Χρήσιμες ὁδηγίες γιὰ τοὺς ἐνηλίκους ποὺ ἐπιθυμοῦν νὰ βαπτισθοῦν Χριστιανοὶ Ὀρθόδοξοι. Σὰ τελευταῖα χρόνια καὶ ἰδιαίτερα μετὰ τὸ ἄνοιγμα τῶν συνόρων τῶν χωρῶν τῆς ἀνατολικῆς Εὐρώπης, ἀλλὰ καὶ γειτόνων χωρῶν πολλοὶ ἀδελφοί μας ἐπιθυμοῦν νὰ βαπτισθοῦν Χριστιανοὶ Ὀρθόδοξοι καὶ νὰ ἐνταχθοῦν στὴν Ἐκκλησία μας. Αὐτὴ θὰ πρέπει νὰ εἶναι βεβαίως μία ἐλεύθερη ἀπόφαση καὶ νὰ μὴν στηρίζεται σὲ ἰδιοτελὴ κριτήρια ἢ γιὰ λόγους «ἔνταξης» στὴν κοινωνία μας. Ἀποτελεῖ ἄλλωστε μεγάλη ἀπόφαση καὶ θὰ πρέπει νὰ εἶναι μια ξεχωριστὴ στιγμή, ποὺ θὰ σημαδέψει τὴ ζωή τους. Ὁ βαπτισμένος ἀναγεννᾶται πνευματικά καὶ γίνεται ἐπισήμως δεκτὸς ὡς μέλος τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας μας. Σὸ γεγονὸς αὐτὸ δὲν εἶναι σημασίας ἁπλὰ καὶ μόνο οἰκογενειακῆς. Εἶναι χαρμόσυνο γεγονὸς γιὰ ὅλη τὴν Ἐκκλησία. Σὸ Βάπτισμα εἶναι ἀπὸ τὰ κυριότερα Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας ἀφοῦ ἀφ ἑνὸς εἶναι τὸ εἰσαγωγικὸ γιὰ τὴ συμμετοχή μας σὲ ὅλα τὰ ὑπόλοιπα μυστήρια καὶ ἀφ ἑτέρου συμβολίζει μὲ τὴν τριπλὴ κατάδυση καὶ ἀνάδυση στὸ ἁγιασμένο νερὸ τὴν τριήμερο Σαφή, εἰς ᾍδου κάθοδο καὶ Ἀνάσταση τοῦ Κυρίου μας καὶ ἡ συμμετοχὴ ὁποιουδήποτε σ αὐτὸ τελεῖ ὑπὸ αὐστηρῶς προδιαγεγραμμένες προϋποθέσεις. Γι αὐτὸ καὶ ἀπὸ τὴν πλευρά μας νοιώθουμε τὴν ἀνάγκη νὰ σᾶς ὑπενθυμίσουμε μερικὰ βασικὰ θεολογικά, ἀλλὰ καὶ πρακτικὰ σημεῖα, τὰ ὁποῖα θὰ σᾶς βοηθήσουν στὴν οὐσιαστικὴ συμμετοχή σας στὸ Μυστήριο αὐτό. Σὸ Βάπτισμα δὲν εἶναι μιὰ ἁπλὴ κοινωνικὴ ἐκδήλωση, κοσμικοῦ μάλιστα χαρακτῆρα. Εἶναι τὸ πρῶτο, βασικὸ Μυστήριο τῆς Ἐκκλησίας καὶ ἡ σφραγίδα τῆς Πίστεώς μας. Μὲ τὸ Βάπτισμα ἐξαλείφονται ὅλα τὰ ἁμαρτήματα τοῦ βαπτιζομένου ποὺ ἔτσι καθαρὸς ἀπὸ ρύπου ἐντάσσεται στὸ ῶμα τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας.
Σὸ Μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος ἀνάγεται στὸν ἴδιο τὸν Κύριο ἡμῶν Ἰησοῦ Χριστό, ὁ ὁποῖος βαπτίστηκε ἀπὸ τὸν Ἅγιο Ἰωάννη τὸν Πρόδρομο στὸν ποταμὸ Ἰορδάνη. Ἔδωσε δὲ ἐντολὴ στοὺς μαθητές του «Πορευθέντες μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος» (Μτθ. 28,19). Ἀλλοῦ μάλιστα ἀναφέρει: «ὁ πιστεύσας καὶ βαπτισθεὶς σωθήσεται, ὁ δὲ ἀπιστήσας κατακριθήσεται» (Μάρκ. 16, 15-16). Εἶναι ἄλλωστε δόγμα ἀναντίρρητο τῆς πίστης μας ὅτι ὁ θάνατος τοῦ Ἰησοῦ Χριστοῦ στάθηκε μέσο ἀναγκαῖο γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ ἀνθρωπίνου γένους καὶ γιὰ τὴν καταλλαγὴ τοῦ ἀνθρώπου πρὸς τὸν Θεό. Διότι χωρὶς αὐτὸν δὲν ἦταν δυνατὸν νὰ συμφιλιωθεῖ ποτὲ μὲ τὸν Θεὸ ὁ ἄνθρωπος, ἀλλὰ ἦταν ἀνάγκη νὰ μένει στοὺς αἰῶνες ἀδιάλλακτος ἐχθρός του. Γιὰ νὰ ὑπάρχει πάντα στὴ μνήμη τῶν ἀνθρώπων ἡ εὐεργεσία αὐτὴ τοῦ Θεοῦ πρὸς τὸν ἄνθρωπο, τόσο ὁ Κύριος ὅσο καὶ οἱ Μαθητές Σου καὶ οἱ θεοφόροι Πατέρες διέταξαν νὰ γίνεται ἀναγκαίως καὶ ἀπαραιτήτως ὁ τύπος καὶ ἡ εἰκόνα τοῦ θανάτου τούτου σὲ κάθε Μυστήριο. Ἀλλὰ κατ ἐξοχὴν ὁ τρόπος καὶ ὁ τύπος τοῦ Δεσποτικοῦ θανάτου ἐνεργεῖται στὸ Μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος μὲ τὶς τρεῖς καταδύσεις. Κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ βαπτίσματος ὁ βαπτιζόμενος τυπικῶς καὶ συμβολικῶς ἀποθνήσκει καὶ συνθάπτεται μὲ τὸν Χριστὸ στὸ νερὸ τοῦ Βαπτίσματος. Λέει ὁ Ἀποστόλος Παῦλος: «ὅσοι εἰς Χριστὸν ἐβαπτίσθημεν εἰς τὸν θάνατον αὐτοῦ ἐβαπτίσθημεν, συνετάφημεν οὖν αὐτῷ διὰ τοῦ βαπτίσματος εἰς τὸν θάνατον». Γιὰ τὸ συμβολισμὸ λοιπὸν τοῦ θανάτου τοῦ Κυρίου εἶναι ἀναγκαῖο νὰ γίνονται τρεῖς καταδύσεις καὶ μάλιστα πλήρεις. Καὶ γι αὐτὸ οἱ Ὀρθόδοξοι τελοῦμε μὲ πλήρη τριπλὴ κατάδυση τὸ Βάπτισμα (ὅπως ἄλλωστε τὸ δέχθηκε καὶ ὁ Κύριος στὸν Ἰορδάνη) καὶ ὄχι μὲ ραντισμὸ ὅπως οἱ Παπικοὶ- Ρωμαιοκαθολικοί. Σὸ Βάπτισμα εἶναι ἀπαραίτητο γιὰ τὴ σωτηρία τοῦ ἀνθρώπου ἀφοῦ ἀποτελεῖ τὸ πρωταρχικὸ μέσο δικαίωσης καὶ εἰσόδου τοῦ ἀνθρώπου στὸ χῶρο τῆς θείας χάριτος. Γι αὐτὸ καὶ
ἡ Ἐκκλησία καθιέρωσε ἀπὸ τοὺς πρώτους χριστιανικοὺς αἰῶνες τὸν νηπιοβαπτισμό. αὐτὸ βεβαίως συνετέλεσαν καὶ ἄλλοι λόγοι ὅπως γιὰ παράδειγμα ἡ αὐξημένη παιδικὴ θνησιμότητα ἢ τὸ νὰ μὴν στεροῦνται τοῦ Παναγίου ώματος καὶ Αἵματος τοῦ Κυρίου παιδιὰ βαπτισμένων, χριστιανῶν γονέων. Ἡ Ἐκκλησία κατηχεῖ στὴν πίστη τοὺς ἐνηλίκους, ὅπως ἔκανε καὶ στοὺς πρώτους χριστιανικοὺς αἰῶνες καὶ ἔπειτα προχωρεῖ στὸ Βάπτισμα. Ἐπίσης ἀπαιτεῖ τὴν ὕπαρξη Ἀναδόχου (δηλ. τοῦ Κουμπάρου ἢ Νονοῦ) ὁ ὁποῖος πρέπει νὰ εἶναι ἐνήλικας καὶ ὁμολογεῖ μαζὶ μὲ τὸν βαπτιζόμενο ἐνήλικα πίστη στὸν Ἰησοῦ Χριστό. Ἀναλαμβάνει δηλαδὴ ἔργο ἐγγυητοῦ, ὁμολογητοῦ καὶ κατηχητοῦ ἀπέναντί της γιὰ τὴν ὀρθόδοξη πίστη τοῦ ὑποψηφίου χριστιανοῦ. Ἀνάδοχος λοιπὸν δὲν δύναται νὰ εἶναι: α) ὁ ἀλλόθρησκος (μουσουλμάνος π.χ.) ἢ ὁ ἑτερόδοξος (Ρωμαιοκαθολικὸς ἢ Προτεστάντης κλπ.) καὶ β) ὁ ἀρνητὴς ἢ ὁ ἄθεος. Ἀπαγορεύεται ἐπίσης νὰ εἶναι Ἀνάδοχος ἐκεῖνος ποὺ ἔχει τελέσει μόνο πολιτικὸ Γάμο καὶ τοῦτο διότι λογίζεται ὡς ἀρνητής. Πῶς κάποιος, ὁ ὁποῖος ἀπορρίπτει (γιὰ ὁποιοδήποτε λόγο) ἕνα ἀπὸ τὰ Μυστήρια τῆς Ἐκκλησίας, ἀποδέχεται κάποιο ἄλλο; Ὁ Ἀνάδοχος - νονὸς πρέπει νὰ προσφέρει: Λευκὰ ἐνδύματα γιὰ τὸν βαπτιζόμενο. Πρέπει νὰ εἶναι λευκὰ διότι ὁ βαπτισθεὶς ἀναδύεται ἀπὸ τὴν κολυμπήθρα πνευματικὰ καθαρός, γι αὐτὸ ὀνομάζεται καὶ νεοφώτιστος. Αὐτὸ πρέπει νὰ καταδεικνύουν καὶ τὰ ροῦχά του, τὸν πνευματικὸ φωτισμὸ ποὺ δέχθηκε. -Μιὰ ἄσπρη πετσέτα χεριῶν καὶ μιὰ ἄσπρη μεγάλη πετσέτα. -Ἕνα μπουκάλι ἐλαιόλαδο (καὶ ὄχι ἄλλου τύπου). Ἐπειδὴ δὲ αὐτὸ εὐλογεῖται, ἐὰν περισσέψει χρησιμοποιεῖται γιὰ τὸ ἄναμμα τῶν κανδηλιῶν καὶ δὲν πρέπει νὰ καταναλίσκεται ἀλλοῦ, ὅπως π.χ. στὸ φαγητό. -Λιβάνι.
-Ἕνα σταυρό. -Ἕνα σαποῦνι. -Σρία κεριὰ γιὰ τὴν κολυμβήθρα καὶ τὴν λαμπάδα τοῦ νεοφώτιστου τὰ ὁποῖα, ὅπως καὶ τὰ μαρτυρικὰ (γιὰ λόγους ποὺ ἀναφέρονται παρακάτω) δὲν πρέπει νὰ φέρουν ἀνοίκειους στολισμοὺς. -Σὰ «μαρτυρικὰ» εἶναι αὐτὰ ποὺ μοιράζονται στοὺς προσκεκλημένους καὶ καρφιτσώνονται στὸ πέτο. Αὐτά, ὅπως δείχνει καὶ ἡ ἑτυμολογία τῆς λέξεως, μαρτυροῦν τὸ Μυστήριο τοῦ Βαπτίσματος ποὺ συνέβη. Πρέπει νὰ εἶναι χριστιανικὸ σύμβολο, δηλαδὴ νὰ εἶναι μόνο ὁ ταυρὸς ἢ ἔστω μενταγιὸν μὲ τὴν Παναγία ἢ κάποιον Ἅγιο. Θὰ πρέπει ἐπίσης νὰ γνωρίζουμε ὅτι δὲν ὑπάρχουν στὴν Ἐκκλησία κατηγορίες Μυστηρίων. Σὰ φῶτα ἢ ὁ κλιματισμὸς ἀνήκουν σὲ ὅλους καὶ χρησιμοποιοῦνται ἀνάλογα μὲ τὶς συνθῆκες. Κατὰ τὴ διάρκεια τοῦ Μυστηρίου ὅλοι οἱ παριστάμενοι ὀφείλουν νὰ στέκονται προσευχόμενοι, μὲ προσοχή, ἡσυχία καὶ εὐλάβεια, χωρὶς φωνασκίες καὶ ἄλλες ἀταξίες. Ὁ στολισμὸς μὲ ἄνθη (ἐὰν θὰ ὑπάρξει) νὰ εἶναι διακριτικὸς καὶ ὄχι ἐξεζητημένος. Ἐπίσης ἡ διακριτικότητα θὰ πρέπει νὰ ἰσχύσει καὶ γιὰ τὴν εἰκονοληψία τοῦ Μυστηρίου. Σὰ πολλὰ φῶτα καὶ ἡ «σκηνοθεσία» ἔρχονται σὲ ἀντίθεση μὲ τὴν ἱερότητα τοῦ χώρου ἀλλὰ καὶ τὸ Μυστήριο. Ἡ πετσέτα, τὰ ἐσώρουχα, τὰ ροῦχα ἀλλὰ καὶ ὁτιδήποτε ἄλλο χρησιμοποιήθηκε στὸ σκούπισμα ἢ πλύσιμο τοῦ νεοφώτιστου καὶ ἀπορρόφησε τὸ ἁγιαστικὸ ἔλαιο ἢ τὸ Ἅγιο Μῦρο θὰ πρέπει μετὰ τὴν βάπτιση νὰ πλυθοῦν σὲ νερὸ μὴ στάσιμο (θάλασσα, ποτάμι ἢ ρυάκι). ὲ περίπτωση ποὺ κάτι δὲν ὑπάρχει ἐκεῖ κοντά, τότε τὸ νερὸ αὐτὸ καθὼς καὶ τὸ νερὸ ἀπὸ τὸ πρῶτο πλύσιμο τοῦ νεοφώτιστου θὰ πρέπει νὰ
συγκεντρωθεῖ καὶ νὰ χυθεῖ στὸ μέρος ὅπου ἀποχετεύονται καὶ τὰ νερὰ τῆς Κολυμβήθρας (χωνευτῆρι). Ὁ νεοφώτιστος θὰ πρέπει νὰ μεταλάβει καὶ τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων στὴν πρώτη ἑπομένη εὐκαιρία ἀλλὰ καὶ σὲ τακτὰ χρονικὰ διαστήματα (καὶ ὄχι μόνο τρεῖς φορὲς ὅπως συνηθίζεται νὰ λέγεται). Πρὸς ἀποφυγὴ παρεξηγήσεων ἢ καὶ συγχύσεων περὶ τῆς πνευματικῆς συγγενείας θὰ πρέπει νὰ γνωρίζετε ὅτι πνευματικὴ συγγένεια δημιουργεῖται μόνον μεταξὺ τοῦ ἀναδόχου καὶ τῆς ἀναδεκτῆς καὶ τῶν γονέων της. Δηλαδὴ ἀπαγορεύεται ὁ γάμος μεταξύ τους. Γιὰ παράδειγμα ὁ ἀνάδοχος δὲν δύναται νὰ παντρευτεῖ τὴν ἀναδεκτή του (τὸ βαφτηστῆρι του) ἢ τὴν μητέρα της. Πνευματικὴ συγγένεια μεταξὺ τῶν ἀναδεκτῶν (βαφτιστηριῶν) ἑνὸς ἀναδόχου (νονοῦ) δὲν ὑπάρχει. Μὲ ἁπλὰ λόγια δὲν ὑπάρχει κώλυμα στὸ νὰ βαπτίζει κάποιος παδιὰ διαφορετικοῦ φύλου. Ὅταν κάποιος ἐνήλικος ἐπιθυμεῖ νὰ βαπτισθεῖ συμπληρώνει στὴν Ἐνορία του αἴτηση, ὅπου ἀναφέρει ὅτι ἐπιθυμεῖ νὰ γίνει Χριστιανὸς Ὀρθόδοξος. Αὐτὴ ἡ αἴτηση διαβιβάζεται ἀπὸ τὸν ἐφημέριο στὴν Ἱ.Ἀρχιεπισκοπή, ἡ ὁποία ὁρίζει τὸν Κατηχητή του. Ἐκεῖνος εἶναι ποὺ θὰ κατηχήσει τὸν ὑποψήφιο Χριστιανὸ καὶ θὰ ἀποφασίσει πότε θὰ εἶναι ἕτοιμος νὰ βαπτισθεῖ. Μετὰ τὴν τέλεση τοῦ Βαπτίσματος ὁ νεοφώτιστος λαμβάνει Βεβαίωση, ἡ ὁποία θὰ χρησιμοποιηθεῖ ὅπου ἀπαιτηθεῖ στὸ μέλλον. Σὸ ὄνομα κατὰ τὴν Βάπτιση παραμένει τὸ ἴδιο. ὲ περίπτωση ποὺ ὁ βαπτιζόμενος ἐπιθυμεῖ κάποιο ἄλλο, συμπληρώνει ὑπεύθυνη δήλωση μὲ θεωρημένο τὸ γνήσιο τῆς ὑπογραφῆς καὶ γιὰ νὰ ἰσχύσει θὰ πρέπει νὰ ἐκδοθεῖ δικαστικὴ ἀπόφαση ἀπὸ τὸ ἁρμόδιο Πρωτοδικεῖο.
Ἐλπίζουμε πὼς μὲ τὰ ἀνωτέρω ἀναφερόμενα σᾶς δόθηκαν κάποιες ἀπαραίτητες ὁδηγίες ἐνῷ συνάμα σᾶς λύθηκαν καὶ κάποιες ἀπορίες. ᾶς εὐχόμαστε λοιπὸν ὁ Θεὸς νὰ σᾶς ἐνισχύει καὶ νὰ σᾶς σταθεροποιεῖ στὴν ἀπόφασή σας νὰ προσέλθετε στὴν Ὀρθόδοξο πίστη. Γιὰ περισσότερες πληροφορίες ἢ ἐνδεχόμενες ἀπορίες ἐπικοινωνήσατε μὲ τὸ τηλέφωνο τοῦ Ἱ.Ναοῦ: 210-8212667.