Εργαστήριο Υπολογιστικής Βιο-Ιατρικής (CBML)

Εργαστήριο Υπολογιστικής Βιο-Ιατρικής (CBML) Κέντρο Εφαρμογών και Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Υγείας (CeHA) ΙΔΡΥΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΚΑΙ ΕΡΕΥΝΑΣ - ΙΝΣΤΙΤΟΥΤΟ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

ÇëåêôñïíéêÞ Õãåßá Ôï ºäñõìá Ôå íïëïãßáò êáé ñåõíáò (ÉÔÅ) îåêßíçóå ôç ëåéôïõñãßá ôïõ ôï 1983 êáé åßíáé Ýíá áðü ôá ìåãáëýôåñá êáé ðéï Üñôéá ïñãáíùìýíá, åîïðëéóìýíá êáé óôåëå ùìýíá åñåõíçôéêü êýíôñá ôçò þñáò. Ôï Éíóôéôïýôï ÐëçñïöïñéêÞò (ÉÐ), Ýíá áðü ôá Ýîé åñåõíçôéêü Éíóôéôïýôá ôïõ ÉÔÅ, âñßóêåôáé óôçí Ýäñá ôïõ Éäñýìáôïò, óôï ÇñÜêëåéï ôçò ÊñÞôçò. Ôï ÉÔÅ-ÉÐ äéåîüãåé âáóéêþ êáé åöáñìïóìýíç Ýñåõíá, êáé äéáäñáìáôßæåé 2 ðñùôáãùíéóôéêü ñüëï óôçí áíüðôõîç ôçò Êïéíùíßáò ôçò Ðëçñïöïñßáò óå åèíéêü êáé äéåèíýò åðßðåäï. Åðßóçò, ðñïùèåß ôçí åêðáßäåõóç êáé êáôüñôéóç ðñïóöýñïíôáò ôå íïãíùóßá óå Ýíá ìåãüëï ðëþèïò ðñïðôõ éáêþí êáé ìåôáðôõ éáêþí öïéôçôþí ìå ôç ïñþãçóç õðïôñïöéþí êáé ôç óõììåôï Þ ôïõò óå åñåõíçôéêü ðñïãñüììáôá. Êýñéá áñáêôçñéóôéêü ôïõ áðïôåëïýí ç åñåõíçôéêþ ôïõ áñéóôåßá, ç äéåðéóôçìïíéêþ ðñïóýããéóç êáé ç óõíå Þò ðñïóðüèåéá ìåôáöïñüò ôùí åñåõíçôéêþí áðïôåëåóìüôùí êáé ôùí ôå íïëïãéþí ðïõ áíáðôýóóåé óôçí âéïìç áíßá êáé åõñýôåñá óôçí êïéíùíßá. Ôï ÉÔÅ-ÉÐ åßíáé ïñãáíùìýíï óå ïêôþ ÅñãáóôÞñéá: Áñ éôåêôïíéêþ Õðïëïãéóôþí êáé ÓõóôçìÜôùí VLSI, ÕðïëïãéóôéêÞ Âéï-ÉáôñéêÞ, ÕðïëïãéóôéêÞ ¼ñáóç êáé ÑïìðïôéêÞ, ÊáôáíåìçìÝíá ÕðïëïãéóôéêÜ ÓõóôÞìáôá, ÅñãáóôÞñéï Áëëçëåðßäñáóçò Áíèñþðïõ ÕðïëïãéóôÞ, ÐëçñïöïñéáêÜ ÓõóôÞìáôá, Åðåîåñãáóßá ÓÞìáôïò, êáé Ôçëåðéêïéíùíßåò êáé Äßêôõá, åíþ áðü ôï 2005, ôï ÉÔÅ-ÉÐ Ý åé áíáðôýîåé Ýíá äéåðéóôçìïíéêü åñåõíçôéêü êáé áíáðôõîéáêü ðñüãñáììá ìåôáîý ôùí Åñãáóôçñßùí ôïõ óôïí ôïìýá ôçò ÄéÜ õôçò Íïçìïóýíçò.

Ð ï é ï é å ß ì á ó ô å CBML Εργαστήριο Υπολογιστικής Βιο-Ιατρικής Επικεφαλής: Δρ. Κωνσταντίνος Μαριάς To ÉÔÅ-ÉÐ óõììåôý åé óå ðïëëü Ýñãá çëåêôñïíéêþò õãåßáò ìýóù ôïõ Åñãáóôçñßïõ ÕðïëïãéóôéêÞò Âéï-ÉáôñéêÞò (CBML) êáé ôïõ ÊÝíôñïõ Åöáñìïãþí êáé Õðçñåóéþí ÇëåêôñïíéêÞò Õãåßáò (CeHA). Ç åñåõíçôéêþ óôñáôçãéêþ ôïõ ÉÔÅ-ÉÐ åðéêåíôñþíåôáé óôçí áíüðôõîç íýùí Ôå íïëïãéþí Ðëçñïöïñéþí êáé Åðéêïéíùíéþí (ÔÐÅ) óôçí åõñýôåñç ðåñéï Þ ôçò åîáôïìéêåõìýíçò, ðñïëçðôéêþò êáé óõììåôï éêþò éáôñéêþò, óôï åýïíôáò óôç âýëôéóôç äéá åßñéóç êáé ðñüëçøç ñüíéùí áóèåíåéþí, ôçí ðñüâëåøç ôïõ èåñáðåõôéêïý áðïôåëýóìáôïò êáé ôçí åíäõíüìùóç ôïõ áóèåíþ/ðïëßôç ìýóá áðü ôç óõììåôï Þ ôïõ ôüóï óôç èåñáðåõôéêþ äéáäéêáóßá üóï êáé óôç ëþøç ôùí áðïöüóåùí ðïõ áöïñïýí ôçí õãåßá ôïõ. To CBML äéáèýôåé ìåãüëç åìðåéñßá óå ôå íïëïãßåò ãéá ôç âýëôéóôç äéá åßñéóç ôùí ñüíéùí áóèåíåéþí (üðùò ï äéáâþôçò, ïé êáñäéáããåéáêýò ðáèþóåéò êáé ï êáñêßíïò) ìýóù ôçò á) óçìáóéïëïãéêþò äéáëåéôïõñãéêüôçôáò åôåñïãåíþí âéïúáôñéêþí äåäïìýíùí, åñãáëåßùí êáé ìïíôýëùí, â) ôçò âåëôéóôïðïßçóçò ôçò äéüãíùóçò êáé ôçò èåñáðåßáò ìýóù ôçò áíüðôõîçò íýùí ìïíôýëùí ðñüâëåøçò, áíüëõóçò éáôñéêþí áðåéêïíéóôéêþí äåäïìýíùí êáé õðïóôþñéîçò êëéíéêþí áðïöüóåùí êáé ã) ôçò åíäõíüìùóçò ôïõ áóèåíþ ìå ôå íïëïãßåò ðñïóùðéêïý öáêýëïõ õãåßáò ãéá ôçí åíåñãþ óõììåôï Þ ôïõ óôç èåñáðåõôéêþ äéáäéêáóßá. ¼ëåò ïé ðáñáðüíù ôå íïëïãßåò Ý ïõí áíáðôõ èåß óå óôåíþ óõíåñãáóßá ìå êëéíéêýò ôüóï ôçò ÅëëÜäáò üóï êáé ôïõ åîùôåñéêïý êáèþò êáé ìýóá áðü äéåðéóôçìïíéêýò óõíåñãáóßåò êáé óõììåôï Þ ôïõ åñãáóôçñßïõ óå Ýñãá ôçò ÅõñùðáúêÞò íùóçò (ÅÅ), üðùò ôá: imanagecancer, MyHealthAvatar, SEMEOTICONS, EURECA, p-medicine, e-nofalls, REACTION, Integrate ê.ü. 3

ÇëåêôñïíéêÞ Õãåßá Διεθνής παρουσία Óôïí áêüëïõèï ðßíáêá ðáñáôßèåíôáé êüðïéá óõãêåêñéìýíá ðáñáäåßãìáôá åñãáëåßùí êáé ôå íïëïãéþí ðïõ ñçóéìïðïéïýíôáé êáé / Þ áîéïëïãïýíôáé åêôüò ÅëëÜäáò: DrEye (ÔìÞìá ôçò óïõßôáò åöáñìïãþí ÏëïêëçñùìÝíåò Ëýóåéò Öñïíôßäáò ãéá Äéá åßñéóç êáé Áñ åéïèýôçóç ÉáôñéêÞò Åéêüíáò-ICS-X ). Ìéá åõýëéêôç ðëáôöüñìá åðåîåñãáóßáò åéêüíáò ðïõ åéäéêåýåôáé óå éáôñéêýò åéêüíåò ãéá ôçí ìåôá-åðåîåñãáóßá êáé áîéïëüãçóç ôùí áñáêôçñéóôéêþí áðåéêüíéóçò. ñçóéìïðïéåßôáé óå ðñáãìáôéêþ êëéíéêþ Ýñåõíá óå íåöñïâëüóôùìá. (ÃÅÑÌÁÍÉÁ, ÂÅËÃÉÏ) 3MDAP (Multi-Modal Medical Data Analysis Platform). Ìéá áóöáëþò, äéáäéêôõáêþ ðëáôöüñìá ðïõ ðáñý åé óôïõò ñþóôåò Ýíá óõíåñãáôéêü, ðïëõ-ëåéôïõñãéêü êáé åýêïëï óôç ñþóç ðåñéâüëëïí ãéá ôçí áîéïðïßçóç, ôçí áíüëõóç êáé ôçí áîéïëüãçóç ôçò ðïéüôçôáò ìåãüëùí, ðïëõåðßðåäùí äåäïìýíùí êëéíéêþí äïêéìþí. (ÂÅËÃÉÏ, ÉÔÁËÉÁ, ÇÐÁ) COPPA (Collaboration Platform for Pathology). Ìéá ðëþñùò äéáäéêôõáêþ ëýóç ëïãéóìéêïý ãéá ôçí ïðôéêïðïßçóç êáé áíáóêüðçóç øçöéáêþí åéêüíùí ðáèïëïãßáò, ðïõ ðñïóöýñåé ëåéôïõñãßåò óõíåñãáóßáò ãéá ôçí åðáíåîýôáóç êáé ôçí õðïâïëþ åêèýóåùí. (ÂÅËÃÉÏ, ÅËÂÅÔÉÁ, ÂÑÁZÉËÉÁ) 4

S o f t w a r e - S e r v i c e s REACTION Patient Portal. Ç ðýëç ôïõ áóèåíïýò ãéá ôï äéáâþôç åßíáé ìéá äéáäéêôõáêþ åöáñìïãþ ðïõ Ý åé ó åäéáóôåß ãéá ôçí åíäõíüìùóç ôùí áóèåíþí êáé ôùí öñïíôéóôþí ôïõò ãéá íá äéá åéñéóôïýí ôï äéáâþôç ôïõò óôï ïëïêëçñùìýíï ðåñéâüëëïí ôïõ êýñéïõ êýíôñïõ ðåñßèáëøçò êáé óôá óðßôéá ôïõò. (ÇÍÙÌEÍÏ ÂÁÓIËÅÉÏ) PMIR (Personal Medical Information Recommender). Åíäõíáìþíåé ôïõò áóèåíåßò, åðéôñýðïíôáò ôçí áíáæþôçóç óå áðïèþêåò åããñüöùí õøçëþò ðïéüôçôáò. ÅðéðëÝïí, ðáñý åé áõôüìáôá åõöõåßò êáé åîáôïìéêåõìýíåò óõóôüóåéò, óýìöùíá ìå ôéò áôïìéêýò ðñïôéìþóåéò êáé éáôñéêýò êáôáóôüóåéò. (ÃÅÑÌÁÍIÁ, ÉÔÁËIÁ) PHR IndivoX Extensions. íá åñãáëåßï ðïõ Ý åé ó åäéáóôåß ãéá ôç óõëëïãþ ðñïößë ôïõ áóèåíïýò êáé óôç óõíý åéá, óôçí åíäõíüìùóç ôùí ñçóôþí ìýóù óõóôüóåùí, Ýîõðíùí åéäïðïéþóåùí, åîáôïìßêåõóçò ôïõ UI êëð. (ÉÔÁËIÁ, ÇÍÙÌEÍÏ ÂÁÓIËÅÉÏ) Áíáêáëýøôå ôçí ðëþñç ëßóôá åíåñãþí êáé ïëïêëçñùìýíùí äéåèíþí åñåõíçôéêþí Ýñãùí 5

Ç ë å ê ô ñ ï í é ê Þ Õ ã å ß á CeHA Κέντρο Εφαρμογών και Υπηρεσιών Ηλεκτρονικής Υγείας Επικεφαλής: Δημήτριος Γ. Κατεχάκης Ôï ÊÝíôñï Åöáñìïãþí êáé Õðçñåóéþí ÇëåêôñïíéêÞò Õãåßáò (CeHA) ôïõ ÉÔÅ-ÉÐ óôï åýåé óôçí áîéïðïßçóç åîåéäéêåõìýíùí ëïãéóìéêþí ãéá ôçí ðáñï Þ ïëïêëçñùìýíçò öñïíôßäáò. ÌÝóá áðü ôç ìáêñü éóôïñßá óõììåôï Þò ôùí óôåëå þí ôïõ óå åñåõíçôéêýò äñáóôçñéüôçôåò êáé ðïëëü åõñùðáúêü åñåõíçôéêü Ýñãá êáé äéåèíåßò óõíåñãáóßåò, ôï ÊÝíôñï Ý åé áíáðôýîåé ðåñéóóüôåñá áðü 75 åìðïñéêü ðñïúüíôá. Ôá ðñïúüíôá áõôü êáëýðôïõí ôçí çëåêôñïíéêþ äéá åßñéóç ôïõ áóèåíþ åíôüò ìéáò ìïíüäáò õãåßáò, õðïóôçñßæïõí ôçí ïëïêëçñùìýíç ðñùôïâüèìéá öñïíôßäá õãåßáò, ôç äéá åßñéóç êáé áñ åéïèýôçóç éáôñéêþí åéêüíùí, ôçí ðñïíïóïêïìåéáêþ åðåßãïõóá éáôñéêþ, ôçí ðñüíïéá, åöáñìïãýò ãéá éáôñïýò êáé íïóçëåõôýò, ôçí ïëïêëçñùìýíç äéá åßñéóç ôïõ çëåêôñïíéêïý öáêýëïõ õãåßáò, êáèþò êáé ôçí áõôïäéá åßñéóç ñüíéùí áóèåíéþí. Ïé åöáñìïãýò çëåêôñïíéêþò õãåßáò ôïõ ÊÝíôñïõ ëåéôïõñãïýí óå ðåñéóóüôåñåò áðü 20 öïñåßò õãåéïíïìéêþò ðåñßèáëøçò óôçí ÅëëÜäá, ùò ôìþìáôá ïëïêëçñùìýíùí ðëçñïöïñéáêþí óõóôçìüôùí. Ôï óýóôçìá äéá åßñéóçò ðïõ áêïëïõèåß ôï CeHA ãéá ôçí áóöüëåéá ôùí ðëçñïöïñéþí ðïõ åöáñìüæåôáé óôçí õëïðïßçóç Ýñãùí ðëçñïöïñéêþò åßíáé ôï ðñüôõðï äéá åßñéóçò ðïéüôçôáò ISO 27001:2013. Ç ðéóôïðïßçóç áõôþ áðïôåëåß áðüäåéîç ôçò óõíå ïýò ðñïóðüèåéáò ãéá áñéóôåßá, êáèþò Þäç áðü ôï 2007 ç åí ëüãù äñáóôçñéüôçôá ôïõ ÉÔÅ-ÉÐ åßíáé ðéóôïðïéçìýíç ìå ôï ðñüôõðï äéá åßñéóçò ðïéüôçôáò ISO 9001:2008. ÐáñÜëëçëá, ïé éáôñéêýò êáé íïóçëåõôéêýò åöáñìïãýò ôïõ Çëåêôñïíéêïý ÖáêÝëïõ Õãåßáò (Integrated Care Solutions, Medical, ICS-M) ðïõ Ý åé áíáðôýîåé ôï CeHA Ý ïõí ðéóôïðïéçèåß ìå ôç «Óöñáãßäá Ðïéüôçôáò Çëåêôñïíéêïý ÖáêÝëïõ Õãåßáò, Åðßðåäï 2» (EuroRec EHR Quality Seal Level 2) Þäç áðü ôï 2011. Åäþ êáé ðåñéóóüôåñï áðü ìßá äåêáåôßá óõììåôý åé óôçí õëïðïßçóç Ýñãùí ðëçñïöïñéêþò óôçí õãåßá, êáèþò êáé óôçí ðáñï Þ óõìâïõëåõôéêþí õðçñåóéþí êáé õðçñåóéþí ôå íéêþò õðïóôþñéîçò óå ìïíüäåò õãåßáò ôïõ ÅÓÕ. 6

Ó õ í å ñ ã á ó ß á C B M L - C e H A Από την ερευνητική εμπειρία... Ôï åñãáóôþñéï CBML óõíäýåôáé ëåéôïõñãéêü ìå ôï CeHA ìå âáóéêü óôü ï ôç äéáñêþ ìåôáöïñü ôçò åñåõíçôéêþò ôïõ åìðåéñßáò êáé áðïôåëåóìüôùí, óå áîéïðïéþóéìá ðñïúüíôá. ÁõôÞ ç óõíåñãáóßá åîáóöáëßæåé ôçí óõíý éóç ôùí åñåõíçôéêþí äñáóôçñéïôþôùí ìåôü ôï ðýñáò ôùí åõñùðáúêþí Ýñãùí õðü ôï ðñßóìá ôçò ðåñáéôýñù âåëôßùóçò ôùí ôå íïëïãéþí, êáèþò êáé ðñïóáñìïãþò ôïõò óôéò áðáéôþóåéò ôçò áãïñüò. Ìå âüóç ôï ðáñáðüíù ðëáßóéï ôo CBML êáé ôï CeHA óõíåñãüæïíôáé äéáñêþò ðüíù óå: ÍÝåò ôå íïëïãéêýò ðñïêëþóåéò ãéá ïëïêëçñùìýíåò ëýóåéò öñïíôßäáò. ÊëéíéêÝò ëýóåéò ëïãéóìéêïý ãéá ôç âåëôéóôïðïßçóç ôçò äéüãíùóçò êáé ôçò èåñáðåßáò, ìýóù ôçò ñþóçò íýùí åñãáëåßùí áíüëõóçò êáé óçìáóéïëïãéêþò ïëïêëþñùóçò åôåñïãåíþí äåäïìýíùí. ÅíóùìÜôùóç õðïëïãéóôéêþí (in-silico) ìïíôýëùí êáé åñãáëåßùí óôçí éáôñéêþ êëéíéêþ Ýñåõíá. ÏëïêëçñùìÝíåò ëýóåéò ÔÐÅ ãéá ôçí åíäõíüìùóç ôïõ áóèåíþ êáé áõôïäéá åßñéóç ñüíéùí áóèåíåéþí. Ôï áñôïöõëüêéï ðñïúüíôùí ôïõ ÉÔÅ-ÉÐ ðåñéëáìâüíåé, ìåôáîý Üëëùí, ðïëëýò åöáñìïãýò êáé åñãáëåßá ãéá ôçí õðïóôþñéîç ïëïêëçñùìýíùí ëýóåùí öñïíôßäáò: ÏëïêëçñùìÝíç äéá åßñéóç ôùí áóèåíþí åíôüò ìßáò ìïíüäáò õãåßáò. ÅöáñìïãÝò ãéá éáôñïýò êáé íïóçëåõôýò. ÏëïêëçñùìÝíç ðñùôïâüèìéá öñïíôßäá õãåßáò. Áñ åéïèýôçóç êáé åðéêïéíùíßá éáôñéêþò åéêüíáò. Ðñï-íïóïêïìåéáêÞ åðåßãïõóá éáôñéêþ. Ðñüíïéá. ÏëïêëçñùìÝíï çëåêôñïíéêü öüêåëï õãåßáò. Áõôïäéá åßñéóç ñüíéùí áóèåíåéþí....στην παραγωγική αξιοποίηση 7

ÅñãáóôÞñéï ÕðïëïãéóôéêÞò Âéï-ÉáôñéêÞò (CBML) ÅðéêåöáëÞò: Äñ. Êùíóôáíôßíïò ÌáñéÜò Ôçë.: +30 2810391672 Fax: +30 2810391428 Email: kmarias@ics.forth.gr ÊÝíôñï Åöáñìïãþí êáé Õðçñåóéþí ÇëåêôñïíéêÞò Õãåßáò (CeHA) ÅðéêåöáëÞò: ÄçìÞôñéïò Ã. Êáôå Üêçò Ôçë.: +30 2810391589 Fax: +30 2810391496 Email: katehaki@ics.forth.gr ºäñõìá Ôå íïëïãßáò êáé ñåõíáò - Éíóôéôïýôï ÐëçñïöïñéêÞò (ÉÔÅ-ÉÐ) ÍéêïëÜïõ ÐëáóôÞñá 100, Ô.Ê. 700 13 ÇñÜêëåéï ÊñÞôçò http://www.ics.forth.gr