Σχέδιο εισαγωγής τραπεζογραμματίων και κερμάτων ευρώ Cash Changeover Plan

ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Σχέδιο εισαγωγής τραπεζογραμματίων και κερμάτων ευρώ Cash Changeover Plan Έκδοση 6 η Μάιος 2007

ΠΙΝΑΚΑΣ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΩΝ Σελίδα ΜΕΡΟΣ 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ 2 ΜΕΡΟΣ 2: ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΤΡΑΠΕΖΟΓΡΑΜΜΑΤΙΩΝ & ΚΕΡΜΑΤΩΝ ΕΥΡΩ 3 2.1 Υπολογισμός αναγκαίων ποσοτήτων 3 2.2 Απόκτηση τραπεζογραμματίων ευρώ από το ευρωσύστημα 4 2.3 Σχεδιασμός και κοπή κυπριακών κερμάτων ευρώ 4 2.4 Ειδικές συσκευασίες κερμάτων 2.4.1 Συσκευασίες εξοικείωσης κοινού 5 2.4.2 Συσκευασίες διευκόλυνσης επιχειρήσεων 6 ΜΕΡΟΣ 3: ΔΙΑΝΟΜΗ ΤΡΑΠΕΖΟΓΡΑΜΜΑΤΙΩΝ & ΚΕΡΜΑΤΩΝ ΕΥΡΩ 7 3.1 Προεφοδιασμός τραπεζών 7 3.1.1 Προεφοδιασμός τραπεζογραμματίων 7 3.1.2 Προεφοδιασμός κερμάτων 7 3.1.3 Κέντρο Κερμάτων της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου 8 3.2 Υπό-προεφοδιασμός επιχειρήσεων 8 3.3 Μετατροπή Αυτόματων Ταμειακών Μηχανών 9 ΜΕΡΟΣ 4: ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΛΙΡΑΣ 10 4.1 Εκστρατεία αποθησαυρισμένων κερμάτων και τραπεζογραμματίων 10 4.2 Ανταλλαγή Κυπριακής Λίρας μετά την εισαγωγή του ευρώ 10 4.3 Λειτουργία τραπεζικών υποκαταστημάτων την 1/1/2008 11 ΜΕΡΟΣ 5: ΑΠΟΣΥΡΣΗ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΛΙΡΑΣ 12 5.1 Απόσυρση τραπεζογραμματίων Κυπριακής Λίρας 12 5.2 Απόσυρση κερμάτων Κυπριακής Λίρας 12 ΜΕΡΟΣ 6: ΜΕΤΡΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ 13 6.1 Μέτρα αποφυγής εγκληματικών ενεργειών 13 6.2 Μεταφορά και φύλαξη τραπεζογραμματίων ευρώ 13 6.3 Εκπαίδευση ταμιών στα χαρακτηριστικά ασφάλειας του ευρώ 13 6.4 Ενημέρωση του κοινού για τα χαρακτηριστικά ασφάλειας του ευρώ 13 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ: 1. Ημερομηνίες Σταθμοί για την Εισαγωγή του Ευρώ 14 1

ΜΕΡΟΣ 1: ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το Υπουργικό Συμβούλιο της Κυπριακής Δημοκρατίας, με απόφασή του που λήφθηκε στις 2 Νοεμβρίου, 2005, έχει αποφασίσει ως στοχευόμενη ημερομηνία υιοθέτησης του ευρώ από την Κύπρο, τόσο σε λογιστική όσο και σε φυσική μορφή, την 1.1.2008. Στοχεύεται, δηλαδή, όπως, από την 1 η Ιανουαρίου, 2008: Το ευρώ καταστεί η νομισματική μονάδα της Κύπρου σε αντικατάσταση της κυπριακής λίρας. Τραπεζογραμμάτια και κέρματα ευρώ τεθούν σε κυκλοφορία ως το νομίμως κυκλοφορούν χρήμα στην Κυπριακή Δημοκρατία, καθιστώντας υποχρεωτική την αποδοχή τους ως μέσου πληρωμής για όλες τις συναλλαγές σε μετρητά. Η Κυπριακή λίρα γίνεται αποδεκτή για συναλλαγές σε μετρητά μόνο για ένα μήνα, κατά την περίοδο παράλληλης κυκλοφορίας, από τις 1/1/2008 μέχρι τις 31/1/2008. Κατά την περίοδο αυτή, οι επιχειρήσεις θα δίνουν ρέστα μόνο σε ευρώ. Οι τράπεζες και τα ΣΠΙ δίδουν μόνο ευρώ σε όλες τις συναλλαγές τους με πελάτες (αναλήψεις από λογαριασμούς, πληρωμές κλπ.) και κατακρατούν όλες τις κυπριακές λίρες που παραλαμβάνουν για επιστροφή τους στην Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου. Την αποκλειστική ευθύνη και αρμοδιότητα για την εισαγωγή του ευρώ σε φυσική μορφή και την απόσυρση από την κυκλοφορία της κυπριακής λίρας έχει η Κεντρική Τράπεζα της Κύπρου (ΚΤΚ). Σκοπός του εγγράφου αυτού είναι να επεξηγήσει τις αποφάσεις και το πρόγραμμα που έχει υιοθετήσει η ΚΤΚ για την έγκαιρη απόκτηση τραπεζογραμματίων και κερμάτων ευρώ, για την ασφαλή διοχέτευση επαρκών ποσοτήτων στην οικονομία, για τη διευκόλυνση του κοινού και των επιχειρήσεων στην ανταλλαγή του νομίσματος και για την ταχεία απόσυρση της κυπριακής λίρας. Το έγγραφο αυτό αποτελεί αναπόσπαστο μέρος του εθνικού σχεδίου μετάβασης από τη λίρα στο ευρώ. 2

ΜΕΡΟΣ 2: ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΤΡΑΠΕΖΟΓΡΑΜΜΑΤΙΩΝ & ΚΕΡΜΑΤΩΝ ΕΥΡΩ Η ΚTK θα διασφαλίσει την έγκαιρη απόκτηση επαρκών ποσοτήτων τραπεζογραμματίων και κερμάτων ευρώ σε κάθε αξία για να εξυπηρετηθούν οι ανάγκες της κυπριακής οικονομίας κατά την αλλαγή του νομίσματος. Οι αναγκαίες ποσότητες σε τραπεζογραμμάτια θα προέλθουν από το ευρωσύστημα υπό τη μορφή δανεισμού, ενώ για τις απαιτούμενες ποσότητες σε κέρματα, η ΚΤΚ θα προχωρήσει σε κοπή κυπριακών κερμάτων ευρώ. 2.1 ΥΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ ΑΝΑΓΚΑΙΩΝ ΠΟΣΟΤΗΤΩΝ Οι αναγκαίες ποσότητες ευρώ έχουν υπολογιστεί με βάση τη μέθοδο που αναπτύχθηκε από το Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ίδρυμα και η οποία χρησιμοποιήθηκε με επιτυχία από τις χώρες που έχουν ήδη υιοθετήσει το νέο νόμισμα. Η ΚΤΚ υπολογίζει ότι το νόμισμα σε κυκλοφορία κατά την 31/12/2007 θα ανέρχεται στα 743.203.000 ΛΚ εκ των οποίων 696.808.000 θα είναι σε τραπεζογραμμάτια και 46.395.000 σε κέρματα. Για να αντικατασταθεί το κυκλοφορούν νόμισμα με ευρώ και για να αποκτηθούν τα απαιτούμενα αποθέματα διοικητικής μέριμνας, η ΚΤΚ θα προμηθευτεί 1.830.260.000 ευρώ, που αναλύεται σε 1.730.000.000 ευρώ σε τραπεζογραμμάτια και 100.260.000 ευρώ σε κέρματα. Αξία Ποσό ('000) 500 10.000 200 10.000 100 100.000 50 600.000 20 800.000 10 160.000 5 50.000 Σύνολο 1.730.000 Πίνακας 2.1: Υπολογισμός τραπεζογραμματίων ευρώ κατά αξία 3

Αξία Ποσό ('000) 2 32.000 1 28.000 0,50 15.000 0,20 13.000 0,10 7.000 0,05 3.000 0,02 2.000 0,01 260 Σύνολο 100.260 Πίνακας 2.2: Υπολογισμός κερμάτων ευρώ κατά αξία 2.2 ΑΠΟΚΤΗΣΗ ΤΡΑΠΕΖΟΓΡΑΜΜΑΤΙΩΝ ΕΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟ ΕΥΡΩΣΥΣΤΗΜΑ Με βάση την κατευθυντήρια γραμμή της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας ΕΚΤ/2006/9, η ΚΤΚ θα προμηθευτεί τα απαιτούμενα τραπεζογραμμάτια ευρώ από το ευρωσύστημα υπό τη μορφή δανεισμού. Η ΚΤΚ έχει επιλέξει να προμηθευτεί τα τραπεζογραμμάτια από την Τράπεζα της Ελλάδος, με την οποία θα συνομολογήσει σχετική συμφωνία, εφαρμόζοντας τις πρόνοιες της κατευθυντήριας γραμμής ΕΚΤ/2006/9. 2.3 ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΣ ΚΑΙ ΚΟΠΗ ΚΥΠΡΙΑΚΩΝ ΚΕΡΜΑΤΩΝ ΕΥΡΩ Οι απαιτούμενες ποσότητες σε κέρματα ευρώ θα εξασφαλισθούν με την κοπή κυπριακών κερμάτων ευρώ. Τα κέρματα ευρώ που θα κοπούν από την Κυπριακή Δημοκρατία θα φέρουν στην εμπρόσθια όψη την κοινή ευρωπαϊκή όψη και στην οπίσθια όψη την εθνική. Θα υπάρξουν 3 εθνικές όψεις μια για τις μικρές αξίες (1, 2 και 5 cent), μια για τις μεσαίες αξίες (10, 20 και 50 cent) και μια για τις μεγάλες αξίες ( 1 και 2). Η θεματολογία για τις τρεις όψεις προέρχεται από τρεις ενότητες, που προβάλλουν το χαρακτήρα του τόπου: τη φύση, την ιστορία και τον πολιτισμό. Στα κέρματα 1, 2 και 5 cent, η εθνική όψη θα απεικονίζει το αγρινό, ως το πιο χαρακτηριστικό είδος της άγριας ζωής της Κύπρου. 4

Στα κέρματα 10, 20 και 50 cent, η εθνική όψη θα παρουσιάζει «το καράβι της Κερύνειας», που προβάλλει τη σημασία της Κύπρου στο εμπόριο και συμβολίζει τις σχέσεις της με τη θάλασσα. Στα κέρματα 1 και 2 η εθνική όψη θα απεικονίζει το «Ειδώλιο από τον Πωμό». Πρόκειται για σταυρόσχημο ειδώλιο από πικρόλιθο της χαλκολιθικής εποχής (3000 π.χ.) το οποίο αποτελεί δυνατό και χαρακτηριστικό δείγμα της κυπριακής προϊστορικής τέχνης. Οι 3 εθνικές όψεις των κυπριακών κερμάτων ευρώ Η κοπή των κυπριακών κερμάτων ευρώ θα γίνει από το κρατικό Φινλανδικό νομισματοκοπείο. Η κοπή των κερμάτων θα αρχίσει αμέσως μετά την άρση της παρέκκλισης και η παράδοσή τους στην Κύπρο αναμένεται να αρχίσει στις αρχές Οκτωβρίου,2007 και να ολοκληρωθεί το αργότερο μέχρι τις 30 Νοεμβρίου, 2007. Το νομισματοκοπείο θα ετοιμάσει, επιπρόσθετα, ειδικές συσκευασίες («starter packs») που θα περιέχουν κέρματα προς εξοικείωση και διευκόλυνση των συναλλαγών κατά τις πρώτες μέρες κυκλοφορίας του νέου νομίσματος. 2.4 ΕΙΔΙΚΕΣ ΣΥΣΚΕΥΑΣΙΕΣ ΚΕΡΜΑΤΩΝ Οι ειδικές συσκευασίες κερμάτων θα είναι δύο τύπων: συσκευασίες εξοικείωσης του κοινού και συσκευασίες διευκόλυνσης των επιχειρήσεων. Περίπου 11% του συνολικού ποσού των κερμάτων που θα κοπούν, που αντιστοιχεί στο 9% του συνόλου των τεμαχίων, θα διατεθεί μέσω των ειδικών συσκευασιών κερμάτων. 2.4.1 Συσκευασίες εξοικείωσης του κοινού Οι συσκευασίες εξοικείωσης του κοινού θα περιλαμβάνουν κέρματα ευρώ όλων των αξιών, αντίστοιχης συνολικής αξίας ΛΚ 10. Ο ακριβής αριθμός κερμάτων στις συσκευασίες θα υπολογιστεί όταν καθοριστεί η αμετάκλητη ισοτιμία της κυπριακής λίρας έναντι του ευρώ. Ενδεικτικά, χρησιμοποιώντας την κεντρική ισοτιμία, οι συσκευασίες θα περιέχουν 47 κέρματα όπως αναλύονται στον πίνακα 2.3. Οι συσκευασίες θα διατίθενται στο κοινό από την ΚΤΚ και από τις τράπεζες και τα ΣΠΙ από τις 3 Δεκεμβρίου, 2007. Θα διανεμηθούν συνολικά 250.000 συσκευασίες. 5

Αξία Αρ. κερμάτων 0,01 7 0,02 6 0,05 6 0,10 5 0,20 8 0,50 7 1 5 2 3 Σύνολο 47 Πίνακας 2.3: Ενδεικτικό περιεχόμενο συσκευασίας εξοικείωσης του κοινού 2.4.2 Συσκευασίες διευκόλυνσης των επιχειρήσεων Οι συσκευασίες διευκόλυνσης των επιχειρήσεων θα περιλαμβάνουν συνολικά 615 κέρματα, σε 15 φυσίγγια, συνολικής αξίας 172 ευρώ. Το αντίστοιχο ποσό σε κυπριακές λίρες θα υπολογιστεί με βάση την αμετάκλητη ισοτιμία. Ο πίνακας 2.4 παρουσιάζει το αναλυτικό περιεχόμενο των συσκευασιών. Οι επιχειρήσεις θα μπορούν να προμηθευτούν τις συσκευασίες αυτές από τις τράπεζες και τα ΣΠΙ από τις 3 Δεκεμβρίου, 2007. Θα διανεμηθούν συνολικά 40.000 συσκευασίες. Αξία Αρ. κερμάτων (φυσιγγίων) 0,01 100 (2) 0,02 100 (2) 0,05 100 (2) 0,10 80 (2) 0,20 80 (2) 0,50 80 (2) 1 50 (2) 2 25 (1) Σύνολο 615 (15) Πίνακας 2.4: Περιεχόμενο συσκευασίας διευκόλυνσης των επιχειρήσεων 6

ΜΕΡΟΣ 3: ΔΙΑΝΟΜΗ ΤΡΑΠΕΖΟΓΡΑΜΜΑΤΙΩΝ & ΚΕΡΜΑΤΩΝ ΕΥΡΩ Η ΚΤΚ θα προεφοδιάσει όλες τις τράπεζες με επαρκείς ποσότητες τραπεζογραμματίων και κερμάτων ευρώ πριν τη μέρα εισαγωγής του ευρώ έτσι ώστε το νέο νόμισμα να διοχετευθεί στην οικονομία από την πρώτη μέρα κυκλοφορίας του στην Κύπρο. Για τον ίδιο λόγο, οι τράπεζες θα υπο-προεφοδιάσουν τις επιχειρήσεις με ευρώ έτσι ώστε να διευκολυνθεί ο διακανονισμός σε ευρώ των εμπορικών συναλλαγών, ιδιαίτερα σε σχέση με το λιανικό εμπόριο. Παράλληλα, οι τράπεζες θα μεριμνήσουν για τη μετατροπή του δικτύου των Αυτόματων Ταμειακών Μηχανών (ΑΤΜ) τους, ούτως ώστε να μπορεί το κοινό να εφοδιαστεί με τραπεζογραμμάτια ευρώ από τις ΑΤΜ από τις πρώτες ώρες του 2008. 3.1 ΠΡΟΕΦΟΔΙΑΣΜΟΣ ΤΡΑΠΕΖΩΝ Ο προεφοδιασμός των τραπεζών με ευρώ θα πραγματοποιηθεί με βάση ειδική συμφωνία που θα συνομολογηθεί με την ΚΤΚ, υιοθετώντας τις σχετικές πρόνοιες της Κατευθυντήριας Γραμμής ΕΚΤ/2006/9 της ΕΚΤ. Στη συμφωνία θα καταγράφονται οι όροι και οι υποχρεώσεις των συμβαλλομένων μερών για την παράδοση και ασφαλή φύλαξη του ευρωνομίσματος μέχρι την καθιέρωση του ευρώ ως νόμιμου χρήματος καθώς και για τη διοχέτευση των ποσοτήτων ευρώ του προεφοδιασμού στην κυκλοφορία. 3.1.1 Προεφοδιασμός τραπεζογραμματίων Ο προεφοδιασμός των τραπεζών με τραπεζογραμμάτια ευρώ θα αρχίσει στις 19 Νοεμβρίου, 2007 και θα ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, 2007. Η παράδοση των τραπεζογραμματίων ευρώ στις τράπεζες θα γίνει με ευθύνη της ΚΤΚ. Οι ποσότητες του προεφοδιασμού έχουν ήδη υπολογιστεί με στόχο να καλύψουν τις ανάγκες των τραπεζών για τις τρεις πρώτες εβδομάδες του 2008. 3.1.2 Προεφοδιασμός κερμάτων Ο προεφοδιασμός των τραπεζών με κέρματα ευρώ θα αρχίσει στις 22 Οκτωβρίου, 2007 και θα ολοκληρωθεί μέχρι τα μέσα Δεκεμβρίου, 2007. Τα κέρματα και οι ειδικές συσκευασίες κερμάτων θα παραδίδονται στις τράπεζες από το Κέντρο Κερμάτων της ΚΤΚ και οι τράπεζες θα έχουν την ευθύνη για τη διανομή στα υποκαταστήματά τους. Οι ποσότητες προεφοδιασμού κερμάτων έχουν υπολογιστεί και στοχεύουν να καλύψουν τις ανάγκες των τραπεζών για την περίοδο των πρώτων μηνών του 2008. 7

3.1.3 Κέντρο Κερμάτων της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου Η ΚΤΚ άρχισε την ανέγερση εξειδικευμένου κτηρίου, του Κέντρου Κερμάτων, το οποίο θα χρησιμοποιηθεί αρχικά για τον προεφοδιασμό των τραπεζών με κέρματα ευρώ και στη συνέχεια για τη συλλογή, επεξεργασία και καταστροφή των κερμάτων κυπριακή λίρας. Το κτήριο ανεγείρεται σε ασφαλή χώρο στη Λευκωσία. Tην ευθύνη για την ασφάλεια του Κέντρου καθόλη τη διάρκεια της λειτουργίας του θα έχει η Αστυνομική Δύναμη Κύπρου. Το Κέντρο αποτελείται από 750 τμ καλυμμένου χώρου χωρισμένο σε τρία μέρη: (1) χώρος φύλαξης κερμάτων και διενέργειας συναλλαγών από την ΚΤΚ, (2) χώρος επεξεργασίας και καταστροφής κερμάτων κυπριακής λίρας και (3) αποθηκευτικός χώρος για τις τέσσερεις μεγάλες τράπεζες, τον οποίο θα διαχειρίζονται οι ίδιες για τη διανομή των κερμάτων ευρώ στο δίκτυο των καταστημάτων τους και αργότερα για τη συγκέντρωση των κερμάτων κυπριακής λίρας. Η ανέγερση του Κέντρου Κερμάτων θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος Ιουνίου, 2007 και το Κέντρο θα τεθεί σε λειτουργία το Σεπτέμβριο, 2007. 3.2 ΥΠΟ-ΠΡΟΕΦΟΔΙΑΣΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Οι τράπεζες θα υπο-προεφοδιάσουν τις επιχειρήσεις, ιδιαίτερα όσες ασχολούνται με λιανικό εμπόριο, με ευρώ πριν την 1 η Ιανουαρίου, 2008, έτσι ώστε οι επιχειρήσεις αυτές να είναι σε θέση να διεκπεραιώνουν τις συναλλαγές με τους πελάτες τους σε ευρώ από την πρώτη ημέρα κυκλοφορίας του ευρώ στην Κύπρο. Οι επιχειρήσεις θα υποβάλουν τις ανάγκες τους σε τραπεζογραμμάτια και κέρματα ευρώ για τις πρώτες μέρες της αλλαγής του νομίσματος στη τράπεζά τους. Ο υπο-προεφοδιασμός θα διέπεται από συμφωνία που θα υπογραφεί μεταξύ της επιχείρησης και της τράπεζας που θα την προμηθεύσει με ευρώ σύμφωνα με τους όρους που καθορίζει το άρθρο 16 της κατευθυντήριας γραμμής ΕΚΤ/2006/9. Ο υπο-προεφοδιασμός των μικρών επιχειρήσεων με κέρματα ευρώ θα γίνει με την πώληση συσκευασιών διευκόλυνσης επιχειρήσεων. 8

3.3 ΜΕΤΑΤΡΟΠΗ ΑΥΤΟΜΑΤΩΝ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΜΗΧΑΝΩΝ Οι Αυτόματες Ταμειακές Μηχανές (ΑΤΜ) αναμένεται να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο στη διοχέτευση των τραπεζογραμματίων ευρώ στο κοινό από την 1 η Ιανουαρίου, 2008. Οι ΑΤΜ θα εφοδιάζουν το κοινό με κυπριακές λίρες μέχρι τις 17:00 στις 31 Δεκεμβρίου, 2007. Στη συνέχεια, την πρώτη πρωινή ώρα της 1 ης Ιανουαρίου, 2008, ποσοστό τουλάχιστον 70% των ΑΤΜ κάθε τράπεζας, που θα περιλαμβάνει όλες τις μηχανές σε κεντρικά σημεία, θα εφοδιάζει το κοινό μόνο με τραπεζογραμμάτια ευρώ, αξίας 10 και 20. Το υπόλοιπο 30% των ΑΤΜ θα τεθεί σε λειτουργία το αργότερο μέχρι το μεσημέρι της 1 ης Ιανουαρίου, 2008, δίνοντας μόνο ευρώ. Υφιστάμενες ΑΤΜ που δίνουν ευρώ ως ξένο συνάλλαγμα θα βρίσκονται σε συνεχή λειτουργία. 9

ΜΕΡΟΣ 4: ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΛΙΡΑΣ Σημαντικός παράγοντας για την ομαλή μετάβαση και ευρύτερη αποδοχή του ευρώ είναι η έγκαιρη ανταλλαγή των τραπεζογραμματίων και κερμάτων της κυπριακής λίρας με αντίστοιχα τραπεζογραμμάτια και κέρματα ευρώ. Στόχος της ΚΤΚ είναι η μείωση στο ελάχιστο δυνατό των μετρητών που θα βρίσκονται σε κυκλοφορία κατά το τέλος του 2007, και στη συνέχεια η διευκόλυνση και παροχή επαρκούς χρόνου στο κοινό και τις επιχειρήσεις για να ανταλλάξουν τα μετρητά τους σε κυπριακές λίρες με ευρώ χωρίς χρεώσεις και ταλαιπωρία. 4.1 ΕΚΣΤΡΑΤΕΙΑ ΑΠΟΘΗΣΑΥΡΙΣΜΕΝΩΝ ΚΕΡΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΤΡΑΠΕΖΟΓΡΑΜΜΑΤΙΩΝ Με στόχο να μειωθούν στο ελάχιστο δυνατό τα αποθέματα μετρητών που διατηρεί το κοινό σε λίρες Κύπρου, η ΚΤΚ άρχισε ενημερωτική εκστρατεία για το αποθησαυρισμένο νόμισμα. Μέσα στα πλαίσια της εκστρατείας θα προτρέπονται όσοι έχουν αποθησαυρισμένα κέρματα ή τραπεζογραμμάτια σε κυπριακές λίρες να τα καταθέσουν έγκαιρα, πριν την εισαγωγή του ευρώ, σε λογαριασμό τράπεζας ή ΣΠΙ ή να τα χρησιμοποιήσουν στις συναλλαγές τους. Για να υποστηρίξουν την εκστρατεία, οι τράπεζες θα δέχονται κέρματα κυπριακής λίρας για ανταλλαγή/κατάθεση από το κοινό χωρίς χρεώσεις ή άλλες επιβαρύνσεις. Η έναρξη της εκστρατείας έγινε με τη διοργάνωση εκδήλωσης στις 19 Νοεμβρίου, 2006 με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα Αποταμίευσης για τη συγκέντρωση και ανταλλαγή αδρανών κερμάτων από παιδιά. Η εκστρατεία θα εντατικοποιηθεί το Σεπτέμβριο, 2007. 4.2 ΑΝΤΑΛΛΑΓΗ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΛΙΡΑΣ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Οι τράπεζες και τα ΣΠΙ, χωρίς οποιαδήποτε άμεση ή έμμεση χρέωση, για περίοδο έξι μηνών από την ημερομηνία εισαγωγής του ευρώ: θα δέχονται προς κατάθεση, χωρίς ποσοτικό περιορισμό, τραπεζογραμμάτια και κέρματα σε λίρες, θα ανταλλάσσουν τραπεζογραμμάτια και κέρματα σε λίρες, με τραπεζογραμμάτια και κέρματα σε ευρώ, χωρίς οποιαδήποτε άμεση ή έμμεση χρέωση, μέχρι : (α) χίλιες λίρες (ΛΚ1.000,00), ανά πελάτη, ανά συναλλαγή, εάν πρόκειται για τραπεζογραμμάτια, και (β) πενήντα λίρες (ΛΚ50,00), ανά πελάτη, ανά συναλλαγή, εάν πρόκειται για κέρματα 10

Οι τράπεζες και τα ΣΠΙ μπορούν να καθορίζουν μεγαλύτερα ποσά τραπεζογραμματίων και κερμάτων σε λίρες, τα οποία θα ανταλλάσσουν με τραπεζογραμμάτια και κέρματα σε ευρώ χωρίς χρέωση. Η ΚΤΚ θα ανταλλάσσει τραπεζογραμμάτια και κέρματα σε λίρες με τραπεζογραμμάτια και κέρματα σε ευρώ, χωρίς οποιαδήποτε χρέωση (α) για δέκα (10) έτη από την ημερομηνία υιοθέτησης του ευρώ, εάν πρόκειται για τραπεζογραμμάτια, και (β) για δύο (2) έτη από την ημερομηνία υιοθέτησης του ευρώ, εάν πρόκειται για κέρματα. 4.3 ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ ΤΡΑΠΕΖΙΚΩΝ ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΩΝ ΤΗΝ 1/1/2008 Την 1 η Ιανουαρίου, 2008, η οποία είναι επίσημη τραπεζική αργία, οι τράπεζες θα ανοίξουν μερικά κεντρικά υποκαταστήματά τους σε κάθε επαρχία για να διευκολύνουν το κοινό στην ανταλλαγή κυπριακών λιρών με ευρώ. 11

ΜΕΡΟΣ 5: ΑΠΟΣΥΡΣΗ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΛΙΡΑΣ Η ΚΤΚ στοχεύει στην απόσυρση και καταστροφή των τραπεζογραμματίων και κερμάτων κυπριακής λίρας με ασφάλεια σε όσο το δυνατό πιο σύντομο χρονικό διάστημα. Με βάση την εμπειρία των 12 χωρών που υιοθέτησαν το ευρώ το 2002, αναμένεται ότι μέχρι το τέλος του 2008 θα αποσυρθεί το 95% των τραπεζογραμματίων και το 60% των κερμάτων της κυπριακής λίρας. 5.1 ΑΠΟΣΥΡΣΗ ΤΡΑΠΕΖΟΓΡΑΜΜΑΤΙΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΛΙΡΑΣ Για την απόσυρση των τραπεζογραμματίων κυπριακής λίρας θα ακολουθηθούν από τις τράπεζες οι υφιστάμενες διαδικασίες, δηλαδή θα συσκευάζουν τα τραπεζογραμμάτια σε πακέτα των 500 ή των 5000 τεμαχίων και θα τα παραδίδουν με τα υφιστάμενα μέτρα ασφαλείας στην ΚΤΚ. Η ΚΤΚ θα ελέγξει, θα καταμετρήσει και θα κατατεμαχίσει τα τραπεζογραμμάτια χρησιμοποιώντας σύγχρονες και μεγάλης δυναμικότητας μηχανές ελέγχου αυθεντικότητας, καταμέτρησης και καταστροφής τραπεζογραμματίων. 5.2 ΑΠΟΣΥΡΣΗ ΚΕΡΜΑΤΩΝ ΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΛΙΡΑΣ Οι τράπεζες θα παραδίδουν τα κέρματα κυπριακής λίρας στο Κέντρο Κερμάτων της ΚΤΚ. Η διαδικασία, ο τρόπος παράδοσης των κερμάτων καθώς και η εκκαθάριση των συναλλαγών έχουν οριστικοποιηθεί. Ο έλεγχος, η καταμέτρηση και ο κατατεμαχισμός των κερμάτων θα γίνει χρησιμοποιώντας ειδικές μηχανές που παραχωρήθηκαν από την Τράπεζα της Ελλάδος οι οποίες μετά από κατάλληλη προσαρμογή θα επεξεργαστούν τα κυπριακά κέρματα. Το μέταλλο που θα προκύψει από τον κατατεμαχισμό των κερμάτων θα ανακυκλωθεί. 12

ΜΕΡΟΣ 6: ΜΕΤΡΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Με στόχο την ασφαλή εισαγωγή του νέου νομίσματος, η ΚΤΚ, σε συνεργασία με τις Αρμόδιες Αρχές, θα ακολουθήσει όλες τις οδηγίες της ΕΚΤ και θα λάβει όλα τα απαιτούμενα μέτρα για αποφυγή εγκληματικών ενεργειών. Παράλληλα θα προβεί σε ενδελεχή εκπαίδευση όσων χειρίζονται μετρητά για τον εντοπισμό παραχαραγμένων τραπεζογραμματίων και κίβδηλων κερμάτων ευρώ. 6.1 ΜΕΤΡΑ ΑΠΟΦΥΓΗΣ ΕΓΚΛΗΜΑΤΙΚΩΝ ΕΝΕΡΓΕΙΩΝ Η ΚΤΚ συνεργάζεται στενά με την Αστυνομική Δύναμη Κύπρου για τη λήψη αυξημένων και αποτελεσματικών μέτρων ασφάλειας κατά την περίοδο αλλαγής του νομίσματος. 6.2 ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΚΑΙ ΦΥΛΑΞΗ ΤΡΑΠΕΖΟΓΡΑΜΜΑΤΙΩΝ ΕΥΡΩ Τα τραπεζογραμμάτια ευρώ θα μεταφερθούν στην Κύπρο και θα φυλαχθούν στην ΚΤΚ ακολουθώντας τους κανόνες περί ασφάλειας και ασφάλισης που απαιτεί η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα (ΕΚΤ) για τις διασυνοριακές μεταφορές μετρητών. Κατά την παραλαβή και μεταφορά των τραπεζογραμματίων ευρώ εντός της Κυπριακής Δημοκρατίας θα ληφθούν αυξημένα μέτρα ασφάλειας σε συνεργασία με την Αστυνομική Δύναμη Κύπρου. 6.3 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΤΑΜΙΩΝ ΣΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Η ΚΤΚ θα οργανώσει, κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2007, πρόγραμμα εκπαιδευτικών σεμιναρίων για τα χαρακτηριστικά ασφάλειας του ευρώ για το προσωπικό των τραπεζών, κυβερνητικών τμημάτων, ημικρατικών οργανισμών και μεγάλων επιχειρήσεων, που χειρίζονται, υπό την επαγγελματική τους ιδιότητα, μετρητά. Η εκπαίδευση θα γίνει στη βάση Εκπαίδευση για Εκπαιδευτές, και θα εκπαιδευτεί καθορισμένος αριθμός εκπαιδευτών από κάθε οργανισμό, οι οποίοι θα μεταφέρουν στη συνέχεια τις γνώσεις τους εντός του οργανισμού τους. Το υλικό εκπαίδευσης, που έχει δημιουργηθεί από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα, θα διανέμεται κατά τη διάρκεια των εκπαιδευτικών σεμιναρίων και θα παρέχεται ταυτόχρονα μέσω Ηλεκτρονικών Υπηρεσιών Μάθησης (elearning) στο διαδίκτυο. 6.4 ΕΝΗΜΕΡΩΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΓΙΑ ΤΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩ Η ΚΤΚ θα διενεργήσει, κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2007, εκτενή ενημερωτική εκστρατεία για την ενημέρωση του κοινού αναφορικά με τα χαρακτηριστικά ασφάλειας του ευρώ. 13

ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1: ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΕΣ ΣΤΑΘΜΟΙ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΕΥΡΩ 29 Ιουνίου, 2007 Παράδοση Κέντρου Κερμάτων στην ΚΤΚ 2 Ιουλίου, 2007 Έναρξη εκπαιδευτικών σεμιναρίων για ταμίες τραπεζών, κυβερνητικών τμημάτων, ημικρατικών οργανισμών και μεγάλων επιχειρήσεων. Σεπτέμβριος, 2007 Έναρξη λειτουργίας του Κέντρου Κερμάτων 22 Οκτωβρίου, 2007 Έναρξη προεφοδιασμού τραπεζών και υπό-προεφοδιασμού επιχειρήσεων με κέρματα 19 Νοεμβρίου, 2007 Έναρξη προεφοδιασμού τραπεζών και υπό-προεφοδιασμού επιχειρήσεων με τραπεζογραμμάτια 3 Δεκεμβρίου, 2007 Έναρξη διάθεσης συσκευασιών εξοικείωσης κερμάτων στο κοινό και συσκευασιών διευκόλυνσης κερμάτων στις επιχειρήσεις 1 Ιανουαρίου, 2008 Υιοθέτηση του ευρώ ως νομισματικής μονάδας της Κύπρου 1 Ιανουαρίου, 2008 Έναρξη περιόδου παράλληλης κυκλοφορίας 1 Ιανουαρίου, 2008 Έναρξη περιόδου ανταλλαγής κυπριακής λίρας από τράπεζες και ΣΠΙ 31 Ιανουαρίου, 2008 Λήξη περιόδου παράλληλης κυκλοφορίας 29 Ιουνίου, 2008 Λήξη περιόδου ανταλλαγής κυπριακής λίρας από τράπεζες και ΣΠΙ, χωρίς χρέωση 31 Δεκεμβρίου, 2009 Λήξη περιόδου ανταλλαγής κερμάτων κυπριακής λίρας από την ΚΤΚ 31 Δεκεμβρίου, 2017 Λήξη περιόδου ανταλλαγής τραπεζογραμματίων κυπριακής λίρας από την ΚΤΚ 14