Ανάπτυξη της Πολυτεχνικής Σχολής του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας Η επέκταση των κτιριακών εγκαταστάσεων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας με σκοπό την επαρκή στέγαση των ακαδημαϊκών μονάδων της Πολυτεχνικής Σχολής έχει αποτελέσει πάγιο αίτημα και διαρκή μέριμνα της διοίκησης του Ιδρύματος σε βάθος δύο δεκαετιών. Η διασφάλιση των άριστων κατά το δυνατόν όρων και συνθηκών εκπαίδευσης και εργασίας για το σύνολο του ανθρώπινου δυναμικού μας αποτελεί αυτονόητη υποχρέωση των διοικητικών και ακαδημαϊκών μονάδων του Πανεπιστημίου. Μετά από πολλά χρόνια σχεδιασμού, η κτιριακή επέκταση της Πολυτεχνικής Σχολής στην περιοχή των Παλαιών του Βόλου βρίσκεται σήμερα στη φάση της υλοποίησης. Η επέκταση αφορά την κατασκευή κτιριακών εγκαταστάσεων που θα στεγάσουν δύο ακαδημαϊκές μονάδες: το Τμήμα Πολιτικών και το Τμήμα Μηχανολόγων. Μέχρι σήμερα και παρόλη την σημαντική αύξηση του αριθμού των φοιτητών/-τριών τους τα δύο αυτά ακαδημαϊκά τμήματα στεγάζονται σε εγκαταστάσεις του παλιού εργοστασίου Παπαρήγα και σε λυόμενα κτίσματα τα οποία εξυπηρετούν σε μικρό μόνο βαθμό τις ανάγκες τους. Ενδεικτικός πίνακας αύξησης αριθμού φοιτητών των ΤΜΜ και ΤΠΜ Σύνολο φοιτητών / ακαδημαϊκό έτος 2016-2017 2015-2016 2014-2015 2013-2014 2012-2013 2011-2012 Τμήμα Μηχανολόγων Τμήμα Πολιτικών 716 658 578 577 493 432 604 583 539 570 561 502 Για την ανέγερση των νέων κτιριακών εγκαταστάσεων θα χρησιμοποιηθεί ιδιόκτητη έκταση 19 στρεμμάτων στην περιοχή των Παλαιών του Βόλου και θα διατεθούν πόροι του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων. Η χωροθέτηση του έργου αφορά έκταση που συνορεύει με τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις της Πολυτεχνικής Σχολής στο Πεδίο του Άρεως και βρίσκεται πίσω από τα ΚΤΕΛ Μαγνησίας και δίπλα στον ποταμό Κραυσίδωνα. 1
Ιστορικό Το Πανεπιστήμιο απέκτησε σταδιακά την έκταση αυτή, ξεκινώντας από το 1998, με παραχωρήσεις από Δημόσιους Φορείς (πρώην ΥΕΒ) και αγορές γειτονικών ιδιοκτησιών και διαμόρφωσε ένα χώρο συνολικής επιφάνειας 19 στρεμμάτων. Το 2001 εγκρίθηκε από τα αρμόδια συλλογικά όργανα διοίκησης το Ρυθμιστικό Σχέδιο που προέβλεπε την ανάπτυξη της Πολυτεχνικής Σχολής με τη δημιουργία δύο νέων κτιριακών συγκροτημάτων για τις ανάγκες των συγκεκριμένων ακαδημαϊκών τμημάτων. Το Πανεπιστήμιο ανέθεσε με διεθνή διαγωνισμό μελέτες για την ανέγερση των συγκεκριμένων κτιρίων οι οποίες ολοκληρώθηκαν το 2006. Στο διάστημα που ακολούθησε το Πανεπιστήμιο προσπάθησε να εξασφαλίσει χρηματοδότηση για τα δύο αυτά έργα και να διευθετήσει μια σειρά από εκκρεμότητες που αφορούσαν την κυριότητα των γηπέδων με το Υπουργείο Οικονομικών. Οι εκκρεμότητες διευθετήθηκαν το 2015 και η χρηματοδότηση εξασφαλίστηκε το 2017 με την ένταξη των έργων στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων με συνολικό προϋπολογισμό 55 εκ. ευρώ. To έργο μπορεί να ξεκινήσει άμεσα με την εκκαθάριση της έκτασης από παλαιά κτίσματα. Οι όποιες άτυπες δραστηριότητες έχουν εγκατασταθεί σε αυτά μπορούν να μεταφερθούν σε άλλους χώρους. Σχεδιασμός Τα κτίρια που θα κτιστούν ακολουθούν τα διεθνή πρότυπα και έχουν ικανοποιητικά μεγέθη σε σχέση με τη διεθνή πρακτική και τα αντίστοιχα πολυτεχνικά τμήματα στην Ελλάδα. Το κτίριο του Τμήματος Πολιτικών θα έχει συνολική δομημένη επιφάνεια 17.603 τ.μ. και θα περιλαμβάνει: 2
17 Αίθουσες Διδασκαλίας, Αναγνωστήριο, 15 Ερευνητικά Εργαστήρια, 44 Γραφεία Προσωπικού, Αμφιθέατρα 105 και 250 θέσεων, βοηθητικούς χώρους, κοινόχρηστους χώρους και υπόγειο πάρκινγκ. Συγκρότημα Κτιρίων Τμήματος Πολιτικών Το κτίριο του Τμήματος Μηχανολόγων θα έχει συνολική δομημένη επιφάνεια 14.855 τ.μ. και θα περιλαμβάνει: 15 αίθουσες διδασκαλίας, Αναγνωστήριο, 10 Εργαστήρια, 50 Γραφεία, Αμφιθέατρο 135 θέσεων, βοηθητικούς χώρους, κοινόχρηστους χώρους και πάρκινγκ. Συγκρότημα Κτιρίων Τμήματος Μηχανολόγων Η κατασκευή των δύο νέων κτιρίων και η μετακίνηση των Τμημάτων Πολιτικών και Μηχανολόγων σε αυτά θα επιτρέψει να παραδοθούν οι χώροι που χρησιμοποιούν σήμερα (συνολικής έκτασης περίπου 7.000 τ.μ.) στα Τμήματα Αρχιτεκτόνων και Ηλεκτρολόγων τα οποία θα αυξήσουν με αυτό τον τρόπο σημαντικά την επιφάνεια που χρησιμοποιούν και θα αντιμετωπίσουν το δικό τους κτιριακό πρόβλημα. Με την ανακατανομή των υφιστάμενων χώρων, το Τμήμα Αρχιτεκτόνων θα παραλάβει και το σημερινό κτίριο των Μηχανολόγων και θα αυξήσει τους χώρους του κατά 4.000 τ.μ., ενώ το Τμήμα των Ηλεκτρολόγων μαζί με το νέο κτίριο που θα ολοκληρωθεί ως το τέλος του έτους επί της οδού Σέκερη (4.000 τ.μ.), θα αποκτήσει και το σημερινό κτίριο των Πολιτικών (3.500 τ.μ.) και θα ενισχύσει σημαντικά τις υποδομές του. 3
Η κατασκευή των δύο αυτών κτιρίων θα αναβαθμίσει συνολικά τις υποδομές της Πολυτεχνικής Σχολής και θα συμβάλει ώστε οι κρίσιμοι δείκτες φοιτητών/τ.μ. σε χώρους εκπαίδευσης και έρευνας να πλησιάσουν σημαντικά τα διεθνή δεδομένα. Αναλογία ωφέλιμης επιφάνειας σε τετραγωνικά μέτρα ανά φοιτητή (προπτυχιακοί και μεταπτυχιακοί) Υπάρχουσα Αναλογία Προβλεπόμενη Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας 6.1 7.6 Πολυτεχνική Σχολή (Βόλος) Διεθνή standards 1 Σύνολο 4.7 8.4 ~10 Τμήμα Αρχιτεκτόνων 3.7 7.3 10 Τμήμα Ηλεκτρολόγων και 3.2 4.8 7.5-9 Υπολογιστών Τμήμα Πολιτικών 5.7 13.2 16 Τμήμα Μηχανολόγων 5.9 9.2 14 Τμήμα Χωροταξίας, Πολεοδομίας και Περιφερειακής Ανάπτυξης 5.7 5.7 7 Η αναβάθμιση των υποδομών θα έχει αλυσιδωτές θετικές επιδράσεις στην ποιότητα των σπουδών και της έρευνας όλων των Τμημάτων της Πολυτεχνικής Σχολής. Θα προσφέρει περισσότερους και καλύτερους χώρους και υλικοτεχνικές υποδομές σε φοιτητές, καθηγητές, νέους ερευνητές και εργαζόμενους στο Πανεπιστήμιο. Ταυτόχρονα, το συγκρότημα της Πολυτεχνικής Σχολής μεγαλώνει σημαντικά, αναβαθμίζεται λειτουργικά και παραδίδει νέους ελεύθερους υπαίθριους χώρους με πλατείες και πράσινο στους φοιτητές/τριες και τους εργαζομένους/-ες του Πανεπιστημίου αλλά και στους πολίτες του Βόλου. 1 Tertiary Education Facilities Management Association Inc (TEFMA), SPACE PLANNING GUIDELINES Edition 3, http://www.tefma.com/uploads/content/26-tefma-space-planning-guidelines-final-ed3-28-august-09.pdf 4
Προοπτικό συγκροτήματος νέων κτηριακών εγκαταστάσεων 5
Πανοραμικές όψεις των νέων κτηριακών εγκαταστάσεων σε σχέση με τις υφιστάμενες εγκαταστάσεις και τα Παλαιά Τα δύο νέα κτίρια είναι ιδιαίτερα σημαντικά και για την πόλη του Βόλου. Με συνολικό προϋπολογισμό 55 εκ. ευρώ, η ανέγερση των κτιρίων αποτελεί το μεγαλύτερο ίσως αναπτυξιακό έργο της τελευταίας περιόδου στην περιοχή, θα ενισχύσει τις δημόσιες υποδομές της πόλης και θα προσφέρει απασχόληση σε πολλούς ανθρώπους κατά τη φάση της κατασκευής. Η επέκταση της Πολυτεχνικής Σχολής συμβάλλει στην αναβάθμιση της περιοχής των Παλαιών, αφού μετατρέπει έναν εγκαταλειμμένο χώρο 19 στρεμμάτων με ακατάλληλα για χρήση κτίρια σε μια ζωντανή πανεπιστημιούπολη με πολλούς ανοικτούς και προσβάσιμους στο ευρύ κοινό δημόσιους χώρους. Σε συνδυασμό με τις νέες υποδομές που αυτή την περίοδο βρίσκονται στο στάδιο του σχεδιασμού και αφορούν τη δημιουργία Φοιτητικής Λέσχης και Πανεπιστημιακού Γυμναστηρίου στην ίδια περιοχή δημιουργούνται οι κατάλληλες προϋποθέσεις πληρέστερης ένταξης του Πανεπιστημίου στον αστικό ιστό, ουσιαστικότερης υποστήριξης των πολιτιστικών και κοινωνικών δράσεων του συνόλου των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας και εντονότερης ώσμωσης μεταξύ του πανεπιστημιακού δυναμικού και της πόλης. Το συγκεκριμένο έργο είναι κομβικής σημασίας για την ανάπτυξη της Πολυτεχνικής Σχολής, του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και της πόλης του Βόλου. Έχει επίσης ιδιαίτερη σημασία και για την Θεσσαλία, καθώς ενισχύει τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Περιφέρειας στον τομέα των ερευνητικών υποδομών και ιδιαίτερα αυτών που σχετίζονται άμεσα με το παραγωγικό σύστημα και τις ανάγκες του. Οι νέες υποδομές αναμένεται να προσελκύσουν νέους ερευνητές, υψηλής ποιότητας προπτυχιακούς, μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς φοιτητές και να διευκολύνουν διεθνείς συνεργασίες και συμπράξεις με παραγωγικούς φορείς προς όφελος του πανεπιστημίου, της περιφέρειας και της χώρας. Ο συνολικός σχεδιασμός της κτιριακής επέκτασης της Πολυτεχνικής Σχολής στην περιοχή των Παλαιών μπορεί να περιλαμβάνει και την αναζήτηση λύσεων για τη στέγαση των δημιουργικών δραστηριοτήτων των μελών της πανεπιστημιακής κοινότητας αλλά των ενεργών πολιτών του Βόλου στο πλαίσιο πάντα της διασφάλισης του δημόσιου συμφέροντος και της προάσπισης των δικαιωμάτων της πανεπιστημιακής κοινότητας για πρόσβαση σε υψηλής ποιότητας εκπαιδευτικές και ερευνητικές υποδομές. 6