Οικονομικές σχέσεις Πορτογαλίας - Κίνας 1 Εμπόριο Μεταξύ του 2003 και 2007, οι πορτογαλικές εξαγωγές προς την Κίνα παρουσίασαν μια ακανόνιστη πορεία, ενώ οι εισαγωγές, αντίστοιχα, παρουσίασαν συνεχή αύξηση. Το 2007, η Κίνα κατείχε την 23 η θέση, ως πελάτης, με ποσοστό 0,5% και την 9 η, ως προμηθευτής, με ποσοστό 1,9%. Ως πελάτης Ως προμηθευτής ς στο πορτογαλικό εξωτερικό εμπόριο 2003 2004 2005 2006 2007 Θέση 17 η 26 η 17 η 18 η 23 η % 0,53 0,34 0,57 0,64 0,50 Θέση 15 η 16 η 13 η 11 η 9 η % 0,89 1,00 1,19 1,51 1,93 Η βαρύ τητα της Κίνα Το εμπορικό ισοζύγιο υπήρξε ανέκαθεν ελλειμματικό για την Πορτογαλία, ενώ το έλλειμμα αυτό αυξήθηκε σημαντικά, περνώντας από 222 εκατ. ευρώ το 2003 σε 881 εκατ. ευρώ το 2007. Το 2004 και το 2007, παρατηρήθηκε μείωση στα ποσά των εξαγωγών, 32,5% και 15,3% αντίστοιχα, οι οποίες αυξήθηκαν κατά 68,8% το 2005 και 25,4% το 2006. Επομένως, κατά τη διάρκεια των τελευταίων πέντε ετών, οι πορτογαλικές εξαγωγές προς την Κίνα σημείωσαν μια μέση ετήσια ανάπτυξη της τάξεως του 12%. Η αξία των εισαγωγών, κατά τη διάρκεια της ανωτέρω περιόδου, παρουσίασε αύξηση με αντίστοιχο μέσο ετήσιο ποσοστό 30% και από τα 372 εκατ. ευρώ, το 2003, ξεπέρασε το ένα δισεκατομμύριο το 2007.
Εξέλιξη του διμερούς εμπορικού ισοζυγίου 10 3 Ευρώ 2003 2004 2005 2006 2007 Εξέλιξη % Εξαγωγές 149.661 101.082 170.589 213.839 181.143 11,6 Εισαγωγές 371.507 458.611 568.942 773.203 1.061.726 30,2 Υπόλοιπο -221.846-357.529-398.354-559.364-880.582 -- Συντελεστής Κάλυψης (%) 40,3 22,0 30,0 27,7 17,1 -- Η δομή των εξαγωγών της Πορτογαλίας με προορισμό την Κίνα επικεντρώνεται σε μηχανές και συσκευές, που εκπροσώπησαν περίπου το 49% του συνόλου των εξαγωγών το 2007. Από τις υπόλοιπες κατηγορίες προϊόντων ξεχώρισαν τα ορυκτά και τα μεταλλεύματα (11,4%), το ξύλο και ο φελλός (9,8%), τα κοινά μέταλλα (6,4%) και ο χαρτοπολτός και το χαρτί (5%). Οι πέντε κύριες κατηγορίες προϊόντων απορρόφησαν, την ίδια χρονιά, πάνω από το 80% του συνόλου των πορτογαλικών εξαγωγών προς την Κίνα. Εξαγωγές ανά κατηγορίες προϊόντων (10 3 Ευρώ) 2003 % 2006 % 2007 % Μηχανές και συσκευές 106.794 71,36 128.408 60,05 88.894 49,07 Ορυκτά και μεταλλεύματα 6.164 4,12 18.178 8,50 20.603 11,37 Ξύλο και φελλός 9.921 6,63 16.085 7,52 17.831 9,84 Κοινά μέταλλα 1.893 1,26 14.439 6,75 11.652 6,43 Χαρτοπολτός και χαρτί 4.220 2,82 8.467 3,96 9.125 5,04 Υφάσματα 3.003 2,01 5.440 2,54 8.339 4,60 Πλαστικά και Καουτσούκ 2.057 1,37 3.209 1,50 4.850 2,68 Αγροτικά προϊόντα 3.169 2,12 3.999 1,87 3.236 1,79 Συσκευές οπτικών και ακριβείας 107 0,07 2.550 1,19 3.154 1,74 Οχήματα 1.440 0,96 859 0,40 2.711 1,50 Χημικά προϊόντα 3.894 2,60 1.236 0,58 2.533 1,40 Ένδυση 237 0,16 1.511 0,71 2.418 1,33 Υποδήματα 115 0,08 1.189 0,56 2.063 1,14 Τρόφιμα 172 0,11 1.457 0,68 1.761 0,97 Γουνοδέρματα και Δέρματα 287 0,19 1.669 0,78 1.639 0,91 Ορυκτά καύσιμα 6 0,00 4.895 2,29 5 0,00 Άλλα προϊόντα 6.183 4,13 248 0,12 329 0,18 Σύνολο 149.661 100,00 213.839 100,00 181.143 100,00
Όσον αφορά στις πορτογαλικές εισαγωγές από την Κίνα παρατηρείται μικρότερη κίνηση από ότι σε σχέση με τις εξαγωγές, με τις μηχανές και τις συσκευές να βρίσκονται στην πρώτη θέση, εκπροσωπώντας το 34% του συνόλου των εισαγωγών για το 2007. Από τις υπόλοιπες κατηγορίες προϊόντων ξεχωρίζουν τα κοινά μέταλλα (18%), τα άλλα προϊόντα (7,6%), τα χημικά προϊόντα (5,9%) και τα υφάσματα (5,8%). Οι πέντε κύριες κατηγορίες προϊόντων, την ίδια χρονιά, κάλυψαν το 71% του συνόλου των πορτογαλικών εισαγωγών από την Κίνα. Στην κατηγορία των άλλων εισαγόμενων προϊόντων, τα παιχνίδια, τα καθίσματα, τα έπιπλα και τα αντικείμενα και οι εξοπλισμοί για γυμναστική και για πισίνες εκπροσώπησαν, το 2007, το 50% της αξίας που αντιστοιχούσε σε αυτή την κατηγορία. Εισαγωγές ανά κατηγορίες προϊόντων (10 3 Ευρώ) 2003 % 2006 % 2007 % Μηχανές και συσκευές 117.763 31,70 258.642 33,45 362.201 34,11 Κοινά μέταλλα 24.497 6,59 108.552 14,04 191.125 18,00 Χημικά προϊόντα 24.503 6,60 64.306 8,32 62.196 5,86 Υφάσματα 26.628 7,17 48.566 6,28 61.776 5,82 Ένδυση 19.304 5,20 26.857 3,47 41.330 3,89 Αγροτικά προϊόντα 21.223 5,71 35.889 4,64 37.541 3,54 Οχήματα 5.796 1,56 23.991 3,10 36.692 3,46 Πλαστικά και Καουτσούκ 18.121 4,88 28.388 3,67 36.371 3,43 Ορυκτά και μεταλλεύματα 6.795 1,83 19.590 2,53 35.813 3,37 Υποδήματα 5.639 1,52 22.780 2,95 33.887 3,19 Συσκευές οπτικών και ακριβείας 15.156 4,08 20.945 2,71 24.499 2,31 Γουνοδέρματα και Δέρματα 15.679 4,22 21.884 2,83 23.828 2,24 Ξύλο και φελλός 8.495 2,29 12.190 1,58 22.433 2,11 Χαρτοπολτός και χαρτί 3.127 0,84 4.785 0,62 5.753 0,54 Τρόφιμα 1.545 0,42 3.646 0,47 4.382 0,41 Ορυκτά καύσιμα 2.328 0,63 1.229 0,16 905 0,09 Άλλα προϊόντα 54.908 14,78 70.963 9,18 80.992 7,63 Σύνολο 371.507 100,00 773.203 100,00 1.061.726 100,00 2 Επενδύσεις Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσίευσε η Banco de Portugal (Τράπεζα της Πορτογαλίας), η Κίνα κατείχε το 2007 την 50 η θέση μεταξύ των ξένων επενδυτών στην Πορτογαλία
Από την άλλη, ως προορισμός άμεσων πορτογαλικών επενδύσεων στο εξωτερικό, η Κίνα κατέλαβε την 36 η θέση, την ίδια χρονιά, κάτι που δεν συμφωνεί με το γεγονός ότι αποτελεί έναν από τους κυριότερους αποδέκτες επενδύσεων παγκοσμίως. Ροές επενδύσεων Πορτογαλίας- Κίνας 2003 2004 2005 2006 2007 Η Πορτογαλία ως θέση 57 η 52 η 62 η 88 η 50 η αποδέκτης (ΑΞΕ) % 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Πορτογαλία ως θέση 71 η 44 η 43 η 42 η 36 η επενδυτής % 0,0 0,0 0,0 0,0 0,0 Τα τελευταία πέντε χρόνια οι άμεσες επενδύσεις της Κίνας στην Πορτογαλία παρουσίασαν μεγάλη μείωση, ενώ το 2007 σημειώθηκε το μεγαλύτερο ποσό επενδύσεων αλλά και αποεπένδυσης. Εξάλλου, από το 2005 η εξαγωγή κεφαλαίου σημείωσε αύξηση, μεγαλύτερη από ότι η εισαγωγή κεφαλαίου, κάτι που οδήγησε σ ένα ποσό καθαρών επενδύσεων, κατά την περίοδο που αναλύεται εδώ, περίπου 3,1 χιλιάδων ευρώ. Άμεσες επενδύσεις της Κίνας στην Πορτογαλία (10 3 Ευρώ) 2003 2004 2005 2006 2007 Μικτή επένδυση 148 313 217 1 1.931 Αποεπένδυση 55 0 382 609 4.657 Καθαρή επένδυση 93 313-165 -608-2.726 Πηγή: Banco de Portugal (Τράπεζα της Πορτογαλίας) Οι άμεσες επενδύσεις της Πορτογαλίας στην Κίνα παρουσίασαν μεγάλη πρόοδο φτάνοντας το 2007 τα 5,7 εκατ. ευρώ (καθαρές αξίες). Την ίδια χρονιά το ποσό της αποεπένδυσης (που παρουσιάζει, επίσης, ανοδική πορεία) ξεπέρασε το ένα εκατ. ευρώ. Παρόλα αυτά, το stock των επενδύσεων, σε καθαρά πλαίσια, είναι αντίστροφο αυτού των άμεσων κινέζικων επενδύσεων στην Πορτογαλία, φτάνοντας τα 10,1 χιλ. ευρώ, κατά την περίοδο 2003-2007.
Άμεσες πορτογαλικές επενδύσεις στη Κίνα (10 3 Ευρώ) 2003 2004 2005 2006 2007 Μικτή επένδυση 56 1.695 2.228 3.078 5.658 Αποεπένδυση 338 234 14 975 1.022 Καθαρή επένδυση -282 1.461 2.214 2.103 4.636 Πηγή: Banco de Portugal (Τράπεζα της Πορτογαλίας) 3. Τουρισμός Η Κίνα ως αποστολέας τουρισμού στην Πορτογαλία, δεν έχει μεγάλη βαρύτητα, παρόλο που οι διαθέσιμοι δείκτες υποδεικνύουν μια θετική πορεία. Σύμφωνα με τα στοιχεία της πορτογαλικής στατιστικής υπηρεσίας (ΙΝΕ), ο αριθμός των διανυκτερεύσεων κινέζων επισκεπτών έφτασε τις 38 χιλιάδες. Ως προς τα έσοδα που προήλθαν από κινέζους επισκέπτες, και λαμβανομένων υπόψη των αποτελεσμάτων που αφορούν στο 2007 (0,1% του συνολικού ποσού που έχει ξοδευτεί από επισκέπτες), παρατηρήθηκε, σε γενικές γραμμές, μια επιστροφή στα ποσά που καταγράφηκαν το 2003, μετά από τα τρία ενδιάμεσα έτη που παρουσίασαν πτώση της τάξεως του 50%. 2003 2004 2005 2006 2007 π Εξέλιξη % Διανυκτερεύσεις β Μη διαθέσιμα 21,2 (10 3 22 32 35 38 στοιχεία ) % του συνόλου α 0,1 0,1 0,2 0,2 -- Έσοδα γ (10 3 Ευρώ) 4.479 2.210 2.189 2.280 4.411 11,5 % του συνόλου α 0,1 0,0 0,0 0,0 0,1 Πηγές: ΙΝΕ, πορτογαλική στατιστική υπηρεσία/ Banco de Portugal (Τράπεζα της Πορτογαλίας) Σημειώσεις: α) μέσος όρος του ετήσιου ρυθμού ανάπτυξης: Διανυκτερεύσεις (2003-2006), Έσοδα (2003-2007) β) Περιλαμβάνει μόνο την παγκόσμια ξενοδοχειακή δραστηριότητα γ) Αναφέρεται στο σύνολο των ξένων επισκεπτών δ) Δεν περιλαμβάνει τα έσοδα μεταφορών