Εθνικά θεματικά δίκτυα. Τοπικό θεματικό δίκτυο: Απορρίμματα: Τα χρήσιμα... άχρηστα. ΚΙΟΥΡΕΛΛΗΣ ΑΛΕΚΟΣ Υπεύθυνος Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης Δ/θμιας Εκπ/σης Ν. Λέσβου Τα Κέντρα Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης αλλά και οι Δ/νσεις Α/θμιας και Β/θμιας Εκπ/σης έχουν την δυνατότητα να ιδρύσουν Πανελλαδικά δίκτυα στα οποία συμμετέχουν σχολικές μονάδες τόσο της Πρωτοβάθμιας όσο και της Δευτεροβάθμιας Εκπ/σης. Το κάθε δίκτυο ασχολείται με ένα συγκεκριμένο περιβαλλοντικό θέμα. Για το σχολικό έτος 2007-08 έχουν εγκριθεί από τη αρμόδια υπηρεσία του ΥΠΕΠΘ και λειτουργούν τα παρακάτω Εθνικά Θεματικά Δίκτυα Π.Ε. 1. «Ήχος και φύση» Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Ποροΐων Τηλ.: 23270-23227, Φαξ: 23270-23223, e-mail: kpeporoi@otenet.gr Ταχ. Δ/νση: Κ. Πορόια Σερρών, Τ.Κ. 62055 2. «Η Θάλασσα» Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Αργυρούπολης Τηλ.: 210-9959250-1, Φαξ: 210-9959251, e-mail: acee@otenet.gr Ταχ. Δ/νση: Μπουμπουλίνας 3, Τ.Κ. 16451 3. «Ελιά» Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Καλαμάτας Τηλ.: 27210-86147, Φαξ: 27210-86147, e-mail: kpekal@otenet.gr Ταχ. Δ/νση: Θουκυδίδου 2, Τ.Κ. 24100 4. «Παραδοσιακοί οικισμοί και φύση» Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Κόνιτσας Τηλ.: 26550-23825, Φαξ: 26550-23903, e-mail: kpekonits@otenet.gr Ταχ. Δ/νση: Κόνιτσα, Τ.Κ. 44100 5. «Βιώσιμες πόλεις Ποιότητα ζωής» Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Αργυρούπολης Τηλ.: 210-9959250-1, Φαξ: 210-9959251, e-mail: acee@otenet.gr Ταχ. Δ/νση: Μπουμπουλίνας 3, Τ.Κ. 16451 6. «Το Δάσος» Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Μουζακίου Τηλ.: 24450-43242, Φαξ: 24450-43363, e-mail: kpemou@otenet.gr Ταχ. Δ/νση: Μουζάκι, Τ.Κ. 43060 7. «Η Ενέργεια στο περιβάλλον του παιδιού» Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Μουζακίου Τηλ.: 24450-43242, Φαξ: 24450-43363, e-mail: kpemou@otenet.gr Ταχ. Δ/νση: Μουζάκι, Τ.Κ. 43060
8. «Οι Πηγές του νερού» Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Σουφλίου Τηλ.: 25540-24383, Φαξ: 25540-24383, e-mail: kpe-soufli@otenet.gr Ταχ. Δ/νση: Μ. Παπαναστασίου 3, Τ.Κ. 68400 9. «Τα λιμάνια της Ελλάδας» Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Δραπετσώνας Τηλ.: 210-4618297, 4624627, Φαξ: 210-4612422 Ταχ. Δ/νση: Μονεμβασιάς 1 Α. Παναγούλη, Τ.Κ. 18648 10. «Θερμαλισμός Οικολογία Πολιτισμός» Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Ελευθερίου Κορδελιού Τηλ.: 2310707150, Φαξ: 231075130, e-mail:kpe-thes@otenet.gr Ταχ. Δ/νση: Α. Παπανδρέπου2, Τ.Κ.56334 11. «Τα ελληνικά ποτάμια στη φύση, στην παράδοση και στον πολιτισμό» Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Θέρμου Τηλ.: 26440-24032, Φαξ: 26440-24032, e-mail: kpe-ther@otenet.gr Ταχ. Δ/νση: Μέγα Δένδρο Θέρμου, Τ.Κ. 30008 12. «Βιοποικιλότητα: το εργαστήρι της ζωής» Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Καστοριάς Τηλ.: 24670-23069, Φαξ: 24670-28815, e-mail: kpekast1@otenet.gr Ταχ. Δ/νση: Γ. Παλαιολόγου 1, Τ.Κ. 52100 13. «Λίμνες» Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Καστοριάς Τηλ.: 24670-23069, Φαξ: 24670-28815, e-mail: kpekast1@otenet.gr Ταχ. Δ/νση: Γ. Παλαιολόγου 1, Τ.Κ. 52100 14. «Ιόνιο: η θάλασσα που μας ενώνει» Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Λιθακιάς Ζακύνθου Τηλ.: 26950-53417, Φαξ: 26950-53418, e-mail: kpezakyn@otenet.gr Ταχ. Δ/νση: Kτίριο Μεσσαλά, Λιθακιά Ζάκυνθος Τ.Κ. 29092 15. «Απορρίματα: Τα χρήσιμα - άχρηστα» Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Έδεσσας Τηλ.: 23810-51337, Φαξ: 23810-21737, e-mail: mail@kpe-edess.pel.sch.gr Ταχ. Δ/νση: Μύλοι Περιοχή Καταρρακτών, 58200 Έδεσσα 16. «Διαχείριση Απορριμάτων - Ανακύκλωση» Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Βερτίσκου Τηλ.: 23940-94000, Φαξ: 23940-94010, e-mail: kpeverti@otenet.gr Ταχ. Δ/νση: ΒερτίσκοςΤ. Κ. 57200 17. «Γεωπριβαλλοντικά και Γεωμυθολογικά μονοπάτια (Το Περιβάλλον στο χώρο και το χρόνο)» Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Στυλίδας Τηλ.: 22380-23121, Φαξ: 22380-23137, e-mail: kpestypa@otenet.gr Ταχ. Δ/νση: Εργατικές Κατοικίες, 35300 Στυλίδα
18. «Άμπελος Πολύτιμον της Μεσογείου Αγαθόν» Συντονιστικός φορέας: Β/θμιας Εκπ/σης Α Αθήνας Τηλ.: 210 9310767, 210-5229997, Φαξ: 210 9310767 e-mail perival@dide-a-ath.att.sch.gr, gpe@dide-d-ath.att.sch.gr Ταχ. Δ/νση: Ομήρου 34 Ν. Σμύρνη, Τ.Κ 17121 19. «Bιομηχανική Κληρονομιά. Αξίες από το παρελθόν παρακαταθήκη για το μέλλον» Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Νάουσας Τηλ.: 23320-25111, Φαξ: 23320-52053, e-mail arapitsa@otenet.gr Ταχ. Δ/νση: Αγίου Νικολάου Τ. Κ. 59200 Νάουσα Τ.Θ. 137 20. Τουρισμός και Περιβάλλον Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Αρχανών Τηλ.: 2810-752970, Φαξ: 2810-752971, e-mail mail@kpe-archan.ira.sch.gr Ταχ. Δ/νση: Πλατεία Νταφώτη, Αρχάνες Ηρακλείου, Τ.Κ. 70100 21. Αειφορική Διαχείριση του Νερού Συντονιστικός φορέας: ΚΠΕ Ελευθερίου Κορδελιού Τηλ.: 2310707150, Φαξ: 231075130, e-mail:kpe-thes@otenet.gr Ταχ. Δ/νση: Α. Παπανδρέπου2, Τ.Κ.56334 22. Οικολογικά Σχολεία Διεύθυνση Β/θμιας Εκπαίδευσης Πειραιά / Τηλ.2810 333772, 2103224944, Fax. 2103225285, www.eepf.gr 23. Φύση χωρίς Σκουπίδια Διεύθυνση Β/θμιας Εκπαίδευσης Ρεθύμνης / Τηλ.2810 26398, 2103224944, Fax. 2103225285, www.eepf.gr 24. Μαθαίνω για τα δάση Διεύθυνση Α/θμιας Εκπαίδευσης Β' Αθήνας / Τηλ. 210 6399597, 2103224944, Fax. 2103225285, www.eepf.gr 25. Πράσινες γωνιές της γειτονιάς μου Διεύθυνση Β/θμιας Εκπαίδευσης Κιλκίς / Τηλ. 23410 29194, 2103224944, Fax. 2103225285, www.eepf.gr 26. Νέοι Δημοσιογράφοι για το Περιβάλλον Διεύθυνση Β/θμιας Εκπαίδευσης Μεσσηνίας / Τηλ. 27210 44588, 2103224944, Fax. 2103225285, www.eepf.gr 27. Το σποράκι πηγή ζωής Διεύθυνση Α/θμιας Εκπαίδευσης Αν. Αττικής / Ελληνική Εταιρεία Τηλ. 210 6047260, 2103225245, Fax. 2103225240, Elet@ellinikietairia.gr
28. Το ποτάμι Διεύθυνση Β/θμιας Εκπαίδευσης Πειραιά / Ελληνική Εταιρεία Τηλ. 210 4132609, 2103225245, Fax. 2103225240, Elet@ellinikietairia.gr Η λειτουργία των δικτύων διέπεται από την 66272/Γ7/ 4-7-2005 Υ.Α. Οι αιτήσεις των σχολείων για συμμετοχή στα Δίκτυα υποβάλλονται στις Συντονιστικές Επιτροπές των Δικτύων. Οι διευθύνσεις Α/θμιας και Β/θμιας εκπ/σης έχουν τη δυνατότητα να ιδρύσουν τοπικό θεματικό δίκτυο στο οποίο μπορούν να συμμετάσχουν σχολικές μονάδες της διεύθυνσης αυτής. Το θέμα με το οποίο ασχολείται ένα τοπικό δίκτυο μπορεί να είναι τοπικού ενδιαφέροντος μπορεί όμως να είναι πανελλαδικού ή και παγκόσμιου ενδιαφέροντος. Ο όγκος των απορριμμάτων που παράγονται στις σύγχρονες καταναλωτικές κοινωνίες αυξάνεται διαρκώς. Το θέμα της διαχείρισης τους είναι ένα από τα σημαντικότερα ζητήματα που απασχολεί όχι μόνο τις τοπικές κοινωνίες αλλά και ολόκληρο τον πλανήτη. Μια τυπική ανάλυση των απορριμμάτων των αστικών κέντρων, δείχνει ότι το 50% περίπου του φορτίου των απορριμματοφόρων αποτελείται από οργανικά υλικά (κατάλοιπα τροφίμων δηλαδή, τα οποία θα μπορούσαν υπό προϋποθέσεις να μετατραπούν σε χρήσιμο λίπασμα και εδαφοβελτιωτικό, ενώ ένα ποσοστό 40% είναι υλικά συσκευασίας (δηλ. χαρτί, γυαλί και μέταλλα). Θεωρητικά λοιπόν το 90% των απορριμμάτων μπορεί να ανακυκλωθεί, ενώ το υπόλοιπο 10% αποτελείται από αδρανή κυρίως υλικά (υφάσματα, ξύλο κλπ), που μπορούν να καταλήξουν σε χώρους διάθεσης χωρίς σοβαρά περιβαλλοντικά προβλήματα. Σημαντικό είναι βέβαια το πρόβλημα της παρουσίας τοξικών (μπαταρίες, φαρμακευτικά παρασκευάσματα, χημικά φωτογραφείων κ.λ.π) στα οργανικά απορρίμματα. Τα τοξικά υλικά στα σκουπίδια δεν επιβαρύνουν μόνο το περιβάλλον (το έδαφος, την ατμόσφαιρα και τα νερά) αλλά δυσκολεύουν και την παραγωγή εδαφοβελτιωτικού (κομπόστ) που μπορεί να παραχθεί είτε σε μικρή είτε σε μεγάλη κλίμακα. Η περιβαλλοντική ευαισθητοποίηση και εκπαίδευση σε θέματα διαχείρισης των απορριμμάτων είναι απολύτως αναγκαία σήμερα για να διασφαλίσει την ποιότητα της δικής μας ζωής, καθώς και εκείνης των επόμενων γενεών. Κάθε πρόγραμμα λοιπόν, που απευθύνεται σε συγκεκριμένη ομάδα (ανάλογα με ηλικία, τόπο διαμονής, ενδιαφέροντα, κλπ.) έχει οπωσδήποτε την αξία του. Η διαπίστωση από τους μαθητές ότι υπάρχουν ίδιες ανάγκες σε θέματα διαχείρισης απορριμμάτων αλλά διαφορετικές προσεγγίσεις και χειρισμοί για κάλυψή τους, της τοπικής κοινωνίας σε σχέση με άλλες, είναι λόγος που συνηγορεί στη δημιουργία δρόμων επικοινωνίας μεταξύ μαθητών σε τοπικό, εθνικό και διεθνές επίπεδο. Μέσα από την ανταλλαγή πληροφοριών και εμπειριών, μπορούν μελλοντικά οι εμπλεκόμενοι να χειριστούν αποτελεσματικότερα την τοπική πραγματικότητα και τα προβλήματά της.
Έτσι η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στοχεύει και πετυχαίνει τη δραστηριοποίηση του ατόμου και των κοινωνιών του στην κατεύθυνση μιας ισορροπημένης σχέσης ανάμεσα στην αναβάθμιση του ανθρώπινου βιοτικού επιπέδου και στη διαχείριση ενός βιώσιμου περιβάλλοντος στο παρόν και στο μέλλον. Αυτό μας οδήγησε στη δημιουργία Τοπικού Δικτύου Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης με τίτλο «Απορρίμματα : Τα χρήσιμα...άχρηστα». ΣΤΟΧΟΙ ΤΟΥ ΔΙΚΤΥΟΥ Υποστήριξη των προγραμμάτων Π.Ε. των σχολείων που συμμετέχουν στο δίκτυο με: παραχώρηση πρωτότυπου- και όχι μόνο- εκπαιδευτικού υλικού προτεινόμενη βιβλιογραφία θεματική επιμόρφωση των συντονιστών εκπαιδευτικών των ομάδων ΠΕ ενεργοποίηση ηλεκτρονικών οδών, δημιουργία κοινών εκδόσεων και συμμετοχή σε κοινές περιβαλλοντικές δράσεις για τη διασύνδεση των σχολείων-μελών του δικτύου. Συνεργασία με τοπικούς, εθνικούς και διεθνείς φορείς, ΟΤΑ, επιστημονικές ενώσεις κλπ. Καλλιέργεια και ανάπτυξη νέας οικολογικής και κοινωνικής συνείδησης στους εμπλεκόμενους μαθητές, φιλικής προς το περιβάλλον ιδιαίτερα σε θέματα που αφορούν στη διαχείριση των απορριμμάτων. Διεθνείς Συνεργασίες με φορείς και σχολεία άλλων χωρών. ΘΕΜΑΤΙΚΕΣ ΕΝΟΤΗΤΕΣ & ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΗ ΘΕΜΑΤΟΛΟΓΙΑ 1. Ανακύκλωση απορριμμάτων. (Γυαλί, Χαρτί, Πλαστικό, Αλουμίνιο, Μέταλλα, Μπαταρίες). Η συμβολή της ανακύκλωσης στην εξοικονόμηση ενέργειας. 2. Ενεργειακή αξιοποίηση απορριμμάτων. Παραγωγή βιοαερίου από την αναερόβια χώνευση -κτηνοτροφικών αποβλήτων ( λύματα από χοιροστάσια, βουστάσια) -βιομηχανικών αποβλήτων και αστικών λυμάτων -αστικών οργανικών απορριμμάτων. 3. Κομποστοποίηση οργανικών υπολειμμάτων 4. Ασφαλή διάθεση απορριμμάτων χωρίς προβλήματα για το περιβάλλον -Υγειονομική ταφή απορριμμάτων
-Αποκατάσταση τοπίου μετά τη λήξη της 5. Ανακύκλωση νερού -Επαναχρησιμοποίηση νερού 6. Πυρηνικά απόβλητα 7. Βιομηχανικά απόβλητα 8. Νοσοκομειακά απόβλητα 9. Επαναχρησιμοποίηση υλικών -Τέχνη και απορρίμματα 10. Διαχείριση χαμένης ενέργειας Τηλεθέρμανση. Το δίκτυο θα συντονίζεται από επιτροπή της οποίας τα μέλη είναι: 1. Θεοδωρίδου Σοφία, πρόεδρο της συντονιστικής επιτροπής του Εθνικού Θεματικού Δικτύου του ΚΠΕ Έδεσσας: «Απορρίμματα: Τα χρήσιμα. άχρηστα», αναπληρώτρια διευθύντρια ΣΕΠΕΔ, προϊσταμένη τμήματος Β αγωγής υγείας και περιβαλλοντικής αγωγής. 2. Βασιλική Χοχλάκα: Εκπρόσωπο του Δήμου Μυτιλήνης. 3. Κιουρέλλη Αλέκο: Υπεύθυνο περιβαλλοντικής εκπαίδευσης Δ/θμιας Εκπ/σης Ν Λέσβου. 4. Πετρέλλη Χαράλαμπο: Καθηγητή του Γ. Πλωμαρίου. 5. Ανδριώτου Σοφία: Δασκάλα του 9 ου Δημοτικού Σχολείου Μυτιλήνης. Πρόεδρος της επιτροπής σύμφωνα με την υπουργική απόφαση 66272/Γ7/4-7-2005 όπως αυτή τροποποιήθηκε με την 127856/Γ7/29-11-06 Υ.Α θα είναι ο υπεύθυνος Περιβαλλοντικής Εκπ/σης της Δ/νσης Δ/θμιας Εκπ/σης Ν. Λέσβου. Η διάρκεια του δικτύου είναι διετής. Για να συμμετάσχει μια σχολική μονάδα στο δίκτυο για το σχολικό έτος 2008-09 πρέπει να συμπληρώσει και να αποστείλει στον Υπεύθυνο Περιβαλλοντικής Εκπ/σης της Β/θμιας Εκπ/σης σχετική αίτηση. Αν θέλει να συνεργαστεί με το δίκτυο και για το σχολ. έτος 2009-10 θα πρέπει να υποβάλλει εκ νέου αίτηση. Υποχρέωση της σχολικής μονάδας που θα συμμετάσχει στο δίκτυο είναι να στείλει στη συντονιστική επιτροπή στο τέλος της σχολικής χρονιάς εργασία σχετική με τη θεματολογία του δικτύου. Μυτιλήνη 4 Σεπτεμβρίου 2008