ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΤΜΗΜΑ ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗΣ ΠΙΣΤΩΤΙΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Ιούνιος 2017 ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΩΝ Ε.Δ.Α.Δ.Π. 1. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ... 2 1.1. ΕΙΣΑΓΩΓΉ... 2 1.2. ΚΆΤΟΙΚΟΙ ΕΣΩΤΕΡΙΚΟΎ - ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΎ... 2 1.3. ΤΟΜΕΊΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΌΤΗΤΑΣ... 2 1.3.1. Γενική Κυβέρνηση... 3 1.3.2. Ιδιωτικός Τομέας... 4 1.3.2.1. Νοικοκυριά... 5 1.3.2.2. Ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα... 5 1.3.2.3. Επιχειρήσεις του μη χρηματοπιστωτικού τομέα... 5 1.3.2.4. Ασφαλιστικές επιχειρήσεις και ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης... 5 1.3.2.5. Λοιπά Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα... 5 2. ΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΩΝ ΑΥΤΗΣ... 8 2.1. ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΑΚΆ ΣΤΟΙΧΕΊΑ... 8 2.2. ΣΤΟΙΧΕΊΑ ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟΎ ΚΑΙ ΠΑΘΗΤΙΚΟΎ... 8 2.3. ΠΑΡΑΡΤΉΜΑΤΑ... 9 2.3.1. Παράρτημα 1... 9 2.3.2. Παραρτήματα Α1, Α2 και Α3... 11
1. ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ 1.1. Εισαγωγή ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ H λογιστική κατάσταση υποβάλλεται από όλες τις Εταιρείες Διαχείρισης Απαιτήσεων από Δάνεια και Πιστώσεις (εφεξής Ε.Δ.Α.Δ.Π.) που εδρεύουν στην Ελλάδα σύμφωνα με το ν.4354/2015 (όπως έχει τροποποιηθεί από το ν.4389/2016 και το ν.4472/2017 ), καθώς και από τις εταιρείες οι οποίες έχουν έδρα σε χώρα μέλος του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου και έχουν εγκατασταθεί στην Ελλάδα μέσω υποκαταστήματος, με σκοπό την διαχείριση απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις. Η λογιστική κατάσταση αφορά σε στοιχεία της τελευταίας εργάσιμης ημέρας κάθε ημερολογιακού τριμήνου. 1.2. Κάτοικοι Εσωτερικού - Εξωτερικού Οι στήλες Β και Γ του ενεργητικού και παθητικού της λογιστικής κατάστασης αναφέρονται στη διάκριση «εσωτερικό εξωτερικό» και αποτελούν μερική ανάλυση της βασικής στήλης Α. Οι έννοιες του «κατοίκου» και «μη κατοίκου» έχουν στατιστικό και μόνο περιεχόμενο και βασίζονται στα οριζόμενα από το άρθρο 1 του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 2533/98 του Συμβουλίου, της 23 ης Νοεμβρίου 1998. Η στήλη Ελλάδος. «εσωτερικό» αφορά στις συναλλαγές των Ε.Δ.Α.Δ.Π. με κατοίκους της Συγκεκριμένα ο κάτοικος εσωτερικού ορίζεται ως: α) Το φυσικό πρόσωπο, ανεξάρτητα από υπηκοότητα, που κατοικεί ή προτίθεται να κατοικήσει στην Ελλάδα για τουλάχιστον ένα έτος. β) Το νομικό πρόσωπο που έχει την έδρα του στην Ελλάδα, καθώς και τα αλλοδαπά νομικά πρόσωπα που είναι εγκατεστημένα και λειτουργούν στην Ελλάδα. Αντίστοιχα, η στήλη «εξωτερικό» αφορά στις συναλλαγές των Ε.Δ.Α.Δ.Π. με μη κατοίκους Ελλάδος, με περαιτέρω διάκριση σε συναλλαγές με κατοίκους των λοιπών, πλην της Ελλάδος χωρών της Ευρωζώνης και με κατοίκους χωρών εκτός Ευρωζώνης. 1.3. Τομείς Δραστηριότητας Γενικά, η ταξινόμηση των συναλλαγών των Ε.Δ.Α.Δ.Π. σε τομείς δραστηριότητας γίνεται σύμφωνα με τον Κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 549/2013 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου
και του Συμβουλίου της 21ης Μαΐου 2013 για το ευρωπαϊκό σύστημα εθνικών και περιφερειακών λογαριασμών της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ESA 2010) και τις σχετικές πληροφορίες που παρέχει στις εταιρείες το Πιστωτικό ή άλλο Χρηματοπιστωτικό Ίδρυμα, που πρωτογενώς παρείχε το δάνειο ή την πίστωση, καθώς και οι εταιρείες οι οποίες έχουν προβεί στην απόκτηση απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις από πιστωτικά ή άλλα χρηματοδοτικά ιδρύματα.. Η ταξινόμηση κατά τομείς αφορά στο βασικό διαχωρισμό «Πιστωτικά Ιδρύματα», «Γενική Κυβέρνηση» και «ιδιωτικός τομέας». 1.3.1. Γενική Κυβέρνηση Στη γενική κυβέρνηση περιλαμβάνονται (α) η κεντρική διοίκηση στην οποία συμπεριλαμβάνονται και τα δημόσια νοσοκομεία και οι λοιποί δημόσιοι οργανισμοί, (β) οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) και (γ) οι οργανισμοί κοινωνικής ασφάλισης (ΟΚΑ). Οι φορείς που υπάγονται στη Γενική Κυβέρνηση ορίζονται από την Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ) και δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα της: http://www.statistics.gr/portal/page/portal/esye/page-themes?p_param=a1203 Γενικά σημειώνεται ότι στην Κεντρική Διοίκηση περιλαμβάνονται: τα Υπουργεία, Γενικές Γραμματείες, Ειδικές Γραμματείες η Βουλή των Ελλήνων, το ΤΑΙΠΕΔ διάφοροι οργανισμοί που ανήκουν στις ένοπλες δυνάμεις υπηρεσίες και φορείς επαγγελματικής εκπαίδευσης και κατάρτισης (π.χ. Ι.Ε.Κ) οι Λοιποί Δημόσιοι Οργανισμοί στους οποίους περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων: τα λιμενικά ταμεία (πλην των δημοτικών λιμενικών ταμείων) οι εταιρείες προστασίας ανηλίκων τα κεφάλαια αποζημίωσης φορτοεκφορτωτών τα θεραπευτήρια χρόνιων παθήσεων τα κέντρα προστασίας παιδιού οι δημόσιες βιβλιοθήκες 3
τα Πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ και οι ειδικοί λογαριασμοί αυτών οι εταιρείες αξιοποίησης και διαχείρισης της περιουσίας των πανεπιστημίων οι φορείς διαχείρισης των εθνικών δρυμών τα εθνικά γυμναστήρια και θέατρα οι υγειονομικές περιφέρειες. Στους Οργανισμούς Τοπικής Αυτοδιοίκησης (ΟΤΑ) περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων: οι Δήμοι, οι Περιφέρειες, οι Δημοτικές Επιχειρήσεις (εκτός των δημοτικών επιχειρήσεων ύδρευσης και αποχέτευσης και άλλων επιχειρήσεων που έχουν εμπορική δραστηριότητα, οι οποίες εντάσσονται στις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις), οι δημοτικοί παιδικοί σταθμοί, τα δημοτικά λιμενικά ταμεία οι δημοτικές βιβλιοθήκες, τα σχολεία, οι σχολικές επιτροπές και σχολικές εφορείες, τα δημοτικά γυμναστήρια και στάδια, τα κέντρα ανοικτής προστασίας ηλικιωμένων (ΚΑΠΗ) Στους Οργανισμούς Κοινωνικής Ασφάλισης (Ο.Κ.Α.) περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων: τα ασφαλιστικά ταμεία (π.χ. ΙΚΑ, ΟΑΕΕ, ΕΤΑΑ κ.α.) τα ταμεία επικουρικής ασφάλισης ο ειδικός λογαριασμός αλληλοβοήθειας στρατού, ναυτικού και αεροπορίας το ταμείο πρόνοιας δημοσίων υπαλλήλων ο Οργανισμός Ασφάλισης Εργατικού Δυναμικού (ΟΑΕΔ), ο Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (Ε.Ο.Π.Υ.Υ.). 1.3.2. Ιδιωτικός Τομέας Ο ιδιωτικός τομέας αναλύεται σε: 4
1.3.2.1. Νοικοκυριά όπου περιλαμβάνονται ιδιώτες, ελεύθεροι επαγγελματίες, αγρότες και ατομικές επιχειρήσεις 1.3.2.2. Ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα Ενδεικτικά αναφέρεται ότι στα ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα εντάσσονται: τα εκκλησιαστικά ιδρύματα (μονές, μοναστήρια, ιεροί ναοί κλπ) οι Σύλλογοι (π.χ. ιατρικοί, δικηγορικοί) τα Επιμελητήρια τα Πολιτικά κόμματα 1.3.2.3. Επιχειρήσεις του μη χρηματοπιστωτικού τομέα όπου περιλαμβάνονται οι ιδιωτικές Ο.Ε., Ε.Ε., Ε.Π.Ε., Α.Ε. 1, Ι.Κ.Ε., καθώς και οι δημοτικές επιχειρήσεις που έχουν εμπορική δραστηριότητα (κυρίως εταιρείες ύδρευσης και αποχέτευσης). 1.3.2.4. Ασφαλιστικές επιχειρήσεις και ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης Ειδικότερα, στην κατηγορία Ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης εντάσσονται τα επαγγελματικά ταμεία που διέπονται από τις διατάξεις των άρθρων 7 και 8 του ν.3029/2002 παρακάτω: και του άρθρου 36 του ν.4052/2012. Στο τέλος του 2015 ήταν τα A/A ΕΠΩΝΥΜΙΑ Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Επικούρησης Ασφαλιστών και Προσωπικού Ασφαλιστικών Επιχειρήσεων ( 1 T.Α.Ε - Ε.Α.Π.Α.Ε - Ν.Π.Ι.Δ.) 2 Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Φαρμακευτικών Εργασιών ( T.Ε.Α.Υ.Φ.Ε. - Ν.Π.Ι.Δ.) 3 Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Υπαλλήλων Εμπορίου Τροφίμων Ν.Π.Ι.Δ. (Τ.Ε.Α.Υ.Ε.Τ. - Ν.Π.Ι.Δ.) 4 Επαγγελματικό Ταμείο Επικουρικής Ασφάλισης Προσωπικού Εταιρειών Πετρελαιοειδών (Ε.Τ.Ε.Α.Π.Ε.Π.-Ν.Π.Ι.Δ.) 5 Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Υπουργείου Οικονομίας και Οικονομικών- Ν.Π.Ι.Δ. (Τ.Ε.Α. ΥΠ.ΟΙΚ.) 6 Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Οικονομολόγων-Ν.Π.Ι.Δ. (Ε.Τ.Α.Ο. Ν.Π.Ι.Δ.) 7 Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Προσωπικού ΕΛ.ΤΑ.-Ν.Π.Ι.Δ. (Τ.Ε.Α ΕΛ.ΤΑ.) 8 Επαγγελματικό Ταμείο Ασφάλισης Γεωτεχνικών Ν.Π.Ι.Δ. (Τ.Ε.Α. Γ.Ε. Ν.Π.Ι.Δ.) 9 Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Προσωπικού Καζίνο Ν.Π.Ι.Δ 10 Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Ελεγκτών Εναέριας Κυκλοφορίας Ελλάδος (Τ.Ε.Α. -Ε.Ε.Κ.Ε. Ν.Π.Ι.Δ.) 11 Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Ελληνικού Τμήματος Διεθνούς Ενώσεως Αστυνομικών (Τ.Ε.Α. Ε.Τ.Δ.Ε.Α Ν.Π.Ι.Δ.) 12 Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Προσωπικού των Εταιρειών JOHNSON & JOHNSON ΕΛΛΑΣ ΑΕΒΕ και JANSSEN- CILAG ΦΑΡΜΑΚΕΥΤΙΚΗ ΑΕΒΕ-Ν.Π.Ι.Δ. (Τ.Ε.Α. J&J/JC Ν.Π.Ι.Δ.) 13 Ταμείο Επαγγελματικής Ασφάλισης Προσωπικού ΙΝΤΕΡΑΜΕΡΙΚΑΝ Ν.Π.Ι.Δ (Τ.Ε.Α. ΙΝΤΕΡΑΜΕΡΙΚΑΝ) 1.3.2.5. Λοιπά Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα δηλαδή τα οριζόμενα σύμφωνα με το άρθρο 3 παράγραφος 22 του Νόμου 4261/2014. Στα λοιπά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα περιλαμβάνονται οι υποκατηγορίες: 1 Ισχύει ιδιαίτερη κατηγοριοποίηση για τις εταιρίες συμμετοχών (βλ. κατηγορία 1.3.2.5. Λοιπά Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα) 5
ΤΡΑΠΕΖΑ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ Λοιποί ενδιάμεσοι χρηματοοικονομικοί οργανισμοί εκτός από ασφαλιστικές εταιρείες και ταμεία επαγγελματικής ασφάλισης (S.125 2 ), όπου περιλαμβάνονται όλες οι εταιρείες που έχουν ως κύρια δραστηριότητα τη χρηματοοικονομική διαμεσολάβηση αλλά δεν μπορούν να αποδεχθούν καταθέσεις ή άλλα επιστρεπτέα κεφάλαια. Τέτοιες εταιρείες είναι οι εταιρείες χρηματοδοτικής μίσθωσης (leasing), οι εταιρείες πρακτόρευσης επιχειρηματικών απαιτήσεων (factoring), οι εταιρείες κεφαλαίου επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capital), οι εταιρείες παροχής πιστώσεων και οι εταιρείες παροχής επενδυτικών υπηρεσιών (ΑΕΠΕΥ). Επικουρικοί χρηματοοικονομικοί οργανισμοί και φορείς (S.126 2 ) όπου περιλαμβάνονται όλες οι εταιρείες οι οποίες ασχολούνται κατά κύριο λόγο με δραστηριότητες που συνδέονται στενά με τη χρηματοοικονομική διαμεσολάβηση, χωρίς όμως να είναι ενδιάμεσοι χρηματοοικονομικοί οργανισμοί. Τέτοιες εταιρείες είναι οι εταιρείες διαχείρισης αμοιβαίων κεφαλαίων (ΑΕΔΑΚ), οι εταιρείες παροχής υπηρεσιών διαμεσολάβησης στη μεταφορά κεφαλαίων, τα Χρηματιστήρια αξιών, τα Ανταλλακτήρια συναλλάγματος και οι ασφαλιστικοί πράκτορες. Στην υποκατηγορία αυτή περιλαμβάνεται το Εγγυητικό Κεφάλαιο Ιδιωτικής Ασφάλισης Ζωής και το Επικουρικό Κεφάλαιο. Ο παρών υποτομέας περιλαμβάνει επίσης και κεντρικά γραφεία των οποίων όλες οι θυγατρικές ή οι περισσότερες από αυτές είναι χρηματοοικονομικές εταιρείες (ΕΣΛ 2010, παράγραφοι 2.95 έως 2.97). Εταιρείες συμμετοχών (S.127 2 ) Στη κατηγορία αυτή περιλαμβάνονται εταιρείες που η βασική τους δραστηριότητα έγκειται στο να έχουν στην κυριότητά τους μετοχές άλλων εταιρειών, χωρίς να παρέχουν οποιαδήποτε άλλη υπηρεσία στις εταιρείες αυτές. Περιλαμβάνονται μόνον εταιρείες με ελάχιστο προσωπικό (μέχρι 3 άτομα), με μηδενικές πωλήσεις και στις οποίες οι μετοχές που κατέχουν αποτελούν τουλάχιστον το 50% του ενεργητικού τους. Σε κάθε άλλη περίπτωση οι εταιρείες συμμετοχών κατατάσσονται με βάση το μεγαλύτερο ποσοστό του κύκλου εργασιών τους, στην αντίστοιχη κατηγορία των μη χρηματοπιστωτικών επιχειρήσεων. 2 κατηγοριοποίηση κατά ESA: http://ec.europa.eu/eurostat/cache/metadata/annexes/nasa_10_f_esms_an1.pdf 6
Στον ιστότοπο της ΤτΕ και συγκεκριμένα στην ηλεκτρονική διεύθυνση που δίνεται παρακάτω υπάρχουν κατάλογοι των λοιπών χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα για τις περισσότερες από τις προαναφερόμενες κατηγορίες εταιρειών. http://www.bankofgreece.gr/pages/el/supervision/supervisedinstitutions/default.aspx Εταιρείες ειδικού σκοπού (που σχετίζονται με τιτλοποιήσεις απαιτήσεων) όπου περιλαμβάνονται εταιρείες στις οποίες μεταβιβάζονται από ΠΙ ή λοιπά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα δάνεια ή άλλα περιουσιακά στοιχεία και οι οποίες εκδίδουν χρεόγραφα με εξασφάλιση τα περιουσιακά αυτά στοιχεία, σύμφωνα με τον νόμο 3156/2003 όπως ισχύει. Αμοιβαία κεφάλαια χρηματαγοράς (ΑΚΧΑ), Περιλαμβάνονται τα αμοιβαία κεφάλαια διαχείρισης διαθεσίμων των ελληνικών ΑΕΔΑΚ που δημοσιεύονται στην ιστοσελίδα της ΤτΕ http://www.bankofgreece.gr/pages/el/statistics/monetary/catalogue.aspx καθώς και τα αμοιβαία χρηματαγοράς (money market funds) ξένων ΑΕΔΑΚ. Επενδυτικοί Οργανισμοί πλην Αμοιβαίων Κεφαλαίων Χρηματαγοράς Περιλαμβάνει τις εταιρείες Επενδύσεων Χαρτοφυλακίου (του Νόμου 3371/2005 για την περίπτωση εταιρειών του εσωτερικού), τις εταιρείες επενδύσεων σε Ακίνητη Περιουσία (του Νόμου 2778/1999 για την περίπτωση εταιρειών του εσωτερικού) και τα λοιπά Αμοιβαία Κεφάλαια όλων των κατηγοριών πλην των Αμοιβαίων Κεφαλαίων Χρηματαγοράς. 7
2. ΑΝΑΛΥΤΙΚΕΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΗΣ ΛΟΓΙΣΤΙΚΗΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΩΝ ΑΥΤΗΣ 2.1. Πληροφοριακά στοιχεία Στο πρώτο φύλλο του υποδείγματος της λογιστικής κατάστασης οι εταιρείες οφείλουν να συμπληρώνουν τον κωδικό και την επωνυμία της εταιρείας τους καθώς και το έτος και το τρίμηνο στο οποίο αναφέρονται τα στοιχεία. 2.2. Στοιχεία ενεργητικού και παθητικού Τα στοιχεία του ενεργητικού και του παθητικού αναλύονται και ομαδοποιούνται σε κατηγορίες λογαριασμών σύμφωνα με το υπόδειγμα της λογιστικής κατάστασης. Η αποτίμηση σε ευρώ των λογαριασμών που τηρούνται σε άλλα νομίσματα γίνεται με βάση την ισοτιμία (μέση τιμή αναφοράς που δημοσιεύει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα) του κάθε νομίσματος έναντι του ευρώ, όπως ισχύει κατά την τελευταία εργάσιμη ημέρα του τριμήνου αναφοράς. Η αποτίμηση των τίτλων καθώς και των λοιπών απαιτήσεων/υποχρεώσεων γίνεται με βάση τις τρέχουσες αξίες. Κατ εξαίρεση τα δάνεια, οι καταθέσεις και τα ρέπος καταχωρούνται στην ονομαστική τους αξία, χωρίς τους δεδουλευμένους τόκους και πριν από τις τυχόν προβλέψεις για επισφαλείς απαιτήσεις. Η διάκριση των υπολοίπων των διαφόρων λογαριασμών ανά διάρκεια γίνεται με βάση την αρχικώς συμφωνηθείσα διάρκεια. Αυτό ισχύει τόσο για τις ενήμερες απαιτήσεις όσο και για τις μη εξυπηρετούμενες χορηγήσεις. Επισημαίνεται ότι το υπόλοιπο ενός δανείου που βρίσκεται σε καθυστέρηση δεν πρέπει να αναταξινομείται σε άλλη χρονική διάρκεια από αυτήν που αρχικά είχε καταχωρηθεί. Στην «κατηγορία 2» του ενεργητικού «δάνεια και απαιτήσεις έναντι πελατών» καταχωρούνται όλες οι απαιτήσεις της εταιρείας έναντι μη πιστωτικών ιδρυμάτων που δεν ενσωματώνονται σε τίτλους, καθώς και τα μη διαπραγματεύσιμα ομολογιακά δάνεια. Οι χορηγήσεις υπό διαχείριση, η κυριότητα των οποίων δεν ανήκει στην εταιρεία, δεν πρέπει να συμπεριλαμβάνονται στην κατηγορία 2. Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση που η εταιρεία προβαίνει σε αναχρηματοδότηση απαιτήσεων, οι σχετικές απαιτήσεις 8
περιλαμβάνονται κι αυτές στην «κατηγορία 2» του ενεργητικού και στο Παράρτημα 1 στους αντίστοιχους τομείς. Τα ομολογιακά δάνεια, των οποίων οι τίτλοι διαπραγματεύονται στην δευτερογενή αγορά (κεφαλαιαγορά), δεν περιλαμβάνονται στη κατηγορία 2 αλλά στην κατηγορία 3 «ομολογίες και λοιποί τίτλοι σταθερής απόδοσης». Στην κατηγορία 3 καταγράφονται οι τοποθετήσεις της εταιρείας σε ομολογίες και λοιπούς τίτλους σταθερής απόδοσης (π.χ. έντοκα γραμμάτια, εμπορικά χρεόγραφα, διαπραγματεύσιμα ομολογιακά δάνεια). Οι τοποθετήσεις καταχωρούνται χωρίς τους δεδουλευμένους τόκους (οι οποίοι καταγράφονται ξεχωριστά στην «κατηγορία 6») και αναλύονται σε 4 υποκατηγορίες: γενική κυβέρνηση, πιστωτικά ιδρύματα, λοιπά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και λοιποί εκδότες. Στην κατηγορία 5 καταγράφεται το αναπόσβεστο υπόλοιπο των παγίων (ενσώματων και άυλων), δηλαδή τα ιδιοχρησιμοποιούμενα πάγια, οι επενδύσεις σε ακίνητα, η υπεραξία και τα λοιπά άυλα πάγια. Στα «λοιπά στοιχεία ενεργητικού» περιλαμβάνονται όλα τα στοιχεία του ενεργητικού, που δεν έχουν περιληφθεί σε μια από τις άλλες κατηγορίες του ενεργητικού. Ομοίως, στα «λοιπά στοιχεία παθητικού» περιλαμβάνονται όλα τα στοιχεία του παθητικού που δεν έχουν περιληφθεί σε μια από τις άλλες κατηγορίες του παθητικού. Στην κατηγορία 5 του Παθητικού γίνεται καταγραφή των υποχρεώσεων της εταιρείας προς Πιστωτικά Ιδρύματα και Λοιπά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. 2.3. Παραρτήματα Τα παραρτήματα υποβάλλονται μαζί με τη λογιστική κατάσταση, της οποίας αποτελούν απαραίτητο συμπλήρωμα. Τα παραρτήματα αφορούν στις ακόλουθες κατηγορίες στοιχείων: 2.3.1. Παράρτημα 1 «Ανάλυση δανείων εσωτερικού κατά αρχική διάρκεια, τομέα και νόμισμα σε ονομαστική αξία» Το Παράρτημα 1 περιέχει απαραίτητες πληροφορίες για την ανάλυση των δανείων εσωτερικού προς όλους τους τομείς της οικονομίας. Επισημαίνεται ότι στο παράρτημα 9
αυτό συμπληρώνονται μόνο οι απαιτήσεις που έχει στην κυριότητα της η εταιρεία από χορηγήσεις και λοιπές πιστώσεις και όχι οι απαιτήσεις υπό διαχείριση. Στις στήλες του Παραρτήματος 1 καταγράφεται η ανάλυση των δανείων σε ευρώ και σε λοιπά νομίσματα κατά (αρχική) διάρκεια, ενώ στις γραμμές καταγράφεται η ανάλυση ανά τομέα της οικονομίας. Η κατηγοριοποίηση των τομέων έχει γίνει σύμφωνα με τον ESA 2010. Όσον αφορά τη διάρκεια των δανείων γίνεται διάκριση σε 2 βασικές υποκατηγορίες: (α) δάνεια με διάρκεια μέχρι και 1 έτος, (β) δάνεια με διάρκεια πάνω από 1 έτος. Η διάρκεια αφορά πάντα στην αρχικώς συμφωνηθείσα διάρκεια. Εάν δεν καθορίζεται η διάρκεια αυτή, στην περίπτωση, δηλαδή, των μη τοκοχρεωλυτικών δανείων (χρηματοδοτικών προγραμμάτων χωρίς τακτή λήξη) τα δάνεια καταγράφονται στην κατηγορία (α). Τα δάνεια (συνήθως στεγαστικά) σταθερής δόσης και μεταβλητής διάρκειας δεν εμπίπτουν στην κατηγορία των δανείων χωρίς συγκεκριμένη διάρκεια, δεδομένου ότι αρχικά τα δάνεια αυτά έχουν συγκεκριμένη διάρκεια, η οποία όμως ενδέχεται στο μέλλον να μεταβληθεί εάν μεταβληθούν τα επιτόκια. Όσον αφορά τα δάνεια προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις, ζητείται και πληροφόρηση για τα δάνεια προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις (ΜΜΕ). Ως ΜΜΕ ορίζονται οι αυτόνομες επιχειρήσεις που (α) απασχολούν λιγότερους από 250 εργαζόμενους και (β) έχουν ετήσιο κύκλο εργασιών που δεν υπερβαίνει τα 50 εκατ. ευρώ ή σύνολο ενεργητικού που δεν υπερβαίνει τα 43 εκατ. ευρώ. Επιπλέον οι ΜΜΕ πρέπει να πληρούν το κριτήριο ανεξαρτησίας και να μην ανήκουν κατά ποσοστό 25% ή περισσότερο σε μία επιχείρηση που δεν είναι ΜΜΕ. Στη υποκατηγορία 2.7.3 των «λοιπών δανείων προς ιδιώτες» καταχωρούνται μόνο τα δάνεια προς φυσικά πρόσωπα για αγορά μετοχών, πληρωμή διδάκτρων και εξόφληση φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων. Στα δάνεια προς ιδιωτικά μη κερδοσκοπικά ιδρύματα περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων δάνεια προς εκκλησίες, μητροπόλεις, μοναστήρια, σύλλογοι, σωματεία και πολιτικά κόμματα. Όσον αφορά την ανάλυση των δανείων ανά τομέα οικονομικής δραστηριότητας, στις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις εντάσσονται οι επιχειρήσεις που ανήκουν στη στατιστική ταξινόμηση οικονομικών δραστηριοτήτων (ΣΤΑΚΟΔ 08) της Eurostat; βλ. ιστοσελίδα της ΕΛΣΤΑΤ: 10
http://www.statistics.gr/portal/page/portal/ver-1/esye/pageclassification/nace2help.doc Στην περίπτωση των επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται σε περισσότερες από μία δραστηριότητες η ταξινόμηση γίνεται με βάση τη σχετικώς υπερτερούσα δραστηριότητα της επιχείρησης. Ιδιαίτερη είναι η αντιμετώπιση των εταιρειών συμμετοχών. Στις περίπτωση που οι εταιρείες αυτές διαθέτουν προσωπικό μέχρι 3 άτομα και δεν έχουν κύκλο εργασιών τότε πρέπει να εντάσσονται στα Λοιπά Χρηματοπιστωτικά Ιδρύματα ενώ σε κάθε άλλη περίπτωση πρέπει να κατατάσσονται στις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις. Επισημαίνεται ότι τα δάνεια προς μεμονωμένους αγρότες, αλιείς κ.λπ. καταγράφονται στην κατηγορία των δανείων προς επαγγελματίες (υποκατηγορία 2.6) και όχι στις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις. Τέλος επισημαίνεται ότι δάνεια που έχουν χορηγηθεί σε επιχειρήσεις ή ιδιώτες με εγγύηση του Ελληνικού Δημοσίου καταχωρούνται στη κατηγορία 2 για όσο διάστημα οι σχετικές εγγυήσεις δεν έχουν καταπέσει. Τα δάνεια αυτά καταχωρούνται στη κατηγορία 1, μόνο όταν επέλθει κατάπτωση των εγγυήσεων. 2.3.2. Παραρτήματα Α1, Α2 και Α3 «Υπό διαχείριση απαιτήσεις έναντι κατοίκων εσωτερικού, η κυριότητα των οποίων ανήκει σε κατοίκους του εξωτερικού» Στα παραρτήματα αυτά ζητούνται πληροφορίες για τα εκτός ισολογισμού στοιχεία και συγκεκριμένα για τις απαιτήσεις των οποίων η εταιρεία έχει αναλάβει την διαχείριση. Στην περίπτωση των Παραρτημάτων Α1, Α2 και Α3, οι απαιτήσεις αφορούν σε δάνεια που είχαν χορηγήσει ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα προς κατοίκους εσωτερικού και τα οποία μεταβιβάστηκαν σε εταιρείες ή ιδρύματα που έχουν την έδρα τους στο εξωτερικό. Η εταιρεία συμπληρώνει ξεχωριστό παράρτημα για κάθε χώρα στην οποία έχουν μεταβιβαστεί οι απαιτήσεις, επιλέγοντας την χώρα από την λίστα στο κελί B31 «Επιλογή χώρας». Ενδεικτικά, στο υπόδειγμα της λογιστικής κατάστασης έχουν συμπεριληφθεί τρία παραρτήματα της κατηγορίας αυτής, δηλαδή δίνεται η δυνατότητα να συμπληρωθούν στοιχεία για τρεις χώρες. Στην περίπτωση που υπάρχουν συναλλαγές με περισσότερες χώρες, τότε ο αναγγέλλων οφείλει να προσθέσει ένα ή και περισσότερα ( κατά 11
περίπτωση) νέα φύλλα εργασίας στο υπόδειγμα της λογιστικής κατάστασης με την μορφή των παραρτημάτων Α1, Α2 και Α3 και να επιλέξει την χώρα που τον ενδιαφέρει. Η ανάλυση που ζητείται είναι ίδια με αυτήν του παραρτήματος 1. 12