Επιπτώσεις σε τοµείς της οικονοµικής και κοινωνικής ζωής από την εγκατάσταση και λειτουργία υπεραγορών λιανικού εµπορίου (πολυκαταστηµάτων) Οι απόψεις των αντιπροσώπων της ΕΣΕΕ σε επίπεδο Χώρας 108
1. Μεθοδολογία 13/10/2003-13/11/2003 Συµπλήρωση Ερωτηµατολογίων από υπεύθυνους/ ιδιοκτήτες/ διευθυντές εµπορικών καταστηµάτων. ΑΤΤΙΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑ Α ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑ Α ΚΡΗΤΗ ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΗΠΕΙΡΟΣ 2. Κατανοµή δείγµατος 109
Συνολικό δείγµα : 288 επιχειρήσεις, συγκέντρωση 113 Ερωτηµατολογίων µε την ακόλουθη κατανοµή ως προς τον κλάδο που ανήκουν καθώς επίσης και την Περιφέρεια της χώρας στην οποία δραστηριοποιούνται. Περιφέρεια Ερωτηµατολόγια ΑΤΤΙΚΗ 23 (20,35) ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ 19 (16,81) ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑ Α 15 (13,27) ΘΕΣΣΑΛΙΑ 14 (12,39) ΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ 10 (8,85) ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ 10 (8,85) ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ 06 (5,31) ΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕ ΟΝΙΑ 05 (4,42) ΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑ Α 04 (3,54) ΚΡΗΤΗ 03 (2,65) ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ 03 (2,65) ΗΠΕΙΡΟΣ 01 (0,88) Κλάδος Ερωτηµατολόγια Ένδυση 31 (22,46) Τρόφιµα Ποτά 23 (16,67) Εξοπλισµός σπιτιού 19 (13,77) Είδη ώρων Κοσµήµατα 15 (10,87) Υπόδηση ερµάτινα 11 (7,97) Ηλεκτρικά είδη 09 (6,52) Υφαντουργικά 09 (6,52) Πώληση Αυτοκινήτων Ανταλλακτικών 06 (4,35) Είδη κιγκαλερίας 05 (3,62) Καλλυντικά Φαρµακευτικά είδη 04 (2,90) Παιχνίδια Βιβλία 04 (2,90) Η/Υ Φωτογραφικά είδη 02 (1,45) 110
3. Αποτελέσµατα 1)Η επέκταση των πολυκαταστηµάτων /αλυσίδων θα πλήξει κυρίως: Μικρές επιχειρήσεις 13,27 2,65 84,06 Τις µεσαίου τύπου αλυσίδες 46,90 10,62 42,47 Όλες τις επιχειρήσεις 43,36 6,19 50,43 Τον καταναλωτή 59,29 6,19 34,50 90,00 80,00 70,00 60,00 50,00 40,00 30,00 20,00 10,00 0,00 Μικρές επιχειρήσεις Όλες τις επιχειρήσεις Τις µεσαίου τύπου αλυσίδες Τον καταναλωτή 2) Το ισχυρότερο πλεονέκτηµα των νέων µεγάλων αλυσίδων είναι: Τιµές 32,74 14,16 52,20 Ποικιλία 14,16 3,54 81,41 Ποιότητα Φήµη 56,64 7,96 33,62 Εξυπηρέτηση Πελατών 76,98 7,96 13,27 Οι νέες θέσεις εργασίας που δηµιουργούν 84,07 0,88 13,27 Η τόνωση τοπικών αγορών 91,14 2,65 4,42 111
100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00 Τιµές Ποικιλία Ποιότητα Φήµη Εξυπηρέτηση Πελατών Οι νέες θέσεις εργασίας που δηµιουργούν Η τόνωση τοπικών αγορών 3)Το ισχυρότερο πλεονέκτηµα των µικρών και µεσαίων καταστηµάτων είναι: Τιµές 58,41 13,27 26,55 Ποικιλία 69,02 8,85 20,35 Ποιότητα Φήµη 26,54 4,42 68,14 Εξυπηρέτηση Πελατών 5,31 2,65 91,15 Οι νέες θέσεις εργασίας που δηµιουργούν 61,94 12,39 24,77 Η τόνωση τοπικών αγορών 24,77 3,54 70,80 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00 Τιµές Ποικιλία Ποιότητα Φήµη Εξυπηρέτηση Πελατών Οι νέες θέσεις εργασίας που δηµιουργούν Η τόνωση τοπικών αγορών 112
4) Ο πλέον ενδεδειγµένος τρόπος αντιµετώπισης της νέας κατάστασης από τις µικροµεσαίες επιχειρήσεις είναι: Απευθείας συµφωνίες µε ξένους ή τοπικούς προµηθευτές 41,59 5,31 52,21 Συνενώσεις 25,66 7,96 66,37 ικτυώσεις 38,05 2,65 58,41 Ένταση του ανταγωνισµού στις τιµές 66,37 4,42 29,20 Βελτίωση Ποιότητας παρεχόµενων υπηρεσιών Φήµη 12,39 1,77 85,84 Βελτίωση της εξυπηρέτηση Πελατών 18,58 1,77 79,64 Αύξηση των νέων θέσεων εργασίας που δηµιουργούν 76,99 3,54 19,46 Αύξηση των νέων θέσεων εργασίας που δηµιουργούν Βελτίωση της εξυπηρέτηση Πελατών Βελτίωση Ποιότητας παρεχόµενων υπηρεσιών Φήµη Ένταση του ανταγωνισµού στις τιµές ικτυώσεις Συνενώσεις Απευθείας συµφωνίες µε ξένους ή τοπικούς προµηθευτές 0,00 20,00 40,00 60,00 80,00 100,0 0 113
5) Η πολιτεία θα πρέπει να λάβει µέτρα µε στόχο: Τον αυστηρότερο έλεγχο των τιµών 18,58 0,00 79,64 Την αύξηση των κινήτρων προς τις µικρές/µεσαίες επιχειρήσεις 61,95 5,31 30,97 Τον περιορισµό της επιφάνειας των αλυσίδων 28,31 3,54 66,37 Τον περιορισµό των ειδών που πωλούνται από τις αλυσίδες 52,21 5,31 41,59 Την ενεργοποίηση/εκσυγχρονισµό της νοµοθεσίας περί µονοπωλίων 4,42 0,88 93,81 ΣΥΜΦΩΝΩ ΟΥ ΕΤΕΡΟΙ ΙΑΦΩΝΩ 0,00 20,00 40,00 60,00 80,00 100,00 Την ενεργοποίηση/εκσυγχρονισµό της νοµοθεσίας περί µονοπωλίων Τον περιορισµό των ειδών που πωλούνται από τις αλυσίδες Τον περιορισµό της επιφάνειας των αλυσίδων Την αύξηση των κινήτρων προς τις µικρές/µεσαίες επιχειρήσεις Τον αυστηρότερο έλεγχο των τιµών 114
Σχολιασµός Σύµφωνα µε τις απόψεις των µελών της ΕΣΕΕ,, η επέκταση των πολυκαταστηµάτων θα πλήξει κυρίως τις µικρές επιχειρήσεις (84,06). Ενώ ένας στους δύο (50,43) θεωρεί ότι θα πληγούν όλες οι επιχειρήσεις ανεξαρτήτως µεγέθους. Οι καταναλωτές θα είναι αυτοί που θα επωφεληθούν από την ίδρυση τέτοιων πολυκαταστηµάτων. Όπως ήταν αναµενόµενο οι χαµηλές τιµές (52,2) και η ποικιλία των προσφερόµενων προϊόντων (81,41) είναι τα ισχυρότερα πλεονεκτήµατα των υπερκαταστηµάτων, ενώ υστερούν σηµαντικά στην καλή εξυπηρέτηση των πελατών. Ως ισχυρότερο πλεονέκτηµα των µικρών και µεσαίων καταστηµάτων εµφανίζεται, η καλή εξυπηρέτηση (91,15) και η άριστη ποιότητα των προϊόντων (68,14). Αυτό οφείλεται στις διαπροσωπικές σχέσεις που αναπτύσσουν οι καταναλωτές µε τους καταστηµατάρχες. Ως ο πλέον ενδεδειγµένος τρόπος αντιµετώπισης της νέας κατάστασης θεωρείται η περαιτέρω βελτίωση της ποιότητας των παρεχόµενων υπηρεσιών (85,84) καθώς επίσης και η βελτίωση της εξυπηρέτησης (79,64) Απαραίτητη προϋπόθεση από την πλευρά της πολιτείας για την βελτίωση της κατάστασης που επικρατεί στον τοµέα του εµπορίου, θεωρείται ο εκσυγχρονισµός και η ενεργοποίηση της νοµοθεσίας που αφορά τα µονοπώλια. Ο αυστηρός έλεγχος των τιµών (79,64) αποτελεί το δεύτερο πιο σηµαντικά µέτρο που πρέπει να παρθεί έτσι ώστε να µπορέσουν οι µικρές επιχειρήσεις να επιβιώσουν από τον σκληρό ανταγωνισµό. 115