Η ΕΠΊΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΏΝ. 25 έργα του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» Ευρώπη για τους πολίτες

Η ΕΠΊΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΏΝ 25 έργα του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» Ευρώπη για τους πολίτες

Η Άμεση Ευρώπη είναι μια υπηρεσία που σας βοηθά να βρείτε απαντήσεις στα ερωτήματά σας για την Ευρωπαϊκή Ένωση Αριθμός δωρεάν τηλεφωνικής κλήσης (*): 00 800 6 7 8 9 10 11 (*) Ορισμένες εταιρείες κινητής τηλεφωνίας δεν επιτρέπουν την πρόσβαση στους αριθμούς 00 800 ή μπορεί να χρεώνουν την κλήση. Περισσότερες πληροφορίες για την Ευρωπαϊκή Ένωση παρέχονται από το διαδίκτυο (http://europa.eu). Δελτίο καταλογογράφησης υπάρχει στο τέλος του τεύχους. Λουξεμβούργο: Υπηρεσία Εκδόσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 2012 ISBN 978-92-9201-302-8 doi:10.2797/96670 Ευρωπαϊκή Ένωση, 2012 Επιτρέπεται η αναπαραγωγή με αναφορά της πηγής. Τυπωμενο σε χαρτι λευκασμενο χωρις χλωριο

ΠΡΌΛΟΓΟΣ Η ταυτότητά μας ως ευρωπαίων πολιτών διαμορφώνεται μέρα με την ημέρα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η ευρωπαϊκή ιθαγένεια δεν είναι αφηρημένες έννοιες, αλλά ένα στέρεο επίτευγμα που γεννήθηκε από τη συμμετοχή των ευρωπαίων πολιτών στη δημόσια ζωή και από πολυάριθμα έργα στα οποία επένδυσαν συναισθήματα και νοητικές ικανότητές τους. Μόνο αν εργαζόμαστε από κοινού, πολίτες από κάθε κράτος μέλος και οι εκπρόσωποί τους στα θεσμικά όργανα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μπορούμε να αξιοποιήσουμε με τον καλύτερο τρόπο το δυναμικό που προσφέρει μια ενωμένη Ευρώπη και να αντιμετωπίσουμε, όλοι μαζί, τις προκλήσεις που δημιουργεί ο σημερινός κόσμος. Για τον λόγο αυτό, πρέπει να εργαστούμε σκληρά για να αποδείξουμε τη θετική συνεισφορά της Ευρωπαϊκής Ένωσης στη ζωή των πολιτών της και τις πολύτιμες αξίες που αντιπροσωπεύει, όπως η ελευθερία έκφρασης, ο σεβασμός των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, η ισότητα, η ανοχή, το κράτος δικαίου, η αλληλεγγύη και η καταπολέμηση του ρατσισμού και της ξενοφοβίας. Η Ευρωπαϊκή Ένωση είναι ένα εγχείρημα για την εδραίωση της δημοκρατίας που υποστηρίζεται από τη συμμετοχή των ευρωπαίων πολιτών στο πολιτικό γίγνεσθαι και από τις ευκαιρίες που προσφέρει σε αυτούς να ασκούν τα δικαιώματά τους και να υπερασπίζονται τις αξίες τους. Σε ένδειξη της βούλησης των θεσμικών οργάνων της ΕΕ να δώσουν μεγαλύτερο ρόλο στους ευρωπαίους πολίτες, το 2013 θα είναι το «Ευρωπαϊκό έτος των πολιτών». Αυτό θα βοηθήσει τους πολίτες της ΕΕ να κατανοήσουν καλύτερα πώς μπορούν να αξιοποιήσουν στην πράξη τα δικαιώματα που τους παρέχει η Ευρωπαϊκή Ένωση και τις πολιτικές και τα προγράμματα που υπάρχουν για να τους βοηθήσουν να τα ασκήσουν. Θα δώσει κίνητρα και θα ενισχύσει τη δημοκρατική συμμετοχή των πολιτών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ιδίως σε κοινωνικά φόρουμ για τις πολιτικές της Ένωσης και στις εκλογές του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Γι αυτό, με ιδιαίτερη χαρά παρουσιάζω ορισμένα έργα χρηματοδοτούμενα από το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες», τα οποία υλοποιούν στην πράξη την ευρωπαϊκή ιδέα. Από τότε που τέθηκε σε εφαρμογή το 2007, το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες» έχει δώσει αμέτρητες ευκαιρίες σε ευρωπαίους πολίτες να συμμετάσχουν σε εκατοντάδες έργα. Περισσότεροι από 5.500.000 πολίτες έχουν λάβει μέρος μέχρι σήμερα σε έργα που χρηματοδοτούνται από το πρόγραμμα. Το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες» είναι ανοικτό σε όλους τους ενδιαφερόμενους, όπως μη κυβερνητικές οργανώσεις και τοπικές αρχές που προωθούν την ευρωπαϊκή ιθαγένεια. Οι «βέλτιστες πρακτικές» που παρουσιάζονται σε αυτό το φυλλάδιο αποτελούν μαρτυρία για ένα μέρος του έργου που έχει επιτελεσθεί μέχρι σήμερα. Είναι μια ένδειξη της δυναμικής κοινωνίας των πολιτών που υπάρχει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και της δέσμευσης των πολιτών στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση και υπόσχεση για το μέλλον. Viviane Reding Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Αρμόδια Επίτροπος για θέματα δικαιοσύνης, θεμελιωδών δικαιωμάτων και ιθαγένειας 3

ΕΙΣΑΓΩΓΉ The citizen s effect 25 features about the Τα δημόσια Europe φόρουμ for Citizens και programme οι κοινοί χώροι όπου οι πολίτες μπορούν να διαλέγονται και να συσκέπτονται αποτελούν πάντοτε βασικά στοιχεία μιας δημοκρατικής κοινωνίας. Σήμερα, το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες» συμβάλλει στη δημιουργία ενός σύγχρονου ευρωπαϊκού χώρου δημόσιου διαλόγου. Το πρόγραμμα, που θεσπίστηκε το 2007, Europe for Citizens στηρίζει πρωτοβουλίες που φέρνουν τους ανθρώπους κοντά μέσα από διεθνείς και διαπολιτισμικές ανταλλαγές. Κάθε χρόνο, περίπου 1000 διαφορετικές οργανώσεις από 30 συμμετέχουσες χώρες (από τα 27 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την Κροατία, την ΠΓΔΜ και την Αλβανία) λαμβάνουν επιχορηγήσεις για να στηρίξουν τις δραστηριότητες και τα σχέδιά τους. Η πολυμορφία των επιλέξιμων αιτούντων - ΜΚΟ, τοπικών αρχών, εκπαιδευτικών ιδρυμάτων, δικτύων εθελοντών και πολλών άλλων - συμβάλλει στο να διαδοθεί το μήνυμα της ενεργού συμμετοχής των πολιτών στα κοινά σε όλους τους ανθρώπους ανεξάρτητα από την κοινωνική θέση, το επάγγελμα ή το μορφωτικό τους επίπεδο. Εξίσου μεγάλη πολυμορφία παρουσιάζουν και τα είδη των χρηματοδοτούμενων έργων. Τα έργα αδελφοποίησης πόλεων και τα δίκτυα αδελφοποιημένων πόλεων έχει αποδειχθεί ότι αποτελούν ιδιαίτερα αποτελεσματικό μέσο που φέρνει κοντά μεταξύ τους πολίτες από διαφορετικές χώρες και αυξάνει την ανοχή και την αμοιβαία κατανόηση. Ανεξάρτητα από το αν πρόκειται για κάποιο φεστιβάλ, συνέδριο με θέμα τη δημοκρατία ή μελέτη για την ευζωία των ηλικιωμένων πολιτών σε ευρωπαϊκές αγροτικές περιοχές, κάθε έργο προσφέρει ευκαιρίες για διαπολιτισμικό διάλογο και ανταλλαγή εμπειριών. Οι οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών και οι ομάδες προβληματισμού διαδραματίζουν επίσης σημαντικό ρόλο στην προώθηση των ευρωπαϊκών αξιών και την ενίσχυση της δράσης, του διαλόγου και του προβληματισμού σχετικά με την ευρωπαϊκή ταυτότητα. Μια άλλη συναφής κατηγορία πρωτοβουλιών αφορά την ενεργό μνήμη. Τα έργα αυτά προσπαθούν να κρατήσουν ζωντανή τη μνήμη των θυμάτων του ναζισμού και του σταλινισμού. Μέσα από τη χρήση δημιουργικών και ελκυστικών μεθόδων διάδρασης και διάδοσης πληροφοριών, όπως το θέατρο, τα παιγνίδια εναλλαγής ρόλων, η συγγραφή ιστοριών και οι διηγήσεις σε βίντεο, τα χρηματοδοτούμενα έργα επιτυγχάνουν τη συμμετοχή της ευρωπαϊκής νεολαίας και προσελκύουν την προσοχή του κοινού. Το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες» βρίσκεται κοντά σε ένα σημαντικό ορόσημο. Ο κύκλος 2007-2013 πλησιάζει στο τέλος του και ένα νέο επταετές πρόγραμμα σχεδιάζεται να αρχίσει το 2014. Με βάση τα μέχρι τώρα αξιοσημείωτα αποτελέσματα, το πρόγραμμα θα συνεχιστεί και θα προσαρμοστεί, ώστε να συμβαδίζει με το πλαίσιο της νέας εποχής. Θα δοθεί μεγαλύτερη έμφαση σε πρωτοβουλίες οι οποίες ενθαρρύνουν τον διάλογο, τον προβληματισμό και τη συνεργασία που βοηθούν τους πολίτες να κατανοήσουν την Ευρωπαϊκή Ένωση. Σκοπός είναι η ενίσχυση της ευρωπαϊκής ιθαγένειας και η ενθάρρυνση της συμμετοχής των πολιτών στο επίπεδο της Ένωσης. Το παρόν φυλλάδιο παρουσιάζει την ιστορία 25 επιλεγμένων έργων, αναδεικνύοντας τα βασικά στοιχεία που ορίζουν την ευρωπαϊκή ιθαγένεια του 21ου αιώνα. 5

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ ΟΙ ΕΥΡΩΠΑΊΟΙ ΠΟΛΊΤΕΣ ΠΑΊΡΝΟΥΝ ΤΟ ΛΌΓΟ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΙΣ ΑΔΕΛΦΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΛΕΩΝ Europe en Scene (Η Ευρώπη στο προσκήνιο) 10 Δημοτικό Συμβούλιο Wicklow, Ιρλανδία Ευρωπαϊκή διάσκεψη εθελοντισμού αδελφοποιημένων πόλεων 12 Πόλη Trogir, Κροατία Ενεργοί πολίτες στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση 14 Ayuntamiento de San Fernando de Henares, Ισπανία ΔΊΚΤΥΑ ΑΔΕΛΦΟΠΟΙΗΜΈΝΩΝ ΠΌΛΕΩΝ Madrid en Red 18 Fundación Voluntarios por Madrid, Ισπανία Χάρτης ευρωπαϊκών αγροτικών κοινοτήτων 20 Δήμος Haaren, Κάτω Χώρες Ευρωπαϊκό δίκτυο για προωθημένες πολιτικές και δράσεις για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας στην Ευρώπη, 22 Skovde, Σουηδία Καθολική ένταξη ατόμων με αναπηρίες και διαφορετικές ικανότητες 24 Πόλη Varpalota,Ουγγαρία ΜΕΤΡΑ ΣΤΗΡΙΞΗΣ: ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΟΜΟΤΙΜΩΝ ΦΟΡΕΩΝ Τι είδους αδελφοποιήσεις και για ποια Ευρώπη 28 Conseil des Communes et des Régions d Europe, Γαλλία Αντιμετώπιση των προκλήσεων της εφαρμογής δικτύων αδελφοποιημένων πόλεων 30 Δίκτυο Σουηδία Emilia Romagna, Ιταλία ΣΧΕΔΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ Micronomics 34 VZW City Mine, Βέλγιο Το δίκτυο Euromed για τον πολιτισμό 36 Association pour le Développement culturel européen et international, Γαλλία Ιστορίες μιας εφικτής Ευρώπης 38 Universita popolare di Roma, Ιταλία Η Ευρώπη των απλών πολιτών για ευημερία σε τοπικό επίπεδοg Open Society Institute, Ουγγαρία 40 6

Η ΚΟΙΝΩΝΊΑ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΏΝ ΣΕ ΔΡΆΣΗ Κύματα νομιμότητας, κύματα ιθαγένειας 44 Fondazione Giovanni e Francesca Falcone, Ιταλία Η γενιά του 89 46 Romanian Cultural Institute, Ρουμανία City Lab 48 Associazione Ilaria Alpi, Ιταλία Ενεργοί πολίτες στη θέση του οδηγού: ηγέτες για την Ευρώπη του 21ου αιώνα 50 EUCLID, Ηνωμένο Βασίλειο Ταξίδι κοινωνικής συνεστίασης 52 National Institute for Social Integration, Λιθουανία Περιήγηση με λεωφορείο με τους προβολείς στραμμένους επάνω στα δικαιώματα 54 OBESSU Organising Bureau of European School Student Unions, Βέλγιο Οι Γυναίκες και η Ευρώπη και Πρωτοβουλία Πολιτών 56 Fondation Robert Schuman, Γαλλία ΜΝΉΜΗ Το κονβόι 60 MEDIEL, Βέλγιο Οι Δίκαιοι ενάντια σε κάθε μορφή ολοκληρωτισμού 62 Comitato per la foresta mondiale dei Giusti, Ιταλία Έργο «Κρόκος» 64 Holocaust Educational Trust (HETI), Ιρλανδία Futurama 66 OPONA o.p.s., Τσεχική Δημοκρατία Η αίσθηση της ιστορίας μας ενεργοποιεί το αίσθημα ευθύνης των Ευρωπαίων 68 SAVES Pazinimo ir realizavimo studija, Λιθουανία 7

ΟΙ EUROPEAN ΕΥΡΩΠΑΊΟΙ CITIZENS ΠΟΛΊΤΕΣ ΠΑΊΡΝΟΥΝ TAKE THE ΤΟ FLOOR ΛΌΓΟ ΣΥΝΕΔΡΙΑΣΕΙΣ ΑΔΕΛΦΟΠΟΙΗΣΗΣ ΠΟΛΕΩΝ

Η ΕΥΡΏΠΗ ΕΊΝΑΙ Η ΣΚΗΝΉ ΚΙ ΕΜΕΊΣ ΟΙ ΗΘΟΠΟΙΟΊ Οι αδελφοποιημένες πόλεις μοιράζονται την κληρονομιά τους μέσα από ένα ετήσιο πολυπολιτισμικό φεστιβάλ Γνωστή ως «Ο κήπος της Ιρλανδίας», η κομητεία Wicklow είναι ένας πραγματικός θησαυρός φυσικού τοπίου της χώρας με τους υπέροχους λόφους και τα βουνά της, τις μεγάλες παραλίες με άμμο, τα ποτάμια και τις λίμνες της. Όμως η ομορφιά του φυσικού τοπίου είναι μία μόνο από τις πολλές εκπλήξεις που έχει να επιδείξει αυτό το μέρος της Ιρλανδίας. Χάρη στη συμμετοχή ενός πολύ ενεργού δικτύου αδελφοποιημένων πόλεων, η πόλη Wicklow έχει γίνει κέντρο πολυπολιτισμικών εκδηλώσεων. Τον Ιούλιο του 2011 επιλέχθηκε να φιλοξενήσει το φεστιβάλ «Europe en Scene». Το Europe en Scene είναι ένα κοινό έργο που εκπονήθηκε από οκτώ πόλεις με σκοπό να μοιραστούν την πολιτιστική κληρονομιά τους και να συσφίξουν τις σχέσεις ανάμεσα σε Τίτλος έργου: Europe en Scène 2011 Οργανωτής: Δημοτικό Συμβούλιο Wicklow Town (Ιρλανδία) Συνεργαζόμενες χώρες: Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, Ρουμανία, Ιταλία Διάρκεια: 01/06/2011 20/03/2012 Χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες»: 9 000 ευρωπαίους πολίτες από διαφορετικά πλαίσια. Οι πόλεις Wicklow Town, Montigny le Brettoneux (Γαλλία), Tirgu Mures (Ρουμανία), Kierspe (Γερμανία), Denton (Ηνωμένο Βασίλειο), Marostica (Ιταλία), San Fernando (Ισπανία) και Eichenzell (Γερμανία) αποφάσισαν να αποδείξουν ότι, ανεξάρτητα από τον τόπο γέννησης του καθενός, όλοι οι άνθρωποι έχουν παρόμοια ιδεώδη, αξίες, προβλήματα και στόχους. Κάτω από τον λαμπερό ήλιο του Ιουλίου, το Wicklow υποδέχτηκε ένα ζωντανό πλήθος νέων που επιθυμούσαν να λάβουν μέρος στις εκδηλώσεις. Κάτοικοι της περιοχής όλων των ηλικιών προσκλήθηκαν να πάρουν μέρος και πολλές οικογένειες φιλοξένησαν τους επισκέπτες στα σπίτια τους, μετατρέποντας την εκδήλωση σε μια ζεστή και προσωπική εμπειρία. Πολλοί κάτοικοι της πόλης προσφέρθηκαν να κάνουν περιήγηση σε αξιοθέατα και εκδρομές, ενώ ντόπιοι μουσικοί, καλλιτέχνες και αθλητές έκαναν διασκεδαστικές επιδείξεις των ικανοτήτων τους. Ημερήσια εργαστήρια με θέμα τη μουσική, τον χορό και το θέατρο έγιναν πραγματικά χωνευτήρια πολιτισμού. Οι ατομικές και συλλογικές δουλειές που παρουσιάστηκαν είχαν ενσωματωμένες τις καλλιτεχνικές παραδόσεις όλων των περιοχών που συμμετείχαν. Στο τέλος του φεστιβάλ που διήρκεσε μία εβδομάδα, οι συμμετέχοντες γύρισαν στις πόλεις τους έχοντας στο νου τους μία σκέψη: αυτό που μας ενώνει είναι πιο δυνατό από κάθε τι που μας χωρίζει. Μια σκέψη και ένα πλατύ χαμόγελο. 10

Η εκδήλωση αυτή ήταν μια άριστη ευκαιρία συμμετοχής όλων των κατοίκων της περιοχής, διαφορετικών ηλικιών, με την προσφορά εθελοντικών υπηρεσιών, την οργάνωση ξεναγήσεων σε αξιοθέατα, εκδρομών και επιδείξεων από ντόπιους μουσικούς, καλλιτέχνες και αθλητές. Η εκδήλωση είχε τεράστια επιτυχία. Όλοι αποκομίσαμε μεγαλύτερη γνώση της κληρονομιάς της χώρας που μας υποδέχτηκε και της ευρωπαϊκής πολιτιστικής πολυμορφίας. Συνειδητοποιήσαμε πώς μπορεί ο εθελοντισμός να έχει τόσο σημαντικό ρόλο στις τοπικές κοινωνίες. Χάρη στο Europe en Scene, είχα την ευκαιρία να συναντήσω νέους ανθρώπους από όλο τον κόσμο. Πραγματικά ευχαριστήθηκα τις επισκέψεις στα πολιτιστικά αξιοθέατα, έκανα νέους φίλους και πήρα μέρος στα εργαστήρια. Μαρτυρίες Αντίκτυπος Το φεστιβάλ δείχνει ότι οι πολιτιστικές πρωτοβουλίες, σε συνδυασμό με τη θερμή συμμετοχή του τοπικού πληθυσμού, μπορούν να διευκολύνουν τον διάλογο ανάμεσα σε κοινότητες που τους χωρίζουν μεγάλες γεωγραφικές αποστάσεις. Το έργο Europe en Scene δίνει στους επισκέπτες τη δυνατότητα να μάθουν περισσότερα για την ιστορία, τον πολιτισμό και το φυσικό περιβάλλον της πόλης που τους υποδέχεται και ενθαρρύνει τον τοπικό τουρισμό. Προσφέρει ακόμα μια νέα ματιά στην πραγματική σημασία της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης και μας κάνει να αντιληφθούμε καλύτερα πόσο επηρεάζει τις ζωές μας η Ευρωπαϊκή Ένωση. http://www.wicklow.ie/apps/wicklowbeta/towncouncils/europeenscene.aspx http://www.wicklowtowntwinning.com/europe.html 11

ΕΘΕΛΟΝΤΙΚΉ ΔΡΆΣΗ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΥΡΏΠΗ Η σημασία οκτώ αδελφοποιημένων πόλεων Με τα λόγια της διάσημης καλλιτέχνιδας Marjorie Moore, ο εθελοντισμός είναι η ύψιστη μορφή άσκησης δημοκρατίας. «Ψηφίζεις στις εκλογές μία φορά τον χρόνο αλλά, αν είσαι εθελοντής, ψηφίζεις κάθε μέρα σε τι είδους κοινωνία θέλεις να ζεις». Το 2011, «Ευρωπαϊκό έτος εθελοντισμού» πρόσφερε την άριστη ευκαιρία να τονιστεί η επίπτωση που έχει αυτή η πρακτική τόσο σε προσωπικό όσο και σε κοινωνικό επίπεδο. Αυτό συνέβη με την «Ευρωπαϊκή Διάσκεψη εθελοντισμού αδελφοποιημένων πόλεων (EUR-Vol)». Στα τέλη Μαΐου του 2011, η πόλη Trogir της Κροατίας υποδέχτηκε αντιπροσωπείες από τις αδελφές πόλεις Hajduboszormeny (HU), Veterstetten (D), Porto San Elpidio (IT), Πράγα (CZ), Βουδαπέστη (HU), Montesilvano (IT) και Slupca (PL). Σκοπός των τετραήμερων Τίτλος έργου: Twin Towns European Volunteering conference- EUR-VOL Οργανωτής: Πόλη Trogir (Κροατία) Συνεργαζόμενες χώρες: Ουγγαρία, Γερμανία, Ιταλία, Τσεχική Δημοκρατία, Ιταλία, Πολωνία Διάρκεια: 27/05/2011 30/05/2011 Χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες»: 21.697 εκδηλώσεων με θέμα την αξία της εθελοντικής δράσης ήταν η εξεύρεση τρόπων να αυξηθούν η εγρήγορση του κοινού, η συμμετοχή και η κατανόηση της κοινωνικής συνεισφοράς των οργανώσεων εθελοντών. Διάφορα εργαστήρια, διαλέξεις και παρουσιάσεις έδωσαν στους συμμετέχοντες την ευκαιρία να συζητήσουν κρίσιμα θέματα σχετικά με την οργάνωση και τη διαχείριση πρωτοβουλιών εθελοντισμού. Οι πιο συνηθισμένες προκλήσεις που αντιμετώπισαν οι συντονιστές ήταν οι προκαταλήψεις, η έλλειψη σωστής διάδοσης πληροφοριών και η αποφυγή ανάληψης ευθυνών. Αυτό λειτούργησε σαν αφετηρία για να επεξεργαστούν οι συμμετέχοντες λύσεις ώστε να ξεπεραστούν αυτά τα εμπόδια. Η διάσκεψη άνοιξε το δρόμο για τη δημιουργία νέων δικτύων συνεργασίας και τον προγραμματισμό μελλοντικών κοινών δράσεων: κατασκηνώσεις φιλοξενίας σπουδαστών για εκμάθηση γλώσσας με τη βοήθεια εθελοντών καθηγητών, περιβαλλοντικά έργα, εκθέσεις τέχνης, κοινά ηλεκτρονικά φόρουμ, αθλητισμός, μουσική και τέχνες. Επιπλέον, συζητήθηκαν πρακτικά ζητήματα σε σχέση με τη διαχείριση έργων εθελοντισμού, που επιτρέπουν στους συμμετέχοντες να ανταλλάσσουν τις εμπειρίες τους και να βελτιώνουν τις δεξιότητες και τις γνώσεις τους. Το έργο διαμόρφωσε ένα περιβάλλον που μπορεί να αναπτύξει την εθελοντική δράση στην ΕΕ, να συμβάλει στην ενδυνάμωση των οργανώσεων εθελοντών και τη βελτίωση της ποιότητας των συναφών υπηρεσιών. 12

Η επιτυχής ολοκλήρωση αυτού του έργου δεν θα ήταν δυνατή χωρίς τη στήριξη του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες». Η πρωτοβουλία αυτή αποτέλεσε χρήσιμη εμπειρία και ενίσχυσε τη βούληση των πόλεων που συμμετέχουν να συνεργαστούν στον τομέα του εθελοντισμού. Η συμμετοχή σε αυτό το έργο ήταν μια ευπρόσδεκτη εμπειρία για μένα και την ένωσή μου (μη κερδοσκοπική εθελοντική ένωση που εργάζεται με άτομα με αναπηρίες). Όλες οι δραστηριότητες του έργου υλοποιήθηκαν με επιτυχία και μας βοήθησαν να ανταλλάξουμε γνώσεις και πρακτικές με άλλες πόλεις στον τομέα του εθελοντισμού. Πραγματοποιήσαμε επίσης καλές επαφές και με άλλες πόλεις και ενώσεις σε αυτόν τον τομέα, γεγονός πολύ χρήσιμο για εμάς. Μαρτυρίες Αντίκτυπος Η διάσκεψη «EUR- Vol» ενθάρρυνε περισσότερους από 250 συμμετέχοντες, περιλαμβανομένων και ατόμων με αναπηρίες και ανέργων, να κάνουν το ποιοτικό άλμα για τους εαυτούς τους και για την κοινωνία. Στο τέλος της διάσκεψης, εκπρόσωποι από τις συμμετέχουσες πόλεις υπέγραψαν επίσημα μνημόνια συνεργασίας. Καθεμία από τις πόλεις δημιούργησε σημείο παροχής πληροφοριών που θα αποτελεί σημείο επαφής ανάμεσα στις τοπικές εθελοντικές οργανώσεις. Αυτό χρησιμεύει ως δίκτυο για τη μελλοντική ανταλλαγή ορθών πρακτικών εθελοντισμού, εμπειριών και διαπολιτισμικής συνεργασίας ανάμεσα στις συμμετέχουσες πόλεις και τους ευρωπαίους πολίτες γενικά. http://trogirportal.info/trogir/hrvatska/european-volunteering-conference-u-trogiru-krajem-svibnja 13

Ο ΚΆΘΕ ΕΥΡΩΠΑΊΟΣ ΜΕΤΡΆΕΙ Συνεύρεση μικρών πόλεων για να συζητήσουν για μεγάλα θέματα και να γιορτάσουν την πολυμορφία Μετανάστευση: μια λέξη που μπορεί να προκαλέσει έκφραση δυσαρέσκειας στα πρόσωπα των περισσότερων ευρωπαίων, ιδίως σε περιόδους οικονομικής ανασφάλειας. Τα οφέλη που μπορούν να φέρουν μαζί τους άνθρωποι από ξένες χώρες και πολιτισμούς για νέες ιδέες, διαφορετικές προοπτικές για την επίλυση προβλημάτων και, γενικά, πολιτισμικό πλούτο εξανεμίζονται γρήγορα και το φαινόμενο αντιμετωπίζεται συνολικά από αρνητική σκοπιά. Γιατί όμως συμβαίνει έτσι; Το έργο «Ενεργοί πολίτες στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση», που τέθηκε σε εφαρμογή από τον ισπανικό δήμο San Fermando de Heneres σε συνεργασία με τις δύο αδελφές ρουμανικές πόλεις Vaslui και Campia Turzii, έθεσε αυτό το ερώτημα μαζί με άλλα Τίτλος έργου: Active citizens in the European integration Οργανωτής: Ayuntamiento de San Fernando de Henares (Ισπανία) Συνεργαζόμενη χώρα: Ρουμανία Διάρκεια: 1/02/2011 01/07/ 2011 Χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες»: 6392 που συνδέονται με τη μετανάστευση, την κοινωνική πρόνοια, τα δικαιώματα των γυναικών και τον ρόλο των νέων και των ηλικιωμένων στην κοινωνία. Σήμερα, οι Ρουμάνοι αποτελούν, με ποσοστό 14%, μία από τις μεγαλύτερες ομάδες μεταναστών στην Ισπανία. Στο ποσοστό αυτό περιλαμβάνονται και πολλοί Ρουμάνοι οι οποίοι γεννήθηκαν στην Ισπανία, που όμως μερικές φορές δυσκολεύονται να ενσωματωθούν στην τοπική κοινωνία χωρίς να αισθάνονται διακρίσεις σε βάρος τους. Σκοπός του έργου είναι να διευκολύνει την ένταξη και την κατανόηση αυτής της ομάδας και, γενικά, των μεταναστών, βοηθώντας τους να γίνουν πιο ενεργά μέλη της ισπανικής κοινωνίας. Ένα πρώτο βήμα προς αυτή την κατεύθυνση έγινε μέσα από μια σειρά συναντήσεων που οργανώθηκαν από ένα μεγάλο φάσμα πολιτών και διαφόρων θεσμικών παραγόντων, έτσι ώστε να υπάρξει η μεγαλύτερη δυνατή ανταλλαγή γνωμών. Η ιδέα ήταν να δημιουργηθεί ένα ανοικτό περιβάλλον που θα μπορούσε να ενθαρρύνει τους συμμετέχοντες να αναπτύξουν το αίσθημα ότι ανήκουν στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ώστε να συζητήσουν για θέματα κοινού κοινωνικού ενδιαφέροντος. Μέσα από φόρουμ ηλεκτρονικής ανταλλαγής απόψεων, οι πολίτες μπόρεσαν να διατυπώσουν απόψεις για το πώς θα μειωθεί το χάσμα ανάμεσα στους δημοτικούς οργανισμούς και τους πολίτες. Την 9η Μαΐου (ημέρα της Ευρώπης) οι φωνές τους ακούστηκαν και πάλι σε μια διεθνή διάσκεψη που πραγματοποιήθηκε στο San Fernando de Heneres. Οι συστάσεις που συγκεντρώθηκαν κοινοποιήθηκαν στα δημοτικά συμβούλια των αδελφοποιημένων πόλεων. Η πρωτοβουλία σημείωσε επιτυχία από την άποψη ότι ενθάρρυνε την ενεργό συμμετοχή πολιτών στην οικοδόμηση μιας ενωμένης Ευρώπης, βασισμένης στη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, ανοικτής στον κόσμο και πλούσιας από την πολιτισμική πολυμορφία. Τα ζητήματα που έθεσε παρέμειναν ανοικτά και το έργο μπορεί να αποτελέσει έμπνευση και για άλλους οργανισμούς καταπολέμησης των διακρίσεων στην Ευρώπη και τον κόσμο. 14

Η πρωτοβουλία αυτή ήταν συνέχεια του έργου Todos Europeos (Είμαστε όλοι Ευρωπαίοι). Αποσκοπούσε στην καλύτερη κατανόηση της δημογραφικής κατάστασης, που χαρακτηρίζεται από τη συνύπαρξη διαφορετικών εθνοτήτων. Η υλοποίηση αυτού του έργου του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» μας έδωσε τη δυνατότητα να εργαστούμε σκληρότερα για την οικοδόμηση μιας κοινής ταυτότητας: της ευρωπαϊκής ταυτότητας. Η μέθοδός μας βασίστηκε τόσο σε κοινές αντιλήψεις όσο και στον σεβασμό της πολιτισμικής πολυμορφίας. Έχουν αναληφθεί διάφορες δράσεις για τη συμμετοχή ομάδων πολιτών που βρίσκονται στην πλέον δυσχερή θέση. Με αυτά τα μέσα, ενημερώθηκαν για το περιεχόμενο των πολιτικών της ΕΕ που μπορούν να συμβάλουν στην ελάφρυνση των κοινωνικών δυσκολιών τους. Μαρτυρίες Συμμετέχοντας σε αυτό το έργο της Ευρώπης για τους πολίτες πήρα μέρος σε έναν διάλογο με μεγάλο ενδιαφέρον. Η ανταλλαγή προσωπικών εμπειριών για θέματα κοινού ενδιαφέροντος διεύρυνε τους ορίζοντές μου σε σχέση με την πολιτισμική πολυμορφία. Αντίκτυπος Η άμεση συμμετοχή των ανθρώπων και ο ανοικτός διάλογος με τους θεσμοθετημένους φορείς ήταν ένα αποτελεσματικό μέσο για την ένταξη στη δημοκρατική κοινωνία και την προάσπιση της πολιτισμικής και γλωσσικής πολυμορφίας. Η δημιουργία ενός εικονικού χώρου (με την ονομασία «Todos europeos»), που περιλαμβάνει φόρουμ ηλεκτρονικής ανταλλαγής απόψεων, έδωσε στους συμμετέχοντες και στο ευρύ κοινό βήμα στο οποίο μπόρεσαν να πάρουν μέρος σε έναν διεθνικό διάλογο για όλα τα θέματα που αφορούν την ολοκλήρωση και την ΕΕ. Πολυάριθμες δημοσιεύσεις ενημερωτικών φυλλαδίων και τευχών προσέδωσαν στο όλο έργο μεγαλύτερη προβολή και ευρύτερη κοινωνική απήχηση. http://www.ayto-sanfernando.com/ http://www.wix.com/europaenred/uee 15

ΔΙΚTΥΑ ΑΔΕΛΦΟΠΟΙΗΜΕΝΩΝ ΠΟΛΕΩΝ

ΤΙ ΣΗΜΑΊΝΕΙ ΕΘΕΛΟΝΤΙΣΜΌΣ ΓΙΑ ΈΝΑΝ ΕΥΡΩΠΑΊΟ? Σύγκριση των εθελοντικών δραστηριοτήτων σε διάφορες χώρες Σε καιρούς οικονομικής δυσπραγίας, σε αντίθεση με όσα μπορεί να σκεφτόμαστε, δεν είμαστε μόνο αντιμέτωποι με την καταστροφή και τον ζόφο. Συχνά, μέσα από τις χαραμάδες περνούν ακτίνες ελπίδας. Αυτό φαίνεται σε ανθρώπους που μπορεί ξαφνικά να έχουν πολύ ελεύθερο χρόνο στη διάθεσή τους και χρησιμοποιούν αυτό τον χρόνο για να βοηθήσουν εκείνους που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, με έναν τρόπο που όλοι αντιλαμβανόμαστε ως εθελοντική προσφορά. Ωστόσο, η ιδέα της εθελοντικής προσφοράς δεν περιορίζεται σε δράσεις αυτού του είδους. Πράγματι, για έναν Βρετανό, εθελοντισμός μπορεί να σημαίνει να αφιερώνεις δύο ώρες την εβδομάδας προσφέροντας βοήθεια σε μια φιλανθρωπική οργάνωση, ενώ για έναν Ισπανό θα μπορούσε να σημαίνει τη Τίτλος έργου: Madrid en red Οργανωτής: Fundación Voluntarios por Madrid (Ισπανία) Συνεργαζόμενες χώρες: Πορτογαλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία Διάρκεια: 01/03/2011 28/02/2013 Χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες»: 52.038,60 (είναι σε εξέλιξη) διοργάνωση διάσκεψης μιας εθνικής ΜΚΟ. Αναγνωρίζεται, ωστόσο, η αφοσίωση των ανθρώπων που συμμετέχουν, διότι θυσιάζουν τον ελεύθερο χρόνο τους προς όφελος άλλων. Για το έργο «Madrid en Red», συγκεντρώθηκαν τοπικά συμβούλια και οργανώσεις από την Ισπανία, την Πορτογαλία, τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο για να ανταλλάξουν εμπειρίες εθελοντικής προσφοράς, αλλά και για να συσφίξουν τις σχέσεις τους. Οργανώθηκαν τέσσερις εκδηλώσεις σε τρεις χώρες, καθεμία από τις οποίες αφορούσε διαφορετικό θέμα, από τον τρόπο με τον οποίο η οικονομική κρίση επηρεάζει τον εθελοντισμό μέχρι τη σημασία των κοινωνικών δικτύων για τη διάδοση του μηνύματος των δραστηριοτήτων εθελοντισμού. Στις εκδηλώσεις συμμετείχαν και εκπρόσωποι περισσότερων από 100 ΜΚΟ καθώς και περισσότεροι από 500 εθελοντές και σπουδαστές από όλη την Ευρώπη. Όλοι όσοι συμμετείχαν στις εκδηλώσεις πιστεύουν ότι το σημαντικότερο όφελος που αποκόμισαν από αυτές ήταν το ότι τους δόθηκε η ευκαιρία να συναντηθούν με ανθρώπους από διαφορετικές ευρωπαϊκές πόλεις οι οποίοι ενδιαφέρονται για τα θέματα που άπτονται της ευρωπαϊκής ιθαγένειας. 18

Είναι η πρώτη φορά που συμμετέχουμε σε ένα ευρωπαϊκό έργο και είμαστε ευτυχείς που μας δόθηκε αυτή η ευκαιρία. Μπορούμε να ανταλλάξουμε εμπειρίες απευθείας για τις τρέχουσες εξελίξεις στον τομέα του εθελοντισμού σε τρεις ευρωπαϊκές χώρες. Με τον τρόπο αυτό διαπιστώσαμε ότι η κοινωνία των πολιτών στην Ευρώπη διαθέτει μια πολύ ζωντανή υποδομή σε πολλές χώρες. Ήταν πολύ θετική η συμμετοχή φοιτητών και εκπαιδευτικού προσωπικού σε αυτές τις συναντήσεις για τη διάδοση ιδεών και εμπειριών με διάφορους τρόπους. Ήταν τιμή μας να πάρουμε μέρος στο έργο «Madrid en Red». Οι συζητήσεις εμπλουτίστηκαν από την πολυμορφία των εμπειριών και ιδεών που προέρχονταν από διαφορετικούς φορείς εθελοντισμού. Μαρτυρίες Αντίκτυπος Περισσότεροι από 500 συμμετέχοντες μπόρεσαν να κατανοήσουν πληρέστερα τις πρακτικές εθελοντισμού των ευρωπαίων ομολόγων τους. Επιπλέον, μπόρεσαν να συναντηθούν και να ανταλλάξουν απόψεις για ένα πολύ ευρύτερο φάσμα θεμάτων. Οι δραστηριότητες αυτές οδήγησαν στη δημιουργία νέων δικτύων εθελοντών και αναβάθμισαν τη συνεργασία και την αμοιβαία κατανόηση ανάμεσα σε ήδη υφιστάμενα δίκτυα. Η κάλυψη από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης βοήθησε στο να έχει το έργο μεγαλύτερο αντίκτυπο και πρόβαλε τα συμπεράσματα και τις ιδέες σε ένα ευρύτερο κοινό. Ως μία από τις μεγαλύτερες επιτυχίες του έργου θεωρήθηκε η αφοσίωση της οργάνωσης που είναι υπεύθυνη για την υλοποίησή του, η «Fundación Voluntarios por Madrid», ιδίως όσον αφορά τη διάδοση πληροφοριών για το έργο της στο ευρύτερο κοινό. Τα δίκτυα εθελοντών που δημιουργήθηκαν στο πλαίσιο του έργου συνεχίζουν να στηρίζουν αμοιβαία το έργο τους μέσω ενός ιστολογίου και ενός ιστότοπου. http://www.voluntariospormadrid.org http://www.voluntariospormadrid.org/sensibilizacin_madrid_en_red_ejemplo_ue/ seccion=215&idioma=es_es&id=2012103011380001&activo=12.do 19

ΚΑΛΩΣΟΡΊΣΑΤΕ ΣΤΟ ΠΑΓΚΌΣΜΙΟ ΧΩΡΙΌ ΕΕ! 27 κοινότητες ενώνουν τις προσπάθειές τους για τη δημιουργία ενός πολύχρωμου ευρωπαϊκού δικτύου χωριών Η φιλία χτίζεται γύρω από το τραπέζι της κουζίνας. Καμία βαρυσήμαντη δήλωση, επίσημη δέσμευση ή συνεδρίαση δεν μπορεί να πετύχει αυτό που μπορεί να πετύχει η απλή συνήθεια να υποδεχόμαστε κάποιον στο σπίτι μας. Αυτή είναι μία από τις θεμελιώδεις αρχές που ενώνουν τα 27 χωριά τα οποία απαρτίζουν τον χάρτη των ευρωπαϊκών αγροτικών κοινοτήτων. Από το 1989, κάτοικοι μικρών χωριών, ενός από κάθε κράτος μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συγκεντρώνονται σε ετήσιες συναθροίσεις. Τα χωριά που είναι μέλη του δικτύου οργανώνουν εκ περιτροπής τις διάφορες πολιτιστικές και κοινωνικές εκδηλώσεις. Κάθε φορά, οι φιλοξενούμενοι φιλοξενούνται στα σπίτια των κατοίκων και γίνονται μια μεγάλη διεθνής οικογένεια. Τίτλος έργου: Charter of European Rural Communities Οργανωτής: Δήμος του Haaren (Κάτω Χώρες) Συνεργαζόμενες χώρες: τα άλλα 26 κράτη μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης Διάρκεια: 01/12/2008 30/11/2010 Χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες»: 128.878,29 Το 2009 και το 2010 πραγματοποιήθηκαν πολλές κοινωνικές συναθροίσεις με θέμα τη δυνατότητα επιβίωσης στις ευρωπαϊκές αγροτικές κοινότητες. Από την Ελλάδα μέχρι τη Φινλανδία και από την Ιρλανδία μέχρι τη Ρουμανία, κάθε χωριό συνεισέφερε στις διαπολιτισμικές ανταλλαγές φέρνοντας τοπικό άρωμα, ενισχύοντας τους δεσμούς ανάμεσα σε κοινότητες και αναπτύσσοντας νέες κοινές δραστηριότητες. Την άνοιξη του 2009 πραγματοποιήθηκαν εργαστήρια για νέους. Οι νέοι είχαν την ευκαιρία να συζητήσουν για το μέλλον του Χάρτη και το μέλλον της Ευρώπης και τις αξίες της. Το καλοκαίρι πραγματοποιήθηκαν συναντήσεις πολιτών στις οποίες οι νέοι συζήτησαν τα θέματα της εκπαίδευσης και της ένταξης νέων με αναπηρίες στη ζωή του χωριού. Δραστηριότητα υπήρξε και τις πιο κρύες εποχές του χρόνου, όπου το κύριο βάρος δόθηκε στο θέμα της ευζωίας των ηλικιωμένων που ζουν σε αγροτικές κοινότητες και στην έννοια της δημοκρατίας. Οι συναντήσεις αυτές αποτέλεσαν το ιδανικό έδαφος για τη δημιουργία νέων ιδεών και σχεδίων. Ενίσχυσαν τον πολυμερή διάλογο και την ανταλλαγή εμπειριών πέρα από πολιτισμικά και γεωγραφικά όρια. 20

Το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες» έδωσε μεγάλη στήριξη στην επίτευξη των στόχων μας: προώθηση της αμοιβαίας αναγνώρισης σε όλους τους πιθανούς τομείς ανάμεσα στους κατοίκους των χωριών μας και προσέγγιση της Ευρώπης με τους πολίτες. Με αυτό τον τρόπο οι συντελεστές του Χάρτη ελπίζουν να συμβάλει, ο καθένας με τις δυνάμεις του, στην υλοποίηση της Ευρώπης. Συνεύρεση ανθρώπων και πολιτισμών από ολόκληρη την Ευρώπη, που διασκεδάζουν μαζί, συζητούν σοβαρά θέματα και δημιουργούν πολλούς νέους φίλους: αυτή είναι η δύναμη του χάρτη των ευρωπαϊκών αγροτικών κοινοτήτων! Μαρτυρίες Αντίκτυπος Υπήρξε ενθουσιώδης ανταπόκριση από τα 27 μέλη του Χάρτη στις 10 σημαντικές εκδηλώσεις που οργανώθηκαν το 2009 και το 2010. Τα θέματα της συζήτησης είχαν μεγάλη σημασία για τις ευρωπαϊκές αγροτικές κοινότητες και είχαν σημαντικά αποτελέσματα (εκδόσεις, οδηγίες, συστάσεις κλπ.) που στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν από τα κοινοτικά συμβούλια των χωριών. Η βιώσιμη συνεργασία ανάμεσα στα μέλη του δικτύου έχει εξασφαλιστεί για πολλά έτη, διότι έχουν ήδη τεθεί τα θεμέλια για αρκετά μελλοντικά έργα. http://www.europeancharter.eu/archive/multiannualproject.htm 21

ΕΊΜΑΙ ΝΈΟΣ 70 ΕΤΏΝ! Βοηθώντας τους ανθρώπους να διατηρήσουν την αυτονομία τους και την ενεργητικότητά τους όσο μεγαλώνουν Οι Ευρωπαίοι που γεννιούνται σήμερα εκτιμάται ότι θα ζήσουν περίπου 10 χρόνια περισσότερο από τους συμπατριώτες τους που γεννήθηκαν πριν από 50 χρόνια. Οι καλύτερες συνθήκες διαβίωσης και η βελτίωση των συστημάτων υγείας στην Ευρώπη είχαν ως αποτέλεσμα να αυξάνεται συνεχώς το προσδόκιμο ζωής. Τη στιγμή που ένας στους πέντε Ευρωπαίους διανύει ήδη την έκτη δεκαετία της ζωής του, ίσως πρέπει να μας κάνει να ξανασκεφτούμε τι σημαίνει για μας «μεγάλη ηλικία». Αυτό ακριβώς κάνει το «Ευρωπαϊκό δίκτυο για μελλοντικές πολιτικές και δράσεις για άτομα μεγαλύτερης ηλικίας στην Ευρώπη». Το έργο αυτό, που διευθύνεται και συντονίζεται στην περιοχή Skovde της Σουηδίας, αποσκοπεί στη δημιουργία Τίτλος έργου: European network on forward policies and actions for the seniors in Europe Οργανωτής: Δήμος Skovde (Σουηδία) Συνεργαζόμενες χώρες: Γερμανία, Γαλλία, Ιταλία Διάρκεια: 15/09/2009 2/12/2011 Χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες»: 73.959,95 μακροχρόνιων διακρατικών δικτύων συνεργασίας, με στόχο να θίγεται και να συζητιέται το ζήτημα της ανάγκης για νέες πολιτικές και υπηρεσίες στις συνεργαζόμενες χώρες Γερμανία, Γαλλία και Ιταλία. Η ενδυνάμωση και ενεργός συμμετοχή των πολιτών στα κοινά, το ζήτημα της στέγης, οι υπηρεσίες και οι λύσεις ΤΠΕ, ο ελεύθερος χρόνος και η κοινωνική δέσμευση ήταν ορισμένα από τα βασικά θέματα που συζητήθηκαν στις έξι εκδηλώσεις που οργανώθηκαν, μία για κάθε συμμετέχουσα κοινότητα. Συμμετέχοντες μεγαλύτερης ηλικίας και το ευρύ κοινό μπόρεσαν να ανταλλάξουν εμπειρίες και γνώσεις για βασικά θέματα που απαιτούν ένα νέο τρόπο χάραξης πολιτικής. Κατά τη διάρκεια υλοποίησης του έργου δόθηκε νέο περιεχόμενο στη βασική έννοια του «ενεργού ηλικιωμένου». Οι συμμετέχοντες συμφώνησαν ότι δεν θα πρέπει να λαμβάνεται υπόψη μόνο η ικανότητα να είναι κάποιος σωματικά δραστήριος, αλλά και η συνέχιση της συμμετοχής των ηλικιωμένων σε κοινωνικές, οικονομικές, πολιτιστικές, πνευματικές υποθέσεις και θέματα της κοινωνίας των πολιτών. Το έργο επισήμανε ότι οι μελλοντικές προτάσεις πολιτικής που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση των αναγκών των ηλικιωμένων πολιτών θα πρέπει να εστιάζονται στο να αυξηθεί η επιρροή και η ευθύνη τους σε διαδικασίες λήψης αποφάσεων που επηρεάζουν την καθημερινή ζωή τους. Η πρωτοβουλία αποσκοπούσε επίσης στη διαφοροποίηση των δημόσιων και ιδιωτικών υπηρεσιών (και προϊόντων) για τους ηλικιωμένους, επιτρέποντάς τους να συμμετέχουν σε ευρύτερο φάσμα δραστηριοτήτων. Κάθε μέτρο που μπορεί να ληφθεί προς αυτή την κατεύθυνση κάνει την «γηραιά ήπειρο» να αισθάνεται νεότερη από ποτέ! 22

Η χρηματοδότηση μας έδωσε τη δυνατότητα να εξασφαλίσουμε τη συμμετοχή ανθρώπων που γνωρίζουν το θέμα και τον τομέα τόσο από το εσωτερικό της διοίκησης όσο και από τον κοινωνικό τομέα, ΜΚΟ και τους ίδιους τους ηλικιωμένους. Έτσι, πέρα από την οικοδόμηση ενός γόνιμου ευρωπαϊκού δικτύου, μπορέσαμε να βελτιώσουμε τη συνεργασία σε τοπικό επίπεδο, δημιουργώντας νέες συνδέσεις και ένα περιφερειακό δίκτυο. Μαρτυρίες Το έργο επηρεάζει την εργασία μου και τις δραστηριότητες στον δήμο Norrkoping από κάθε άποψη: νέες γνώσεις, ανταλλαγή εμπειριών, προώθηση καινοτομιών συγκριτικής αξιολόγησης, δημιουργία νέων συμμαχιών για νέα έργα ή νέες εφαρμογές. Επιπλέον, η συμμετοχή αποδεικνύει την ανάγκη να μάθουμε πολύ περισσότερα άλλα πράγματα που συνδέονται με τα άτομα ηλικίας άνω των 60 ετών στις χώρες των ευρωπαίων εταίρων μας και να συνεργαστούμε στο μέλλον. Το έργο πρότεινε έναν νέο τρόπο θεώρησης του ζητήματος των ηλικιωμένων, με τη βοήθεια της σύγκρισης των διαφορετικών ευρωπαϊκών εμπειριών. Ήταν πραγματικά χρήσιμο για την καθημερινή εργασία μου με τους ηλικιωμένους και, πάνω από όλα, με τους φορείς παροχής υπηρεσιών φροντίδας. Αντίκτυπος Το έργο αυτό έδωσε την ευκαιρία στους συμμετέχοντες δήμους να δημιουργήσουν το απόλυτα αναγκαίο κοινό υπόβαθρο, ανοίγοντας τον δρόμο για την ανάπτυξη μιας συστηματικής προσέγγισης - ενός μακροπρόθεσμου ευρωπαϊκού πλαισίου συνεργασίας. Με τη σειρά του, αυτό το πλαίσιο επιταχύνει την ανταλλαγή ορθών πρακτικών και τη μεταφορά γνώσεων σχετικά με τις τοπικές και εθνικές πολιτικές σε αυτόν τον τομέα. Το έργο ωφελήθηκε από τη συμμετοχή ενός μεγάλου φάσματος φορέων (πανεπιστημίων, ΜΚΟ, οικονομικών παραγόντων και πολιτών). Είχε ικανοποιητική απευθείας κάλυψη στο διαδίκτυο και σταθερή κάλυψη από τα τοπικά έντυπα μέσα. www.skovde.se 23

ΕΝΔΥΝΆΜΩΣΗ ΤΩΝ ΑΤΌΜΩΝ ΜΕ ΑΝΑΠΗ- ΡΊΕΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΏΠΗ Εξεύρεση καινοτόμων τρόπων για τη βελτίωση της καθημερινής ζωής ανθρώπων με αναπηρίες Εκτιμάται ότι περίπου 40 εκατομμύρια άνθρωποι (περίπου το 11% του πληθυσμού της ΕΕ) έχουν κάποια μορφή αναπηρίας. Στη σημερινή Ευρώπη, η ύπαρξη αναπηρίας δεν θα πρέπει να ισοδυναμεί με περιθωριοποίηση. Η ιδέα αυτή αποτελεί τον πυρήνα έργων όπως η «Καθολική ένταξη ατόμων με αναπηρίες και διαφορετικές ικανότητες». Σκοπός του έργου είναι να αποδείξει ότι τα άτομα με αναπηρίες μπορούν να βρουν απασχόληση και, με τον τρόπο αυτό, να ενσωματωθούν καλύτερα στην κοινωνία. Σκοπός αυτού του έργου, που οργανώθηκε κατά τη διάρκεια του «Ευρωπαϊκού έτους για την καταπολέμηση της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού 2010» από την ουγγρική πόλη Varpalota, σε συνεργασία με άλλους τρεις δήμους από τη Τίτλος έργου: Comprehensive integration of disabled and differently ambled people Οργανωτής: City of Varpalota (Ουγγαρία) Συνεργαζόμενες χώρες: Αυστρία, Ιταλία, Ρουμανία Διάρκεια: 1/03/2010 28/02/2011 Χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες»: 32.391,47 Ρουμανία, την Αυστρία και την Ιταλία, ήταν να μειωθεί ο αριθμός των ατόμων που εξαρτώνται από την κοινωνική πρόνοια και να αντιμετωπιστεί το αίσθημα της απόρριψης και αποξένωσης από την κοινωνία που αισθάνονται πολλά άτομα με αναπηρίες και να διευκολύνει την αυτόνομη διαβίωση και εργασία ανθρώπων με αναπηρίες. Η πρόταση αύξησε την εγρήγορση σε εθνικό επίπεδο σε σχέση με τα άτομα με διαφορετικές εργασιακές ικανότητες και τις καθημερινές δυσκολίες τους. Κατά τη διάρκεια της διάσκεψης, κάθε συμμετέχουσα χώρα παρουσίασε το δικό της μοντέλο που λάμβανε υπόψη και τις ιδιαιτερότητες της τοπικής αγοράς εργασίας και το νομικό πλαίσιο. Προτάθηκαν επίσης τρόποι για να βοηθηθούν τα άτομα με αναπηρίες να βελτιώσουν τις ικανότητές τους και να ενταχθούν με τον τρόπο τους στην αγορά εργασίας. Οι συμμετέχοντες πρότειναν έργα κοινωνικής ένταξης, όπως το «κοινωνικό αγρόκτημα», τα οποία θα μπορούσαν να ενθαρρύνουν την ένταξη ατόμων με αναπηρίες σε εργασιακό περιβάλλον μέσα από γεωργικές δραστηριότητες. Συζήτησαν επίσης τη σημασία της αντιμετώπισης των δυσκολιών κινητικότητας και πρόσβασης που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρίες μέσω του ανασχεδιασμού της αρχιτεκτονικής υποδομής. Το έργο ενθάρρυνε τις ανταλλαγές πρακτικών και την αλληλοβοήθεια. Μια συμμετέχουσα οργάνωση εξασφάλισε στέγη για την ομάδα ατόμων με αναπηρία από την Varpalota. Οι ιταλικοί και αυστριακοί φορείς πρόσφεραν ταξίδια σπουδών στους Ούγγρους και Ρουμάνους εμπειρογνώμονες. Οι πόλεις Wolfsberg και Varpalota έκαναν δωρεές σε φιλανθρωπικά ιδρύματα στην Petrosani. Μέσα από αυτές τις δραστηριότητες, το έργο συνέβαλε στην εξεύρεση λύσεων για να βελτιωθεί η ποιότητα ζωής των ατόμων με αναπηρίες στην Ευρώπη. 24

«Το διεθνές έργο «Καθολική ένταξη ατόμων με αναπηρίες και διαφορετικές ικανότητες» που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση μας έδωσε την ευκαιρία να γνωρίσουμε με λεπτομέρεια τα πρότυπα κοινωνικής φροντίδας για τα άτομα με αναπηρίες που έχουν υιοθετήσει οι συνεργαζόμενες χώρες. Οι συνεδριάσεις εμπλούτισαν την εμπειρία μας ως υπευθύνους διαχείρισης και ως πολίτες ατομικά. Πιστεύουμε ότι το έργο αυτό πρέπει να αποτελέσει την απαρχή μιας μακροχρόνιας διεθνούς συνεργασίας που θα εστιάζεται στη δημιουργία ενός ευρωπαϊκού προτύπου αναφοράς με βέλτιστες πρακτικές για την απασχόληση ατόμων με αναπηρίες.». Μαρτυρίες Αντίκτυπος Με τη βοήθεια του έργου, οι συμμετέχοντες γνώρισαν τις πρακτικές άλλων χωρών, ενίσχυσαν τους δεσμούς τους μέσω της αλληλεγγύης και αμοιβαίας προθυμίας να βοηθήσουν. Οι υπεύθυνοι για τη διαμόρφωση πολιτικής είχαν την ευκαιρία να διαπιστώσουν από πρώτο χέρι τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν τα άτομα με αναπηρίες στην καθημερινή ζωή τους. Η διάσκεψη επισήμανε την έναρξη μιας διεθνούς συνεργασίας που θα μπορέσει να προτείνει ενιαίες λύσεις για την ένταξη των ατόμων με αναπηρίες σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Δημοσιοποιήθηκαν ένας δικτυακός τόπος, πολυμέσα DVD και φυλλάδιο και εκδόθηκαν ανακοινώσεις για τα έντυπα μέσα και την τηλεόραση. http://www.varpalota.hu/eupalyazatok/ 25

ΜΕΤΡΑ ΣΤΗΡΙΞΗΣ: ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΕΣ ΟΜΟΤΙΜΩΝ ΦΟΡΕΩΝ

ΠΏΣ ΓΊΝΕΤΑΙ ΜΙΑ ΑΔΕΛΦΟΠΟΊΗΣΗ? Μια ευκαιρία να εξεταστούν οι συνδέσεις ανάμεσα σε ευρωπαϊκές πόλεις Οι διαχωρισμοί βάσει στερεοτύπων ανάμεσα στη Βόρεια και τη Νότια Ευρώπη είναι γνωστοί. Η καθυστερημένη Μεσόγειος, η πειθαρχημένη Γερμανία και η καθώσπρέπει Σουηδία παρουσιάζονται συχνά σαν να απέχουν παρασάγγες ως προς τη στάση τους απέναντι στη ζωή. Για τον λόγο αυτό, το Συμβούλιο Ευρωπαϊκών Δήμων και Περιφερειών σωστά έκρινε ότι η οργάνωση συνεδριάσεων ανάμεσα σε πολίτες πόλεων από όλη την Ευρώπη θα μπορούσαν να είναι επωφελείς. Με αυτό το πνεύμα, οργανώθηκε το έργο «Τι είδους αδελφοποιήσεις και για ποια Ευρώπη;» με μια σειρά συναντήσεων και συζητήσεων σε τρεις διαφορετικές πόλεις χωρών της Βόρειας και Ανατολικής Ευρώπης (Εσθονία), της Κεντρικής και Δυτικής Ευρώπης (Γερμανία) και της Νότιας Ευρώπης (Μάλτα). Οι συναντήσεις αυτές είχαν ένα ευρύ φάσμα Τίτλος έργου: Which twinning for which Europe? Οργανωτής: Council of European Municipalities and Regions (Γαλλία) Συνεργαζόμενες χώρες: Μάλτα, Γερμανία, Εσθονία Διάρκεια: 01/12/2010 31/12/2010 Χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες»: 65.372,4 θεμάτων, από τεχνικά ζητήματα σε γενικότερα θέματα, όπως τα οφέλη του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» για τις αδελφοποιημένες πόλεις. Οι δραστηριότητες ομότιμων φορέων που χρηματοδοτούνται από το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες» έχουν ζωτική σημασία για την επιτυχή ανάπτυξη ευρωπαϊκών εταιρικών σχέσεων και δικτύων. Το έργο «Τι είδους αδελφοποιήσεις και για ποια Ευρώπη;» εξετάζει τις μεθόδους αδελφοποίησης πόλεων σε όλη την Ευρώπη και παρέχει τη δυνατότητα σε φορείς από κάθε γωνιά της ηπείρου να συγκρίνουν τις πρακτικές τους και να υιοθετήσουν κοινές προσεγγίσεις για να αξιοποιήσουν στο έπακρο τις εταιρικές σχέσεις τους. 28

Αυτές οι πλούσιες και εποικοδομητικές ανταλλαγές αποδεικνύουν ότι η αδελφοποίηση πόλεων είναι ένας μοναδικός τρόπος για να συμμετέχουν οι πολίτες στην ανάπτυξη της Ευρώπης. Είναι επίσης ένα μέσο που επιτρέπει στις τοπικές αρχές να ανταλλάσσουν εμπειρίες και εμπειρογνωμοσύνη σε διάφορους τομείς. Οι συζητήσεις που πραγματοποιήθηκαν στο πλαίσιο του έργου ήταν πολύ σημαντικές για την προετοιμασία του δικτύου «Ευρωπαίοι πολίτες!», του Ευρωπαϊκού Συνεδρίου για τη Ιθαγένεια και την Αδελφοποίηση Πόλεων που οργάνωσε το CEMR στην Πολωνία κατά τη διάρκεια της Πολωνικής Προεδρίας της ΕΕ. Μαρτυρίες Αντίκτυπος Το έργο «Τι είδους αδελφοποιήσεις και για ποια Ευρώπη;» έχει ένα ισχυρό όραμα για το μέλλον. Λαμβάνοντας υπόψη την πιθανή διεύρυνση της ΕΕ με την προσχώρηση ορισμένων βαλκανικών χωρών, έχει αφιερώσει χρόνο για τη στήριξη και ενημέρωση χωρών αυτής της περιοχής σχετικά με τα οφέλη της αδελφοποίησης πόλεων και τις διαθέσιμες ευκαιρίες χρηματοδότησης από το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες». Μια άλλη σημαντική επίδραση του έργου είναι ότι δημιουργούνται διασυνδέσεις και ότι μεταδίδει το αίσθημα ότι κάπου ανήκουν στα άτομα στα οποία είναι άγνωστη η ιδέα της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης. http://www.ccre.org/fr/champsactivites/detail_news/1969 29

Ο ΒΟΡΡΆΣ ΣΥΝΑΝΤΆ ΤΟΝ ΝΌΤΟ: ΠΈΡΑ ΑΠΌ ΤΗΝ ΑΔΕΛΦΟΠΟΊΗΣΗ Πώς θα αξιοποιηθεί η δυναμική των αδελφοποιημένων πόλεων Ορισμένοι θα ισχυρίζονταν ενδεχομένως ότι υπάρχουν τόσο μεγάλες διαφορές ανάμεσα στη Βόρεια και τη Νότια Ευρώπη που δεν θα επέτρεπαν την αμοιβαία κατανόηση και τη συνεργασία! Υπάρχει όμως μια εταιρική σχέση που αποδεικνύει το αντίθετο. Οι περιφέρειες του Norrbotten στη Σουηδία και της Emilia-Romagna στην Ιταλία δημιούργησαν δίκτυο με τη φινλανδική Ένωση Δήμων και Κοινοτήτων και την ισπανική «Diputación de A Coruña» με σκοπό την ανταλλαγή γνωμών για το πώς θα αναβαθμιστούν οι σχέσεις ανάμεσα σε αδελφοποιημένες πόλεις. Για ποιο λόγο; Διότι η αδελφοποίηση πόλεων είναι κάτι παραπάνω από μια απλή διοργάνωση ορισμένων εκδηλώσεων του τύπου «να γνωριστούμε καλύτερα μεταξύ μας», που αποσκοπεί στη διατήρηση μιας συνεχούς ροής επικοινωνίας, που θα επιτρέπει την οικοδόμηση σχέσεων φιλίας και αλληλεγγύης ανάμεσα σε αδελφοποιημένες περιοχές. Ως εκ τούτου, οι δραστηριότητες που προτείνονται από Τίτλος έργου: Facing the challenges of the implementation of Networks of Twinned Towns Οργανωτής: Sweden Emilia Romagna Network (Ιταλία) Συνεργαζόμενες χώρες: Ισπανία, Σουηδία, Φινλανδία, Κροατία Διάρκεια: 01/01/2011 31/12/2011 Χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες»: 60.402 συμμετέχοντες αντιμετώπιζαν την κοινή ανάγκη να αυξηθεί η τοπική δέσμευση σε πολιτικό επίπεδο όσον αφορά τα έργα του προγράμματος «Ευρώπη για τους πολίτες» και, γενικότερα, να προσελκύσει την προσοχή στην ευρωπαϊκή υπόθεση. Οι συμμετέχοντες εταίροι συνεργάστηκαν για να ενισχύσουν ένα σύνολο κοινών αρχών και να δημιουργήσουν καινοτόμα εργαλεία του διαδικτύου, όπως μια ηλεκτρονική πλατφόρμα που θα διευκολύνει τον συντονισμό ανάμεσα σε φορείς που εργάζονται σε ολόκληρη την Ευρώπη. Το έργο προέκυψε από τις δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τοπικές αρχές, και ειδικότερα οι δημόσιοι υπάλληλοι, για τη δημιουργία σταθερών και επωφελών δικτύων. Οι ενδιαφερόμενοι φορείς συναντήθηκαν κατά τη διάρκεια τριών συνόδων και συμμετείχαν σε σεμινάρια κατάρτισης στα οποία έλαβαν μέρος περίπου 50 δημόσιοι υπάλληλοι και 30 πολιτικοί εκπρόσωποι των ίδιων δήμων και αντάλλαξαν τις απόψεις και εμπειρίες για ορισμένα ζητήματα της ΕΕ. 30

Τα δίκτυα αδελφοποιημένων πόλεων έχουν μεγάλο δυναμικό: για να επιτευχθούν τα αναμενόμενα αποτελέσματα, χρειάζεται αποτελεσματική διαχειριστική στρατηγική. Ως εκλεγμένοι πολιτικοί εκπρόσωποι, οφείλαμε να δεσμευθούμε περισσότερο στη διαδικασία ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης, ενισχύοντας και στηρίζοντας με μεγαλύτερη συνέπεια τους δημόσιους υπαλλήλους μας στο πλαίσιο της δημιουργίας δικτύων αδελφοποιημένων πόλεων. Μαρτυρίες Έμαθα πολλά στα σεμινάρια, ιδίως πόσο ενδιαφέρον είναι να μετατρέπεις έργα σε πραγματικές δραστηριότητες με ικανοποιητικά αποτελέσματα. Αντίκτυπος Ένα από τα βασικά αποτελέσματα των συνεδριάσεων δημοσίων υπαλλήλων και εμπειρογνωμόνων του προγράμματος ήταν ο σχεδιασμός ενός συνόλου πρακτικών κατευθυντήριων γραμμών με σκοπό να διευκολύνουν και να βελτιώσουν τη διαχείριση δικτύων αδελφοποιημένων πόλεων. Το έργο βοήθησε τους δημοσίους υπαλλήλους να ενισχύσουν τις διαχειριστικές τους ικανότητες και να αποκτήσουν καλύτερη γνώση για βασικά θέματα υλοποίησης έργων, όπως η σημασία της σύναψης αμοιβαίων συμφωνιών και αποτελεσματικής ροής επικοινωνίας ανάμεσα σε εταίρους, καθώς και ο αποτελεσματικός σχεδιασμός και διαχείριση δικτύων αδελφοποιημένων πόλεων. Επιπλέον, δόθηκε η δυνατότητα να συζητηθούν ορισμένες τρέχουσες υποθέσεις της ΕΕ και να ανταλλαγούν απόψεις για έργα που υλοποιήθηκαν στο παρελθόν. Μέσω των διαπολιτισμικών συναντήσεων, οι συμμετέχοντες αποκόμισαν επίσης και νέες απόψεις για την πιο ενεργό συμμετοχή σε μια δημοκρατική ευρωπαϊκή κοινωνία. www.mantt.eu http://www.sern.eu/sern/ 31

ΣΧΕΔΙΑ ΠΟΛΙΤΩΝ

ΔΙΨΑΣΜΈΝΟΙ ΓΙΑ ΚΑΙΝΟΤΟΜΊΑ Θεώρηση της οικονομίας από διαφορετική σκοπιά Πώς μετατρέπεται ένα ποδήλατο σε μίξερ; Είναι δυνατόν; Αυτή είναι μία από τις πολλές καινοτομίες του έργου Micronomics, το οποίο επινοήθηκε με στόχο να δοθεί σε δημιουργικά άτομα η ευκαιρία να επιδείξουν τις ικανότητές τους, προβάλλοντας ιδέες όπως η βιώσιμη κατανάλωση και η υγιεινή διατροφή. Τα οφέλη από μικρές πρωτοβουλίες, όπως η επισκευή ποδηλάτων και ο σχεδιασμός ιστοσελίδων, που αναφέρονται ως «μικροπρωτοβουλίες», παρουσιάστηκαν με την εκκεντρική επίδειξη μετατροπής ενός ποδηλάτου σε συσκευή που μπορεί να παράγει ζεστή σούπα σε 7 λεπτά. Χρησιμοποιήθηκαν διάφορες καινοτομίες για την όσο το δυνατό μεγαλύτερη αξιοποίηση αυτού του έργου, με εργαστήρια πρακτικής άσκησης, συζητήσεις και παρουσιάσεις που συμπληρώνονταν με εκθέσεις και ταινίες. Τα τρία πρώτα Σάββατα του Μαΐου 2010, στο πλαίσιο του έργου Micronomics, συγκεντρώθηκαν στους δρόμους των Βρυξελλών άνθρωποι για Τίτλος έργου: Micronomics Οργανωτής: VZW City Mine(d) (Βέλγιο) Συνεργαζόμενες χώρες: Αυστρία, Σλοβενία, Γαλλία, Κάτω Χώρες, Γερμανία, Δανία, Ισπανία, Ηνωμένο Βασίλειο και Ιταλία. Συμμετείχαν ακόμα η Τουρκία, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη και η Ελβετία ως μη συγχρηματοδοτούμενοι εταίροι. Διάρκεια: 01/01/2010 15/03/2011 Χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες»: 86.829,26 να δείξουν τη χρήση αστικών χώρων ως τόπων έκφρασης, συμπεριλαμβανομένης μιας αγοράς δημιουργικών τεχνών και διαλόγου για την έννοια του «δημόσιου χώρου». Σκοπός του έργου δεν ήταν απλά να παρουσιαστούν οι πρωτοβουλίες δημιουργικών ανθρώπων που συνδέονται με το έργο, αλλά και να εξεταστεί η κοινωνική και οικονομική προστιθέμενη αξία παρόμοιων μικροεπιχειρήσεων. Ένα βασικό μήνυμα που βγαίνει από αυτό το έργο είναι ότι τα πάντα μπορεί να χρησιμεύσουν σε κάτι και ότι μέσα από τη δημιουργικότητα και την καινοτομία μπορούμε να συμβάλουμε, έστω και σε μικρό βαθμό, στην ανάπτυξη της οικονομίας. 34

Συνεργασίες όπως αυτή του Micronomics επιτρέπουν σε τοπικούς φορείς όπως η ένωση «Im Ausland» από τη Βιέννη να αναβαθμίσουν τις στρατηγικές τους και να τις κάνουν προσβάσιμες σε παρόμοιες πρωτοβουλίες σε άλλες ευρωπαϊκές πόλεις. Ταυτόχρονα, μπορούν να αποκομίσουν γνώσεις από άλλες πρωτοβουλίες των τοπικών κοινωνιών για τρόπους ενδυνάμωσης ομάδων όπως οι Ρομά, οι άστεγοι ή άλλες ομάδες ατόμων σε δυσχερή θέση. Αυτή είναι η οικοδόμηση της Ευρώπης από τη βάση προς την κορυφή. Μαρτυρίες Αντίκτυπος Ανταλλάσσοντας την εμπειρία του έργου Micronomics με πολίτες πόλεων της Ευρώπης, το έργο αυτό μπόρεσε να φθάσει σε ένα ευρύτερο ακροατήριο, να κεντρίσει το ενδιαφέρον του και να το ενημερώσει με τον μοναδικό τρόπο που προσεγγίζει τα προβλήματα των αστικών περιοχών. Σε μια περίοδο όπου τα οικονομικά μεγέθη παρουσιάζουν τεράστιους κραδασμούς σε παγκόσμιο επίπεδο, το Micronomics μπόρεσε να δημιουργήσει όχι μόνο απλή αισιοδοξία απέναντι στις δυσκολίες, αλλά και να προσφέρει πραγματικές εναλλακτικές δυνατότητες συνδυάζοντας την επιχειρηματικότητα, την κοινωνική ευθύνη και τη βιώσιμη ανάπτυξη. www.citymined.org http://micronomics2010.citymined.org/ 35

Ο ΠΟΛΙΤΙΣΜΌΣ ΣΤΟ ΕΠΊΚΕΝΤΡΟ ΤΟΥ ΕΝΔΙΑΦΈΡΟΝΤΟΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΏΝ Μια πανευρωπαϊκή έρευνα φέρνει στο φως γνώμες των πολιτών για τον ρόλο του πολιτισμού Είναι ο πολιτισμός απλά σπατάλη χρημάτων ή είναι μία από τις κινητήριες δυνάμεις που μπορούν να βοηθήσουν να πάμε μπροστά; Το δίκτυο EUROMED IN CULTURE ξεκίνησε το δύσκολο ταξίδι να προσδιορίσει τι ρόλο θα μπορούσε να διαδραματίσει ο πολιτισμός στην οικοδόμηση της Ευρώπης. Η πεποίθηση ότι ένα από τα βασικά στοιχεία της ευρωπαϊκής ταυτότητας είναι η κοινή πολιτιστική κληρονομιά μας αποτέλεσε τη βάση μιας προσπάθειας δύο χρόνων. Το 2009 και το 2010, οργανώθηκαν περισσότερα από είκοσι περιφερειακά δημόσια φόρουμ σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες μέσω των οποίων διανεμήθηκαν περισσότερα από είκοσι χιλιάδες ερωτηματολόγια σε πολίτες. Ο συλλογικός προβληματισμός αφορούσε διάφορα θέματα σχετικά με την προβολή και προστασία της δημιουργικότητας και των παραδόσεων της ανθρωπότητας. Χιλιάδες άνθρωποι δέχτηκαν να λάβουν μέρος Τίτλος έργου: EUROMED IN CULTURE(s) Οργανωτής: Association pour le développement culturel européen et international (Γαλλία) Συνεργαζόμενες χώρες: Ηνωμένο Βασίλειο, Βέλγιο, Σλοβενία, Μάλτα, Ισπανία, Γερμανία, Φινλανδία, Ιταλία, Πολωνία και Πορτογαλία Διάρκεια: 01/01/2010 31/12/2010 Χρηματοδότηση από το πρόγραμμα «Ευρώπη για τους πολίτες»: 123.871,32 και να συμβάλουν στη διαμόρφωση του βασικού περιγράμματος μιας πολιτικής που θα μπορούσε να δώσει στον πολιτισμό περίοπτη θέση στην καρδιά μιας κοινής Ευρώπης. Έγιναν συχνές αναφορές στην ιστορική κληρονομιά, την πολυμορφία των ευρωπαϊκών πολιτισμών και γλωσσών, στη δημοκρατία και τα ανθρώπινα δικαιώματα, για να ορισθεί ο ευρωπαϊκός πολιτισμός. Καλλιτέχνες και επαγγελματίες του τομέα του πολιτισμού, αρμόδιοι για τη διαμόρφωση πολιτικής και νέοι έκαναν ενθουσιώδεις εισηγήσεις για να προσδιοριστεί με ποιον τρόπο επηρεάζει ο πολιτισμός κάθε διάσταση της καθημερινής μας ζωής, από την εκπαίδευση και την προσωπική έκφραση έως τον κοινωνικό διάλογο και την επαγγελματική εξέλιξη. Η διαδικασία αυτή έδειξε ότι πολλοί Ευρωπαίοι πιστεύουν πως ο πολιτισμός δεν είναι αυτοσκοπός, αλλά η βάση μιας αρμονικής και δίκαιης κοινωνίας σε κοινωνικό και οικονομικό επίπεδο. Είναι το θεμέλιο της δημιουργικής σκέψης, χώρος πειραματισμού, τα αποτελέσματα των οποίων μπορούν να μεταφερθούν και σε άλλους τομείς της κοινωνίας και της οικονομίας. 36

Ο πολιτισμός κάνει τους ανθρώπους καλύτερους πολίτες! Ο πολιτισμός είναι η γέφυρα ανάμεσα στο παρελθόν, το παρόν και το μέλλον και συνδέει ανθρώπους από διαφορετικούς «πολιτισμούς». Ο κόσμος της οικονομίας έχει πολλά να διδαχτεί από τον κόσμο του πολιτισμού, ιδίως όσον αφορά τη δημιουργικότητα και το ομαδικό πνεύμα. Ταυτόχρονα, ο κόσμος του πολιτισμού χρειάζεται να ενσωματώσει ορισμένες πτυχές της οικονομίας, όπως το αίσθηση ευθύνης ή η εκπόνηση ρεαλιστικών έργων αποδεικνύοντας τη δυνατότητα εμπορικής εκμετάλλευσής τους. Μαρτυρίες Αντίκτυπος Το έργο έδειξε ότι η συντριπτική πλειοψηφία των συμμετεχόντων θεωρεί τον πολιτισμό ζωτικό παράγοντα της κοινωνικής συνοχής, εργαλείο διαλόγου και μέσο για την κινητοποίηση των πολιτών. Οι ιδέες αυτές αποτυπώθηκαν και σε μια σειρά συστάσεων με τίτλο «Το δικαίωμα στον πολιτισμό, στην Ευρώπη του αύριο» διατυπωμένο σε έντεκα γλώσσες. Ο ιστότοπος Euromed in culture συνέβαλε στην ευρεία διάδοση των αποτελεσμάτων, που περιλαμβάνουν και μια ταινία η οποία γυρίστηκε στο πλαίσιο του έργου. Η επιτυχία του εγχειρήματος ενθάρρυνε τους οργανωτές του να προτείνουν συμπληρωματικές δραστηριότητες τα επόμενα χρόνια, εξασφαλίζοντας τη συνέχεια και τη βιωσιμότητα της πρωτοβουλίας. www.euromedinculture.org/le-film 37