Λογιστική Εταιρειών Ομόρρυθμη 2
Αύξηση εταιρικού κεφαλαίου Συνήθεις τρόποι: Νέα εισφορά εταίρων Κεφαλαιοποίηση αποθεματικών ή αδιανέμητων κερδών προηγουμένων χρήσεων Κεφαλαιοποίηση περιουσιακών προσαυξήσεων που προέρχονται από οποιαδήποτε αιτία Είσοδος νέων εταίρων ή απορρόφηση άλλης εταιρείας Κεφαλαιοποίηση υποχρεώσεων εταιρείας προς τρίτους Η λογιστική αντιμετώπιση είναι ίδια με αυτή της σύστασης.
Νέα εισφορά εταίρων 10/1 38.01.00.00 Ταμείο χχχχ 32.02.04.01 Οφειλόμενο κεφ. Εταίρος Α χχχχ Κεφαλαιοποίηση αποθεματικών ή αδιανέμητων κερδών Αύξηση κεφαλαίου, κτθ εισφοράς εταίρου Α
Κεφαλαιοποίηση αποθεματικών ή αδιανέμητων κερδών 10/1 49.00.00.00 Υπόλοιπο κερδών σε νέο χχχχ ή 46.χχ ή 47.χχ Κατάλληλοι λογ/σμοι αποθεματικών 32.02.07.01 Δοσοληπτικός λογ. Εταίρος Α χχχχ 32.02.07.02 κλπ Δοσοληπτικός λογ. Εταίρος Β κλπ χχχχ Κατανομή κερδών ή αποθεματικών σε εταίρους 10/1 32.02.07.01 Δοσοληπτικός λογ. Εταίρος Α χχχχ 32.02.04.01 Οφειλόμενο κεφ. Εταίρος Α χχχχ Μτφ σε οφειλόμενο κεφάλαιο χχχχ
Κεφαλαιοποίηση υποχρεώσεων εταιρείας προς τρίτους 10/1 50.01.00.00 Προμηθευτές εσωτερικού χχχχ 32.02.04.01 Οφειλόμενο κεφ. Εταίρος Χ χχχχ Κεφαλαιοποίηση αποθεματικών ή αδιανέμητων κερδών Αύξηση κεφαλαίου, κτθ εισφοράς εταίρου Χ
Μείωση εταιρικού κεφαλαίου Συνήθεις αιτίες: Επιστροφή στους εταίρους τμήματος του κεφαλαίου ως δυσανάλογα υψηλού Κάλυψη ζημιών Οικειοθελής αποχώρηση εταίρου
Επιστροφή τμήματος κεφαλαίου 40.06.00.01 κλπ 32.02.07.01 10/1 Κεφαλαιακή μερίδα ετ. Α κλπ Δοσοληπτικός λογ. ετ. Α Κεφαλαιοποίηση κλπ αποθεματικών κλπ ή αδιανέμητων κερδών Επιστροφή κεφαλαίου σε εταίρους χχχχ χχχχ
Κάλυψη ζημιών 10/1 40.06.00.01 κλπ Κεφαλαιακή μερίδα ετ. Α κλπ χχχχ 49.02.00.00 Υπόλοιπο ζημιών προηγ. χρ. χχχχ Κάλυψη ζημιών προηγουμένων χρήσεων
Διανομή κερδών Στην περίπτωση της προσωπικής εταιρείας (ΟΕ, ΕΕ κ.λπ.), με διπλογραφικά βιβλία, ο δικαιούχος αποκτά το δικαίωμα είσπραξης των κερδών (βάσει ποσοστού συμμετοχής στο κεφάλαιο), κατά την ημερομηνία που πραγματοποιείται η λογιστική εγγραφή διανομής κερδών στα βιβλία της. Μετά την έναρξη εφαρμογής των ΕΛΠ (Ν 4308/2014, 1 1 2015), η οντότητα που τηρεί διπλογραφικό λογιστικό σύστημα, μεταφέρει το αποτέλεσμα της χρήσης, κατά το κλείσιμο των βιβλίων της, στον λογαριασμό «Αποτελέσματα σε νέο» (49), χωρίς να διενεργεί την εγγραφή διάθεσης (στην οποία περιλαμβάνεται και η διανομή κερδών).
Διανομή κερδών Μετά από αυτό, η θέση της Διοίκησης είναι ότι (Πολ. 1223/2015), για τις προσωπικές εταιρείες (ομόρρυθμες και ετερόρρυθμες, κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, αστικές κερδοσκοπικές εταιρείες, συμμετοχικές ή αφανείς, καθώς και κοινοπραξίες), που τηρούν διπλογραφικά βιβλία, χρόνος απόκτησης του δικαιώματος είσπραξης των διανεμόμενων κερδών, όπως αυτά προκύπτουν από τις σχετικές εγγραφές στα τηρούμενα βιβλία, θεωρείται η τελευταία ημέρα του επόμενου μήνα από την καταληκτική ημερομηνία υποβολής της εμπρόθεσμης δήλωσης φορολογίας εισοδήματός τους. Αν έχουν διενεργηθεί προσωρινές απολήψεις κερδών ή διανομή κερδών παρελθουσών χρήσεων, χρόνος κτήσης του εισοδήματος αυτού θεωρείται ο χρόνος που λαμβάνει χώρα η απόληψη ή η διανομή αυτών (πίστωση ή καταβολή, Πολ. 1042/2015).
Διανομή κερδών Το καθαρό αποτέλεσμα, όπως αυτό προέκυψε από την συγκέντρωση των λογαριασμών αποθεμάτων, εσόδων, κερδών, εξόδων και ζημιών στον 82.01 «Συγκέντρωση αποτελεσματικών λογαριασμών», μεταφέρεται μέσω του 82.02 «Καθαρό κέρδος περιόδου», ή του 82.03 «Καθαρή ζημιά περιόδου», στον λογαριασμό 49 «Αποτελέσματα σε νέο», ο οποίος είναι μέρος της «Καθαρής Θέσης». Μάλιστα το αποτέλεσμα αυτό, εμφανίζεται μετά την αφαίρεση και του φόρου εισοδήματος.
Διανομή κερδών Παράδειγμα Η Α+Α Ο.Ε. την 31/12/16 είχε πιστωτικό υπόλοιπο στον 82.01 «Συγκέντρωση αποτελεσματικών λογαριασμών», 100.000. Γίνεται ο προσδιορισμός της διαφοράς μεταξύ λογιστικής και φορολογικής βάσης και βρίσκεται θετική διαφορά έστω 10.000, με συνέπεια το φορολογητέο αποτέλεσμα να είναι 110.000 και ο φόρος (29%) να υπολογίζεται στα 31.900. Έστω ότι προϋπήρχε προκαταβολή φόρου στον 54.01.03 «Προκαταβολή φόρου εισοδήματος (αντίθετος)» 20.000.
Διανομή κερδών Πίνακας υπολογισμού φόρου εισοδήματος Λογιστικό κέρδος προ φόρου 100.000 + διαφορά (λογιστική φορολογική βάση) +10.000 Φορολογητέο ποσό 110.000 Φόρος εισοδήματος (29%) 31.900 Αποτέλεσμα μετά από τον φόρο 78.100
Διανομή κερδών 31/12 69.01.00.00 Τρέχων φόρος περιόδου 31.900 54.01.01.00 Φόρος εισοδήματος ετήσιας δήλωσης 31.900 Λογιστικοποίηση φόρου εισοδήματος // 54.01.01.00 Φόρος εισοδήματος ετήσιας δήλωσης 20.000 54.01.03.00 ή 33.03.01.00 Συμψηφισμός προκαταβολής φόρου για το 2016 Προκαταβολή φόρου εισοδήματος (αντίθετος) ή Προκαταβολή φόρου εισοδήματος 20.000
Διανομή κερδών 54.01.03.00 ή 33.03.01.00 Προκαταβολή φόρου εισοδήματος (αντίθετος) ή Προκαταβολή φόρου εισοδήματος 11.900 54.01.01.00 Φόρος εισοδήματος ετήσιας δήλωσης 11.900 Προκαταβολή φόρου (100%) επόμενης χρήσης 2017 // // 82.01.00.00 Συγκέντρωση αποτελεσματικών λογαριασμών 100.000 69.01.00.00 Τρέχων φόρος περιόδου 31.900 82.02.00.00 Καθαρό κέρδος περιόδου (μετά από φόρους) 68.100 Καθαρό λογιστικό κέρδος περιόδου
Διανομή κερδών // 82.02.00.00 Καθαρό κέρδος περιόδου (μετά από φόρους) 68.100 49.00.00.00 Αποτελέσματα (κέρδη) σε νέο 68.100 Μεταφορά σε λογαριασμό καθαρής θέσης Το υπόλοιπο του λογαριασμού 54.01.01.00 είναι πιστωτικό: 23.800, για καταβολή. Ο λογαριασμός 49 θα συμπεριληφθεί στην καθαρή θέση και θα καταχωριστεί στον ισολογισμό. Σε ότι αφορά την προκαταβολή φόρου, επισημαίνεται ότι στο σχέδιο λογαριασμών των ΕΛΠ, προβλέπεται η χρήση αντίθετου λογαριασμού (54.01.03), ωστόσο υπάρχει η δυνατότητα χρήσης υπολογαριασμού του 33 «Λοιπές απαιτήσεις», όπως φαίνεται στις εγγραφές. Εφόσον γίνεται χρήση του αντίθετου λογαριασμού για την προκαταβολή φόρου (δηλαδή του 54.01.03.00), στον ισολογισμό θα εμφανιστεί το υπόλοιπο του δευτεροβάθμιου 54.01, με ανάλογες επεξηγήσεις στο Προσάρτημα.
Διανομή κερδών Έστω ότι η συμμετοχή στα κέρδη είναι 60% για τον εταίρο 1 και 40% για τον εταίρο 2 και ότι η καταληκτική ημερομηνία για την υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος είναι η 31/5/2017. Οι λογαριασμοί 32.02.07.01 «Ατομικές απολήψεις εταίρου 1» και 32.02.07.03 «Ατομικές απολήψεις εταίρου 2» είχαν υπόλοιπο την 31/12/2016 6.000 και 7.000 αντίστοιχα.
Διανομή κερδών Διανομή κερδών στους εταίρους 30/6 49.00.00.00 Αποτελέσματα (κέρδη) σε νέο 68.100 32.02.07.00 Δοσοληπτικός λογ/σμος εταίρος 1 34.731 32.02.07.02 Δοσοληπτικός λογ/σμος εταίρος 2 23.154 54.03.02.01 Παρακρατούμενος φόρος διανεμομένων κερδών 10.215 // 32.02.07.00 Δοσοληπτικός λογ/σμος εταίρος 1 6.000 32.02.07.02 Δοσοληπτικός λογ/σμος εταίρος 2 7.000 32.02.07.01 Ατομικές απολήψεις εταίρου 1 6.000 32.02.07.03 Ατομικές απολήψεις εταίρου 2 7.000 Τακτοποίηση ατομικών απολήψεων 2016
Διανομή κερδών Οι Α και Β συνέστησαν ΟΕ την 1/1/2016 με κεφάλαιο 100.000 και συμμετοχή 60/40. Τον Απρίλιο αποφάσισαν αύξηση κεφαλαίου κατά 20.000. Ο Α κατέβαλε 12.000 την 1/6 και ο Β 8.000 την 1/9. Η χρήση παρουσίασε κέρδη 10.000. Να γίνει η διανομή των κερδών ανάλογα και με το χρόνο συμμετοχής στο εταιρικό κεφάλαιο.
Διανομή κερδών Εταίρος Α Εταίρος Β Ποσά Μήνες Χρονοποσά Ποσά Μήνες Χρονοποσά 60.000 5 300.000 40.000 8 320.000 72.000 7 504.000 48.000 4 192.000 12 804.000 12 512.000 Μέσος όρος 67.000 Μέσος όρος 42.667 Αφού το κέρδος είναι 10.000, η κατανομή θα είναι: Α: 10.000 x (67.000/109.667) = 6.111 Β: 10.000 x (42.667/109.667) = 3.889
Λύση Ο.Ε. Η ΟΕ λύνεται για διάφορους λόγους όπως: Η ολοκλήρωση ή αδυναμία ολοκλήρωσης του σκοπού ή της διάρκειάς της Η μεταβολή των συνθηκών συνεργασίας μεταξύ των εταίρων όπως η αποχώρηση εταίρου ή καταγγελία της εταιρείας για σπουδαίο λόγο (μόνο αν αυτό προβλέπεται στο καταστατικό) Η μεταβολή της φυσικής (θάνατος) ή νομικής κατάστασης (πχ δικαστική απαγόρευση) εταίρου ή της νομικής κατάστασης της εταιρείας (πτώχευση)
Εκκαθάριση Η λύση επιφέρει τη διακοπή των εργασιών, ενώ το νομικό πρόσωπο εξακολουθεί να υπάρχει και η εταιρεία μπαίνει στο στάδιο της εκκαθάρισης όπου: Επιστρέφονται τα πράγματα που είχαν εισφερθεί κατά χρήση, Ρευστοποιείται η εταιρική περιουσία, εφ όσον αυτό απαιτείται για να εξοφληθούν τα εταιρικά χρέη και να αποδοθούν οι εισφορές, Εξοφλούνται τα προς τρίτους εταιρικά χρέη και τα χρέη της εταιρείας προς τους εταίρους, Αποδίδονται οι εισφορές, Διανέμεται μεταξύ των εταίρων τυχόν πλεόνασμα της εκκαθάρισης.
Διανομή εταιρικής περιουσίας Με τη σύνταξη του ισολογισμού εκκαθάρισης, γίνεται η διανομή σύμφωνα με όσα προβλέπεται στο καταστατικό. Γίνεται η μεταφορά των απολήψεων στους ατομικούς λογαριασμούς των εταίρων Εξοφλούνται οι υποχρεώσεις της εταιρείας προς τους εταίρους Επιμερίζεται το εταιρικό κεφάλαιο, τα αποτελέσματα χρήσης και τα αποτελέσματα εκκαθάρισης στους ατομικούς λογαριασμούς και εξοφλούνται.
Διανομή εταιρικής περιουσίας 10/1 32.02.07.00 Δοσοληπτικός λογ. Εταιρος Α ΧΧΧΧ 32.02.07.01 Ατομικές απολήψεις εταίρου Α ΧΧΧΧ Μεταφορά απολήψεων στον ατομικό λογ. Α // 32.02.07.02 Δοσοληπτικός λογ. Εταιρος Β ΧΧΧΧ 38.01.00.00 Ταμείο ΧΧΧΧ Εξόφληση υποχρέωσης ΟΕ στον Β // 40.06.00.00 Κεφαλαιακή μερίδα ετ. Α ΧΧΧΧ 32.02.07.00 Δοσοληπτικός λογ. Εταιρος Α ΧΧΧΧ Μεταφορά ΕΚ σε λογ. Εταίρου Α
Διανομή εταιρικής περιουσίας // 40.06.00.01 Κεφαλαιακή μερίδα ετ. Β ΧΧΧΧ 32.02.07.02 Δοσοληπτικός λογ. Εταιρος Β ΧΧΧΧ Μεταφορά ΕΚ σε λογ. Εταίρου Β // 49.00.00.00 Αποτελέσματα χρήσης ΧΧΧΧ 49.00.00.01 Αποτελέσματα εκκαθάρισης ΧΧΧΧ 32.02.07.00 Δοσοληπτικός λογ. Εταιρος Α ΧΧΧΧ 32.02.07.02 Δοσοληπτικός λογ. Εταιρος Β ΧΧΧΧ Διανομή αποτελεσμάτων σύμφωνα με το καταστατικό
Διανομή εταιρικής περιουσίας // 32.02.07.00 Δοσοληπτικός λογ. Εταιρος Α ΧΧΧΧ 32.02.07.02 Δοσοληπτικός λογ. Εταιρος Β ΧΧΧΧ 38.01.00.00 Ταμείο ΧΧΧΧ Ανάληψη των δικαιωμάτων των εταίρων