Κινέζικες δουλειές µε γεύση µεταξιού

ΜΑΝOΛΗΣ ΡΟΥΣΣΑΚΗΣ ΜΑΝΟΛΗΣ ΡΟΥΣΣΑΚΗΣ Κινέζικες δουλειές με γεύση μεταξιού Κινέζικες δουλειές µε γεύση µεταξιού ΕΚΔΟΣΕΙΣ οσελότος ΕΚ ΟΣΕΙΣ οσελότος

Τιτλος Κινέζικες δουλειές με γεύση μεταξιού Συγγραφέας Μανόλης Ρουσσάκης Σειρα Λογοτεχνία [1358]1211/27 Copyright 2011 Μανόλης Ρουσσάκης Πρώτη Εκδοση Αθήνα, Δεκέμβριος 2011 ISBN 978-960-9607-02-5 Η επιμέλεια της έκδοσης έγινε από τις εκδόσεις οσελότος Φωτογραφία εξωφύλλου: Κινέζικο ιδεόγραμμα «fu» που σημαίνει «καλή τύχη», χρησιμοποιείται πάντοτε στις ανοιξιάτικες γιορτές. Το παρόν έργο πνευματικής ιδιοκτησίας προστατεύεται κατά τις διατάξεις της ελληνικής νομοθεσίας, (Ν. 2121/1993, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα) καθώς και από τις διεθνείς συμβάσεις περί πνευματικής ιδιοκτησίας. Απαγορεύεται η κατ οιονδήποτε τρόπο ή μέσο (ηλεκτρονικό, μηχανικό ή άλλο) αντιγραφή, φωτοανατύπωση και γενικώς αναπαραγωγή, μετάφραση, διασκευή, αναμετάδοση στο κοινό σε οποιαδήποτε μορφή και η εν γένει εκμετάλλευση του συνόλου ή μέρους του έργου χωρίς τη γραπτή άδεια του δικαιούχου συγγραφέα. ΕΚΔΟΣΕΙΣ οσελότος Βατάτζη 55, 114 73 Αθήνα Τηλ. : 210 6431108 e-mail: ekdoseis.ocelotos@gmail.com, ocelotos@otenet.gr www. ocelotos. gr

Σε όσους διαθέτουν στις μέρες μας την ικανότητα επίτευξης επικερδών αγοραπωλησιών κάθε μορφής.

ΠΡΟΛΟΓΟΣ Το καλοκαίρι που πέρασε επισκέφθηκα για πρώτη φορά την Κίνα και συγκεκριμένα το Πεκίνο, ως σπουδάστρια του Συνδέσμου φιλίας Ελλάδας Κίνας. Μπαίνοντας στο αεροπλάνο είχα στο μυαλό μου τα παρακάτω: Σήμερα όλοι μιλούν για τον αιώνα της Κίνας, μόνο που στην ιστορία της οικονομίας ο «αιώνας» δεν αρχίζει την ημερομηνία που αυτό γίνεται αντιληπτό, αλλά νωρίτερα. 1979: Τενγκ Κσιάο Πινγκ, με συμβολικό τρόπο δίνει το σύνθημα της εκκίνησης «Σημασία δεν έχει αν η γάτα είναι μαύρη ή άσπρη, σημασία έχει να πιάνει τα ποντίκια». 1973: Αλέν Περεφίτ, υπουργός του Ντεγκόλ, γράφει το βιβλίο «Όταν η Κίνα ξυπνήσει», γεγονός που σηματοδοτεί την αναμονή του ξυπνήματος της Κίνας. 1997: Αλέν Μπουμπλίλ, σύμβουλος του Μιτεράν, αναγγέλλει τον αιώνα των Κινέζων. Η Κίνα ζει τη δική της βιομηχανική επανάσταση, με έναν διαφορετικό τρόπο σε σχέση με άλλες χώρες που έζησαν την δική τους αναπτυξιακή πορεία. Από μια χώρα κεντρικού σχεδιασμού, αγροτική, κλειστή, επιχειρείται μια τριπλή μετάβαση: από το παντοδύναμο κράτος στην οικονομία της αγοράς, από την γεωργία στη βιομηχανία, και από την αυτάρκεια στην παγκόσμια αγορά. Αυτήν τη στιγμή η Κίνα είναι ένα τεράστιο εργαστήρι, όπου σε αυτό παράγεται το 70% των παιχνιδιών, των ποδηλάτων, των DVD και το 60% των ψηφιακών φωτογραφικών μηχανών της παγκόσμιας παραγωγής. Επίσης, απορροφά το 1/3 του άνθρακα, του χάλυβα, του βαμβακιού κ.ά. Παράλληλα είναι ένα τεράστιο μέγεθος που έχει την τάση να επιβληθεί. Τζέφρι Σαξ, οικονομολόγος στο Πανεπιστήμιο της Columbia, συνιστά στους Αμερικάνους να ετοιμαστούν να ζήσουν σε έναν κόσμο όπου το 2050 η Κινέζικη οικονομία μπορεί να είναι κάλλιστα κατά 75% μεγαλύτερη από την δική τους. Από τη στιγμή που άρχισε να αναμορφώνεται η οικονομία της, ο ετήσιος ρυθμός ανάπτυξής της είναι 9,5%. Στα τελευταία 30 χρόνια το μέγεθός της διπλασιάστηκε 3 φορές, χωρίς άλλο προηγούμενο. Για να ΚΙΝΕΖΙΚΕΣ ΔΟΥΛΕΙΕΣ ΜΕ ΓΕΥΣΗ ΜΕΤΑΞΙΟΥ 5

γίνει αντιληπτό το παραπάνω αρκεί να τονίσουμε ότι η αμερικάνικη οικονομία, για να διπλασιάσει το μέγεθός της, χρειάζεται 25 χρόνια. Η Κίνα ζει μια έντονη αστικοποίηση, εκατομμύρια εργάτες συρρέουν στις πόλεις. Τα Ηνωμένα Έθνη προβλέπουν ότι η τεράστια εισροή κατοίκων της υπαίθρου στις πόλεις θα εκτινάξει το ρυθμό ανάπτυξης της χώρας στο 45% το 2010 και στο 60% το 2030. Επειδή, αυτή η τεράστια εκρηκτική πορεία πραγματοποιείται από τα «πάνω» και «επιβάλλεται», κρύβει κινδύνους για το πώς θα ρυθμίζονται οι κοινωνικές και οι οικονομικές ανισότητες για να αποφεύγονται οι κοινωνικές εκρήξεις. Παράλληλα, υπάρχουν πάρα πολλές επιφυλάξεις για τη φύση της κινέζικης οικονομίας, όπως «προβληματικές» τράπεζες, το χρηματιστήριο που λειτουργεί ως «καζίνο», το χρέος του κεντρικού κράτους, με συνέπεια να κάνουν λόγο για την «κινέζικη φούσκα» το ίδιο όπως ακριβώς έλεγαν και λένε για την αμερικάνικη φούσκα. Ο Τομ Σέιλερ, οικονομικός συντάκτης της εφημερίδας Milwaukee Journal, έχει επισημάνει ότι 21 υφέσεις, 1 κρίση, 2 χρηματιστηριακά κραχ και 2 παγκόσμιοι πόλεμοι δεν κατάφεραν να ανακόψουν την εδώ και έναν αιώνα μεγέθυνση της αμερικάνικης οικονομίας από τα 118 δις δολάρια σε 10 τρις δολάρια. Φαίνεται πως στο νέο αιώνα η Κίνα ετοιμάζεται για μια παρόμοια οικονομική μεγέθυνση. Ένα είναι βέβαιο, εάν πρόκειται κάποια χώρα να πάρει τη θέση των ΗΠΑ στην παγκόσμια αγορά, αυτή είναι η Κίνα. Μέσα σε αυτό το νοηματικό πλαίσιο ξεκίνησα το ταξίδι μου για την Κίνα. Φτάνοντας στο Πεκίνο, σύντομα διαπίστωσα τα βασικά χαρακτηριστικά της πόλης. Αρκετά μεγάλο μέρος της ήταν κατειλημμένο από τεράστιους γερανούς και σχεδόν όλη η πόλη ένα εργοτάξιο. Νέοι ουρανοξύστες ξεφύτρωναν στο κέντρο της αλλά και στα προάστια, ενώ σε αρκετά σημεία οι ολυμπιακές εγκαταστάσεις ήταν τόσο επιβλητικές που τραβούσαν τα βλέμματα... Πελαγία Καρπαθιωτάκη (Οικονομολόγος, δημοσιογράφος και πρόεδρος του IECGC - Ινστιτούτο οικονομικής και πολιτιστικής δράσης Ελλάδας Κίνας) Αποσπάσματα από άρθρο της στην εφημερίδα ΚΡΗΤΙΚΟΙ ΠΑΛΜΟΙ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΣ 2006. 6 ΜΑΝΟΛΗΣ ΡΟΥΣΣΑΚΗΣ

ΜΕΡΟΣ ΠΡΩΤΟ Στους πρόποδες, του όρους Τσιάν, εκεί απ όπου ξεκινά ν απλώνεται η κοιλάδα της λίμνης Νόρο, βρίσκεται χτισμένο το Οσάρ. Οι κάτοικοι του χωριού, απασχολούνται όλη την ημέρα στα κτήματα με τους απέραντους ορυζώνες του Αφέντη Κάρα και για μεροκάματο εισπράττουν ένα μοναδικό νόμισμα. Αρκετά συχνά, η αμοιβή αυτή, γίνεται πραγματικός εφιάλτης για τους κατοίκους... 絲 綢...Το άλογο, έδειξε να υποφέρει. Οοοοο, είπε ο Γιαν και του τράβηξε δυνατά τα χαλινάρια, με αποτέλεσμα τα σαγόνια του ζώου να ματώσουν....ξέρω, κουράστηκες... Το όργωμα θα έπρεπε να έχει ολοκληρωθεί πριν νυχτώσει, σε διαφορετική περίπτωση, το μεροκάματό του ο Γιαν κινδύνευε να μην το πάρει. Ένας θόρυβος ακούστηκε ξαφνικά, που του θύμιζε άμαξα. Δύο φορές ακόμα πήγαινε έλα, άλογό μου, έκανε με αγωνία ο Γιαν, όταν είδε τον Αφέντη Κάρα, να τον πλησιάζει και να σταματά δίπλα του ακριβώς. Σκοτείνιασε, είπε δυνατά και βροντερά ο Αφέντης και ο Γιαν, τρομαγμένος, έσκυψε το κεφάλι χαμηλά. Για τελευταία φορά προσπάθησε να σύρεις το αλέτρι ως την άλλη άκρη, παρακάλεσε το ζώο ο Γιαν, τραβώντας του ξανά με δύναμη τα χαλινάρια. Η αναπνοή του αλόγου έβγαινε καυτή από τα ρουθούνια ΚΙΝΕΖΙΚΕΣ ΔΟΥΛΕΙΕΣ ΜΕ ΓΕΥΣΗ ΜΕΤΑΞΙΟΥ 7

του, ενώ υγρά από το στόμα του, ανακατεμένα με αίμα, έσταζαν στη γη. Αν ήξερα πως δεν θα το πρόφταινες ένα τόσο μικρό κομμάτι γης, θα έβαζα να το οργώσει κάποιος άλλος πιο άξιος από σένα. Δεν το δικαιούσαι το σημερινό το μεροκάματο, έκανε αυστηρός αυτή τη φορά ο Αφέντης. Η τελευταία αυλακιά, πρόφτασε να πει ταπεινωμένος ο Γιαν. Τέλειωνε το όργωμα και μη βγάζεις τσιμουδιά, βροντοφώναξε ο Αφέντης... 絲 綢 Το σπίτι του ο Γιαν, το είχε φτιάξει μόνος του, με κορμούς δέντρων, καλαμιές και χώμα και το αποτελούσαν, όλα κι όλα, δύο δωμάτια. Ένα ήταν η κουζίνα. Το νοικοκυριό κρεμόταν σε καρφιά στους τέσσερις τοίχους, ενώ για νεροχύτη είχε στηρίξει σε δυο κούτσουρα μια παλιά σιδερένια λεκάνη. Το μαγείρεμα γινόταν σε φωτιά. Ο Γιαν, έτρωγε με την οικογένειά του πάνω σ ένα φτηνιάρικο χαλί στρωμένο κατάχαμα. Στο δεύτερο δωμάτιο, υπήρχαν δυο ξύλινα κρεβάτια με χοντρό μουσαμά αντί για στρώμα, ιδιοκατασκευές κι αυτά, και το ίδιο δωμάτιο χρησίμευε και ως αποθήκη. Καθώς ο Γιαν, επέστρεψε από το όργωμα, η σύζυγός του Όσο, μόλις είχε τελειώσει με το μαγείρεμα. Δεν πληρώθηκα... Παραμονή Πρωτοχρονιάς... Το σημερινό το μεροκάματο ήταν για τα δώρα των παιδιών μας, είπε χαμηλόφωνα και τα μάτια του άρχισαν να βουρκώνουν. Κατόπιν, πήγε κι έκατσε στο χαλί, σταυροπόδι. Η Όσο, βλέποντάς τον δακρυσμένο, τον πλησίασε και του χάιδεψε τα μαλλιά. Μη στεναχωριέσαι... Άνθρωποι όπως ο Κάρα, λειτουργούν περίεργα μερικές φορές... Τα παιδιά μας απόψε, δεν θα 8 ΜΑΝΟΛΗΣ ΡΟΥΣΣΑΚΗΣ

μείνουν χωρίς δώρο. Έχω κρατήσει μισό νόμισμα με τις οικονομίες μου... Πήρε πέντε κούπες και τις άπλωσε πάνω στο χαλί κυκλικά. Στη μέση τοποθέτησε μια μεγάλη κατσαρόλα με καυτή χορτόσουπα κι άρχισε να σερβίρει. 絲 綢 Ο Νίλο, το μικρότερο από τα τρία τους παιδιά, γέμισε και δεύτερη φορά την κούπα του με σούπα. Κατέβασε λαίμαργα δυο ρουφηξιές που του στάθηκαν στο λαιμό από τη βιασύνη και γούρλωσε τα μάτια. Έκανε τόσο αστεία γκριμάτσα που όλοι ξεκαρδίστηκαν μαζί του. Λίγο έλειψε να πνιγώ κι εσείς το διασκεδάζετε... Το έκανες τόσο χαριτωμένα, μικρέ μου, του απάντησε η μητέρα, χτυπώντας του απαλά την πλάτη. Δεν θέλω άλλο, γκρίνιαξε εκείνος. Ο Νίλο, χόρτασε. Θα φάω εγώ τη σούπα του, πετάχτηκε η Γιασμίν, το δεύτερο κατά σειρά παιδί τους, κι άπλωσε το χέρι της, προφανώς να του την πάρει. Άλλαξα γνώμη... Θα την φάω, αντέδρασε άμεσα ο μικρός, ανεβάζοντας την κούπα του όσο πιο ψηλά μπορούσε. Είπες χόρτασες... Είναι δικιά μου, έκανε ο Νίλο και σηκώθηκε όρθιος. Δώσ την μου, σηκώθηκε όρθια και η Γιασμίν. Η μητέρα, επενέβη γρήγορα, δίνοντας έτσι τέρμα στην κόντρα που είχε δημιουργηθεί: Ηρεμήστε... Θέλω κάτι να σας πω... Στην πλατεία του χωριού γίνεται το μεγάλο πρωτοχρονιάτικο παζάρι. Θα σας δώσω μισό νόμισμα και των τριών να πάρετε από ένα δώρο. Μισό νόμισμα και οι τρεις μας; απόρησε ο Φιν, ο μεγαλύτερος από τα παιδιά. Ο πατέρας Γιαν, κοίταξε την κούπα του σιωπηλός. Η μητέρα, πήρε ξανά το λόγο: ΚΙΝΕΖΙΚΕΣ ΔΟΥΛΕΙΕΣ ΜΕ ΓΕΥΣΗ ΜΕΤΑΞΙΟΥ 9

Ναι, Φιν, μισό νόμισμα. Το πρωί έλεγες ότι θα μας έδινες ένα νόμισμα. Ο πατέρας σου δεν πληρώθηκε σήμερα. Ο Αφέντης Κάρα, του έκανε κάποιες κρατήσεις κι έτσι... απάντησε η μητέρα Όσο, για να δικαιολογηθεί κάπως. Και το μολύβι με το τετράδιο που έναν ολόκληρο χρόνο περίμενα; παραπονέθηκε ο Φιν και χαμήλωσε τα βλέφαρά του. Σου υπόσχομαι, τα πρώτα χρήματα που θα μαζέψω, θα είναι για το μολύβι και το τετράδιό σου, έκανε η μητέρα. 絲 綢...Ο Φιν, με βαρύ κεφάλι, προχώρησε σκυφτός προς την αυλόπορτα κι από κεί έξω στο δρόμο. Περπάτησε ως την πλατεία και τράβηξε το μονοπάτι που οδηγούσε στη λίμνη. Όχι το κανονικό, περίγυρα του λόφου, αλλά το πιο σύντομο, αυτό που είχαν ανοίξει τελευταία οι ψαράδες του Οσάρ, ακριβώς επάνω στην απότομη, γυμνή πλαγιά. Καθώς έφτασε στη λίμνη, έψαξε και βρήκε ένα ύψωμα, να την βλέπει σχεδόν όλη μπροστά του, και ξάπλωσε ανάσκελα στο χορτάρι, βάζοντας τα χέρια για μαξιλάρι πίσω από το κεφάλι του. Τριγύρω επικρατούσε εξαιρετική ηρεμία, με μοναδικά ακούσματα, τα γλυκά κελαϊδίσματα των πουλιών, που φτερούγιζαν από κλαρί σε κλαρί και κατά διαστήματα, τα βατράχια, που απαντούσαν στα πουλιά, μέσα από τα γαλήνια νερά της λίμνης, δίνοντας το δικό τους ρεσιτάλ... 10 ΜΑΝΟΛΗΣ ΡΟΥΣΣΑΚΗΣ

Οι οδηγίες, πάνω σ ένα τεράστιο λευκό πανί αναρτημένο στην είσοδο, εκτός των άλλων, ανέφεραν: «...Οι ενήλικες να κρατούν τα παιδιά από το χέρι κατά τη διάρκεια παραμονής τους στο γιορτινό μας παζάρι. Υπάρχει κίνδυνος τραυματισμού» και τέλειωναν ως εξής: «...Σας ευχόμαστε καλή Πρωτοχρονιά». Ο κόσμος ήταν ασφυκτικά πολύς και το βάδισμα γινόταν δύσκολο, έως ακατόρθωτο ορισμένες φορές. Οι φωνές και τα ξαναμμένα πρόσωπα των παιδιών, οι γονείς τους που κράταγαν τσάντες με δώρα στα χέρια τους και οι διοργανωτές που καλούσαν μικρούς και μεγάλους ν αγοράσουν τις πραμάτειες τους και να συμμετάσχουν στα παιχνίδια και τα τρικ τους, ήταν οι εικόνες που αντίκρισαν τα τρία αδέρφια με το που πέρασαν την είσοδο. Η σπηλιά του δράκου, είπε χαρούμενη η Γιασμίν. Θέλω να ανεβώ στο τρενάκι, τσίριξε ο Νίλο. Ο Φιν, έσφιξε δυνατά μέσα στην παλάμη του το μισό νόμισμα και είπε με βαριά προφορά: Αυτά είναι για τους πλούσιους... Η Γιασμίν, ξέσπασε σε λυγμούς: Και πέρυσι την Πρωτοχρονιά τα ίδια μας έλεγες. Δες πόσα δώρα κρατάνε τα παιδιά και πόσο ευτυχισμένα είναι... Άδικο... Ο Φιν, προσπάθησε να την παρηγορήσει: Μη στεναχωριέσαι... Ο πατέρας δεν πληρώθηκε σήμερα και θα πρέπει κι εμείς από την πλευρά μας να δείξουμε κατανόηση. Σας υπόσχομαι και των δυο σας, πως θα αγοράσετε κάτι απόψε... Μπαλόνι! Μπαλόνι! Ένα μπαλόνι άλογο θέλω εγώ, ούρλιαξε ο Νίλο και σταμάτησε μπροστά σε έναν πάγκο με μπαλόνια. Ο Φιν, κοίταξε την τιμή. Τριάντα σεντς. Δεν μας φτάνουν τα χρήματα, Νίλο. Τότε τον σκίουρο, επέμεινε ο Νίλο κι αγκάλιασε σφιχτά ένα μπαλόνι που έμοιαζε με σκίουρο. ΚΙΝΕΖΙΚΕΣ ΔΟΥΛΕΙΕΣ ΜΕ ΓΕΥΣΗ ΜΕΤΑΞΙΟΥ 11

Όλα τα μπαλόνια φιγούρες έχουν το ίδιο. Μονάχα τα απλά μπορείς να πάρεις, που κοστίζουν είκοσι πέντε σεντς. Δεν μου αρέσουν... Εγώ, θέλω το άλογο ή τον σκίουρο, επέμεινε ο Νίλο. Θα σου ζωγραφίσω και άλογο και σκίουρο επάνω αύριο το πρωί. Δες τα, αν τ αφήσεις πάνε κι αυτά ψηλά, έκανε ο Φιν, προσπαθώντας να του αλλάξει γνώμη. Καλά, το κόκκινο θα πάρω, συμφώνησε μετά από σκέψη ο Νίλο. Η Γιασμίν, κοίταξε παραδίπλα, έναν άλλο πάγκο, με κούκλες: Είναι πανέμορφες. Ξέρω όμως, Φιν, τι θα μου πεις... δεν μας φτάνουν τα χρήματα. Στη συνέχεια, πρόσεξε τις γιρλάντες και τα κοσμήματα: Ποια είναι η γνώμη σου για ένα κολιέ, με πλαστικές χρωματιστές χάντρες; Ο Φιν, παρατήρησε την τιμή. Μισό νόμισμα, της αποκρίθηκε. Ούτε και κολιέ, Φιν; είπε πικραμένη η Γιασμίν. Βρήκα τι θα πάρω. Τσιπς με γεύση πάπρικα. Ο Φιν, έψαξε ξανά για την τιμή. Δεν θέλω να σε στεναχωρήσω, αδερφούλα μου, αλλά μας λείπουν πέντε σεντς. Κάνουν τριάντα. Δεν φτάνουν τα χρήματα πάλι; Τίποτα δεν θέλω... Τίποτα, μα τίποτα... Ο Φιν, με τα πολλά, ξεχώρισε μια μικρή συσκευασία με χρωματιστές καραμελίτσες και ένα γλειφιτζούρι σφυρίχτρα. Αυτά μπορείς να πάρεις, Γιασμίν. Και τα δύο κοστίζουν ακριβώς, είκοσι πέντε σεντς. Θέλω τσιπς με γεύση πάπρικα, το κατάλαβες; Ο Φιν, έμεινε για αρκετή ώρα σιωπηλός να σκέφτεται και κατόπιν της είπε χαμηλόφωνα: Σου υπόσχομαι, Γιασμίν, πως στο πρωτοχρονιάτικό μας τραπέζι αύριο θα υπάρχουν τα τσιπς που ζητάς. 12 ΜΑΝΟΛΗΣ ΡΟΥΣΣΑΚΗΣ

Κι εμένα να μου ζωγραφίσεις πάνω στο μπαλόνι μου, ένα άλογο κι έναν σκίουρο, πετάχτηκε ο Νίλο. Δεν το έχω ξεχάσει, Νίλο, είπε ο Φιν και πρόσφερε ξανά τις καραμελίτσες και το γλειφιτζούρι σφυρίχτρα στην Γιασμίν. Θέλω τσιπς με γεύση πάπρικα αύριο, Φιν, του τόνισε εκείνη, κοιτώντας τον κατάματα και τραβώντας του γρήγορα τις δύο λιχουδιές από τα χέρια. 絲 綢 Ο Λιν Απέ, πολύ καλός φίλος του Γιαν, τον πλησίασε την ώρα που εκείνος ετοιμαζόταν ν ανάψει στην αυλή τη φωτιά, κι αφού τον χαιρέτησε, του είπε λυπημένος: Δεν ολοκλήρωσα χθες το όργωμα, Γιαν. Το άλογό μου τραυματίστηκε και ο Αφέντης, μου είπε να βρω ένα άλλο άλογο και να πάω ξανά σήμερα... Άσχημο αυτό που σου συνέβη, Λιν Απέ. Μη στεναχωριέσαι, θα σου δανείσω το δικό μου. Σ ευχαριστώ, καλέ μου φίλε. Θα σ το χρωστώ μέχρι να ζω... Κι εγώ αν ήμουν στη θέση σου, το ίδιο θα έκανες για μένα. Ο Λιν Απέ, ευχαρίστησε ξανά και ξανά, πολλές φορές τον Γιαν κι απομακρύνθηκε. Τι ήθελε ο Λιν Απέ; ζήτησε να μάθει η μητέρα Όσο, που την ώρα εκείνη έβγαινε από την κουζίνα κρατώντας στα χέρια της μια λεκάνη γεμάτη ψάρια. Τραυματίστηκε το άλογό του χθες και ο Αφέντης, τον πρόσταξε, να βρει ένα άλλο και να αποτελειώσει το όργωμα σήμερα Πρωτοχρονιά. Του είπα να πάρει το δικό μας. Έκανες πολύ καλά. Σκέφτομαι, πως θα ήταν ακόμα πιο ωραίο να πήγαινα και λίγα ψάρια στη γυναίκα του. Ο Λιν Απέ, αποκλείεται να ψάρεψε σήμερα με τις έγνοιες που τον ταλαιπωρούν... ΚΙΝΕΖΙΚΕΣ ΔΟΥΛΕΙΕΣ ΜΕ ΓΕΥΣΗ ΜΕΤΑΞΙΟΥ 13

Τους διέκοψε ο Νίλο. Έτρεξε κοντά τους κραυγάζοντας και τραβώντας και το μπαλόνι του μαζί: Ο Φιν, μου έφτιαξε ένα άλογο και έναν σκίουρο πάνω στο μπαλόνι μου... Ο Φιν, μου έφτιαξε ένα άλογο και έναν σκίουρο πάνω στο μπαλόνι μου... Είναι υπέροχο, είπε ο πατέρας κι έσυρε το μπαλόνι προς το μέρος του. Ο Φιν, ζωγραφίζει πολύ ωραία, είπε η μητέρα Όσο. Ξέρετε πώς τα φτιαξε; Με κάρβουνο και νερό, έκανε ο Νίλο, αφήνοντας το μπαλόνι να σηκωθεί ψηλά. Δουλεύει πολύ καλά το κάρβουνο... Όνειρό του όμως είναι, να ζωγραφίσει μια μέρα σε καβαλέτο με τέμπερες και πινέλο, μελαγχόλησε η μητέρα Όσο, ακουμπώντας συγχρόνως τη λεκάνη με τα ψάρια δίπλα στη φωτιά. Ξέρετε τι άλλο θα φάμε σήμερα; Τσιπς, ξεφώνισε πάλι ο Νίλο. Τσιπς; έκανε έκπληκτη, η μητέρα Όσο. Τσιπς; επανέλαβε το ίδιο έκπληκτος και ο πατέρας Γιαν. Ναι, πολύ καλά ακούσατε. Η Γιασμίν, ήθελε χθες το βράδυ τσιπς, αλλά τα χρήματα που μας δώσατε δεν φτάσανε και ο Φιν, της υποσχέθηκε, ότι σήμερα στο πρωτοχρονιάτικο τραπέζι θα της έχει τσιπς και μάλιστα, γεύση πάπρικα. Γεύση πάπρικα; έκανε με απορία, η μητέρα Όσο. Γεύση πάπρικα; επανέλαβε με την ίδια απορία και ο πατέρας Γιαν. 絲 綢 Ο Φιν, ρώτησε την μητέρα του, σε ανύποπτο χρόνο, την ώρα που εκείνη ετοίμαζε μια σαλάτα με άγρια χόρτα: Θυμάσαι τα κυματιστά σνακ από ρυζάλευρο που μου έφτιαχνε η γιαγιά, όταν ήμουν μικρός; Τα Ζι, του αποκρίθηκε ξαφνιασμένη εκείνη. Ήθελα να τα τρώω, πασπαλισμένα με αλάτι, ρίγανη ή 14 ΜΑΝΟΛΗΣ ΡΟΥΣΣΑΚΗΣ

πάπρικα. Η γιαγιά θύμωνε, γιατί θα με πόναγε, λέει, το στομάχι μου. Και μέσα στο γάλα ήταν νόστιμα. Από τότε που πέθανε έχω να φάω... Αν και προσπάθησα πολλές φορές να τα φτιάξω, στο τέλος, κατέληγαν στα σκουπίδια. Μονάχα η γιαγιά, ήξερε καλά τη συνταγή. Τι λες, δοκιμάζουμε μαζί; την παρακάλεσε ο Φιν. Είναι δύσκολο... Πιο δύσκολο από τα τόσα φαγητά που μας φτιάχνεις καθημερινά, αποκλείεται. Σε παρακαλώ, κάν το για την Γιασμίν... Χθες το βράδυ ήθελε τσιπς, αλλά δεν έφταναν τα χρήματα και της υποσχέθηκα πως θα υπάρχουν στο τραπέζι μας σήμερα. Εκείνη τη στιγμή θυμήθηκα, τα Ζι της γιαγιάς. Σου λέω την αλήθεια, Φιν, δεν μπορώ να τα πετύχω. Θα σε βοηθήσω, την ικέτεψε εκείνος. Δίχως να έχει άλλη επιλογή, η μητέρα Όσο, υπέκυψε τελικά στα παρακάλια του γιου της και παρότι τ άγρια χόρτα θέλανε ιδιαίτερη προσοχή, μην ήταν σκαλωμένο επάνω τους κανένα πικρόχορτο, σιωπηλή σκεφτόταν τα Ζι της γιαγιάς και με τι τρόπο τα έπλαθε εκείνη, όταν ζούσε. 絲 綢 Πριν του κάνει η μητέρα του την παρατήρηση, ο Φιν, την πρόλαβε κι έπλυνε καλά τα χέρια του με άφθονο νερό και σαπούνι. Πάω να φέρω το ρύζι, είπε κι έτρεξε στο μέσα δωμάτιο και το κουβάλησε σε ένα πάνινο σακί. Λύγισε τα πόδια του και τοποθέτησε μια λεκάνη ανάμεσα στα γόνατα του. Έβαλε ρύζι μέσα στη λεκάνη κι άρχισε να το καθαρίζει. Ποιος σου έμαθε, μητέρα, να μαγειρεύεις; Λίγο η γιαγιά, λίγο μόνη μου. Δεν είναι δύσκολο ξέρεις... ΚΙΝΕΖΙΚΕΣ ΔΟΥΛΕΙΕΣ ΜΕ ΓΕΥΣΗ ΜΕΤΑΞΙΟΥ 15

Νόστιμα Ο φαγητά όπως τα δικά σου, δεν γίνονται τόσο εύκολα. Φιν, με βαρύ κεφάλι, προχώρησε φαγητού δεν σκυφτός την καθορίζουμε προς εμείς. Σε Τη νοστιμιά ενός κάποιους αρέσουν για παράδειγμα την αυλόπορτα μανιτάρια κι από μέσα στη σούπα. Κάποιοι άλλοι κεί έξω δεν στο θέλουν δρόμο. ούτε Περπάτησε να τα βλέπουν. ως Σε άλλους δεν αρέσουν καθόλου την πλατεία οι γαρίδες και τράβηξε με σπανάκι. το μονοπάτι τούς που αρκεί. οδηγούσε στη λίμνη. Όχι Κάποιοι, αυτό να τρώνε κάθε μέρα Άραγε, μονάχα το κανονικό, τα υλικά περίγυρα κάνουν του νόστιμη λόφου, μια συνταγή, ή μήπως χρειάζεται αλλά και το κάτι πιο άλλο, σύντομο, μητέρα; αυτό αναρωτήθηκε που είχαν κοίταξε ανοίξει λοξά: τελευταία οι ψαράδες ο Φιν. Εκείνη, τον Χρειάζεται του να Οσάρ, έχουν όρεξη ακριβώς κι αυτοί επάνω που στην θα φάνε. Τα Ζι σου, απότομη, αφού τα γυμνή ίδια υλικά πλαγιά. χρησιμοποιούσες Καθώς με της γιαγιάς κι εμείς έφτασε θα τρώγαμε στη λίμνη, με όρεξη, έψαξε γιατί και βρήκε ένα ύψωμα, να την βλέπει σχε- στο τέλος κατέληγαν στα σκουπίδια; Καλή ερώτηση... δόν όλη μπροστά Ίσως, όπως του, είπες, και ξάπλωσε να χρειάζεται κάτι ακόμη και να μην ανάσκελα αρκούν στο μονάχα χορτάρι, τα υλικά βάζοντας και η όρεξη. Είμαι σίγουρος, τα χέρια η για γιαγιά, μαξιλάρι το γνώριζε πίσω από πολύ το καλά αυτό το κάτι για τα Ζι. κεφάλι Αν της του. ζητούσες Τριγύρω να επικρατούσε εξαιρετική ηρεμία, με μοναδικά σ πει πριν πεθάνει θα το ξέραμε τώρα. Ας αφήσουμε ακούσματα, αν τα και γλυκά τα κελαϊδίσματα θα κι ας δούμε τι μπορούμε να κάνουμε των πουλιών, μόνοι μας που εμείς, φτερούγιζαν του αποκρίθηκε από η μητέρα Όσο και πλησίασε κλαρί να σε δει κλαρί πόσο και ακόμα κατά ρύζι διαστήματα, να τα τελειώσει. βατράχια, που απαντούσαν τού είχε απομείνει ακαθάριστο για στα πουλιά, μέσα από τα γαλήνια νερά της λίμνης, δίνοντας το δικό τους ρεσιτάλ... 絲 綢 Το ξύλινο γουδί, κατασκευή του πατέρα Γιαν, είχε τον τρόπο του. Η μητέρα, προθυμοποιήθηκε να ISBN συμβουλέψει 978-960-9607-02-5 τον Φιν: ΕΚΔΟΣΕΙΣ Δεν χρειάζεται οσελότος να χτυπάς τόσο δυνατά. Προσπάθησε, με κάθετες απαλές κινήσεις. Διαφορετικά το ρύζι θα σου πετάγεται έξω. Ο Φιν, Βατάτζη τήρησε 55, 114 73 κατά Αθήνα γράμμα τις οδηγίες της και σε λίγη ώρα ΤΗΛ. : 210 6431108 το E-MAIL: πρώτο ekdoseis.ocelotos@gmail.com ρυζάλευρο ήταν έτοιμο. www. ocelotos. gr Του έδωσε ένα βαθύ, μεταλλικό δοχείο: 16 ΜΑΝΟΛΗΣ ΡΟΥΣΣΑΚΗΣ

Να το μαζεύεις εδώ. Πάω να φέρω τα υπόλοιπα υλικά. Επέστρεψε, κρατώντας στα χέρια της μια κανάτα με νερό, δυο κούπες που περιείχαν λίπος και αλάτι και λίγο μετάξι, το οποίο και ψιλόκοψε. Ο Φιν, χτύπαγε ασταμάτητα το γουδί, αδειάζοντας κάθε φορά το έτοιμο ρυζάλευρο στο δοχείο που του είχε υποδειχτεί. Να φτιάξω εγώ, τη ζύμη; προθυμοποιήθηκε. Πρώτα θα βάλεις νερό να μαλακώσει το ρυζάλευρο. Ύστερα θέλει πολύ καλό ανακάτεμα, τον συμβούλεψε η μητέρα του. Ο Φιν, τράβηξε τα μανίκια του ψηλά. Έριξε νερό και βούτηξε τα δάχτυλά του στο μείγμα. Τώρα μπορείς να βάλεις και τα υπόλοιπα υλικά, είπε η μητέρα. Έβγαλε τη ζύμη από τα δάχτυλά του και πήρε την κούπα με το αλάτι: Πόσο; Το μισό, είπε η μητέρα. Λίπος; Όλο. Μετάξι; Όλο, είπε η μητέρα. Θέλει πάλι πολύ καλό ανακάτεμα να μην σβολιάσει. Ο Φιν, βούτηξε τα δάχτυλά του κι ανακάτεψε, όπως ακριβώς τον διέταξε. Νομίζω, είναι εντάξει, τι λες κι εσύ; έκανε η μητέρα, βλέποντας το μείγμα να γίνεται ζυμάρι. Εγώ, τι να πω; Η δικιά σου γνώμη μετράει, της αποκρίθηκε ο Φιν. Ας ξεκινήσουμε να πλάθουμε τα Ζι, γιατί η ώρα περνά. Σε λίγο έρχονται οι υπόλοιποι και το τραπέζι δεν είναι ακόμα στρωμένο. Πήρε βιαστικά δυο κουτάλια, δυο πιρούνια και ένα ταψί και γονάτισε ξανά δίπλα του: ΚΙΝΕΖΙΚΕΣ ΔΟΥΛΕΙΕΣ ΜΕ ΓΕΥΣΗ ΜΕΤΑΞΙΟΥ 17