ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής 17.11.2009 2009/XXXX(INI) ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με την έκθεση που αφορά την Ετήσια Δήλωση του 2009 για την Ευρωζώνη και τα Δημόσια Οικονομικά (2009/XXXX(INI)) Επιτροπή Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής Εισηγητής: Sven Giegold PR\795896.doc PE430.644v01-00 Eνωμένη στην πολυμορφία
PR_INI ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ...3 PE430.644v01-00 2/8 PR\795896.doc
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την έκθεση που αφορά την Ετήσια Δήλωση του 2009 για την Ευρωζώνη και τα Δημόσια Οικονομικά (2009/XXXX(INI)) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη την Ανακοίνωση της Επιτροπής σχετικά με την Ετήσια Δήλωση για την Ευρωζώνη και το Έγγραφο Εργασίας των Υπηρεσιών της Επιτροπής σχετικά με την Ετήσια Έκθεση για την Ευρωζώνη, αμφότερα με ημερομηνία 7 Οκτωβρίου 2009 (COM(2009)0527 και SEC(2009)1313), έχοντας υπόψη το Έγγραφο Εργασίας των Υπηρεσιών της Επιτροπής της 12ης Αυγούστου 2009 σχετικά με τα Δημόσια Οικονομικά στην ΟΝΕ το 2009 (SEC(2009)1120, έχοντας υπόψη την Ανακοίνωση της Επιτροπής της 14ης Οκτωβρίου 2009 σχετικά με την μακροπρόθεσμη διατηρησιμότητα των δημόσιων οικονομικών για μια οικονομία σε βάση ανάκαμψης (COM(2009)0545), έχοντας υπόψη την σύσταση της Επιτροπής της 28ης Ιανουαρίου 2009 για σύσταση του Συμβουλίου σχετικά με την επικαιροποίηση το 2009 των γενικών προσανατολισμών των οικονομικών πολιτικών των κρατών μελών και της Κοινότητας και με την εφαρμογή των πολιτικών απασχόλησης των κρατών μελών (COM(2009)0034), έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 18ης Νοεμβρίου 2009 σχετικά με την ΟΝΕ@10: τα πρώτα δέκα έτη της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης και οι μελλοντικές προκλήσεις 1, έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 11ης Μαρτίου 2009 σχετικά με το Ευρωπαϊκό Σχέδιο για την Ανάκαμψη της Οικονομίας 2, έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 13ης Ιανουαρίου 2009 σχετικά με τα δημόσια οικονομικά στην ΟΝΕ 2007-2008 3, έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 9ης Ιουλίου 2008 σχετικά με την ετήσια έκθεση της ΕΚΤ για το 2007 4, έχοντας υπόψη το άρθρο 48 του Κανονισμού, έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικής και Νομισματικής Πολιτικής (A7-0000/2009), A. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα κράτη μέλη βιώνουν τη σοβαρότερη οικονομική κρίση τους 1 Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2008)0543. 2 Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2009)0123. 3 Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2009)0013. 4 Κείμενα που εγκρίθηκαν, P6_TA(2008)0357. PR\795896.doc 3/8 PE430.644v01-00
μετά την έναρξη της διαδικασίας της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι τόσο η δημοσιονομική όσο και η νομισματική πολιτική και τα μέτρα σταθεροποίησης στον οικονομικό τομέα ήταν καθοριστικής σπουδαιότητας για τη σταθεροποίηση της ευρωπαϊκής οικονομίας, Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο συντονισμός της δημοσιονομικής πολιτικής και των μέτρων για την αντιμετώπιση της κρίσης στην G-20, στην ΕΕ και στα κράτη μέλη έχει συμβάλει στην αποτροπή της περαιτέρω επιδείνωσης, Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η δημοσιονομική πολιτική πολλών κρατών μελών υπήρξε φιλοκυκλική, Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι μια πραγματική οικονομική πολιτική της ΕΕ υπάρχει μόνον στον τομέα της νομισματικής πολιτικής, και ότι ο συντονισμός της δημοσιονομικής πολιτικής, που αποτελεί κυρίως υπόθεση των κρατών μελών, είναι περιορισμένης κλίμακας, ΣΤ.λαμβάνοντας υπόψη ότι οι τιμές του πετρελαίου, του φυσικού αερίου, των ορυκτών και άλλων μη ανανεώσιμων πόρων εκτίθενται σε μεγάλες διακυμάνσεις, συντελούν σε παγκόσμιες ανισορροπίες και αποτελούν το βασικό αίτιο για τα εμπόδια που παρεμβάλλονται στην επίτευξη του στόχου της ΕΚΤ για ποσοστό πληθωρισμού κάτω από το 2% αλλά κοντά στην αναλογία αυτή το 2008, καθώς και ότι οι τιμές αυτές αναμένεται ότι θα αυξηθούν μεσοπρόθεσμα πράγμα που θα υπονομεύσει την μακροοικονομική σταθερότητα της ευρωζώνης, Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι τα δημόσια ελλείμματα των κρατών μελών σίγουρα θα αυξηθούν ταχύτατα σε αναλογία περίπου 7% του ΑΕγχΠ το 2010 λόγω του συνδυασμένου αντίκτυπου υψηλότερων δαπανών ως συνέπεια αυτόματων σταθεροποιητών και διακριτικών μέτρων για τη στήριξη της οικονομίας και του χρηματοπιστωτικού τομέα, καθώς και χαμηλότερων φορολογικών εσόδων λαμβάνοντας, ωστόσο, υπόψη ότι το 2011 αναμένεται σχετική βελτίωση των ελλειμμάτων, Η. λαμβάνοντας υπόψη ότι το κόστος της κρίσης ήταν ο βασικότερος λόγος για τη νέα επιδείνωση στον τομέα των δημόσιων οικονομικών, ενώ το δημοσιονομικό ισοζύγιο των κρατών μελών είχε βελτιωθεί πριν από την κρίση, Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αντικυκλικές δημόσιες δαπάνες ήταν απαραίτητες για να αποτραπεί μια ακόμη σοβαρότερη οικονομική ύφεση, και ότι εξακολουθούν να είναι απαραίτητες για τη διασφάλιση της οικονομικής σταθερότητας, Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης δεν ήταν ενδεδειγμένοι για την αντιμετώπιση του αναμενόμενου μετά την κρίση δημοσίου χρέους, Νομισματική πολιτική 1. εκφράζει την ανησυχία του λόγω της αναμενόμενης συρρίκνωσης της απασχόλησης στην Ευρωπαϊκή Ένωση, παρά τις εξαιρετικές προσπάθειες στους τομείς της νομισματικής και δημοσιονομικής πολιτικής PE430.644v01-00 4/8 PR\795896.doc
2. επιδοκιμάζει την ενεργό και ευέλικτη νομισματική πολιτική της ΕΚΤ από τον Αύγουστο 2008 3. εκφράζει την ανησυχία του για τις ενδείξεις περιορισμένων πιστωτικών πόρων ενώ τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα έχουν πρόσβαση σε φτηνή αναχρηματοδότηση 4. επιδοκιμάζει τον εντατικό συντονισμό μεταξύ του Συμβουλίου, της ΕΚΤ και της Ευρωομάδας 5. εκφράζει ανησυχίες για τις οικονομικές συνέπειες που θα έχει η ταχεία υποτίμηση του δολαρίου των ΗΠΑ στην οικονομία της Ευρωπαϊκής Ένωσης 6. τονίζει ότι ο στόχος της σταθερότητας των τιμών μπορεί να επιτευχθεί αποτελεσματικά μόνον εάν αντιμετωπιστούν με κατάλληλο τρόπο τα βαθύτερα αίτια του πληθωρισμού πιστεύει ότι θα πρέπει να επανεξετασθεί ο ορισμός της σταθερότητας των τιμών ενόψει της νέας αύξησης των τιμών ενέργειας και τροφίμων 7. προειδοποιεί ότι δεν θα πρέπει να εξετάζεται κατά κύριο λόγο η συγκράτηση των αμοιβών ως δυνατότητα για να επιτευχθεί η σταθερότητα των τιμών υπενθυμίζει ότι ο αυξημένος παγκόσμιος ανταγωνισμός έχει ήδη συντελέσει στην άσκηση καθοδικών πιέσεων στις αμοιβές ενώ παράλληλα οι υψηλότερες τιμές των βασικών προϊόντων έχουν ζημιώσει την αγοραστική αξία των καταναλωτών της ΕΕ 8. καλεί την ΕΚΤ να καταρτίσει σχέδιο για τις δυνατότητες αποφυγής νέων κερδοσκοπικών τάσεων όσον αφορά τις τιμές τίτλων λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη το γεγονός ότι ο περιορισμός της γενικής προσφοράς πιστώσεων προς επιχειρήσεις και καταναλωτές συνεπάγεται υψηλό κόστος για την απασχόληση και την οικονομική ανάπτυξη 9. επαναλαμβάνει το αίτημά του για τον καλύτερο συντονισμό μεταξύ του ΠΟΕ, του ΔΝΤ και της Ομάδας της Παγκόσμιας Τράπεζας προκειμένου να καταπολεμείται η κερδοσκοπία και να αντιμετωπίζονται οι προκλήσεις που θέτει η οικονομική κρίση 10. ζητεί τη διοργάνωση μιας παγκόσμιας νομισματικής διάσκεψης υπό την αιγίδα του ΔΝΤ για τη διεξαγωγή παγκόσμιων διαβουλεύσεων σχετικά με νομισματικά θέματα Η βελτίωση του συντονισμού και της συνεργασίας στον τομέα της οικονομικής πολιτικής 11. συμμερίζεται την ανησυχία της Επιτροπής σχετικά με τις σημαντικές ανισορροπίες όσον αφορά το μοναδιαίο εργατικό κόστος, την ολοένα πιο άνιση κατανομή εσόδων και πλούτου, το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών και τις αποκλίσεις στα επίπεδα επιτοκίων στην ΕΕ και στην Ευρωζώνη 12. διαπιστώνει ότι οι εσωτερικές και εξωτερικές ανισορροπίες έχουν περιοριστεί κατά τη διάρκεια της κρίσης, αλλά εκφράζει ανησυχίες για την έλλειψη αποτελεσματικών μηχανισμών με τους οποίους θα παρεμποδιστεί η νέα αύξηση αυτών των ανισορροπιών 13. τονίζει ότι οι εσωτερικές ανισορροπίες υπονομεύουν την ευρωζώνη και ότι οι χώρες με ιδιαίτερα πλεονασματικό ή ελλειμματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών έχουν υποστεί τις σοβαρότερες επιπτώσεις της κρίσης PR\795896.doc 5/8 PE430.644v01-00
14. τονίζει ότι η οικονομική πολιτική τόσο ορισμένων χωρών με ελλείμματα όσο και χωρών πλεονάσματα έχει συντελέσει στην αύξηση των εν λόγω ανισορροπιών 15. ζητεί από τις χώρες με πλεονασματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών να τονώσουν την απασχόληση και την εσωτερική ζήτηση, μεταξύ άλλων, θέτοντας τέρμα στη συγκράτηση των αμοιβών, καθιερώνοντας ελάχιστο ύψος αμοιβών και πραγματοποιώντας πρόσθετες βιώσιμες επενδύσεις λαμβάνοντας παράλληλα υπόψη τους κανόνες του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης 16. καλεί τις χώρες με ελλειμματικό ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών να περιορίσουν την υπέρμετρη κατανάλωση και να αυξήσουν τις βιώσιμες επενδύσεις 17. πιστεύει ότι το ύψος του προϋπολογισμού της ΕΕ δεν επαρκεί για τον αποτελεσματικό περιορισμό των ανισορροπιών μεταξύ των κρατών μελών και προτείνει την επανεξέταση του όγκου του 18. επιδοκιμάζει τη χρήση πόρων της ΕΤΕπ καθώς και των κοινών αλλά διαφορετικού ύψους συνεισφορών των κρατών μελών στις αντικυκλικές δημόσιες δαπάνες κατά τη διάρκεια της κρίσης, που έχουν εν μέρει χρησιμοποιηθεί για την αντιστάθμιση του περιορισμένου όγκου του προϋπολογισμού της ΕΕ 19. συμφωνεί με την Επιτροπή ότι η εποπτεία και η ρύθμιση των χρηματοπιστωτικών αγορών καθώς και ο περιορισμός των εσωτερικών και εξωτερικών ανισορροπιών είναι απαραίτητα στοιχεία για την επιτυχή ανάπτυξη της ΟΝΕ 20. προτείνει να χρησιμοποιηθεί η διαδικασία που προβλέπεται στο Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης για το υπερβολικό έλλειμμα προκειμένου να διασφαλιστεί ότι τα κράτη μέλη θα αποφεύγουν υπέρμετρα ελλείμματα και πλεονασματικά ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών 21. επαναλαμβάνει την άποψή του ότι ο οικονομικός συντονισμός θα πρέπει να έχει τη μορφή ολοκληρωμένης ευρωπαϊκής στρατηγικής για την οικονομία και την απασχόληση βάσει της στρατηγικής της Λισσαβώνας, των ολοκληρωμένων κατευθυντηρίων γραμμών, της στρατηγικής για την αειφόρο ανάπτυξη και των προγραμμάτων σύγκλισης και σταθερότητας Δημόσια οικονομικά 22. εκφράζει τη μεγάλη ανησυχία του για το ανυπέρβλητο ύψος του δημόσιου χρέους και την προβλεπόμενη ταχεία αύξησή του κατά το 2010 και 2011 που συνιστά ακόμη μεγαλύτερη επιβάρυνση, λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι οι μελλοντικές γενιές θα κληρονομήσουν το αυξανόμενο οικολογικό και ιδιωτικό χρηματοπιστωτικό χρέος 23. εκφράζει ανησυχίες για τη μειωμένη ικανότητα των κρατών μελών να αντιμετωπίζουν μελλοντικές τάσεις οικονομικής ύφεσης και να συμβάλλουν σε επενδύσεις στην αειφόρο ανάπτυξη που συνιστούν επιτακτική ανάγκη 24. θεωρεί απαραίτητη την αναθεώρηση των κανόνων του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης που δεν ήταν ενδεδειγμένη για τους στόχους αντιμετώπισης του PE430.644v01-00 6/8 PR\795896.doc
αναμενόμενου επιπέδου συσσωρευμένου χρέους μετά την κρίση σε πολλά κράτη μέλη 25. υποστηρίζει τη χρήση της διαδικασίας του υπερβολικού ελλείμματος εκ μέρους της Επιτροπής με στόχο τη μείωση του δημοσίου ελλείμματος, αλλά εκφράζει επίμονα την άποψη ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη η συγκυριακή κατάσταση των κρατών μελών 26. πιστεύει ότι τα κράτη που συναντούν προβλήματα με τη στήριξη των δημόσιων οικονομικών τους θα πρέπει να φέρουν κατά κύριο λόγο την ευθύνη για την επίλυση των προβλημάτων τους 27. τονίζει το γεγονός ότι ορισμένες ελλείψεις στη διάρθρωση της ΟΝΕ, και ως ένα βαθμό η οικονομική πολιτική των εταίρων κρατών, δυσχεραίνουν τις προσπάθειες των κρατών μελών να βάλουν τάξη στα οικονομικά τους 28. καλεί την Επιτροπή να προτείνει σειρά μέτρων που θα βοηθήσουν τα κράτη μέλη να ισοσκελίσουν εκ νέου τους λογαριασμούς του δημοσίου και να χρηματοδοτήσουν δημόσιες επενδύσεις μέσω: (α) ευρωομολόγων (eurobonds) προκειμένου να μειωθεί το κόστος των επιτοκίων για την εξυπηρέτηση του δημόσιου χρέους λαμβάνοντας υπόψη ότι οι αποκλίσεις των επιπέδων των επιτοκίων μεταξύ των κρατών μελών δεν έχουν μειωθεί στα επίπεδα που ίσχυαν πριν από την κρίση (β) της μετάβασης από τον φορολογικό ανταγωνισμό μεταξύ των κρατών μελών στη φορολογική συνεργασία συμπεριλαμβανομένου χρονοδιαγράμματος για την καθιέρωση κοινής ενιαίας φορολογικής βάσης για τα εταιρικά κέρδη, μηχανισμού για την εξασφάλιση ελάχιστου συντονισμού μεταξύ των φορολογικών συντελεστών για τις επιχειρήσεις και συντονισμένης επιβολής περιβαλλοντικών φόρων (γ) της καθιέρωσης συστήματος υποβολής εκθέσεων ανά χώρα σχετικά με τα καθαρά κέρδη των επιχειρήσεων και τους φόρους που καταβάλλονται για τα κέρδη αυτά 29. επαναλαμβάνει την άποψή του ότι οι κυβερνήσεις των κρατών μελών θα πρέπει, όταν καταρτίζουν τους εθνικούς προϋπολογισμούς τους, να λαμβάνουν υπόψη τις ολοκληρωμένες κατευθυντήριες γραμμές και τις συστάσεις ανά χώρα καθώς και τη γενικότερη δημοσιονομική κατάσταση στην ευρωζώνη τα διαφορετικά εθνικά δημοσιονομικά χρονοδιαγράμματα και τα σημαντικότερα δεδομένα που χρησιμοποιούνται στις βασικές προβλέψεις θα πρέπει να εναρμονιστούν ούτως ώστε να αποφεύγονται αποκλίσεις λόγω της χρήσης διαφορετικών μακροοικονομικών προβλέψεων (για παράδειγμα, σχετικά με την παγκόσμια ανάπτυξη, την ανάπτυξη στην ΕΕ, την τιμή του βαρελιού πετρελαίου και τα επιτόκια) καθώς και άλλες παραμέτρους καλεί την Επιτροπή, την Eurostat και τα κράτη μέλη να καταβάλλουν προσπάθειες για την εξεύρεση εργαλείων που θα βελτιώσουν τη συγκρισιμότητα των εθνικών προϋπολογισμών ως προς τις διάφορες κατηγορίες δαπανών 30. καλεί την Επιτροπή να υποβάλει πρόταση για τον τρόπο με τον οποίο θα πρέπει ο δημοσιονομικός τομέας να συμβάλει στο κόστος της κρίσης Αντιμετώπιση της εξάρτησης από πόρους και δημιουργία νέων 'πράσινων' θέσεων PR\795896.doc 7/8 PE430.644v01-00
εργασίας 31. πιστεύει ότι η αύξηση της απόδοσης της ενέργειας και των πόρων καθώς και η αναπροσαρμογή σε βιώσιμους ανανεώσιμους πόρους συνιστά τον καλύτερο τρόπο για να περιοριστεί η εξάρτηση από περιορισμένους πόρους με παράλληλη δημιουργία νέων 'πράσινων' θέσεων εργασίας 32. καλεί την Επιτροπή να εντατικοποιήσει σε μεγάλο βαθμό τις προσπάθειες που καταβάλλει στην κατεύθυνση αυτή, και ζητεί από την ΕΚΤ και την Επιτροπή να συμπεριλάβουν το ζήτημα αυτό στην περιοδική οικονομική έκθεσή τους Εξωτερική εκπροσώπηση της ευρωζώνης 33. υπενθυμίζει την άποψή του ότι, παρά την κρίση, δεν έχει σημειωθεί μεγάλη πρόοδος στις προσπάθειες για μια κοινή διεθνή εκπροσώπηση της ευρωζώνης 34. υποστηρίζει την άποψη ότι το πολιτικό πρόγραμμα εργασιών της ΟΝΕ θα χαρακτηρίζεται μεταξύ άλλων από τις προκλήσεις που θέτουν οι αναδυόμενες οικονομίες ασιατικών χωρών αποδοκιμάζει την έλλειψη προόδου στο ζήτημα της καλύτερης εξωτερικής εκπροσώπησης της ευρωζώνης παρά την αυξανόμενη παγκόσμια σπουδαιότητα του ευρώ τονίζει ότι η ευρωζώνη πρέπει να διαμορφώσει μια διεθνή στρατηγική που θα ανταποκρίνεται στο διεθνές καθεστώς του νομίσματός της 35. τονίζει την ανάγκη να αποκτήσει επιτέλους η ευρωζώνη μια ενιαία έδρα στα συναφή διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και να εκφράζει με μια φωνή τις απόψεις της για τις πολιτικές συναλλαγματικών ισοτιμιών * * * 36. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο και στην Επιτροπή, καθώς και στην Ευρωομάδα και την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. PE430.644v01-00 8/8 PR\795896.doc