Χρήστος Τουμανίδης 3 Χ 17 Χ 3 (Διάλογος για τρεις, με τον τρόπο του χαϊκού)
Τίτλος: 3 X 17 X 3 Συγγραφέας: Χρήστος Τουμανίδης Τα σχέδια των προσωπογραφιών είναι του Ilir Mborja Τα ποιήματα των Milianov Kallupi και Nasho Jorgaqi αποδόθηκαν στα ελληνικά από τον Bardhul Toda, φιλόλογο ISBN: 978-960-93-6002-9 Επίλεκτες Ψηφιακές Εκδόσεις: 24grammata.com Σειρά: εν καινώ, Αριθμός σειράς: 83 Επιμέλεια και διόρθωση κειμένου: Χρήστος Τουμανίδης Τόπος και Χρονολογία πρώτης έκδοσης: Αθήνα, Απρίλιος 2014 Μέγεθος Αρχείου: 1,3 Mb Σελίδες: 40 Μορφή αρχείου: pdf Γραμματοσειρά: cambria Απαγορεύεται η αναδημοσίευση δίχως την έγγραφη άδεια του δημιουργού ή του εκδότη
Στη μνήμη του Milanov Kallupi, που δεν πρόφτασε να χαρεί την έκδοση του βιβλίου μας.
Και είμαστε τρεις. Βαλκάνιοι γείτονες. Με μια σημαία.. 7
3 X 17 X 3
Αντί προλόγου Η κοινή αυτή ποιητική έκδοση, υπήρξε μια ιδέα δική μου, την οποία αποδέχτηκαν με θέρμη οι δύο φίλοι μου, ποιητές από την Αλβανία, ο Μιλιανόβ Καλούπι και ο Νάσε Γιοργάκι. Πρόκειται για έναν άτυπο «διάλογο», για μια «συζήτηση» με γλωσσικό όχημα το χαϊκού. Με τον «τρόπο λοιπόν του χαϊκού». Τρεις φίλοι, σε δεκαεφτά συλλαβές και σε τρίστιχη μορφή, που είναι τα αριθμητικά δεδομένα της ποιητικής φόρμας του χαϊκού (3Χ17Χ3), προσπαθούν να πουν τόσα, όσα δεν μπορούν να εκφραστούν με άλλον τρόπο. Χρήστος Τουμανίδης Υ.Γ. Αυτόν όμως τον ποιητικό διάλογο, την σπάνια ανθρώπινη επικοινωνία ήρθε να τον διακόψει, βίαια και άδικα, ο μέγας γεωμέτρης του Σκότους, ο θάνατος. Και άρπαξε από την παρέα μας, τον φίλο και αδερφό μας, τον γελαστό Μιλιανόβ! Όλα τα υπόλοιπα είναι σιωπή! Και δάκρυα!. 9
3 X 17 X 3
. 11 Χρήστος Τουμανίδης
Είναι η ώρα. Το κρασί στα ποτήρια. «Ας μεθύσουμε» Η νύχτα δική μας. Και το φεγγάρι κοινό. Μες στην ποίηση! Τα χαϊκού μας; Ποτάμια και γέφυρες. Δέντρα που τρέχουν. 3 X 17 X 3
Όχι δάκρυα. Χορτάρι ας γίνουμε, σε κάθε αυλή. Τρεις ποιητές, ναι για την ίδια γυναίκα τραγουδούσανε Σε κάθε χώρα, την ίδια γλώσσα μιλούν, όλα τα δέντρα.. 13
Ήρθα κοντά σας, βροχή ανοιξιάτικη. Φεύγω ποτάμι. Οι κερασιές μας, πέρασαν τα σύνορα, για να ανθίσουν! (Ν. Χ. Μ.) Τρία τζιτζίκια πάνω στο ίδιο κλαδί. Για ποιαν τραγουδούν; 3 X 17 X 3
Τα όρθια δέντρα: Οι φρουροί των συνόρων. «Περάστε», μας λεν! «Τι κάνουν αυτοί;» Απορούν οι γνωστοί μας. Εμείς, γράφουμε Φίλε Μιlianov, άνοιξα την «Βεντάλια» σου, κι έγινα πουλί!. 15
στο Nasho Ήρθες κοντά μας. «Διασώζοντας αστραπές». Και καρδιοχτύπια. Μόνος στη νύχτα. Του Σκουμπίν τα χαϊκού, με συντροφεύουν. Χιόνια στα βουνά. Λουλούδια στο δρόμο μου. Τι ζεστή μέρα! 3 X 17 X 3
Όμορφος κόσμος. Μια καρδιά από στίχους. «Αξίζει να ζεις». Ήταν παιχνίδι; Πράξη αθανασίας; Ανάσα ήταν! ***** (Αθήνα, 5-7 Ιουνίου 2012). 17
3 X 17 X 3
. 19 Nasho Jorgaqi (Νασό Γιοργάκι)
Τι μέρα αλίμονο κι αυτή! Όταν από το ηφαίστειο του έρωτα, σώπασε η λάβα του κρατήρα! Μην ψάχνεις άλλον τάφο. Η καρδιά μου θα είναι το μνήμα σου! Μετανιωμένος δεν ήταν, όχι. αφού ο πιο ευτυχισμένος σκλάβος του κόσμου, έζησε στο βασίλειο του. 3 X 17 X 3
Μονάχα εσύ τις κάνεις μια, όλες της Κυριακές του κόσμου. Και φέρνεις τον Παράδεισο πάνω στη γη! Σαν ήλιος μέγας μπαίνεις μέσα μου. Χωρίς εσένα, οι σκιές με σκεπάζουν. Δεν υπάρχει αγάπη αληθινή, που να μην έχει μέσα της τον σπόρο, που λέγεται πόνος!. 21
Με πόση δυσκολία μετέφρασα, εκείνο το κρυφό σου βλέμμα, στο λίγο φως του φεγγαριού! Έπρεπε να μεθύσει από έρωτα για να ρθει εκείνη η στιγμή ν ανακαλύψει, τον άγνωστο εαυτό του. Όσο περνούν τα χρόνια μας, εμείς, ερχόμαστε όλο πιο κοντά. Σαν συνομήλικες ψυχές! 3 X 17 X 3
Αγαπημένη μου μανούλα, Μέσα από την αγκαλιά σου, ανέβηκα στον έβδομο ουρανό! Εσύ, χείμαρρος είσαι των βουνών, κι εγώ, χείμαρρος του κάμπου. Στον ποταμό του πόθου θα συναντηθούμε. Οι αναμνήσεις μας, ακόμα ταξιδεύουν, στα βαγόνια εκείνου του τρένου, από τον έναν σταθμό στον άλλον.. 23
Πιο πολύ κι απ τα χείλη τους, αυτοί, το πνεύμα τους ενώνουν. Ώσπου να γίνουν ένα! Δεν αποδέχομαι την ελευθερία μου, όταν σε αγκαλιάζω. Κι εσύ, γίνεσαι η σκλαβιά μου! Πού βρίσκεται η βασιλεία των ουρανών; Μα που αλλού, εκεί, μες στην καρδιά, ενός καλού ανθρώπου! 3 X 17 X 3
Όταν σ εσένα ερχόμουνα, χρυσή βροχή μου έριχνε ο ουρανός, και ο άνεμος με γέμιζε λουλούδια! Τον ουρανό σου ακολουθώ, απ το μικρό παράθυρο μου. Εκεί, στο τέλος του ωκεανού *****. 25
3 X 17 X 3
Milianov Kallupi (Μιλιανόφ Καλλούπι). 27
Πέρ από το παράθυρο σαν το φτερό περιστεριού μαδήθηκε η ανοιξιάτική αυγή. Σε βλέπω και δεν καταλαβαίνω. Τα φτερωτά σου βήματα, δεν ξέρω Περπατάς ή πετάς; Ευχαριστώ τη νύχτα αυτή. Τι λαμπερό φεγγάρι! Ένα σκυλί γαυγίζει μακριά 3 X 17 X 3
Ας είμαι τυφλός, Τον δρόμο τον βλέπω. Με τα μάτια της μανόλιας. Δυο δεκοχτούρες, φιλιούνται, γαληνεύουν... Στο καμπαναριό! Σαν τις νυφούλες, οι πυγολαμπίδες με χρυσή κλωστή, κεντούν της νύχτας το γιλέκο.. 29
Μην χάσεις αυτό το θέαμα! Δυο πουλιά, συναγωνίζονται, ποιο θα τρυπήσει πρώτο τον ήλιο! Ιανουάριος! Στους παγωμένους νερόλακκους, χορεύει μόνος, ο αέρας! Η κλαίουσα ιτιά κρεμάει τα χέρια της, σαν νέα γυναίκα, που έμεινε χήρα! 3 X 17 X 3
Στο πεζοδρόμιο, κλαίνε τα πέταλα, των κομμένων κρίνων Σαν εκκλησάκια, ανάβουν οι ροδιές, τα πολυέλαια των κλαδιών τους! Από την Κράστα όταν φυσάει, οι δρόμοι α! Τρελαίνονται. 31
Όπως ο νάρκισσος, το χόρτο κρύβει τον εαυτό του, στα πιο βαθειά νερά. Ακούω την φωνή σας- Χρήστο, Ιλίρ! Τι καθαρός που είναι ο ουρανός! Τι ήχοι! Τι λόγια! Χρήστος Τουμανίδης. Σιντριβάνι της καρδιάς. 3 X 17 X 3
Μέλισσες, μέλισσες Με το τρελό βουητό σας! Αχ να μουνα κυψέλη! Ήσυχοι ελληνικοί δρόμοι. Οι φίλοι πλάι-πλάι. Ο θάνατος μακριά! *****. 33
3 X 17 X 3
Επίλογος Σε μια εποχή που για την ποίηση, γενικότερα την τέχνη, αφενός πλανάται η θέση ότι τροπολογικά όλα έχουν ειπωθεί (μεταθέτοντας ανεξήγητα το βάρος στην αισθητική της μορφής και το μη σημαινόμενο) αφετέρου ο ακαδημαϊσμός, μια σκόπιμα επίπλαστη ασάφεια, ένας υπερβολικός έως ακραία επιτηδευμένος καταιγισμός λέξεων και φράσεων, που δε χρησιμοποιούνται στην καθομιλουμένη (κάποτε ο ποιητής ποιούσε τη λέξη και τη σύνταξη περνώντας τα στο καθημερινό λεξιλόγιο ενώ σήμερα περισσότερο ενδιαφέρεται να προσθέσει το μαγικό στις επινοήσεις του και να διασφαλίσει την επιτυχία του στο καπιταλιστικό σύστημα εμπορευματοποίησης και αξιοποίησης των πάντων), η διαπλοκή αναγνωρισμένων ποιητών με κέντρα εξουσίας που έχει ως αποτέλεσμα μια υπερσυντηρητική πολιτική στάση και πρόταση συμβιβασμού με έμφαση στο ιδιωτικό και την απόσταση από τον καθημερινό τρόμο, υπάρχει η εντύπωση, και δικαιολογημένα, ότι δεν αφορά το μέσο άνθρωπο και τα προβλήματά του αλλά τη μπουρζουαζία, το χαϊκού, με την αμεσότητα της εντύπωσης της εικόνας και της στιγμής, ως τα απόλυτα αίτια, τον απλό του, αλλά όχι απλοϊκό του, λόγο που μπορεί άμεσα να κοινωνικοποιηθεί και επιπλέον εύκολα να μεταφερθεί σε/ στην άλλη γλώσσα, έρχεται και βάζει το. 35
δικό του λιθαράκι στην κατανόηση ότι ο άλλος είναι ο ισότιμός μου συνάνθρωπος. Προς επίρρωση των ανωτέρω: Η κοινή ποιητική συλλογή με χαϊκού των Nasho Jorgaqi, Χρήστου Τουμανίδη και Milianov Kallupi (που δυστυχώς δεν πρόλαβε να δει την παρούσα έκδοση). Γιώργος Πρίμπας. 3 X 17 X 3
Περιεχόμενα σελ. Αντί Προλόγου 9 Χρήστος Τουμανίδης 11 Nasho Jorgaqi 19 Milianov Kallupi 27 Επίλογος 35. 37
3 X 17 X 3
. 39
ISBN: 978-960-93-6002-9 νέο e-book 24grammata.com σειρά: εν καινώ, αρ. σειράς: 83 3 X 17 X 3