Τον Ιούνιο του 2010, ο Μεγ\ Γεν\ Γραμματέας

ΕΚΔΟΣΗ ΤΗΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΣΤΟΑΣ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ PUBLICATION OF THE GRAND LODGE OF CYPRUS Επιμέλεια Εκδόσεως: Αδ\Ανδρέας Οικονόμου - Publication Editor: Bro\Andreas Economou ΤΕΥΧΟΣ ISSUE 2 ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗ ΥΠΟ ΤΗΣ ΗΝΩΜ\ ΜΕΓ\ ΣΤΟΑΣ ΤΗΣ ΑΓΓΛΙΑΣ Τον Ιούνιο του 2010, ο Μεγ\ Γεν\ Γραμματέας έλαβε επιστολή της Ηνωμένης Μεγάλης Στοάς της Αγγλίας, που τον πληροφορούσε ότι είχε εγκριθεί η αναγνώριση της Μεγάλης Στοάς της Κύπρου. Αναμφιβόλως, η είδηση αυτή σκόρπισε μεγάλη χαρά ανάμεσα εις όλους τους Έλληνες Κύπριους Τέκτονες. Το περιεχόμενο της επιστολής, σε μετάφραση μας, είναι το ακόλουθο: Κατά την Τριμηνιαία της Γενική Συνέλευση, του μηνός Ιουνίου, η οποία πραγματοποιήθηκε σήμερα, η Μεγάλη Στοά μου ενέκρινε την αναγνώριση της Μεγάλης Στοάς της Κύπρου. Οι Μεγάλοι Γραμματείς όλων των Μεγάλων Στοών, που είναι ανεγνωρισμένες από την Ηνωμένη Μεγάλη Στοά της Αγγλίας, θα ενημερωθούν για την απόφαση μας. 9 Ιουνίου, 2010 Ένδοξο Αδ\ Κωνσταντίνο Αγρότη, Μεγάλο Γενικό Γραμματέα, Μεγάλης Στοάς της Κύπρου Τεκτονικό Μέγαρο, Οδός Ονασαγόρου 59 Α, 1011 Λευκωσία, Κύπρος Αγαπητέ Αδ\ Αγρότη,

2 ΜΕΓ\ ΣΤΟΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ - GRAND LODGE OF CYPRUS Εσωκλείω κάποια φυλλάδια, που μπορεί να σας ενδιαφέρουν. Αντίτυπα, τιμής ένεκεν, του Καταστατικού μας Χάρτου και της παρούσης Τεκτονικής Επετηρίδος αποστέλλονται ξεχωριστά. Αντίτυπα της επόμενης Επετηρίδος καθώς και μελλοντικές εκδόσεις, θα αποστέλλονται μόλις εκδίδονται. Αν η Μεγάλη σας Στοά εκδίδει Επετηρίδα ή κάτι αντίστοιχο (όπως λόγου χάριν, τα Πρακτικά της Ετήσιας Γενικής Συνελεύσεως), θα σας ήμουν ευγνώμων αν μου αποστέλλατε δύο αντίγραφα, κατ έτος. Παρακαλώ όπως έχουν ένδειξη δια την προσοχή του Peter Roberts. Οι σύμβουλοι του Μεγάλου Διδασκάλου μου, έχουν πρόσφατα συμφωνήσει ότι ο θεσμός των Αντιπροσώπων των Μεγάλων Στοών του εξωτερικού, παρά την Ηνωμένη Μεγάλη Στοά της Αγγλίας, θα πρέπει σταδιακά να καταργηθεί. Ωστόσο, παρόλο που αυτό είναι ένα καθαρά τιμητικό αξίωμα, χωρίς οποιαδήποτε καθήκοντα, ευελπιστούμε να πληροφορηθούμε την πρόταση σας για τον Αδελφό που θα σας εκπροσωπήσει εις την Μεγάλη Στοά μας. Αν η Μεγάλη Στοά σας δεν επιθυμεί να προτείνει κάποιο Αντιπρόσωπο, θα ήμουνα ευγνώμων αν μου γνωστοποιούσατε το γεγονός. Μετά Τιμής και Αδελφικότητος, Alan J. Englefield Μέγας Καγκελάριος RECOGNITION BY THE UNITED GRAND LODGE OF ENGLAND In June 2010, the Grand Secretary, of the Grand Lodge of Cyprus, received a letter informing him about the recognition of the Grand Lodge of Cyprus, approved by the United Grand Lodge of England. Needless to say that this good news was received with great joy by all Masons in Cyprus. The contents of the letter are as follows: 9 June, 2010 VW Bro Constantinos Agrotis, Grand Secretary, Grand Lodge of Cyprus, Freemasons Hall, 59A Onasagorou Street, 1011 Nicosia, Cyprus Dear Brother Agrotis, At its June Quarterly Communication held today, my Grand Lodge approved the recognition of the Grand Lodge of Cyprus. The Grand Secretaries of all the Grand Lodges recognised by the United Grand Lodge of England will be notified of our decision. Ι enclose some leaflets, which you may find of interest. Complimentary copies of our Book of Constitutions and the current Masonic Υear Book are being sent separately. Copies of the next and future editions of the Υear Book will be sent soon after they are published. If your Grand Lodge publishes a year book or an equivalent (e.g. the Proceedings of your Annual Communication), Ι should be grateful if you would arrange for two copies to be forwarded to me annually. Please mark these for the attention of Peter Roberts. My Grand Master's advisors recently agreed that Representatives of Foreign Grand Lodges at the United Grand Lodge of England should be phased out, However, although a representative is regarded as a purely honorary office and nο duties are involved we would still look forward to receiving your nomination of a Brother to represent my Grand Lodge at yours. If your Grand Lodge does not wish tο nominate a Representative Ι would be grateful for confirmation of that fact. Yours sincerely and fraternally, Alan J. Englefield Grand Chancellor

ΜΕΓ\ ΣΤΟΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ - GRAND LODGE OF CYPRUS 3 ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΕΙΣ Μ\Σ\ ΣΥΝΙΔΡΥΤΕΣ Μ\Σ\ της Αυστρίας Μ\Σ\ της Ελλάδος Μ\Σ\ της Πενσυλβανίας ΕΥΡΩΠΗ & Μ. ΑΝΑ- ΤΟΛΗ (Μ\ Σ\) 1 Ηνωμένη Μ\Σ\ της Αγγλίας 2 Αρμενίας 3 Αυστρίας 4 Αζερμπαϊτζάν 5 Καν\ του Βελγίου 6 Ην\ της Βουλγαρίας 7 Ηνωμένη Μ\Σ\ της Γερμανίας 8 Δανίας 9 Αλπίνα της Ελβετίας 10 Ελλάδος 11 Ιράν (εν εξορία) 12 Μ\ Αν\ της Ιταλίας 13 Ισπανίας 14 Κροατίας 15 Λατβίας 16 Λουξεμβούργου 17 Μάλτας 18 Μολδαβίας 19 Μοντενέγκρο 20 Νορβηγίας 21 Συμβ\ της Ουγγαρίας 22 Ουκρανίας 23 Ν\της Πορτογαλλίας 24 Εθν\ της Ρουμανίας 25 Συμ\ του Σαν Μαρίνο 26 Καν\ της Σερβίας 27 Σλοβακίας 28 Σλοβενίας 29 Σουηδίας 30 Τσεχίας ΑΣΙΑ & ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ 31 Αυστραλίας & Βόρειων Περιοχών 32 Βικτώριας 33 Ινδίας 34 Κίνας 35 Κουίνσλαντ 36 Τασμανίας ΑΦΡΙΚΗ & ΙΝΔΙ- ΚΟΣ ΩΚΕΑΝΟΣ 37 Γκαμπόν 38 Εθν\Μ\Σ\ της Μαδαγασκάρης 39 Καν\ του Μαρόκου 40 Νοτίου Αφρικής Η.Π.Α. (Μ\ Σ\) 41 Αλαμπάμα 42 Αλάσκα 43 Κονέτικατ 44 Περιφ. της Κολούμπια 45 Γεωργίας 46 Ιλλινόις 47 Άϊοβα 48 Κεντάκυ 49 Λουιζιάνα 50 Μέιν 51 Μασαχουσέτης 52 Μιζούρι 53 Μινεσότα 54 Νεπράσκα 55 Νεβάδα 56 Νιού Τζέρσεϊ 57 Νέας Υόρκης 58 Βόρειας Καρολίνας 59 Οχάϊο 60 Όρεγκον 61 Πενσυλβανίας 62 Νοτίου Ντακότα 63 Τενεσί 64 Τέξας 65 Βερμόντ 66 Βιργινίας 67 Ουάσιγκτον 68 Δυτικής Βιργινίας Μ\Σ\ ΠΡΙΝΣ ΧΩΛ 69 Κολοράδο 70 Νέου Μεξικού 71 Βόρειας Καρολίνας 72 Πενσυλβανίας 73 Βιργινίας ΚΑΝΑΔΑΣ (Μ\ Σ\) 74 Αλμπέρτας 75 Βρεταν. Κολούμπια 76 Καναδά 77 Μανιτόμπας 78 Νιουφάουντλαντ 79 Ν. Πρινς Έντουαρντ 80 Κεμπέκ ΛΑΤ. ΑΜΕΡΙΚΗ 81 Αργεντινής 82 Μ\ Αν\ Βραζιλίας 83 Μ\ Αν\ της Σαντα Καταρίνα Βραζιλίας 84 Μπάχιας, Βραζιλία 85 Σπίρ. Σάντο, Βραζιλία 86 Γκόϊας, Βραζιλία 87 Ρίο Γκράντε ντο Σουλ, Βραζιλίας 88 Σάο Πάολο, Βραζιλίας 89 Σεργίπε, Βραζιλίας 90 Εθν\ Καρταχένας, Κολομβίας 91 Μ\Α\ της Κολομβίας 92 Μπάχα Καλιφόρνια, Μεξικού 93 Τσιουάουα, Μεξικού 94 Ην\ Βερακρούζ, Μεξικού 95 Περού 96 Ουρουγουάης GR\LODGES IN AMITY COFOUNDERS G\L\ of Austria G\L\ of Greece G\L\ of Pennsylvania EUROPE & MIDDLE EAST (G\ L\) 1 United G\L\ of England 2 Armenia 3 Austria 4 Nation\ of Azerbaijian 5 Reg\ of Belgium 6 Un\ of Bulgaria 7 Croatia 8 Czech Republic 9 Denmark 10 Un\G\L\of Germany 11 Greece 12 Symbolic of Hungary 13 Iran (in exile) 14 Grand Orient of Italy 15 Latvia 16 Luxembourg 17 Malta 18 Moldova 19 Montenegro 20 Norway 21 Legal of Portugal 22 National of Romania 23 Symbolic of San Marino 24 Regular of Serbia 25 Slovakia 26 Slovenia 27 Spain 28 Sweden 29 Alpina of Switzerland 30 Ukraine ASIA & AUSTRALIA 31 China 32 India 33 United of Queensland 34 South Australia & North Territories 35 Tasmania 36 Victoria AFRICA & INDIAN OCEAN 37 Gabon 38 National of Madagascar 39 Regular of Marocco 40 South Africa U.S.A. (G\ L\) 41 Alabama 42 Alasca 43 Connecticut 44 District of Columbia 45 Georgia 46 Illinois 47 Iowa 48 Kentucky 49 Louisiana 50 Maine 51 Massachusetts 52 Missouri 53 Minesota 54 Nebraska 55 Nevada 56 New Jersey 57 New York 58 North Carolina 59 Ohio 60 Oregon 61 Pennsylvania 62 South Dakota 63 Tennessee 64 Texas 65 Vermont 66 Virginia 67 Washington 68 West Virginia U.S.A. PRINCE HALL (G\L\) 69 Colorado 70 New Mexico 71 North Carolina 72 Pennsylvania 73 Virginia CANADA (G\ L\) 74 Alberta 75 Br. Columbia & Yukon 76 Canada 77 Manitoba 78 Newfoundland 79 Prince Edward Island 80 Quebec ΛΑΤ. ΑΜΕΡΙΚΗ 81 Argentina 82 Grand Orient of Brazil 83 Gr\ Orient of Santa Catarina, Brazil 84 State of Bahia, Brazil 85 Espirito Santo, Brazil 86 Goias State, Brazil 87 Rio Grande do Sul, Brazil 88 Sao Paulo, Brazil 89 State of Sergipe, Brazil 90 Nacional de Cartagena, Colombia 91 Oriental de Colombia 92 Estado Baja California, Mexico 93 Cosmos, Estado de Chihuahaua, Mexico 94 Unida de Veracruz, Mexicoa 95 Peru 96 Uruguay

4 ΜΕΓ\ ΣΤΟΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ - GRAND LODGE OF CYPRUS ΠΑΓΚΟΣΜΙΑ ΣΥΝΕ- ΔΡΙΑ ΜΕΓ\ ΣΤΟΩΝ & ΔΙΑΚΗΡΥΞΙΣ Το Παγκόσμιο Συνέδριο των Μεγάλων Στοών λαμβάνει χώραν κάθε 18 μήνες σε διαφορετική ήπειρο κάθε φορά. Ο θεσμός αυτός είναι σχετικά πρόσφατος καθότι το 1 ο Συνέδριο έγινε μόλις το 1995. Έκτοτε και πάντοτε κάτω από τις συνεχείς και άοκνες προσπάθειες του Γενικού Γραμματέα, Ένδ\ Αδ\Τόμας Τζάκσον, έχουν γίνει μέχρι σήμερα 11 Παγκόσμια Συνέδρια. Δεν θα ήταν υπερβολή να αναφερθεί ότι όλοι στο Παγκόσμιο Τεκτονικό στερέωμα, αναγνωρίζουν την συνεισφορά του Αδ\ Τόμας Τζάκσον, ο οποίος έχει αναλώσει 15 χρόνια από την ζωή του, με αποκλειστικό σκοπό την καθιέρωση αυτού του θεσμού. Το παρών Συμβούλιο της Μεγ\ Στοάς της Κύπρου, έχει λάβει μέρος και στα δύο τελευταία Συνέδρια, που έγιναν τον Νοέμβριο 2009 στην πρωτεύουσα της Γκαμπόν Λιμπρεβίλ και τον Μάιο 2010, στην πόλη Καρθαγένη της Κολομβίας. Την Μεγάλη Στοά της Κύπρου εκπροσώπησαν το 2009, οι Ένδ\ Αδ\ Πέτρος Μαχαλεπής και Ανδρέας Χαραλάμπους, ενώ το 2010 ο Μεγ\ Διδ\, Ενδοξότ\ Αδ\ Παναγιώτης Ιωάννου και ο Ένδ\ Αδ\ Ανδρέας Χαραλάμπους. Και εις τις δύο περιπτώσεις, η παρουσία των αντιπροσώπων μας έγινε δεκτή με πολύ κολακευτικά σχόλια από τους άλλους εκπρόσωπους, παρέχοντας μία άριστη ευκαιρία για σύσφιξη των σχέσεων με έτερες Μεγ\ Στοές. Μεταξύ πολλών άλλων πολύτιμων συζητήσεων και συμπερασμάτων εις αμφότερα τα Συνέδρια, ένα πολύ αξιόλογο προϊόν του 10 ου Παγκόσμιου Συνεδρίου ήταν ότι ενέκρινε, για πρώτη φορά στην ιστορία του Τεκτονισμού, μια Διακήρυξη οριοθετώντας τι είναι ο Τεκτονισμός και τι αντιπροσωπεύει. Το πλήρες κείμενο, σε ελεύθερη μετάφραση της Συντάξεως από τα Αγγλικά, παρουσιάζεται πιο κάτω. ΤΕΚΤΟΝΙΚΗ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ (Νοέμβριος 2009) Ο Ελευθεροτεκτονισμός είναι μια παγκόσμια οργάνωση Αδελφότητος, από τις πλέον πολυπληθείς και αρχαίες, η οποία στηρίζεται εις τις αρχές της Πατρότητας του Θεού και της Αδελφοσύνης του Ανθρώπου και η οποία είναι ταγμένη εις το οικουμενικό απόφθεγμα Αδελφική Αγάπη, Αρωγή και Αλήθεια. Ωστόσο, πολύ λίγα περί του Ελευθεροτεκτονι- Ο Ενδοξότ\Αδ\Παναγιώτης Ιωάννου διακρίνεται στο κέντρο δίπλα από τον Ενδοξότ\ Αδ\ Τζάκσον. M\W\Bro\Panayiotis Ioannou in the centre, next to M\W\Bro\Thomas Jackson.

ΜΕΓ\ ΣΤΟΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ - GRAND LODGE OF CYPRUS 5 σμού γνωρίζει ο έξω κόσμος και απ αυτά τα πλείστα είναι αποτέλεσμα παραπληροφόρησης και παρερμηνείας. Επομένως, εμείς οι Τέκτονες του Κόσμου, έχοντας μελετήσει προσεκτικά το θέμα στο Ένατο Παγκόσμιο Συνέδριο των Μεγάλων Στοών, που έλαβε χώρα εις την Ουάσιγκτον τον Μάιο 2008 και σ αυτό το Δέκατο Παγκόσμιο Συνέδριο που διεξάγεται εις την Λιμπρεβίλ της Γκαμπόν, μεταξύ 4 και 6 Νοεμβρίου, 2009, έχουμε ομόφωνα αποφασίσει όπως διακηρύξουμε τα ακόλουθα: ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ Του «Τι Είναι ο Ελευθεροτεκτονισμός και τι Πρεσβεύουν οι Τέκτονες» Εμείς ως Ελευθεροτέκτονες επιβεβαιώνουμε ότι: Ο Τεκτονισμός διδάσκει ένα ενιαίο σύνολο κοινών αξιών, οι οποίες μπορούν να σχηματίσουν την βάση μια παγκόσμιας ηθικής, με την υιοθέτηση τους από άτομα ως τρόπο ζωής, δίδοντας τους έτσι την δυνατότητα να γίνουν καλύτερα μέλη της κοινωνίας και παράλληλα να βελτιώσουν τον κόσμο, ως το πεδίο της ζωής. Το Οικουμενικό Τεκτονικό Απόφθεγμα Αδελφική Αγάπη, Αρωγή και Αλήθεια και η Τεκτονική Αρχή της Πατρότητας του Θεού και της Αδελφοσύνης του Ανθρώπου, μπορούν κάλλιστα να υιοθετηθούν από κάθε άνδρα, ασχέτως της κοινότητας, της φυλής, του έθνους και της θρησκείας εις τις οποίες μπορεί να ανήκει. Διακηρύσσουμε ότι πιστεύουμε εις τον χρυσό κανόνα του Πράττε εις τους άλλους, παν ότι καλόν επιθυμείς και ούτοι να πράττουν εις σε. Ως Τέκτονες δεσμευόμαστε εις: Ένα τρόπο ζωής όπου η βία αποφεύγεται, όπου υπάρχει σεβασμός, δικαιοσύνη και ειρήνη και ότι ποτέ δεν θα καταπιέσουμε, τραυματίσουμε, βασανίσουμε ή φονεύσουμε άλλο άνθρωπο, ή εν γνώση μας επιτρέψουμε εις άλλους να πράξουν τοιουτοτρόπως, νοουμένου ότι μπορούμε να αποτρέψουμε τέτοιες πράξεις και ενσυνείδητα αποκηρύσσουμε την βία ως τρόπο επίλυσης διαφορών. Μια δίκαιη κοινωνική και οικονομική τάξη πραγμάτων, όπου ο καθένας, ατομικά, να έχει ίσες πιθανότητες, όπως αναπτύξει το σύνολο των δυνατοτήτων του, ως άνθρωπος. Μια οικουμενική ηθική αλληλοκατανόησης και την υιοθέτηση του Τεκτονισμού ως ένα κοινωνικά ευεργετικό, ειρηνικό, ώριμο και φιλικό τρόπο ζωής. Εμείς οι Τέκτονες συλλογικά διακηρύττουμε ότι: Η σημερινή παγκόσμια πραγματικότητα έχει ανάγκη ενός οράματος, όπως όλοι οι άνθρωποι να μπορούν να ζήσουν με αλλήλους εν ειρήνη, αγάπη και αρμονία. Ως παγκόσμια ηθική δεν εννοούμε μια παγκόσμια τάξη πραγμάτων, επιβαλλόμενη από ένα και μόνο σύνολο, αλλά επαναβεβαίωση ότι οι θεμελιώδεις αρχές του Τεκτονισμού καλύπτουν τον κόσμο ολόκληρο, υπερπηδώντας όχι μόνο τους γεωγραφικούς φραγμούς αλλά και τους τεχνητούς φραγμούς της φυλής, κάστας, χρώματος δέρματος, πίστης και θρησκείας. Μια παγκόσμια ηθική είναι το άμεσο επακόλουθο των δεσμευτικών αξιών, αμετάκλητων αρχών και προσωπικών συμπεριφορών, που παρατίθενται εις τις οικουμενικές και θεμελιώδεις αρχές του Τεκτονισμού. Διατρανώνουμε, επίσης, ότι: Οιοσδήποτε εγωισμός, είτε υπό την μορφή κοινωνικής τάξεως, πίστεως, θρησκείας, ρατσισμού, ή στενού τοπικιστικού πνεύματος είναι απορριπτέος και ότι όλοι οι άνθρωποι πρέπει να ενωθούν με δυνατούς δεσμούς συντροφικότητας και οικουμενικής αδελφότητας. Πιστεύουμε, επίσης, ότι Εκείνο που χρειάζεται η παγκόσμια κοινωνία είναι μια περιεκτική φιλοσοφία παρόμοια με αυτή που υποστηρίζει ο Τεκτονισμός, η οποία υπερπηδά τα τεχνητά εμπόδια που χωρίζουν την ανθρωπότητα και που την εμποδίζουν από το να εξελιχθεί σε μια πανανθρώπινη οικογένεια.

6 ΜΕΓ\ ΣΤΟΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ - GRAND LODGE OF CYPRUS WORLD CONFERENCE OF GRAND LODGES & DECLARATION The World Conference of Grand Lodges takes place every 18 months, on a different continent each time. This practice is a relatively recent one, by Masonic standards, as it only started in 1995. From then on, 11 World Conferences have taken place, always through the tireless efforts of its General Secretary M\W\ Bro\ Thomas Jackson. It is no exaggeration to mention that Masons, all over the world, acknowledge Bro\ Jackson s invaluable contribution, by selflessly devoting 15 years of his life towards establishing this institution. The Grand Lodge of Cyprus has participated in the last two World Conferences, which took place in November 2009 at Libreville, capital of Gabon and in May 2010 at Cartagena, Colombia. Grand Lodge was represented in 2009 by R\W\Bro\Petros Machalepis and V\W\ Bro\ Andreas Charalambous, while in 2010 by the Grand Master, M\W\ Bro\ Panayiotis Ioannou and Bro\ Andreas Charalambous. In both cases, our representatives presence was greeted with flattering comments, while providing an excellent chance to cultivate fraternal relationships with other Grand Lodges. Among many other valuable discussions and conclusions of both Conferences, a very significant by-product of the 10 th World Conference was the approval, for the very first time in Masonic history, of a Declaration outlining what Freemasonry is and what it stands for. The full text is as follows: MASONIC DECLARATION (November 2009) Freemasonry is one of World s largest and oldest Fraternal Organizations, based on the principles of the Fatherhood of God and the Brotherhood of Man, which is committed to the universal motto of Brotherly Love, Relief and Truth. However very little is known about Freemasonry to the outside world, and what little is known, is also based on misinformation and misunderstanding. Therefore, we the Freemasons of the World having considered the matter carefully at the 9th World Conference of Masonic Grand Lodges held at Washington in May 2008 and in this 10th World Conference held at Libreville, Gabon, on November 4th, 5th and 6th 2009, have unanimously resolved to declare as follows: Ο Ενδ\Αδ\Ανδρέας Χαραλάμπους με τον Μεγ\Διδ\ της Μεγ\ Στοάς και Πρόεδρο της Γκαμπόν Αδ\ Ali Bongo Ondima στο Προεδρικό παλάτι. Ο Ενδοξότ\ Αδ\ Τζάκσον διακρίνεται στα δεξιά. V\W\Bro\ Andreas Charalambous alongside His Excellency the President of Gabon and Grand Master, M\W\Bro\Ali Bongo Ondima, at the Presidential Palace. M\W\Bro\Thomas Jackson can be seen in the background to the right. DECLARATION Of What Freemasonry Is And What Freemasons Stand For We as Freemasons affirm that: Freemasonry teaches a common set of core values,

ΜΕΓ\ ΣΤΟΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ - GRAND LODGE OF CYPRUS 7 which can form the basis of global ethics, for adoption by individuals, as a way of life, to enable good men to become better members of society and thereby make the world a better place to live. The Universal Motto of Freemasonry Brotherly Love, Relief and Truth and the Masonic principle of the Fatherhood of God and the Brotherhood of Man, are best suited for adoption by all men, irrespective of the communities, races, nationalities and religions to which they may belong. We declare that we believe in the golden rule of Doing unto others, as in similar circumstances, we would wish that they should do unto us. We as Freemasons commit ourselves to: A culture of non-violence, respect, justice and peace and that we shall not oppress, injure torture or kill other human beings, or knowingly suffer others to do so, if in our power to prevent it and conscientiously, forsake violence, as a means of settling differences. A just social and economic order, in which everyone has equal chance as an individual, to reach his full potential as a human being. By a global ethic we do not mean a world order by any single group, but confirm that the principles and tenets of Freemasonry, stretch across the world, overcoming, not only geographical barriers, but also the artificial barriers of race, caste, colour, creed and religion. Global ethic is a fundamental consequence of binding values, irrevocable standards and personal attitudes and behaviour, as exemplified by the universal principles and tenets of Freemasonry. We also assert that: Every form of egoism, in the form of class, creed, religion, racism or narrow parochialism should be rejected, and that human beings should be united by strong ties of fellowship and universal brotherhood. We also believe that: What a global society needs is an inclusive philosophy similar to that propagated by Freemasonry, which cuts across the artificial barriers that divide human beings and prevents them from becoming a global family. A global ethics of understanding one another and to adopt Freemasonry as a socially beneficial, peace fostering and mature and friendly way of life. We as Freemasons collectively affirm that: The global situation today needs a vision for people living together in peace, love and harmony. Ο Ένδ\Αδ\Πέτρος Μαχαλεπής με τον Μεγ\Διδ\της Μεγ\Στοάς και Πρόεδρο της Γκαμπόν Αδ\Ali Bongo Ondima και την σύζυγο του στο Προεδρικό παλάτι. R\W\Bro\ Petros Machalepis being presented to His Excellency the President of Gabon and Grand Master, M\W\Bro\Ali Bongo Ondima and his wife at the Presidential Palace.

8 ΜΕΓ\ ΣΤΟΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ - GRAND LODGE OF CYPRUS Ο ΜΕΓ\ ΔΙΔ\ ΕΙΣ ΤΟ ΤΕΚΤ\ ΜΝΗΜΕΙΟ ΓΕΩΡ. ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ THE GRAND MASTER VISITS THE WASHING- TON MEMORIAL Στις 22 Φεβρουαρίου, 2010, ο Μεγ\ Διδ\, Ενδοξότ\ Αδ\ Παναγιώτης Ιωάννου, επισκέφθηκε τον Τεκτονικό Μνημειακό Χώρο του Αδ\ Γεώργιου Ουάσιγκτον, στην Βιργινία των ΗΠΑ. Η επίσκεψη του αυτή συνέπεσε με τους εορτασμούς για την επέτειο των 100 χρόνων από την ίδρυση του Συνδέσμου Τεκτονικής Μνήμης Γεώργιου Ουάσιγκτον. Η εικονιζόμενη ευχαριστήρια επιστολή, αναφέρει ότι στην φωτογραφία του Μεγ\ Διδασκάλου εμφανίζονται το Μυστρί, της Σ\ Στοάς Αλεξάνδρεια-Ουάσιγκτον, αρ. 22 και η Σφύρα της Σ\ Στ\ Πόταμακ, αρ. 5, τα οποία ο Αδ\ Γεώργιος Ουάσιγκτον χρησιμοποίησε για την τοποθέτηση του Ακρογωνιαίου Λίθου του Καπιτωλίου των ΗΠΑ, στις 18 Σεπτεμβρίου 1793. Επίσης, εις την φωτογραφία εικονίζεται και η Ιερά Βίβλος της Σ\ Στ\ Φρέντρισκσμπεργκ, επί της οποίας έδωσε τους Τεκτονικούς του Όρκους, το 1752 και 1753. On February 22, 2010, the Grand Master of the Grand Lodge of Cyprus, M\ W\ Bro\ Panayiotis Ioannou, visited the George Washington Memorial, in Virginia USA. His visit coincided with the Centennial celebrations of the founding of the George Washington Masonic National Memorial Association. The displayed letter of appreciation for his visit, states that in the photo, taken in the Memorial Hall, the Grand Master is standing next to the Trowel, of Alexandria- Washington Lodge No. 22 and the Gavel, of Potomac Lodge No. 5, both of which Bro\ George Washington used for laying the Cornerstone of the United States Capitol, on September 18, 1793. Also in the photo is the Bible, of Fredericksburg Lodge No. 4, upon which Washington took his Masonic Obligations, in 1752 and 1753.

ΜΕΓ\ ΣΤΟΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ - GRAND LODGE OF CYPRUS 9 ΑΙΩΝΙΑ ΑΥΤΩΝ Η ΜΝΗΜΗ... Από την τελευταία μας έκδοση, η Μεγ\ Στοά της Κύπρου απώλεσε τρεις εκλεκτούς Αδ\: τον Ενδοξότ\ Αδ\ Ιάκωβο Βορκά, 1 o και Επίτιμο Μεγ\Διδ\ της Μεγ\ Στοάς της Κύπρου, τον Ένδ\ Αδ\Χαρουτιούν Αρακελιάν, Μεγ\ Στεγ\ και τον Ένδ\ Αδ\ Χριστόδουλο Θεμιστοκλέους, Πρ\ Μεγ\ Γραμ\. Ως ελάχιστο φόρο τιμής εις τους μεταστάντας Αδ\, παραθέτουμε βιογραφικά σημειώματα των δύο πρώτων. Ας είναι ελαφρύ των χώμα που θα σκεπάζει και τους τρεις αείμνηστούς Αδ\. Αδ\ Ιάκωβος Βορκάς Ο αείμνηστος Ενδοξότατος Αδ\ Ιάκωβος Βορκάς, γεννήθηκε στις 11/4/1930, στην Αμμόχωστο και απεφοίτησε από το Ελληνικό Γυμνάσιο Αμμοχώστου. Ήταν από τα αρχαιότερα μέλη του Τεκτονισμού στην Κύπρο, μυηθείς το 1965 εις την Σ\ Στ\ Ευαγόρας, εν Ανατ\ Αμμοχώστου. Πέρασε από όλα τα Τεκτονικά Αξιώματα και έγινε το 2006 ο πρώτος Μεγ\ Διδ\ της νεοσύστατης Μεγάλης Στοάς της Κύπρου. Μέχρι τον θάνατο του, στις 29 Ιουλίου 2011, εκτός από Επίτιμος Μέγας Διδάσκαλος της Μεγ\Στοάς της Κύπρου, κατείχε επίσης και το Αξίωμα του Υπάτου Μεγάλου Ταξιάρχου, του Υπάτου Συμβουλίου του Αρχαίου Αποδεδεγμένου Σκωτικού Τύπου της Κύπρου. MAY THEY REST IN PEACE... Since our last edition, the Grand Lodge of Cyprus has lost three of its most prominent Brethren: Αδ\ Άρτο Αρακελιάν Ο Ένδοξος Αδ\ Χαρουτιούν (Άρτο) Αρακελιάν, Αρμενικής καταγωγής, γεννήθηκε στην Αμμόχωστο στις 29/9/1948. Ο αείμνηστος Αδ\ Αρακελιάν, εισήλθε εις τον Τεκτονισμό το 1976, με την μύηση του εις την Σ\ Στ\ «Ζήνων».. Από την Λεμεσό, όπου κατέφυγε ως πρόσφυγας μετά την καταστροφή του 1974, οι επαγγελματικές του υποχρεώσεις τον ανάγκασαν να αλλάξει και πάλι πόλη διαμονής, με τελικό προορισμό την Λάρνακα. Η εξέλιξη αυτή είχε ως επακόλουθο, βέβαια και την αλλαγή της Στοάς εις την οποία θα συνέχιζε την Τεκτονική του φοίτηση. Έτσι, κρούοντας την Θύρα της Σ\ Στ\ «Κίμων», υιοθετήθηκε υπ αυτής στις 24/10/1980. Η δεδομένη του αγάπη, τόσο για τον Τεκτονισμό όσο και για την νέα του Στοά, του επέτρεψαν να αξιωθεί όπως υπηρετήσει ως ο πρώτος Αρμένιος Σεβάσμιος του «Κίμωνος». Η, ομολογουμένως, πολύ πετυχημένη Σεβασμία του, από το 1999-2001, έδωσε μια νέα πνοή στις Εργασίες της Στ\ του «Κίμωνος». Με την ίδρυση της Μεγ\ Στ\ της Κύπρου, το 2006, ο Αδ\Αρακελιάν εκλέγηκε εις το αξίωμα του Μεγ\ Γεν\ Γραμ\, το οποίο υπηρέτησε για μικρό χρονικό διάστημα. Μετέπειτα, στις 2/5/2007 εκλέγηκε ομόφωνα Πρόεδρος του Τεκτονικού Ιδρύματος Λάρνακος «Κίμων», θέση από την οποία πρόσφερε καίριες λύσεις σε προβλήματα που ταλάνιζαν το Ίδρυμα. Στις εκλογές της Μεγ\ Στ\ της Κύπρου, τον Φεβρουάριο του 2009, ο Αδ\ Αρακελιάν εκλέγηκε Μεγ\ Στεγ\, αξίωμα το οποίο υπηρέτησε μέχρι τις 21/10/2010, όταν μετέστει εις Αιωνία Ανατολή. M\ W\ Bro\ Iacovos Vorkas (Photo on left), First and Honorary Grand Master of the Grand Lodge of Cyprus, R\ W\ Bro\ Arto Arakelian (Photo on right), acting Grand Inner Guard and former Grand Secretary and, finaly, R\ W\ Bro\ Christodoulos Themistocleous, Past Grand Secretary. May all three Brothers rest in peace!

101 0 ΝΕΑ ΤΩΝ ΣΤΟΩΝ - LODGES NEWS ΚΙΜΩΝ Υπ Αρ. 1 KIMON No. 1 Η Σ\ Στ\ Κίμων Υπ Αρ. 1 εν Ανατ\ Λάρνακος, συνέχισε και το 2010-2011 τις εργασίες και τις δραστηριότητες της πάντα μέσα σε πνεύμα καλής οργάνωσης, πειθαρχίας και συνεργασίας. πραγματοποιήθηκε και η παραδοσιακή κοπή της Βασιλόπιττας. Στις 7 Μαΐου 2011 διοργανώθηκε, επίσης με επιτυχία, η Χοροεσπερίδα της Στοάς μας, με μεγάλη συμμετοχή Αδ\ και αμύητων. Την βραδιά λάμπρυνε με την παρουσία του ο Μεγ\ Διδ\ της Μεγ\ Στ της Κύπρου, Ενδοξότ\ Αδ\ Παναγιώτης Ιωάννου. Πολλοί και αξιόλογοι ομιλητές από Ελλάδα και Κύπρο χάρισαν μοναδικά Τεκτονικά τεμάχια αφήνοντας τους Αδ\ ευχαριστημένους και ικανοποιημένους. Μεταξύ άλλων η Σ\ Στ\ Κίμων, φιλοξένησε ως ομιλητή τον με Μεγ\ Δοκ\ της Μεγ\ Στ\ της Ελλάδος, Ένδ\ Αδ\ Μιχάλη Ματτέ. Από τις 19 μέχρι 22 Μάιου 2011, εννεαμελής αντιπροσωπεία της Στοάς μας με επικεφαλής τον Σεβασμιο Αδελφό Αριστοτέλη Κωμοδρόμο, βρέθηκε στην Αθήνα για να παραστεί στους εορτασμούς των 200 χρόνων από της ιδρύσεως της Μεγ\ Στ\ της Ελλάδος. Η αντιπροσωπεία μας απετέλεσε την μεγαλύτερη ξένη αντιπροσωπεία εις τους εορτασμούς. Επίσης, την Παρασκευή 20 Μαΐου, πραγματοποιήθηκαν κοινές εργασίες με την Σ\ Στ\ Αισχύλος, εν Ανατ\ Ελευσίνος, με τεράστια επιτυχία. Στις 8 Δεκεμβρίου, 2010 η Στοά μας μέσα σε πανηγυρικό κλίμα γιόρτασε το Χειμερινό Ηλιοστάσιο με το Τεκτονικό Συμπόσιο να αποτελεί κομμάτι των Εργασιών των οποίων κύριος ομιλητής ήταν ο Πρ\ Μεγ\ Διδ\ της Μεγ\ Στ\ της Ελλάδος Ενδοξότ\ Αδ\ Διονύσιος Παπαδάτος. Ο Αδ\ Παπαδάτος με μοναδική ικανότητα και γλαφυρότητα και μιλώντας για 30 περίπου λεπτά καθήλωσε τους Αδελφούς με τον μεστό του λόγο. Στις 12 Ιανουαρίου 2011 και σε συνέχεια των τακτικών Εργασιών η Οργάνωση Συζύγων Τεκτόνων, της Στοάς μας, διοργάνωσε με μεγάλη επιτυχία δείπνο, στο Εντευκτήριο μας, στο οποίο παρευρέθησαν γύρω στα 60 περίπου άτομα, τα οποία απόλαυσαν εύγευστα εδέσματα μαγειρεμένα από τις ίδιες τις συζύγους. Κατά την διάρκεια του δείπνου Το Τεκτονικό έτος έκλεισε με μια πολύ καλή ομιλία από τον Αδ\ Στεγαστή Παναγιώτη Χ Παντελή και ακολούθησε δείπνο, μετά συζύγων σε εστιατόριο της πόλης.

ΝΕΑ ΤΩΝ ΣΤΟΩΝ - LODGES NEWS 1 1 ΣΟΛΩΝ Υπ Αρ. 3 SOLON No. 3 ΛΕΥΚΗ ΚΟΙΝΗ ΣΥΝΕΔΡΙΑ ΤΩΝ ΣΤΟΩΝ ΛΕΥΚΩΣΙΑΣ Την Τετάρτη 6 Απριλίου 2011, πραγματοποιήθηκε στο Τεκτ\ Μέγαρο Λευκωσίας, Κοι νή Λευκή Συνεδρία των Συμβολικών Στοών της Λευκωσίας με διοργανώτρια την Σ\Στοά «Σόλων» Υπ Αρ. 2, ομού μετά των Σ\Στ\«Άδωνις» Υπ Αρ. 5, «Κοινόν Κυπρίων» Υπ Αρ. 6, «Giuseppe Garibaldi» Υπ Αρ. 8 και «Χιράμ Αμπίφ» Υπ Αρ. 10, επ' ευκαιρία των Εθνικών Επετείων της 25ης Μαρτίου 1821 και της 1ης Απριλίου 1955. Την Συνεδρία, η οποία είχε πα νηγυρικό χαρακτήρα, λάμπρυναν με την παρουσία τους πολλοί Τέκτονες και εκλεκτοί επισκέπτες, κυρίως φίλοι και συγγενείς των Αδελφών. Αφού έγινε το Άνοιγμα των Εργασιών κατά τα ειωθότα, από τον Προεδρεύοντα της Κοινής Λευκής Συνεδρίας και Σεβ\της Σ\Στ\«Σόλων», Αδ\ Γεώργιο Ροδίτη, ει - σήχθησαν οι αμύητοι επισκέπτες. Μετά την εισαγωγή του Ενδοξότ\ Μεγ\ Διδ\ της Μ\ Στ\ της Κύπρου, Αδ\ Παναγιώτη Ιωάννου, τηρήθηκε μονόλεπτος σιγή εις μνήμη των πεσόντων υπέρ πίστεως και πατρίδος, κατά τους απελευθερωτικούς αγώνας του Έθνους. Ακολούθησε προσφώνηση από τον Προεδρεύοντα της Συνεδρίας, ο οποίος καλωσόρισε με ιδιαίτερη χαρά τους παρευρισκομένους στη πανηγυρική Λευκή Κοινή Συνεδρία, για τους εορτασμούς της 25 ης Μαρτίου 1821 και της 1 ης Απριλίου 1955 με ομιλήτρια την Δρ. Ίλια Χατζηπαναγιώτη Snagmeister, Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Νεοελληνικής Φιλολογίας (Τμήμα Βυζαντινών και Νεοελληνικών Σπουδών) του Πανεπιστημίου της Κύπρου και συγγραφέα του βιβλίου «Ο ΤΕΚΤΟΝΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΚΟΙΝΩ- ΝΙΑ ΚΑΙ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ ΤΟΥ 18 ΟΥ ΑΙΩΝΑ: ΟΙ ΓΕΡΜΑΝΟΦΩΝΕΣ ΜΑΡΤΥΡΙΕΣ». Ο Αδ\ Σεβ\ Γεώργιος Ροδίτης ανάφερε ότι, Κ. ΚΥΠΡΙΩΝ Αρ. 4 K. KYPRION No. 4 οι Έλλη νες Τέκτονες γιορτάζουν σήμερα δύο λαμπρές σελίδες του Έθνους μας και ότι η συνεδρία μας είναι Λευκή διότι σ' αυτή μπορούν να παρευρίσκονται σύζυγοι, συγγενείς και φίλοι των Τεκτόνων. Έγινε σύντομη αναφορά στους σκοπούς και στις επιδιώξεις του Τεκτονισμού και στο ότι ο Ελευθεροτεκτονισμός είναι ιδέα πανανθρώπινη, ότι είναι θεσμός φιλοσο φικός που αποσκοπεί να προσαρμόσει το πνεύμα των ανθρώπων προς τα υψη λά νοήματα και τις ηθικές αξίες της ζωής. Επίσης, αναφέρθηκε συνοπτικά σε βασικές και θεμελιώδεις Αρχές του Ελευθεροτεκτονισμού, ως τις πιο κά τω: Η πίστη στην ύπαρξη του Θεού, υπό την προσωνυμία του Μεγάλου Αρ χιτέκτονος του Σύμπαντος και η πίστη στην αθανασία της ψυχής. Η απαγόρευση κάθε συζητήσεως στις Τεκτονικές Στοές επί θρησκευτι κών και πολιτικών ζητημάτων. Η ελευθερία της σκέψεως και της συνειδήσεως, ως το ύψιστο αν θρώπινο αγαθό. Η εργασία, η οποία θεωρείται καθήκον κάθε ελεύθερου ανθρώπου. Η αναγνώριση της ισότητας δι καιωμάτων μεταξύ όλων των ανθρώ πων. Η αφοσίωση στην οικογένεια, ο σεβασμός προς τους κοινωνικούς θε σμούς, η αγάπη προς την Πατρίδα, η τήρηση των νόμων του Κράτους και η εκπλήρωση των καθηκόντων και υπο χρεώσεων του πολίτη.

121 2 ΝΕΑ ΤΩΝ ΣΤΟΩΝ - LODGES NEWS ΑΔΩΝΙΣ Αρ. 5 ADONIS No. 5 Ακολούθησε σύντομος επετειακός χαιρετισμός από τον Μεγ\ Διδ\, Ενδοξότ\ Αδ\ Παναγιώτη Ιωάννου, ο οποίος κατέληξε ως ακολούθως: «Εμείς, οι Τέκτονες, έχομε βαριά κληρονομιά, εκείνη της Φιλικής Εταιρείας. Ας θυμηθούμε ότι οι Έλληνες ενωμένοι πάντοτε μεγαλουργούν. Η ενότητά μας είναι η βασικότερη προϋπόθεση για επιτυχία του αγώνα που διεξάγουμε. Επιτακτικό όσο ποτέ άλλοτε προβάλλει σήμερα μπροστά μας το καθήκον να συνεχίσουμε ενωμένοι και αδελφωμένοι, με πίστη στις ψυχικές μας δυνάμεις, με αισιοδοξία και ψηλό αγωνιστικό φρόνημα το δίκαιο αγώνα μας μέχρι την τελική νίκη, μέχρι να αξιωθούμε να δούμε και πάλι το νησί μας ελεύθερο, μέχρι να αξιωθούμε όλοι να επιστρέψουμε στις προγονικές μας εστίες, στην Καρπασία, στην Κερύνεια, στη Μόρφου, στην Αμμόχωστο». Στην συνέχεια την έδρα του Σεβ\ ανέλαβε ο Σεβ\της Σ\Στ\ «Κοινόν Κυπρίων», Αδ\ Ευέλθων Ιακωβίδης, ο οποίος έκανε σύντομη παρουσίαση της Δρ. Ίλιας Χατζήπαναγιωτη, της κύριας ομιλήτριας της εσπέρας. Παίρνοντας το λόγο, η Δρ. Ίλια Χατζήπαναγιωτη ανάφερε, σχετικά με το βιβλίο της, περιληπτικά, τα ακόλουθα: ΓΕΡΜΑΝΟΦΩΝΟΣ ΧΩΡΟΣ: Συνολικά υπήρχαν 46 έλληνες τέκτονες σε Στοές του γερμανόφωνου χώρου στα GIUSEPPE GARIBALDI No. 8 χρόνια 1776-1806. Οι 33 από αυτούς ήταν έμποροι. Από το 1799 Έλληνες Τέκτονες συμμετέχουν στην ίδρυση Στοών στον γερμανόφωνο χώρο. ΚΙΝΗΤΡΑ: Για τους Έλληνες η συμμετοχή σε Στοές συνιστούσε, μια προσπάθεια εξόδου από τον ιδιωτικό στον δημόσιο χώρο - προσπάθεια δημιουργίας αστικής δημοσιότητας. Ένα μέσο διείσδυσης στο κυρίαρχο περιβάλλον υποδοχής (αποφυγή παροικιακής απομόνωσης, διευκόλυνση κοινωνικής και πολιτισμικής ενσωμάτωσης στο κυρίαρχο περιβάλλον). Το δίκτυο γνωριμιών και σχέσεων που συγκροτούσαν οι στοές εξυπηρετούσε ενίοτε επαγγελματικές ανάγκες των μελών τους. ΕΠΙΔΡΑΣΕΙΣ: Μέσω των Στοών οι Έλληνες Τέκτονες της εποχής ήλθαν σε επαφή με ιδέες και αιτήματα του Ευρωπαϊκού Διαφωτισμού. Η συμμετοχή στον Τεκτονισμό επιδρά στην αλλαγή των αντιλήψεων που κυριαρχούν στην Ελληνική κοινωνία για τη φιλία, τη φιλανθρωπία και τον πατριωτισμό. Η φιλανθρωπία αποβαίνει έτσι τεκμήριο πατριωτισμού. Γνώσεις σχετικά με την οργάνωση μυστικών εταιρειών. Χρησιμοποιήθηκαν αργότερα για την οργάνωση των μυστικών επαναστατικών εταιρειών, όπως η Φιλική Εταιρεία. Οι Έλληνες Τέκτονες χρησιμοποίησαν τα ευρωπαϊκά Τεκτονικά δίκτυα για να ζητήσουν οικονομική υποστήριξη στην Επανάσταση και να στρατολογήσουν Φιλέλληνες μαχητές. Ακολούθησε το κλείσιμο των εργασιών και δεξίωση εις το κυλικείο της Στοάς. Στην όλη εκδήλωση παρευρέθηκαν πέραν των 150 ατόμων.

ARXIT\ TEMAXIA - MASONIC TREATISES 1 3 Ένδ\ Αδ\ Αθανάσιος Παπαδόπουλος "Ο ΤΑΠΗΣ ΠΙΝ\ ΧΑΡ\- ΟΔ\ ΚΟΡ\" Παίρνοντας θάρρος από τα λόγια του Τυπικού μας ότι: «Ο Τεκτονισμός ουδέν όριον θέτει εις την αναζήτηση της Αληθείας», θα τολμήσω μερικές σκέψεις. Ο Οδ\ Κόρ\ κυκλώνοντας το Μωσ\ Δάπ\ και τα υπόλοιπα σύμβολα, φαίνεται να παίρνει τη θέση του ουροβόρου όφεως που περικλείει όλα τα μυστήρια που παρουσιάζονται στις αισθήσεις μας με τη μορφή της πολλαπλότητας και τα οποία συγκεντρώνονται σε ένα κατ' εξοχήν Μυστήριο. Το μυστικό των μυστικών, που εκφράζει η αρχαία Ελληνική ρήση, «Εν το Παν». Κατά ορισμένους παλαιούς Τέκτονες, ο αριθμός των τριγώνων του Οδ\ Κόρ\ είναι από δώδεκα στις δύο πλευρές και από είκοσι τέσσερα στις δύο άλλες συμβολίζοντας τις είκοσι τέσσερις ώρες του ημερονυκτίου και τους δώδεκα μήνες του χρόνου. Δηλαδή, τον κύκλο που διαγράφουν οι πλανήτες και την περιστροφή της Γης γύρω από τον ήλιο. Συνολικά λοιπόν, τα τρίγωνα που απαρτίζουν τον Οδ\ Κορ\ είναι εβδομήντα δύο (72). Στον κόσμο των μικροβίων ο μέσος όρος ζωής είναι τρία εικοσιτετράωρα. (3Χ24 = 72) Ο μέσος όρος ζωής του ανθρώπου είναι εβδομήντα δύο έτη (72) Ο μέσος όρος κινήσεως των αστέρων είναι μία μοίρα κάθε "εβδομήντα δύο" (72) ηλιακά έτη. Με κοινό παρανομαστή λοιπόν τον αριθμό "εβδομήντα δύο", ο Οδ\ Κόρ\ μας δείχνει ότι οι κινήσεις των αστέρων και η περιστροφή της Γης γύρω από τον Ήλιο, συντονίζουν τους βιορυθμούς μας και δια των χρονικών αναλογιών, ενώνουν το "παν εις εν". Τα μαύρα τρίγωνα του Οδ\ Κορ\ είναι στραμμένα προς τα έξω και συμβολίζουν τη θηλυκή αρχή, τη Σελήνη, τη μήτρα. Τα λευκά τρίγωνα είναι στραμμένα προς το Μωσ\ Δάπ\, τις τρεις Στήλες και τον Πίν\ Χάρ\ και συμβολίζουν την αρσενική αρχή, τον Ήλιο, το Θείο πυρ, τη γέννηση στον πνευματικό κόσμο. Τα λευκά τριγωνικά πλακίδια είναι τριάντα έξι και τα μαύρα επίσης τριάντα έξι. Για τον αριθμό τρίαντα έξι λέει ο Πλούταρχος στο έργο του «Περί Ίσιδος και Οσίριδος», ότι ήταν ο μέγιστος όρκος. Και βεβαίως μιλάει για τον όρκο των Πυθαγορείων. Ο αριθμός τριάντα έξι έχει ρίζα τον αριθμό έξι, που κατά τους Πυθαγορείους είναι ο αριθμός της ψυχής. Κατά τη γνώμη μου ο αριθμός τριάντα έξι υπονοεί επίσης τις τριακόσιες εξήντα μοίρες του ζωδιακού κύκλου, που παριστάνεται στο Ναό μας με την παράταξη των ζωδίων στο Βορρά και τη Μεσημβρία. Και αυτό όχι τυχαία, αλλά για να τονίσουν τις δύο πύλες του αριθμού "έξι", δηλαδή της ψυχής, που υπάρχουν η μία στο Βορρά, στο ζώδιο του Καρκίνου (θερινό ηλιοστάσιο) και η άλλη στη Μεσημβρία, στο ζώδιο του Αιγόκερου (Χειμερινό Ηλιοστάσιο). Στο Ναό μας οι Μαθ\, και οι Ετ\, έχουν τη θέση τους στο Βορρά συμβολίζοντας τις ψυχές που κατήλθαν στη Γη από την πύλη του Καρκίνου. Και οι Διδ\, έχουν τη θέση τους στη Μεσημβρία συμβολίζοντας τις ψυχές των μεμυημένων και καθαρμένων που ανέρχονται προς την πύλη του Αιγόκερου. Αυτές όμως οι δύο πύλες του περάσματος της ψυχής κατά τη γέννηση και τον θάνατο βρίσκονται στον Θυσ\ Κόρ\. Γιατί ο Οδ\ Κόρ\ μας δείχνει τον Θυσ\ Κόρ\; Και από πού πρέπει να περάσουν οι ψυχές που κατήλθαν για να πάρουν τη θέση τους στη Μεσημβρία; Τι μεσολαβεί ανάμεσα στο Βορρά και τη Μεσημβρία; Η απάντηση νομίζω ότι είναι μπροστά μας. Όλοι μας βλέπουμε τον Οδ\ Κορ\ και τα σύμβολα που περιέχει. Μήπως οι εγκοπές του Οδ\ Κόρ\ είναι οι πύλες που η ψυχή πρέπει να περάσει για να κερδίσει τη θέση της στη Μεσημβρία, κάτω από την πύλη του Αιγόκερου; Θα μπορούσαμε να σκεφτούμε πως ο Οδ\ Κόρ\ είναι το πέρασμα που η ψυχή μπορεί να διασχί-

14 ARXIT\ TEMAXIA - MASONIC TREATISES σει, αφού έχει φωτισθεί από την Ανατολή με Σοφία, Ισχύ και Κάλλος. Τότε μπορεί να ισορροπήσει στις λεπτές γραμμές των σταυρών που σχηματίζουν τα τετράγωνα του Μωσ\ Δαπ\, να κατέλθει στο βάθος της συνειδήσεως, δηλαδή στον Πίν\ Χάρ\, να μελετήσει τις παλαιές χαράξεις, δηλαδή να μάθει ανάγνωση και να κάνει τις δικές της ατομικές χαράξεις, δηλαδή να μάθει γραφή. Και βέβαια πρέπει πρώτα να ενεργοποιηθεί ο Νους, που συμβολίζει ο Σεβ\ Διδ\ για να μπορέσει η ψυχή, να αποκτήσει Αρετή και Φως, ώστε να αναγνώσει και να χαράξει ενάρετα, με Σοφία, Ισχύ και Κάλλος. Με αυτόν τον τρόπο λοιπόν αρχίζουν τα Μυστήρια! Και η κάθε μύηση είναι μια αύξηση Φωτός που έρχεται να προστεθεί σε αυτήν που έχουμε ήδη με πολύ κόπο αποκτήσει και η κάθοδος στο βάθος της συνειδήσεως αποκτά μεγαλύτερο ενδιαφέρον κάθε φορά. Η ανάγνωση δίνει περισσότερη γνώση και η χάραξη γίνεται πιο προσεκτική και με μεγαλύτερη υπευθυνότητα. Ο Οδ\ Κόρ\ φαίνεται, Αδ\ μου, να είναι η περίφραξη του προσωπικού μας παραδείσου. Τα μαύρα τριγωνικά πλακίδια που είναι στραμμένα προς τα έξω, τρομάζουν αυτόν που αγνοεί την τέχνη του περάσματος και αυτόν που θα τολμήσει να σκεφθεί να εισέλθει χωρίς να είναι ελεύθερος και χρηστοήθης. Τα δε λευκά δηλώνουν την αναγέννηση και την κάθαρση της ψυχής που κατάφερε να κατέλθει στο βάθος της συνειδήσεως και κέρδισε τη θέση της στη Μεσημβρία. Καταλαβαίνουμε λοιπόν, ότι ο Οδ\ Κόρ\ είναι ταυτόχρονα μέσο δέσμευσης και περιορισμού, καθώς επίσης και μέσο ελευθερίας. Ένδ\Αδ\ Αθανάσιος Γ. Παπαδόπουλος Τέως Μέγ\ Ελεονόμος της Μεγ\ Στ\ της Κύπρου και Πρ\ Σεβ\ της Σ\ Στ\ ΚΙΜΩΝ, Υπ Αρ. 1 Αδ\ Ανδρέας Οικονόμου ΠΕΡΙ ΑΝΘΡΩΠΙΝΗΣ ΦΥΣΕΩΣ... Επιτρέψατε μου να αρχίσω διηγούμενος ένα μύθο. Ένα μύθο ο οποίος, πιστεύω, ότι θα μας βοηθήσει να τεθεί το θέμα με το οποίο θα ασχοληθούμε, στην ορθή του προοπτική. Κι αυτό, διότι παρόλο που είναι αρκετά γνωστός, θα τον χρησιμοποιήσουμε δοκιμάζοντας μια σχετικά νέα προσέγγιση: Κάποιο πρωινό, ένας σκορπιός, ψάχνοντας για τροφή μέσα στο δάσος, έφθασε μπροστά σ ένα βαθύ ποτάμι, το οποίο έπρεπε να περάσει. Δεν γνώριζε, βέβαια, να κολυμπά και έτσι κοντοστάθηκε, σκεφτόμενος με ποιο τρόπο θα περνούσε στην αντιπέρα όχθη. Ενώ προβληματιζόταν, κοίταξε έναν βάτραχο, έτοιμο να το διασταυρώσει και τον ρώτησε αν μπορούσε να τον μεταφέρει στην πλάτη του. Ο βάτραχος του αποκρίθηκε: "Θα αστειεύεσαι, βεβαίως. Πως ξέρω ότι δεν θα με κεντρίσεις;" και ο σκορπιός του απάντησε: "Μα αν σε κεντρίσω θα πεθάνουμε και οι δύο δεν με συμφέρει". Ο βάτραχος, αφού σκέφτηκε λίγο, συμφώνησε. Πήδηξε τότε ο σκορπιός στην πλάτη του κι άρχισε ο βάτραχος να κολυμπά προς την άλλη πλευρά. Μεσοστρατίς, όμως, ο σκορπιός σηκώνοντας ξαφνικά το κεντρί του το κατέβασε με δύναμη και έπληξε θανάσιμα το βάτραχο. Χάνοντας τις δυνάμεις του από το δηλητήριο, άρχισε να βυθίζεται, και μαζί του, βεβαίως, και ο σκορπιός. Πριν, όμως, τους καταβροχθίσει ο υδάτινος τάφος τους, γυρίζοντας ο βάτραχος ρώτησε τον σκορπιό, μονολεκτικά, αλλά με οδύνη: "Γιατί;!!". Και ο σκορπιός του απάντησε κυνικά: "Δεν μπορώ να κάνω αλλιώς. Είναι στη φύση μου". Ο μύθος αυτός (που πολύ συχνά, αλλά λανθασμένα, αποδίδεται στον Αίσωπο), αρχικά, προκαλεί την λογική απορία για το πώς θα ήταν ποτέ δυνατόν να μπορούν να συνομιλούν ένας βάτραχος και ένας σκορπιός. Μέσω, όμως, της ποιητικής αδείας που πάντοτε δίδεται σε τέτοιες περιπτώσεις, το μικρό αυτό εμπόδιο ξεπερνιέται εύκολα. Και αυτό διότι είναι προφανές ότι το εν λόγω παραμύθι δεν πραγματεύεται την πραγματική φύση του σκορπιού, αλλά ούτε και αυτή του άτυχου βάτραχου. «Ο Μύθος κρύβει νουν Αληθείας», είχε γράψει κάποτε ο Κάλβος και ως εκ τούτου, οι αλήθειες που προσπαθεί να

ARXIT\ TEMAXIA - MASONIC TREATISES 1 5 αναδείξει ο μυθοπλάστης είναι το Ανθρώπινο μυαλό που επιδιώκει να νουθετήσουν και όχι άλλων ζώων. Ποια, όμως, είναι η Αλήθεια που αναδύεται μέσα απ αυτόν, τον τόσο δεικτικό μύθο; Μήπως είναι μονοδιάστατη, όπως προκύπτει από την πρώτη ανάγνωση ή μήπως τα διδάγματα, που προβάλλουν, είναι πιο σύνθετα και σαφώς πιο πλούσια; Ας αφήσουμε, ωστόσο, τα ερωτήματα αυτά να αιωρούνται για λίγο, διότι τώρα θα πρέπει να εισέλθουμε εις την ουσία του θέματος που θα μας απασχολήσει. Προς βοήθεια τούτου, θα επιστρατεύσουμε την ακόλουθη και αξιοσημείωτη, τοποθέτηση, που υπάρχει σ ένα από τα Τυπικά μας: «Ανάγνωσον την ιστορίαν των παρελθόντων αιώνων και ρίψον βλέμμα περί σε. Απανταχού θα ίδης την μεγαλοφυΐαν παραγνωριζομένην, την αρετήν καταδιωκομένην, ενώ την αμάθειαν, τον φανατισμόν και την φιλοδοξίαν κυβερνώσας τον κόσμον ολόκληρον». Η παράγραφος αυτή, παρόλη την ακραία απαισιοδοξία της, είναι αναμφιβόλως αξιόλογη, καθότι ζωγραφίζει μια ζοφερή εικόνα, τόσο του παρελθόντος όσο και του παρόντος χρονικές περιόδους, σημειώστε, τις οποίες ουδόλως διαχωρίζει. Διαβάζοντας την, προβάλλει αμέσως εις το μυαλό μας η εικόνα του Σωκράτη, έτοιμου να πιει το κώνειο και η εικόνα του Γαλιλαίου να αργοπεθαίνει από τον ισόβιο κατ οίκον περιορισμό αμφοτέρων, κατ απαίτηση κάποιων μισαλλόδοξων ατόμων της εποχής τους. Προβάλλει, ομοίως, η εικόνα του Ροβεσπιέρου να πατά επί των πτωμάτων των αντιπάλων του, κατά την περίοδο της Τρομοκρατίας της Γαλλικής Επανάστασης. Εικόνες, που μαζί με τόσες άλλες, που θα μπορούσα να αναφέρω, αναπαριστούν πιστεύω γλαφυρότατα, τα λεγόμενα του αποφθέγματος. Το απόσπασμα αυτό, που προέρχεται από το Τυπικό Μυήσεως εις τον Βαθμό του Διδασκάλου, σαφώς και έχει λόγο ύπαρξης εις το εν λόγω Τυπικό. Είναι για να δικαιολογήσει, και ορθά, την αναγκαιότητα ύπαρξης του Τεκτονισμού, ως την κατ εξοχήν μέθοδο αντίστασης σε τέτοια φαινόμενα. Εκείνο, όμως, που δεν μας ξεκαθαρίζει είναι το γιατί να υπάρχουν αυτά τα φαινόμενα. Ποια είναι η γενεσιουργός αιτία ύπαρξης τους; Και αφού απαντηθεί, ικανοποιητικά, αυτό το ερώτημα, έπεται το επόμενο: πως εμείς, ως Τέκτονες, μπορούμε να συμβάλουμε, αποφασιστικά, εις την εξάλειψη τους; Ας κάνουμε, πρώτα, μια μικρή λοξοδρόμηση, για να συμπεράνουμε πρώτα κάτι εξίσου σημαντικό, μέσα από το ίδιο απόσπασμα. Στην πρώτη του πρόταση διαβάζουμε: «Ανάγνωσον την ιστορίαν των παρελθόντων αιώνων και ρίψον βλέμμα περί σε». Ισχυρίζεται, δηλαδή, ότι η κατάσταση πραγμάτων στο παρελθόν δεν διαφέρει και τόσο από την σημερινή. Ποιο είναι, επομένως, το συμπέρασμα που πηγάζει αβίαστα από αυτό; Μήπως το ότι η φύση του Ανθρώπου δεν έχει αλλάξει καθόλου από την αρχαιότητα μέχρι σήμερα; Πιστεύω πως ναι! Διότι, δεν ισχυρίζεται το απόσπασμα ότι σήμερα είναι καλύτερα ή χειρότερα τα πράγματα, σε σύγκριση με το παρελθόν. Αντιθέτως, τα εξισώνει και πιστοποιεί ότι όλα όσα συνέβαιναν, ακόμη συμβαίνουν απλά αλλάζουν τα πρόσωπα, οι συγκυρίες και οι συσχετισμοί της κάθε εποχής. Συνεπώς, η φύση του ανθρωπίνου γένους παραμένει αναλλοίωτη, ασχέτως ιστορικής περιόδου. Πλήρως υποστηρικτικό τούτου είναι και η ακόλουθη ρήση: "Η Δημοκρατία μας αυτοκαταστρέφεται διότι κατεχράσθη το δικαίωμα της ελευθερίας και της ισότητας, διότι έμαθε τους πολίτες να θεωρούν την αυθάδεια ως δικαίωμα, την παρανομία ως ελευθερία, την αναίδεια του λόγου ως ισότητα και την αναρχία ως ευδαιμονία." Ισχυρίζομαι ότι είναι υποστηρικτικό αυτό το απόφθεγμα, καθότι, όπως θα εκπλαγείτε να μάθετε, δεν λέχθηκε στις μέρες μας. Διατυπώθηκε πριν περίπου 2.400 χρόνια από τον Ισοκράτη, έναν από τους πλέον περίφημους ρήτορες της αρχαίας Αθήνας. Τι μας λέει αυτό; Πιστεύω ακράδαντα πως μας λέει ότι αν ο Ισοκράτης, ο οποίος έζησε ακριβώς εις το απόγειο του Χρυσού Αιώνα του Περικλή εις το απόγειο της εποχής που γέννησε την Δημοκρατία, ως πολίτευμα είχε τέτοια εντύπωση όπως την περιγράφει, τότε μπορούμε με σιγουριά να πούμε ότι ελάχιστα έχουν αλλάξει, εδώ και δυόμισι χιλιάδες χρόνια. Και αυτό διότι, το ίδιο απόφθεγμα θα μπορούσε, ασφαλέστατα, να λεχθεί ότι αποτυπώνει, σε πολλές περιπτώσεις και την σημερινή πραγματικότητα. Συνεπώς, το συμπέρασμα είναι ασφαλές: Ο Άνθρωπος δεν έχει αλλάξει καθόλου όλες αυτές τις χιλιετίες. Η Ανθρώπινη Φύση παραμένει αναλλοίωτη και επομένως ο σύγχρονος Άνθρωπος γεννιέται, κατά το μάλλον ή ήττον, ο ίδιος, με αυτόν της αρχαιότητος. Κρατώντας αυτό το συμπέρασμα ως δεδο-

16 ARXIT\ TEMAXIA - MASONIC TREATISES μένο και επανερχόμενοι στο θέμα μας, θα πρέπει τώρα να αναζητήσουμε εκείνον τον κοινό παρονομαστή, μέσα στην Ανθρώπινη Φύση, που, διαχρονικά πλέον, δημιουργεί τις κατάλληλες συνθήκες ώστε να έχουμε: «την αμάθειαν, τον φανατισμόν και την φιλοδοξίαν κυβερνώσας τον κόσμον ολόκληρον». Δηλαδή, όπως είπαμε προηγουμένως, την γενεσιουργό αιτία όλων εκείνων των νοσηρών νοητικών εικόνων που προβάλαμε. Εάν, ωστόσο, τολμούσα να προτείνω ένα και μόνο κοινό παρονομαστή, τότε πιθανότατα να έπεφτα εις την παγίδα του δογματισμού. Και ο Τεκτονισμός, όπως πολύ καλά γνωρίζετε, δεν δογματίζει. Είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε στο σημείο αυτό, ότι η κάθε περίπτωση που προαναφέραμε, πιθανώς να οφείλετε σ ένα κοκτέιλ από αναλλοίωτες ιδιότητες της ανθρώπινης φύσης. Αλλά, μη μπορώντας να αναλύσουμε όλες τις επίμαχες ιδιότητες, θα πρέπει, για σκοπούς οικονομίας χρόνου, να επιλέξουμε ένα γνώρισμα της ανθρώπινης φύσης, για να ασχοληθούμε μαζί του. Ένα σημαντικό, όμως, γνώρισμα που θα πρέπει να έχει, όντως, παραμείνει αναλλοίωτο στο χρόνο και το οποίο να έχει παίξει πρωταγωνιστικό ρόλο, εις όλα τα κακώς κείμενα που απαριθμήσαμε. Αλλά και το σπουδαιότερο: να είναι ένα αρνητικό γνώρισμα της ανθρώπινης φύσης πάνω στο οποίο ο Τεκτονισμός, αποδεδειγμένα, μπορεί να βοηθήσει! Σας προτείνω λοιπόν, Αδ μου, ως το πλέον κατάλληλο ιδίωμα, αυτό που περιγράφετε εις την ακόλουθη ρήση, μέσα από τους «Νόμους» του Πλάτωνα: «Πάντων αμαρτημάτων διά την σφόδραν εαυτού φιλίαν αίτιον εκάστω, γίγνεται εκάστοτε», δηλαδή: «Η μεγάλη αγάπη για τον εαυτόν του, είναι σε κάθε περίπτωση η αιτία για όλα τα σφάλματα που κάνει ο κάθε άνθρωπος». Επιγραμματικά; Ο Εγωισμός. Ο μεγάλος μαθητής του Πλάτωνα, ο Αριστοτέλης, συμφωνεί με τον δάσκαλο του. Μάλιστα, προσθέτει στα δεινά που επιφέρει αυτό το γνώρισμα της ανθρώπινης φύσης, λέγοντας ότι: «Ο εγωισμός, είναι το είδος της αγάπης το οποίο δικαίως δυσφημίστηκε, γιατί δεν είναι η αγάπη προς τον εαυτό μας, αλλά ένα πάθος αχαλίνωτο προς τον εαυτό μας, ένα πάθος ολέθριο το οποίο παρασύρει τον φιλάργυρο προς το χρήμα του και όλους τους ανθρώπους προς το αντικείμενο των επιθυμιών τους». Η επιλογή του «Εγωισμού», ως το χαρακτηριστικό της ανθρώπινης φύσης (μαζί και με άλλα, βέβαια) το οποίο ευθύνεται για πολλά από τα δεινά της ανθρωπότητας, φαντάζει εις το μυαλό μου ως αυταπόδεικτη. Διότι είμαι πεπεισμένος, ότι αν αποτολμούσαμε ξεχωριστή ανάλυση της κάθε εικόνας που αναφέραμε προηγουμένως, θα εντοπίζαμε τουλάχιστον έναν από τους συμμετέχοντες σ αυτήν να την επηρεάζει αρνητικά, λόγω του Εγωισμού του. Αλλά υπάρχει μια λεπτή γραμμή την οποία θα πρέπει να εντοπίσουμε και να τονίσουμε. Κι αυτή είναι ακριβώς εκείνη που διατύπωσε και ο Αριστοτέλης: Δεν εννοούμε ως Εγωισμό την αγάπη και την φροντίδα προς τον εαυτό μας, στοιχεία τα οποία είναι απαραίτητα για την επιβίωση και την ευημερία του καθενός. Μιλάμε για την υπερβολική, την αρρωστημένη αγάπη προς τον εαυτό μας και για όλα όσα τον προσδιορίζουν. Μιλάμε για ένα αρρωστημένο πάθος για τις απόψεις ή τις πεποιθήσεις μας, για την υπόσταση μας, για τα υπάρχοντα μας και γενικώς για ότι θεωρούμε δικό μας, είτε υλικό είτε άυλο. Ένα τέτοιο πάθος, που να φθάνει μέχρι του σημείου που να προκαλεί βλάβη εις το κοινωνικό γίγνεσθαι, μέχρι του σημείου που να προκαλεί ζημιά εις άλλα άτομα ή εις το ευρύτερο συλλογικό συμφέρον. Και η βαρύνουσα λέξη εδώ είναι, βέβαια, η λέξη «συμφέρον», καθότι ο Εγωιστής, όπως τον έχουμε ορίσει, φροντίζει αποκλειστικά το δικό του, το προσωπικό του συμφέρον, ασχέτως των επιπτώσεων εις τους άλλους. Αρκετοί ίσως διερωτούνται, στο σημείο αυτό, γιατί έπρεπε πρώτα να τεκμηριωθεί ότι η ανθρώπινη φύση είναι αναλλοίωτη μέσα στο χρόνο, όπως κατ επέκταση και ο Εγωισμός. Αυτό απαντάται εύκολα. Αν η ανθρώπινη φύση και ο Εγωισμός, ως ένα από τα χαρακτηριστικά της, δεν ήταν αναλλοίωτα και άλλαζαν γενετικά, τρόπον τινά, κατά το δοκούν, τότε ο Τεκτονισμός δεν θα μπορούσε να εξασκήσει καμία επιρροή, ως προς την βελτίωση τους. Κι αυτό διότι δεν θα είχε σταθερή βάση εκκίνησης. Παραμένοντας, λοιπόν, διαχρονικά ο Εγωισμός ως ένα πιθανό, αλλά ζημιογόνο ιδίωμα σε κάθε άνθρωπο, ο Τεκτονισμός είναι σε θέση να το καταπολεμήσει. Και ακριβώς αυτό κάνει, από την αρχή, κιόλας, της επίσημης ίδρυσης του. Εις τας «Θεμελιώδεις Αρχάς» του Καταστατικού Χάρτη της Μεγ\Στοάς της Κύπρου,

ARXIT\ TEMAXIA - MASONIC TREATISES 1 7 όπως εκφράζονται μέσα από το Άρθρο 1, υπάρχει για τους Τέκτονες, εντός της Στοάς, μόνο μια απαγόρευση αυτή του εδαφίου 7 που λέει: «Απαγορεύεται αυστηρώς πάσα συζήτησις θρησκευτικού ή πολιτικού περιεχομένου». Αυτή η τόσο θεμελιώδης και παγκόσμια απαγόρευση του Τεκτονισμού, πηγάζει μέσα από τα σπάργανα της πρώτης επίσημης οργάνωσής του, με την ίδρυση της Μεγάλης Στοάς της Αγγλίας, το 1717. Παρόλο που εις τις μέρες μας, προσφέρει και φιλοσοφικές προεκτάσεις (όπως θα δούμε σε λίγο), εντούτοις, η συμπερίληψη της εις τα περίφημα Συντάγματα του Πάστορα Αδ\ Άντερσον, το 1723, μόνο τυχαία δεν ήταν. Ήταν αποτέλεσμα σοβαρών σκοπιμοτήτων και τις οποίες, με την άδεια σας, θα περιγράψω εν συντομία. Η βασική λεπτομέρεια που θα πρέπει να έχουμε κατά νου, στο σημείο αυτό, είναι ότι μια θρησκευτική συζήτηση εις την Αγγλία, μέχρι και το πρώτο τέταρτο του 18 ου αιώνος, ήταν ταυτόχρονα και πολιτική συζήτηση. Τα πολιτικά πιστεύω, οποιουδήποτε που ζούσε σ εκείνα τα χρόνια, πήγαζαν από τις θρησκευτικές του πεποιθήσεις και αντιστρόφως. Τα δύο θέματα δεν διαχωρίζονταν καθόλου και ήταν αποτέλεσμα της μακράς διαμάχης μεταξύ καθολικών και αγγλικανών, που άρχισε η θρησκευτική μεταρρύθμιση του Βασιλιά Ερρίκου του 8 ου, δύο αιώνες προηγουμένως, όταν αποσχίστηκε οριστικά το βασίλειο από την Καθολική Εκκλησία. Τρία χρόνια πριν από την ίδρυση της Μεγ\ Στοάς της Αγγλίας, τις τύχες της χώρας ανέλαβε μια νέα δυναστεία, με μονάρχη τον Γεώργιο τον Α. Παράλληλα, ωστόσο, υπήρχε σ' όλες τις Στοές των Βρετανικών Νήσων μια αύξηση της επιρροής των Ιακωβιτών των οπαδών, δηλαδή, του έκπτωτου και Καθολικού Βασιλιά Ιάκωβου του Β, που ενεργά ακόμη διεκδικούσε τον θρόνο. Μια επιρροή, βεβαίως, που δεν ήταν καθόλου αρεστή στην νέα και Αγγλικανική δυναστεία του Ανόβερου. Ως εκ τούτου, ήταν επιβεβλημένο, για την επιβίωση της πρώτης Μεγάλης Στοάς, να αποφευχθεί πάσει θυσία η εντύπωση ότι οι Στοές της ήταν σφηκοφωλιές αντιφρονούντων της νέας κατάστασης πραγμάτων. Εξ ου και η απαγόρευση οποιασδήποτε συζήτησης θρησκευτικού και πολιτικού θέματος, εντός Στοάς. Εξ ου και η προσωνυμία του Μεγάλου Αρχιτέκτονος του Σύμπαντος ως η Ανώτερη Δύναμις που εκφράζει, ουδέτερα και εξίσου, τον Θεό εις τον οποίο πιστεύει προσωπικά ο κάθε Τέκτονας. Παρόλο που αυτό, εκ πρώτης όψεως, μπορεί να φαντάζει ως μια κατάφορη καταπάτηση βασικών ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η απαγόρευση, εντούτοις, είχε πολύ θετική επίδραση, καθότι απαγόρευε ακριβώς εκείνα τα ζητήματα τα οποία ήταν δυνατό να διχάσουν σοβαρά τους Τέκτονες της εποχής. Αφήνοντας αυτά τα ζητήματα εκτός Στοάς, όπου δεν τους απαγορευόταν καμία γνώμη και πίστη, αφέθηκαν οι Αδ\ όπως επιδοθούν ανεμπόδιστοι εις τις Τεκτονικές τους Εργασίες, εν Ειρήνη, Αγάπη και Χαρά. Αφέθηκε, όμως, παράλληλα και η πρεσβυτέρα Μεγ\ Στοά όπως προχωρήσει, ανεμπόδιστη, εις την εδραίωση και εξάπλωση του Τεκτονισμού, ως του πρώτου μη πολιτικού και ανεξίθρησκου οργανισμού στον κόσμο. Παρά την σκοπιμότητα που, όπως είδαμε, εξανάγκασε την θέσπιση τούτης της απαγόρευσης εξαρχής, η σταθερή εφαρμογή της μέχρι και σήμερα μας προσφέρει, επιπρόσθετα, πολύτιμους φιλοσοφικούς συσχετισμούς, ακριβώς πάνω στο θέμα το οποίο πραγματευόμαστε. Και εξηγούμαι. Κατά την ταπεινή μου άποψη, είναι ξεκάθαρο ότι και τα δύο αυτά ζητήματα, τόσο η πολιτική όσο και η θρησκεία, έχουν άμεση σχέση με το προσωπικό συμφέρον του οποιουδήποτε ανθρώπου. Αν επιθυμούμε να είμαστε απόλυτα ειλικρινείς, θα πρέπει να αναγνωρίσουμε ότι, σε μεγάλο βαθμό, οι πολιτικές πεποιθήσεις, ενός εκάστου, εκφράζουν τα οικονομικά, κοινωνικά και άλλα συμφέροντα του, σε αυτόν τον κόσμο. Ταυτόχρονα, ωστόσο, θα πρέπει, επίσης, να παραδεχτούμε ότι η θρησκευτική πίστη, του οποιουδήποτε, εκφράζει μακροπρόθεσμα το συμφέρον του για τον άλλο κόσμο. Ότι, δηλαδή, τηρώντας πιστά τις επιταγές της θρησκείας του, αυτό θα του παρέχει την ελπίδα ανταμοιβής και ότι η μετά θάνατον ζωή του, θα είναι γαλήνια και ευτυχής. Αλλά, δυστυχώς, όπου υπάρχει το συμφέρον, με μεγάλη ευκολία μπορεί, στον καθένα μας, να παρεισφρήσει ο Εγωισμός και κυριαρχώντας τον, να βλάψει είτε κάποιο άλλο συνάνθρωπο του είτε ακόμη και το συλλογικό συμφέρον. Πιστεύω ότι είναι αχρείαστο, δια του λόγου το αληθές, να απαριθμήσω εδώ, όλους τους πολέμους και τις διαμάχες, που στιγμάτισαν την ανθρώ-

18 ARXIT\ TEMAXIA - MASONIC TREATISES πινη ιστορία και που έγιναν για πολιτικούς και θρησκευτικούς λόγους. Μήπως με όλα αυτά, θέλω να πω ότι ο Τέκτων ή οποιοσδήποτε άλλος άνθρωπος δεν πρέπει να φροντίζει το εγκόσμιο ή / και το μετά θάνατον συμφέρον του; Κάθε άλλο! Και πρέπει και οφείλει, αλλά χωρίς να τον κυριεύει ο «άρρωστος», όπως τον περιγράψαμε, Εγωισμός. Οφείλει να το πράττει μέσα σε ηθικά πλαίσια, μέσα σε πλαίσια αρετής και χωρίς οι πράξεις του να βλάπτουν άλλους συνανθρώπους του ή το σύνολο της κοινωνίας. Συνεπώς, η απαγόρευση που επιβάλλεται στους Τέκτονες κατά τις Εργασίες μας είναι ευεργετική, διότι δεν δίδεται η ευκαιρία στην αδυναμία του Εγωισμού, πάνω σ αυτάτα τόσο δυνατά συναισθηματικά ζητήματανα παρεισφρήσουν μέσα στην Στοά, ούτε κατά λάθος. Αλλά ο Τεκτονισμός δεν μένει μόνο εκεί. Δεν βασίζει την βοήθεια του ενάντια στον Εγωισμό, μόνο σε μια στείρα απαγόρευση, αλλά προχωρά και κτίζει. Και το επιτυγχάνει αυτό με μια από τις πιο πρώιμες διδασκαλίες που δίδει. Έχει πει σ όλους μας ο Αδ\Σεβ\ κατά την πρώτη μας μύηση: «Μην λησμονήτε ουδέποτε το γνωμικόν: Ο συ μισείς, ετέρω μη ποιήσης. Κατανοήσατε προς τούτοις και έτερον παράγγελμα, το οποίον ο Τεκτονισμός κρίνει πρέπον να προσθέση: Πράττε εις τους άλλους, παν ότι καλόν επιθυμείς και ούτοι να πράττουν εις σε». Παρόλο που, φιλοσοφικά ομιλούντες, το δεύτερο απόσπασμα είναι στην πραγματικότητα ο λεγόμενος «Χρυσούς Κανών», εντούτοις το πρώτο είναι το πιο διάσημο απόφθεγμα, καθότι Βιβλική ρήση, και είναι ο «Αργυρούς Κανών». Η διαφορά τους εντοπίζεται στην ενέργεια δράσης. Δηλαδή, ο «Χρυσούς Κανών», ως η θετική μορφή, μας προτρέπει σε μια θετική πράξη, ενώ ο «Αργυρούς», ως η αρνητική μορφή, σε μια θετική απραξία. Όπως αντιλαμβάνεστε, επομένως, αυτοί οι δύο σημαντικοί Κανόνες δράσης δεν μπορούν, σε καμία περίπτωση, να τύχουν ταυτόχρονης εφαρμογής. Συνεπώς, για να είναι πρακτικά δυνατή η εμπέδωση και η υλοποίηση αυτής της, τόσο σημαντικής Τεκτονικής διδασκαλίας, θα πρέπει να εφαρμόζονται εναλλάξ, αμφότεροι οι Κανόνες, ανάλογα με την περίσταση. Σημειώστε, εντούτοις, ότι οι Κανόνες αυτοί μπορούν να εκληφθούν μόνο ως γενικές αρχές συνέπειας. Δεν υποκαθιστούν ηθικούς κανόνες και θεσμούς και δεν είναι αλάθητοι οδηγοί πάνω στο ποιες πράξεις ή αντιδράσεις είναι ορθές ή όχι. Γενικά, δεν μπορούν να δώσουν όλες τις απαιτούμενες απαντήσεις, παρά μόνο να υπαγορεύσουν μια συνέπεια εις τις πράξεις μας. Δοκιμάζουν, επομένως, την ηθική μας συνοχή. Αν τους παραβιάζουμε κατ επανάληψη, τότε παραβιάζουμε το πνεύμα της δικαιοσύνης που βρίσκεται στο επίκεντρο μιας οποιασδήποτε ηθικής αγωγής και κατά συνέπεια και της Τεκτονικής αγωγής. Με την ειλικρινή εφαρμογή των δύο Κανόνων, μπορούμε να βελτιώσουμε σημαντικά την ηθική μας σκέψη. Και όχι μόνο! Μπορούμε ακόμη και να κατατροπώσουμε, με την υποστήριξη των Αδ\ μας, το ειδεχθές προσωπείο του Εγωισμού. Υπογραμμίζω από τα πιο πάνω, το ότι αυτό είναι κατορθωτό «με την υποστήριξη των Αδ\ μας». Διότι, ο Τεκτονισμός ως βιωματικός θεσμός δεν είναι μόνο ατομικός αλλά είναι πρωτίστως και συλλογικός. Με την εισαγωγή μας εις το Τάγμα γίναμε, αυτομάτως, μέλη ενός μικρόκοσμου αποτελούμενου από, σχεδόν, όλα τα οικονομικά και πολιτισμικά στρώματα της κοινωνίας. Ενός μικρόκοσμου που έχουμε υποχρέωση και να πάρουμε και να δώσουμε πίσω σ αυτόν. Ακριβώς εδώ είναι που υπεισέρχεται η συλλογικότητα που καλείται να επιτελέσει ο Τεκτονισμός: ο κάθε Αδ\ να καταστεί παράδειγμα για όλους τους άλλους όχι με λόγια, αλλά με έργα. Αν δεν μπορούμε να εφαρμόσουμε, τα διδάγματα του Τεκτονισμού μέσα σε ένα μικρό, αλλά επίλεκτο, κομμάτι της κοινωνίας, τότε πως θα μπορέσουμε να τα εφαρμόσουμε έξω από εδώ; Πως θα μπορέσουμε να τα εφαρμόσουμε μέσα εις το σύνολο της κοινωνίας, που είναι και η σημαντικότερη μας αποστολή; Συνοψίζοντας, είναι πεποίθηση μου ότι η ανθρώπινη φύση είναι διαχρονικά αναλλοίωτη και μαζί με αυτήν παραμονεύει πάντοτε και το αρνητικό ιδίωμα του Εγωισμού. Υποστηρίζω, επίσης, ότι ο Τεκτονισμός μπορεί να βοηθήσει τα μέγιστα, εις την καταπολέμηση αυτής της ανθρώπινης τάσης. Προς αυτή την κατεύθυνση βοηθά, αρχικά, με μηχανισμούς αποφυγής της διχόνοιας αλλά και ενίσχυσης της ομόνοιας εντός Στοάς. Βοηθά, όμως, ουσιαστικά, προάγοντας ορισμένους βασικούς ηθικούς Κανόνες συμπεριφοράς.

ARXIT\ TEMAXIA - MASONIC TREATISES 1 9 Απέμεινε μόνο μια εκκρεμότητα. Και αυτό είναι το ερώτημα που αφήσαμε μετέωρο από το παραμύθι εις την αρχή. Ποια είναι, επιτέλους, η αλήθεια που αναδύεται μέσα απ αυτό; Για να απαντηθεί η απορία, θα πρέπει πρώτα να εντοπίσουμε ποιος από τους δύο πρωταγωνιστές του μύθου, έχει όντως κάτι αξιόλογο να μας διδάξει. Ο σκορπιός ή μήπως ο βάτραχος; Αν επιλέξουμε τον σκορπιό, τότε πιστεύω ότι επιλέγουμε στην ουσία, ως παιδαγωγό, ένα κατά συρροή δολοφόνο ένα χαρακτήρα, που ένοιωθε ότι δεν είχε καμία άλλη επιλογή παρά να υπακούσει τις γενετικές του παρορμήσεις. Κατά συνέπεια, δεχόμαστε αυτομάτως ότι καμία επιρροή δεν μπορεί να ελέγξει όλες τις δικές μας, τις ανθρώπινες, παρορμήσεις. Αυτό, όμως, δεν είναι το μήνυμα!πράγματι, η ανθρώπινη φύση έχει διέλθει τους αιώνες αναλλοίωτη, αλλά αν ακόμη και για ένα δευτερόλεπτο πιστέψουμε, ότι αυτή δεν μπορεί να χειραγωγηθεί προς την σωστή κατεύθυνση, τότε η παρουσία όλων μας εδώ είναι εντελώς άσκοπη! Όχι, ο πραγματικός ήρωας, αλλά και παιδαγωγός του μύθου, είναι για μένα ο βάτραχος! Διότι παρά τον μεγάλο κίνδυνο που διέτρεχε η ζωή του, επέλεξε να τον αγνοήσει και αλτρουιστικά αποφάσισε να βοηθήσει σε ώρα ανάγκης, ένα συγκάτοικο του δάσους. Διότι, επέλεξε να εφαρμόσει καθ ολοκληρίαν το «Ο συ μισείς, ετέρω μη ποιήσης». Διότι, επέλεξε να παραμερίσει ολότελα το προσωπικό του συμφέρον. Αυτή είναι, για μένα, η αλήθεια που αναδεικνύει το παραμύθι, ασχέτως της τραγικής του κατάληξης. Ότι πάντοτε πρέπει να προσπαθούμε υπέρ του κοινού, του συλλογικού καλού, έστω και αν μπορεί να υπάρξει τεράστιο προσωπικό τίμημα εις το τέλος. Επιβάλλεται να αντιληφθούμε, ότι ο Τεκτονισμός ευρίσκεται εις ένα διαρκή και ατέρμονα πόλεμο. Ένα πόλεμο, εκ του συστάδην, ενάντια εις το ανθρώπινο ιδίωμα του Εγωισμού, αλλά και εις όλα τα αρνητικά συστατικά της ανθρώπινης φύσεως. Γι αυτό είμαστε εδώ, σ αυτόν τον χώρο! Τον κατ εξοχή κατάλληλο χώρο, για καταστολή αυτών των τάσεων. Τον κατ εξοχή κατάλληλο χώρο, για την οικοδόμηση του ΕΜΕΙΣ! Αδ\ Ανδρέας Οικονόμου Τέως Σεβ\ της Σ\ Στ\ ΚΙΜΩΝ Υπ Αρ. 1 Αδ\ Αντώνης Χ Αθανασίου Η Αγάπη Οάνθρωπος, ξεχωριστό ζώο πολλών αιώνων, αυτό που τον κάνει να ξεχωρίζει ειναι το ότι διαθέτει τη λογική, την ανθρώπινη σοφία, μπορεί να αναπτύξει, να εκφράσει συναισθήματα και να πραγματοποιήσει επιθυμίες. Η αγάπη είναι ένα από τα πρωταρχικά συναισθήματα, ένα φαινόμενο με απόλυτη αξία. Η παρόρμηση να επιθυμούμε το καλό του συνανθρωπού μας, είναι ψυχική τάση που είχε παλαιότερα αναπτυχθεί στον άνθρωπο και ασφαλώς ακολούθησε την πορεία της πνευματικής του ανάπτυξης. Η αγάπη αποτελεί το βασικότερο συναισθημα, στο οποίο στηρίζεται η ατομική, η οικογενειακή, η κοινωνική και η εθνική υπόσταση. Είναι μια κίνηση της ψυχης, ένα συναίσθημα, που φέρνει προς ένα άλλο ον, ενα αντικείμενο, μια καθολική αξία. Η αγάπη αποτέλεσε τη σταθερή και γενική βάση όλων των περι ηθικής θεωριών, όλων των φιλοσοφικών συστημάτων αλλά και όλων των θρησκειών. Τα παραγγέλματα «αγάπα τον πλησίον σου ως εαυτόν» και «αγαπάτε αλλήλους» χαρακτηρίζουν, την ηθική δεοντολογία κάθε ιδρυτή θρησκείας. Ένας από τους ωραιότερους ύμνους για την αγάπη, βρίσκεται στη Ά Προς Κορινθίους Επιστολή του Αποστόλου Παύλου ο οποίος λεει: «Αν μιλώ τις ανθρώπινες γλώσσες ή τις γλώσσες των αγγέλων, δίχως όμως να έχω και αγάπη, δεν είμαι τίποτε περισσότερο από ένα χάλκινο αντικείμενο που βγάζει ήχο ή ένα κύμβαλο που θορυβεί. Και αν είμαι προφήτης και γνωρίζω όλα τα μυστήρια και κατέχω κάθε γνώση και έχω πίστη, ώστε να μπορώ και βουνά να μετακινήσω, αλλά δεν έχω αγάπη, δεν είμαι τίποτε κι απο τα τρια τούτα, την πίστη, την ελπίδα και την αγάπη, μεγαλύτερη είναι η αγάπη...». Πάνω σε αυτές τις αρετές στηρίζεται και ο Τεκτονισμός. Oι Tέκτονες ξέρουν να κερδίζουν την συνείδηση της ενότητας συγχωνεύοντας την ατομικότητα τους, με την παγκόσμια συνείδηση. Δεν ειναι εγωπαθείς, ούτε ανεδαφικοί αλλα ούτε ασυλλόγιστοι. Θεωρούν ολόκληρο το ανθρώπινο γένος ως

20 ARXIT\ TEMAXIA - MASONIC TREATISES μια οικογένεια, πλούσιους ή φτωχούς, ανώτερους ή υποδεέστερους, πλασμένοι όλοι απο τον Παντοδύναμο. Οι Τέκτονες χρησιμοποιούν το συμβολισμό για να διδάξουν ηθικά μαθήματα των Αρχών της αδελφικής Αγάπης, της Αρωγής και αλήθειας π.χ. τα ομαδικά συμπόσια των Ελευθεροτεκτόνων λέγονται Αγάπη. Η αγάπη προς το έτερο φύλο είναι ο έρωτας, που αφυπνίζεται στην εφηβική ηλικία του ανθρώπου. Σύμφωνα με τον Αριστοτέλη: «Η αγάπη αποτελείται απο μια ψυχή που κατοικεί σε δυο σώματα». Η αγάπη είναι μια προσωρινή τρέλα, εκρήγνυται όπως το ηφαίστειο, στη συνέχεια καταλαγίαζει, και όταν καταλαγιάσει πρέπει να πάρεις μια απόφαση. Η αγάπη δεν είναι παγερή, δεν είναι ο ενθουσιασμός, δεν είναι οι υποσχέσεις για αιώνιο πάθος. Είναι απλά η αγάπη που ο καθένας μας μπορεί να πείσει τον εαυτό του ότι την έχει. Όταν ο έρωτας περάσει μένει η αγάπη, η οποία είναι μακρόθυμη, δείχνει κατανόηση και καλοσύνη. Δε ζηλεύει, δεν καμαρώνει για επιτεύγματα ή επιτυχίες που πραγματοποιηθηκαν με υπερβολικό και προκλητικό τρόπο, δεν φουσκώνει από υπερηφάνεια και δεν συμπεριφέρεται άπρεπα. Δεν εξάπτεται, δε χαίρεται για την αδικία και δεν κραταεί κακία. Αντίθετα ανέχεται, ελπίζει, υπομένει τα πάντα. Όμως τα πράγματα έχουν αλλαξει πολύ τα τελευταία χρόνια, οι άνθρωποι έχουν παρερμηνεύσει την αγάπη, έχουν χάσει κάποιες ηθικές αξίες και έχουν γίνει περισσότερο υλιστές, φιλάργυροι και ατομικιστές. Αποτέλεσμα όλων αυτών είναι τα πολλα διαζυγια και τα ψυχικά κακοποιημένα παιδιά. Οι περισσότεροι γονείς δεν διαπαιδαγωγούν τα παιδιά τους ορθά, τους μαθαίνουν να νοιάζοντε μόνο για τον εαυτο τους. Όταν έχεις πνευματική μόρφωση και να σου λείπει η κοινωνική δεν σε καθιστά συμπληρωμένο ατομο. Πρέπει να τους βοηθήσουν να καταλάβουν πως η πνευματική μόρφωση συμπληρώνει την κοινωνική και αντίθετα. Σε αυτό δεν συμβάλουν μόνο οι γονείς αλλά και οι παιδαγωγοί. Η αγάπη του παιδαγωγού προς τον παιδαγωγούμενο είναι μια μορφή αγάπης. Η αγάπη του παιδαγωγού προς το μαθητή μοιάζει με την αγάπη της μάνας για το παιδί της, που με λαχτάρα το μεγαλώνει στα χέρια της. Έτσι και ο αληθινός παιδαγωγός μορφώνει και καλλιεργεί τις ικανότητες και τις αρετές του μαθητή του και τον οδηγεί στη γνώση, την ομορφιά και την αρετή. Ετσι θα ενταχθει και θα δραστηριοποιηθει μέσα στο κοινωνικό σύνολο. Η αγάπη προς τους συνανθρώπους μας, μας προσφέρει ικανοποίηση και σινάμα η επικοινωνία με αυτούς είναι πιο εύκολη. Η αγάπη είναι η πηγή του αλτρουισμού και της αγαθοεργίας. Ο αλτρουισμός προέρχεται απο το λατινικό alter που σημαίνει αγάπη για κάτι που βρίσκεται έξω απο τον εαυτό μας. Δηλαδή είναι η αγάπη προς τον πλησίον και η έμπρακτη εξυπηρέτηση του πλησίον σαν ατόμου ή σαν σύνολου που γίνεται ακόμα και με βλάβη του ατομικού μας συμφέροντος. Ο αλτρουισμός προϋποθέτει τη σύγκροτηση της προσωπικότητας και τη μόρφωση της ατομικής συνείδησης, είναι δηλαδή ζήτημα παιδείας. Συστατικά του στοιχεία είναι η στοργή, η αφοσίωση, ο σεβασμός και η καλοσύνη προς το διπλανό μας. Είναι το αντίθετο του εγωισμού και αποτελεί πρόσταγμα όλων σχεδόν των θρησκειών και της σημερινής ηθικής. Βαθιά αφοσίωση για τους συνανθρώπους έδειξε ο μεγάλος παιδαγωγός της αγάπης Πεσταλότσης. Στον τάφο του είναι γραμμένα ετούτα τα λόγια«όλα για τους άλλους τίποτε για τον εαυτό του». Είναι τα στοιχεία του πυρήνα της ψυχής μας που η ύπαρξή τους (σε ατομικό αλλά και ομαδικό επίπεδο) δημιουργεί την ευτυχία και η απουσία τους την δυστυχία στα άτομα ή τις κοινωνίες. Με την αγάπη πλαταίνει ο συναισθηματικός κόσμος του ανθρώπου και προεκτείνεται το εγώ του προς του συνανθρώπους του. Η δυνατή αγάπη προς τους συνανθρώπους και την πατρίδα οδηγεί σε πράξεις αυτοθυσίας, αυταπάρνησης και ηρωισμού. Η πραγματική αγάπη βασίζεται πάντα στην παραίτηση απο ατομικά αγαθά. Η αγάπη ποτέ δεν χάνεται, είναι η αλήθεια στην καθημερινή μας ζωή δεν αγοράζετε ούτε έχει τιμή, είναι προφανώς ανεκτίμητη η αξία της. Η σημασία της λέξης τεράστια, την οποία μόνο όσοι αγάπησαν ή θα αγαπήσουν πραγματικά θα την καταλάβουν. Αδ\ Αντώνης Χ Αθανασίου Σ\Στ\ ΚΙΝΥΡΑΣ, Υπ Αρ. 3