ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΘΛΗΤΙΣΜΟΥ ΓΕΝΙΚΗ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΤΙΚΗΣ ΚΛΗΡΟΝΟΜΙΑΣ 25 η ΕΦΟΡΕΙΑ ΒΥΖΑΝΤΙΝΩΝ ΑΡΧΑΙΟΤΗΤΩΝ Ταχ. Δ/νση : Αρχαία Κόρινθος Π.Ε. Κορινθίας 200 07 Πληροφορίες: Ξ. Σίμου-Α. Γεωργίου Τηλέφωνο : 27410 31443 Τηλ/τυπία : 27410 32646 E-mail : 25eba@culture.gr ΘΕΜΑ: ΠΡΟΣ: Αρχαία Κόρινθος, 22 Ιουλίου 2014 Αρ. Πρωτ.: 8117 1. Διάδρασις Λαδάς Ι και ΣΙΑ Ο.Ε. Υπηρεσίες Πληροφορικής Πολυτεχνείου 12, 104 33 Αθήνα 2. ΑΦΟΙ ΤΕΡΖΗ Ο.Ε. «ΚΑΤΑΓΡΑΜΜΑ» ΓΡΑΦΙΚΕΣ ΤΕΧΝΕΣ Αγ. Ιωάννης-Κιάτο ΚΟΙΝ.: ΕΔΑ Περιφέρειας Πελοποννήσου. «Διευκρινίσεις επί του τεύχους της διακήρυξης του Ανοικτού Διεθνή Διαγωνισμού 1/2014: Εικονικές Περιηγήσεις Κάστρων και Υλοποίησης Ψηφιακών Εφαρμογών του έργου Ψηφιακή Προσβασιμότητα και Ανάδειξη των Κάστρων Αργολίδας, Αρκαδίας και Κορινθίας» ΣΧΕΤ.: Η α.π. 2180/15-5-2014 προέγκριση δημοπράτησης του υποέργου 2 Εικονικές Περιηγήσεις Κάστρων και Υλοποίησης Ψηφιακών Εφαρμογών του έργου Ψηφιακή Προσβασιμότητα και Ανάδειξη των Κάστρων Αργολίδας, Αρκαδίας και Κορινθίας της Ενδιάμεσης Διαχειριστικής Αρχής της Περιφέρειας Πελοποννήσου. Επί της Διακήρυξης του Διεθνούς Ανοικτού Διαγωνισμού του υποέργου 2 «Εικονικές περιηγήσεις και Υλοποίηση ψηφιακών εφαρμογών» της πράξης «Ψηφιακή προσβασιμότητα και ανάδειξη των κάστρων Αργολίδας, Αρκαδίας και Κορινθίας», της 25 ης ΕΒΑ με αριθμό ΑΔΑ: ΒΙΥ0Γ-ΦΓΤ, παρέχονται συμπληρωματικές πληροφορίες, μετά από την υποβολή διευκρινιστικών ερωτήσεων από ενδιαφερομένους. Α. Ως προς την διαδικασία η Αναθέτουσα Αρχή έχει την προέγκριση της αρμόδιας Ενδιάμεσης Διαχειριστικής Αρχής της Περιφέρειας Πελοποννήσου (ανωτέρω σχετικό). Ωστόσο, για τα ορισμένα σημεία διασαφηνίζονται τα εξής: 1. Η Απόφαση Έγκρισης με την οποία αναρτήθηκε στο σύστημα Διαύγεια ο διαγωνισμός ορίστηκε ως Ανοικτός Διεθνής. Εκ παραδρομής στο εξώφυλλο της Αναλυτικής Διακήρυξης αναφέρεται ως Ανοικτός Διαγωνισμός. Ωστόσο, και η Περίληψη και η Αναλυτική Διακήρυξη αποτελούν αναπόσπαστα μέλη της ανωτέρω εγκριτικής απόφασης και κατά συνέπεια ο ορισμός «Ανοικτός Διεθνής» κατισχύει σε όλα τα συνημμένα της εγκριτικής απόφασης. 1
2. Αρθρο 9: Κριτήριο Ποιοτικής Επιλογής-Λόγοι Αποκλεισμού, ΣΤ : Λόγοι αποκλεισμού, πίνακας 1.2: «Κατ ελάχιστον απαιτείται πιστοποιητικό της σειράς ISO 9000, από αναγνωρισμένο Ινστιτούτο ή Οργανισμό για τη σχεδίαση, ανάπτυξη και υλοποίηση σύνθετων πληροφοριακών συστημάτων και εφαρμογών λογισμικού, ή άλλο ισοδύναμο, από Οργανισμούς εδρεύοντες σε άλλα κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ή άλλα αποδεικτικά στοιχεία για ισοδύναμα μέτρα εξασφάλισης της ποιότητας». Η κατ ελάχιστον απαίτηση πιστοποιητικού της σειράς ISO 9000 αποτελεί κριτήριο ποιοτικής επιλογής σύμφωνο με την αρχή της αναλογικότητας, καθώς η συγκεκριμένη απαίτηση επάρκειας δεν είναι δυσανάλογη και δεν υπερβαίνει τον σκοπό της κάλυψης των αναγκών του αντικειμένου της Διακήρυξης. Επιπλέον, η Διακήρυξη αξιώνει τεχνικές, επαγγελματικές ή χρηματοοικονομικές ικανότητες ανάλογες με το αντικείμενο του Διαγωνισμού που αποτελούν τις ελάχιστες δυνατές προϋποθέσεις τεχνικής επάρκειας, ώστε και ο ανταγωνισμός να υφίσταται ακέραιος, καθώς αφορά πλήθος φορέων που διαθέτουν τη συγκεκριμένη ή παρόμοια πιστοποίηση, και παράλληλα να τεκμηριώνεται η κατ ελάχιστον δυνατότητα του υποψηφίου ως προς την υλοποίηση του έργου. 3. Ως προς τα οριζόμενα στο άρθρο 12 και όσες εν γένει αναφορές γίνονται στη θεώρηση του γνησίου της υπογραφής υπεύθυνης δήλωσης υποψηφίου αναδόχου και σε επικυρώσεις πρωτοτύπων, υπερισχύουν επί των απαιτούμενων στην Διακήρυξη οι διατάξεις του ν. 3614/2007 (ΦΕΚ 267/Α), του ν. 4111/2013 (ΦΕΚ 18/Α) και του ν. 4250/2014 (ΦΕΚ 74/Α), όπως ορίζουν και οι ανωτέρω νόμοι. 4. Οι απαιτούμενες στις λειτουργικές ενότητες γλώσσες, είναι η ελληνική και η αγγλική. Ο χρήστης θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να επιλέγει την επιθυμητή γλώσσα ανάμεσα σε 2 αρχικά υποστηριζόμενες γλώσσες της εφαρμογής, ελληνικά και αγγλικά. Η επιλογή της γλώσσας θα πρέπει να επηρεάζει τόσο την ίδια την εφαρμογή όσο και το περιεχόμενο που αυτή παρέχει στον τελικό χρήστη. Ο βασικός όγκος του περιεχομένου τεκμηρίωσης θα παρασχεθεί στον Ανάδοχο στην ελληνική και αγγλική γλώσσα από την Αναθέτουσα Αρχή. 5. Άρθρο 26 Α: Οι δαπάνες των εκ του νόμου απαραίτητων δημοσιεύσεων της διακήρυξης του διαγωνισμού, αρχικού και ενδεχόμενου επαναληπτικού, στον ελληνικό Τύπο καταβάλλονται σε κάθε περίπτωση από τον προμηθευτή που θα ανακηρυχθεί ανάδοχος, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο αρ. 46 του ν. 3801/2009 (ΦΕΚ 163/Α/4-9-2009). Β. Οι τεχνικές προδιαγραφές έχουν συνταχθεί βάσει της μελέτης που εγκρίθηκε με την ΥΠΠΟΤ/ΔΕΑΜ/Φ.286/50187/529/30.4.2012 (ΑΔΑ: Β49ΜΓ-2ΤΟ) Υ.Α. Ωστόσο, λόγω του χρονικού διαστήματος που παρήλθε από την έγκριση της μελέτης, κατά την περίοδο υλοποίησης του υποέργου 2 Εικονικές Περιηγήσεις Κάστρων και Υλοποίηση Ψηφιακών Εφαρμογών του έργου Ψηφιακή 2
Προσβασιμότητα και Ανάδειξη των Κάστρων Αργολίδας, Αρκαδίας και Κορινθίας, ο ανάδοχος θα πρέπει σε συνεργασία με την Α.Α. να προσθέσει, αναβαθμίσει, προσαρμόσει και εν γένει να επικαιροποιήσει τις ανωτέρω τεχνικές προδιαγραφές στις τρέχουσες τεχνολογικές εξελίξεις. Επί παραδείγματι: 1. HTML5 αντί για HTML4 Στην διακήρυξη αναφέρεται πως οι προς κατασκευή εφαρμογές θα βασίζονται στη χρήση κώδικα HTML4/XHTML, που πλέον θεωρείται παρωχημένη. Το έργο πρέπει να γίνει σε HTML5 και γενικότερα να χρησιμοποιηθούν οι τελευταίες και ανερχόμενες τεχνολογίες. 2. Responsive Design & Mobile First Η ιστοσελίδα θα πρέπει να αλλάζει μορφή ανάλογα με το μέγεθος της οθόνης του διαθέσιμου μέσου περιήγησης στο οποία προβάλλεται (responsive design) και να σχεδιαστεί "mobile first" αφού ήδη η πλειοψηφία των χρηστών χρησιμοποιεί tablets και κινητά, που μελλοντικά θα εξελιχθούν περαιτέρω. 3. Χρήση WebGL Επιπλέον για τις 3D περιηγήσεις η χρήση WebGL που περιγράφεται θα πρέπει να επανεξεταστεί σε σχέση με τους διαθέσιμους browsers των κινητών συσκευών. Προς το παρόν δεν υποστηρίζεται στους περισσότερους browsers κινητών, αυτό όμως δύναται να αλλάξει σύντομα στις αναμενόμενες τεχνολογίες ios 8 και Android. 4. Local Storage Συμπληρωματικά αναφέρεται η δυνατότητα χρήσης της νέας web τεχνολογίας Local Storage ώστε κάποιες πληροφορίες από το site να είναι διαθέσιμες και offline, όταν π.χ. ο χρήστης είναι εκτός δικτύου στον αρχαιολογικό χώρο. 5. JavaScript αντί για QTVR Για την προβολή 360 λήψεων online περιγράφεται στη διακήρυξη η χρήση qtvr λήψεων. Διευκρινίζεται εδώ πως η δημιουργία των πανοραμικών λήψεων δεν πρέπει να περιοριστεί στην συγκεκριμένη τεχνολογία αλλά θα πραγματοποιηθεί με ανοικτά πρότυπα καθώς είναι πλέον εφικτή η παραγωγή 360 μοντέλων χωρίς plugins για εικόνες αλλά και για βίντεο. Η εφαρμογή αυτή θα είναι βασισμένη σε open web standrard και open source. 6. Government- G-Cloud Η διακήρυξη αναφέρει ότι ο ανάδοχος υποχρεούται να αναλάβει την κατασκευή του συστήματος ψηφιακής ανάδειξης και την συντήρηση του για τρία έτη με την προοπτική η υποδομή αυτή να μεταβεί στις νέες κεντρικές υπολογιστικές υποδομές του Δημοσίου Τομέα (Governement- G- Cloud). Στην παρούσα φάση το σύστημα Cloud Computing είναι ακόμα υπό κατασκευή, επομένως η αναθέτουσα αρχή καθώς και ο ανάδοχος θα βρίσκονται σε επικοινωνία με την αρμόδια υπηρεσία του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού προκειμένου να εναρμονιστεί το σύστημα στις τεχνικές προδιαγραφές και τις δυνατότητες του 3
κεντρικού διακομιστή, ώστε μελλοντικά να μπορεί να φιλοξενήσει τα δεδομένα και τις εφαρμογές της κεντρικής υποδομής. Σύμφωνα με τη Διακήρυξη, ο τελικός ανάδοχος, με τη μελέτη εφαρμογής την οποία υποχρεούται να καταθέσει, καλείται σε συνεργασία πάντα με την 25 η ΕΒΑ και την επιτροπή Παρακολούθησης και Παραλαβής του έργου να προσδιορίσει και να αναλύσει τις τεχνικές προδιαγραφές διαλειτουργικότητας που απαιτούνται για την υλοποίηση του έργου (Παράρτημα Α, σελ. 40). Είναι εύλογο λοιπόν πως οι τεχνικές προδιαγραφές του συστήματος αυτού δεν είναι δυνατόν να προσδιοριστούν στην συγκεκριμένη φάση. 7. Φιλοξενία Ψηφιακών Εφαρμογών Web Server Στη διακήρυξη αναφέρεται ότι ο ανάδοχος οφείλει να «ενοικιάσει τον υλικό εξοπλισμό που απαιτείται για την λειτουργία των εφαρμογών που θα δημιουργήσει σε ένα υπολογιστικό Κέντρο Δεδομένων (datacenter) στην Ελλάδα (Infrastructure As A Service) ή το εξωτερικό». (Παράρτημα Α σελ.25). Διευκρινίζεται ότι αυτό ισχύει τουλάχιστον για διάστημα των τριών πρώτων ετών. Μετά το πέρας του παραπάνω χρονικού διαστήματος, κατά το οποίο ο ανάδοχος είναι επιφορτισμένος με τη συντήρηση του συστήματος, όπως περιγράφεται στο Παράρτημα Α (σελ. 21, 40), το έργο έχει ως στόχο να φιλοξενηθεί σε κατάλληλο datacenter του Υπουργείου Πολιτισμού. «Πρόβλεψη της Υπηρεσίας είναι η οριστική φιλοξενία του συστήματος μελλοντικά να γίνει στις νέες κεντρικές υπολογιστικές υποδομές του Δημοσίου Τομέα (Government- Cloud Computing - G-Cloud), εφόσον αυτές δημιουργηθούν, μειώνοντας έτσι το λειτουργικό κόστος του έργου.» (Παράρτημα Α σελ. 21) 8. Στο παράρτημα Ζ, πίνακας Ζ2.2. «Λειτουργική Ενότητα «Ιστότοπος Δικτυακή πύλη προβολής κάστρων» θεωρείται ότι ο ιστότοπος θα φιλοξενεί όλα εκείνα τα ψηφιακά αντικείμενα πολλαπλών μορφών, όπως αυτά προηγουμένως αναφέρθηκαν στο Παράρτημα Α Ανοικτά Δεδομένα (σελ.32). 9. Στο Παράρτημα Ζ, πίνακας Ζ.2.1, γραμμή 8, Λειτουργική Ενότητα «Εικονικές περιηγήσεις» αναφέρεται δημιουργία ειδικών εκδόσεων για εκτέλεση σε έξυπνες συσκευές με λειτουργικά τουλάχιστον ios και Android. Διευκρινίζεται ότι πρόκειται για μία εφαρμογή η οποία θα προσαρμόζεται στο λειτουργικό που χρησιμοποιεί κάθε τύπος έξυπνης συσκευής και όχι για ξεχωριστές εφαρμογές για κάθε κάστρο. 10. Κατάλογος Κάστρων Εικονικών Περιηγήσεων Συνολικά οι εικονικές περιηγήσεις στα κάστρα θα είναι 20, από τις οποίες 15 θα υλοποιηθούν μέσω τρισδιάστατων μοντέλων και οι υπόλοιπες 5 με χρήση πανοραμάτων (όπως περιγράφεται στην σελ. 26 του Παραρτήματος Α ). Ενδεικτικός κατάλογος των τρισδιάστατων μοντέλων των κάστρων που θα δοθούν στον ανάδοχο προκειμένου να υλοποιήσει είναι ο παρακάτω. Όπου υπάρχει σε παρένθεση ο αριθμός 2 θα υλοποιηθούν 2 εικονικές περιηγήσεις: 4
Εικονικές Περιηγήσεις Τρισδιάστατων Μοντέλων 1. Κάστρο Αγιονορίου 2. Ακροκόρινθος (2) 3. Κάστρο Καρύταινας 4. Πύργος Ματζουρανόγιαννη 5. Κάστρο Λάρισα Άργους (2) 6. Πυργόσπιτο Δάρα Αρκαδίας 7. Ακροναυπλία 8. Μπούρτζι (2) 9. Πεντεσκούφι 10. Πύργος Κυνουρίας 11. Κάστρο Αγίου Βασιλείου Κορινθίας 12. Κάστρο Άκοβας Εικονικές περιηγήσεις μέσω πανοραμικών λήψεων: 1. Μύλοι Λέρνας-Κυβέρι 2. Άστρος 3. Μουχλί 4. Κάστρο Λεονταρίου 5. Παλαμήδι 11. Τεχνικές και λειτουργικές προδιαγραφές τρισδιάστατων μοντέλων Λεπτομερέστερες τεχνικές προδιαγραφές για τις τρισδιάστατες αναπαραστάσεις θα δοθούν μετά τη φάση της κατακύρωσης του έργου στον ανάδοχο, κατά την οριστική μελέτη σε συνεργασία με την 25 η ΕΒΑ. 12. Ελάχιστες προϋποθέσεις συμμετοχής Στο Άρθρο 9 Κριτήρια Ποιοτικής Επιλογής Λόγοι Αποκλεισμού ΣΤ. ΚΑΤΑΛΛΗΛΟΤΗΤΑ ΥΠΟΨΗΦΙΩΝ παραγράφος 2 αναφέρονται οι ελάχιστες προϋποθέσεις συμμετοχής από τον ανάδοχο. «Ελάχιστη προϋπόθεση συμμετοχής είναι ο υποψήφιος Ανάδοχος να έχει κατά τα τελευταία 5 έτη: εγκαταστήσει επιτυχημένα ένα τουλάχιστον πληροφοριακό σύστημα πολυεπίπεδης αρχιτεκτονικής που αφορά πολιτισμική τεκμηρίωση και την παροχή συναφών με το περιεχομένο αυτό, διαδικτυακών υπηρεσιών. να έχει εκτελέσει ένα τουλάχιστον παρόμοιο/συναφές προς το υπό ανάθεση έργο προϋπολογισμού τουλάχιστον 150.000 (εκατόν πενήντα χιλιάδων ευρώ) μη συμπεριλαμβανομένου του Φ.Π.Α» Μόνο το ένα από τα δύο τουλάχιστον έργα θα πρέπει να αφορά απαραίτητα σε πολιτισμική τεκμηρίωση. Το δεύτερο από τα δύο τουλάχιστον έργα δεν είναι απαραίτητο να αφορά σε έργο πολιτισμού αλλά θα πρέπει οπωσδήποτε να είναι συναφές/παρόμοιο έργο όπως αυτό ορίζεται από την παράγραφο 2 (σελ. 14). O Προϊστάμενος της 25 ης Εφορείας Βυζαντινών Αρχαιοτήτων 5 ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΟΥΛΗΣ Αρχαιολόγος