4.957.438 16
ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΣΥΝΟΛΙΚΩΝ ΕΣΟΔΩΝ Σημ. 1/1-31/12/2015 1/1-31/12/2014 Κύκλος εργασιών 5 6.571.079 4.785.472 Μείον: Κόστος πωλήσεων 7-4.087.817 (2.880.764) Μικτό κέρδος 2.483.262 1.904.708 Λοιπά έσοδα εκμεταλλεύσεως 6 55.242 0 Έξοδα διοικητικής λειτουργίας 8 (654.455) (554.039) Έξοδα λειτουργίας διαθέσεως 9 (1.252.194) (1.032.301) Έξοδα λειτουργίας έρευνας & ανάπτυξης 10 (68.193) (62.079) Λοιπά λειτουργικά έξοδα 11 (2.954) (4.387) Λειτουργικά αποτελέσματα 560.708 251.903 Κόστος χρηματοδότησης 12 (106.765) (47.349) Λοιπά λειτουργικά έσοδα 13 2.249 40.495 Αποτελέσματα συνήθων εργασιών 456.192 245.049 Έσοδα/Έξοδα επενδύσεων 14 0 0 Αποτελέσματα προ φόρων 456.192 245.049 Φόρος εισοδήματος 15 (181.387) (58.584) Αποτελέσματα μετά φόρων 274.805 186.465 Κέρδη ανά μετοχή ( ανά μετοχή) Βασικά κέρδη ανά μετοχή 16 0,1607 0,1090 Λοιπά συνολικά εισοδήματα 0 0 Αποτίμηση χρηματοοικονομικών περιουσιακών στοιχείων διαθέσιμων για πώληση 0 0 Συγκεντρωτικά συνολικά έσοδα μετά από φόρους 274.805 186.465 Αποτελέσματα πρό φόρων χρηματοδοτικών, επενδυτικών αποτελεσμάτων και αποσβέσεων 616.669 311.669 17
18
για τη χρήση από 1η Ιανουαρίου 2013 έως 31η Δεκεμβρίου 2013 ΠΙΝΑΚΑΣ ΜΕΤΑΒΟΛΗΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ
Περιγραφή του Εταιρίας Η Εταιρεία παρέχει προϊόντα και υπηρεσίες στην Ελλάδα στον χώρο της πληροφορικής. Η OTS είναι ανώνυμη εταιρεία που ιδρύθηκε και στεγάζεται στην Ελλάδα στη διεύθυνση: Μοναστηρίου 125, Θεσσαλονίκη και έχει υποκατάστημα στην Αθήνα στη διεύθυνση: Πάτμου 12, Μαρούσι. 1. Βάση Σύνταξης των Οικονομικών Καταστάσεων 1.1 Γενικά Οι παρούσες εταιρικές οικονομικές καταστάσεις έχουν συνταχθεί από τη Διοίκηση σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Χρηματοοικονομικής Αναφοράς (ΔΠΧΑ), και τις Διερμηνείες της Επιτροπής Διερμηνειών των Διεθνών Προτύπων Χρηματοοικονομικής Αναφοράς, όπως έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και τα ΔΠΧΠ που έχουν εκδοθεί από το Συμβούλιο Διεθνών Λογιστικών Προτύπων (ΣΔΛΠ). Όλα τα ΔΠΧΑ που έχουν εκδοθεί από το ΣΔΛΠ και ισχύουν κατά την σύνταξη αυτών των οικονομικών καταστάσεων έχουν υιοθετηθεί από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μέσω της διαδικασίας επικύρωσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (ΕΕ), εκτός από συγκεκριμένες διατάξεις του Διεθνούς Λογιστικού Προτύπου (ΔΛΠ) 39 «Χρηματοοικονομικά Εργαλεία: Αναγνώριση και Επιμέτρηση» που αφορούν σε αντιστάθμιση χαρτοφυλακίου καταθέσεων. Οι λογιστικές αρχές που χρησιμοποιήθηκαν για την προετοιμασία και την παρουσίαση των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων είναι σύμφωνες με αυτές που χρησιμοποιήθηκαν για την σύνταξη των οικονομικών πληροφοριών της Εταιρείας κατά την 31 Δεκεμβρίου 2014 όπως δημοσιεύτηκαν στην ιστοσελίδα της Εταιρείας για σκοπούς ενημέρωσης. Οι οικονομικές καταστάσεις έχουν συνταχθεί με βάση την αρχή του ιστορικού κόστους και την αρχή της συνέχισης της δραστηριότητας. 20
1.2 Χρήση εκτιμήσεων Η σύνταξη των οικονομικών καταστάσεων σύμφωνα με τα Δ.Π.Χ.Α. απαιτεί όπως η Διοίκηση της Εταιρείας να προβαίνει στην διενέργεια εκτιμήσεων και υποθέσεων, οι οποίες επηρεάζουν τα υπόλοιπα των κονδυλίων του ενεργητικού, του παθητικού και της κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσεως, καθώς και τη γνωστοποίηση ενδεχόμενων απαιτήσεων και υποχρεώσεων κατά την ημερομηνία κατάρτισης των οικονομικών καταστάσεων. Οι εκτιμήσεις και υποθέσεις αυτές βασίζονται στην υπάρχουσα εμπειρία και σε λοιπούς παράγοντες και δεδομένα τα οποία θεωρούνται εύλογα και αναθεωρούνται σε τακτά χρονικά διαστήματα. Η επίδραση των αναθεωρήσεων των υιοθετημένων εκτιμήσεων και υποθέσεων αναγνωρίζεται στη χρήση κατά την οποία πραγματοποιούνται ή και σε επόμενες εάν η αναθεώρηση επηρεάζει όχι μόνο την παρούσα αλλά και επόμενες χρήσεις. 1.3 Έγκριση των Ετήσιων Οικονομικών Καταστάσεων Οι ετήσιες οικονομικές καταστάσεις της χρήσεως που έληξε την 31η Δεκεμβρίου 2015 (1/1-31/12/2015) εγκρίθηκαν προς δημοσιοποίηση από το Διοικητικό Συμβούλιο την 20η Μαρτίου 2016. 1.4 Νέα πρότυπα, διερμηνείες και τροποποίηση υφιστάμενων προτύπων Οι λογιστικές αρχές που χρησιµοποιήθηκαν για την προετοιµασία και την παρουσίαση αυτών των οικονοµικών καταστάσεων είναι συνεπείς µε αυτές που χρησιµοποιήθηκαν για τη σύνταξη των οικονοµικών καταστάσεων της Εταιρείας και του Οµίλου για την χρήση που έληξε στις 31 εκεµβρίου του 2014, µε εξαίρεση την εφαρµογή των νέων προτύπων και διερµηνειών που αναφέρονται παρακάτω, η ισχύς των οποίων είναι υποχρεωτική για τις ετήσιες οικονοµικές καταστάσεις που ξεκινούν την ή µετά την 1 Ιανουαρίου 2015. Κατόπιν αξιολόγησης στην οποία προέβη η διοίκηση, εκτιµήθηκε ότι οι ανωτέρω είχαν µη σήµαντη ή µηδενική επίδραση στις οικονοµικές καταστάσεις του Οµίλου και της Εταιρείας. Νέα Πρότυπα, ιερµηνείες, Αναθεωρήσεις και Τροποποιήσεις υφιστάµενων Προτύπων τα οποία έχουν τεθεί σε ισχύ και έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση Οι ακόλουθες τροποποιήσεις και ιερµηνείες των ΠΧΑ εκδόθηκαν από το Συµβούλιο ιεθνών Λογιστικών Προτύπων (IASB), έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση και η εφαρµογή τους είναι 21
υποχρεωτική από την 01/01/2015 ή µεταγενέστερα. Ετήσιες Βελτιώσεις Προτύπων Κύκλος 2011-2013 (για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 01/01/2015) Το IASB προχώρησε τον εκέµβριο του 2013 στην έκδοση «Ετήσιες Βελτιώσεις των ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς Κύκλος 2011-2013», το οποίο αποτελείται από µία σειρά προσαρµογών σε 4 Πρότυπα και αποτελεί µέρος του προγράµµατος για τις ετήσιες βελτιώσεις στα Πρότυπα. Οι τροποποιήσεις εφαρµόζονται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιουλίου 2014, αν και οι οικονοµικές οντότητες επιτρέπεται να τις εφαρµόσουν νωρίτερα. Τα θέµατα που περιλαµβάνονται σε αυτόν τον κύκλο είναι τα εξής: ΠΧΑ 1: Η έννοια των υφιστάµενων ΠΧΑ, ΠΧΑ 3: Εξαιρέσεις για κοινοπραξίες, ΠΧΑ 13: Πεδίο εφαρµογής της παραγράφου 52 (εξαίρεση χαρτοφυλακίου), και ΛΠ 40: Αποσαφήνιση της αλληλεξάρτησης του ΠΧΑ 3 Συνενώσεις Επιχειρήσεων και ΛΠ 40 Επενδύσεις σε ακίνητα κατά την ταξινόµηση των ακινήτων ως επενδύσεις σε ακίνητα ή ως ιδιοχρησιµοποιούµενα ακίνητα. Ο Όµιλος θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονοµικές Καταστάσεις του Οµίλου του, αν και δεν αναµένεται να έχει καµία. Τροποποίηση στο ΛΠ 19: «Πρόγραµµα Καθορισµένων Παροχών: Εισφορές εργαζοµένων» (για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 01/07/2014) Το Νοέµβριο του 2013, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποίησης περιορισµένου σκοπού στο ΛΠ 19 «Παροχές σε εργαζοµένους» µε τίτλο Πρόγραµµα καθορισµένων παροχών: Εισφορές Εργαζοµένων (Τροποποιήσεις στο ΛΠ 19). Η παρούσα τροποποίηση έχει εφαρµογή σε εισφορές εργαζοµένων ή τρίτων µερών αναφορικά µε προγράµµατα καθορισµένων παροχών. Ο σκοπός της τροποποίησης είναι να απλοποιήσει την λογιστική αντιµετώπιση για τις εισφορές που είναι ανεξάρτητες από τα έτη υπηρεσίας των εργαζοµένων, όπως είναι για παράδειγµα, οι εισφορές που υπολογίζονται ως σταθερό ποσοστό επί της µισθοδοσίας. Ο Όµιλος θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονοµικές Καταστάσεις του Οµίλου του, αν και δεν αναµένεται να έχει καµία. Ετήσιες Βελτιώσεις Προτύπων Κύκλος 2010-2012 (για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 01/07/2014) Το IASB προχώρησε τον εκέµβριο του 2013 στην έκδοση «Ετήσιες Βελτιώσεις των ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς Κύκλος 2010-2012», το οποίο αποτελείται από µία σειρά προσαρµογών σε 8 Πρότυπα και αποτελεί µέρος του προγράµµατος για τις ετήσιες βελτιώσεις στα Πρότυπα. Οι τροποποιήσεις εφαρµόζονται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιουλίου 2014, αν και οι οικονοµικές οντότητες επιτρέπεται να τις εφαρµόσουν νωρίτερα. Τα θέµατα που περιλαµβάνονται σε αυτόν τον κύκλο είναι οι εξής: ΠΧΑ 2: Ορισµός των προϋποθέσεων κατοχύρωσης, ΠΧΑ 3: Λογιστική αντιµετώπιση ενός ενδεχόµενου ανταλλάγµατος σε συνενώσεις επιχειρήσεων, ΠΧΑ 8: Συνάθροιση λειτουργικών τοµέων, 22
ΠΧΑ 8: Συµφωνία του συνόλου των στοιχείων του ενεργητικού των προς παρουσίαση τοµέων µε τα στοιχεία του ενεργητικού της επιχείρησης, ΠΧΑ 13: Βραχυπρόθεσµες απαιτήσεις και υποχρεώσεις, ΛΠ 7: Καταβληθέντες τόκοι που κεφαλαιοποιούνται, ΛΠ 16/ ΛΠ 38: Μέθοδος αναπροσαρµογής αναλογική αναδιατύπωση των συσσωρευµένων αποσβέσεων και ΛΠ 24: Βασικά ιευθυντικά Στελέχη. Ο Όµιλος θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις ενοποιηµένες και εταιρικές Οικονοµικές Καταστάσεις. Τροποποίηση στο ΛΠ 27: «Μέθοδος της καθαρής θέσης σε ατοµικές Οικονοµικές Καταστάσεις» (εφαρµόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 01/01/2016): Τον Αύγουστο του 2014, το IASB έκδωσε περιορισµένου σκοπού τροποποίηση στο ΛΠ 27 «Μέθοδος της καθαρής θέσης σε ατοµικές Οικονοµικές Καταστάσεις». Με την παρούσα τροποποίηση, µία εταιρεία έχει την επιλογή να επιµετρήσει τις επενδύσεις της σε θυγατρικές, κοινοπραξίες και συγγενείς βάσει της µεθόδου της καθαρής θέσης στις ατοµικές Οικονοµικές Καταστάσεις της, κάτι το οποίο έως και την έκδοση της συγκεκριµένης τροποποίησης, δεν ίσχυε. Ο Όµιλος θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονοµικές Καταστάσεις του Οµίλου του, αν και δεν αναµένεται να έχει καµία. Ετήσιες Βελτιώσεις Προτύπων Κύκλος 2012-2014 (για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 01/01/2016) Το IASB προχώρησε τον Σεπτέµβριο του 2014 στην έκδοση «Ετήσιες Βελτιώσεις των ιεθνών Προτύπων Χρηµατοοικονοµικής Αναφοράς Κύκλος 2012-2014», το οποίο αποτελείται από µία σειρά προσαρµογών σε 4 Πρότυπα και αποτελεί µέρος του προγράµµατος για τις ετήσιες βελτιώσεις στα Πρότυπα. Οι τροποποιήσεις εφαρµόζονται για ετήσιες λογιστικές περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 1η Ιανουαρίου 2016, αν και οι οικονοµικές οντότητες επιτρέπεται να τις εφαρµόσουν νωρίτερα. Τα θέµατα που περιλαµβάνονται σε αυτόν τον κύκλο είναι τα εξής: ΠΧΑ 5: Αλλαγές στις µεθόδους της Πώλησης, ΠΧΑ 7: Συµβάσεις υπηρεσίας και εφαρµογή των απαιτήσεων του ΠΧΑ 7 στις Ενδιάµεσες Οικονοµικές Καταστάσεις, ΛΠ 19: Επιτόκιο προεξόφληση, και ΛΠ 34: Γνωστοποιήσεις πληροφοριών στην ενδιάµεση οικονοµική αναφορά. Ο Όµιλος θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονοµικές Καταστάσεις του Οµίλου του, αν και δεν αναµένεται να έχει καµία. Τροποποιήσεις στο ΛΠ 16 και στο ΛΠ 41: «Γεωργία: Καρποφόρες Φυτείες» (εφαρµόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 01/01/2016) Το Ιούνιο του 2014, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποιήσεων µέσω των οποίων αλλάζει η χρηµατοοικονοµικά αναφορά καρποφόρων φυτειών. Με την τροποποίηση αυτή, αποφασίστηκε ότι οι καρποφόρες φυτείες που χρησιµοποιούνται αποκλειστικά για την αύξηση της παραγωγής, θα πρέπει να λογιστικοποιούνται µε το ίδιο τρόπο όπως τα ενσώµατα πάγια ( ΛΠ 16). Συνεπώς οι τροποποιήσεις συµπεριλαµβάνουν τις καρποφόρες φυτείες στο πεδίο εφαρµογής του ΛΠ 16 αντί του ΛΠ 41. Η παραγωγή που αναπτύσσεται στις καρποφόρες φυτείες παραµένει στο πεδίο εφαρµογής 23
του ΛΠ 41. ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ ΑΝΟΙΚΤΗΣ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ (OTS ) Α.Ε Ο Όµιλος θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονοµικές Καταστάσεις του Οµίλου του, αν και δεν αναµένεται να έχει καµία. Τροποποιήσεις στο ΠΧΑ 11: «Λογιστικός χειρισµός των αποκτήσεων συµµετοχών σε από κοινού λειτουργίες» (εφαρµόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 01/01/2016) Το Μάιο του 2014, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποιήσεων στο ΠΧΑ 11. Οι εν λόγω τροποποιήσεις προσθέτουν νέες οδηγίες σχετικά µε την λογιστική αντιµετώπιση της απόκτησης συµµετοχής σε µία από κοινού δραστηριότητα η οποία αποτελεί µία οικονοµική οντότητα και διευκρινίζουν το κατάλληλο λογιστικό χειρισµό για τέτοιες αποκτήσεις. Ο Όµιλος θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονοµικές Καταστάσεις του Οµίλου του, αν και δεν αναµένεται να έχει καµία. Τροποποιήσεις στο ΛΠ 1: «Πρωτοβουλία Γνωστοποιήσεων» (εφαρµόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 01/01/2016) Τον εκέµβριο του 2014, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποιήσεων στο ΛΠ 1. Οι εν λόγω τροποποιήσεις έχουν ως στόχο την επίλυση θεµάτων που αφορούν στις υφιστάµενες απαιτήσεις παρουσίασης και γνωστοποίησης και τη διασφάλιση της ικανότητας άσκησης κρίσης από τις οικονοµικές οντότητες κατά την κατάρτιση των Οικονοµικών Καταστάσεων. Ο Όµιλος θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονοµικές Καταστάσεις του Οµίλου του, αν και δεν αναµένεται να έχει καµία. Τα ανωτέρω δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τροποποιήσεις στο ΛΠ 16 και στο ΛΠ 38: «ιευκρινήσεις αναφορικά µε Αποδεκτές Μεθόδους Αποσβέσεων» (εφαρµόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 01/01/2016) Το Μάιο του 2014, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποιήσεων στο ΛΠ 16 και ΛΠ 38. Το ΛΠ 16 και το ΛΠ 38 καθιερώνουν τις αρχές προκειµένου να διευκρινιστεί ο τρόπος µε τον οποίο αντιµετωπίζονται οι αποσβέσεις στο ρυθµό της αναµενόµενης ανάλωσης των µελλοντικών οικονοµικών ωφελειών που ενσωµατώνονται στο περιουσιακό στοιχείο. Το IASB έχει διευκρινίσει ότι η χρήση των µεθόδων που βασίζονται στα έσοδα για τον υπολογισµό της απόσβεσης ενός περιουσιακού στοιχείου δεν είναι κατάλληλη, διότι τα έσοδα που δηµιουργούνται από µια δραστηριότητα που περιλαµβάνει τη χρήση ενός περιουσιακού στοιχείου γενικά αντανακλούν άλλους παράγοντες και όχι την ανάλωση των µελλοντικών οικονοµικών ωφελειών που ενσωµατώνονται στο περιουσιακό στοιχείο. Ο Όµιλος θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονοµικές Καταστάσεις του Οµίλου του, αν και δεν αναµένεται να έχει καµία. 3.2. Νέα Πρότυπα, ιερµηνείες, αναθεωρήσεις και τροποποιήσεις υφιστάµενων Προτύπων τα οποία δεν έχουν ακόµα τεθεί σε ισχύ ή δεν έχουν εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση Τα ακόλουθα νέα Πρότυπα και Αναθεωρήσεις Προτύπων αλλά και οι ακόλουθες ιερµηνείες για τα υπάρχοντα Πρότυπα, έχουν δηµοσιευθεί αλλά είτε δεν έχουν ακόµη τεθεί σε ισχύ είτε δεν έχουν εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Συγκεκριµένα: ΠΧΑ 14 «Μεταβατικοί λογαριασµοί Ρυθµιζόµενων ραστηριοτήτων» ( εφαρµογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 01/01/2016) 24
Τον Ιανουάριο του 2014, εξέδωσε ένα νέο πρότυπο, το ΠΧΑ 14. Στόχος του ενδιάµεσου αυτού προτύπου είναι η ενίσχυση της συγκρισιµότητας των χρηµατοοικονοµικών αναφορών των εταιρειών που έχουν ρυθµιζόµενες δραστηριότητες. Σε πολλές χώρες υπάρχουν κλάδοι που υπόκεινται σε ειδική ρύθµιση, σύµφωνα µε την οποία οι κυβερνητικές αρχές ρυθµίζουν την παροχή και την τιµολόγηση των συγκεκριµένων τύπων δραστηριοτήτων οικονοµικής οντότητας. Ο Όµιλος θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονοµικές Καταστάσεις του Οµίλου του, αν και δεν αναµένεται να έχει καµία. Τα ανωτέρω δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τροποποιήσεις στο ΠΧΑ 10 και στο ΛΠ 28: «Πωλήσεις ή Εισφορές Στοιχείων του Ενεργητικού µεταξύ ενός Επενδυτή και της Συγγενούς ή της Κοινοπραξίας του» (εφαρµόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 01/01/2016) Το Σεπτέµβριο του 2014, το IASB προέβη στην έκδοση περιορισµένου σκοπού «Πωλήσεις ή Εισφορές Στοιχείων του Ενεργητικού µεταξύ ενός Επενδυτή και της Συγγενούς ή της Κοινοπραξίας» (τροποποιήσεις στα ΠΧΑ 10 και ΛΠ 28). Η τροποποίηση θα εφαρµόζεται από τις οικονοµικές οντότητες µελλοντικά για πωλήσεις ή εισφορές στοιχείων του ενεργητικού που πραγµατοποιούνται στις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 01/01/2016. Προγενέστερη εφαρµογή επιτρέπεται, µε απαραίτητη τη σχετική γνωστοποίηση αυτής στις Οικονοµικές Καταστάσεις. Ο Όµιλος θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονοµικές Καταστάσεις του Οµίλου του, αν και δεν αναµένεται να έχει καµία. Τα ανωτέρω δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τροποποιήσεις στο ΠΧΑ 10, ΠΧΑ 12 και ΛΠ 28: «Επενδυτικές οντότητες: Εφαρµόζοντας την εξαίρεση από την Ενοποίηση» (εφαρµόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 01/01/2016) Τον εκέµβριο του 2014, το IASB προέβη στην έκδοση τροποποιήσεων περιορισµένου σκοπού στα ΠΧΑ 10, ΠΧΑ 12 και ΛΠ 28. Οι εν λόγω τροποποιήσεις εισάγουν επεξηγήσεις αναφορικά µε τις απαιτήσεις λογιστικοποίησης των επενδυτικών οντοτήτων, ενώ παρέχουν εξαιρέσεις σε συγκεκριµένες περιπτώσεις, οι οποίες θα µειώσουν τα κόστη που σχετίζονται µε την εφαρµογή των προτύπων. Ο Όµιλος θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονοµικές Καταστάσεις του Οµίλου του, αν και δεν αναµένεται να έχει καµία. Τα ανωτέρω δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Τροποποιήσεις στο ΛΠ 12 Αναβαλλόµενη Φορολογία Η αναγνώριση της αναβαλλόµενης φορολογικής απαίτησης για µη πραγµατοποιηµένες ζηµιές (εφαρµόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 01/01/2017) Το Ιανουάριο του 2016, το IASB προέβη στην έκδοση περιορισµένου σκοπού στο ΛΠ 12. Ο στόχος των εν λόγω τροποποιήσεων είναι να αποσαφηνιστεί το λογιστικό χειρισµό των αναβαλλόµενων φορολογικών απαιτήσεων για τις µη πραγµατοποιηθείσες ζηµίες από χρεόγραφα που αποτιµώνται στην εύλογη αξία. Ο Όµιλος θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονοµικές Καταστάσεις του Οµίλου του, αν και δεν αναµένεται να έχει καµία. Τα ανωτέρω δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. ΠΧΑ 15 «Έσοδα από Συµβάσεις µε Πελάτες» (εφαρµόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 01/01/2017) Τον Μάιο του 2014 το IASB εξέδωσε ένα νέο πρότυπο, το ΠΧΑ 15. Το εν λόγω πρότυπο είναι 25
πλήρως εναρµονισµένο µε τις απαιτήσεις όσον αφορά την αναγνώριση των εσόδων τόσο κάτω από τις αρχές των ΠΧΑ όσο και των Αµερικάνικων λογιστικών αρχών (US GAAP). Το νέο πρότυπο έρχεται να αντικαταστήσει το ΛΠ 18 Έσοδα, ΛΠ 11 Κατασκευαστικές συµβάσεις και κάποιες διερµηνείες που είναι σχετιζόµενες µε τα έσοδα. Ο Όµιλος θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονοµικές Καταστάσεις του Οµίλου του, αν και δεν αναµένεται να έχει καµία. Τα ανωτέρω δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. ΠΧΑ 9 «Χρηµατοοικονοµικά Μέσα» (εφαρµογή για τις ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 01/01/2018) Τον Ιούλιο του 2014 το IASB εξέδωσε την τελική έκδοση του ΠΧΑ 9. Οι βελτιώσεις που επέφερε το νέο πρότυπο αφορούν την ύπαρξης ενός λογικού µοντέλου για την ταξινόµηση και την επιµέτρηση, ένα ενιαίο προνοητικό µοντέλο για αναµενόµενες ζηµιές από αποµείωση και επίσης µια ουσιαστικά αναµορφωµένη προσέγγιση για την λογιστική αντιστάθµισης. Ο Όµιλος θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονοµικές Καταστάσεις του Οµίλου του, αν και δεν αναµένεται να έχει καµία. Τα ανωτέρω δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. ΠΧΑ 16 Μισθώσεις (εφαρµόζεται για ετήσιες περιόδους που ξεκινούν την ή µετά την 01/01/2019) Τον Ιανουάριο του 2016, το IASB δηµοσίευσε το νέο Πρότυπο, ΠΧΑ 16. Ο σκοπός του έργου του IASB ήταν η ανάπτυξη νέου Προτύπου για µισθώσεις που καθορίζει τις αρχές τις οποίες εφαρµόζουν και τα δύο µέρη σε µια σύµβαση - δηλαδή και ο πελάτης («ο µισθωτή») και ο προµηθευτής («ο εκµισθωτής») - για την παροχή πληροφοριών για τις µισθώσεις µε τον τρόπο που πιστά καταγράφει αυτές τις συναλλαγές. Για την επίτευξη αυτού του στόχου, ο µισθωτής θα πρέπει να αναγνωρίσει τα περιουσιακά στοιχεία και τις υποχρεώσεις που απορρέουν από τη µίσθωση. Ο Όµιλος θα εξετάσει την επίπτωση όλων των παραπάνω στις Οικονοµικές Καταστάσεις του Οµίλου του, αν και δεν αναµένεται να έχει καµία. Τα ανωτέρω δεν έχουν υιοθετηθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση. 1.5 Αναταξινομήσεις κονδυλίων Δεν υπάρχουν αναταξινομήσεις κονδυλίων της προηγούμενης χρήσης. 2. Ακολουθούμενες Λογιστικές Αρχές 2.1 Ενσώματα πάγια περιουσιακά στοιχεία Τα ενσώματα πάγια περιουσιακά στοιχεία, απεικονίζονται στις οικονομικές καταστάσεις στις αξίες κτήσεώς τους. Οι μεταγενέστερες δαπάνες, που διενεργούνται σε σχέση με ενσώματα πάγια περιουσιακά 26
στοιχεία, κεφαλαιοποιούνται μόνον όταν αυξάνουν τα μελλοντικά οικονομικά οφέλη, που αναμένεται ότι θα προκύψουν από την εκμετάλλευση των επηρεαζόμενων στοιχείων. Όλες οι άλλες δαπάνες επισκευών, συντηρήσεων κλπ. των παγίων καταχωρούνται στα έξοδα της χρήσης εντός της οποίας πραγματοποιούνται. απόσυρση ή πώληση κάποιου περιουσιακού στοιχείου, το σχετικό κόστος και οι σωρευμένες αποσβέσεις διαγράφονται από τους αντίστοιχους λογαριασμούς τη χρονική περίοδο της απόσυρσης ή της πώλησης και τα σχετικά κέρδη ή ζημίες αναγνωρίζονται στα αποτελέσματα χρήσης. Οι αποσβέσεις επιβαρύνουν την Κατάσταση Αποτελεσμάτων Χρήσεως, με βάση την σταθερή μέθοδο απόσβεσης, καθ' όλη τη διάρκεια της εκτιμώμενης ωφέλιμης ζωής των πάγιων περιουσιακών στοιχείων. Οι εδαφικές εκτάσεις δεν αποσβένονται. Η εκτιμώμενη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής, κατά κατηγορία παγίων, έχει ως εξής: Κτίρια εγκατ/σεις κτιρίων Μηχανήματα και εγκαταστάσεις Μεταφορικά μέσα Έπιπλα και λοιπός εξοπλισμός 14-50 έτη 10-15 έτη 5-20 έτη 5-15 έτη Οι εγκαταστάσεις σε ακίνητα τρίτων αποσβένονται με βάση τα έτη διάρκειας της σχετικής σύμβασης μισθώσεως. Οι υπολειµµατικές αξίες και οι ωφέλιµες ζωές των ενσωµάτων παγίων υπόκεινται σε επανεξέταση σε κάθε ετήσιο ισολογισµό. Όταν οι λογιστικές αξίες των ενσωµάτων παγίων υπερβαίνουν την ανακτήσιµη αξία τους, οι διαφορές (αποµείωση) καταχωρούνται ως έξοδα στα αποτελέσµατα. 2.2 Ασώματα πάγια περιουσιακά στοιχεία 2.2.1 Λογισμικά προγράμματα Τα λογισμικά προγράμματα αφορούν το κόστος αγοράς ή ιδιοπαραγωγής, λογισμικού όπως μισθοδοσία, υλικά, υπηρεσίες, καθώς και κάθε δαπάνη που έχει πραγματοποιηθεί κατά την ανάπτυξη λογισμικού προκειμένου αυτό να τεθεί σε λειτουργία. Οι δαπάνες που ενισχύουν ή επεκτείνουν την απόδοση των προγραμμάτων λογισμικού πέρα από τις αρχικές προδιαγραφές τους, αναγνωρίζονται ως κεφαλαιουχική δαπάνη και προστίθενται στο αρχικό κόστος του λογισμικού. 27
Οι αποσβέσεις των ασώματων ακινητοποιήσεων επιβαρύνουν το λογαριασμό αποτελεσμάτων με την μέθοδο της σταθερής απόσβεσης, καθ' όλη τη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής τους. Η εκτιμώμενη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής αυτών έχει ως ακολούθως: Ασώματες ακινητοποιήσεις 5-12 έτη 2.3 Απομείωση αξίας περιουσιακών στοιχείων ενεργητικού Οι ενσώματες και ασώματες ακινητοποιήσεις και άλλα μη κυκλοφορούντα στοιχεία ενεργητικού εξετάζονται για πιθανή ζημία απομείωσης, όποτε γεγονότα ή αλλαγές στις περιστάσεις, δείχνουν ότι η λογιστική αξία τους μπορεί να μην είναι ανακτήσιμη. Οποτεδήποτε η λογιστική αξία κάποιου περιουσιακού στοιχείου υπερβαίνει το ανακτήσιμο ποσό του, η αντίστοιχη ζημιά απομείωσής του, καταχωρείται στα αποτελέσματα χρήσης. Η ανακτήσιμη αξία ενός περιουσιακού στοιχείου είναι το μεγαλύτερο ποσό μεταξύ της εκτιμώμενης καθαρής τιμής πώλησης και της αξίας χρήσεως αυτού. Καθαρή αξία πώλησης θεωρείται η εφικτή πρόσοδος από την πώληση ενός περιουσιακού στοιχείου στα πλαίσια μίας αμφοτεροβαρούς συναλλαγής στην οποία τα μέρη έχουν πλήρη γνώση και ενεργούν οικειοθελώς, μετά από την αφαίρεση κάθε πρόσθετου άμεσου κόστους διάθεσης του περιουσιακού στοιχείου. Αξία χρήσης είναι η παρούσα αξία των εκτιμώμενων μελλοντικών ταμειακών ροών που αναμένεται να πραγματοποιηθούν από την συνεχή χρήση ενός περιουσιακού στοιχείου και από την διάθεσή του στο τέλος της εκτιμώμενης ωφέλιμης ζωής του. Εάν δεν υπάρχει δυνατότητα να εκτιμηθεί το ανακτήσιμο ποσό ενός περιουσιακού στοιχείου για το οποίο υπάρχει ένδειξη απομείωσης της αξίας του, τότε προσδιορίζεται το ανακτήσιμο ποσό της μονάδας που δημιουργεί ταμειακές ροές στην οποία ανήκει το περιουσιακό στοιχείο. Αντιλογισμός ζημιάς απομείωσης της αξίας περιουσιακών στοιχείων που λογίσθηκε σε προηγούμενα έτη, γίνεται μόνο όταν υπάρχουν ικανές ενδείξεις ότι η απομείωση αυτή δεν υπάρχει πλέον ή έχει μειωθεί. Στις περιπτώσεις αυτές ο ανωτέρω αντιλογισμός αναγνωρίζεται ως έσοδο. 2.4 Επενδύσεις σε θυγατρικές εταιρείες Δεν υπάρχουν επενδύσεις της Εταιρίας σε θυγατρικές. 28
2.5 Επενδύσεις σε συγγενείς εταιρείες Δεν υπάρχουν επενδύσεις της Εταιρίας σε συγγενείς εταιρείες. 2.6 Επενδύσεις διαθέσιμες προς πώληση Δεν υπάρχουν επενδύσεις διαθέσιμες προς πώληση, 2.7 Επενδύσεις σε ακίνητα Δεν υπάρχουν επενδύσεις σε ακίνητα. 2.8 Αποθέματα Τα αποθέματα απεικονίζονται στη χαμηλότερη αξία μεταξύ του κόστους κτήσεως ή του κόστους παραγωγής τους και της καθαρής ρευστοποιήσιμης αξίας τους. Καθαρή ρευστοποιήσιμη αξία είναι η εκτιμώμενη τιμή πώλησης, μειωμένη με το κόστος διάθεσης των αποθεμάτων. Το κόστος των αποθεμάτων προσδιορίζεται με τη μέθοδο του σταθμικού μέσου όρου και περιλαμβάνει τις δαπάνες απόκτησης των αποθεμάτων και τις δαπάνες μεταφοράς τους στην τοποθεσία που βρίσκονται. 2.9 Εμπορικές και λοιπές εμπορικές απαιτήσεις Οι απαιτήσεις από πελάτες καταχωρούνται αρχικά στην εύλογη αξία τους και μεταγενέστερα αποτιμώνται στο αναπόσβεστο κόστος µε τη χρήση του πραγµατικού επιτοκίου, αφαιρουµένων και των ζηµιών αποµείωσης. Οι ζηµιές αποµείωσης (απώλειες από επισφαλείς απαιτήσεις) αναγνωρίζονται όταν υπάρχει αντικειµενική απόδειξη ότι η Εταιρία δεν είναι σε θέση να εισπράξει όλα τα ποσά που οφείλονται µε βάση τους συµβατικούς όρους. Το ποσό της ζηµιάς αποµείωσης είναι η διαφορά µεταξύ της λογιστικής αξίας των απαιτήσεων και της παρούσας αξίας των εκτιµώµενων µελλοντικών ταµειακών ροών, προεξοφλουµένων µε το πραγµατικό επιτόκιο. Το ποσό της ζηµιάς αποµείωσης καταχωρείται ως έξοδο στα αποτελέσµατα χρήσεως. 2.10 Διαθέσιμα Τα διαθέσιμα περιλαμβάνουν και τα ισοδύναμα των ταμειακών διαθεσίμων, όπως είναι οι καταθέσεις όψεως και οι καταθέσεις προθεσμίας βραχείας διάρκειας. Τραπεζικές υπεραναλήψεις, που είναι αποπληρωτέες σε πρώτη ζήτηση και αποτελούν αναπόσπαστο μέρος της διαχείρισης των διαθεσίμων της Εταιρίας περιλαμβάνονται, για σκοπούς σύνταξης της κατάστασης ταμειακών ροών, ως συστατικό στοιχείο των ταμειακών διαθεσίμων. 29
2.11 Συναλλαγές σε ξένο νόμισμα Οι συναλλαγές που είναι εκπεφρασμένες σε ξένο νόμισμα μετατρέπονται σε Ευρώ με τη συναλλαγματική ισοτιμία που ισχύει κατά την ημερομηνία της συναλλαγής. ημερομηνία του ισολογισμού, τα νομισματικά περιουσιακά στοιχεία και οι υποχρεώσεις, που είναι εκπεφρασμένες σε ξένα νομίσματα, μετατρέπονται σε Ευρώ με τη συναλλαγματική ισοτιμία που ισχύει κατά την ημερομηνία αυτή. Οι συναλλαγματικές διαφορές που προκύπτουν από τη μετατροπή καταχωρούνται στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως. 2.12 Μετοχικό Κεφάλαιο Οι κοινές μετοχές χαρακτηρίζονται ως κεφάλαιο. Το προσαυξημένο εξωτερικό κόστος άμεσα αποδοτέο στην έκδοση νέων μετοχών εμφανίζεται στο κεφάλαιο αφαιρετικά του εισπρακτέου ποσού. απόκτηση ιδίων μετοχών, το καταβληθέν τίμημα, συμπεριλαμβανομένων και των σχετικών δαπανών, απεικονίζεται μειωτικά των ιδίων κεφαλαίων. 2.13 Δάνεια Όλα τα δάνεια αρχικώς καταχωρούνται στο κόστος, το οποίο είναι η εύλογη αξία της παροχής πλην των εξόδων απόκτησης των δανείων. Τα δάνεια αποτιμώνται μεταγενέστερα στην αποσβεσθείσα τιμή κτήσης χρησιμοποιώντας την μέθοδο του προεξοφλητικού επιτοκίου. Οποιαδήποτε διαφορά μεταξύ της παροχής (πλην των εξόδων απόκτησης) και της αξίας εξόφλησης αναγνωρίζεται στην κατάσταση αποτελεσμάτων κατά τη διάρκεια της περιόδου των δανείων. 2.14 Μισθώσεις Δεν υπάρχουν χρηματοδοτικές μισθώσεις. 2.15 Φόρος εισοδήματος (τρέχων και αναβαλλόμενος) Ο τρέχων και αναβαλλόμενος φόρος εισοδήματος υπολογίζονται βάσει των σχετικών 30
κονδυλίων των οικονομικών καταστάσεων, σύμφωνα με τους φορολογικούς νόμους που ισχύουν στην Ελλάδα. Ο τρέχων φόρος εισοδήματος αφορά, φόρο επί των φορολογητέων κερδών της Εταιρίας όπως αναμορφώθηκαν σύμφωνα με τις απαιτήσεις του φορολογικού νόμου, και υπολογίστηκε με βάση τον ισχύοντα φορολογικό συντελεστή. Η αναβαλλόμενη φορολογία υπολογίζεται χρησιμοποιώντας τη μέθοδο υποχρεώσεως (liability method) σε όλες τις προσωρινές φορολογικές διαφορές κατά την ημερομηνία του ισολογισμού μεταξύ της φορολογικής βάσης και της λογιστικής αξίας των περιουσιακών στοιχείων και υποχρεώσεων. Οι αναμενόμενες φορολογικές επιπτώσεις από τις προσωρινές φορολογικές διαφορές προσδιορίζονται και εμφανίζονται είτε ως μελλοντικές (αναβαλλόμενες) φορολογικές υποχρεώσεις, είτε ως αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις. Καταχωρούνται αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις για όλες τις εκπεστέες προσωρινές διαφορές και τις μεταφερόμενες φορολογικές ζημιές κατά την έκταση που πιθανολογείται ότι θα υπάρχει διαθέσιμο φορολογητέο κέρδος έναντι του οποίου η εκπεστέα προσωρινή διαφορά μπορεί να αξιοποιηθεί. Η λογιστική αξία των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων αναθεωρείται σε κάθε ημερομηνία ισολογισμού και μειώνεται στο βαθμό που πιθανολογείται ότι δεν θα υπάρξουν αρκετά φορολογητέα κέρδη έναντι των οποίων να χρησιμοποιηθεί μέρος ή το σύνολο των αναβαλλόμενων φορολογικών απαιτήσεων. Οι τρέχουσες φορολογικές απαιτήσεις και υποχρεώσεις για την τρέχουσα και τις προηγούμενες χρήσεις αποτιμώνται στο ποσό που αναμένεται να πληρωθεί στις φορολογικές αρχές (ή να ανακτηθεί από αυτές), με τη χρήση φορολογικών συντελεστών (και φορολογικών νόμων) που έχουν θεσπιστεί, ή ουσιαστικά θεσπιστεί, μέχρι την ημερομηνία του Ισολογισμού. 2.16 Μερίσματα Τα πληρωτέα μερίσματα απεικονίζονται ως υποχρέωση κατά τον χρόνο έγκρισής τους από τη Γενική Συνέλευση των Μετόχων. 31
2.17 Δικαιώματα εργαζομένων Η υποχρέωση της Εταιρίας προς τα πρόσωπα που εργοδοτούνται από αυτόν, για την μελλοντική καταβολή παροχών ανάλογα με το χρόνο της προϋπηρεσίας του καθενός, προσμετράται και απεικονίζεται με βάση το αναμενόμενο να καταβληθεί δεδουλευμένο δικαίωμα του κάθε εργαζόμενου, κατά την ημερομηνία του ισολογισμού. 2.18 Κρατικά ασφαλιστικά προγράμματα Το προσωπικό της Εταιρίας καλύπτεται κυρίως από τον κύριο Κρατικό Ασφαλιστικό Φορέα που αφορά στον ιδιωτικό τομέα (Ι.Κ.Α.), ο οποίος χορηγεί συνταξιοδοτικές και ιατροφαρμακευτικές παροχές. Κάθε εργαζόμενος είναι υποχρεωμένος να συνεισφέρει μέρος το μηνιαίου μισθού του στο ταμείο, ενώ τμήμα της συνολικής εισφοράς καλύπτεται από την Εταιρία. συνταξιοδότηση το συνταξιοδοτικό ταμείο είναι υπεύθυνο για την καταβολή των συνταξιοδοτικών παροχών στους εργαζομένους. Κατά συνέπεια η Εταιρία δεν έχει καμία νομική ή τεκμαρτή υποχρέωση για την πληρωμή μελλοντικών παροχών με βάση αυτό το πρόγραμμα. 2.19 Προβλέψεις Οι προβλέψεις δημιουργούνται όταν η Εταιρία έχει νομική ή τεκμαιρόμενη υποχρέωση, ως αποτέλεσμα παρελθόντος γεγονότος, και πιθανολογείται ότι θα απαιτηθεί εκροή πόρων ώστε να τακτοποιηθεί η υποχρέωση, και μπορεί να γίνει μια αξιόπιστη εκτίμηση του ποσού. Οι προβλέψεις επανεξετάζονται στο τέλος κάθε χρήσης και προσαρμόζονται έτσι ώστε να απεικονίζουν τις καλύτερες δυνατές εκτιμήσεις και στην περίπτωση που κρίνεται αναγκαίο, προεξοφλούνται με βάση ένα προ-φόρου προεξοφλητικό επιτόκιο. Οι ενδεχόμενες υποχρεώσεις δεν καταχωρούνται στις οικονομικές καταστάσεις αλλά γνωστοποιούνται, εκτός και αν η πιθανότητα για εκροή πόρων που ενσωματώνουν οικονομικά οφέλη είναι ελάχιστη. Οι ενδεχόμενες απαιτήσεις δεν καταχωρούνται στις οικονομικές καταστάσεις, αλλά γνωστοποιούνται εφόσον η εισροή οικονομικών ωφελειών είναι πιθανή. 2.20 Επιχορηγήσεις Οι κρατικές επιχορηγήσεις αναγνωρίζονται αρχικά στην ονομαστική αξία τους όταν υπάρχει εύλογη διαβεβαίωση ότι η επιχορήγηση θα ληφθεί και ότι η Εταιρία θα συμμορφωθεί με όλους τους προβλεπόμενους όρους. 32
Οι κρατικές επιχορηγήσεις σχετικά με τρέχουσες δαπάνες αναγνωρίζονται στην κατάσταση αποτελεσμάτων κατά τη διάρκεια της περιόδου εκείνης που χρειάζεται για να αντιστοιχίσουν τις δαπάνες εκείνες που είναι προορισμένες να αντισταθμίσουν. Οι κρατικές επιχορηγήσεις σχετικά με την αγορά ενσώματων ακινητοποιήσεων (παγίων) συμπεριλαμβάνονται στις μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις ως έσοδα επομένων χρήσεων και αναγνωρίζονται ως έσοδο και μεταφέρονται στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως, κατά τη διάρκεια της ωφέλιμης ζωής του επιχορηγηθέντος περιουσιακού στοιχείου. 2.21 Χρηματοοικονομικά εργαλεία Τα βασικά χρηματοοικονομικά εργαλεία της Εταιρίας είναι τα μετρητά, οι τραπεζικές καταθέσεις και οι βραχυπρόθεσμες απαιτήσεις και υποχρεώσεις. Δεδομένης της βραχυπρόθεσμης φύσεως των εργαλείων αυτών, η διοίκηση της Εταιρίας πιστεύει ότι η εύλογη αξία τους ουσιαστικά ταυτίζεται με την αξία στην οποία απεικονίζονται στα λογιστικά βιβλία της Εταιρίας. Επιπρόσθετα, η διοίκηση της Εταιρίας πιστεύει ότι τα επιτόκια που καταβάλλονται σε σχέση με τα συναφθέντα δάνεια ισοδυναμούν με τα τρέχοντα εύλογα επιτόκια της αγοράς και συνεπώς, δεν συντρέχουν οι προϋποθέσεις οποιασδήποτε προσαρμογής της αξίας στην οποία απεικονίζονται αυτές οι υποχρεώσεις. Η Εταιρία δεν χρησιμοποιεί χρηματοοικονομικά παράγωγα. 2.22 Αναγνώριση εσόδων Τα έσοδα από την πώληση αγαθών και υπηρεσιών αναγνωρίζονται όταν μεταφέρονται στον αγοραστή οι σημαντικοί κίνδυνοι και τα οφέλη της ιδιοκτησίας των αγαθών. Τα έσοδα από την παροχή υπηρεσιών βασίζονται στο στάδιο της ολοκλήρωσης, που καθορίζεται από την αναφορά στις έως τώρα αποδοθείσες υπηρεσίες, ως ποσοστό επί των συνολικών υπηρεσιών που προσφέρονται. Τα έσοδα τόκων αναγνωρίζονται σε βάση χρονικής αναλογίας, λαμβάνοντας υπόψη το υπόλοιπο του αρχικού ποσού και του ισχύοντα συντελεστή της περιόδου έως τη λήξη, όταν καθορίζεται ότι τέτοια έσοδα θα είναι πληρωτέα στην Εταιρία. 2.23 Έξοδα 33
2.23.1 Λειτουργικές μισθώσεις Οι πληρωμές που γίνονται βάσει λειτουργικών μισθώσεων καταχωρούνται στην κατάσταση αποτελεσμάτων χρήσεως ως έξοδα, κατά το χρόνο χρήσεως του μισθίου. 2.23.2 Χρηματοδοτικές μισθώσεις Δεν υπάρχουν χρηματοδοτικές μισθώσεις. 2.23.3 Κόστος χρηματοδότησης Το καθαρό χρηματοδοτικό κόστος αποτελείται από τους δεδουλευμένους τόκους επί των συναφθέντων δανείων, που υπολογίζονται βάσει της μεθόδου του πραγματικού επιτοκίου. 2.24 Κέρδη ανά μετοχή Τα βασικά κέρδη ανά μετοχή υπολογίζονται διαιρώντας τα καθαρά κέρδη της περιόδου με το μέσο σταθμισμένο αριθμό κοινών μετοχών που είναι σε κυκλοφορία κατά τη διάρκεια της συγκεκριμένης περιόδου. 2.25 Τμηματική ανάλυση των δραστηριοτήτων της Εταιρίας «Τομέας» ή «τμήμα» των δραστηριοτήτων της Εταιρίας είναι κάθε διακεκριμένη επιχειρηματική δραστηριότητα με ιδιάζοντα χαρακτηριστικά ως προς τη φύση της δραστηριότητας και τους επιχειρηματικούς κινδύνους που συνεπάγεται (επιχειρηματικός τομέας). 3. Διαχείριση χρηματοοικονομικών κινδύνων Η Εταιρία εκτίθεται σε διάφορους χρηματοοικονομικούς κινδύνους, οι κυριότεροι εκ των οποίων είναι ο πιστωτικός κίνδυνος και ο κίνδυνος ρευστότητας. Οι πολιτικές διαχειρίσεως των σχετικών κινδύνων της Εταιρίας έχουν ως στόχο την ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων που μπορεί να έχουν οι κίνδυνοι αυτοί στη χρηματοοικονομική θέση και απόδοση της Εταιρίας. Τα κύρια χρηματοοικονομικά εργαλεία της Εταιρίας είναι τα μετρητά, οι τραπεζικές καταθέσεις, οι εμπορικές και λοιπές απαιτήσεις και υποχρεώσεις. Η Διοίκηση της Εταιρίας εξετάζει και αναθεωρεί σε τακτά χρονικά διαστήματα τις σχετικές πολιτικές και διαδικασίες σχετικά με την διαχείριση των χρηματοοικονομικών κινδύνων, οι οποίες περιγράφονται κατωτέρω: 34
Πιστωτικός κίνδυνος: Ο κίνδυνος ζημίας της Εταιρίας που απορρέει από μη εκπλήρωση συμβατικών υποχρεώσεων πελάτη ή τρίτου σε συναλλαγή χρηματοοικονομικού μέσου. Σχετίζεται κατά κύριο λόγο με τις απαιτήσεις από πελάτες και επενδύσεις επί χρεογράφων. Εταιρία έχει σαφή πιστοδοτική πολιτική η οποία εφαρμόζεται με συνέπεια. Η Εταιρία έχει μεγάλο αριθμό πελατών και ως εκ τούτου η ευρεία διασπορά της πελατειακής της βάσης συντελεί στην ύπαρξη χαμηλού πιστωτικού κινδύνου σε σχέση με τις απαιτήσεις αυτές. Η Διοίκηση της Εταιρίας παρακολουθεί διαρκώς τη χρηματοοικονομική κατάσταση των πελατών, το μέγεθος και τα όρια των παρεχόμενων πιστώσεων. Στο τέλος της χρήσεως η Διοίκηση θεώρησε ότι δεν υπάρχει κανένας σημαντικός πιστωτικός κίνδυνος που να μην καλύπτεται από κάποια εξασφάλιση ή από επαρκή πρόβλεψη επισφαλούς απαιτήσεως. Η μέγιστη έκθεση σε πιστωτικό κίνδυνο αντανακλάται από το ύψος του κάθε στοιχείου του ενεργητικού. Τα χρηματοοικονομικά στοιχεία ενεργητικού που ενέχουν πιστωτικό κίνδυνο απεικονίζονται κατωτέρω. Η ΕΤΑΙΡΙΑ 31/12/2015 31/12/2014 Εμπορικές & Λοιπές Απαιτήσεις 2,685,222 3,037,586 Ταμειακά Διαθέσιμα και ταμιακά ισοδύναμα 2,849,797 1,316,357 ΣΥΝΟΛΟ 5,535,019 4,353,943 Εύλογη αξία: Τα ποσά με τα οποία εμφανίζονται στον ισολογισμό τα διαθέσιμα, οι απαιτήσεις και οι βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις, προσεγγίζουν τις αντίστοιχες εύλογες τους αξίες λόγω της βραχυπρόθεσμης λήξεώς τους. Κίνδυνος επιτοκίου Ο κίνδυνος διακύμανσης των επιτοκίων προέρχεται κυρίως από μακροπρόθεσμες και βραχυπρόθεσμες δανειακές υποχρεώσεις. Η δανειακή διάρθρωση της Εταιρίας είναι βασισμένη σε δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου συναρτώμενα με το EURIBOR. Κατά συνέπεια, ενδεχόμενη μεταβολή του EURIBOR επηρεάζει αντίστοιχα τα χρηματοοικονομικά έξοδα και κατ επέκταση τα αποτελέσματα της Εταιρίας. Συναλλαγματικός κίνδυνος: Η Εταιρία δεν αντιμετωπίζει συναλλαγματικούς κινδύνους καθώς έως και τη λήξη της κλειόμενης χρήσης δεν είχε πραγματοποιήσει συναλλαγές σε ξένο νόμισμα και το σύνολο των περιουσιακών της στοιχείων και υποχρεώσεων ήταν σε ευρώ. Κίνδυνος ρευστότητας: Ο κίνδυνος ρευστότητας συνίσταται στην ενδεχόμενη αδυναμία της 35
Εταιρίας να εκπληρώσει τις χρηματοοικονομικές της υποχρεώσεις κατά τη λήξη τους. Η προσέγγιση της Εταιρίας για τη διαχείριση της ρευστότητας είναι η διασφάλιση επαρκών ταμειακών διαθεσίμων και πιστωτικών ορίων με συνεργαζόμενες τράπεζες ώστε να διασφαλίζεται η εκπλήρωση των υποχρεώσεων κατά τη λήξη τους τόσο υπό συνήθεις όσο και υπό δύσκολες συνθήκες χωρίς να υφίσταται μη αποδεκτές ζημίες ή να διακυβεύεται η φήμη της. Η ανάλυση των χρηματοοικομικών κατωτέρω. υποχρεώσεων με βάση τη ληκτότητά τους απεικονίζονται Χρηματοοικονομικές υπόχρεώσεις ΕΤΑΙΡΙΑ 31/12/2014 <1 έτος 2-5 έτη >5 έτη Σύνολο Τραπεζικός Δανεισμός 269.097 269.097 0 0 269.097 Προμηθευτές & Λοιπές Υποχρεώσεις 1.477.506 1.477.506 0 0 1.477.506 Βραχυπρόθεσμες Φορολογικές Υποχρεώσεις 281.650 281.650 0 0 281.650 Σύνολα 2.028.253 2.028.253 0 0 2.028.253 ΕΤΑΙΡΙΑ 31/12/2015 <1 έτος 2-5 έτη >5 έτη Σύνολο Τραπεζικός Δανεισμός 197.165 197.165 0 0 197.165 Προμηθευτές & Λοιπές Υποχρεώσεις 1.983.721 1.983.721 0 0 1.983.721 Βραχυπρόθεσμες Φορολογικές Υποχρεώσεις 596.623 596.623 0 0 596.623 Σύνολα 2.777.509 2.777.509 0 0 2.777.509 4. Σημαντικές λογιστικές εκτιμήσεις και κρίσεις της διοίκησης Η διοίκηση της Εταιρίας προβαίνει σε εκτιμήσεις, παραδοχές και αξιολογικές κρίσεις προκειμένου είτε να επιλέξει τις καταλληλότερες λογιστικές αρχές και κανόνες σε σχέση με την μελλοντική εξέλιξη γεγονότων και εν εξελίξει καταστάσεων και συναλλαγών. Οι εν λόγω εκτιμήσεις και παραδοχές επανεξετάζονται περιοδικά προκειμένου να ανταποκρίνονται στα τρέχοντα δεδομένα και να αντανακλούν τους εκάστοτε τρέχοντες κινδύνους και βασίζονται στην προγενέστερη εμπειρία της Διοίκησης της Εταιρίας σε σχέση με τη φύση και το επίπεδο των σχετικών συναλλαγών και γεγονότων. 5. Τμηματική ανάλυση των δραστηριοτήτων της Εταιρίας Η Εταιρία δραστηριοποιείται στον χώρο των ολοκληρωμένων λύσεων πληροφορικής στον Δημόσιο και Ιδιωτικό Τομέα. 36
ΙΙ) Λοιπές πληροφορίες Ισολογισμού 31/12/2015 ΣΥΝΟΛΟ Πληροφορική Software Ενσώματες ακινητοποιήσεις 320.452 7.514 312.938 Ασώματες ακινητοποιήσεις 25.613 601 25.012 Λοιπα στοιχεία ενεργητικού 5.642.823 132.305 5.510.517 Λοιπα στοιχεία παθητικού 3.220.197 75.503 3.144.694 Σύνολο Καθαρής Θέσης 2.768.691 64.917 2.703.774 31/12/2014 ΣΥΝΟΛΟ Πληροφορική Software Ενσώματες ακινητοποιήσεις 329.771 13.425 316.346 Ασώματες ακινητοποιήσεις 36.828 1.499 35.329 Λοιπα στοιχεία ενεργητικού 4.590.840 186.890 4.403.950 Λοιπα στοιχεία παθητικού 2.463.439 100.285 2.363.154 Σύνολο Καθαρής Θέσης 2.494.000 101.529 2.392.471 6. Λοιπά έσοδα εκμεταλλεύσεως Δεν υπάρχουν 37
7. Κόστος πωλήσεων Το κόστος πωλήσεων αναλύεται ως ακολούθως: 8. Έξοδα διοικητικής λειτουργίας Τα έξοδα διοικητικής λειτουργίας αναλύονται ως ακολούθως: 38
9. Έξοδα λειτουργίας διαθέσεως Τα έξοδα λειτουργίας διαθέσεως αναλύονται ως ακολούθως: Έξοδα λειτουργίας διαθεσης 31/12/2015 31/12/2014 Τακτικες Αποδοχες Προσωπικου 700.619 605.886 Παρεχομενες Παροχες Και Εξοδα Προσωπικου 236 1.355 Εργοδοτικες Εισφορες Ικα 175.967 157.565 Αποζημιωσεις Απολυσεως Η Εξοδου Απο Την Υπηρεσια 0 Επεξεργασίες από τρίτους 0 Τηλεπικοινωνιες 9.594 3.604 Ενοικια 11.549 15.178 Ασφαλιστρα 5.924 5.710 Επισκευες & Συντηρησεις 11.690 12.269 Λοιπες Παροχες Τριτων 6.647 6.474 39