I ΤίΙ ΚΑΛΑΚΑΙ». χολή λιοικηςη: και οιμμκ. 7Ζ7#ΜΛΑΙΑΚΙ». ΑΝΑΛ ΥΣΗ ΧΡΗΜΑ ΤΟΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ ΚΛ ΤΑΣΤΑΣΕΩΝ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ "ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. φ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ΦΟΙΤΗΤΡΙΑ: ΜΠΑΚΟΓΙΑΝΝΗ ΣΟΦΙΑ ΑΜ 2002066 ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΚΟΥΠΟΥΖΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΚΑΛΑΜΑΤΑ ΟΚΤΩΒΡΙΟΣ 2008 ΕΥΧΑΡΙΣΤΙΕΣ
Κρίνω απαραίτητο να ευχαριστήσω τον επιβλέποντα καθηγητή μου Κ Κουπούζο Δημήτριο, που με την υπομονή του και τις πολύτιμες συμβουλές και υποδείξεις του, συνέβαλε σημαντικά στην ολοκλήρωση της εργασίας. Επίσης, θέλω να ευχαριστήσω την οικογένειά μου για την ηθική και υλική υποστήριξή τους για όλο το διάστημα των σπουδών μου. I Τ Ε I ΚΑΛΑΜ ΑΤΑ! ΤΜΗΜΑ ΕΑΔΟΙΕΩΝ 1 ΒΙΒΛΙΟΘΗΚΗ I 2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ...3 ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 7 ΜΕΡΟΣ 1 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.». 9 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΤΟΥ... 10 ΟΜΙΛΟΥ «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.»... 10 1.1 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ...10 1.2 ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ...11 1.3 ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΟΜΙΛΟΥ - ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΔΟΜΗ... 17 1.4 ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΗΣ «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.»...18 1.5 ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ... 19 1.6 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΟΜΙΛΟΥ... 20 1.6.1 ΔΙΥΛΙΣΗ...20 1.6.2 ΕΜΠΟΡΙΑ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ...26 1.6.3 ΠΕΤΡΟΧΗΜΙΚΑ/ΧΗΜΙΚΑ... 29 1.6.4 ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ...30 1.6.5 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ (ENGINEERING)...31 1.6.6 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ... 32 1.6.7 ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ...33 1.6.8 ΔΙΚΤΥΑ ΑΓΩΓΩΝ - ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ...34 1.7 ΣΚΟΠΟΣ - ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ... 35 1.8 ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ... 36 3
1.8.1 ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ... 36 1.8.2 ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ...36 1.8.3 ΣΤΟΝ ΑΕΡΑ...37 1.8.4 ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ...37 1.8.5 ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ... 38 1.9 ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ... 38 1.9.1 ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑ,...40 1.9.2 ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ... 41 1.9.3 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ... 42 1.9.4 ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ - ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ... 43 1.10 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΝΗ...45 1.10.1 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ... 45 1.10.2 ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ...46 1.10.3 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ...46 1.10.4 ΔΙΑΡΚΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ...47 1.10.5 ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΙΣ... 47 1.10.6 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΥΓΙΕΙΝΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ...48 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΤΟΥ...49 ΟΜΙΛΟΥ «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.»... 49 2.1 ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ... 49 2.2 ΜΕΤΟΧΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ...51 2.3 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΕΤΟΧΗΣ...52 2.4 ΕΤΗΣΙΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ... 53 2.4.1 ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ...54 2 4.2 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ... 55 4
2.4.3 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ...56 2.4.4 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ... 57 ΜΕΡΟΣ 2 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ... 58 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ... 60 3.1 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ...60 3.1.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ...61 3.1.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ...62 3.1.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΜΕΙΑΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ...63 3.2 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ...64 3.2.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΙΣΠΡΑΞΕΩΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ... 64 3.2.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΞΟΦΛΗΣΕΩΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ...66 3.3 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ...67 3.3.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ... 67 3.3.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ...69 3.3.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ (ΕΞΙΣΩΣΗ ΩΙΙ ΡΟΝΤ )...70 3.3.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΟΧΛΕΥΣΕΩΣ...72 3.4 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ...74 3.4.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ... 74 3.4.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣ ΔΑΝΕΙΑΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ... 75 3.4.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΛΥΨΕΩΣ ΤΟΚΩΝ...77 ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ... 79 4.1 ΓΕΝΙΚΑ...80 5
4.2 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 81 4.2.1 ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ...81 4.2.2 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ... 83 4.2.3 ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ... 84 4.2 4 ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ...86 ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΠΗΓΕΣ... 88 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ...90 6
ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ένας δυναμικός Όμιλος, ο Όμιλος «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» με στέρεες βάσεις και συνεχή κερδοφορία, πρωταγωνιστεί στις ενεργειακές εξελίξεις στην Ελλάδα, αλλά και στην ευρύτερη περιοχή της ΝΑ Ευρώπης, Η σταδιακή μετεξέλιξή του από πετρελαϊκή σε ενεργειακή δύναμη συνοδεύεται από διεθνείς δραστηριότητες, επεκτάσεις και συμμαχίες, αλλά και από ένα αναπτυξιακό πρόγραμμα με επιλεγμένες κερδοφόρες επενδύσεις σε νέους τομείς. Το εύρος των δραστηριοτήτων του περιλαμβάνει: Διύλιση αργού πετρελαίου και διάθεση καυσίμων. Εμπορία προϊόντων πετρελαίου συμπεριλαμβανομένων και των διεθνών πωλήσεων. Έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων. Παραγωγή και εμπορία πετροχημικών και χημικών. Παραγωγή και εμπορία ηλεκτρικής ενέργειας με χρήση φυσικού αερίου. Συμμετοχή στο φυσικό αέριο, μέσω της ΔΕΠΑ ΑΕ. Παροχή μελετών και τεχνικών υπηρεσιών για τεχνικά έργα συναφή με θέματα υδρογονανθράκων. Συμμετοχή στη μεταφορά αργού πετρελαίου και προϊόντων (αγωγοί, θαλάσσιες μεταφορές) Απασχολεί στην Ελλάδα και στο εξωτερικό 5.251 άτομα. Το σύνολο του ενεργητικού το 2007 ανήλθαν σε 5.059 εκατ., τα ίδια κεφάλαια σε 2.580 εκατ. και ο κύκλος εργασιών σε 8.538 εκατ. Το επενδυτικό πρόγραμμα του Ομίλου περιλαμβάνει επενδύσεις κυρίως στον τομέα διύλισης, στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και στην έρευνα υδρογονανθράκων στο εξωτερικό, καθώς και επενδύσεις επέκτασης των 7
διεθνών δραστηριοτήτων της εταιρείας, με προτεραιότητα στην Ν. Α. Ευρώπη και ειδικότερα στο χώρο των Βαλκανίων. 8
ΜΕΡΟΣ 1 ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΙΑΣ «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 9
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 1o ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 1.1 ΓΕΝΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Ο Όμιλος λειτουργεί κυρίως στην Ελλάδα και στα Βαλκάνια στον τομέα της ενέργειας. Το 1971 ιδρύεται η ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ Α.Ε. και το 1998 η Δ Ε.Π. μετονομάζεται σε ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. Οι κύριες δραστηριότητες περιλαμβάνουν: Έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων Διύλιση και εμπορία πετρελαιοειδών Παραγωγή και εμπορία πετροχημικών Παραγωγή και εμπορία ηλεκτρικής ενέργειας Η μητρική εταιρία εδρεύει στην Ελλάδα, Λεωφ. Αμαλίας 54, 105 58 Αθήνα. Οι μετοχές της εταιρίας είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αθηνών και στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου. 10
1.2 ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΔΡΟΜΗ 1971-1980 Ιδρύεται η ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ Α.Ε. (Δ.Ε.Π.) και εξαγοράζεται από το Ελληνικό Δημόσιο η ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΑ ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΥ Α.Ε. (ΕΛ.Δ.Α.). Το Δημόσιο ελέγχει πλήρως τη διύλιση, διάθεση και εμπορία διυλισμένων προϊόντων. 1981-1990 Το Δημόσιο εξαγοράζει τον όμιλο εταιριών ESSO που μετονομάζεται σε ΕΚΟ. Ιδρύεται η ΔΕΠ-ΕΚΥ για την άσκηση των δικαιωμάτων του Δημοσίου στην έρευνα και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων. Ιδρύεται η Δημόσια Επιχείρηση Παροχής Αερίου Α.Ε. (Δ.Ε.Π.Α.). Η Δ.Ε.Π. αναλαμβάνει για λογαριασμό του Ελληνικού Δημοσίου τη διύλιση και διάθεση διυλισμένων προϊόντων στην εσωτερική αγορά και αποκτά τις μετοχές της ΕΛ.Δ.Α. και της Δ.Ε.Π.Α. Η ΕΛ.Δ.Α. ιδρύει την εταιρία μελετών ΑΣΠΡΟΦΟΣ και την εμπορική εταιρία ΕΛΔΑ-Ε. Η εμπορική ΕΚΟ ιδρύει συμμετοχικά την ΕΚΟΤΑ-ΚΩ. 1991-1997 Απελευθερώνεται η αγορά πετρελαίου και η Δ.Ε.Π. αναλαμβάνει τη διύλιση και διάθεση προϊόντων για δικό της λογαριασμό μέσω των διυλιστηρίων ΕΛ.Δ.Α. και ΕΚΟ. Η Δ.Ε.Π. αποκτά τις μετοχές του ομίλου ΕΚΟ. Η εμπορική ΕΚΟ ιδρύει συμμετοχικά την ΕΚΟ GEORGIA και την ΕΚΟΛΙΝΑ. Η ΕΛΔΑ-Ε αναπτύσσεται στην εσωτερική αγορά. Δ.Ε.Π. και ΕΛ.Δ.Α. συμμετέχουν στην ίδρυση της V.P.I., βιομηχανίας παραγωγής ρητίνης πολυαιθυλενίου στο Βόλο. Η ΔΕΠ-ΕΚΥ προχωρεί σε εκχωρήσεις στη Δυτική Ελλάδα με συμμετοχή της στις κοινοπραξίες έρευνας TRITON και ENTERPRISE. 1998 Η Δ.Ε.Π. μετονομάζεται σε ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. και συγχωνεύεται με τις ΔΕΠ- ΕΚΥ, ΕΛ.Δ.Α. και ΕΚΟ (Διυλιστήρια και Χημικά). Η εμπορική ΕΚΟ συγχωνεύεται με την ΕΛΔΑ-Ε και μετονομάζεται σε ΕΚΟ-ΕΛΔΑ. Η ΕΛΛΗΝΙΚΑ
ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. μεταβιβάζει στο Ελληνικό Δημόσιο το 85% των μετοχών της Δ.Ε.Π.Α. και μπαίνει στα Χρηματιστήρια Αθηνών και Λονδίνου με διάθεση στην αγορά του 23% των μετοχών της. Ιδρύεται η DIAXON, βιομηχανία πλαστικών συσκευασίας στην Κομοτηνή. Η ΕΚΟ-ΕΛΔΑ εξαγοράζει την εταιρία υγραερίου ΠΕΤΡΟΛΙΝΑ και την εταιρία εμπορίας πετρελαιοειδών Γ. ΜΑΜΙΔΑΚΗΣ. 1999 Ιδρύεται η ΕΛ.Π.ΕΤ. ΒΑΛΚΑΝΙΚΗ με μέτοχο πλειοψηφίας την ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ. Η ΕΛ.Π.ΕΤ. αγοράζει πλειοψηφικό πακέτο (54%) του διυλιστηρίου ΟΚΤΑ AD SKOPJE. Εξαγοράζεται το 75% της εμπορικής εταιρίας GLOBAL S.A. στην Αλβανία η οποία προβαίνει σε σύσταση της ELDA PETROLEUM ALBANIA SH.P.K.. Συγχωνεύεται στην ΕΚΟ-ΕΛΔΑ δγ απορροφήσεως η θυγατρική της ΠΕΤΡΟΛΙΝΑ. 2000 Το Ελληνικό Δημόσιο διαθέτει με δημόσια εγγραφή δεύτερο πακέτο μετοχών της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ με παράλληλη αύξηση του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρίας. Η ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ αυξάνει τη συμμετοχή της στη Δ.Ε.Π.Α. στο 35%, την GLOBAL στο 86,4% και την ΟΚΤΑ, μέσω ΕΛ.Π.ΕΤ. ΒΑΛΚΑΝΙΚΗ, στο 69,5%. Συμμετέχει με 34% στην ΕΤΑΙΡΙΑ ΑΓΩΓΟΥ ΚΑΥΣΙΜΩΝ ΑΕΡΟΔΡΟΜΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ, και με 25% (μέσω ΕΚΟΕΛΔΑ) στη SAFCO Α.Ε. Υπηρεσιών Αεροδρομίου Σπάτων. Αναπτύσσει κοινοπραξίες με την OMV στην Αλβανία και το Ιράν, και με τη SIPETROL στη Λιβύη για έρευνα υδρογονανθράκων. Συγχωνεύονται στην ΕΚΟ-ΕΛΔΑ δγ απορροφήσεως οι θυγατρικές της Γ. ΜΑΜΙΔΑΚΗΣ και ΕΚΟΛΙΝΑ. 2001 Το Ελληνικό Δημόσιο δημοσιεύει «πρόσκληση εκδήλωσης ενδιαφέροντος για τη συμμετοχή στη διαδικασία επιλογής στρατηγικού εταίρου για την «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.». Προσφερόμενο από το Δημόσιο προς αγορά ποσοστό μειοψηφίας μέχρι 23% στο υφιστάμενο μετοχικό κεφάλαιο της 12
Εταιρίας. Στις 3.2.03 ο διαγωνισμός κηρύχθηκε άγονος. Συστήνεται η HELLENIC PETROLEUM INTERNATIONAL A.G. ως 100% θυγατρική της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε με έδρα τη Βιέννη, Αυστρίας και μετοχικό κεφάλαιο 70.000 ευρώ. 2002 Η εταιρία αυξάνει το ποσοστό συμμετοχής στην GLOBAL στο 99,96% μετά από αύξηση κεφαλαίου στην οποία δεν συμμετείχαν οι μέτοχοι της μειοψηφίας. Γίνεται η σύσταση της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ - ΠΟΣΕΙΔΩΝ ΝΑΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ως 100% θυγατρική της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. Γίνεται η εξαγορά του 54,35% των μετοχών της YUGO PETROL AD KOTOR και του 100% της HELLENIC PETROLEUM CYPRUS μέσω της θυγατρικής HELLENIC PETROLEUM INTERNATIONAL. Η θυγατρική ΕΚΟ-ΕΛΔΑ ΑΒΕΕ προχωρεί στη σύσταση της EKO-YU-AD- BEOGRAD και της ΕΚΟ ELDA BULGARIA EAD για επέκταση εμπορικής δραστηριότητας στη Σερβία και Βουλγαρία αντίστοιχα. 2003 Με απόφαση της Έκτακτης Γενικής Συνέλευσης των Μετόχων της 18.9.2003 συγχωνεύεται με την ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. δια απορροφήσεως η εταιρεία ΠΕΤΡΟΛΑ ΕΛΛΑΣ Α.Ε.Β.Ε. Για την πραγματοποίηση της συγχώνευσης αυξάνεται το Μετοχικό Κεφάλαιο της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. κατά 192.783.425 Ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί στο Μετοχικό Κεφάλαιο της ΠΕΤΡΟΛΑ ΕΛΛΑΣ ΑΕΒΕ. Ταυτόχρονα μετατρέπεται η ονομαστική αξία της μετοχής από 1,80 Ευρώ σε 2,18 Ευρώ και στρογγυλοποιείται στην αξία αυτή με κεφαλαιοποίηση ανάλογου ποσού από αποθεματικό από την έκδοση μετοχών υπέρ το άρτιο. Μετά τη συγχώνευση το Μετοχικό Κεφάλαιο της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. ανέρχεται σε 665.911.376,12 Ευρώ διαιρούμενο σε 305.463.934 κοινές 13
ονομαστικές μετοχές ονομαστικής αξίας 2.18 Ευρώ έκαστη. Σαν αποτέλεσμα της συγχώνευσης με την ΠΕΤΡΟΛΑ ΕΛΛΑΣ ΑΕΒΕ το ποσοστό της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ στην Εταιρεία Αγωγού Καυσίμου Αεροδρομίου Αθηνών αυξάνεται από 34% σε 50%. Γίνεται η σύσταση των πιο κάτω θυγατρικών : 1. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. - ΑΠΟΛΛΩΝ ΝΑΥΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΙΑ ως 100% θυγατρική της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. 2. ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ με συμμετοχή κατά 51% της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. και κατά 49% της εταιρίας HELLENIC PETROLEUM INTERNATIONAL AG με σκοπό την ανάπτυξη κατασκευή και εκμετάλλευση εργοστασίου Ηλεκτροπαραγωγής 390MW στην περιοχή της Θεσσαλονίκης βάσει της ήδη ληφθείσας σχετικής άδειας ηλεκτροπαραγωγής. 3. ΕΚΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ Α.Ε. με συμμετοχή κατά 99% της ΕΚΟ-ΕΛΔΑ ΑΕΒΕΕ και 1% της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. Αναπτύσσεται κοινοπραξία της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. (20%) με τις εταιρείες WOODSIDE ENERGY της Αυστραλίας(45%) και της REPSOL της Ισπανίας (35%). Μεταξύ της Κοινοπραξίας και του Λιβυκού Εθνικού Οργανισμού Πετρελαίων (NOC) υπογράφεται συμφωνία για την έρευνα και παραγωγή υδρογονανθράκων σε έξι χερσαίες περιοχές στη βορειοοδυτική Λιβύη. Επιπλέον προβλέπεται τριετής μελέτη για την ανάπτυξη του κοιτάσματος ATCHAN στη Δυτική Λιβύη και ενδεχόμενη εμπορική εκμετάλλευση την αμέσως επόμενη τριετία. 2004 Ο Όμιλος μέσω της θυγατρικής του εταιρίας ΕΛ.Π.ΕΤ. ΒΑΛΚΑΝΙΚΗ αυξάνει το ποσοστό του στην εταιρία ΟΚΤΑ AD SKOPJE της FYROM από 69,5% στο 81,51% δια αυξήσεως κεφαλαίου της τελευταίας κατά την οποία παραιτήθηκαν των σχετικών δικαιωμάτων τους οι υπόλοιποι μέτοχοι. Πραγματοποιήθηκε με απόλυτη ασφάλεια και επιτυχία το τετραετές Shut Down των μονάδων του Διυλιστηρίου Ασπροπύργου για προγραμματισμένη 14
συντήρηση. Το πρόγραμμα της τετραετούς συντήρησης διήρκεσε περίπου 6 εβδομάδες την περίοδο Σεπτεμβρίου - Νοεμβρίου 2004 με συνολικό κόστος 26 εκατ. Ευρώ περίπου. Στην διάρκεια του Shut Down έγιναν επίσης σημαντικές αναβαθμίσεις των μονάδων για την παραγωγή αναβαθμισμένων περιβαλλοντολογικά προϊόντων σύμφωνα με τις Ευρωπαϊκές προδιαγραφές που ισχύουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση από το 2005. 2005 Συστάθηκε εταιρεία ειδικού σκοπού (SPV) στη Μεγάλη Βρετανία με έδρα το Λονδίνο με τη μορφή ανώνυμης εταιρείας (PLC) με επωνυμία Hellenic Petroleum Finance PLC. Κύριος σκοπός της θα είναι η παροχή χρηματοοικονομικών υπηρεσιών στις εταιρείες του Ομίλου Ελληνικά Πετρέλαια και η συγκέντρωση των χρηματοοικονομικών συναλλαγών όλων των εταιρειών του Ομίλου με χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και αγορές σε ένα νομικό πρόσωπο. Ο Όμιλος στα πλαίσια της απελευθέρωσης της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας ολοκλήρωσε την ηλεκτροπαραγωγική μονάδα στο βιομηχανικό συγκρότημα της Θεσσαλονίκης. Η «ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Α.Ε.» είναι ο πρώτος ουσιαστικά ανεξάρτητος παραγωγός ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα με συνολική εγκατεστημένη ισχύ 400 MW τεχνολογίας συνδυασμένου κύκλου με καύσιμο Φυσικό Αέριο. Η ηλεκτροπαραγωγική μονάδα άρχισε την εμπορική της λειτουργία στα τέλη του 2005 ενώ για τη κατασκευή της επενδύθηκαν περίπου 260 εκατ. Ευρώ. Με στόχο την αναβάθμιση των Βιομηχανικών Εγκαταστάσεων Ελευσίνας, κατά τη διάρκεια του έτους 2005, εγκρίθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε., η εκπόνηση σχετικής μελέτης (Front End Engineering Design) για τον προσδιορισμό του Κόστους Επένδυσης με απόκλιση ± 10% και την προετοιμασία τεχνικών τευχών για δημοπράτηση του έργου. Μετά από διεθνή μειοδοτικό διαγωνισμό και σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, η ανωτέρω μελέτη ανετέθη σε Διεθνή Μελετητική Εταιρεία. 15
2006 Σύσταση εταιρίας 100% θυγατρικής ΕΛ.ΠΕ. Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Συνολική αναχρηματοδότηση δανειακών αναγκών με την σύναψη κοινοττρακτικού δανείου 1,180 εκατ. Δολαρίων μέσω της HPF pic. Πρώτος πλήρης χρόνος λειτουργίας της ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ με θετικά αποτελέσματα ιδιαίτερα στο β' εξάμηνο. Συμμετοχή σε ερευνητικές εργασίες στην Αίγυπτο στην περιοχή West Obayed ως διαχειριστής (Operator) μετά από διεθνή διαγωνισμό. Διαπραγμάτευση και συμφωνία για αναχρηματοδότηση με νέο δάνειο ύψους 1,180 εκατ. Δολαρίων μέσω της HELLENIC PETROLEUM FINANCE pic με δεκαπέντε ξένα και Ελληνικά χρηματοπιστωτικά ιδρύματα. 2007 Υπογραφή μνημονίου συμφωνίας για στρατηγική Συνεργασία του Ομόλι ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ και της Ιταλικής EDISON στην αγορά ηλεκτρισμού. Υπογραφή σύμβασης παραχώρησης Δικαιώματος Έρευνας και Παραγωγής Υδρογονανθράκων για την περιοχή WEST OBAYED και μέσω συμμετοχής σε κοινοπραξία με τις OIL SEARCH και MELROSE στην περιοχή MESAHA της Αιγύπτου. 16
1.3 ΔΙΟΙΚΗΣΗ ΟΜΙΛΟΥ- ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΔΟΜΗ Η μητρική Εταιρία ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. είναι άμεσα ή έμμεσα ο μοναδικός ή ο πλειοψηφών μέτοχος των θυγατρικών και συνδεδεμένων εταιριών, με άσκηση διοίκησης. Κάθε Εταιρία διαθέτει το δικό της διοικητικό συμβούλιο και σχήμα διοίκησης, αλλά τα επενδυτικά προγράμματα, η χρηματοοικονομική διαχείριση και οι ετήσιοι προϋπολογισμοί ελέγχονται κεντρικά από υπηρεσίες της μητρικής Εταιρίας. Οι θυγατρικές και συνδεδεμένες επιχειρήσεις υποβάλλουν στη μητρική Εταιρία τα αποτελέσματα τους. Η ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. διοικείται από δεκατριαμελές Διοικητικό Συμβούλιο. 17
1.4 ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΗΣ «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» Δ.ΝΣΜΙ ΕΡΕΥΝΑΣ ί ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΥΔΡΟΓΟΝΑΘΡΑΚΩΝ 4Μ ΓΕ'4<ΗΛΝΐ:ι ΕΦΟΔΙΑΣΜΟΥ» ΕΜΠΟΡΙΑΣ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΕΙΔΗΝ Α,Ρ Ε ααοσ Γ Ε Ν Κ Η Δ Ν Σ Η ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΩΝ Σ.ΚΥΡΙΑΚ0Π0ΥΛ0Σ ΓΕΝΙΚΗ Δ/ΝΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ (ΕΜΠΟΡΙΑΣ Δ ΔΙΥΛΙΣΗΣ) Μ.Α.ΜΥΡΙΑΝΟΗΣ Δ Ν Σ Η Ι ΧΗΜΙΚΩΝ Κ. ΣΓΟΥΡΗΣ Δ.ΝΣΗ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ _ ϋμ _ Δ Ν Σ Η Ι ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΟΥ ΑΣΓΡΟΠΥΡΓΟΥ Δ Ν Σ Η Ι ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΟΥ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Δ,'ΝΣΗΙ ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΟΥ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ 4.Ρ0ΥΤΣΗΣ αοεοδωροπουλοσ Γ,ΔΗΜΟΠΟΡΓΑΣ Πηγή: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2007 18
1.5 ΕΤΑΙΡΙΚΗ ΔΟΜΗ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ Ο Όμιλος ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ λειτουργεί με την πιο κάτω εταιρική δομή: Πηγή: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2007 19
1.6 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΟΜΙΛΟΥ 1.6.1 ΔΙΥΛΙΣΗ Ο τομέας διύλισης αποτελεί την κύρια δραστηριότητα του Ομίλου, απορροφά το μεγαλύτερο ποσοστό του ενεργητικού και των επενδύσεων της Εταιρείας και είναι ο κατ εξοχήν κερδοφόρος τομέας. Στην Ελλάδα, ο Όμιλος διαθέτει και λειτουργεί τρία διυλιστήρια, στον Ασπρόπυργο, στην Ελευσίνα και στη Θεσσαλονίκη, με ετήσια ονομαστική δυναμικότητα 7,5 εκ. τόνους, 5 εκ. τόνους και 3,4 εκ. τόνους αργού αντίστοιχα. Τα τρία διυλιστήρια καλύπτουν μαζί το 73% περίπου της συνολικής διυλιστικής ικανότητας στην Ελλάδα. Από το 1999 ο Όμιλος, μέσω της συνδεδεμένης εταιρείας ΕΛ.Π.ΕΤ.- ΒΑΛΚΑΝΙΚΗ, κατέχει πλειοψηφικό πακέτο στην ΟΚΤΑ AD SKOPJE, η οποία λειτουργεί το μοναδικό διυλιστήριο στην Π.Γ.Δ.Μ. Η δυναμικότητα του διυλιστηρίου της ΟΚΤΑ είναι 2,5 εκατ. τόνοι, που υπερκαλύπτει τις ανάγκες της τοπικής αγοράς και παρέχει δυνατότητες εξαγωγών. Ο τομέας διύλισης απασχολεί 1.798 εργαζόμενους στην Ελλάδα και 869 στο εξωτερικό. Μέσω αυτού, ο Όμιλος συμμετέχει κατά 50% στον αγωγό Ασπροπύργου - Αεροδρομίου Αθηνών. 20
I ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΟ ΑΣΠΡΟΠΥΡΓΟΥ Το διυλιστήριο Ασπροπύργου είναι σύνθετο (complex) κι ένα από τα πλέον σύγχρονα στην Ευρώπη. Διαθέτει μεγάλο αριθμό μονάδων διύλισης και μετατροπής βαρέων κλασμάτων σε λευκά προϊόντα. Οι μονάδες μετατροπής με υψηλό δείκτη πολυπλοκότητας αποτελούν το βασικό του πλεονέκτημα. Κύρια μονάδα μετατροπής είναι η μονάδα καταλυτικής πυρόλυσης (FCC) με ονομαστική δυναμικότητα 45.000 βαρελιών την ημέρα. Η μονάδα κατεργάζεται ατμοσφαιρικό υπόλειμμα και απόσταγμα κενού των μονάδων κενού Ασπροπύργου και Θεσσαλονίκης για την παραγωγή λευκών προϊόντων. Πηγή: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2007 21
Μετά τα εκτενή έργα αναβάθμισης μονάδων και δικτύων διακίνησης, που πραγματοποιήθηκαν το 2004, το διυλιστήριο Ασπροπύργου λειτουργεί από το 2005 εναρμονισμένο πλήρως στις νέες περιβαλλοντικές νομοθετικές ρυθμίσεις και στις σύγχρονες απαιτήσεις ασφάλειας, αυξάνοντας παράλληλα την αποδοτικότητά του και τη συμμετοχή του στην κερδοφορία του Ομίλου. Με τα έργα αναβάθμισης των μονάδων αποθείωσης και αναμόρφωσης νάφθας και με τη λειτουργία της μονάδας TAME, είναι σε θέση να παράγει βενζίνη υψηλών οκτανίων με αυστηρές περιβαλλοντικές προδιαγραφές (10 ppm S), την οποία προμηθεύει σε όλη την αγορά, ενώ καλύτπει το 80% της συνολικής παραγωγής του Ομίλου σε τελικά προϊόντα βενζινών. Με τα έργα αναβάθμισης της μονάδας αποθείωσης diesel και των δικτύων διακίνησης είναι σε θέση να παράγει Auto Diesel (περιεκτικότητας 50 και 10 ppm S), το οποίο διακινεί με όλους τους τρόπους προς τους πελάτες. Διαθέτει μεγάλο ιδιωτικό λιμάνι, σύγχρονους σταθμούς φόρτωσης βυτιοφόρων και τρένων, εκτενές δίκτυο διακίνησης αργού από τις εγκαταστάσεις της Πάχης Μεγάρων και αγωγό διακίνησης τελικών και ημικατεργασμένων προϊόντων από και προς το διυλιστήριο Ελευσίνας. Είναι συνδεδεμένο με τον αγωγό διακίνησης καυσίμου προς το αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» έχοντας την κύρια ευθύνη παροχής καυσίμου. Το διυλιστήριο Ασπροπύργου διαθέτει μεγάλη ευελιξία στην παραγωγή, αποθήκευση και διακίνηση όλων των τύπων τελικών προϊόντων. Ενόψει των μελλοντικών περιβαλλοντικών απαιτήσεων, που θα τεθούν σε ισχύ από το έτος 2008 υλοποιεί νέα έργα, προκειμένου να εξασφαλίσει τη δυναμική συμμετοχή του στην κάλυψη των αναγκών της αγοράς. 22
ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΟ ΕΛΕΥΣΙΝΑΣ Το διυλιστήριο της Ελευσίνας είναι απλό διυλιστήριο ατμοσφαιρικής διύλισης. Διαθέτει συγκρότημα μονάδων αποθείωσης και ανάκτησης θείου και μονάδα υδρογονοαποθείωσης, δυναμικότητας 800 χιλ. τόνων ντίζελ ετησίως. Βασικά του πλεονεκτήματα είναι οι μεγάλοι αποθηκευτικοί χώροι 3,35 εκατ. τόνων αργού και προϊόντων, το μεγάλο ιδιωτικό λιμάνι, στο οποίο μπορούν ταυτόχρονα να προσεγγίζουν 15 μεγάλα πλοία για φορτοεκφόρτωση πετρελαιοειδών, καθώς επίσης και ο σύγχρονος σταθμός φόρτωσης βυτιοφόρων με 18 νησίδες φόρτωσης. Το διυλιστήριο είναι συνδεδεμένο με αγωγό τόσο με τις εγκαταστάσεις στην Πάχη Μεγάρων όσο και με το διυλιστήριο Ασπροπύργου. Στο πλαίσιο της ιδιαίτερης έμφασης, που η Εταιρεία δίνει στην προστασία του περιβάλλοντος, προγραμματίζεται αναβάθμιση του διυλιστηρίου, προκειμένου να παράγονται προϊόντα με μηδενική περιεκτικότητα σε θείο. ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Το διυλιστήριο Θεσσαλονίκης είναι ατμοσφαιρικής διύλισης (ΙτγάΓοβΙάπιηΓΠΓ^) και λειτουργεί σε συνδυασμό με τα διυλιστήρια Ασπροπύργου και Ελευσίνας σαν μια ενοποιημένη παραγωγική μονάδα. Διαθέτει Μονάδα απόσταξης υπό κενό, Μονάδες αποθείωσης, Μονάδες αναμόρφωσης και ισομερισμού νάφθας, καθώς και Μονάδες υδρογονοαποθείωσης. Επίσης διαθέτει δύο σταθμούς φόρτωσης βυτιοφόρων αυτοκινήτων με συνολικά 41 θέσεις φόρτωσης. 23
Είναι το μόνο διυλιστήριο που λειτουργεί στη Βόρεια Ελλάδα και έχει τη δυνατότητα κάλυψης τόσο της τοπικής αγοράς όσο και της βαλκανικής ενδοχώρας, λόγω της οργανικής σύνδεσής του με τις μεγάλες αποθηκευτικές εγκαταστάσεις του Ομίλου στο Καλοχώρι, οι οποίες χρησιμοποιούνται και για μεταφόρτωση προϊόντων παραγωγής των διυλιστηρίων Ασπροπύργου και Ελευσίνας. Επιπρόσθετα, οι διασυνδέσεις των εγκαταστάσεων Καλοχωρίου και του αγκυροβολιού εκφόρτωσης αργού με τις εγκαταστάσεις Δενδροποτάμου της ΕΚΟ ΑΒΕΕ, αυξάνουν την ευελιξία του διυλιστηρίου στην παραλαβή, αποθήκευση και διακίνηση αργού και προϊόντων πετρελαίου. Στο χώρο του λειτουργούν και Μονάδες παραγωγής πετροχημικών. Τα διυλιστήρια Ελευσίνας και Ασπροπύργου λειτουργούν σε μικρή απόσταση από τη μεγάλη αγορά της περιφέρειας της πρωτεύουσας. Συγκριτικό πλεονέκτημα των τριών διυλιστηρίων αποτελεί το εκτεταμένο δίκτυο αποθήκευσης και διανομής (σύνολο αποθηκευτικών χώρων 6,5 εκ. ιπ3) και η χωροταξία τους, στοιχεία που ενισχύουν την ηγετική θέση του Ομίλου στην εγχώρια αγορά. Και τα τρία διυλιστήρια είναι συνδεδεμένα μέσω αγωγών με τις γειτνιάζουσες αποθηκευτικές εγκαταστάσεις εταιρειών εμπορίας πετρελαιοειδών. ΔΙΥΛΙΣΤΗΡΙΟ ΟΚΤΑ Το διυλιστήριο ΟΚΤΑ στα Σκόπια είναι και αυτό τύπου ίτγάτοεκίηηηηίγ^ με αποθηκευτικούς χώρους 250 χιλ. πι3. 0 εφοδιασμός του με αργό γίνεται μέσω αγωγού από το διυλιστήριο Θεσσαλονίκης και η παραγωγή του περιλαμβάνει κυρίως βενζίνες, ντίζελ και μαζούτ, καθώς και μικρές ποσότητες υγραερίων. Το 2007 επεξεργάσθηκε 1.063 χιλ. τόνους αργού και παρήγαγε 1.042 χιλ. 24
τόνους προϊόντων. Διέθεσε συνολικά 1.065 χιλ. τόνους, εκ των οποίων οι 797 χιλ. απορροφήθηκαν από την τοπική αγορά και οι 268 χιλ. σε εξαγωγές. Σε σχέση με το 2006, οι πωλήσεις στην εσωτερική αγορά σημείωσαν αύξηση της τάξης των 68 χιλ. τόνων. Οι επενδύσεις για έργα εκσυγχρονισμού του διυλιστηρίου ΟΚΤΑ ανήλθαν το 2007 σε $ 7.221 χιλ. Η ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ πραγματοποιεί σημαντικές επενδύσεις με προγραμματισμένα έργα συντήρησης, εκσυγχρονισμού και αναβάθμισης των μονάδων διύλισης, με στόχο την προσαρμογή στις νέες περιβαλλοντικές απαιτήσεις, στις σύγχρονες απαιτήσεις ασφάλειας και στις απαιτήσεις αύξησης της αποδοτικότητας της διύλισης. Για το 2006 οι προμήθειες σε αργό πετρέλαιο έγιναν από τις παρακάτω χώρες: Σαουδική Αραβία 11,8%, Ιράν 33,6%, Λιβύη 11,3%, Πρίνος0,7%, Ρωσία (URALS) 31,7% και από το Καζακστάν 9,3%. Οι προμήθειες αργού, τόσο των διυλιστηρίων στην Ελλάδα, όσο και του διυλιστηρίου της ΟΚΤΑ, συντονίζονται κεντρικά. Πηγή: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2007 25
I 1.6.2 ΕΜΠΟΡΙΑ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ ΠΕΤΡΕΛΑΙΟΥ Στον τομέα των πετρελαιοειδών ο Όμιλος ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, πέραν των πωλήσεων από τα διυλιστήρια (ex refinery sales) προς εμπορικές εταιρείες, δραστηριοποιείται και στην εμπορία πετρελαιοειδών (χονδρικό και λιανικό επίπεδο) τόσο στην Ελλάδα μέσω της θυγατρικής εταιρίας ΕΚΟ Α.Β.Ε.Ε. όσο και στο εξωτερικό, διαθέτοντας συνολικά 1.493 πρατήρια καυσίμων στην Ελλάδα, Γεωργία, Αλβανία, Βουλγαρία, Σερβία-Μαυροβούνιο και Κύπρο. Εντός Ελλάδας, η ΕΚΟ Α.Β.Ε.Ε. απασχολεί 686 εργαζόμενους και διαθέτει εκτεταμένο δίκτυο 1.274 πρατηρίων σε σύνολο περίπου 8.000, 12 εγκαταστάσεις αποθήκευσης και διανομής καυσίμων, 21 σταθμούς ανεφοδιασμού αεροσκαφών στα περισσότερα αεροδρόμια της χώρας, 4 εμφιαλωτήρια υγραερίου και μια μονάδα παραγωγής και συσκευασίας λιπαντικών. Το μερίδιο του Ομίλου στην εγχώρια λιανική αγορά το 2006 ήταν 21,8 %, το υψηλότερο μεταξύ των εμπορικών εταιριών στην Ελλάδα. 26
Οι πωλήσεις ελέγχονται από τα κεντρικά και τα εννέα περιφερειακά γραφεία πωλήσεων και καλύπτουν όλο το εύρος διυλισμένων προϊόντων, τόσο στην εσωτερική δασμολογημένη αγορά, όσο και στην αγορά transit αεροπορικών και ναυτιλιακών καυσίμων. Πηγή: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2007 Πηγή: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2007 27
Εκτός Ελλάδας διαθέτει 252 πρατήρια και απασχολεί 975 εργαζόμενους. Ο Όμιλος ασκεί εμπορία από το 1995 στη Δημοκρατία της Γεωργίας, μέσω της ΕΚΟ GEORGIA LTD (συμμετοχή 100%) και διαθέτει 17 πρατήρια καυσίμων. Από το 1999 δραστηριοποιείται εμπορικά και στην Αλβανία, μέσω της GLOBAL PETROLEUM (συμμετοχή 99,96%) με 10 πρατήρια. Το 2002 έγινε η εξαγορά του 54,35% της JUGOPETROL AD KOTOR στο Μαυροβούνιο. Η εταιρεία διαθέτει δίκτυο 39 πρατηρίων, εγκαταστάσεις τροφοδοσίας σε 3 λιμάνια και 2 αεροδρόμια, 3 αποθήκες προϊόντων και υλικών, ιδιόκτητο στόλο βυτιοφόρων και φορτηγών οχημάτων και 3 εγκαταστάσεις αποθήκευσης και διακίνησης καυσίμων, συνολικής χωρητικότητας 185.000 m3. Το 2002 έγινε η εξαγορά των εμπορικών δραστηριοτήτων της ΒΡ στην Κύπρο, καθώς και το 65% του μετοχικού κεφαλαίου της μονάδας λιπαντικών Superlube. Η ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ΚΥΠΡΟΥ Ltd, διαθέτει δίκτυο 73 ιδιόκτητων πρατηρίων, συγκρότημα αποθήκευσης και εμφιάλωσης LPG και ιδιόκτητες εγκαταστάσεις αποθήκευσης και διακίνησης καυσίμων χωρητικότητας 25.000 m3. Από το 2003 ο Όμιλος ασκεί επίσης εμπορική δραστηριότητα στη Βουλγαρία, μέσω της ΕΚΟ BULGARIA (συμμετοχή 100%), όπου κατέχει δίκτυο 49 πρατηρίων και στη Σερβία, μέσω της ΕΚΟ-YU BEOGRAD (συμμετοχή 100%) με 37 πρατήρια. Οι εμπορικές εταιρείες του Ομίλου στην Ελλάδα και το εξωτερικό εφοδιάζονται κύρια από τα διυλιστήρια Ασπροπύργου, Ελευσίνας και Θεσσαλονίκης. Στην π.γ.δ.μ. ο εφοδιασμός γίνεται από το διυλιστήριο ΟΚΤΑ. 28
Η ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ με σταθερό προσανατολισμό στην προστασία του καταναλωτή και του περιβάλλοντος, υλοποιεί προγράμματα ελέγχου ποιότητας των καυσίμων που διατίθενται μέσω των δικτύων της. Με τον τρόπο αυτό, εξασφαλίζονται πρωτοποριακής τεχνολογίας και αξεπέραστης ποιότητας καύσιμα. 1.6.3 ΠΕΤΡΟΧΗΜΙΚΑ/ΧΗΜΙΚΑ Ο Όμιλος διαθέτει και λειτουργεί το μεγαλύτερο συγκρότημα πετροχημικών/χημικών στην Ελλάδα. Το συγκρότημα είναι εγκατεστημένο στη Θεσσαλονίκη, απασχολεί 163 εργαζόμενους και παράγει πολυπροπυλένιο, PVC, βιομηχανικούς αλειφατικούς διαλύτες (white spirit, εξάνιο κλπ.) και καυστική σόδα/χλώριο. Οι μονάδες των πετροχημικών λειτουργούν σε ενοποιημένη βάση με το διυλιστήριο της Θεσσαλονίκης και χρησιμοποιούν πεντάνιο, νάφθα και ελαφρά κηροζίνη, που χρησιμοποιούνται σαν πρώτες ύλες στις μονάδες παραγωγής βιομηχανικών διαλυτών. Επίσης, αξιοποιούν κοινές υποδομές βοηθητικών παροχών και άλλων εγκαταστάσεων υποστήριξης. Η τεχνική υποδομή του τομέα συμπληρώνεται με εγκαταστάσεις αποθήκευσης και διανομής των πετροχημικών προϊόντων, καθώς επίσης και με άρτιο δίκτυο πωλήσεων. Ο Όμιλος, σαν ο μόνος παραγωγός πετροχημικών στην Ελλάδα, κατέχει ισχυρή θέση με υψηλά μερίδια στην εγχώρια αγορά. Συμμετέχει παράλληλα κατά 35% στη VPI Α.Ε. στο Βόλο, εταιρία που παράγει ρητίνη ΡΕΤ για χρήση στη συσκευασία τροφίμων και στην εμφιάλωση ποτών. Μέρος της 29
παραγωγής PET διατίθεται στην ελληνική αγορά, πωλήσεων χημικών του Ομίλου. μέσω του δικτύου Στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης του τομέα πετροχημικών και της ανάπτυξης νέων προϊόντων τεχνολογίας αιχμής και υψηλής προστιθέμενης αξίας, ο Όμιλος προχώρησε τα τελευταία χρόνια σε περαιτέρω καθετοποίηση της παραγωγικής βάσης, με την κατασκευή μονάδων προπυλενίου στον Ασπρόπυργο, πολυπροπυλενίου στη Θεσσαλονίκη και ΒΟΡΡ φιλμ στην Κομοτηνή. Κυρίαρχο έργο είναι η μονάδα πολυπροπυλενίου, συνολικού ύψους επένδυσης περίπου 150 εκατ. ευρώ. Η μονάδα έχει δυναμικότητα 190 χιλ. τόνους το χρόνο, επαρκή για να καλύψει τις εγχώριες ανάγκες μεταποίησης και να επιτρέψει εξαγωγές σε γειτονικές χώρες. Σαν πρώτη ύλη χρησιμοποιείται το προπυλένιο, το οποίο μεταφέρεται με ειδικά δεξαμενόπλοια, κυρίως από τον Ασπρόπυργο. Μέρος της παραγωγής της μονάδας απορροφάται σαν πρώτη ύλη από το εργοστάσιο της ϋιαχον στην Κομοτηνή για την παραγωγή ΒΟΡΡ φιλμ. 1.6.4 ΕΡΕΥΝΑ ΚΑΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΥΔΡΟΓΟΝΑΝΘΡΑΚΩΝ Η συνεχής αύξηση της παγκόσμιας και εγχώριας ζήτησης σε προϊόντα αργού πετρελαίου, δημιούργησε την ανάγκη για διεύρυνση των δραστηριοτήτων σε χώρες της ευρύτερης περιοχής της Ν.Α. Ευρώπης και Ν Α. Μεσογείου, όπως την Αίγυπτο, Λιβύη, Μαυροβούνιο. Κύριος στόχος είναι η μελλοντική εξασφάλιση αποθεμάτων υδρογονανθράκων για την κάλυψη μέρους της διυλιστικής ικανότητας του Ομίλου. 30
Στα παραπάνω πλαίσια, βρίσκονται σε εξέλιξη οι παρακάτω δραστηριότητες: Έναρξη προγράμματος γεωτρήσεων στη Λιβύη, με δύο γεωτρύπανα και εννιά γεωτρήσεις συνολικά, εκ των οποίων οι επτά με θετικά αποτελέσματα. Απόκτηση δικαιωμάτων έρευνας στην περιοχή West Obayed (Δυτ. Έρημο) της Αιγύπτου (100%). Απόκτηση δικαιωμάτων έρευνας στην περιοχή El Mesaha της Αιγύπτου μέσω κοινοπραξίας, που την αποτελούν η ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ (30%), η MELROSE (40%) και η OIL SEARCH (30%). Στελέχωση και έναρξη λειτουργίας υποκαταστήματος στην Αίγυπτο. Εντοπισμός και αξιολόγηση επενδυτικών ευκαιριών στη Β. Αφρική και Μέση Ανατολή. 1.6.5 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ (ENGINEERING) Ο Όμιλος δραστηριοποιείται και στην παροχή τεχνικών υπηρεσιών (engineering), καθώς και συμβουλευτικών υπηρεσιών (consulting) στον τομέα ενέργειας, μέσω της θυγατρικής εταιρείας ΑΣΠΡΟΦΟΣ ΑΈ, η οποία λειτουργεί σύμφωνα με τα διεθνώς αποδεκτά πρότυπα και πρακτικές. Το κύριο αντικείμενό της αποτελεί η παροχή εξειδικευμένων υπηρεσιών σχεδιασμού και επίβλεψης βιομηχανικών επενδύσεων στους τομείς του πετρελαίου, της χημικής βιομηχανίας και του φυσικού αερίου, καλύπτοντας όλα τα στάδια ενός έργου, από τη μελέτη σκοπιμότητας, έως την εκκίνηση της λειτουργίας του. Η ΑΣΠΡΟΦΟΣ διαδραματίζει ουσιώδη ρόλο στην υποστήριξη του επενδυτικού προγράμματος του Ομίλου ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, 31
παρέχοντας ευρύ φάσμα τεχνικών υπηρεσιών, όπως μελέτες σκοπιμότητας, βασικό και λεπτομερή σχεδιασμό, διαχείριση έργου, υπηρεσίες προμήθειας υλικών, υπηρεσίες χρονικού και οικονομικού προγραμματισμού, μελέτες υγιεινής ασφάλειας και περιβαλλοντικών επιπτώσεων, συμβουλευτικές υπηρεσίες, επίβλεψη έργων και υπηρεσίες εκκίνησης των μονάδων. Παράλληλα, ως ανεξάρτητη εταιρεία, επεκτείνει συνεχώς τις δραστηριότητές της με νέους πελάτες εκτός του Ομίλου ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ και διαφοροποιεί τις υπηρεσίες της. Το μέγεθος της εταιρείας διασφαλίζει τη δυνατότητα ανάπτυξης υψηλής εξειδίκευσης στη σχεδίαση, διαχείριση και επίβλεψη μεγάλων ενεργειακών έργων. Είναι η μεγαλύτερη εταιρεία τεχνικών μελετών στη Ν. Α. Ευρώπη και απασχολεί συνολικά προσωπικό άνω των 300 ατόμων. Δραστηριοποιείται στην Κύπρο και διαθέτει υποκατάστημα στη Λιβύη και αντιπροσώπους σε 10 χώρες στη Μέση Ανατολή και στα Βαλκάνια. 1.6.6 ΠΑΡΑΓΩΓΗ ΚΑΙ ΕΜΠΟΡΙΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Ο Όμιλος, λαμβάνοντας υπόψη τις ραγδαίες εξελίξεις στο χώρο της ηλεκτρικής ενέργειας τόσο σε ευρωπαϊκό όσο και σε παγκόσμιο επίπεδο και έχοντας εμπειρία στα ενεργειακά προϊόντα, είναι ο πρώτος ιδιώτης που ανέλαβε την κατασκευή και λειτουργία Μονάδας Παραγωγής Ηλεκτρικής 32
Ενέργειας συνολικής ισχύος 390 Μ\Λ/ στο Βιομηχανικό Συγκρότημα της Θεσσαλονίκης, μέσω της θυγατρικής εταιρίας ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (Τ-ΡΟ\Λ/ΕΡ). Με σεβασμό στον άνθρωπο και το περιβάλλον χρησιμοποιεί ως καύσιμη ύλη φυσικό αέριο, το οποίο σε συνδυασμό με επιπλέον επενδύσεις δημιουργεί φιλικό περιβάλλον για τις όμορες περιοχές. Το σημαντικό αυτό έργο προχώρησε με ταχύτατους ρυθμούς, ολοκληρώθηκε και βρίσκεται σε εμπορική λειτουργία από το Δεκέμβριο του 2005. Στόχος του Ομίλου είναι η μελλοντική αύξηση της ισχύος του στα 1200 Μ\Λ/, με την κατασκευή άλλων δυο ισοδύναμων μονάδων. 1.6.7 ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ Το φυσικό αέριο εισήχθηκε στην ελληνική αγορά ενέργειας το 1966. Νέο, αποδοτικό, οικονομικό και οικολογικό καύσιμο. Η εταιρία, λαμβάνοντας υπόψη την εξαιρετική αποδοτικότητα του ενεργειακού αυτού προϊόντος, συμμετέχει κατά 35% στη ΔΗΜΟΣΙΑ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΗ ΑΕΡΙΟΥ Α.Ε. (ΔΕΠΑ Α.Ε.). Το υπόλοιπο 65% ανήκει στο Ελληνικό Δημόσιο. Η ΔΕΠΑ Α.Ε., στην οποία έχει παραχωρηθεί με νόμο το μονοπώλιο του φυσικού αερίου για την εσωτερική αγορά έως το 2006, ιδρύθηκε με στόχο την μεταφορά και διάθεση του φυσικού αερίου στην Ελλάδα. Στόχοι της εταιρίας είναι η διασφάλιση απαραίτητων ποσοτήτων φυσικού αερίου για την κάλυψη μελλοντικών ενεργειακών αναγκών της χώρας και η αύξηση της χρήσης φυσικού αερίου στην ηλεκτροπαραγωγή. Η ΔΕΠΑ Α.Ε. συμμετέχει δυναμικά στη διαμόρφωση του ενεργειακού τοπίου στα Βαλκάνια και την Ευρωπαϊκή Ένωση. 33
Ο Όμιλος διευρύνοντας ακόμη περισσότερο την δραστηριοποίησή του, προχώρησε κατά το 2003 στην σύσταση της ΕΚΟ ΦΥΣΙΚΟ ΑΕΡΙΟ Α.Ε. Στόχοι της εταιρίας είναι η προώθηση των συνδέσεων καταναλωτών με το σύστημα φυσικού αερίου της ΕΤΑΙΡΙΑΣ ΠΑΡΟΧΗΣ ΦΥΣΙΚΟΥ ΑΕΡΙΟΥ ΑΤΤΙΚΗΣ Α.Ε. (ΕΠΑ ΑΤΤΙΚΗΣ Α.Ε.) στις περιοχές Δυτικής και Νότιας Αττικής, η επεξεργασία και υποβολή σχεδίων για την ανάπτυξη της αγοράς φυσικού αερίου, η συνεργασία με εγκαταστάτες, ο συντονισμός της τραπεζικής χρηματοδότησης πακέτων για τις εσωτερικές εγκαταστάσεις και η παροχή υπηρεσιών τεχνικής υποστήριξης προς τους καταναλωτές. 1.6.8 ΔΙΚΤΥΑ ΑΓΩΓΩΝ - ΘΑΛΑΣΣΙΕΣ ΜΕΤΑΦΟΡΕΣ Αγωγός Θεσσαλονίκης-Σκοπίων Αγωγός Μπουργκάς - Αλεξανδρούπολης Αγωγός Διεθνούς Αεροδρομίου «Ελευθέριος Βενιζέλος» Οι θαλάσσιες μεταφορές επιτυγχάνονται με δύο ιδιόκτητα δεξαμενόπλοια: Το υγραεριοφόρο «ΜΕΛΙΝΑ», το οποίο μεταφέρει προπυλένιο και LPG και το «ΕΙΡΗΝΗ», διπλού τοιχώματος και πυθμένα, για τη μεταφορά λευκών προϊόντων και VGO. 34
1.7 ΣΚΟΠΟΣ-ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΔΙΕΘΝΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΩΝ Η Γενική Διεύθυνση Διεθνών Δραστηριοτήτων συστήθηκε με σκοπό να εποπτεύει τις θυγατρικές εταιρείες του εξωτερικού. Επίσης, στην αρμοδιότητα ευθύνης και συντονισμού της ανήκουν οι εταιρείες παροχής υπηρεσιών (holding) του Ομίλου. Στο αντικείυενο των δραστηριοτήτων της υεταξύ άλλων πεοιλαυβάνο νται: Εφαρμογή του στρατηγικού, επενδυτικού, επιχειρησιακού σχεδίου και προϋπολογισμού για τις δραστηριότητες του εξωτερικού. Ευθύνη για την επίτευξη των αποτελεσμάτων των διεθνών θυγατρικών εταιρειών. Συντονισμός υποστηρικτικών υπηρεσιών για την επίτευξη συνεργιών μεταξύ των διεθνών θυγατρικών και των υπηρεσιών του Ομίλου. Παρακολούθηση της πορείας των θυγατρικών και εκτέλεση περιοδικών ελέγχων αποκλίσεων από το σχεδίασμά, προγραμματισμό και προϋπολογισμό. Reporting, με βάση ενιαίες διαδικασίες του Ομίλου. Διευκόλυνση της διαχείρισης της απόδοσης και του ελέγχου διεθνών θυγατρικών με βάση ενιαίες διαδικασίες του Ομίλου. 35
1.8 ΠΡΟΪΟΝΤΑ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ 1.8.1 ΣΤΗ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ Η ελληνική βιομηχανία και βιοτεχνία τροφοδοτούνται και αναπτύσσονται με πετρελαϊκά καύσιμα. Ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες κάθε εγκατάστασης χρησιμοποιείται ντήζελ κίνησης, βιομηχανικό μαζούτ και βιομηχανικά υγραέρια (προπάνιο, βουτάνιο και μίγμα). Και οι γεωργικές εγκαταστάσεις κάνουν χρήση όλο το χρόνο αγροτικού πετρελαίου. Η ΔΕΗ βασίζεται σε αξιοσημείωτο ποσοστό στο πετρέλαιο, τόσο στις δύο μεγάλες μονάδες του Λαυρίου και του Αλιβερίου, που καταναλίσκουν μαζούτ, όσο και στις μικρότερες μονάδες των νησιών (Κρήτη, Δωδεκάνησα, Αιγαιοπελαγίτικα νησιά) που χρησιμοποιούν μαζούτ ειδικών προδιαγραφών και ντήζελ. Μέρος της ελληνικής βιομηχανίας χρησιμοποιεί ως πρώτη ύλη τα χημικά προϊόντα της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ: Πολυπροπυλένιο και PVC ως πρώτη ύλη, αλλά και διαλύτες (εξάνιο και petroleum spirit). 1.8.2 ΣΤΟ ΔΡΟΜΟ Όλα τα είδη καυσίμων που απαιτούνται από την ελληνική αγορά παράγονται από την ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, σύμφωνα με τις ελληνικές προδιαγραφές και σύμφωνα με όλες τις ευρωπαϊκές Οδηγίες. Παράγονται και κυκλοφορούν: 36
Αμόλυβδη βενζίνη 95 Οκτανίων (σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρότυπο ΕΝ-228) Αμόλυβδη βενζίνη 96 Οκτανίων με υποκατάστατο μολύβδου για τα παλαιός τεχνολογίας οχήματα Αμόλυβδη βενζίνη 100 Οκτανίων με μηδενικό θείο Ντήζελ κίνησης (σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρότυπο ΕΝ-590) Υγραέριο κίνησης (σύμφωνα με το ευρωπαϊκό πρότυπο ΕΝ-589) Αλλά και κάτω από τους τροχούς των αυτοκινήτων θα βρούμε προϊόντα της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ: 'Άσφαλτος δύο ποιοτήτων για διαφορετικούς τύπους οδοστρωμάτων διατίθεται σε Βορρά και Νότο από τα διυλιστήρια της ΕΛΠΕ. 1.8.3 ΣΤΟΝ ΑΕΡΑ Τα αεροπορικά καύσιμα, JA-1 και JP-8, παράγονται στα τρία διυλιστήρια, σύμφωνα με τις διεθνείς προδιαγραφές AFQRJOS και DEFENCE STANDARD 91-91 και τροφοδοτούν όλα τα αεροδρόμια της χώρας. Ειδικότερα το Αεροδρόμιο «Ελευθέριος Βενιζέλος» τροφοδοτείται απευθείας με αγωγό από το Διυλιστήριο Ασπροπύργου. 1.8.4 ΣΤΗ ΘΑΛΑΣΣΑ Και από τα τρία διυλιστήρια της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ διατίθεται μια πλήρης σειρά ειδικών ναυτιλιακών καυσίμων, με στόχο την πλήρη εξυπηρέτηση όλων των ειδών των σκαφών που ελλιμενίζονται στη χώρα. Πιο συγκεκριμένα διατίθενται: 37
Μαζούτ για ποντοπόρα πλοία (No 1 και Νο3 ) Μαζούτ για την ακτοπλοΐα (No 1 και No 3) Marine diesel Ναυτιλιακό πετρέλαιο με χαμηλό θείο ( 0,2% και 0,005%). Όλα τα προϊόντα της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ παράγονται με βάση τα διεθνή πρότυπα ( International Standard ISO 8217). 1.8.5 ΣΤΟ ΣΠΙΤΙ Κάθε χειμώνα τεράστιες ποσότητες πετρελαίου θέρμανσης καταναλίσκονται σε όλη την χώρα. Επιπλέον η ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ τροφοδοτεί τα νοικοκυριά με υγραέριο (προπάνιο, βουτάνιο και μείγμα) και κηροζίνη θέρμανσης. 1.9 ΑΝΘΡΩΠΙΝΟ ΔΥΝΑΜΙΚΟ Η Ελληνικά Πετρέλαια αποτελεί μια μεγάλη, γρήγορα αναπτυσσόμενη Εταιρία με δυναμική και προοπτικές. Η επένδυση στο ανθρώπινο κεφάλαιο και η ορθή αξιοποίησή του αποτελεί στοιχείο καθοριστικής σημασίας για την αναπτυξιακή της πορεία. Το ανθρώπινο δυναμικό της είναι ένα ανεκτίμητο κεφάλαιο μέσα από τις προσπάθειες του οποίου υλοποιούνται τα αναπτυξιακά της προγράμματα. Το όραμα, οι αξίες και οι επιχειρησιακοί στόχοι της Ελληνικά Πετρέλαια συνδέονται άρρηκτα με την αποτελεσματικότητα και την ποιότητα του προσωπικού της. Για το λόγο αυτό η Εταιρία έχει εστιασθεί στη διαμόρφωση 38
ενός ευέλικτου πλαισίου πολιτικής διαχείρισης προσωπικού, με στόχο την εξασφάλιση της μεγίστης εργασιακής ικανοποίησης. Η Εταιρεία προσφέρει τη δυνατότητα για προσωπική και επαγγελματική εξέλιξη. Αξιολογώντας τις επιδόσεις, τα προσόντα και τις δεξιότητες κάθε εργαζομένου, παρέχει στο προσωπικό της την ευκαιρία να ανέλθει στη διοικητική ιεραρχία. Βασική επιδίωξή της είναι η πλήρωση των κενών θέσεων με προαγωγή μέσα από την Εταιρεία, όσο και όπου αυτό είναι δυνατό. Επιπλέον, οι μισθολογικές και βαθμολογικές προαγωγές διενεργούνται σύμφωνα με προβλεπόμενες εσωτερικές διαδικασίες. Η ανάγκη για αποτελεσματική αμφίδρομη επικοινωνία είναι ουσιαστική για την επιτυχή λειτουργία της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ. Μέσα πληροφόρησης αποτελούν οι εσωτερικές ανακοινώσεις, το καθημερινά ενημερωμένο εσωτερικό διαδίκτυο, οι εγκύκλιοι και οι προκηρύξεις θέσεων. Θέσεις με πρόσβαση στο εσωτερικό διαδίκτυο είναι στη διάθεση των υπαλλήλων. Πίνακες ανακοινώσεων είναι διαθέσιμοι σε κάθε κτήριο και χώρο εργασίας. Οι εργαζόμενοι, στην ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ, είναι ελεύθεροι να συμμετέχουν σε συνδικαλιστικά σωματεία και επαγγελματικές ενώσεις. Σήμερα, υπάρχουν πέντε ενώσεις υπαλλήλων και ποσοστό 97% των εργαζομένων είναι μέλη τους και μπορούν να συμμετέχουν σε διάφορες μορφές αντιπροσώπευσης. Το 1999, υπογράφτηκε για πρώτη φορά με το αντιπροσωπευτικό σωματείο εργαζομένων η ενιαία επιχειρησιακή συλλογική σύμβαση εργασίας, ενώ το 2001 ίσχυσε ο νέος κανονισμός εργασίας. 39
Πηγή: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2007 1.9.1 ΣΤΑΔΙΟΔΡΟΜΙΑ Μέσα σ' ένα επιχειρησιακό περιβάλλον διαρκώς αναπτυσσόμενο, η Εταιρία δίνει τη δυνατότητα προσωπικής και επαγγελματικής εξέλιξης. Αξιολογώντας τις επιδόσεις, τα προσόντα και τις ικανότητες κάθε εργαζομένου η Εταιρία δίνει την ευκαιρία στο προσωπικό της να ανέλθει στη διοικητική ιεραρχία. Βασική επιδίωξή της είναι η πλήρωση των κενών θέσεων με προαγωγή μέσα από την Εταιρία όσο και όπου είναι δυνατό. Επίσης οι μισθολογικές και βαθμολογικές προαγωγές διενεργούνται σύμφωνα με προβλεπόμενες εσωτερικές διαδικασίες. 40
1.9.2 ΕΙΔΙΚΟΤΗΤΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ 1. Κατηγορία Τεχνικών Διπλωματούχοι Μηχανικοί Πτυχιούχοι Θετικών Επιστημών Επόπτες Διυλιστηρίου Βοηθοί Επόπτη Διυλιστηρίου Τεχνολόγοι - Πλοίαρχοι A ' Υπεύθυνοι Προβλήτας για φορτοεκφόρτωση Δεξαμενόπλοιων (Loading Master) Συντονιστές Λειτουργίας Συντονιστές Συντήρησης Εργοδηγοί Χειριστές Τεχνίτες Σχεδιαστές Προσωπικό Πυρασφάλειας 2. Κατηγορία Διοικητικών - Οικονομικών Πτυχιούχοι Ανώτατης Διοικητικοοικονομικής Σχολής Πτυχιούχοι Ανώτερης Διοικητικοοικονομικής Σχολής Υπεύθυνοι Γραφείου Υπάλληλοι Γ ραφείου Προγραμματιστές Γραμματείς 3. Κατηγορία Υνειονουικών Νοσοκόμοι 41
4. Κατηγορία Γενικών Υπηρεσιών Οδηγοί Προσωπικό Φύλαξης Μάγειροι Προσωπικό Εστιατορίου Βοηθητικό Προσωπικό 1.9.3 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ Πηγή: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2007 42
Πηγή: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2007 Πηγή: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2007 1.9.4 ΠΡΑΚΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ ΦΟΙΤΗΤΩΝ - ΣΠΟΥΔΑΣΤΩΝ Η ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ ως ενεργό και υπεύθυνο μέλος της κοινωνίας αναπτύσσει σχέσεις συνεργασίας με τα Ανώτατα και Ανώτερα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, προκειμένου να δώσει την ευκαιρία θερινής απασχόλησης και πρακτικής άσκησης σε φοιτητές / σπουδαστές κάθε χρόνο. 43
Στόχος της πολιτικής θερινής απασχόλησης φοιτητών είναι η δημιουργία ενός φυτωρίου νέων στελεχών, με σκοπό τη διερεύνηση πιθανής μελλοντικής τους απασχόλησης, όποτε προκόψουν σχετικές ανάγκες. Οι πιο συνήθεις επιθυμητές κατευθύνσεις σπουδών κατά σειρά προτεραιότητας είναι: 1. Τεχνική 2. Εμπορική 3. Οικονομική 4. Διοικητική Απασχόληση Φοιτητών Α.Ε.Ι. Κάθε χρόνο κατά τη θερινή περίοδο γίνονται δεκτοί φοιτητές Ιδρυμάτων Ανώτατης Εκπαίδευσης οι οποίοι φοιτούν σε σχολές συναφείς με το γνωστικό πεδίο του τομέα που θα απασχοληθούν. Οι θέσεις πρακτικής άσκησης που προσφέρονται καθορίζονται κάθε έτος σύμφωνα με τον προγραμματισμό αναγκών της Εταιρείας. Απασχόληση Σπουδαστών Α.Τ.Ε.Ι. Κάθε χρόνο γίνονται δεκτοί για εξάμηνη πρακτική άσκηση σπουδαστές Ανώτερων Τεχνολογικών Ιδρυμάτων κατά την περίοδο Οκτωβρίου - Μαρτίου και Απριλίου - Σεπτεμβρίου. Οι θέσεις πρακτικής άσκησης που προσφέρονται καθορίζονται κάθε έτος σύμφωνα με τον προγραμματισμό αναγκών της Εταιρείας. 44
1.10 ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ, ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΥΓΙΕΙΝΗ 1.10.1 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΚΑΙ ΣΥΣΤΗΜΑ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΑΣΦΑΛΕΙΑΣ Πρώτη προτεραιότητα για την ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ αποτελούν η υγεία και η ασφάλεια, τόσο των εργαζομένων όσο και των κατοίκων των τοπικών κοινοτήτων, κοντά στις οποίες βρίσκονται οι εγκαταστάσεις της. Για το λόγο αυτό, παρέχει στους εργαζόμενους, στους συνεργάτες, στους επισκέπτες και στους απασχολούμενους σπουδαστές και φοιτητές έναν ασφαλή χώρο εργασίας. Το ιδιαίτερο ενδιαφέρον της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ για την ασφάλεια και την υγεία των εργαζομένων στις εγκαταστάσεις στηρίζεται: Στην πολιτική της που θεωρεί τις συνθήκες ασφάλειας και υγιεινής πρωταρχική προϋπόθεση για την άσκηση των δραστηριοτήτων της και αποτελεί δέσμευση για τη Διοίκηση. Στην εφαρμογή της πολιτικής μέσω ενός σύνθετου και πολύπλευρου συστήματος διαχείρισης ασφάλειας, τα βασικά σημεία του οποίου περιγράφονται στη συνέχεια. Στόνοc rnc Εταιρείας είναι η πιστοποίηση των Συστημάτων Διαχείρισης Ασφάλειας όλων των εγκαταστάσεων της, ως προς το διεθνώς αναγνωρισμένο πρότυπο OHSAS 18001 (ελληνική έκδοση ΕΛΟΤ 1801). Ήδη εντός του 2006 ολοκληρώθηκε η αρχική πιστοποίηση του Συστήματος Διαχείρισης Ασφάλειας του διυλιστηρίου Ελευσίνας, σύμφωνα με τα παραπάνω πρότυπα. 45
1.10.2 ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΥΓΕΙΑ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ Έχουν συσταθεί και λειτουργούν: Κεντρική Διεύθυνση Ασφάλειας, Υγιεινής & Περιβάλλοντος του Ομίλου, για θέματα Υγιεινής και Ασφάλειας και Δ/νσεις Υγιεινής & Ασφάλειας ανά εγκατάσταση. Επίσης, έχουν ορισθεί τεχνικοί ασφάλειας, ιατροί εργασίας και νοσηλευτικό προσωπικό, που υπερκαλύπτουν τις απαιτήσεις των βασικών νομοθετημάτων για την υγεία και ασφάλεια των εργαζομένων (Ν. 1568/1985 και Π.Δ (17/1996) Εσωτερική Υπηρεσία Προστασίας και Πρόληψης (Ε.Σ.Υ.Π.Π.) σύμφωνα με το Π.Δ. 95/1999, με θέμα την επίβλεψη της υγείας των εργαζομένων, την τήρηση συνθηκών υγιεινής και τη λήψη μέτρων προστασίας και αποφυγής ατυχημάτων. 1.10.3 ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΕΛΕΓΧΟΣ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΩΝ ΚΙΝΔΥΝΩΝ Οι εν δυνάμει κίνδυνοι εντοπίζονται και ελέγχονται σύμφωνα με τα κριτήρια της ελληνικής νομοθεσίας (ΠΔ 17/1996), τους ευρωπαϊκούς και διεθνείς κώδικες και καλές πρακτικές. Όλες οι εγκαταστάσεις διαθέτουν γραπτές μελέτες εκτίμησης Επαγγελματικού κινδύνου, οι οποίες περιέχουν και τα μέτρα, που λαμβάνονται για την εξάλειψη ή τον έλεγχο των κινδύνων και τη διατήρησή τους σε χαμηλά και αποδεκτά επίπεδα. Οι μελέτες αυτές εκπονούνται λαμβάνοντας υπόψη και τη γνώμη και τις απόψεις των εργαζομένων, οι οποίοι καλούνται να συμπληρώσουν ειδικά ερωτηματολόγια για τη φύση και το περιβάλλον εργασίας τους. Οι μελέτες αναθεωρούνται όταν τροποποιηθούν οι συνθήκες και το περιβάλλον εργασίας και κοινοποιούνται σε όλο το προσωπικό, ώστε κάθε εργαζόμενος να γνωρίζει τους κινδύνους που μπορεί να αντιμετωπίσει και τις 46
ενέργειες, που έχουν γίνει ή πρέπει να γίνουν, για την εξάλειψη ή την ελαχιστοποίηση αυτών των κινδύνων. 1.10.4 ΔΙΑΡΚΗΣ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ ΚΑΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ Όλες οι δραστηριότητες εκτελούνται σύμφωνα με τη σχετική ελληνική και ευρωπαϊκή νομοθεσία και άλλους διεθνώς αναγνωρισμένους, σχετικούς με το αντικείμενο, κώδικες και πρακτικές. Η νομοθεσία και οι κώδικες δίνουν τη δυνατότητα αναγνώρισης και ελέγχου των κινδύνων για την υγεία και την ασφάλεια στο χώρο εργασίας, προετοιμασίας σχεδίων έκτακτης ανάγκης και βελτίωσης της επίδοσης στην Υ & Α. 1.10.5 ΕΣΩΤΕΡΙΚΕΣ ΚΑΙ ΕΞΩΤΕΡΙΚΕΣ ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΕΙΣ Προνοαυυατισυένεα επιθεωρήσεις ασφάλειας διεξάγονται από: Τα τμήματα των Διευθύνσεων Υγείας και Ασφάλειας κάθε εγκατάστασης, Ειδικές επιτροπές των εγκαταστάσεων Ανταλλαγή επισκέψεων προϊσταμένων των διαφόρων μονάδων μιας εγκατάστασης Τη Διεύθυνση Υγιεινής και Ασφάλειας του Ομίλου. Το αρμόδιο τμήμα της Διεύθυνσης αυτής οργανώνει και συμμετέχει σε αλληλοεπιθεωρήσεις (peer-audits) μεταξύ των διυλιστηρίων της Εταιρείας, ώστε να διασφαλιστεί η μετάδοση της εμπειρίας, της γνώσης και της εφαρμογής καλών πρακτικών. Ανεξάρτητους διεθνώς αναγνωρισμένους και έμπειρους επιθεωρητές (third party) 47
To 2004 διεξήχθη ανεξάρτητη και εκτενής εξωτερική επιθεώρηση από την SHELL GLOBAL SOLUTIONS σε όλες τις εγκαταστάσεις. Η υλοποίηση των βελτιώσεων που προτάθηκαν έχει ολοκληρωθεί σε σημαντικό βαθμό. Το 2006 πραγματοποιήθηκε επιθεώρηση όλων των βιομηχανικών εγκαταστάσεων της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ από εμπειρογνώμονες των ασφαλιστικών εταιρειών της Εταιρείας και διατυπώθηκαν προτάσεις βελτίωσης στην ασφάλεια, οι οποίες υλοποιούνται σταδιακά. 1.10.6 ΕΚΠΑΙΔΕΥΣΗ ΣΤΗΝ ΥΓΙΕΙΝΗ ΚΑΙ ΑΣΦΑΛΕΙΑ Η εκπαίδευση του προσωπικού είναι πολύπλευρη και περιλαυβάνει τα εξής θέυατα: Πυρασφάλεια -χρήση πυροσβεστικών μέσων. Πρώτες βοήθειες -αντιμετώπιση εγκαυμάτων Χρήση μέσων ατομικής προστασίας (αναπνευστικές συσκευές, μάσκες, κ.λ.π.) Παρουσιάσεις διεθνών ατυχημάτων (αιτίες - συμπεράσματα) Περιοδική επανάληψη - υπενθύμιση σημαντικών διαδικασιών ασφάλειας και έκτακτης ανάγκης. Συμμετοχή σε ασκήσεις. Η εκπαίδευση επεκτείνεται εκτός των εργαζομένων και σε εργολάβους, επισκέπτες, πελάτες, οδηγούς βυτιοφόρων, σπουδαστές και φοιτητές. Ειδικά για την εκπαίδευση των εργολάβων, ολοκληρώθηκε την τελευταία διετία ένα κοινό πρόγραμμα εκπαίδευσης σε συνεργασία της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ με άλλες εταιρείες, για τους εργολάβους που απασχολούνται στις εγκαταστάσεις τους, το οποίο τίθεται σε εφαρμογή. 48
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2.1 ΕΞΕΛΙΞΗ ΜΕΤΟΧΙΚΟΥ ΚΕΦΑΛΑΙΟΥ Το μετοχικό κεφάλαιο της Εταιρίας, σύμφωνα με το άρθρο 5 του καταστατικού της (άρθρο πρώτο παρ. 3 του Ν. 2593/98) ορίσθηκε στο ποσό των δραχμών 224.760.000.000, διαιρούμενο σε 449.520.000 κοινές ονομαστικές μετοχές, ονομαστικής αξίας δραχμών 500 κάθε μία και είναι πλήρως καταβεβλημένο. Στον πίνακα που ακολουθεί παρουσιάζεται η εξέλιξη του μετοχικού κεφαλαίου της Εταιρίας: 49
Ημερομηνία Αριθμός ΦΕΚ Αριθμός Αυίηση μι Αύξηση Μί Μετοχικό Ονομαστική Γ νίκης Μετοχών Μετρητό Κεφαλ/ση Κεφάλαιο μετά Αξία Συνέλευσης Υπεραξίας την αύξηση Από την ίδρυση π κ εταιρείας (ΔΕΠ Α.Ε.) μέχρι τις 31.12.1997 - τελευταία χρήση πριν την δημιουργία της ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.- το μετοχικό κεφάλαιο αυξήθηκε διαδοχικά με καταβολή μετρητών και με κεφαλαιοποιήσεις υπεραξίας. Στις 31.12.1997 το μετοχικό κεφάλαιο ανερχόταν σε 224.760.000 δρχ. διηρημένο σε 44.952 μετοχές ονομαστικής αξίας 5.000.000 δρχ. 29/12/1997 434/93.98 596 2.930 000 000 224 760.000.000 5.000.000 44 952 Ν 2593/1993 Μείωση Ονομαστικής Αξίας 449.520.000 224.760.000.000 500 449.520.000 14/5/1998 385/16.6.98 125.756.346 62.873 173.000 287.638.173.000 500 572.276 346 14/5/1998 385/16.6.93 1479.996 739 998 000 288 378.171.000 500 576.756 342 14/5/1998 385/16.6.98 2 000.000 1.000 000 000 289 378.171.000 500 578.756 342 14/5/1998 385/16.6.93 42205.636 21.102 818.000 310.480.989.000 500 620.961 978 Μεταβίβαση του 85% της ΔΕΠΑ στο Δημόσιο 25/5/1998 Ν. 2593/98-416.653.680-208.326 840.000 102.154.149.000 500 204.303298 Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου με Δημόσια Εγγραφή για εισαγωγή των μετοχών στο ΧΑ 27/5/1998 3852/16.6.98 27 841.702 13.920 851.000 116 075.000.000 500 232.150 000 Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου με δικαίωμα προτίμησης υπέρ των παλαιών μετόχων. 3.1 2000 179/11.1.2000 29 018.750 14.509 375.000 130.584.375.000 500 261.168 750 Αύξηση Μετοχικού Κεφαλαίου με κεφαλαιοποίηση αποθεματικών λόγω έκφρασης της ονομαστικής αξίας της μετοχής και του Μετοχικού Κεφαλαίου σε Ευρώ. 25.52001 6482/25.7.2001 235.704.796 130 820.079.796 500,9025 261.168 750 Σε Ευρώ 383.918.062.50 1,47 261.168.750 Αύξηση μετοχικού κεφαλαίου με καταβολή μετρητών από δικαιούχους του προγράμματος προαίρεσης αγοράς μτχ (stock option) 27/06/2000 170/9.1.2002 25.049 36 822,03 383.954.834,53 1,47 261.193 799 Αύξηση ονομαστικής αξίας της μετοχής από 1,47 ευρώ σε 1,80 ευρώ λόγω κεφαλαιοποίησης αποθεματικών. 11.6 2002 6975/10.7.2002 86 193 953,67 470.148.83820 1.8 261.193.799 Μεταβολή της ονομαστικής αξίας των μετοχών λόγω συγχώνευσης της ΠΕΤΡΟΛΑ ΕΛΛΑΣ ΑΕΒΕ 10163/30 09.03 44270.135 195 762.537,92 665 911.376,12 2,18 305.463934 Stock Option 21.12.2004 49.491 107.890.38 666.019.266,50 2,18 305.513.425 Stock Option 19.12.2005 108.820 237227,60 666.256.494,10 2,18 305.622.245 Stock Option 18.12.2006 12.940 28.209.20 666.284.703.30 2.18 305.635.185 Πηγή: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2007 50
2.2 ΜΕΤΟΧΙΚΗ ΣΥΝΘΕΣΗ Μ ε το χ ικ ή σ ύ ν θ ε σ η σ τ ις 31 Δ ε κ ε μ β ρ ίο υ 2007 Α ρ ιθ μ ό ς Μ ετο χ ώ ν Π ο σ ο σ τό Ε λ λ η ν ικ ό Δ η μ ό σ ιο 108.430.304 35,48 P a n e u ro p e a n O il a n d In d u s tria l H o ld in g s 109.698.188 35,89 Ε υ ρ ύ Ε π ε ν δ υ τ ικ ό Κ ο ιν ό 87.506.693 28,63 Σ ύ ν ο λ ο Μ ετο χ ώ ν 305.635.185 100,00 Πηγή: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2007 51
2.3 ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΜΕΤΟΧΗΣ Ο πίνακας που ακολουθεί παρουσιάζει τις τιμές κλεισίματος της μετοχής της Εταιρίας στο τέλος κάθε μήνα και το μέσο ημερήσιο όγκο συναλλαγών ανά μήνα σε μετοχές της Εταιρίας για τα έτη 2007 και 2006. Τιμή Κλεισίματος Τέλος Μηνάς (Ευρώ) Μέσος Όγκος Συναλλαγών Μηνάς (Τεμάχια) 2007 2006 2007 2006 Ιανουάριος 11,18 12.86 409.096 351.812 Φεβρουάριος 10,28 11.70 196.703 338.960 Μάρτιος 10,68 11,78 165.233 545.645 Απρίλιος 11,12 11.98 306.994 157.4 38 Μάιος 11,32 10,34 171.537 258.545 Ιούνιος 11,92 10,40 192.651 295.176 Ιούλιος 10,78 10.94 144.374 108.076 Αύγουστος 10,34 10,18 128.266 166.528 Σεπτέμβριος 11,20 9.46 148.493 244.114 Οκτώβριος 10,76 10,06 156.528 334.708 Νοέμβριος 10,60 10.00 149.123 237.654 Δεκέμβριος 11,28 10.44 282.504 122.928 Πηγή: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2007 Το διάγραμμα που ακολουθεί παρουσιάζει τις τιμές κλεισίματος στο τέλος κάθε μήνα και το μέσο ημερήσιο όγκο συναλλαγών ανά μήνα σε μετοχές της Εταιρίας για το έτος 2007 σε σχέση με το 2006: 52
Πηγή: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2007 2.4 ΕΤΗΣΙΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Οι Οικονομικές Καταστάσεις της «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» για το έτος 2007 εγκρίθηκαν από το Διοικητικό Συμβούλιο στις 14/02/2008. 53
2.4.1 ΙΣΟΛΟΓΙΣΜΟΣ Σημ. 31 Δ εκεμ β ρ ίο υ 2007 31 Δ εκεμ β ρ ίο υ 2 0 0 6 11ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ 1 I Πάγιο Ε νεργητικό II Ε νσώ ματα πάγια 6 1.416.3 40 1.380.334 [ Α υ λ α π εριουσ ια κά σ το ιχεία 7 129.920 117.270 11 Επενδύσεις σ ε σ υ ν δ ε δ ε μ έ ν ε ς επ ιχειρ ήσ εις 8 386.847 366.165 I (Α ν α β α λ λ ό μ εν ες φ ο ρ ο λ ο γ ικ έ ς α π α ιτή σ εις 17 30.275 10.293 I Χ ρηματοοικονομικά σ το ιχ εία δ ια θ έσ ιμ α προς π ώ λησ η 4.012 3.813 Δ άνεια, π ρ ο κα τα β ο λές και λο ιπ ές α π α ιτή σ εις 9 7 2.6 1 5 58.674 2.040.009 1.936.549 Κ υ κλο φ ο ρ ο ύ ν εν ερ γ η τικ ό Α π οθέματα 10 1.531.161 1.206.683 I Π ελ ά τε ς και λο ιπ ές α π α ιτή σ εις 11 1.279.2 44 1.049.763 Τ αμειακά δ ια θ έσ ιμ α και ισ ο δ ύ να μ ο 12 208.4 5 0 170.490 3.018.855 2.426.936 Σ ύ νο λο ενερ γ η τικ ο ύ 5.058.864 4.363.485 ΙΔΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ I : Μ ετο χ ικό κ εφ ά λ α ιο 13 1.020.081 1.020.081 Α π οθεματικά 14 515.23 8 571.312 Α π ο τελέσ μ α τα εις ν έ ο ν 9 1 8.5 7 6 693.517! Κ εφ ά λ α ιο και α π ο θ εμ α τικά α π ο δ ιδ ό μ ενα σ το υ ς μ ετό χ ο υ ς τ η ς μ η τρ ική ς 2.453.895 2.284.9 10 Δ ικα ιώ μ α τα μ ειο ψ η φ ία ς 126.57 8 112.700 Σ ύ νο λο ιδίω ν κ εφ α λ α ίω ν 2.580.4 73 2.397.6 10 ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Μ α κροπ ρόθεσ μες υπ οχρ εώ σ εις Δ άνεια 16 4 0 2.5 8 5 322.695 Α ν α β α λ λ ό μ εν ες φ ο ρ ο λ ο γ ικ έ ς υπ οχρ εώ σ εις 17 23.648 21.492 * Υ π οχρεώ σεις π αροχώ ν προσω πικού λό γω I ε ξ ό δ ο υ από τη ν υπ ηρεσ ία 18 151.126 140,956 Π ροβλέψ εις και λοιπ ές υπ ο χρ εώ σ εις 19 141.097 77.043 Β ρα χυπ ρόθεσ μες υ π οχρ εώ σ εις 718.4 5 6 562.186 8Π ρ ο μ η θ ευ τές και λοιπ ές υπ οχρ εώ σ εις 15 8 2 8.1 0 5 494.963 I Υ π οχρεώ σεις απ ό φ ό ρ ο υ ς - τ έ λ η 142.101 10.304 Δ άνεια 16 7 8 6.5 1 0 895.661 Μ ερ ίσ ματα π λ η ρ ω τέα 3.219 2.761 1,759,935 1.403.689 I ί Σ ύ νο λο υπ οχρ εώ σ εω ν 2.478.391 1.965.875 I Σ ύ νο λο ιδίω ν κ εφ α λ α ίω ν και υπ οχρ εώ σ εω ν 5.058.8 64 4.363.485 Πηγή: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2007 54
2.4.2 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΧΡΗΣΗΣ Ση μ. 31 Δεκεμβρίου 20 0 7 31 Δεκεμβρίου 2006' Κ ύ κ λ ο ς εργασιώ ν (πω λήοεις) 8.5 3 7.9 5 1 8.1 2 1.4 9 0 Κ ό σ το ς π ω λπ θ έ νιω ν (7.6 6 5.9 9 3 ) ( 7.4 3 0.1 3 1 ) Μ ειιαό κ έ ρ δ ο ς 8 7 1.9 5 8 6 9 1.3 5 9 Έ ξ ο δ α διοίκησης και δ ιά θ ε σ η ς 22 ( 3 8 2.1 1 4 ) (3 6 1.2 2 3 ) Έ ξ ο δ α ερευ νώ ν και α ν ά π τ υ ξ η ς 23 (2 1.5 5 4 ) ( 1 7.0 9 7 ) Λοιπ ά (έξοδα) / έσοδα 24 8.982 4 2.2 5 3 Λειτουργικό α π ο τέ λ ε σ μ α 4 7 7.2 7 2 3 5 5.29 2 Χρηματοοικονομικά (έξοδα) / έ σοδα * καθαρά 25 ( 4 1.7 7 2 ) (35.294) Κέρδη / (ζημιές) α π ό συναλλαγματικές διαφ ορές 29.5 3 1 2 7.1 5 9 I Κέρδη α π ό σ υ ν δ ε δ ε μ έ ν ε ς επιχειρήσεις και έ σ ο δ α σ υ μ μ ε το χ ώ ν 2 3.5 9 6 1 1.3 1 9 Κέρδη π ρ ο φ όρω ν 4 8 8.6 2 7 3 5 8.4 7 6 Φ ό ρ ο ς ε ισ ο δ ή μ α το ς 26 ( 1 2 4.0 1 2 ) (8 7.5 5 9 ) Κ α θ α ρ ά κέρδη έ τ ο υ ς 3 6 4.6 15 2 7 0.9 1 7 'Α ν α λ ο γ ο ύ ν σ ε Μ ε τό χ ο υ ς μ ητρική ς εταιρείας 3 5 1.0 0 4 2 6 0.1 9 2 Μ ε τό χ ο υ ς μειοψηφίας 1 3.6 1 1 1 0.7 2 5 Κέρδη α νά μετοχή (σε Ευρώ α νά μετοχή) 2 7 1,1 5 0,85 Πηγή: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2007 55
2.4.3 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΜΕΤΑΒΟΛΩΝ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Γ ' Μετοχικό Κεφάλαιο Αποθεματικά Αποτέλεσματτ ειςνέον Σύνολο Δικαιώματα μειοψηφίας Σύνολο Ιδίων Κεφαλαίων ] Υπόλοιπο τπ ν1 Ιανουάριου 2006 1.019.963 543.642 590.933 2.154.538 101.924 2.256.462 ^! Καθαρά κέρδη έτους - * 260.192 260.192 10.725 270.917 ;! Μεταφορές στο αηοθευατικά - 26.169 (26.169) - Συναλλαγματκές διαφορές * (22) (22) 51 29 Μερίσματα του 2005 και 2006 - - (131.417) (131.417) (131.417) Ασκηση δικαιώματος προαίρεσης μέτοχο?.' 118 - - 118 * 118 Απραγματοποίητα κέρδη / (φ μιές) : στην αποτμηση πράξεων αντιστάθμισης κινδύνου (Σημ. 20) - 1.501 1.501-1.501 Υπόλοιπο την 31 Δεκεμβρίου 2006 1.020.081 571.312 693.517 2.284.910 112.700 2.397.610 Καθαρά κέρδη έτους - - 351.004 351.004 13.611 364.615 Μεταφορές στο αποθεματικά 37.625 (37.625) -! Μεταφορές στα αποτελέσματα Ιε ις ν έ ο ν (Νόμος 3220/04) - (44.818) 44.818 - Συναλλαγματικές διαφορές - (1.715) (1.715) 267 (1.448) Μερίσματα του 2006 και 2007 (131.423) (131.423) - (131.423) ;Απραγματοποίητα κέρδη / (ζημιές) (στηναποτίμηση πράξεων αντιστάθμισης κινδύνου (Σημ. 20) (48.881) (48.881) (48.881) ; Υπόλοιπο την 31 Δεκεμβρίου 2007 1.020.081 515.238 918.576 2.453.895 126.578 2.580.473 : Πηγή: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2007 56
2.4.4 ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΤΑΜΕΙΑΚΩΝ ΡΟΩΝ Σημ. 51 Δ εκεμ β ρ ίο υ 2007 31 Δ εκεμ β ρ ίο υ 2006* ί Ταμειακές ροές από λειτο υ ρ γικές δ ρ α σ τηριότητες ΐΤ α μ ε ια κ έ ς ροές από λειτουργικές δρ α σ τηριότητες 29 586.392 200.017 Ι Καταβληθείς φ όρος εισ οδήμα τος (14.527) (260.780) { Καθαρές τα μ εια κές ρ ο ές από λειτο υ ρ γικές δρ α σ τηριότητες 572.065 (60.765) Ταμειακές ροές από επ ενδυτικές δρ α σ τηριότητες Α γορές ενσώ ματω ν παγίων και άυλω ν περιουσιακών στοιχείω ν 6,7 (194.955) (144.811) Πω λήσεις ενσ ώ ματω ν πάγιων και άυλω ν π εριουσιακώ ν σ το κείω ν 5.542 4.551 * Εισπραχθείοες επιδοτήσεις 590 2.445 1 Τόκοι Έσοδα 25 18.995 15.868 Εσοδα από μερίσματα 2.582 1.819 1 Επενδύσεις σ ε ο υ νδ εδ εμ ένες επιχειρήσεις (199) 4.040 I ] Καθαρές τα μειακές ρ ο ές από επ ενδυτικές δρ α σ τη ρ ιό τη τες (167.845) (116.088) Τ α μ εια κές ροές από χρ ηματοδοτικές δρ α σ τηριότητες Τόκοι Έξοδα 25 (60.767) (51.162) Μ ερίσ ματα π ληρω θέντα σε μετόχους τ η ς ε τα ρ ε ίο ς (150.966) (156.325) Αύξηση μετοχικού κεφ αλαίου - 118 Κ αθαρές τα μ εια κές ρ ο ές οπό βραχυπρόθεσμα δάνεια (81.166) 549.290 1! Εισροές / (εκροές) από μακροπρόθεσμα δάνεια 110.905 (185.064) 1 1 Καθαρές τα μ εια κές ρ ο ές από χρηματοδοσ κές δρασ τηριότητες (161.994) 156.857 Καθαρή αύξηση / Ο^Γωση) στα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 42.226 (19.994) Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα στην αρχή τη ς περιόδου 12 170.490 195.650 \ Συναλλαγματικές δια φ ορές στα ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα (4.266) (5.146) Καθαρή αύξηση / (μείωση) στα ταμειακά 1 διαθέσιμα και ισοδύναμα 42.226 (19.994) Τ α μ εια κά διαθέσιμα και ισοδύναμα σ το τ έ λ ο ς τη ς περιόδου 12 208.450 μ η μ μ η μ μ η μ ιμ μ μ μ ι 170.490 Πηγή: «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» 2007 57
ΜΕΡΟΣ 2 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ 58
59
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3ο ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ Η χρήση των αριθμοδεικτών αποτελεί μια από τις πλέον διαδεδομένες και δυναμικές μεθόδους χρηματοοικονομικής ανάλυσης. Έτσι οι μέχρι τώρα αναπτυχθείσες μέθοδοι ανάλυσης συμπληρώνονται με τη χρησιμοποίηση των αριθμοδεικτών, οι οποίοι βοηθούν στην ερμηνεία των οικονομικών στοιχείων των επιχειρήσεων. Αριθμοδείκτης είναι η απλή σχέση ενός κονδυλίου του ισολογισμού ή της κατάστασης αποτελεσμάτων χρήσεως προς ένα άλλο και εκφράζεται με απλή μαθηματική μορφή. Ο λόγος που οδήγησε στην καθιέρωση της χρησιμοποίησης των αριθμοδεικτών προέρχεται από την ανάγκη να γίνεται αμέσως αντιληπτή η πραγματική αξία και η σπουδαιότητα των απολύτων μεγεθών μιας επιχείρησης. 3.1 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ Οι αριθμοδείκτες ρευστότητας χρησιμοποιούνται για τον προσδιορισμό τόσο της βραχυχρόνιας οικονομικής θέσεως της επιχείρησης όσο και της ικανότητάς της να ανταποκριθεί στις βραχυχρόνιες υποχρεώσεις της. 60
3.1.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΓΕΝΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ Ο αριθμοδείκτης αυτός μας δείχνει κατά πόσο η επιχείρηση αντεπεξέρχεται στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της, χρησιμοποιώντας τα στοιχεία του κυκλοφορούντος ενεργητικού. Αριθμοδείκτης Γενικής Ρευστότητας = ΑποθέματοΗ- Απαντήσεις + Διαθέσιμα Βραχυπρόθεσμες Υπαρεώσεις Γ ενική Ρευστότητα 2007 Γενική Ρευστότητα 2οοθ Γενική Ρευστότητα 2οο5 Γενική Ρευστότητα 2004 3.018.855 1.759.935 2.426.936 1.403.689 2.254.587 1.177.894 1.511.920 801.958 = 1,72 = 1,73 = 1,91 = 1,89 Ο Α ριθμοδείκτης Γενικής Ρ ευστότητας έχει τιμή πάνω από 1 για όλη την διάρκεια της τετραετίας 2004-2007 και αυτό σημαίνει ότι η επιχείρηση μπ ο ρ εί να καλύψ ει τις βραχυπ ρόθεσ μες υπ οχρεώ σεις της χ ω ρ ίς ιδιαίτερη δυσκολία. Άλλω στε, η τιμή της Γενικής Ρ ευστότητας έχει σταθερή πορεία και δεν παρουσιάζει έντονες διακυμάνσεις. Π αρατηρούμε ότι η τιμή του δείκτη υπ οχώ ρησε το 2006 σε σχέση μ ε το 2005 κατά 10% ( από 1,9 σε 1,7 ) γεγονός που υπ οδηλώ νει μ ια ελαφ ρά μείω ση της ικανότητας π ληρω μής των βραχυπ ρόθεσ μω ν υπ οχρεώ σεω ν της εταιρίας. Η μείω ση αυτή σ την τιμή του δείκτη, οφείλεται στο βραχυπ ρόθεσ μο δάνειο που έλαβε ο Ό μιλος το 2006 για να το χρησιμοπ οιήσ ει σ την ολοκλήρω ση του 61
επ ενδυτικού του προγράμματος που αφορά την κατασκευή μονάδας π αραγω γής ηλεκτρικής ενέργειας σ την περιοχή της Θ εσσαλονίκης. 3.1.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΕΙΔΙΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ Ο αριθμοδείκτης αυτός μας δείχνει κατά πόσο η επιχείρηση αντεπεξέρχεται στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της, χρησιμοποιώντας τις απαιτήσεις και τα διαθέσιμα της. _. _, _, Απαιτήσεις + Διαθέσιμα Αριθμοδείκτης Ειδικής Ρευστότητας = ---------- 1 2-------------- 51------- Βραχυπρόθεσμες Υπαρεώσεις Ειδική Ρευστότητα 2007 Ειδική Ρευστότητα 2 ο ο θ Ειδική Ρευστότητα 2005 Ειδική Ρευστότητα 2οοα 1.487.694 1.759.935 1.220.253 1.403.689 1.081.709 1.177.894 836.069 801.958 = 0,85 = 0,87 = 0,92 = 1,04 Η Ειδική Ρ ευστότητα υποχώ ρησε την διετία 2004-2005 κατά 5% περίπου, ενώ για την διετία 2006-2007 σταθεροπ οιείται σ την τιμή 0,85 φορές. Παρά την υποχώ ρηση του δείκτη, η τιμή του για τα έτη 2004-2007 είναι καλή δεδομένου ότι ο δείκτης αυτός πρέπει να είναι γύρω από τη μονάδα, και δεν παρατηρούνται διακυμάνσεις. 62
Η υποχώ ρηση που παρουσίασε η τιμή του δείκτη σχετίζεται με το δάνειο που έλαβε ο Ό μιλος το 2006 για να το χρησιμοπ οιήσ ει σ την υλοποίηση του επ ενδυτικού του προγράμματος που αφορά την ολοκλήρω ση μονάδας παραγω γής ηλεκτρικής ενέργειας σ την περιοχή της Θ εσσαλονίκης. Α π ό την σύγκρισή των αριθμοδεικτώ ν Γενικής και Ε ιδικής Ρευστότητας π αρατηρούμε ότι η Γενική Ρευστότατα του Ο μίλου στηρίζεται κατά το 1/3 στη διατήρηση αποθεμάτω ν. Α υτό δεν είναι και τόσο καλό γιατί τα αποθέματα κινδυνεύουν από υποτίμηση της αξίας τους και δεν είναι πάντοτε άμεσα ρευστοποιήσιμα. 3.1.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΜΕΙΑΚΗΣ ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑΣ Ο αριθμοδείκτης αυτός μας δείχνει κατά πόσο η επιχείρηση αντεπεξέρχεται στις βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της, χρησιμοποιώντας τα ταμειακά διαθέσιμό της. Αριθμοδείκτης Ταμειακής Ρευστότητας = ----------- Διαθέσιμα-------------- Βραχυπρόθεσμες Υποχρεώσεις Ταμειακή Ρευστότητα 2007 Ταμειακή Ρευστότητα 2οοθ Ταμειακή Ρευστότητα 2005 Ταμειακή Ρευστότητα 2004 973.425 1.759.935 508.028 1.403.689 817.754 1.177.894 554.480 801.958 = 0,55 = 0,36 = 0,69 = 0,69 63
Η τιμή του δείκτη Ταμειακής Ρ ευστότητας κινείται σε φυσιολογικά πλαίσια για όλη την τετραετία 2004-2007 μ ε εξαίρεση το 2006. Το 2006 ο δείκτης υπ οχώ ρησε σημαντικά κατά 48% (από 0,69 σε 0,36). Η υποχώ ρηση αυτή οφείλεται σ την άντληση μετρ ητώ ν από τα ταμειακά διαθέσιμα του Ομίλου, προκειμένου να ολοκληρω θεί η επένδυση κατασκευής μονάδας παραγω γής ηλεκτρικής ενέργειας σ την περιοχή της Θεσσαλονίκης. Το 2007 η τιμή του δείκτη Ταμειακής Ρ ευστότητας επ ανέρχεται π ερίπου στα επ ίπεδα του 2005, π αρουσιάζοντας αύξηση της τάξεω ς του 53% (από 0,33 σε 0,55). Η αύξηση αυτή προήλθε από την τόνω ση των ταμειακώ ν διαθεσίμω ν μετά από την αναχρηματοδότηση μ ε νέο δάνειο ύψ ους 1,180 εκατ. Δ ολαρίω ν μέσ ω της H ELLE N IC P E TR O LE U M FIN A N C E pie με δεκαπέντε ξένα και Ε λληνικά χρηματοπ ισ τω τικά ιδρύματα. 3.2 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ Οι αριθμοδείκτες δραστηριότητας χρησιμοποιούνται προκειμένου να μετρηθεί ο βαθμός αποτελεσματικότητας της επιχείρησης στη χρησιμοποίηση των περιουσιακών της στοιχείων, κατά πόσο δηλαδή γίνεται ικανοποιητική ή όχι χρησιμοποίηση αυτών. 3.2.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΙΣΠΡΑΞΕΩΣ ΑΠΑΙΤΗΣΕΩΝ Ο Αριθμοδείκτης ταχύτητας είσπραξης απαιτήσεων δείχνει πόσες φορές κατά μέσο όρο εισπράττονται κατά τη διάρκεια της χρήσεως οι απαιτήσεις της επιχείρησης. 64
Ο Αριθμοδείκτης αυτός βρίσκεται αν διαιρέσουμε την αξία των πιστωτικών πωλήσεων της επιχείρησης με το μέσο όρο των απαιτήσεών της. _,,,, Καθαρές πωλήσεις Αριθμοδείκτης ταχύτητας εισπραξεως απαιτήσεων = ----------------------- Μέσος όρος απαιτήσεων Αρ. Ταχ. Είσπραξης Απαιτήσεων 2007 ' 8.537.951 1.279.244 = 6,67 Αρ. Ταχ. Είσπραξης Απαιτήσεων 2006 8.121.490 1.049.763 = 7,74 Αρ. Ταχ. Είσπραξης Απαιτήσεων Αρ. Ταχ. Είσπραξης Απαιτήσεων 2005 2004 6.653.078 888.079 4.907.278 654.891 = 7,49 = 7,49 Ό π ω ς προκύπτει από τον αριθμοδείκτη Ταχύτητας Ε ισπ ραξεω ς Απαιτήσεω ν, το διάστημα 2004-2006 ο Ό μιλος εισπράττει τις απ αιτήσ εις του κάθε 45 ημέρες περίπου, η οποία είναι πολύ καλή περίοδος. Το 2007, η π ερίοδος είσπραξης διευρύνεται σε 54 ημέρες. Η διεύρυνση αυτή της περιόδου είσ π ραξης έγινε με αίσθημα ευθύνης π ρος τους πελάτες της και είχε σκοπ ό να ελαφρύνει κάπ ω ς τα βάρη τους λόγω της αύξησης της τιμής του αργού π ετρελαίου. 65
3.2.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΤΑΧΥΤΗΤΑΣ ΕΞΟΦΛΗΣΕΩΣ ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΩΝ Ο αριθμοδείκτης ταχύτητας εξοφλήσεως βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων βρίσκεται αν διαιρέσουμε το σύνολο των αγορών της χρήσεως με το μέσο ύψος των βραχυπρόθεσμων υποχρεώσεων μιας επιχείρησης προς τους προμηθευτές της, με την προϋπόθεση ότι όλες οι αγορές γίνονται με πίστωση. Αριθμ. ταχύτητας εξόφλησης βραχυπρ. υποχρεώσεων = Αγορές Μέσο ύψος βρατ. υποχρεώσεων Αρ. Ταχ. Εξοφλ. Βραχ. Υποχρεώσεων 2007 = 4.465.894 828.105 = 5,39 Αρ. Ταχ. Εξοφλ. Βραχ. Υποχρεώσεων 2 ο ο θ = 3.356.241 494.963 = 6,78 Αρ. Ταχ. Εξοφλ. Βραχ. Υποχρεώσεων 2005 = 3.956.841 637.043 = 6,21 Αρ. Ταχ. Εξοφλ. Βραχ. Υποχρεώσεων 2004 = 3.021.556 497.760 = 6,07 Σύμφ ω να με τον αριθμοδείκτη Ταχύτητας Ε ξόφ λησης Β ραχυχρονίω ν Υποχρεώ σεω ν, για το διάστημα 2004-2006, ο Ό μιλος εξοφ λεί τις υπ οχρεώ σεις του κάθε 54 ημέρες περίπου, ενώ για το 2007 κάθε 68 ημέρες. Η άνοδος της τιμής του αργού πετρελαίου, ανάγκασε τον Ό μιλο να ζητήσει και να πάρει από τους π ρομηθευτές του μεγαλύτερη πιστω τική περίοδο, π ροκειμένου να αποφ ύγει ένα ενδεχόμενο π ροβλήματος ρευστότητας. 66
Κ άνοντας μ ια σύγκριση του αριθμοδείκτη Ταχύτητας Ε ισπ ράξεω ς Α π αιτήσ εω ν και της Ταχύτητας Ε ξόφ λησης Β ραχυχρονίω ν Υποχρεώσεω ν, καταλήγουμε σε ένα πολύ χρήσιμο συμπέρασμα. Ο Ό μιλος εισπράττει τις απ αιτήσ εις του κάθε 45 ημέρες, ενώ πληρώ νει τις υπ οχρεώ σεις του κάθε 54 ημέρες. Β λέπουμε δηλαδή ότι εισπράττει πιο γρήγορα από ότι πληρώνει, άρα για ένα διάστημα δύο εβδομάδω ν περίπου, ο Ό μιλος εκμεταλλεύεται κεφ άλαια των π ρομηθευτώ ν του. Έ να επ ιπ λέον πλεονέκτημα που παρέχει αυτή η πολιτική είναι ότι αποφ εύγονται προβλήματα ρευστότητας. 3.3 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Με τους αριθμοδείκτες αποδοτικότητας μετράται η αποδοτικότητα της επιχείρησης, η δυναμικότητα των κερδών της και η ικανότητα της διοικήσεώς της. Με άλλα λόγια οι αριθμοδείκτες αποδοτικότητας μετρούν τον βαθμό επιτυχίας ή αποτυχίας της επιχείρησης σε δεδομένη χρονική περίοδο. 3.3.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΘΑΡΟΥ ΠΕΡΙΘΩΡΙΟΥ ΚΕΡΔΟΥΣ Ο αριθμοδείκτης καθαρού περιθωρίου δείχνει το ποσοστό του καθαρού κέρδους που επιτυγχάνει μια επιχείρηση από τις πωλήσεις της, δηλαδή δείχνει το κέρδος από τις λειτουργικές της δραστηριότητες. Με άλλα λόγια ο αριθμοδείκτης αυτός δείχνει το ποσοστό κέρδους που μένει στην επιχείρηση μετά την αφαίρεση από τις καθαρές πωλήσεις του κόστους πωληθέντων και των λοιπών εξόδων. Ο αριθμοδείκτης καθαρού κέρδους βρίσκεται αν διαιρέσουμε τα καθαρά λειτουργικά κέρδη μιας περιόδου με το σύνολο των καθαρών πωλήσεων της ίδιας περιόδου. 67
Αριθμοδείκτης καθαρού περιθωρίου ή καθαρού κέρδους, ηη Καθαρά κέρδη εκμετάλλευσης ι υυ X Καθαρές πωλήσεις Αρ. Καθαρού Κέρδους 2007 Αρ. Καθαρού Κέρδους 2 ο ο θ Αρ. Καθαρού Κέρδους 2οο5 Αρ. Καθαρού Κέρδους 2οο4 364.615 8.537.951 270.917 8.121.490 340.884 6.653.078 130.772 4.907.278 = 4% = 3% = 5% = 3% Ό π ω ς προκύπτει από τον δείκτη Κ αθαρού Κέρδους, ο Ό μιλος έχει Καθαρά Κέρδη μόνο 4 ανά 100 π ω λήσεω ν που πετυχαίνει. Το περιθώ ριο αυτό Κ αθαρού Κ έρδους είναι πολύ χαμηλό και δημιουργεί ανησ υχία διότι είναι πολύ κοντά στο να επ έλθουν ζημίες. Κ ύρια αιτία για το τόσο χαμηλό περιθώ ριο Κ αθαρού Κ έρδους είναι ο έντονος ανταγω νισμός που αντιμετω πίζει ο Όμιλος, από γιγάντιες πολυεθνικές, οι οπ οίες έχουν την δυνατότητα να εφ αρμόζουν οικονομίες κλίμακας και π ροσφέρουν προϊόντα αργού πετρελαίου σε χαμηλό τερ ες τιμές, δεδομένου ότι αντιμετω π ίζουν μικρότερο κόστος. Ο Ό μιλος από την άλλη, είναι αναγκασ μένος πια να προσφέρει τα π ροϊόντα του σ τις ίδιες τιμές με τους ανταγω νιστές, έχοντας όμω ς να αντιμετω π ίσει μεγαλύτερο κόστος από ότι αυτοί, καταλήγοντας έτσι σε μειω μένα κέρδη. 68
3.3.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ Ο αριθμοδείκτης αυτός δείχνει την αποδοτικότητα της επιχείρησης ανεξάρτητα από τις πηγές προελεύσεως των κεφαλαίων της. Επίσης δείχνει : α) την ικανότητά της για πραγματοποίηση κερδών και β) το βαθμό επιτυχίας της διοίκησής της στη χρησιμοποίηση των ιδίων και των ξένων κεφαλαίων. Με άλλα λόγια, ο αριθμοδείκτης αυτός μετρά την κερδοφόρα δυναμικότητα του συνόλου των απασχολουμένων στην επιχείρηση κεφαλαίων ( ιδίων + ξένων ) και μπορεί να υπολογιστεί είτε για το σύνολο μιας επιχείρησης είτε για τα τμήματα αυτής. Αριθμοδείκτης αττοδοτικότητας.,, Καθαρά κέρδη εκμεταλλ+ χρημ.έξοδα Απασχολουμ. κεφαλαίων = 100 χ -------ρ... ρ..-1----------------- ρ ---- Συνολικά απασχολούμενα κεφάλαια Αρ. Αποδοτ Απασχολούμενων Κεφαλαίων 2007 406.387 5.058.864 = 8% Αρ. Αποδοτ Απασχολούμενων Κεφαλαίων 2οοβ 306.211 4.363.484 = 7% Αρ. Αποδοτ Απασχολούμενων Κεφαλαίων 2005 351.931 4.189.889 = 8% Αρ. Αποδοτ Απασχολούμενων Κεφαλαίων 2004 134.277 3.281.706 = 4% 69
Σύμφ ω να με τον δείκτη Α π ασ χολούμενω ν Κεφαλαίων, τα συνολικά κεφ άλαια του Ο μίλου συμμετέχουν πολύ λίγο σ την δημιουργία πωλήσεων. Το 2004 ήταν μ ό λις 4% για να διπ λασ ιασ τεί το 2005 σε 8% και να μείνει σταθερό για τα έτη 2006 και 2007. Το συμπ έρασμα λο ιπ ό ν που βγαίνει είναι ότι η Δ ιοίκηση του Ο μίλου αποτυγχάνει να χρησιμοπ οιήσ ει μ ε επ ιτυχία τα Ίδια και τα Ξ ένα Κεφάλαια της και να αναδείξει την ικανότητά της σ την επίτευξη κερδών. Επιπλέον, η χαμηλή αυτή τιμή του δείκτη υπ οδηλώ νει ότι ο Ό μιλος θα ανταπ εξέλθει μ ε δυσκολία σε μ ια περίοδο κρίσεως. 3.3.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑΣ ΙΔΙΩΝ ΚΕΦΑΛΑΙΩΝ (ΕΞΙΣΩΣΗ DU PONT) Η σχέση αυτή αποτελεί την «τροποποιημένη ή διευρυμένη εξίσωση Du Pont» ( Modified or extented Du Pont equation ) από το όνομα της εταιρίας που την εφάρμοσε πρώτη. Η εξίσωση αυτή εκφράζει την αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων ως αποτέλεσμα του συνδυασμού: 1. του καθαρού περιθωρίου ή του καθαρού κέρδους 2. της ταχύτητας κυκλοφορίας του ενεργητικού 3. της σχέσεως του ενεργητικού προς τα ίδια κεφάλαια Ως εκ τούτου η εξίσωση ϋυ Ροηί είναι πολύ σημαντική, διότι λαμβάνει υπόψη της τη σπουδαιότητα καθενός από τους παραπάνω παράγοντες και δείχνει 70
πως η τυχόν μεταβολή τους επηρεάζει την αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων. Αριθμοδείκτης αποδοτικότητας ιδίων κεφαλαίων = Καθαρά κέρδη Καθαρές Καθαρό Εκμετάλλευσης πωλήσεις ενεργητικό = 100 χ ------------ χ -------1 2 χ ----- Καθαρές Καθαρό Ίδια πωλήσεις ενεργητικό κεφάλαια Αρ. Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφ. 2007 = 100 χ = 14% 364.615 8.537.951 8.537.951 Χ2.040.009 2.040.009 Χ 2.580.473 Αρ. Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφ. 2οοβ = 100 χ = 11% 270.917 8.121.490 8.121.490 Χ 1.936.549 1.936.549 Χ2.397.610 Αρ. Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφ. 2οοδ = 100 χ = 15% 340.884 6.653.078 6.653.078 Χ 1.939.082 1.939.082 Χ 2.256.462 Αρ. Αποδοτικότητας Ιδίων Κεφ. 2οο4 = 100 χ = 8% 130.772 4.907.278 4.907.278 Χ 1.769.786 1.769.786 Χ1.949.494 Η Α π οδοτικότητα τω ν Ιδίω ν Κ εφ αλαίω ν του Ο μίλου κυμαίνεται σε χ αμηλά επίπεδα. Το 2004 ήταν στο 8%, ενώ το 2005 σχεδόν διπ λασιάστηκε φ τάνοντας στο 15%. Η αύξηση αυτή ήτα ν απ οτέλεσμα μ ια ς ταυτόχρονης αύξησης των Π ω λήσεω ν και τω ν Ιδίω ν Κ εφ αλαίω ν του Ομίλου. Το 2006 η τιμή του δείκτη υπ οχώ ρησε κατά 27% φ τάνοντας στο 11%. Η μείω ση αυτή ήτα ν απ οτέλεσμα της μ είω σ η ς της κερδοφ ορίας του Ο μίλου λόγω της αύξησης του κόστους του αργού πετρελαίου. Το 2007 ο Ό μιλος αντέστρεψ ε το κλίμα αυξάνοντας την τιμή του δείκτη κατά 27% φ τάνοντας στο 14%. Η αύξηση αυτή ήταν απ οτέλεσμα της 71
Δ ιοίκησης της Ε ταιρίας να μετακυλήσ ει το κόστος του αργού πετρελαίου σ τους π ελάτες της, β ελτιώ νοντας έτσι την κερδοφορία της. Π ρέπει όμω ς να σ ημειω θεί ότι η τιμή του αριθμοδείκτη εξακολουθεί να είναι αρκετά χ αμηλή κ α θ όλη την διάρκεια της τετραετίας, γεγονός που συνεπάγεται ότι η επιχείρηση πάσχει σε κά π οιον τομέα της. Στην προκειμένη περίπτω ση οι ενδείξεις δείχνουν π ρος την μείω ση της καθαρής κερδοφ ορίας της εταιρίας, καθώ ς και ότι υπ άρχει υπερεπένδυση κεφ αλαίω ν τα οποία δεν απ ασχολούνται π λήρω ς παραγω γικά. 3.3.4 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΜΟΧΛΕΥΣΕΩΣ Η επίδραση των δανειακών κεφαλαίων στα κέρδη μιας επιχείρησης είναι θετική και επωφελής, αν η αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων είναι μεγαλύτερη από την αποδοτικότητα του συνόλου των απασχολουμένων κεφαλαίων. Η διαφορά αυτή δείχνει την επίδραση, που ασκεί η χρησιμοποίηση των δανειακών κεφαλαίων επάνω στην αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης. Η επίδραση αυτή μπορεί να μετρηθεί με τον υπολογισμό του αριθμοδείκτη οικονομικής μοχλεύσεως, ο οποίος βρίσκεται αν διαιρέσουμε την αποδοτικότητα των ιδίων κεφαλαίων της επιχείρησης με την αποδοτικότητα του συνόλου των υπ αυτής απασχολουμένων κεφαλαίων. 72
Αριθμοδείκτης οικονομικής μοχλεύσεως = Αριθμοδείκ της αποδοτικότ ήτας ιδίων κεφαλαίων Αριθμοδείκ της αποδοτικότ ήτας απασχολούμενων κεφαλαίων Αρ. Οικονομικής Μοχλεύσεως 2007 = = 1, 7 5 8 11 Αρ. Οικονομικής Μοχλεύσεως 2006 = --------------- = 1, 5 7 15 Αρ. Οικονομικής Μοχλεύσεως 2005 = = 1, 8 8 8 0 Αρ. Οικονομικής Μοχλεύσεως 2004 = ---------------- = 2,00 Η τιμή του Α ριθμοδείκτη Ο ικονομικής Μ οχλεύσεω ς είναι μεγαλύτερη της μ ονά δας για την τετραετία 2004-2007. Α υτό σημαίνει ότι η επίδραση από τη χ ρ ή σ η τω ν ξένω ν κεφ αλαίω ν στα κέρδη της επ ιχείρησ ης είναι θετική και επ ω φ ελής για αυτήν. Π αρατηρούμε ότι η τιμή του δείκτη μειώ θηκε το 2006 κατά 18%, υπ οχω ρώ ντας από 1,88 στο 1,57. Η αιτία της μείω σ ης αυτής ήτα ν η σύναψ η νέου δανεισμού από τον Όμιλο, π ροκειμένου να ολοκληρω θεί η επ ένδυση κατασκευής μ ονά δας π αραγω γής ηλεκτρικής ενέργειας σ την περιοχή της Θ εσσαλονίκης. 73
3.4 ΑΝΑΛΥΣΗ ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΩΝ ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑΣ Η διαδικασία προσδιορισμού της οικονομικής καταστάσεως μιας επιχείρησης από μακροχρόνια σκοπιά περιλαμβάνει την ανάλυση της διαρθρώσεως των κεφαλαίων της. Λέγοντας διάρθρωση των κεφαλαίων μιας επιχείρησης εννοούμε τα διάφορα είδη και τις μορφές των κεφαλαίων που χρησιμοποιεί για τη χρηματοδότησή της. Με τους αριθμοδείκτες διαρθρώσεως κεφαλαίων και βιωσιμότητας εκτιμάται η μακροχρόνια ικανότητα της επιχείρησης να ανταποκρίνεται στις υποχρεώσεις της και ο βαθμός προστασίας που απολαμβάνουν οι πιστωτές της. 3.4.1 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΙΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Η σχέση αυτή δείχνει το ποσοστό του συνόλου των ενεργητικών στοιχείων της επιχείρησης που έχει χρηματοδοτηθεί από τους φορείς. Ο προσδιορισμός του δείκτη αυτού δίδεται από τη σχέση: Αριθμοδείκτης Ιδίων προς Συνολικά Κεφάλαια = Ιδια κεφάλαια Συνολικά κεφάλαια 74
Αρ. Ιδίων προς Συνολικά Κεφάλαια 2007 - ' Αρ. Ιδίων προς Συνολικά Κεφάλαια 2006 ' Αρ. Ιδίων προς Συνολικά Κεφάλαια 2005 ' Αρ. Ιδίων προς Συνολικά Κεφάλαια 2004 ' 2.580.473 5.058.864 2.397.610 4.363.485 2.256.462 4.189.889 1.949.494 3.281.706 = 0,51 = 0,55 = 0,54 = 0,59 Ό π ω ς προκύπτει από τον αριθμοδείκτη Ιδίω ν π ρος Συνολικά Κεφάλαια, μόνο τα μ ισ ά από τα περιουσιακά στοιχεία της επ ιχείρησ ης έχουν χρηματοδοτηθεί από ίδιους φορείς. Η τιμή του δείκτη πέφτει στη διάρκεια 2004-2007 και αυτό σημαίνει ότι μειώ νεται η αναλογία τω ν π εριουσιακώ ν στοιχείω ν που χρηματοδοτούνται από Ίδια Κεφάλαια. Η πτώ ση αυτή οφείλεται σ τον δανεισμό σ τον οποίο προσφεύγει η επιχείρηση π ροκειμένου να ολοκληρώ σει το επ ενδυτικό της πρόγραμμα. Ό σο ό μω ς μειώ νεται η τιμή του δείκτη, τόσο μειώ νεται και ο β αθμός π ροστασίας που παράγεται σ τους δανειστές της επιχείρησης, ενώ από την άλλη αυξάνεται η πίεση που ασκείται σ αυτήν για την εξόφληση τω ν υπ οχρεώ σεώ ν της και την πληρω μή τόκων. 3.4.2 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΙΔΙΩΝ ΠΡΟΣ ΔΑΝΕΙΑΚΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Ο Αριθμοδείκτης Ιδίων Κεφαλαίων προς Δανειακά Κεφάλαια χρησιμοποιείται για να διαπιστωθεί αν υπάρχει ή όχι υπερδανεισμός στην επιχείρηση και εκφράζει τη σχέση μεταξύ των ιδίων κεφαλαίων ( μετοχικό κεφάλαιο + αποθεματικά ) προς το σύνολο των δανειακών κεφαλαίων ( μακροπρόθεσμες + βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις). 75
Ο αριθμοδείκτης αυτός δίδεται από τη σχέση: Αριθμοδείκτης Ιδίων προς Δανειακά Κεφάλαια = ^ ια κεφάλαια Ξένα κεφάλαια Αρ. Ιδίων προς Ξένα Κεφάλαια 2007 Αρ. Ιδίων προς Ξένα Κεφάλαια 2οο6 Αρ. Ιδίων προς Ξένα Κεφάλαια 2οο5 Αρ. Ιδίων προς Ξένα Κεφάλαια 2οολ 2.580.473 2.017.200 2.397.610 1.713.319 2.256.462 1.176.616 1.949.494 819.164 = 1,28 = 1,40 = 1,92 = 2,38 Σύμφ ω να με τον δείκτη Ιδίω ν π ρος Δ ανειακά Κεφάλαια, το 2004 τα Ίδια Κ εφ άλαια του Ο μίλου κάλυπ ταν παραπάνω από το διπλάσιο τω ν δανειακώ ν του κεφαλαίω ν. Α π ό το 2005 όμω ς και μετά, η τιμή του δείκτη μειώ νεται σταθερά μ ε έναν ετήσιο ρυθμό 15% περίπου. Β λέπουμε δηλαδή, ότι η τιμή του δείκτη από 1,92 το 2005 έπ εσε στο 1,28 το 2007. Η μείω ση αυτή οφείλεται σ τον δανεισμό σ τον οποίο προσφεύγει η επιχείρηση προκειμένου να ολοκληρώ σει το μεγάλο επ ενδυτικό της πρόγραμμα. Π αρά την συνεχόμενη μείω ση της τιμής του δείκτη, θετικό είναι το γεγονός ότι τα Ίδια Κ εφ άλαια βρίσ κονται σε αναλογία 1,3:1 περίπου μ ε τα Ξ ένα Κεφάλαια, άρα ο Ό μιλος παρέχει εξασφάλιση στους π ιστω τές του έστω και οριακή. Α υτό θα ισχύει βέβαια με την προϋπόθεση ότι το 2008 (και γενικότερα τα επόμενα 76
έτη) η τιμή του δείκτη δ εν θα υποχω ρήσει κάτω από την μονάδα, ώ στε να διατηρηθεί τουλάχιστον η αναλογία 1:1. 3.4.3 ΑΡΙΘΜΟΔΕΙΚΤΗΣ ΚΑΛΥΨΕΩΣ ΤΟΚΩΝ Ο αριθμοδείκτης καλύψεως των τόκων που πρέπει να καταβάλει η επιχείρηση μέσα σε μία χρήση για τη χρησιμοποίηση των ξένων, κυρίως, μακροπρόθεσμων κεφαλαίων της, δείχνει πόσες φορές αυτοί οι τόκοι καλύπτονται από τα καθαρά κέρδη της. Ο αριθμοδείκτης αυτός είναι το πηλίκο της διαιρέσεώς των, πριν από την καταβολή των τόκων των ξένων κεφαλαίων, κερδών με τους τόκους των ξένων κεφαλαίων. Αριθμοδείκτης Καλύψεως Τόκων = Καθαρά κέρδη εκμεταλλ. προ φόρωνκαι τόκων Σύνολο τόκων Αριθμοδείκτης Καλύψεως Τόκων 2007 = 530.399 41.772 = 12,70 Αριθμοδείκτης Καλύψεως Τόκων 2οο6 = 393.770 35.294 = 11,16 Αριθμοδείκτης Καλύψεως Τόκων 2005 = 505.875 11.047 = 45,79 243.159 Αριθμοδείκτης Καλύψεως Τόκων 2οολ = 69,37 3.505
Ό π ω ς βλέπ ουμε από τον αριθμοδείκτη Κ αλύψ εω ς Τόκων, ο Ό μιλος δεν αντιμετω π ίζει κανένα απ ολύτω ς πρόβλημα στο να καλύψ ει τους τόκους με τους οπ οίους έχει επ ιβαρυνθεί λόγω των δανείω ν που έχει συνάψει. Η πτώ ση που π αρατηρείται σ την τιμή του δείκτη το 2006, οφείλεται σ την αναχρηματοδότηση με νέο δάνειο ύψ ους 1,180 εκατ. Δολαρίω ν, το οποίο προορίζεται να στηρίξει τα επ ενδυτικά σχέδια της Εταιρίας. Εντούτοις, ο Ό μιλος εξακολουθεί να καλύπτει 12 φ ορές τους τόκους με τα κέρδη του, γεγονός που παρέχει σ τους δανειστές σημαντική εξασφάλιση. 78
ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 79
4.1 ΓΕΝΙΚΑ Σε γενικές γραμμές τα χρηματοοικονομικά μεγέθη της του Ομίλου ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. έχουν καλές τιμές για την τετραετία 2004-2007 ττλην όμως φανερώνουν και τις πιέσεις που δέχεται η Εταιρία από το έντονο ανταγωνιστικό περιβάλλον σε όλες σχεδόν τις δραστηριότητές της. Πιο συγκεκριμένα, οι Πουλήσεις του Ομίλου για την τετραετία παρουσίασαν διαρκή αύξηση με σταθερό ρυθμό περίπου 17% κατά μέσο όρο ετησίως. Έτσι, από 4.907 εκ το 2004 ανήλθαν σε 8.538 εκ το 2007. Η αύξηση αυτή ήταν το αποτέλεσμα των στρατηγικών κινήσεων της Εταιρίας για είσοδο σε νέες αγορές και διεύρυνσης των πωλήσεων στις ήδη υπάρχουσες. Τα Καθαρά Κέρδη της Εταιρίας παρουσίασαν αύξηση το 2005 σε σχέση με το 2004 κατά 160% μετά από κινήσεις που έκανε η Διοίκηση για την είσοδο σε νέες αγορές. Το 2006, μετά την απρόσμενη αύξηση της τιμής του αργού πετρελαίου, τα Καθαρά Κέρδη υποχώρησαν κατά 21%. Το 2007 η Εταιρία μετακύλησε το κόστος του αργού πετρελαίου στους πελάτες της, πετυχαίνοντας κατ αυτόν τον τρόπο αύξηση των Καθαρών της Κερδών κατά 35%. Το Ενεργητικό και τα περιουσιακά στοιχεία της Εταιρίας αυξήθηκαν καθ όλη την διάρκεια της τετραετίας 2004-2007 με σταθερό ρυθμό περίπου 15% κατά μέσο όρο ετησίως. Η αύξηση αυτή του Ενεργητικού του Ομίλου τροφοδοτήθηκε από τις επενδύσεις ύψους 260 εκ που αφορούσαν την κατασκευή μονάδος παραγωγής ηλεκτρικής ενέργειας καθώς και έρευνα και επεξεργασία Υδρογονανθράκων. 80
4.2 ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η ανάλυσης των μεγεθών του Ομίλου «ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε.» έγινε με βάση τους κύριους δείκτες Ρευστότητας, Δραστηριότητας, Αποδοτικότητας, και Βιωσιμότητας. Η ανάλυση αυτή κατέληξε σε μια σειρά συμπερασμάτων, τα οποία συνοψίζονται ως εξής: 4.2.1 ΡΕΥΣΤΟΤΗΤΑ Ο Α ριθμοδείκτης Γενικής Ρευστότητας έχει τιμή πάνω από 1 για όλη την διάρκεια της τετραετίας 2004-2007 και αυτό σημαίνει ότι η επιχείρηση μ π ο ρ εί να καλύψ ει τις βραχυπ ρόθεσ μες υπ οχρεώ σεις της χ ω ρ ίς ιδιαίτερη δυσκολία. Άλλω στε, η τιμή της Γενικής Ρ ευστότητας έχει σταθερή πορεία και δεν παρουσιάζει έντονες διακυμάνσεις. Π αρατηρούμε ότι η τιμή του δείκτη υπ οχώ ρησε το 2006 σε σχέση με το 2005 κατά 10% ( από 1,9 σε 1,7 ) γεγονός που υπ οδηλώ νει μ ια ελαφρά μείω ση της ικανότητας πληρω μής τω ν βραχυπ ρόθεσ μω ν υπ οχρεώ σεω ν της εταιρίας. Η μείω ση αυτή σ την τιμή του δείκτη, οφείλεται στο βραχυπ ρόθεσμο δάνειο που έλαβε ο Ό μιλος το 2006 για να το χρησιμοπ οιήσ ει σ την υλοποίηση του επ ενδυτικού του προγράμματος, που αφορά την ολοκλήρω ση μονάδας π αραγω γής ηλεκτρικής ενέργειας σ την περιοχή της Θ εσσαλονίκης. Η Ειδική Ρευστότητα υπ οχώ ρησε την διετία 2004-2005 κατά 5% περίπου, ενώ για την διετία 2006-2007 σταθεροπ οιείται σ την τιμή 0,85 φορές. Π αρά την υποχώ ρηση του δείκτη, η τιμή του για τα έτη 2004-2007 είναι καλή δεδομένου ότι ο δείκτης αυτός πρέπει να είναι γύρω από τη μονάδα, και δεν παρατηρούνται διακυμάνσεις. 81
Η υποχώ ρηση που παρουσίασε η τιμή του δείκτη σχετίζεται με το δάνειο που έλαβε ο Ό μιλος το 2006 για να το χρησιμοπ οιήσ ει σ την υλοποίηση του επ ενδυτικού του π ρογράμματος που αφορά την ολοκλήρω ση μονάδας π αραγω γής ηλεκτρικής ενέργειας σ την περιοχή της Θεσσαλονίκης. Α π ό την σύγκρισή των αριθμοδεικτώ ν Γενικής και Ε ιδικής Ρευστότητας παρατηρούμε ότι η Γενική Ρ ευστότατα του Ο μίλου στηρίζεται κατά το 1/3 στη διατήρηση αποθεμάτω ν. Α υτό δεν είναι και τόσο καλό γιατί τα αποθέματα κινδυνεύουν από υποτίμηση της αξία ς τους και δ εν είναι πάντοτε άμεσα ρευστοπ οιήσιμα Η τιμή του δείκτη Ταμειακής Ρευστότητας κινείται σε φ υσιολογικά πλαίσια για όλη την τετραετία 2004-2007 μ ε εξαίρεση το 2006. Το 2006 ο δείκτης υποχώ ρησε σημαντικά κατά 48% (από 0,69 σε 0,36). Η υποχώ ρηση αυτή οφείλεται σ την άντληση μετρ ητώ ν από τα ταμειακά διαθέσιμα του Ομίλου, προκειμένου να ολοκληρω θεί η επένδυση κατασκευής μονάδας παραγω γής ηλεκτρικής ενέργειας σ την περιοχή της Θ εσσαλονίκης. Το 2007 η τιμή του δείκτη Ταμειακής Ρ ευστότητας επ ανέρχεται περίπου στα επ ίπεδα του 2005, π αρουσιάζοντας αύξηση της τάξεω ς του 53% (από 0,33 σε 0,55). Η αύξηση αυτή προήλθε από την τόνω ση τω ν ταμειακώ ν διαθεσίμω ν μετά από την αναχρηματοδότηση μ ε νέο δάνειο ύψ ους 1,180 εκατ. Δ ολαρίω ν μέσ ω της H E LLE N IC P E TR O LE U M FIN A N C E pic μ ε δεκαπέντε ξένα και Ε λληνικά χρηματοπ ισ τω τικά ιδρύματα. 82
4.2.2 ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ Όπως προκύπτει από τον αριθμοδείκτη Ταχύτητας Εισπράξεως Απαιτήσεων, το διάστημα 2004-2006 ο Όμιλος εισπράττει τις απαιτήσεις του κάθε 45 ημέρες περίπου, η οποία είναι πολύ καλή περίοδος. Το 2007, η περίοδος είσπραξης διευρύνεται σε 54 ημέρες. Η διεύρυνση αυτή της περιόδου είσπραξης έγινε με αίσθημα ευθύνης προς τους πελάτες του και είχε σκοπό να ελαφρύνει κάπως τα βάρη τους λόγω της αύξησης της τιμής του αργού πετρελαίου. Σύμφωνα με τον αριθμοδείκτη Ταχύτητας Εξόφλησης Βραχυχρονίων Υποχρεώσεων, για το διάστημα 2004-2006, ο Όμιλος εξοφλεί τις υποχρεώσεις του κάθε 54 ημέρες περίπου, ενώ για το 2007 κάθε 68 ημέρες. Η άνοδος της τιμής του αργού πετρελαίου, ανάγκασε τον Όμιλο να ζητήσει και να πάρει από τους προμηθευτές του μεγαλύτερη πιστωτική περίοδο, προκειμένου να αποφύγει ένα ενδεχόμενο προβλήματος ρευστότητας. Κάνοντας μια σύγκριση του αριθμοδείκτη Ταχύτητας Εισπράξεως Απαιτήσεων και της Ταχύτητας Εξόφλησης Βραχυχρονίων Υποχρεώσεων, καταλήγουμε σε ένα πολύ χρήσιμο συμπέρασμα. Ο Όμιλος εισπράττει τις απαιτήσεις του κάθε 45 ημέρες, ενώ πληρώνει τις υποχρεώσεις του κάθε 54 ημέρες. Βλέπουμε δηλαδή ότι εισπράττει πιο γρήγορα από ότι πληρώνει, άρα για ένα διάστημα δύο εβδομάδων περίπου, ο Όμιλος εκμεταλλεύεται κεφάλαια των προμηθευτών του. Ένα επιπλέον πλεονέκτημα που παρέχει αυτή η πολιτική είναι ότι αποφεύγονται προβλήματα ρευστότητας. 83
4.2.3 ΑΠΟΔΟΤΙΚΟΤΗΤΑ Ό π ω ς π ροκύπτει από τον δείκτη Κ αθαρού Κέρδους, ο Ό μιλος έχει Καθαρά Κέρδη μόνο 4 ανά 100 π ω λήσεω ν που πετυχαίνει. Το περιθώ ριο αυτό Κ αθαρού Κ έρδους είναι πολύ χ αμηλό και δημιουργεί ανησυχία διότι είναι πολύ κοντά στο να επ έλθουν ζημίες. Κ ύρια αιτία για το τόσο χαμηλό περιθώ ριο Κ αθαρού Κ έρδους είναι ο έντονος ανταγω νισμός που αντιμετω π ίζει ο Ό μιλος, από γιγάντιες πολυεθνικές, οι οπ οίες έχουν την δυνατότητα να εφ αρμόζουν οικονομίες κλίμακας και π ροσφ έρουν προϊόντα αργού πετρελαίου σε χαμηλό τερ ες τιμές, δεδομένου ότι αντιμετω π ίζουν μικρότερο κόστος. Ο Ό μιλος από την άλλη, είναι αναγκασμένος πια να προσφέρει τα προϊόντα του σ τις ίδιες τιμές με τους ανταγω νιστές, έχοντας όμω ς να αντιμετω πίσει μεγαλύτερο κόστος από ότι αυτοί, καταλήγοντας έτσι σε μειω μένα κέρδη. Σύμφ ω να μ ε τον δείκτη Α π ασχολούμενω ν Κεφαλαίων, τα συνολικά κεφ άλαια του Ο μίλου συμμετέχουν πολύ λίγο σ την δημιουργία πωλήσεω ν. Το 2004 ήταν μ ό λις 4% για να διπ λασιαστεί το 2005 σε 8% και να μείνει σταθερό για τα έτη 2006 και 2007. Το συμπ έρασμα λο ιπ ό ν που βγαίνει είναι ότι η Δ ιοίκηση του Ο μίλου αποτυγχάνει να χρησιμοπ οιήσ ει μ ε επ ιτυχία τα Ίδια και τα Ξ ένα Κ εφ άλαια της και να αναδείξει την ικανότητά της σ την επίτευξη κερδώ ν. Επιπλέον, η χαμηλή αυτή τιμή του δείκτη υπ οδηλώ νει ότι ο Ό μιλος θα ανταπ εξέλθει μ ε δυσκολία σε μ ια περίοδο κρίσεως. Η Α π οδοτικότητα τω ν Ιδίω ν Κ εφ αλαίω ν του Ο μίλου κυμαίνεται σε χαμηλά επίπεδα. Το 2004 ήταν στο 8%, ενώ το 2005 σχεδόν διπ λασιάστηκε φ τάνοντας 84
στο 15%. Η αύξηση αυτή ήταν αποτέλεσμα μ ια ς ταυτόχρονης αύξησης των Π ω λήσεω ν και τω ν Ιδίω ν Κ εφ αλαίω ν του Ομίλου. Το 2006 η τιμή του δείκτη υπ οχώ ρησε κατά 27% φ τάνοντας στο 11%. Η μείω ση αυτή ήτα ν αποτέλεσμα της μ είω σ η ς της κερδοφ ορίας του Ο μίλου λόγω της αύξησης του κόστους του αργού πετρελαίου. Το 2007 ο Ό μιλος αντέστρεψ ε το κλίμα αυξάνοντας την τιμή του δείκτη κατά 27% φ τάνοντας στο 14%. Η αύξηση αυτή ήτα ν απ οτέλεσμα της Δ ιοίκησης της Ε ταιρίας να μετακυλήσ ει το κόστος του αργού π ετρελαίου σ τους π ελάτες της, βελτιώ νοντας έτσι την κερδοφ ορία της. Πρέπει όμω ς να σ ημειω θεί ότι η τιμή του αριθμοδείκτη εξακολουθεί να είναι αρκετά χαμηλή κ α θ όλη την διάρκεια της τετραετίας, γεγονός που συνεπάγεται ότι η επιχείρηση πάσχει σε κάπ οιον τομέα της. Σ τη ν προκειμένη περίπτω ση οι ενδείξεις δείχνουν π ρος την μείω ση της καθαρής κερδοφ ορίας της εταιρίας, καθώ ς και ότι υπ άρχει υπερεπένδυση κεφ αλαίω ν τα οποία δεν απασχολούνται π λήρω ς παραγω γικά. Η τιμή του Α ριθμοδείκτη Ο ικονομικής Μ οχλεύσεω ς είναι μεγαλύτερη της μονά δας για την τετραετία 2004-2007. Α υτό σημαίνει ότι η επ ίδραση από τη χρήση τω ν ξένω ν κεφ αλαίω ν στα κέρδη της επ ιχείρησης είναι θετική και επ ω φ ελής για αυτήν. Π αρατηρούμε ότι η τιμή του δείκτη μειώ θηκε το 2006 κατά 18%, υπ οχω ρώ ντας από 1,88 στο 1,57. Η αιτία της μείω σ ης αυτής ήτα ν η σύναψ η νέου δανεισμού από τον Όμιλο, π ροκειμένου να ολοκληρω θεί η επ ένδυση κατασκευής μονά δας π αραγω γής ηλεκτρικής ενέργειας σ την περιοχή της Θ εσσαλονίκης. 85
4.2.4 ΒΙΩΣΙΜΟΤΗΤΑ Ό π ω ς προκύπτει από τον αριθμοδείκτη Ιδίω ν π ρος Συνολικά Κεφάλαια, μόνο τα μ ισ ά από τα περιουσιακά στοιχεία της επ ιχείρησης έχουν χ ρ η ματο δοτηθεί από ίδιους φορείς. Η τιμή του δείκτη πέφτει στη διάρκεια 2004-2007 και αυτό σημαίνει ότι μειώ νεται η αναλογία των π εριουσιακώ ν σ τοιχείω ν που χρηματοδοτούνται από Ίδια Κεφάλαια. Η πτώ ση αυτή οφείλεται σ τον δανεισμό σ τον οποίο προσφεύγει η επιχείρηση π ροκειμένου να ολοκληρώ σει το επενδυτικό της πρόγραμμα. Ό σο όμω ς μειώ νεται η τιμή του δείκτη, τόσο μειώ νεται και ο β αθμός π ροστασίας που παράγεται σ τους δανειστές της επιχείρησης, ενώ από την άλλη αυξάνεται η πίεση που ασκείται σ αυτήν για την εξόφληση τω ν υπ οχρεώ σεώ ν της και την πληρω μή τόκων. Σύμφ ω να μ ε τον δείκτη Ιδίω ν π ρος Δ ανειακά Κεφάλαια, το 2004 τα Ίδια Κ εφ άλαια του Ο μίλου κάλυπ ταν παραπάνω από το διπ λάσιο τω ν δανειακώ ν του κεφαλαίω ν. Α π ό το 2005 όμω ς και μετά, η τιμή του δείκτη μειώ νεται σταθερά μ ε έναν ετήσιο ρυθμό 15% περίπου. Β λέπ ουμε δηλαδή, ότι η τιμή του δείκτη από 1,92 το 2005 έπεσε στο 1,28 το 2007. Η μείω ση αυτή οφείλεται σ τον δανεισμό σ τον οποίο προσφεύγει η επ ιχείρηση π ροκειμένου να ολοκληρώ σει το μεγάλο επενδυτικό της πρόγραμμα. Π αρά την συνεχόμενη μείω ση της τιμής του δείκτη, θετικό είναι το γεγονός ότι τα Ίδια Κ εφ άλαια βρίσ κονται σε αναλογία 1,3:1 π ερίπ ου μ ε τα Ξ ένα Κεφάλαια, άρα ο Ό μιλος παρέχει εξασφάλιση σ τους π ιστω τές του έστω και οριακή. Αυτό θα ισχύει βέβαια μ ε την προϋπόθεση ότι το 2008 (και γενικότερα τα επόμενα έτη) η τιμή του δείκτη δ εν θα υπ οχω ρήσει κάτω από την μονάδα, ώ στε να διατηρηθεί τουλάχιστον η αναλογία 1:1. Ό π ω ς βλέπ ουμε από τον αριθμοδείκτη Κ αλύψ εω ς Τόκων, ο Ό μιλος δεν αντιμετω π ίζει κανένα απολύτω ς π ρόβλημα στο να καλύψ ει τους τόκους με 86
τους οπ οίους έχει επ ιβαρυνθεί λόγω των δανείω ν που έχει συνάψει. Η πτώση που π αρατηρείται σ την τιμή του δείκτη το 2006, οφείλεται στην αναχρηματοδότηση με νέο δάνειο ύψ ους 1,180 εκατ. Δολαρίω ν, το οποίο προορίζεται να στηρίξει τα επ ενδυτικά σ χέδια της Εταιρίας. Εντούτοις, ο Ό μιλος εξακολουθεί να καλύπτει 12 φ ορές τους τόκους με τα κέρδη του, γεγονός που παρέχει σ τους δανειστές σημαντική εξασφάλιση Συμπερασματικά λοιπόν μπορούμε να πούμε ότι ο Όμιλος ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. δρα σε ένα σκληρό και δύσκολο ανταγωνιστικό περιβάλλον όπου οι συνθήκες αλλάζουν με πολύ γρήγορους ρυθμούς. Βασικό μειονέκτημα του Ομίλου είναι το καθεστώς του Δημόσιου προστατευτισμού στο οποίο είχε μάθει να λειτουργεί μέχρι πρόσφατα και το οποίο του στέρησε την εμπειρία και ετοιμότητα που απαιτεί ο διεθνής ανταγωνισμός. Η συνεχή έρευνα και ανάπτυξη αποτελούν μονόδρομο για τον Όμιλο ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. Οι μεγάλοι διεθνείς παίκτες του χώρου κατορθώνουν να πετυχαίνουν οικονομίες κλίμακας και να προσφέρουν τα προϊόντα του αργού πετρελαίου σε χαμηλές τιμές με ικανοποιητικό κέρδος. Για να μπορέσει να ανταπεξέλθει λοιπόν στις δύσκολες αυτές συνθήκες, πρέπει να αναζητήσει τις στρατηγικές συμμαχίες εκείνες που θα του εξασφαλίσουν μια βιώσιμη ανάπτυξη και διατήρηση της θέσης του στην περιοχή. 87
ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΠΗΓΕΣ 1. Κάντζος, Κ., (2002), «Ανάλυση Χ ρηματοοικονομικώ ν Καταστάσεω ν», Τ Έκδοση, Εκδοτικός Οίκος ΙΝΤΕΈΒΟΟΚΒ. 2. Κιόχος, Π., Παπανικολάου, Γ., Θάνος, Γ. και Κιόχος, Λ., (2002), «Χρηματοοικονομική Δ ιοίκηση και Πολιτική», Σύγχρονη Εκδοτική ΕΠΕ. 3. Νιάρχου, Ν.Α., (2004), «Χ ρηματοοικονομική Α νάλυση Α ογιστικώ ν Καταστάσεω ν», Εκδόσεις Σταμούλης. 4. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε., (2007), «Ενημερω τικό Δελτίο», ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. 5. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε., (2006), «Ε νημερω τικό Δελτίο», ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. 6. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε., (2007), «Ε τήσιο Δελτίο», ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. 7. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε., (2006), «Ετήσιο Δελτίο», ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. 8. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε., (2005), «Ο ικονομικές Καταστάσεις», ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. 9 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε., (2004), «Ο ικονομικές Καταστάσεις», ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. 10. Τμήμα Εξυπηρέτησης Μετόχων ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. 88
11. www.ase.gr 12. w w w.hellenic-petrolieum.gr 13. w w w.naftem poriki.gr 14. www.in.gr 15. www.sofokleouslo.gr 16. www.google.com 17. www.express.gr 18. www.yahoo.gr 19. www.analitis.com 20. www.isotimia.gr 89
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Λ. Ε. ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΤΗΣ ΧΡΗΣΗΣ ΑΠΟ 1 ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 20 07 ΕΩΣ 31 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 2007 Τ ο π α ρ α κ ά τ ω σ το κ ε ι'α «α ι π Λ η ρ ο φ ο ρ ίε ς σ τ ό χ ε ύ ο Λ τ ο ε μ ία γενική ε ν η μ έ ρ ω σ η γ ιο τ η ν σ «κ ο \ο μ ικ ή κ α τ ά σ τ α σ η κο ι τ α α π ο τ ε λ έ σ μ α τ α τ η ς Ε Λ Λ Η Ν ΙΚ Α Π Ε Τ Ρ ΛΑ Ι Α Α.Ε κ σ β ώ ς κ α τ ω ν ε -ν ο π α - η μ έ ν ω ν ο τ α «* ί ω ν t o j Ο Μ ΙΛ Ο Υ. 0 α ν α γ ν ώ σ τ η ς η ο υ ε π ιί η τ ά ν α α ν τ λ ή σ ε ι ο Α ο κ Α η ρ ω μ έ ν η ε κ ^ ν α τ η ς ο ικ ο ν ο μ ικ ή ς θ έ σ η ς και τ ω ν α π ο τ ε π ε ο ρ ο τ ω ν t o u c π ρ ε π ε ι ν α έ ξ α σ φ α Μ ο β πρ θ σ ι3α σ η σ α ς ε τή σ ιε ς οικ ονομ ικ έ ς κ α τα σ τά σ ε ις π ο υ n c c tffte n o i/v τ ο Δ ιε θ ν ή A c e c i n ó Π ρ ό τ υ π α ΙΔΓΤΚΠΙ και τ η ν έκθε ση ελεγx o j τ σ ο ο ρ κ ω τ ο ύ ε ή ε γκ τη π ο γ ισ τή Ενδε ικτικά μ π ο ο ε ι ν ο α ν α τ ε ε ί ο τπ ν β ε ύ Β ι/ νσ η δια δικ τύ ου τ η ς ε τ ο ο ε ί α ς όπου α ν α ρ τώ ν τα ι τ ο εν Λό γω σ τ ς «ε ί α ς τ : «ε κ ε π κ ε ι ρ η ς κ ς Δ ιεια λ -ρ π Ε δ ρα ς Ε τα μ β ο ς Α Ρ Μ Α Ε Αρμόδιο Αρχή Ιι> Seen Δοιητιοού Σ'.μ^ουήιου Ημερο%rttv ένκρκης τ ι ν ε σ σ κ ν α Η Λ τ μ. κατοττάαεω«ο ρ ω τέ ς ε Λεγπής Αογκχής ΕΑεγκτκή εταίρε» Τ ύ π ο ; άεθεσης eftevtco eñev*ct4w ΔιετβΛοη δοδκυχμ ΛΕΩ Φ ΑΜ Α'.ΙΑΣ U - 1CSS3 A H N A 2443/06/ Β /Μ /23 Υ Π Ο Ρ Γ Ε Ο ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ - ΓΕΝΙΚΗ ΓΡΑΜΜΑΤΕΙΑ Ε Μ Π Ο Ρ Α - Γ Ε Ν Κ Η Δ.Ν Σ Η E O T ΕΜ ΓΤΡΙΟ Υ Δ Ν Σ Η Α ΚΑΙ Π (Π Ε-2 Μη Εκτε δεσηιοά Μείτι Ε Υ θ η ϋ ϋ ΙΧ Ρ TOiOYACV- Π ρ ό ε δ ρ ο ςδ I - Εκτεήεσπ«ό Μ ελτς- ΘΑΣ Ι'.ΒΟΣ Μ ΠΑΠΣΚβΣ Α Σ Ν Σ Τ Ρ Α Τ Ί Q A N W «Κ Ί Τ Ο Γ Κ Ή Ί - icu6c w v Z ú té o u ñ o : Π Α Ν Α ΓΟ Τ Κ Σ Π Α Υ Λ ΊΙΟ Υ Λ Ο Σ Δ Η Μ Η Τ Ρ α ΔΕΛΜ ΤΑΜ \ΗΕ ΕκτεΛεσυ» ΜεΛρς Δ Ι ΜΑΡΚΣ ΤΣΑΚΑΣ Ιοηό 11/12/2CH7! Β Χ ΣΙ'.ΕΚ Σ ΝΙΚΗΤΑΣ W * ΠΟΤΗΣ K A E W A K l «Α ί α ν Z l t f o u f a ; teac 1 V 12-2a }7: E 'C A E E T iau tt-,v: P fc C ry (από 11/ 12/2037) ΑΝδΡΕΑΣ ΠΑ'.ΕΚΑΤΖΗΣ (έως 11/122007} Θ Ε0Δ2Ρ0Σ Α Μ Λ Ε Α Σ ΒΑΡΔΑΣ - ΕκτεδεσηκΟ Μ επσ; Δ Σ ΓΚ Ρ1Κ Σ ^ V W O T O f M la r» 11/1V2W \ CAN1H ΤΣΟΚΑΛΑΣ Ιέως 11/12OTI ΝΚΟΛΑΟΣ ΛΕΡ»2 - ΕκτεΛεοΌκο Με«ος ΙαηΟ 11/12/203?: ΑΜίΡΕΑΣ Ε ί * ΐ * Σ Δ Μ Η Τ Ρ Κ Σ M A T E A D - Ettfrte-π κ ο ΜεΛρς Μ α ς 11/122(07} 14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2 CC6 Κ Ο Κ Σ Τ Α Ν Τ Ν Ι Μ»Ά ΛΑΤ0Ϊ ( Α Μ Ι06/ 177011 Π Ρ Α ί Γ Ο Υ Ο Τ Ε Ρ Χ Α Ο Υ Σ Ο Π Ε Ρ Σ A N C N Y M H ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΕΤΑΡ ΕΙΑ A M ΣΟ ΕΛ 113 Μ Ε Σ Υ Μ ά ίν Η Γ Ν2Μ Η hdp/awiw Wtenc-c«n:4euin gr 1.1Σ Κ Μ Λ ε α Ο Ί Η Ο ί m cnch-w B «OUMOV MHTFKhC ETAIPBAI 1.4ITCftEIA ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ TAKCIA04 P02N Β40Π «ΚΜ ΕΜ Α 0M *.CY ΜΗΤΡΦΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ hoοά οε xñ oíec ) 31-12-σ 11-12«11-12«31 12 α he*:» ρε χήοδες 1 V V 20Q7- V V 29D6-1/ V 20067- V V 20K - 31-12-37 31-12-06 31-12-07 31-12- «Ε1 ΡίΗ ΤΚ0 Π3ΥΟ PTCGSO &V CVTT*C0O 1.54S.2«0 1.497 604 702. M 3 661.416,',oTC.CMier 5ρα(τηρ»τπτΕ : Ικμυεταχές 595S47 565165 6}46^ 692054 ιερ r, rpp >» j - v 433627 358.476 333730 23 1532 ΑποΒέμάτα 1.551.161 1.206.683 1475553 1. 107.490 r v. x m» w c «o ΑποαηοειςαποηείατΕΓ κα χρεύστεγ I J 7J. J J4 1.019.763 994107 828.1C5 AnccOs-Péc eí-yjixji-jí και *» ϊ :μ π ϊ ν 139.773 146.220 32 843 39532 Δαθέοκια 20U S 0 170.490 26815 37.676 Ancc<j»; én«cpnsrweu]r< rvp/injé ^vnrkckj 4278! 159691 (332SI 15.2131 Λο ηά CTCOQb Λεργπτκού 105902 72760 25.552 3639 Χρ-Γ4«το ο «7#τυ»ο αηοτελεαστα 41772 35.294 2???; 18.576 ΣΥΜΣΑΟ BIEPTHTIICY Π Μ Η ΤΚ Ο Μαφοπροθεομες unapeiiwae 5055, *Ε4 4Í 65.485 3351.515 31577 62 Κερίη από α/^δείεμτ#ες επβειριίσεις Μερκχχπα p. u x e t o w lv 718.Í S 6 7Κ Ε 10 975425 562166 Μ &661 506026 481. 5» 377 291 351 429 4S 8793 426511 422571 Ε ο ο ιι^ ίθ ε ο μ ε ς τραπε^κές'ϋπαρεώαεις Λ οπές &>*υηρ< σμες υποχρεώσεις Ι 'λ ς Λο ι_ηο*χεώσε ιν ΙαΙ 2.471591 1.965.675 1.720020 1107.875 Με τ ο μ ιο Κεφοποο 6SS.2IS 666285 666 265 I lc it r i 'U K f a x r /ιλ Κέρδη ίζ η μ έ ς a rc εκπσπση r» y t e Συ να Λ ίια ^ α ιε ς δ ο φ χ ΐς χρε-ίχηιί ς ' *nctiiuc ; ι C3 4S7! 2.5621 36372 37671 3.5311 115 848! 14711 : í c i 2872 27. 159! (S.662I 55354 <29.0241 (181641 99.985 11.2621 30.7921 843.534 521.496 509161 353.998 Μετομ κο Κεφαποο Υπέρ t d o p t o 353.7* Í55796 355.796 553796 Mrcoicnfr π ρ η -φ ϊΐαη κνηςης Λοηα ctoeiáo ΚσΕαρης θέ-ης Μ ε τ *< Λ 1 455 3U 1264 629 1.111.514 1.099.626 A L<r»nl 'ΜεΥέοη ρποθερλίλ (5244791 37 654! 30214 36.1681 ί.σ-bpn θέση μ ετ > ^ Εταίρας 2.455.385 2m 910 2.151.595 2.029.907 Α ιΐη τ ιι* Menen αηστγ»ρεωχ 256.8761 (176.1751 (2512311 207831 Δκαώματη Μεισέηφκχ; 126.578 1127CO AuEncr* vuou>pnl ijr>axpe. C uy^ 324213 (107.6501 515.537 164 3481 Ι ι λ ο Λο Καθαρής -έ σης Ε 2.532475 2.597 610 2.131.595 2.029.907 Πήηρνθεντες te c o >143271 260.7801 2436851 ZYNCA0 fu0h TU ::Y ΐα> 4- Ε 5.053 584 4Í 63.485 3351.515 3337J 82 ΤαμΕκχες peóc eró ήεπζχ.ρ>κές δραπτχχάσπες bl 372.065 1607631 289.776 1110.9881 1.J Í T» I S Η Τ ί Ι Τ Κ ί ί ΑΠ0Τ Ε '. Ε «Ο ( O kv.c Y ΜΗΤΡΦΗΣ ΕΤΑΙΡΒΑΣ Irma οε xvta fc t V V 3037. 31-1207 V V 2006-31-12-06 V V 20J7 31-12-07 V V 2X 6-31-12- «Επενδιπκες δρασττρίχπιεγ A ycvo st ρΐ>λ>άΐ ΐΛ και άπίμάτω# ntvuw 1919551 144 8111 (1171111 752631 Κύκτκς ε ^ α ρ ίλ 3 Ε : ' 961 3121.490 7399981 7549693 Βοτςαβειρε.- nópirvp ic 390 i 445?» 2414 M o p κέρ5η 37 1556 591359 593770 456 430 Bcncocn ano núflncn Γ^σαματω^ rvhvjt 5 342 4.S51 4091 Κε*>5η rpp φσσ u-v. xc<v p t >p c t k í1v u x Mcpivara Ε^νατρκέ» κα συμμεταώ/ 2562 1.619 15535 13443 tnvttikk.w απστελ&ρματω/ ιλ ο π > * ε «: ϊ ν ΕΕΓΓΓΑ 617,050 501.512 456121 567369 T e ta iccíc 18.995 15 666 9900 9.913 Κέρδη npc (JccKJA χ ίγμ π α σ τκ ι*^ ΣιΛΛχεταιες σε loueronl μεκι»η κεφαίίοιρυ m c *6«racúv οποτελερυοτίλ ΕΕ1Τ' 477 272 555.292 5-3:478 277.637 Ο Λδείεμ ε ττε ρ (1991 4040 (976 145771 Κέρδη προφοράν 438.527 551476 m n o 281.532 Ταμεκκες ροές από επενδυτικές δροαττγχόπιτες iff Η67.845Ι (116.0891 I W 4161 (49.9791 Mewv «teco 11210121 167 5551.1*267381 (70.1121 Κέρδη μετά από φσ<χυς 561615 270.917 231.992 211.390 Κστσ/έμοται σε X p rv a tc íc T K ft: δσοπηοκττπτες Me i o w ü c εταρβας 351. Χ 4 260192 ΒαροέοΊεφοέςΙ one* ρρα»^τρρθε σ>3 G d» ia 81.1661 549290 <21.4141 319.447 Δκρκΰματο Μοεφπφιο; 15.511 10.725 AüEren Μετακιχι Κεφάτίσου 118 118 564515 270.917 Teta f 5cío 060.7671 1511621 <35.6721 28.2911 Μερ»α>ρτα πττρμβεντο (150 9661 Κέρδη μετο α πό 4«( χ υ ς * α 5«uBc4r>fciar (156.3251 (130 9631 156.3241 &<xce ς 'Β ρ ρ ε ς ΐ ο ηρρ*ρ (:π ρσ «σ μ α ίσχεια 11Ü X 5 185 0641 (71341 λ 3 μετοιη «115 OÍS 0.92 059 189221 Tciiojcéc ιχες απόχρφαιοδσικές δοσπτριρτηχες Ιγ) 11619941 156.» (193.1831 126.028 1.3I K Ä E A ΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ kctabl'.qn ΚΑ&ΑΡΗΣ 9Ε Η Ε m c n a w E f t t ο ι α.ο υ ΜΗΤΡΦΗΣ ΕΓΑΙΡΒΑΣ ί»» α χλοδες ) 31-12-07 31-12-08 31-12-^7 31-12-08 Καθαρή θέση εναρετςχρήαης 2597 510 2255.462 2*329.907 1.942.315 KaAapKi αύξπαη / IpEiucnl στα Tqjeacú δ ο3εσμο e x Αυςτση ΚεφαΑοχι 118 118 r o W r t m w n a i c Ι ο! + β * Μ 42226 (19.9941 46.6251 34.9391 Δ*Λ ΐτβε Λα μεριρματα BS.S77I IES 574! B5.S77I ES 574! Π ; ιμεςοϋστο 15 8161 I45 84:! 45 648! 145 84:1 r V o i 'f σ>τ>ρτθ6ΐι«σπς Φ Cü Ti Apw Hs ó x í v1 E8 ll 1.501 ;46.EÉ1l 1.501 Τ α μ ε «α»θέα μα o i c c & v a» Λαρ<ης χ ρ ή α χ 170490 193.630 57 J 78 75.956 Λ οπές twice ς ισταχίατημέ^ες απ ρρθεγατ Itva^ilasvpnter δ»ρφθικς στα ταμει: «Ρ δαθεαμρ 1266! 13.1461 1.24α 13.1391 atu κ ο ή χη 9ε οη 1 4481 29 A i «r m - ίμεκιίοτ** στα ταμειακό 5 αθ8ο μ ο 5 Κέρδη χρήσής μετά αηο Φ ορχς 561515 270917 281992 211.390 ι» 5(Λομο xpnerc 42226 1199941 8251 34.959! 2.590473 2397.610 2.131.595 2.029.907 Ταμεκχα»θ έ α μ α α ι σ ο ά > ι» ñr r>; χρήστς 206450 170.490 26.315 57.378 90
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. Ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις για τη χρήση που έληςε 31 Δεκεμβρίου 2005 (Π οσά σε χιλιά δες Ευρώ) Ενοποιημένος ισολογισμός Ιη μ. 31 Δεκεμβρίου 2005 31 Λεκεμβρϊον 2004 ΕΝ ΕΡΓΗ ΤΙΚ Ο Πάγιο Ενεργητικό Ενσώματα πάνια 6 1 405.940 1.355.703 Αύλα περιουσιακά στοιχεία 7 94.859 83.353 Επενδύσεις σε συνδεδεμένες επιχειρήσεις 8 357.853 287.484 Αναβαλλόμενες φορολογικές απαιτήσεις 17 42.255 11 003 Χρηματοοικονομικά στοιχεία διαθέσιμα προ: πώληση 2.092 1.369 Δάνεια, προκαταβολές και λοιπές μακροπρόθεσμε: απαιτήσεις 10 36.078 1.939.082 30.874 1.769.786 Κυκλοφορούν ενεργητικό Αποθέματα 9 1.169.098 675.851 Πελάτες και λοιπές απαιτήσεις 11 888.079 654.891 Ταμειακά διαθέσιμα και ισοδύναμα 12 193.630 181.178 2.250.807 1.511.920 Σύνολο ενεργητικού 4.189.889 3.281.706 ΕΜΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ Μετοχικό κεφάλαιο 13 1.019.963 1.019.157 Αποθεματικά 1-1 543.642 329.023 Κέρδη (ζημιές) εις νέον 590.933 505.919 Κεφάλαοιο και σποθεματικά αποδιδόμενα στους μετόχους της μητρικής 2.154.538 1.854.099 Δικαιώματα μειοψηφίας 101.924 95.395 Σύνολο ιδίων κεφαλαίων 2.256.462 1.949.494 υ π ο χ ρ ε ω ι ε π : Μ ακροπρόθεσμε; υποχρεώσεις Δάνεια 16 539.573 321.404 Αναβαλλόμενες φορολογικές υποχρεώσεις 17 18.645 21.294 Υποχρεώσεις παροχών προσωπικού λόγω εξόδου από την υπηρεσία 18 133.747 127.873 Προβλένεις και λοιπές υποχρεώσεις 19 67.348 59.683 759.313 530.254 Βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις Προμηθευτές και λοιπές υποχρεώσεις 15 637.043 497.760 Τρέχουσες φορολογικές υποχρεώσεις 153.045 56.720 Μακροπρόθεσμες υποχρεώσεις 16 356.360 247.478 Μερίσματα πληρωτέα 27.666-1.174.114 801.958 Σύνολο υποχρεώσεων 1.933.427 1.332.212 Σύνολο ιδίων κεφαλαίων και υποχρεώσεων 4.189.889 3.281.706 Οι σημειώσεις στις σελίδες 9 έως 47 αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων. Οι Ενοποιημένες Οικονομικές Καταστάσεις της Ελληνικά Πετρέλαια Α.Ε. για το έτος 2005 εγκρίθηκαν από το Διοικητικό Συμβούλιο στις 21 Φεβρουάριου 2006. Πρόεδρος Διοικητικού Συμβουλίου Διευθύνων Σύμβουλος Γενικός Διευθυντής Οικονομικών Υπηρεσιών' Διευθυντής Γ ενικής και Αναλυτικής Λογιστικής Ευθύμιος Χριστοδούλου Παναγιώτης Καβουλάκος Ανδρέας Σιάμισιης Αθανάσιος Σολωμός 91
ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ Α.Ε. Ενοποιημένες οικονομικές καταστάσεις για τη χρήση που έληξε 31 Δεκεμβρίου 2005 (Ποσά σε χιλιάδες Ευρώ) Ενοποιημένη κατάσταση αποτελεσμάτων Έτος που έληξε Σημ. 31 Δεκεμβρίου 2005 31 Δεκεμβρίου 2004 Καθαρές πωλήσεις Κόστος πωληθέντων Μεικτό κέρδος Έξοδα διάθεσης, διανομής και διοίκησης Έξοδα ερευνών και ανάπτυξης Άλλα έσοδα εκμεταλλεύσεως Προβλέψεις απομείωσης Αποτελέσματα εκμεταλλεύσεως Αποτέλεσμα χρηματιοικονομικής λειτουργίας Κέρδη / (ζημιές) από συναλλαγματικές διαφορές Καθαρά αποτελέσματα συνόεδεμένων επιχειρήσεων Κέρδη προ φόρων Φόρος εισοδήματος Καθαρά κέρδη έτους 6.653.078 4.907.278 (5.797.277) (4.330.634) 855.801 576.644 (355.823) (352.837) (11.579) (13.115) 21 37.982 28.063 - (28.000) 526.381 210.755 2 2 (11.047) (3.505) (24.823) 34.099 8 4.317 (1.695) 494.828 239.654 23 (153 944) (108.882) 340.884 130.772 Κατανεμημένα σε : Μετόχους της μητρικής εταιρείας Μετόχους μειοψηφίας 334.222 128218 6662 2.554 340.884 130.772 Κέρδη ανά μετοχή (σε Ευροί ανά μετοχή) 24 1,09 0.42 Οι σημειώσεις στις σελίδες 9 έως 47 αποτελούν αναπόσπαστο μέρος αυτών των ενοποιημένων οικονομικών καταστάσεων. 92