ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα, 09-01-14 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ Αριθ. πρωτ: 183/2485 ΚΑΙ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ Δ/ΝΣΗ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΦΥΤΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΤΜΗΜΑ ΓΕΩΡΓΙΚΩΝ ΦΑΡΜΑΚΩΝ Ταχ. Δ/νση: Συγγρού 0 Ταχ. Κώδικας: 176 71 - Αθήνα Πληροφορίες: Ηλ. Νασιόπουλος Τηλέφωνο: 2 928 7211 Fax: 2 92 12 090 e-mail: syg046@minagric.gr ΘΕΜΑ: Πρόγραμμα ελέγχου υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων σε αγροτικά προϊόντα για το έτος 14 ΠΡΟΣ:1.Περιφερειακά Κέντρα Προστασίας Φυτών και Ποιοτικού Ελέγχου Έδρες τους 2. Περιφέρειες α) Γενικές Διευθύνσεις Περιφερειακής Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής, Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας Έδρες τους β) Περιφερειακές Ενότητες, Διευθύνσεις Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής Έδρες τους 3. Μπενάκειο Φυτοπαθολογικό Ινστιτούτο Εργαστήριο Υπολειμμάτων Γεωργικών Φαρμάκων, Στ. Δέλτα 8, 1 61 Κηφισιά 4. Γενικό Χημείο του Κράτους Δ Χημική Υπηρεσία Αθηνών, Τμήμα Ε, Εργαστήριο Υπολειμμάτων Γεωργικών Φαρμάκων, Αν. Τσόχα 16, 121 Αθήνα Κοιν.:1. European Commission Food and Veterinary Office Grange, Dunsany, County Meath, Ireland Fax: +353 46 90 61 864 2 (Attn to: Mr P. Shanley, Mr J Von-Kietzell) 2. European Food Safety Authority Via Carlo Magno 1 Α 43126 Parma Italy (Attn. to Ms Daniela Brocca, Scientific Officer, Pesticides Unit PRAPeR- MRLs) 3. Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων α) Γραφείο Υπουργού κ ου A. Tσαυτάρη β) Γραφείο Αν. Υπουργού κ ου Μ. Χαρακόπουλου γ) Γραφείο Γεν. Γραμματέα κ ου Μ. Κορασίδη δ) Γραφείο Γεν. Γραμματέα κ ου Μελά ε) Γραφείο Προϊσταμένου Γενικής Διεύθυνσης Φυτικής Παραγωγής κ ου Κ. Αγγελάκη στ) Διεύθυνση Μεταποίησης-Τυποποίησης και Ποιοτικού Ελέγχου Προϊόντων Φυτικής Παραγωγής 4. ΕΦΕΤ, Διεύθυνση Εργαστηριακών Ελέγχων Κηφισίας 124 και Ιατρίδου 2, Αθήνα vavramopoulou@efet.gr / pstavropoulos@efet.gr 5. Γενικό Χημείο του Κράτους, Εργαστήριο Υπολειμμάτων, Aν. Τσόχα 16 ΤΚ 121 pesticides@gcsl.gr 6. Εσωτ. διανομή: Τμήματα Α, Β, Δ, Ε και ΣΤ
Σχετ: 1) Κανονισμός (ΕΚ) αριθ. 396/05 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, για τα ανώτατα όρια καταλοίπων φυτοφαρμάκων μέσα η πάνω στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές φυτικής και ζωικής προέλευσης και για την τροποποίηση της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου. 2) KYA 122805/24.09.08 (ΦΕΚ Β 60/06..08) για τον καθορισμό εθνικής αρμόδιας αρχής για τον ΚΑΝ(ΕΚ) αριθ. 396/05 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τα ανώτατα όρια υπολειμμάτων φυτοφαρμάκων μέσα η πάνω στα τρόφιμα και τις ζωοτροφές φυτικής και ζωικής προέλευσης και για την τροποποίηση της οδηγίας 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου. 3) Νόμος 4036/12 σχετικά με τη διάθεση των γεωργικών φαρμάκων στην αγορά, την ορθολογική χρήση αυτών και συναφείς διατάξεις. 4) ΚΥΑ 11324/113170/12 (ΦΕΚ Β 3225/04-12-12) σχετικά με τον καθορισμό αρμοδίων αρχών και αρμοδιοτήτων για την εφαρμογή του ν. 4036/12 (ΦΕΚ Α 8) σχετικά με τη διάθεση γεωργικών φαρμάκων στην αγορά, ορθολογική χρήση αυτών και συναφείς διατάξεις. 5) Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 788/12 της Επιτροπής, της 31ης Αυγούστου Δεκεμβρίου 12, για ένα συντονισμένο πολυετές κοινοτικό πρόγραμμα ελέγχου της Ένωσης για τα έτη 13, 14 και ώστε να εξασφαλιστεί συμμόρφωση με τα ανώτατα όρια και να εκτιμηθεί η έκθεση του καταναλωτή στα υπολείμματα φυτοφαρμάκων μέσα και πάνω στα τρόφιμα φυτικής και ζωικής προέλευσης. 6) Οι τηλεφωνικές επικοινωνίες και επικοινωνίες με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο μεταξύ της υπηρεσίας μας και των Εργαστηρίων. Σε εφαρμογή των ανωτέρω σχετικών και αφού ελήφθησαν υπόψη τα ακόλουθα κριτήρια ανάλυσης επικινδυνότητας (risk analysis): α) Ύψος παραγωγής των διαφόρων αγροτικών προϊόντων φυτικής προέλευσης β) Καλλιεργούμενη έκταση ανά καλλιέργεια γ) Πιθανός όγκος εισαγωγών αγροτικών προϊόντων φυτικής προέλευσης δ) Αποτελέσματα των ελέγχων των προηγουμένων ετών και ιδιαίτερα περιπτώσεις υπερβάσεων των MRLs καθώς και RASFF ε) Συμμετοχή των αγροτικών προϊόντων στη μεσογειακή διατροφή στ) Φυτοπροστατευτικά προϊόντα που χρησιμοποιούνται στην πράξη ζ) Δυνατότητες των εργαστηρίων ελέγχου υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων καθώς και τα καθώς και τα σχόλια των εκπροσώπων που εμπλέκονται στον έλεγχο υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων Α. Τα ελάχιστα δείγματα που θα αναλυθούν από τα εργαστήρια υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων των. και του Μ.Φ.Ι., στα πλαίσια του επισήμου προγράμματος ελέγχου υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων σε αγροτικά προϊόντα φυτικής προέλευσης με βάση τον Κανονισμό 396/05, για το έτος 14, καθορίζονται ως εξής :
Αχαΐας Ηρακλείου Θεσσαλονίκης Ιωαννίνων Καβάλας Μαγνησίας Ναυπλίου Πειραιά Προϊόν MΦΙ αγγούρια 70 ακτινίδια 7 47 αμπελόφυλλα 5 5 5 αρακάς φρέσκος ή κατεψυγμένος 5 5 5 25 αχλάδια 5 βερίκοκα 5 βιολογικά προϊόντα φυτικής προέλευσης 5 5 5 5 35 δαμάσκηνα 7 5 5 27 ελαιόλαδο (παρθένο) ελιές επιτραπέζιες ζωοτροφές φυτικής προέλευσης καρότα 5 9 44 καρπούζια 5 5 5 5 κεράσια 5 κολοκύθι 5 5 5 5 κουνουπίδι 5 5 5 κρεμμύδι ξερό λάχανο 6 4 λεμόνια 5 5 μαϊντανός 5 μανταρίνια 5 5 μαρούλια 5 μελιτζάνες μήλα 5 μπάμιες 5 5 μπανάνα 5 5 μπρόκολο 3 5 παιδικές τροφές πατάτες πεπόνια 6 6 5 Σύνολο 50 5 30 75 50 80 8 60 47
Θεσσαλο- Προϊόν MΦΙ Αχαΐας Ηρακλείου νίκης Ιωαννίνων Καβάλας Μαγνησίας Ναυπλίου Πειραιά πιπεριές 60 πορτοκάλια 5 5 6 5 61 πράσα 66 ροδάκινα/ νεκταρίνια 11 ρόδι 5 5 ρόκα 4 ρύζι σιτάρι 5 σπανάκι 5 5 5 σπαράγγι 5 σταφύλια επιτραπέζια 8 5 σταφύλια οινοποιήσιμα 7 6 5 5 τομάτες 5 φασολάκια με λοβό 5 7 φράουλες 5 5 5 5 ΣΥΝΟΛΟ 130 252 1 266 199 270 160 60 80 5 4 25 5 116 85 32 30 52 Τα Εργαστήρια υπολειμμάτων δύνανται να αναλύσουν και άλλους ιστούς, πλέον των ανωτέρω, εφόσον κρίνουν ότι η ανάλυση αυτών καθίσταται σημαντική λόγω αυξημένης τοπικής παραγωγής, εξαγωγών κλπ., με την προϋπόθεση ότι θα ενημερώσουν εγγράφως την υπηρεσία μας, αναφέροντας τους επιπλέον ιστούς και μια σύντομη αιτιολόγηση της αναγκαιότητας ανάλυσής τους, ότι η ανάλυση των επιπλέον ιστών δεν θα αποβεί εις βάρος της ανάλυσης των ιστών που περιλαμβάνονται στο παρόν πρόγραμμα και ότι έχουν τη δυνατότητα εξέτασής τους χωρίς επιπλέον πιστώσεις. Β. Τα δείγματα προϊόντων φυτικής προέλευσης μετά την πρώτη μεταποίηση καθώς και τα δείγματα ζωικής προέλευσης μετά από σύσκεψη με τον ΕΦΕΤ, το ΓΧΚ και το ΜΦΙ (-11-13), περαιτέρω συνεννοήσεις με το ηλεκτρονικό ταχυδρομείο και την έγκριση της διοίκησης του ΕΦΕΤ, θα αναλυθούν ως εξής: 1) ΜΦΙ: Είδος Αριθμός δειγμάτων συκώτι ρύζι ΣΥΝΟΛΟ 30
2) Εργαστήριο Ελέγχου Υπολειμμάτων του Γενικού Χημείου του Κράτους: Είδος Αριθμός δειγμάτων άλευρα ολικής άλεσης βιολογικά άλευρα ολικής άλεσης 5 σταφίδες 5 σύκα 5 ελαιόλαδο 40 βιολογικό ελαιόλαδο όσπρια (φακές-φασόλια) παιδικές τροφές κρέας πουλερικών τσάι, χαμομήλι 5 χυμοί πορτοκαλιού ξηροί καρποί (γκότζι μπέρυ) 5 μέλι ΣΥΝΟΛΟ 1 Για τον καλύτερο συντονισμό των δειγματοληψιών, είναι απαραίτητο τα εργαστήρια ελέγχου υπολειμμάτων να ενημερώνουν εγγράφως τις αρμόδιες υπηρεσίες που διενεργούν τις δειγματοληψίες με τις οποίες συνεργάζονται, για το είδος, τον αριθμό και το χρόνο αποστολής των δειγμάτων, έτσι ώστε να καθίσταται δυνατή η άμεση ανάλυση των δειγμάτων κατά την άφιξη τους στο εργαστήριο. Ιδιαίτερη προσπάθεια πρέπει να καταβληθεί από τις αρμόδιες υπηρεσίες που διενεργούν τις δειγματοληψίες ώστε αυτές να είναι αντιπροσωπευτικές της αγοράς ως προς τα σημεία δειγματοληψίας και να βασίζονται στα κριτήρια επικινδυνότητας που αναφέρονται παραπάνω. Ως εκ τούτου, η λήψη των δειγμάτων στις περιοχές ευθύνης πρέπει να διενεργείται αναλογικά, σε εγχώρια και εισαγόμενα προϊόντα, σε όλα τα σημεία συγκέντρωσης, διακίνησης και διάθεσης προϊόντων φυτικής προέλευσης (παραγωγοί, σημεία συγκέντρωσης, συσκευαστήρια, διακινητές, σημεία λιανικής, σημεία εισόδου κ.τ.λ.). Οι δειγματοληψίες θα διενεργούνται σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στην ΚΥΑ 91972/27.01.03 (Οδηγία 02/63/ΕΚ). Στα πλαίσια του επανελέγχου των παραβατών (follow up), είναι απαραίτητη, η λήψη δειγμάτων ιδίου προϊόντος-ιδίας προέλευσης, από οποιονδήποτε σε προηγούμενο έλεγχο, δείγματα προϊόντων που παρήγαγε ή εισήγαγε βρέθηκαν με υπολείμματα φυτοπροστατευτικών προϊόντων σε επίπεδα ανώτερα των MRLs. Επισημαίνεται ότι θα πρέπει να καταβληθεί κάθε δυνατή προσπάθεια από όλα τα εργαστήρια ελέγχου ώστε τα δείγματα, να αναλύονται όσον το δυνατόν συντομότερα και αν είναι δυνατό αμέσως μετά την άφιξη τους στο εργαστήριο. Για τα αποτελέσματα των εργαστηριακών αναλύσεων των δειγμάτων παρακαλούμε να ενημερώνεται άμεσα η υπηρεσία που διεξήγαγε τη δειγματοληψία για περαιτέρω ενέργειες όταν αυτές απαιτούνται από τη σχετική νομοθεσία. Επιπροσθέτως, όλες οι αναλύσεις θα κοινοποιούνται από τα εργαστήρια, ηλεκτρονικά, στη Διεύθυνση Προστασίας Φυτικής Παραγωγής, στις ηλεκτρονικές διευθύνσεις syg032@minagric.gr και syg046@minagric.gr, ώστε στις περιπτώσεις που διαπιστώνονται εργαστηριακά ευρήματα ύπαρξης υπολειμμάτων να διενεργείται άμεσα η εκτίμηση του βαθμού διατροφικής επικινδυνότητας του προϊόντος για τον καταναλωτή. Οι εκθέσεις δειγμάτων στις οποίες αναφέρεται η σε οποιοδήποτε ύψος ανίχνευση υπολειμμάτων παρακαλούμε να κοινοποιούνται στη υπηρεσία μας πέραν από την ηλεκτρονική και σε έντυπη μορφή (έγγραφο).
Για τον αποτελεσματικότερο συντονισμό του προγράμματος και την εποπτεία του συστήματος ελέγχου παρακαλούνται τα εργαστήρια ελέγχου να αποστέλλουν ηλεκτρονικά στην υπηρεσία μας τριμηνιαία συγκεντρωτική κατάσταση με τα δείγματα (ιστούς) που αναλύθηκαν καθώς και τα εργαστηριακά ευρήματα που προέκυψαν. Το εργαστήριο ελέγχου υπολειμμάτων φυτοπροστατευτικών προϊόντων του Μ.Φ.Ι., επιπλέον των αναλύσεων που θα διεξάγει σύμφωνα με το πρόγραμμα, θα καλύπτει, σε συνεννόηση με τις εμπλεκόμενες αρχές, πρόσθετες ανάγκες ελέγχου που πιθανώς προκύψουν. Επισημαίνουμε, τέλος, ότι τα δείγματα που φτάνουν στα εργαστήρια και δε συνοδεύονται από πληροφοριακό δελτίο δείγματος πλήρως και ορθά συμπληρωμένο καθώς και τα δείγματα που δεν είναι σε καλή κατάσταση, δε θα πρέπει να λαμβάνονται υπόψη από τα αρμόδια εργαστήρια ελέγχου και ως εκ τούτου δε θα αναλύονται. Ο ΠΡΟΪΣΤΑΜΕΝΟΣ ΤΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗΣ