ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Συντομογραφίες...1 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ανασκόπηση Νομοθετικών Απαιτήσεων των αναγνωρισμένων ομάδων-στόχων του προγράμματος... ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α Κανονισμός REACH για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων...1 2. Εναρμόνιση με τον Κανονισμό REACH...2 3. Νομοθετικές απαιτήσεις χρηστών για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων στην Ελλάδα σύμφωνα με τον Κανονισμό REACH...3 3.1 Εμπλεκόμενες ομάδες στον Κανονισμό REACH...11 3.1.1 Νομοθετικές υποχρεώσεις των ομάδων στόχων του έργου εξαιρουμένων των αρμόδιων αρχών...12 3.1.2 Νομοθετικές Απαιτήσεις Αρμόδιων Αρχών...16 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Β Κανονισμός CLP για την ταξινόμηση, την επισήμανση και τη συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων...1 2. Εναρμόνιση με τον Κανονισμό CLP......2 3. Νομοθετικές απαιτήσεις χρηστών για την ταξινόμηση, επισήμανση και συσκευασία των ουσιών και μειγμάτων στην Ελλάδα σύμφωνα με τον Κανονισμό CLP...4 αρχών...6 3.2 Νομοθετικές Απαιτήσεις Αρμόδιων Αρχών...14 3.3 Νομοθετικές Απαιτήσεις άλλων χρηστών - ομάδων στόχων του έργου...16 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Γ Ευρωπαϊκή Συμφωνία ADR για την οδική μεταφορά πετρελαιοειδών και άλλων επικίνδυνων ουσιών...1 2. Η Οδηγία 2008/68/ΕΚ για τις εσωτερικές μεταφορές επικίνδυνων εμπορευμάτων (ενσωμάτωση των Κανονισμών ADR και RID)...2 2.1 Εναρμόνιση της Ελλάδας με την Οδηγία 2008/68/ΕΚ και τη Συμφωνία ADR...3 3. Νομοθετικές απαιτήσεις χρηστών για την ασφαλή οδική μεταφορά πετρελαιοειδών και άλλων επικίνδυνων ουσιών σύμφωνα με τη Συμφωνία ADR...4 i
αρχών...8 3.2 Νομοθετικές Υποχρεώσεις Αρμόδιων αρχών...27 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Δ Κανονισμός RID για τις διεθνείς σιδηροδρομικές μεταφορές επικίνδυνων εμπορευμάτων...1 2. Η Οδηγία 2008/68/ΕΚ για τις εσωτερικές μεταφορές επικίνδυνων εμπορευμάτων (ενσωμάτωση των Κανονισμών ADR και RID)...3 2.1 Εναρμόνιση της Ελλάδας με την Οδηγία 2008/68/ΕΚ και τον Κανονισμό RID...4 3. Νομοθετικές απαιτήσεις χρηστών για την ασφαλή σιδηροδρομική μεταφορά πετρελαιοειδών και άλλων επικίνδυνων ουσιών σύμφωνα με τον Κανονισμό RID......5 αρχών...9 3.2 Νομοθετικές Υποχρεώσεις Αρμόδιων αρχών...22 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ε Διεθνής Ναυτιλιακός Κώδικας Μεταφοράς Συσκευασμένων επικινδύνων ουσιών του Διεθνούς Ναυτιλιακού Οργανισμού IMO (IMDG Code)...1 2. Η Θαλάσσια Ρύπανση και οι Διεθνείς Συμβάσεις...2 3. Ο Διεθνής Ναυτιλιακός Κώδικας Μεταφοράς Συσκευασμένων Επικινδύνων Ουσιών (IMDG)...4 3.1 Γενικές διατάξεις, ορισμοί και εκπαίδευση (Μέρος 1 του IMDG)...7 3.2 Ταξινόμηση επικίνδυνων ουσιών και μειγμάτων (Μέρος 2 του IMDG)...12 3.3 Λίστα Επικίνδυνων Εμπορευμάτων Dangerous Goods List (DGL) (Μέρος 3 του IMDG)...15 3.4 Προδιαγραφές συσκευασίας και δεξαμενών (Μέρος 4 του IMDG)...17 3.5 Διαδικασίες Μεταφοράς (Μέρος 5 του IMDG)...18 3.6 Διατάξεις για την κατασκευή και δοκιμή των υπο πίεση δοχείων, συσκευασιών, ενδιάμεσων εμπορευματοκιβωτίων για χύμα μεταφορά (IBCs), μεγάλων συσκευασιών, φορητών δεξαμενών, πολλαπλών στοιχείων εμπορευματοκιβωτίων αερίων (MEGCs) και βυτιοφόρων οχημάτων (Μέρος 6 του IMDG)...20 3.7 Διατάξεις που αφορούν στις διαδικασίες μεταφοράς (Μέρος 7 του IMDG)...21 4. Νομοθετικές υποχρεώσεις Αρμόδιων Αρχών...22 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Ι...24 ii
1. Διεθνείς Συμβάσεις προστασίας του θαλάσσιου περιβάλλοντος (όχι μονο στα πλαίσια των μεταφορών) που έχει κυρώσει η Ελλάδα...24 2. Ενημερωτικοί Εγκύκλιοι του ΥΕΝ που αφορούν ειδικά και επικίνδυνα φορτία...27 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙ...30 Άμεση πληροφορία που πρέπει να παρέχουν πλοία που εξυπηρετούν τακτικές γραμμές και μεταφέρουν επικίνδυνα ή ρυπογόνα εμπορεύματα (υπό προϋποθέσεις-βλ. Νομοθετικές υποχρεώσεις)...30 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙΙΙ...30 Σχετική Πληροφορία Έκθεσης Επιθεώρησης Πλοίου...30 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΙV...31 Μέτρα τα οποία μπορούν να λαμβάνουν τα κράτη μέλη δυνάμει του διεθνούς δικαίου (σώμφωνα με το Παράρτημα ΙΙΙ της Οδηγίας 93/75/ΕΟΚ)...31 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ V...32 Ορισμοί που χρησιμοποιούνται από τον IMDG...32 ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΣΤ Νομοθεσία SEVESO για την Πρόληψη των Κινδύνων από Βιομηχανικά Ατυχήματα...1 1. Η Οδηγία SEVESO...1 2. Η Οδηγία SEVESO ΙΙ...2 3. Εναρμόνιση της Ελληνικής νομοθεσίας με την Οδηγία SEVESO II...5 4. Περιεχόμενα της Οδηγίας SEVESO II και νομοθετικές υποχρεώσεις χρηστών...5 5. Η Οδηγία SEVESO ΙΙΙ...13 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Ζ Νομοθετικό Πλαίσιο για την ασφαλή μεταφορά και διαχείριση πετρελαιοειδών και άλλων επικίνδυνων ουσιών (Λίστα νομοθεσίας & προτύπων)...1 1. ΔΥΙΛΙΣΤΗΡΙΑ / ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ - ΠΕΤΡΟΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ...1 1.1 Πυροπροστασία - Εγκαταστάσεις αποθήκευσης (πετρελαιοειδών και λοιπών επικίνδυνων ουσιών)...1 1.2 Πυροπροστασία Διυλιστήρια...1 1.3 Ατυχήματα Μεγάλης Έκτασης...1 1.4 Ατμοσφαιρική Ρύπανση...2 1.5 Επικίνδυνα Απόβλητα...2 1.6 Υγρά απόβλητα - Προστασία υδάτινων πόρων...3 iii
1.7 Χημικές ουσίες...4 1.7.1 Καταχώρηση, αξιολόγηση αδειοδότηση και περιορισμού χημικών προϊόντων (Κανονισμός REACH)...4 1.7.2 Ταξινόμηση, επισήμανση και συσκευασία των ουσιών και των μειγμάτων (Κανονισμός CLP)...5 1.8 Πρότυπα Κατασκευής και Λειτουργίας Εξοπλισμού...6 1.9 Διαχειριστικά Πρότυπα...7 2. ΠΡΑΤΗΡΙΑ ΚΑΥΣΙΜΩΝ...8 2.1 Ίδρυση & Λειτουργία Πρατηρίων Καυσίμων...8 2.2 Επιθεωρήσεις/ έλεγχος Πρατηρίων...8 2.3 Ατμοσφαιρική Ρύπανση...9 2.4 Υγρά Απόβλητα - Προστασία Υδάτινων Πόρων...9 2.5 Επικίνδυνα Απόβλητα...9 2.6 Πυροπροστασία...9 3. ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΧΥΜΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ Ή ΧΥΜΑ ΥΓΡΩΝ ΧΗΜΙΚΩΝ Ή ΧΥΜΑ ΥΓΡΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΑΕΡΙΩΝ ΜΕ ΔΕΞΑΜΕΝΟΠΛΟΙΑ...11 3.1 Διεθνείς Κώδικες, Συμβάσεις και Πρότυπα για την ασφαλή μεταφορά επικίνδυνων ουσιών...11 3.2 Διεθνείς Συμβάσεις και Πρότυπα για την προστασία του περιβάλλοντος...11 3.3 Διεθνείς Κώδικες Κατασκευής για Δεξαμενόπλοια...11 3.4 Ασφάλεια σε πλοία και λιμένες (ISPS Code)...11 3.5 Διεθνείς Οδηγοί για την ασφαλή μεταφορά και διαχείριση πετρελαιοειδών (πρέπει να φέρονται σε δεξαμενόπλοια άνω των 500 κόρων ολικής χωρητικότητας καθώς και στις εγκαταστάσεις που φορτώνουν, εκφορτώνουν ή αγκυροβολούν τα δεξαμενόπλοια αυτά)...11 4. ΕΝΑΡΜΟΝΙΣΗ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΜΕ ΤΟΥΣ ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΚΩΔΙΚΕΣ ΚΑΙ ΣΥΜΒΑΣΕΙΣ - ΦΟΡΤΩΣΗ/ ΕΚΦΟΡΤΩΣΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ ΣΕ ΛΙΜΕΝΙΚΕΣ ΕΓΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ ΚΑΙ ΘΑΛΑΣΣΙΑ ΜΕΤΑΦΟΡΑ...12 4.1 Ασφαλής φόρτωση/ εκφόρτωση και μεταφορά πετρελαιοειδών (μεταφορά χύδην)...12 4.2 Επιθεώρηση πλοίων (των υπό ξένη σημαία πλοίων σε ελληνικό λιμένα/ τερματικό σταθμό)...12 4.3 Κανόνες και πρότυπα επιθεώρησης και ελέγχου πλοίων...12 4.4 Πυροπροστασία πλοίων...13 4.5 Πρότυπα κατασκευής και εξοπλισμού πλοίων...13 iv
4.6 Προστασία Θαλάσσιου Περιβάλλοντος...13 4.7 Διεθνής Σύμβαση MARPOL του 1973 για την πρόληψη της ρύπανσης από πλοία όπως τροποποιήθηκε με το Πρωτόκολλο του 1978...14 4.8 Ασφάλεια σε πλοία και λιμένες (ISPS Code)...16 5. ΟΔΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ - ΠΕΤΡΟΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ...17 6. ΣΙΔΗΡΟΔΡΟΜΙΚΗ ΜΕΤΑΦΟΡΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΩΝ - ΠΕΤΡΟΧΗΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ...19 ΚΕΦΑΛΑΙΟ Η Μεταφορά και Διανομή Φυσικού Αερίου Νομοθεσία...1 2. Τεχνικός Κανονισμός Συστήματα Μεταφοράς Φυσικού Αερίου με μέγιστη πίεση λειτουργίας άνω των 16 bar...1 Βιβλιογραφία... v