ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΚΑΤΑΡΤΙΣΗΣ ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΑΣ "" 1 η ΠΕΡΙΟΔΟΣ 2011
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΥ 1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ (Job Profile)...4 2. ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ (Task Analysis)...5 3. Εξετάσεις Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης.6 3.1 Το θεωρητικό µέρος των εξετάσεων...7 3.1.1 Διαδικασία...7 α) Σκοπός...7 β) Περιεχόμενο εξέτασης...7 γ) Διαδικασία εξέτασης...7 δ) Διάρκεια εξετάσεων...8 3.1.2 Στοχοθεσία εξεταστέας ύλης...8 3.2 Το πρακτικό µέρος εξετάσεων... 13 3.2.1 Διαδικασία... 13 α) Σκοπός... 13 β) Περιεχόμενο εξέτασης... 13 γ) Διαδικασία εξέτασης... 13 δ) Διάρκεια εξετάσεων... 13 3.2.2 Στοχοθεσία εξεταστέας ύλης... 14 4. ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ...15 Α. ΣΕΝΑΡΙΟ ΠΡΩΤΟΤΥΠΗΣ ΓΡΑΦΗΣ / FICTION... 15 Β. ΣΕΝΑΡΙΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ... 16 Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΗ... 17. ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ... 18 Ε. ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΙΣΘΗΤΙΚΩΝ ΘΕΩΡΙΩΝ... 20 ΣΤ. ΘΕΩΡΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ... 21 Ζ. ΗΧΟΛΗΨΙΑ... 22 Σελίδα 2 από 32
Η. ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΚΑΜΕΡΑ - ΦΩΤΙΣΜΟΣ... 23 Θ. ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ... 24 Ι. ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ... 25 Κ. ΚΡΙΤΙΚΗ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΚΑΙ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ... 26 Λ. ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΗΘΟΠΟΙΩΝ... 27 Μ. ΘΕΩΡΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ... 28 Ν. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΕΧΝΗΣ... 29 Ξ. ΜΟΝΤΑΖ... 30 Ο. ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΚΑΙ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ... 31 Σελίδα 3 από 32
1. ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΟΣ (Job Profile) Ο κάτοχος διπλώµατος Ι.Ε.Κ. στην ειδικότητα του Σκηνοθέτη, έχει πιστοποιήσει γνώσεις, δεξιότητες και επαγγελµατική συµπεριφορά, που τον καθιστούν ικανό να εργαστεί µε σχέση εξαρτηµένης ή µη εργασίας στο χώρο των ΜΜΕ. Οι τοµείς στους οποίους µπορεί να απασχοληθεί είναι οι κινηµατογραφικές και τηλεοπτικές παραγωγές, οι παραγωγές πολυµέσων και κάποιες ραδιοφωνικές εκποµπές. Ο σκηνοθέτης πρέπει να µπορεί να συντονίσει και να κατευθύνει τις προσπάθειες όλων των καλλιτεχνικών και τεχνικών συντελεστών, που έχουν σαν σκοπό την παραγωγή ενός οπτικοακουστικού προϊόντος, το οποίο είτε είναι προσωπικό του όραµα είτε εκτέλεση µιάς ιδέας που του έχει δοθεί. Πρέπει να γνωρίζει άριστα την τεχνική του κινηµατογράφου. Πρέπει ακόµη να έχει µια γενικότερη καλλιέργεια και µόρφωση που έχει να κάνει µε την αισθητική, τη φιλοσοφία,τηνιστορίατέχνηςκαι κινηµατογράφου, την επικοινωνία, τη δραµατουργία, την τεχνική του σεναρίου, αλλά να είναι και ευαίσθητος δέκτης των µηνυµάτων του κοινωνικού περιβάλλοντός του - άµεσου ή ευρύτερου - ώστε αν επιθυµεί, να µπορεί να το αποδώσει µέσω της τέχνης του. Επίσης πρέπει να έχει κάποιες βασικές γνώσεις της τεχνολογίας των Η/Υ, καθώς και των διαδικασιών παραγωγής, αφού το αντικείµενο της εργασίας του είναι άµεσα συνυφασµένο µε µία τέχνη, η οποία στηρίζει τα εκφραστικά της µέσα στην τελευταία λέξη της τεχνολογίας. Ο σκηνοθέτης, κατά την άσκηση του έπαγγελµατός του, πραγµατοποιεί τις παρακάτω εργασίες: -Σκηνοθετεί ταινίες µεγάλου µήκους για τον κινηµατογράφο και την τηλεόραση. -Σκηνοθετεί ταινίες µικρού µήκους για τον κινηµατογράφο και την τηλεόραση. -Σκηνοθετεί σειρές τηλεοπτικές. -Σκηνοθετεί ντοκιµαντέρ για τον κινηµατογράφο και την τηλεόραση. -Σκηνοθετεί ειδησεογραφικές εκποµπές για τη τηλεόραση. -Σκηνοθετεί ψυχαγωγικές εκποµπές (µουσικές, τηλεπαιχνίδια κλπ.) -Σκηνοθετεί τη ζωντανή µετάδοση γεγονότων (αθλητικών, πολιτικών συγκεντρώσεων κλπ). -Σκηνοθετεί διαφηµίσεις, video clips κλπ. -Καλύπτει τον καλλιτεχνικό τοµέα παραγωγής πολυµέσων. -Συµµετέχει στην συγγραφή σεναρίου. - ιδάσκει το µάθηµα της σκηνοθεσίας σε σχολές επιπέδου Ι.Ε.Κ. ή κατώτερες. Σελίδα 4 από 32
2. ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ (Task Analysis) Ο Σκηνοθέτης τηλεόρασης θα πρέπει να γνωρίζει: Χαρακτηρολογία - ψυχολογία ηρώων. Τις ιδιαιτερότητες της συγγραφής ενός σεναρίου (αρχές σεναριακής δοµής- αφηγηµατικές τεχνικές- τρόποι και στάδια ανάπτυξης του σεναρίου), καθώς και τις ιδιαιτερότητες του σεναρίου ντοκιµαντέρ. Τα στάδια παραγωγής, τις ειδικότητες, και την σχέση τους µε τον σκηνοθέτη. Την προεργασία, οργάνωση και εκτέλεση µιας παραγωγής καθώς και τις ιδιαιτερότητες των διαφορετικών τηλεοπτικών ειδών. Τις αρχές της σκηνοθεσίας, την χρήση των τεχνικών µέσων και την κατεύθυνση του έµψυχου δυναµικού (ηθοποιοί - τεχνικοί - συνεργάτες). Την ιστορία των αισθητικών θεωριών. Τη θεωρία της επικοινωνίας, τις βασικές λειτουργίες της και τα µοντέλα µαζικής επικοινωνίας. Τις βασικές αρχές της ακουστικής καθώς και τις βασικές αρχές της λήψης και επεξεργασίας του ήχου. Τις βασικές αρχές της οπτικής καθώς και της λειτουργίας της τηλεοπτικής κάµερας και των φωτιστικών σωµάτων. Τις βασικές αρχές της αισθητικής και την γλώσσα του κινηµατογράφου. Τις βασικές αρχές της δηµοσιογραφίας. Την λειτουργία, ιστορία και γραφή της κριτικής. Τις τεχνικές της προσέγγισης ενός ρόλου, της υποκριτικής καθώς και της κατεύθυνσης του ηθοποιού. Τις τεχνικές ιδιαιτερότητες και διάφορες του κινηµατογράφου από την τηλεόραση. Την ιστορία της τέχνης. Τα µηχανήµατα και τις βασικές αρχές του µοντάζ. Την ιστορία του κινηµατογράφου και της τηλεόρασης. Σελίδα 5 από 32
3. Εξετάσεις Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης Για την απόκτηση του Διπλώματος Ι.Ε.Κ. της ειδικότητας Σκηνοθέτης πρέπει να ικανοποιηθούν οι παρακάτω προϋποθέσεις: α) Επιτυχής ολοκλήρωση της φοίτησης στο Ι.Ε.Κ. και απόκτηση της βεβαίωσης επαγγελματικής κατάρτισης. β) Επιτυχία στο Θεωρητικό Μέρος των εξετάσεων πιστοποίησης επαγγελματικής κατάρτισης. γ) Επιτυχία στο Πρακτικό Μέρος των εξετάσεων πιστοποίησης επαγγελματικής κατάρτισης. Για το σκοπό αυτό, στον Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π., συγκροτείται Κεντρική Εξεταστική Επιτροπή Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Κ.) που έχει ως έργο την ευθύνη για την ομαλή και αδιάβλητη διεξαγωγή των εξετάσεων, την εποπτεία, κατεύθυνση και συντονισμό του έργου των Περιφερειακών Εξεταστικών Επιτροπών Πιστοποίησης (Π.Ε.Ε.Π.). Οι Π.Ε.Ε.Π. έχουν ως έργο την οργάνωση και εφαρμογή των διαδικασιών των σχετικών με τις εξετάσεις στην περιφέρειά τους με βάση τις εκάστοτε ισχύουσες αποφάσεις του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. και τις οδηγίες της Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Κ. Η Πιστοποίηση Επαγγελματικής Κατάρτισης βασίζεται σε τελικές εξετάσεις Θεωρητικού και Πρακτικού Μέρους, που διεξάγονται σε εθνικό επίπεδο με βάση τον ισχύοντα, κατά την διεξαγωγή των εξετάσεων, Κανονισμό Κατάρτισης κάθε ειδικότητας. Οι ενδιαφερόμενοι που απέτυχαν, μπορούν να συμμετέχουν εκ νέου στις Εξετάσεις Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης χωρίς περιορισμό, οποτεδήποτε αυτές διεξάγονται. Εξετασθείς, ο οποίος πέτυχε στο Πρακτικό ή Θεωρητικό Μέρος των εξετάσεων κατοχυρώνει την επιτυχία του στο μέρος αυτό για τις έξι (6) επόμενες διαδοχικές εξεταστικές περιόδους, κατά τη διάρκεια των οποίων συμμετέχει μόνο στις εξετάσεις του μέρους στο οποίο απέτυχε. Αν μέσα στο χρονικό διάστημα των έξι (6) επόμενων διαδοχικών εξεταστικών περιόδων δεν πετύχει και στη δεύτερη δοκιμασία, υποχρεούται, εφ' όσον επιθυμεί να καταστεί κάτοχος Διπλώματος ή Πιστοποιητικού, να επαναλάβει εκ νέου και τα δύο (2) μέρη των Εξετάσεων Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης (Θεωρητικό και Πρακτικό) με νέα αίτηση και νέα δικαιολογητικά, με βάση τις προϋποθέσεις που ισχύουν κατά το χρόνο υποβολής της νέας αυτής αίτησης. Σελίδα 6 από 32
3.1 Το θεωρητικό µέρος των εξετάσεων 3.1.1 Διαδικασία α) Σκοπός Με τη δοκιμασία του Θεωρητικού Μέρους επιδιώκεται η διαπίστωση αν ο απόφοιτος του Ι.Ε.Κ. κατέχει και είναι ικανός να χρησιμοποιεί, σε συγκεκριμένες επαγγελματικές εφαρμογές, τις θεωρητικές γνώσεις που απαιτούνται για την άσκηση του επαγγέλματος. β) Περιεχόμενο εξέτασης Η γραπτή δοκιμασία γίνεται με ερωτήσεις που προκύπτουν από το περιεχόμενο της προβλεπόμενης στοχοθεσίας του Θεωρητικού Μέρους και μπορεί να περιέχει θέματα από όλα τα γνωστικά αντικείμενα (μαθήματα) που περιέχονται στην εξεταζόμενη θεματική ενότητα ή μέρος αυτών. Τα γραπτά είναι ανώνυμα κατά τη συλλογή και βαθμολόγηση μετά από επικάλυψη των ονομάτων των υποψηφίων. γ) Διαδικασία εξέτασης Το πρόγραμμα εξέτασης για το Θεωρητικό Μέρος ανακοινώνεται στην ιστοσελίδα του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. και αναρτάται στην έδρα της αρμόδιας Π.Ε.Ε.Π., μετα από έγκριση της Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Κ και του Δ.Σ. του Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π.. Η Κ.Ε.Ε.Π.Ε.Κ. διαβιβάζει τα θέματα που κληρώθηκαν στις Επιτροπές Εξεταστικών Κέντρων με τον προσφορότερο και ασφαλέστερο, κατά την κρίση της, τρόπο. Οι υποψήφιοι καλούνται να απαντήσουν σε όλα τα θέματα που τους έχουν τεθεί. Μετά την εξάντληση του χρονικού ορίου αποχώρησης οι υποψήφιοι παραδίδουν τα γραπτά τους στους επιτηρητές οι οποίοι παρουσία του υποψηφίου καλύπτουν το μέρος του γραπτού που φέρει τα στοιχεία του υποψηφίου, με αδιαφανές κάλυμμα (αυτοκόλλητο). Κάθε γραπτό δοκίμιο αξιολογείται από δυο (2) βαθμολογητές. Η αξιολόγηση γίνεται με βάση την βαθμολογική κλίμακα από 1 20. Ως «Επιτυχών» στο Θεωρητικό Μέρος θεωρείται αυτός που βαθμολογήθηκε με βαθμό δέκα (10) έως είκοσι (20). Ο τελικός βαθμός προκύπτει από το άθροισμα των βαθμών των δυο (2) βαθμολογητών διαιρούμενος δια του δυο (2). Η βαθμολόγηση γίνεται με ακέραιο βαθμό. Αν μετά τη διαίρεση του αθροίσματος των βαθμών των δυο (2) βαθμολογητών προκύπτει δεκαδικός αριθμός, ο βαθμός αυτός στρογγυλοποιείται στον αμέσως επόμενο (εάν το δεκαδικό στοιχείο είναι > 0.5) ή προηγούμενο (εάν το δεκαδικό στοιχείο είναι < 0.5) ακέραιο βαθμό. Γραπτό δοκίμιο των Εξετάσεων Πιστοποίησης Επαγγελματικής Κατάρτισης, αναβαθμολογείται μόνο στην περίπτωση που η διαφορά βαθμολογίας μεταξύ του πρώτου και του δεύτερου βαθμολογητή είναι μεγαλύτερη των τριών (3) μονάδων, από μέλος της οικείας ομάδας αναβαθμολογητών το οποίο ορίζει η Επιτροπή του Βαθμολογικού Κέντρου. Ο τελικός βαθμός στην περίπτωση αναβαθμολόγησης, προκύπτει από το άθροισμα των τριών Σελίδα 7 από 32
βαθμών διαιρούμενο δια του τρία (3). Επανεξέταση ή αναβαθμολόγηση πέραν της ανωτέρω προβλεπόμενης δεν επιτρέπεται. Η αξιολόγηση των γραπτών δοκιμίων γίνεται με αντικειμενική και δίκαιη κρίση και δεν επιτρέπεται αιτιολόγηση από τον βαθμολογητή ή τον αναβαθμολογητή. δ) Διάρκεια εξετάσεων Η εξέταση του Θεωρητικού Μέρους διαρκεί τρεις (3) ώρες. 3.1.2 Στοχοθεσία εξεταστέας ύλης Για την πιστοποίηση της επαγγελματικής ικανότητας, κατά το Θεωρητικό Μέρος, οι υποψήφιοι της ειδικότητας Σκηνοθέτης εξετάζονται σε γενικά θέματα επαγγελματικών γνώσεων και ικανοτήτων και επίσης σε ειδικές επαγγελματικές γνώσεις και ικανότητες, που περιλαμβάνονται αποκλειστικά στη στοχοθεσία του Θεωρητικού Μέρους της ειδικότητας. Α. Για τη συγγραφή σεναρίου πρωτότυπης γραφής (fiction) θα πρέπει να γνωρίζει: -Τι είναι σενάριο. Ιδιαιτερότητες και διαφορές του από τα άλλα είδη γραπτού λόγου. -Τρόπους και στάδια ανάπτυξης της σεναριακής γραφής. -Την θεµελιώδη σεναριακή δοµή. Αρχή -µέση -τέλος. -Τον τρόπο δηµιουργίας χαρακτήρων - ηρώων. -Την έννοια της σύγκρουσης. -Την έννοια της πλοκής. Την κλιµάκωση. Το suspense; -Την έννοια της κρίσιµης σκηνής. -Την έννοια της δεύτερης ιστορίας (sub-plot). -Τη σχέση ιστορίας και αφήγησης. -Την σηµασία των στοιχείων που συνθέτουν την αφηγηµατική δοµή. Πράξη, σκηνή, σεκάνς κλπ. -Την δηµιουργία χαρακτήρων από πραγµατικά στοιχεία και τη µετάπλασή τους σε φανταστικούς ήρωες: πρωτεύοντες ή δευτερεύοντες. -Τις βασικές αφηγηµατικές τεχνικές που δηµιουργούν ρυθµό και ατµόσφαιρα. -Τα βασικά είδη του σεναρίου, τόσο ως προς τον αριθµό και τη διάρκεια, όσο και ως προς το περιεχόµενο. -Τις διαφορές κινηµατογράφου, λογοτεχνίας και θεάτρου. -Τον τρόπο να «διαβάζει» και να αποδίδει (διασκευάζει) µε το δικό του βλέµµα το, λογοτεχνικό ή θεατρικό έργο, προσθέτοντας, αφαιρώντας, δηµιουργώντας. -Τις διαφορές ανάµεσα στην κινηµατογραφική και τηλεοπτική προσαρµογή. -Τη σχέση προφορικού-γραπτού λόγου. -Την πολυσηµία του προφορικού λόγου και τη σχέση του µε το σώµα, το χώρο και το χρόνο. -Τη σχέση των διαλόγων µε το χαρακτήρα. -Τα είδη διαλόγου. - Την έννοια της φυσικότητας σε ένα διάλογο. Σελίδα 8 από 32
-Τη χρήση του διαλόγου σαν εκφραστικό µέσο στον κινηµατογράφο και την τηλεόραση. Β. Για να γράψει ένα σενάριο ντοκιµαντέρ θα πρέπει να γνωρίζει: -Τη σηµασία της προσωπικής µατιάς του δηµιουργού, πάνω στην αντικειµενική πραγµατικότητα. -Να έχει κατανοήσει ότι τα όρια µεταξύ της καταγραφής (ντοκιµαντέρ) και της κατασκευής (fiction) είναι ασαφή. -Τα διάφορα είδη ντοκιµαντέρ όσον αφορά το περιεχόµενο, αλλά και τη µορφή τους, καθώς και τον ειδικό τρόπο µε τον οποίο τα προσεγγίζει. -Τη σχέση του µε τον σκηνοθέτη. -Τον τρόπο διεξαγωγής έρευνας και χρήσης του αρχειακού υλικού. Γ. Για την παραγωγή θα πρέπει να γνωρίζει: -Τα στάδια της παραγωγής. -Τις βασικές ειδικότητες. -Την κάµερα και τις βασικές αρχές λειτουργίας της. -Βασικές αρχές της τεχνικής του φωτισµού και του ήχου. -Βασικές αρχές του post production.. Για τη σκηνοθεσία, θα πρέπει να γνωρίζει: -Πως γίνεται η προεργασία. -Το πλάνο και τα µεγέθη του. -Το ντεκουπάζ. -Την σκηνοθετική χρήση της κάµερας. -Βασικούς κανόνες της οπτικής συνέχειας (ρακόρ ή Visual continuity) και του µοντάζ. -Γενική θεωρία του άξονα. -Κινήσεις κάµερας. -Φακούς και χρήση τους. -Ηχητική µπάντα. -Κάστινγκ. -Post production. -Μοντάζ. -Κώδικες κινηµατογραφικής στίξης. (dissolve, fade, wipe, κλπ.). -Πολυµέσα. -Πολυκάµερο σύστηµα. -Σκηνοθεσία ενηµερωτικών εκποµπών και talk shows. - ελτίο ειδήσεων. -Ρεπορτάζ. -Τεχνικές συνέντευξης. -Ζωντανές εκποµπές. - ιαφήµιση, video clips. Ε. Για την ιστορία αισθητικών θεωριών θα πρέπει να γνωρίζει: Σελίδα 9 από 32
-Βασικά στοιχεία της ιστορίας των αισθητικών θεωριών (Πλάτων, Αριστοτέλης, Ελληνικός και ρωµαϊκός κλασσικισµός, µεσαίωνας, αναγέννηση, διαφωτισµός, 19 ος αιώνας, σύγχρονες τάσεις). ΣΤ. Για τη θεωρία της επικοινωνίας θα πρέπει να γνωρίζει: -Προσδιορισµό του όρου «επικοινωνία». -Βασικές λειτουργίες της επικοινωνίας. -Μοντέλα µαζικής επικοινωνίας. -Σχολές επικοινωνίας. -Θεωρητική προσέγγιση των ΜΜΕ. -Σχέση τηλεόρασης, κατανάλωσης, εµπορευµατικών µορφών. -Μεταβολές. Ζ. Για την ηχοληψία θα πρέπει να γνωρίζει: -Βασικές αρχές ακουστικής. -Συστήµατα εγγραφής ήχου. -Λήψη ήχου στον κιν/φο και την τηλεόραση. -Επεξεργασία ήχου. Η. Για την τηλεοπτική κάµερα και τον φωτισµό θα πρέπει να γνωρίζει: -Βασικές αρχές οπτικής. -Φωτιστικά σώµατα. -Φωτιστικές θεωρίες. -Είδη κάµερας και βασικά µέρη της. Θ. Για την αισθητική θα πρέπει να γνωρίζει: -Βασικές αρχές της αισθητικής (έννοια του ωραίου, πολιτισµός, τέχνη κλπ.) -Στοιχεία κινηµατογραφικής γλώσσας. -Στοιχεία εικαστικής σύνθεσης, (ζωγραφική). -Ο ρυθµός, η σύνθεση. -Η αισθητική του µοντάζ (σχολές). -Τα υπόλοιπα στοιχεία (φως, σκηνικά, κουστούµια κλπ). -Η εκτός πεδίου (off) δραµατοποίηση. -Ο ήχος και η σιωπή. Η αντίστιξη. Ι. Για τις βασικές αρχές δηµοσιογραφίας θα πρέπει να γνωρίζει: -Εξόρυξη της είδησης. -Στάδια δηµοσιογραφικής έρευνας. -Ρεπορτάζ και συνέντευξη. -Το ιδιωτικό και η παρέµβασή του. -Αρχείο. Σελίδα 10 από 32
Κ. Για την κριτική κινηµατογράφου και τηλεόρασης θα πρέπει να γνωρίζει: -Τα βασικά κινηµατογραφικά είδη: ντοκιµαντέρ, γουέστερν, φιλµ νουάρ, µελόδραµα, κωµωδία, φανταστικός κινηµατογράφος. -Ιστορία, αναγκαιότητα και είδη κριτικής. -Κριτική της κριτικής. -Τρόποι γραφής της κριτικής. -Λειτουργία της κριτικής στο χώρο του θεάµατος. Λ. Για τη διεύθυνση ηθοποιών θα πρέπει να γνωρίζει: -Την τεχνική της προσέγγισης ενός ρόλου από τον ηθοποιό. -Τις τεχνικές της υποκριτικής και του λόγου. -Την τεχνική της καθοδήγησης του ηθοποιού από τον σκηνοθέτη. -Τις ιδιαιτερότητες της τεχνικής του ηθοποιού, στον κινηµατογράφο και την τηλεόραση. Μ. Για τη θεωρία κινηµατογράφου θα πρέπει να γνωρίζει: -Τις ιδιαιτερότητες των υλικών καταγραφής (φιλµ) που χρησιµοποιεί ο κινηµατογράφος. -Τα είδη των φιλµ και τις διαφορετικές χρήσεις τους. -Τις τεχνικές λήψης εικόνας και ήχου στον κινηµατογράφο. -Τη διαδικασία του κινηµατογραφικού µοντάζ. -Τη διαδικασία της εργαστηριακής επεξεργασίας του φιλµ από το τέλος των - γυρισµάτων µέχρι την τελική προβολή. -Τις βασικές αρχές λειτουργίας της µηχανής προβολής. Ν. Για την ιστορία τέχνης θα πρέπει να γνωρίζει: -Την εξέλιξη της τέχνης από την αρχαιότητα µέχρι την Αναγέννηση, το Μπαρόκ και το Ροκοκό. -Τα βασικά εικαστικά ρεύµατα του 19 ου Αιώνα. -Τα βασικά εικαστικά ρεύµατα του 20ου Αιώνα µέχρι τον Β Παγκόσµιο πόλεµο. -Τα κυριότερα εικαστικά ρεύµατα της σύγχρονης τέχνης µετά το 1945. -Τους κυριότερους σταθµούς στην εξέλιξη στης ελληνικής ζωγραφικής. -Τους κυριότερους έλληνες ζωγράφους. Ξ. Για το µοντάζ θα πρέπει να γνωρίζει: -Τα µηχανήµατα του µοντάζ και την χρήση τους. -Τις βασικές αρχές του µοντάζ. -Τους διαφορετικούς τρόπους συρραφής πλάνων και πως αυτοί επηρεάζουν το - τελικό αποτέλεσµα. -Τις βασικές αρχές του µοντάζ ήχου. -Τις βασικές αρχές του µοντάζ µουσικής. Ο. Για την ιστορία κινηµατογράφου και τηλεόρασης θα πρέπει να γνωρίζει: -Τις σηµαντικότερες εφευρέσεις και τεχνικές εξελίξεις που οδήγησαν στην γέννηση του κινηµατογράφου. Σελίδα 11 από 32
-Τους πρωτοπόρους του παγκόσµιου κινηµατογράφου. -Τα σηµαντικότερα αισθητικά «κινήµατα» στην ιστορία του παγκόσµιου κινηµατογράφου (γαλλική avant-garde, γερµανικός εξπρεσιονισµός, σοβιετικός ρεαλισµός, νεορεαλισµός, κλπ.). -Τους σηµαντικότερους σταθµούς στην τεχνολογική εξέλιξη του κινηµατογράφου. -Τους σηµαντικότερους δηµιουργούς του παγκόσµιου κινηµατογράφου. -Τους κυριότερους σταθµούς στην ιστορία του ντοκιµαντέρ και τους βασικούς δηµιουργούς του είδους. -Τους κυριότερους σταθµούς στην ιστορία του ελληνικού κινηµατογράφου και τους σηµαντικότερους Έλληνες δηµιουργούς. -Την ιστορία της τηλεόρασης, τον σύγχρονο ελληνικό τηλεοπτικό χάρτη καθώς και τις προοπτικές της τηλεόρασης στην Ελλάδα αλλά και σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Σελίδα 12 από 32
3.2 Το πρακτικό µέρος εξετάσεων 3.2.1 Διαδικασία α) Σκοπός Κατά τη δοκιμασία του Πρακτικού Μέρους ελέγχονται οι επαγγελματικές ικανότητες και δεξιότητες του εξεταζομένου, όπως αυτές περιγράφονται στη Συνοπτική Περιγραφή Επαγγέλματος (Job Profile), η στοχοθεσία εξεταστέας ύλης του επαγγέλματος και τα επιμέρους επαγγελματικά καθήκοντα του Κανονισμού Κατάρτισης της ειδικότητας. β) Περιεχόμενο εξέτασης Η εξέταση των υποψηφίων στο Πρακτικό Μέρος γίνεται σε εργαστήρια των Ι.Ε.Κ. ή σε εργαστηριακούς ή εργασιακούς χώρους, όπου οι υποψήφιοι πραγματοποίησαν την πρακτική ή εργαστηριακή τους άσκηση κατά την περίοδο της Kατάρτισής τους ή σε εργαστήρια άλλων μονάδων (εκπαιδευτικών ή επαγγελματικών) που κατά την κρίση της οικείας Π.Ε.Ε.Π. καλύπτουν τις απαιτήσεις αξιολόγησης. Οι υποψήφιοι εξετάζονται σε θέματα που περιλαμβάνονται στην στοχοθεσία των δεξιοτήτων και ικανοτήτων της ειδικότητας και μπορούν να πραγματοποιηθούν στους επιλεγμένους χώρους αξιολόγησης. Στο εργαστήριο μπορούν να εξετάζονται ταυτόχρονα περισσότεροι του ενός υποψήφιοι, σε διαφορετικά θέματα και σύμφωνα με τις δυνατότητες του εργαστηριακού εξοπλισμού. Οι εξεταστές βρίσκονται στον ίδιο χώρο και μετά την πάροδο εύλογου χρόνου ελέγχουν τις πραγματοποιηθείσες ασκήσεις και τα αποτελέσματα των έργων και εφόσον κρίνουν ότι αυτό χρειάζεται ή απαιτείται από το είδος εξέτασης, προχωρούν και σε προφορικές ερωτήσεις - διευκρινίσεις επί του εκτελεσθέντος έργου. Κάθε υποψήφιος εξετάζεται και βαθμολογείται από τρεις εξεταστές οι οποίοι ορίζονται από τον Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π., ύστερα από πρόταση της οικείας Π.Ε.Ε.Π. και εκπροσωπούν τον Ε.Ο.Π.Π.Ε.Π. και τους κοινωνικούς εταίρους σε περιφερειακό επίπεδο. Ο υποψήφιος θεωρείται επιτυχών εφόσον οι δύο (2) από τους τρεις (3) εξεταστές τον χαρακτηρίσουν επιτυχόντα. γ) Διαδικασία εξέτασης Το πρόγραμμα εξέτασης του Πρακτικού Μέρους για κάθε ειδικότητα ανακοινώνεται από την Π.Ε.Ε.Π. Η διάρκεια του εξεταστικού προγράμματος της πρακτικής δοκιμασίας εξαρτάται από τον αριθμό των υποψηφίων σε κάθε περιφέρεια και το διαθέσιμο εργαστηριακό εξοπλισμό. Οι υποψήφιοι προσέρχονται στο συγκεκριμένο εργαστήριο ή εργασιακό χώρο την ημέρα και ώρα που έχει οριστεί για την εξέτασή τους. Οι υποψήφιοι μπορεί να εξετάζονται σε περισσότερα του ενός εργαστήρια ή επαγγελματικούς ή εργασιακούς χώρους, αν η ειδικότητα ή η δέσμη των εξεταζομένων θεμάτων το επιβάλλουν. δ) Διάρκεια εξετάσεων Το Πρακτικό Μέρος εξετάζεται για τρεις (3) ώρες. Σελίδα 13 από 32
3.2.2 Στοχοθεσία εξεταστέας ύλης Για την πιστοποίηση της επαγγελματικής ικανότητας, κατά το Πρακτικό Μέρος, οι υποψήφιοι της ειδικότητας Σκηνοθέτης, εξετάζονται σε γενικά θέματα επαγγελματικών γνώσεων και ικανοτήτων και επίσης σε ειδικές επαγγελματικές γνώσεις και ικανότητες, που περιλαμβάνονται αποκλειστικά στη στοχοθεσία του πρακτικού μέρους της ειδικότητας. Α. Σκηνοθεσία Να εκτελεί: - Τη σκηνοθεσία και διεύθυνση γυρίσµατος µε µονοκάµερο ή πολυκάµερο σύστηµα, µιας σκηνής Fiction, βασισµένης σε δικό του ντεκουπάζ. - Τη σκηνοθεσία και διεύθυνση γυρίσµατος ενηµερωτικής εκποµπής µε πολυκάµερο σύστηµα. Β. ιεύθυνση ηθοποιών Να εκτελεί: - Τη διεύθυνση ηθοποιού, κατά το γύρισµα µιας σκηνής Fiction. Γ. Σενάριο Να εκτελεί: - Την εκπόνηση σεναρίου δικής του επιλογής (Fiction, non fiction, διασκευή λογοτεχνικού έργου) Σελίδα 14 από 32
4. ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΡΩΤΗΣΕΩΝ Α. ΣΕΝΑΡΙΟ ΠΡΩΤΟΤΥΠΗΣ ΓΡΑΦΗΣ / FICTION 1. ώστε τον ορισµό του σεναρίου. 2. Από πόσες πράξεις αποτελείται ένα σενάριο; Αναλύστε την κάθε µια απ αυτές. 3. Ποια είναι η σχέση του σεναριογράφου µε το σκηνοθέτη; 4. Ποια είναι τα στάδια συγγραφής σεναρίου; 5. Τι είναι σκηνή; Ποιες συνθήκες επιβάλλουν την αλλαγή σκηνής σ ένα σενάριο; Πόσα είδη σκηνών υπάρχουν; 6. Εξηγήστε την έννοια της κρίσιµης σκηνής. 7. Τι είναι η κλιµάκωση; Ποια η σχέση της µε το suspense; 8. Ποια είναι η σχέση διαλόγου και χαρακτήρα; 9. Ποια είναι η σχέση ρυθµού και ατµόσφαιρας της ταινίας και διαλόγου; 10. Ποια είναι η σχέση διαλόγου και αφήγησης; 11. Γιατί κατά τη γνώµη σας είναι σηµαντικός ο καθορισµός του «κινήτρου» του ήρωα; 12. Τι εννοούµε όταν λέµε επιµέρους πλοκή (sub-plot); 13. Τι εννοούµε µε τον όρο off screen διάλογος; 14. Τι είναι τα reaction shots; 15. Αναλύστε τη σχέση ιστορίας και αφήγησης. 16. Εξηγήστε το λόγο για τον οποίο διαµορφώνοντας έναν χαρακτήρα, θα πρέπει να γνωρίζουµε την πλήρη βιογραφία του. 17. Αναλύστε την έννοια της σεκάνς. 18. Αναλύστε την έννοια του φλας-µπακ. Πότε γίνεται αλόγιστη χρήση του; 19. Ποια στοιχεία καθορίζουν το ρυθµό της αφήγησης; 20. Προσδιορίστε την έννοια της διασκευής ενός είδους λογοτεχνίας σε σενάριο. Σελίδα 15 από 32
Β. ΣΕΝΑΡΙΟ ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ 1. ώσε τον ορισµό του ντοκιµαντέρ. 2. Ποια είναι η διαφορά «ρεπορτάζ» και «ντοκιµαντέρ»; 3. Ποιο είναι το ειδικό χαρακτηριστικό της σεναριογραφίας στο ντοκιµαντέρ; 4. Αναλύστε τη σχέση κειµένου και εικόνας σε ένα ντοκιµαντέρ. 5. Αναλύστε τη σηµασία της εξοικείωσης τόσο µε το υλικό που προκύπτει από την έρευνα όσο και µε τους ανθρώπους. 6. Τι είναι το σινεµά βεριτέ; 7. Περιγράψτε τις ιδιοµορφίες του τηλεοπτικού ντοκιµαντέρ. 8. Υποθέτουµε ότι αποφασίζετε να γράψετε ένα σενάριο µε θέµα τον µπασκετµπολίστα Νίκο Γκάλη. Προσδιορίστε τα βασικά ερωτήµατα, τα οποία πρέπει να θέσετε κατά την διάρκεια της έρευνάς σας. 9. Σας αναθέτουν να γράψετε το κείµενο αφήγησης για ένα ντοκιµαντέρ µε θέµα «Πειράµατα σε ζώα». Το οπτικό υλικό είναι δεδοµένο: Σκηνή 1: Ένα παιδάκι σ ένα κήπο παίζει χαρούµενο µ ένα κουνελάκι Σκηνή 2:Ένας επιστήµονας κάνει µία ένεση σε ένα κουνελάκι στο εργαστήριό του. Γράψτε δύο διαφορετικές εκδοχές γι αυτό το οπτικό υλικό. 10. ίνεται το παρακάτω απόσπασµα σε µορφή κειµένου.μετατρέψτε το σε µορφή γραπτού σεναρίου µε τον αµερικάνικο και µε τον ευρωπαϊκό τρόπο: «Είναι νύχτα. Η Χίλι κοιτάζει απ το παράθυρο του κουπέ. ε βλέπει τίποτα. Έπειτα γυρίζει και κοιτάζει το Τζώρτζ, που έχει καρφώσει τα µάτια του στο παράθυρο, ατενίζοντας το κενό. -Τζώρτζ! Τι τρέχει; Συγγνώµη αλλά είµαι υποχρεωµένη να σε ρωτήσω. -Το είδες αυτό; Αυτόν τον άνθρωπο; Ο Τζώρτζ ανάβει το φως και ορµάει προς το παράθυρο προσπαθώντας να κοιτάξει προς τις ράγες.» Σελίδα 16 από 32
Γ. ΠΑΡΑΓΩΓΗ 1. Ποια είναι τα βασικά στάδια µιας τηλεοπτικής παραγωγής; 2. Από ποιους καταρτίζεται ο προϋπολογισµός µιας παραγωγής και ποια είναι τα βασικά µέρη από τα οποία αποτελείται; 3. Τι είναι η ανάλυση σεναρίου (break down); Ποιοι και γιατί συµµετέχουν στη διαδικασία αυτή; 4. Ποιο είναι το προσωπικό παραγωγής στο control room και τι κάνει ο καθένας; 5. Ποιος είναι ο ρόλος του διευθυντή παραγωγής; 6. Ποιος είναι ο ρόλος του παραγωγού σήµερα στη χώρα µας και ποιος κατά τη διάρκεια των δεκαετιών 1950-1960; 7. Τι είναι το όρντινο και ποια η διαφορά του από το πρόγραµµα γυρίσµατος; 8. Τι είναι το ραπόρτο και σε τι χρησιµεύει (από την άποψη της παραγωγής); 9. Ποια είναι η διαφορά παραγωγού, υπεύθυνου εκτέλεσης παραγωγής (executive producer) και διευθυντή παραγωγής; 10. Τι είναι τα πνευµατικά δικαιώµατα και ποιοι έχουν δικαίωµα να τα εισπράττουν στην Ελλάδα σήµερα; 11. Ποιος είναι ο ρόλος του διευθυντή παραγωγής στη φάση της προεργασίας µιας ταινίας; 12. Ποια είναι η διαφορά µεταξύ πλατό και στούντιο; 13. Ποιες είναι οι βασικές ειδικότητες του τοµέα της παραγωγής; 14. Τι είναι ανεξάρτητη και τι εσωτερική παραγωγή; Ποιες οι µεταξύ τους διαφορές; 15. Τι είναι ο φάκελος χρηµατοδότησης και πώς καταρτίζεται; 16. Με ποιο τρόπο καθορίζεται το ύψος των αµοιβών των τεχνικών τηλεόρασης και κινηµατογράφου; 17. Ποιος είναι ο ρόλος του φροντιστή και ποιος του βοηθού παραγωγής; 18. Ποια κεφάλαια πρέπει να περιλαµβάνει µια πρόταση παραγωγής που κατατίθεται σε ένα τηλεοπτικό σταθµό; 19. Ποιοι αποφασίζουν για την έγκριση µιας πρότασης στην κρατική τηλεόραση σήµερα; 20. Ποιος είναι ο ρόλος του βοηθού σκηνοθέτη σε µια παραγωγή; Σελίδα 17 από 32
. ΣΚΗΝΟΘΕΣΙΑ 1. Τι είναι το ρεπεράζ; 2. Τι είναι το ντεκουπάζ (shooting script); 3. Τι ονοµάζουµε πλάνο; 4. Ποιος είναι ο ρόλος του πλάνου µε αµόρσα στην οπτική ανάπτυξη του διαλόγου; 5. Τρόποι και κανόνες δεσίµατος των πλάνων µεταξύ τους στο µοντάζ. 6. Τι είναι το πλάνο-σεκάνς; 7. Ποια είναι η χρησιµότητα του γκρο πλάν (head shot), στον κινηµατογράφο και στην τηλεόραση; 8. Ποιες είναι οι βασικές ειδικότητες εργαζομένων που πρέπει να περιλαμβάνονται σ ένα τηλεοπτικό συνεργείο; 9. 9.Σε ποιες φάσεις της παραγωγής είναι απαραίτητη η συµµετοχή του σκηνοθέτη; 10. Από ποιους συντελεστές της παραγωγής επηρεάζεται το τελικό αποτέλεσµα από καλλιτεχνική άποψη; 11. Να αναφέρετε µεγέθη formats στον κινηµατογράφο και στην τηλεόραση. 12. Τρόποι παραβίασης του άξονα µε την κάµερα. 13. Τι είναι το µονοπλάνο; 14. Τι είναι το story board και ποια η χρησιµότητά του ; 15. Τρόποι παραβίασης του άξονα κατά την διαδικασία του µοντάζ. 16. Ποια στοιχεία πρέπει να ξεκαθαρίσει ο σκηνοθέτης στο διευθυντή φωτογραφίας, προκειµένου να του δώσει να καταλάβει ποιο πρέπει να είναι το φωτογραφικό ύφος της ταινίας; 17. Σε ποιο βαθµό παρεµβαίνει ο σκηνοθέτης στη διαδικασία συγγραφής του σεναρίου, όταν δεν είναι ο ίδιος σεναριογράφος; 18. Πώς µπορεί να εκµεταλλευτεί ο σκηνοθέτης τις δυνατότητες του ευρυγώνιου φακού; 19. Τι είναι υποκειµενικό πλάνο; 20. Ποια είναι η διαφορά µεταξύ τράβελινγκ στον ώµο και τράβελινγκ µε µηχανικό εξοπλισµό, όσον αφορά το δραµατουργικό αποτέλεσµα του πλάνου; 21. Γιατί είναι πολύ σηµαντική για ένα σκηνοθέτη η διαδικασία εύρεσης χώρων; 22. Τι είναι το πακ σότ; 23. Τι ρόλο µπορεί να παίξει η αλλαγή του διαφράγµατος στη χρήση της προοπτικής, κατά τη σύνθεση του κάδρου ; 24. Τι είναι το day for night; 25. Τι είναι το video assist και ποια η χρήση του από το σκηνοθέτη στο γύρισµα; 26. Τι είναι το βιζέρ και σε τι χρησιµεύει στο σκηνοθέτη; 27. Ποιες οι βασικές (κατά ύψος) θέσεις της camera και ποια τα κριτήρια επιλογής καθεµίας από αυτές ; 28. Ποια είναι τα βασικά µεγέθη πλάνων και ποια τα κριτήρια επιλογής καθενός απ αυτά; 29. Ποιες είναι οι βασικές κινήσεις της camera µε σταθερό και µεταβλητό άξονα; 30. Τι είναι ο κανόνας του άξονα; Ποιες οι χρησιµότητές του; 31. Από τι καθορίζεται ο άξονας στην περίπτωση του ενός και µοναδικού ηθοποιού; Σελίδα 18 από 32
32. Ποιες οι θέσεις µηχανής στο οριζόντιο επίπεδο και ποια τα κριτήρια επιλογής τους; 33. 34. Ποιες είναι οι βασικές θέσεις της camera σε στατικό διάλογο δύο ατόµων; Τι ονοµάζουµε γραµµή του άξονα σε συζήτηση δύο ατόµων; 35. Ποιος είναι ο «άξονας» στην περίπτωση διαλόγου µεταξύ τριών ηθοποιών ; 36. Στην περίπτωση τριών ηθοποιών σε τριγωνική διάταξη, πόσες είναι οι πιθανές θέσεις της camera που δίνουν πλάνα εξωτερικής λήψης; 37. Τι είναι το visual continuity; Τι εξυπηρετεί; 38. Ποιες είναι οι βασικές οµάδες φακών και ποια η χρήση τους από το σκηνοθέτη; 39. Ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες της µαγνητοσκόπησης µε πολυκάµερο σύστηµα; 40. Ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες στην σκηνοθεσία µιας «ζωντανής» εκποµπής; 41. Ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες στην κατασκευή ενός µουσικού video clip; 42. Ποιες είναι οι βασικές διαδικασίες του post production και ποιος ο ρόλος του σκηνοθέτη σε αυτές; 43. Γιατί πρέπει ο σκηνοθέτης να γνωρίζει από το γύρισµα, τον τρόπο που θα δέσει τα πλάνα του; 44. Τι είναι τα computer graphics και πώς χρησιµοποιούνται από το σκηνοθέτη; 45. Τι είναι το computer animation και πώς χρησιµοποιείται από το σκηνοθέτη; 46. Ποια είναι τα στάδια επεξεργασίας ενός ρεπορτάζ και ποιος ο ρόλος του σκηνοθέτη; 47. Ποια είναι τα στάδια επεξεργασίας ενός ντοκιµαντέρ; 48. Πώς γίνεται η λήψη και το µοντάζ µίας συνέντευξης; Σελίδα 19 από 32
Ε. ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΙΣΘΗΤΙΚΩΝ ΘΕΩΡΙΩΝ 1. Η πλατωνική αντίληψη περί ωραίου. Αναλύστε την σχέση τέχνης-µίµησης στην πλατωνική οντολογία. 2. Ο αριστοτελικός ορισµός της τραγωδίας και ο ρόλος του στην ανάπτυξη της σύγχρονης δραµατουργίας. 3. Η αντίληψη του Πλωτίνου για το ωραίο και η στροφή που σηµατοδοτεί στην ύστερη αναγεννησιακή και στην µοντέρνα τέχνη. 4. Η δηµιουργία της νεότερης αισθητικής. Η συµβολή και ο ρόλος του Μπάουµγκαρντεν. 5. Η θέση της φαντασίας στην αισθητική του ροµαντισµού. 6. Η θεωρία του Νίτσε για την αρχαία τραγωδία. 7. Οι θεωρίες του 19ου αιώνα για την σχέση καλλιτέχνη και κοινωνίας. 8. 8. Τι γνωρίζετε για σύγχρονες εξελίξεις των αισθητικών θεωριών (φαινοµενολογίαυπαρξισµός); 9. Η σχολή της Φρανκφούρτης. 10. Η Μαρξιστική αισθητική και ο Γκόρκι Πλεχάνωφ. Σελίδα 20 από 32
ΣΤ. ΘΕΩΡΙΑ ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑΣ 1. Τι είναι επικοινωνία; Ποιες οι δύο σχολές επικοινωνίας; 2. Πότε µία επικοινωνιακή διαδικασία χαρακτηρίζεται ως προσωπική και πότε ως µαζική; 3. Τι είναι σηµείο, τι σηµαίνον και τι σηµαινόµενο; Ποια είναι η χρησιµότητα της Σηµειωτικής θεωρίας στην νοηµατική προσέγγιση µιας κινηµατογραφικής ταινίας ή µιας τηλεοπτικής εκποµπής; 4. Ποιο το βασικό δοµικό επικοινωνιακό σχήµα κατά Lasswel; Να ερµηνεύσετε τους όρους από τους οποίους συγκροτείται. 5. Ποιο τµήµα χαρακτηρίζεται ως εντροπικό και πότε ένα µήνυµα χαρακτηρίζεται από περισσότητα; 6. Ποια πρόσωπα χαρακτηρίζονται ως «καθοδηγητές γνώµης» (option leaders) και ποια τα χαρακτηριστικά τους; 7. Υιοθέτηση νέων ιδεών και πρακτικών κατά Rodgers. (diffusion). 8. Θεωρία γνωστικής ισορροπίας ή γνωστική ασυµφωνία. 9. Αλληλοδράση (Interaction). 10. Πότε η επικοινωνία χαρακτηρίζεται ως πολιτική; Σελίδα 21 από 32
Ζ. ΗΧΟΛΗΨΙΑ 1. Ποιοι είναι οι σταθµοί στην ιστορία της εξέλιξης των µεθόδων εγγραφής και αναπαραγωγής ήχου στον κινηµατογράφο; 2. Ποια είναι τα είδη του ήχου; 3. Ποιοι είναι οι τρόποι µε τους οποίους γίνεται η ηχοληψία στον κινηµατογράφο; 4. Ποιοι είναι οι τρόποι µε τους οποίους γίνεται η ηχοληψία στην τηλεόραση; 5. Τι είναι το boom, σε ποιες περιπτώσεις χρησιµοποιείται και από ποιον; 6. Είδη µικροφώνων που συνήθως χρησιµοποιούνται στα τηλεοπτικά studio. 7. Ποιο είναι ο ρόλος της κονσόλας µίξης του ήχου; 8. Τι είναι το play-back και τι εξυπηρετεί; 9. Ποιες εργασίες γίνονται στο «dubbing»; 10. Τι είναι το Ντουµπλάζ και σε ποιες περιπτώσεις το χρησιµοποιούµε; 11. Τι είναι η λήψη ήχου «κολώνα κουΐντα»και πότε χρησιµοποιείται; Σελίδα 22 από 32
Η. ΤΗΛΕΟΠΤΙΚΗ ΚΑΜΕΡΑ - ΦΩΤΙΣΜΟΣ 1. Ποια είναι τα τρία βασικά χρώµατα και ποια τα παράγωγά τους; 2. Ποια χρώµατα ονοµάζονται συµπληρωµατικά; 3. Τι είναι θερµοκρασία χρώµατος και ποιο όργανο χρησιµοποιείται για τη µέτρησή της; 4. Από ποια τµήµατα αποτελείται η κάµερα βίντεο; 5. Ποια είναι τα βασικά είδη φακών και τι πετυχαίνουµε σαν αποτέλεσµα µε αυτά; 6. Τι είναι η κάµερα στούντιο και ποια η διαφορά της από την κάµερα ENG; 7. Τι είναι ρύθµιση εικόνας µε πολυκάµερο σύστηµα; 8. Τι είναι το White balance και τι το Black balance; Ποια η χησιµότητά του; 9. Ποια φωτιστικά σώµατα χρησιµοποιούµε για λήψη σε ηµερήσιο φως; 10. Ποιες είναι οι βασικές αρχές τοποθέτησης των φωτιστικών σωµάτων; 11. Αναλύστε τη σηµασία του φωτισµού στην ατµόσφαιρα µιας ταινίας. 12. Τι είναι φωτισµός High key lightning και τι low key lightning; 13. Τι σηµαίνει φωτιστική σχέση 2:1, 3:1, 4:1; 14. Τι είναι το chroma key και σε τι χρησιµεύει; 15. Τι είναι το time code και ποια η χρησιµότητά του; 16. Τι είναι το CCD; 17. Τι είναι το διάφραγµα και µε ποιο όργανο υπολογίζεται; 18. Τι είναι ταχύτητα και πώς καθορίζεται στον κινηµατογράφο και στην τηλεόραση; 19. Τι είναι βάθος πεδίου και από ποιους παράγοντες εξαρτάται; Σελίδα 23 από 32
Θ. ΑΙΣΘΗΤΙΚΗ 1. ώστε τον ορισµό του κιτς (kitsch). Πώς εκφράζεται στην τηλεοπτική ή κινηµατογραφική πρακτική; 2. Ποιο είναι το αντικείµενο της κινηµατογραφικής αισθητικής; 3. ώστε τον ορισµό του µοντάζ ιδεών.να αναφέρετε χαρακτηριστικά παραδείγµατα σκηνοθετών που το χρησιµοποίησαν. 4. Χαρακτηριστικά αισθητικά στοιχεία στον εξπρεσιονισµό. 5. Αναλύστε τον κανόνα της χρυσής τοµής. 6. Από ποια στοιχεία καθορίζεται η σύνθεση του κάδρου; 7. Τι είναι ο κινηµατογραφικός χρόνος και ποια είναι η σχέση του µε το αφηγηµατικό µοντάζ; 8. Χρήση της µονοχρωµίας σαν οπτικού σηµείου στίξης. 9. Αναλύστε την έννοια της αντίστιξης στη σχέση ήχου και εικόνας στον κινηµατογράφο. 10. Τι είναι ρύθµιση timing στον κινηµατογράφο και από ποιους παράγοντες καθορίζεται; 11. Ορίστε την «Ελλειπτική αφήγηση».ορίστε τη σχέση της µε τον κινηµατογραφικό χρόνο. 12. Αισθητική χρήση του off screen (εκτός πεδίου στην εικόνα και στον ήχο).να αναφέρετε παραδείγµατα. 13. Ποια είναι η συνεισφορά της τελικής ηχητικής µπάντας στην αισθητική του κινηµατογράφου; Σελίδα 24 από 32
Ι. ΗΜΟΣΙΟΓΡΑΦΙΑ 1. Ποιοι παράγοντες καθορίζουν τη δηµοσιογραφική δεοντολογία; 2. Τι είναι το ρεπορτάζ και ποια είναι τα κύρια στοιχεία της τεχνικής του; 3. Είναι θεµιτή η παραβίαση της ιδιωτικής ζωής και αν ναι,σε ποιες περιπτώσεις; 4. Ποια είναι η χρήση του οπτικού αρχείου σε θέµατα επικαιρότητας; 5. Ποια είναι η σχέση ρεπορτάζ και έρευνας; 6. Τι είναι συνέντευξη πορτραίτο και ποια η διαφορά της από τη συνέντευξη ειδικού; 7. Είδη συνεντεύξεων. 8. Ποια είναι η σχέση δηµοσιογράφου και σκηνοθέτη σε ένα ντοκιµαντέρ; 9. Tι είναι «ερώτηση off» και τι «ερώτηση on» σε µια συνέντευξη; 10. Να αναφέρετε τις βασικές θεµατικές κατηγορίες κατάταξης των ειδήσεων. 11. Αξιολόγηση ειδήσεων. Ποια τα κύρια κριτήρια; Σελίδα 25 από 32
Κ. ΚΡΙΤΙΚΗ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΚΑΙ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ 1. ώστε τον ορισµό του ντοκιµαντέρ. Να αναφέρετε τα είδη του. 2. Να αναφέρετε διαφορές και οµοιότητες µεταξύ της θεωρίας του Τζίγκα Βερτώφ περί «κινηµατογράφου-µάτι» και της σχολής ντοκιµαντέρ του Ρόµπερτ Φλάερτυ. 3. Γουέστερν: ορισµός και βασικά χαρακτηριστικά του είδους. Να αναφέρετε τρεις σκηνοθέτες, χαρακτηριστικούς εκπροσώπους του είδους. 4. Αναλύστε τις βασικές αντιθέσεις του µύθου στο κλασικό γουέστερν. 5. Φιλµ νουάρ:ορισµός και βασικά χαρακτηριστικά του είδους. Να αναφέρετε τρεις σκηνοθέτες, χαρακτηριστικούς εκπροσώπους του είδους. 6. Ποιες είναι οι επιδράσεις του γερµανικού εξπρεσιονισµού στο φιλµ νουάρ; 7. Μελόδραµα:ορισµός και βασικά χαρακτηριστικά του είδους. Να αναφέρετε τρεις σκηνοθέτες,χαρακτηριστικούς εκπροσώπους του είδους. 8. Κωµωδία: ορισµός και βασικά χαρακτηριστικά της. 9. Μπάστερ Κήττον Τσάρλυ Τσάπλιν. ύο εικόνες της βουβής κωµωδίας.χαρακτηριστικά, οµοιότητες και διαφορές. 10. Τι είναι το γκάγκ; 11. Φανταστικός κινηµατογράφος:ορισµός και βασικά χαρακτηριστικά του. Να αναφέρετε τρία είδη του φανταστικού κινηµατογράφου και τρεις εκπροσώπους του από το κάθε είδος. 12. Ο ρόλος της γυναίκας στο φιλµ νουάρ. 13. Τρεις Ελληνικές ταινίες που κατά τη γνώµη σας, χαρακτηρίζονται ως µελοδράµατα. Σελίδα 26 από 32
Λ. ΙΕΥΘΥΝΣΗ ΗΘΟΠΟΙΩΝ 1. Τι είναι λογική παύση και ποια η σηµασία της; 2. Τι είναι ψυχολογική παύση και ποια η σηµασία της; 3. Τι είναι λεκτική και µη λεκτική επικοινωνία;ποια εκφραστικά µέσα χρησιµοποιούνται για την καθεµιά; 4. Ποια είναι τα εκφραστικά µέσα του ηθοποιού και ποια η σηµασία της άσκησής τους; 5. Ποια είναι η σηµασία της χρήσης υποκατάστατων αντικειµένων στην πρόβα; 6. Τι δεδοµένα αντιµετωπίζει η υποκριτική του ηθοποιού στον κινηµατογράφο; 7. Τι δεδοµένα αντιµετωπίζει η υποκριτική του ηθοποιού στο θέατρο; 8. Τι είναι τα εξωτερικά χαρακτηριστικά του ρόλου; 9. Τι είναι η «δηµιουργική φαντασίωση» του ρόλου; 10. Τι είναι «µνήµη των συγκινήσεων» και ποιος ο ρόλος της; 11. Εξηγήστε τον όρο : «αντικειµενικός σκοπός» του ρόλου. 12. Εξηγήστε τον όρο : «αδιάσπαστη γραµµή» του ρόλου. 13. Εξηγήστε τον όρο : «εσωτερική δηµιουργική κατάσταση» του ηθοποιού. 14. Εξηγήστε τον όρο : «εσωτερικό κείµενο» ή «κρυφή δράση» του ρόλου. 15. Ποιες είναι οι εσωτερικές κινητήριες δυνάµεις του ηθοποιού και ποιος ρόλος τους; 16. Τι είναι το τυποποιηµένο ή στερεότυπο παίξιµο; 17. Ποια στάδια ακολουθούµε για το χτίσιµο ενός ρόλου κατά Στανισλάφσκι; 18. Τι ονοµάζουµε πρόσφατο παρελθόν του ήρωα και πώς επηρεάζει το παρόν του; 19. Τι είναι «ήθος» και «διάνοια» του υποκριτή κατά τον Αριστοτέλη; 20. Τι εννοούµε µε τον όρο «στυλιζαρισµένο παίξιµο»; 21. Τι εννοούµε µε τον όρο «ρεαλιστικό και νατουραλιστικό παίξιµο»; 22. Τι εννοούµε µε τον όρο µανιέρα του ηθοποιού; 23. Τι εννοούµε µε τον όρο «αποστασιοποίηση» στη «διεύθυνση ηθοποιών»; Σελίδα 27 από 32
Μ. ΘΕΩΡΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ 1. Ποια είναι τα είδη του φιλµ λήψεως σύµφωνα µε το πλάτος τους; 2. Τι ονοµάζουµε φορµά (format); Ποια είναι τα πιο συνήθη φορµά που χρησιµοποιούνται στην Ελληνική παραγωγή; 3. Τι είναι το παγχρωµατικό φιλµ; 4. Ποιοι είναι οι βασικοί τύποι φιλµ ανάλογα µε τη θερµοκρασία χρώµατος; 5. Ποιες οι βασικές διαφορές µεταξύ κινηµατογραφικού φιλµ και βίντεο; 6. Τι ονοµάζουµε σύγχρονο γύρισµα και πως γίνεται; 7. Πώς γίνεται ο συγχρονισµός εικόνας ήχου στο κινηµατογραφικό µοντάζ; 8. Τι είναι η «µουβιόλα»; Ποιες είναι οι βασικές αρχές λειτουργίας της; 9. Τι είναι το µοντάζ νεγατιφ; 10. Περιγράψτε τη διαδικασία που ακολουθεί το φιλµ από τα γυρίσµατα µιας ταινίας µέχρι και την τελική προβολή. 11. Τι ονοµάζουµε εταλονάζ; 12. Τι είναι η κόπια εργασίας; 13. Τι είναι η κόπια ζερό (κόπια µηδέν); 14. Τι είναι το «µιξάζ» και ποιος ο ρόλος του σκηνοθέτη σ αυτό; 15. Ποιες είναι οι βασικές αρχές λειτουργίας της µηχανής προβολής; Σελίδα 28 από 32
Ν. ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΕΧΝΗΣ 1. Τι γνωρίζετε για την Κυκλαδική τέχνη; 2. Τι γνωρίζετε για τη γλυπτική στην Αθήνα του 5ου π.χ. αιώνα; 3. Ποιες είναι οι διαφορές µεταξύ Ιωνικού και ωρικού ρυθµού; 4. Τι γνωρίζετε για το µπαρόκ; 5. Τι γνωρίζετε για το ροκοκό; 6. Τι γνωρίζετε για τον ιµπρεσιονισµό; Να αναφέρετε δύο εκπροσώπους και αντιπροσωπευτικά έργα τους. 7. Τι γνωρίζετε για το ύφος ART NOUVEAU; 8. Τι γνωρίζετε για το κίνηµα του Κυβισµού; Να αναφέρετε δύο εκπροσώπους και αντιπροσωπευτικά έργα τους. 9. Τι γνωρίζετε για τον εξπρεσιονισµό; 10. Τι γνωρίζετε για το κίνηµα του Φουτουρισµού; Να αναφέρετε δύο εκπροσώπους και αντιπροσωπευτικά έργα τους. 11. Τι γνωρίζετε για το κίνηµα του Σουρεαλισµού; Να αναφέρετε δύο εκπροσώπους και αντιπροσωπευτικά έργα τους. 12. Τι γνωρίζετε για το Νταντά; 13. Τι γνωρίζετε για την σχολή του Μπαουχάους; 14. Τι γνωρίζετε για την Ποπ Αρτ; Να αναφέρετε έναν αντιπρόσωπό της και αντιπροσωπευτικά έργα του. 15. Τι είναι το χάπενινγκ (HAPPENING); 16. Τι είναι το FLUXUS; 17. Τι είναι η τέχνη του βίντεο (VIDEO ART); 18. Να αναφέρετε τρεις έλληνες ζωγράφους, του τέλους του 19ου αιώνα και έργα τους. 19. Να αναφέρετε τρεις έλληνες ζωγράφους, των αρχών του 20ου αιώνα και έργα τους. 20. Να αναφέρετε τρεις µεταπολεµικούς έλληνες ζωγράφους και έργα τους. Σελίδα 29 από 32
Ξ. ΜΟΝΤΑΖ 1. Τι είναι το µοντάζ και ποιος ο ρόλος του στην ολοκλήρωση ενός τηλεοπτικού προγράµµατος; 2. Ποια είναι η σχέση ντεκουπάζ µοντάζ; 3. Ποιες είναι οι βασικές αρχές του µοντάζ; 4. Τι είναι το αφηγηµατικό µοντάζ; 5. Τι είναι το παράλληλο µοντάζ; 6. Τι είναι το ιδεολογικό µοντάζ ή µοντάζ ιδεών; 7. Τι είναι το µοντάζ ατραξιόν του Σ.Μ. Αϊζενστάιν; 8. Ποιες είναι οι βασικές παράµετροι στον καθορισµό του ρυθµού ενός τηλεοπτικού προγράµµατος; 9. Τι είναι ο εσωτερικός ρυθµός; 10. Τι είναι ο εξωτερικός ρυθµός; 11. Ποιοι είναι οι πιο διαδεδοµένοι τρόποι συρραφής πλάνων; 12. Τι είναι το visual continuity ; 13. Τι είναι το cut και πώς χρησιµοποιείται από τον σκηνοθέτη; 14. Τι είναι το dissolve και πoια η συνήθης χρήση του από τον σκηνοθέτη; 15. Τι είναι το wipe και πώς χρησιµοποιείται από τον σκηνοθέτη; 16. Τι ονοµάζουµε fade in και fade out; Ποια είναι η συνήθης χρήση τους από το σκηνοθέτη; 17. Τι είναι το «still frame» και πώς χρησιµοποιείται από το σκηνοθέτη; 18. Ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες στο µοντάζ ενός ρεπορτάζ για χρήση σε δελτίο ειδήσεων; 19. Ποιες είναι οι ιδιαιτερότητες στο µοντάζ ενός µουσικού video clip; Σελίδα 30 από 32
Ο. ΙΣΤΟΡΙΑ ΚΙΝΗΜΑΤΟΓΡΑΦΟΥ ΚΑΙ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗΣ 1. Πότε έγινε η πρώτη κινηµατογραφική προβολή και από ποιον ; 2. Τι γνωρίζετε για τους αδελφούς Λυµιέρ; 3. Τι γνωρίζετε για τον Τόµας Άλβα Έντισον; 4. Τι γνωρίζετε για τον Ζωρζ Μελιές; Να αναφέρετε µία ταινία του. 5. Τι γνωρίζετε για τον Ντέιβιντ Γουώρκ Γκρίφιθ;Να αναφέρετε δύο ταινίες του. 6. Τι γνωρίζετε για τον Τσάρλυ Τσάπλιν; Να αναφέρετε τέσσερις ταινίες του. 7. 7. Τι γνωρίζετε για το Σοβιετικό Ρεαλισµό; Να αναφέρετε δύο σηµαντικούς σοβιετικούς σκηνοθέτες της περιόδου και από δύο ταινίες τους. 8. Τι γνωρίζετε για τον Σεργκέι Μ. Αϊζενστάιν; Ποιες οι ταινίες του; 9. Τι γνωρίζετε για το Γερµανικό Εξπρεσιονισµό;Να αναφέρετε δύο γερµανούς εκπροσώπους της περιόδου. 10. Τι γνωρίζετε για τους Ζαν Βιγκό, Ρεναί Κλερ και Ζαν Ρενουάρ;Να αναφέρετε από µία χαρακτηριστική ταινία τους. 11. 12. Τι γνωρίζετε για τον Φριτς Λανγκ; Να αναφέρετε δύο ταινίες του. Τι γνωρίζετε για τον Φρήντριχ Βίλχελµ Μουρνάου; Να αναφέρετε δύο ταινίες του. 13. Τι γνωρίζετε για τον Κάρλ Ντράγερ; Να αναφέρετε τρεις ταινίες του. 14. Τι γνωρίζετε για τον Ίνγκµαρ Μπέργκµαν; Να αναφέρετε τρεις ταινίες του. 15. Πότε εµφανίστηκε για πρώτη φορά οµιλούσα ταινία; Τι ξέρετε γι αυτήν; 16. Ποιοι οι κυριότεροι σταθµοί στην ιστορία του ντοκιµαντέρ ως ιδιαίτερου κινηµατογραφικού είδους; Να αναφέρετε δύο σηµαντικούς δηµιουργούς. 17. Τι γνωρίζετε για τον Τζίγκα Βερτώφ και το έργο του; 18. Τι γνωρίζετε για τον Ρόµπερτ Φλάερτυ και το έργο του; 19. Τι γνωρίζετε για τον Ζαν Ρούς και το έργο του; 20. Τι γνωρίζετε για τον Άλφρεντ Χίτσκοκ; Να αναφέρετε τέσσερις ταινίες του. 21. Τι γνωρίζετε για τον Όρσον Ουέλλες; Να αναφέρετε τρεις ταινίες του. 22. Τι γνωρίζετε για τον Τζών Φόρντ; Να αναφέρετε τρεις ταινίες του. 23. Τι γνωρίζετε για τον Ιταλικό Νεορεαλισµό; Να αναφέρετε τρεις σηµαντικούς δηµιουργούς της περιόδου και αντίστοιχες ταινίες τους. 24. Τι γνωρίζετε για τον Φεντερίκο Φελλίνι; Να αναφέρετε τρεις ταινίες του. 25. Τι γνωρίζετε για τον Πιέρ Πάολο Παζολίνι; Να αναφέρετε τρεις ταινίες του. 26. Τι γνωρίζετε για την Γαλλική Νουβέλ Βαγκ; Να αναφέρετε τους σηµαντικούς δηµιουργούς της περιόδου. 27. Τι γνωρίζετε για τον Ζαν- Λυκ Γκοτάρ; Να αναφέρετε τρεις ταινίες του. 28. Τι γνωρίζετε για τον Μικελάντζελο Αντονιόνι;Να αναφέρετε τρεις ταινίες του. 29. Τι γνωρίζετε για τον Παντελή Βούλγαρη; Να αναφέρετε τρεις ταινίες του. 30. Τι γνωρίζετε για τον Θεόδωρο Αγγελόπουλο;Να αναφέρετε δύο ταινίες του. 31. Τι γνωρίζετε για τον Γιώργο Τζαβέλλα; Να αναφέρετε τρεις ταινίες του. 32. Τι γνωρίζετε για τον Αλέξη αµιανό; Να αναφέρετε δύο ταινίες του. 33. Τι γνωρίζετε για τον Μιχάλη Κακογιάννη; Να αναφέρετε δύο ταινίες του. Σελίδα 31 από 32
34. Ευρωπαϊκή οδηγία «Τηλεόραση χωρίς σύνορα». 35. Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της ηµόσιας Τηλεόρασης και ποιες οι διαφορές της από την Ιδιωτική; 36. Τι γνωρίζετε για τον Κώστα Κουτσοµύτη; Να αναφέρετε τρεις γνωστές τηλεοπτικές του σειρές. Σελίδα 32 από 32