ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας 2014 2020 Παράρτημα Ιούλιος, 2015
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΝΩΣΗ Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης Η εκπόνηση του Σχεδίου Στρατηγικής Έξυπνης Εξειδίκευσης της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας για την περίοδο 2014-2020 έγινε με τη συγχρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης - Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ)
Περιεχόμενα ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1: Πίνακες Υφιστάμενης Κατάστασης ΕΤΑΚ στην ΠΔΜ (κεφ. 2)... 4 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 2: Παραδείγματα Επιτυχημένων Πολιτικών και Δράσεων σε Εθνικό, Ευρωπαϊκό και Διεθνές Επίπεδο (κεφ. 3)... 23 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 3: Συνοπτικά Τεχνικά Δελτία Δράσεων και Πρωτοβουλιών ΕΤΑΚ και έξυπνης εξειδίκευσης (κεφ. 5)... 50 Παράρτημα 3/210
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ 1: Πίνακες Υφιστάμενης Κατάστασης ΕΤΑΚ στην ΠΔΜ (κεφ. 2) 2. Υφιστάμενη Κατάσταση ΕΤΑΚ στην ΠΔΜ 2.1 Η ταυτότητα και η εξειδίκευση της Δυτικής Μακεδονίας Πίνακας 2. 1: Ποσοστό Ακαθάριστης Προστιθέμενης Αξίας (ΑΠΑ) ανά τομέα Πρωτογενής Δευτερογενής Τριτογενής ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ 4,62 50,18 45,20 ΓΡΕΒΕΝΑ 6,83 15,91 77,20 ΚΑΣΤΟΡΙΑ 7,91 21,18 70,91 ΚΟΖΑΝΗ 2,86 59,23 37,91 ΦΛΩΡΙΝΑ 7,22 51,82 40,95 Πηγή: Eurostat, 03/2012 2.2 Οι υποδομές, οι δομές, οι φορείς και το ανθρώπινο δυναμικό στον τομέα ΕΤΑΚ Πίνακας 2. 2: Βασικές Υποδομές ΕΤΑΚ Δημόσιου χαρακτήρα της ΠΔΜ (Ίδια επεξεργασία) Υποδομές (*) ΠΕ Κοζάνης ΠΕ Καστοριάς ΠΕ Φλώρινας ΠΕ Γρεβενών Σύνολο ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ 1 1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ 1 1 ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΠΑΡΚΑ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΠΟΛΕΙΣ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΕΚΤΟΣ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ 0 0 0 0 0 1 0 0 0 3 ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ 1 1 1 0 3 ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΠΑΡΚΑ 3 0 0 0 3 ΘΕΡΜΟΚΟΙΤΙΔΕΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΑΛΛΕΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΖΩΝΕΣ 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Παράρτημα 4/210
(*) Αφορά στα: Πανεπιστήμιο & ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας ΚΤΕ ΙΔΕΠ (ΠΡΩΗΝ ΙΤΕΣΚ/ΕΚΕΤΑ), ΚΕΠΕ - ΔΕΗ - ΑΝΚΟ ΑΕ - ΔΙΑΔΥΜΑ ΑΕ Πίνακας 2. 3: Υποδομές ΕΤΑΚ Δυτικής Μακεδονίας (Ίδια επεξεργασία) Υποδομές (*) ΠΕ Κοζάνης ΠΕ Καστοριάς ΠΕ Φλώρινας ΠΕ Γρεβενών ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΑΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ ΙΔΡΥΜΑΤΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΑ ΚΕΝΤΡΑ ΕΚΤΟΣ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΩΝ ΙΔΡΥΜΑΤΩΝ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΤΕΙ ΔΥΤΙΚΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ ΕΚΕΤΑ/ΙΔΕΠ - - - ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΕΣ ΠΕΡΙΟΧΕΣ ΚΟΖΑΝΗΣ ΚΑΣΤΟΡΙΑΣ ΦΛΩΡΙΝΑΣ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΑ ΠΑΡΚΑ ΚΟΖΑΝΗΣ/ ΣΙΑΤΙΣΤΑΣ/ ΕΡΑΤΥΡΑΣ - - - Πίνακας 2. 4: Φορείς στήριξης της επιχειρηματικότητας, της Ε&ΤΑ και της καινοτομίας στην ΠΔΜ (Ίδια επεξεργασία) Φορείς Πανεπιστήμιο Δυτικής Μακεδονίας ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας Κέντρο Τεχνολογικής Έρευνας - ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας (ΚΤΕ/ΤΕΙ) Είδος Φορέα / Ρόλος Πανεπιστήμιο / Διάφορες δομές για Ε&ΤΑ Τεχνολογικό Ίδρυμα / Διάφορες δομές για Ε&ΤΑ Ερευνητικό Κέντρο / R&D Συνοπτική Περιγραφή δραστηριοτήτων Η ανάπτυξη των δομών εκμετάλλευσης των προϊόντων έρευνας, η διάδοση του πολιτισμού των νέων τεχνολογιών και της καινοτομίας, η δημιουργία τοπικών κέντρων πιστοποίησης προϊόντων, η ανάδειξη των πλεονεκτημάτων της περιοχής, η διάχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης, η προώθηση και ο σεβασμός του πολιτιστικού πλούτου, αντανακλούν τη δραστηριότητα του Παν.Δ.Μ. Το ΤΕΙ Δυτικής Μακεδονίας το μεγαλύτερο τριτοβάθμιο εκπαιδευτικό ίδρυμα της Δ. Μακεδονίας, με τις τρεις Σχολές του, τα τρία Παραρτήματα και τα δεκαπέντε συνολικά Τμήματα αποτελεί βασικό φορέα έρευνας και ανάπτυξης της ΠΔΜ. Στο πλαίσιο της εκπαιδευτικής αποστολής του τo Τ.Ε.Ι. δίνει ιδιαίτερη έμφαση στην εκπαίδευση υψηλής ποιότητας, στις εφαρμογές των επιστημών, της τεχνολογίας και των τεχνών, στα αντίστοιχα επαγγελματικά πεδία. Συνδυάζονται η ανάπτυξη του κατάλληλου θεωρητικού υποβάθρου σπουδών με υψηλού επιπέδου εργαστηριακή και πρακτική άσκηση. Το Κ.Τ.Ε. είναι Ν.Π.Ι.Δ., εποπτευόμενο από το Υπουργείο Παιδείας - Πολιτισμού. Έχει έδρα την Κοζάνη και είναι συνδεδεμένο με το Τ.Ε.Ι. Δυτικής Μακεδονίας. Αυτοδιοικείται στα πλαίσια της σχετικής νομοθεσίας και του Εσωτερικού Κανονισμού του. Το Κ.Τ.Ε. Δυτικής Μακεδονίας: Διατηρεί αμφίδρομη σχέση με τις παραγωγικές μονάδες της περιοχής του και τους οργανωμένους κλάδους της οικονομίας. Προωθεί την ανάπτυξη σχέσεων με άλλα Τριτοβάθμια Ιδρύματα, Κέντρα Ερευνών, Ακαδημαϊκά Ερευνητικά Ινστιτούτα κ.λπ. της χώρας ή του εξωτερικού και με Υπουργεία ή άλλους φορείς του δημόσιου η ιδιωτικού τομέα. Εκπονεί μελέτες και εκτελεί συγκεκριμένα τεχνολογικά προγράμματα κατά παραγγελία τρίτων ή σε συνεργασία με τρίτους ή άλλα προγράμματα που Παράρτημα 5/210
Φορείς Ινστιτούτο Χημικών Διεργασιών και Ενεργειακών Πόρων (Ι.Δ.Ε.Π.) - πρώην I.Τ.Ε.Σ.Κ.) Αναπτυξιακές Εταιρείες Εμποροβιοτεχνικά Επιμελητήρια Περιφερειακών Ενοτήτων (ΕΒΕ.ΠΕ) Επιστημονικά Επιμελητήρια Είδος Φορέα / Ρόλος Ερευνητικό Ινστιτούτο / Ε&Α 1. ΑΝ.ΚΟ. Α.Ε. 2. ΑΝ.ΓΡΕ. Α.Ε. 3. ΑΝ.ΚΑΣ. Α.Ε. 4. ΑΝ.ΦΛΟ. Α.Ε. / Υποστήριξη, Ε&Α 5. Enterprise Europe Network Hellas (Euro Info Centre) / Υποστήριξη, Ε&Α 1. ΕΒΕ Κοζάνης 2. ΕΒΕ Γρεβενών 3. ΕΒΕ Καστοριάς 4. ΕΒΕ Φλώρινας / Υποστήριξη Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδας / Τμήμα ΔΜ / Υποστήριξη Συνοπτική Περιγραφή δραστηριοτήτων εμπίπτουν στους σκοπούς του. Επιμελείται την οργάνωση και τη χρηματοδότηση ερευνητικών τεχνολογικών προγραμμάτων στην Ελλάδα και στο εξωτερικό, δημοσιεύσεων, εκδόσεων, σεμιναρίων και συνεδρίων. Παράγει τεχνολογικά προϊόντα και παρέχει υπηρεσίες σχετικές με τα ερευνητικά - τεχνολογικά του ενδιαφέροντα. Αναπτύσσει οποιαδήποτε άλλη δραστηριότητα συναφή με τους σκοπούς του. Προωθεί τη μεταφορά προηγμένης τεχνολογίας και τεχνογνωσίας. Είναι o κύριος ελληνικός φορέας για τη μελέτη, έρευνα και ανάπτυξη τεχνολογίας με σκοπό τη βελτιωμένη και ολοκληρωμένη αξιοποίηση των στερεών καυσίμων υλών και των παραπροϊόντων τους. Ιδρύθηκε το Σεπτέμβριο του 1987. Στις 27 Μαρτίου του 2002 εντάχθηκε στο ΕΚΕΤΑ, ως Ερευνητικό Ινστιτούτο. Αποτελεί ΝΠΙΔ υπό την εποπτεία της Γενικής Γραμματείας Έρευνας & Τεχνολογίας του Υπουργείου Παιδείας -Πολ. Το Ινστιτούτο, από την ίδρυσή του μέχρι και το 2007, βρίσκονταν στο παλιό εργοστάσιο της πρώην ΑΕΒΑΛ στην Πτολεμαΐδα. Έχει εγκατασταθεί από τα μέσα του 2007 σε ιδιόκτητο κτίριο. Το 2005, στο πλαίσιο της ανά πενταετία αξιολόγησης ερευνητικών και τεχνολογικών φορέων εποπτευόμενων από τη ΓΓΕΤ και του Προγράμματος "Ενίσχυση της Αριστείας Ερευνητικών και Τεχνολογικών Φορέων Εποπτευόμενων από τη ΓΓΕΤ" του Επιχειρησιακού Προγράμματος "Ανταγωνιστικότητα", το Ινστιτούτο κατετάγη 6ο στον ελληνικό χώρο, μεταξύ περισσότερων από 40 ίδιους ερευνητικούς φορείς κατέχοντας έτσι έναν τίτλο Αριστείας σε δραστηριότητες Έρευνας και Τεχνολογικής Ανάπτυξης. Οι κύριες δράσεις των Αναπτυξιακών Εταιρειών στοχεύουν στην προώθηση, στη στήριξη και στη συμμετοχή για την ολοκληρωμένη περιφερειακή ανάπτυξη, για την ανάδειξη της Δυτικής Μακεδονίας σε περιοχή υγιούς-ασφαλούς διαβίωσης και αειφόρου-βιώσιμης ανάπτυξης, με κοινωνική συνοχή και όραμα, με νέες ιδέες και ανθρώπους. To Enterprise Europe Network Hellas (Euro Info Centre) στεγάζεται στην ΑΝΚΟ ΑΕ, είναι μέλος του αντίστοιχου Ευρωπαϊκού δικτύου και το μεγαλύτερο δίκτυο ολοκληρωμένης επιχειρηματικής υποστήριξης στην Ελλάδα, ενώ σκοπός του είναι η προώθηση της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας σε τοπικό επίπεδο τόσο Ευρωπαϊκά όσο και παγκόσμια. Τα Επιμελητήρια αποτελούν υποχρεωτικές, αυτοτελείς κα ανεξάρτητες ενώσεις φυσικών και νομικών προσώπων, που ασκούν εμπορική δραστηριότητα σε ορισμένη περιφέρεια. Τα Επιμελητήρια είναι ΝΠΔΔ, επί των οποίων ο αρμόδιος Υπουργός ασκεί κατασταλτική διαχειριστική εποπτεία, ως προς την νομιμότητα των πράξεων τους. Σκοπός των επιμελητηρίων, στα όρια της περιφέρειας τους, είναι η προστασία και η ανάπτυξη του εμπορίου, της βιομηχανίας, της βιοτεχνίας, των επαγγελμάτων, του τομέα παροχής υπηρεσιών και των εξαγωγών, σύμφωνα με τα συμφέροντα και τους στόχους της εθνικής οικονομίας, για την ανάπτυξη και την πρόοδο αυτής. Η παροχή προς την πολιτεία, γνωμοδοτικών εισηγήσεων για κάθε οικονομικό θέμα, περιλαμβανομένων και των σχετικών νομοσχεδίων, με γνώμονα πάντοτε την οικονομική ανάπτυξη της περιφέρειάς τους και την εξυπηρέτηση του γενικού συμφέροντος της εθνικής οικονομίας. Η παροχή στα μέλη τους και σε κάθε ενδιαφερόμενο, γνωμοδοτικών εισηγήσεων και πληροφοριών για κάθε οικονομικό θέμα. Μέλη του ΤΕΕ/ΠΔΜ είναι οι διπλωματούχοι μηχανικοί όλων των ειδικοτήτων. Εκλέγει ανά τριετία πολυμελή Αντιπροσωπεία και διοικείται από 9μελή Διοικούσα Επιτροπή. Ως Περιφερειακό Τμήμα ασκεί τις δραστηριότητες και εξυπηρετεί τους στόχους του ΤΕΕ, όπως προβλέπονται από το θεσμικό του πλαίσιο, στην περιοχή αρμοδιότητάς του που είναι η Δυτική Μακεδονία, δηλ. κυρίως : - Έχει ως σκοπό την προαγωγή της επιστήμης στους τομείς που σχετίζονται με την ειδικότητα των μελών του, της τεχνικής και της Παράρτημα 6/210
Φορείς ΔΙ.Α.ΔΥ.ΜΑ. Α.Ε. Ενδιάμεση Διαχειριστική Αρχή Δυτικής Μακεδονίας (ΕΔΑ ΠΔΜ) Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης Δυτικής Μακεδονίας (ΠΤΑ) Είδος Φορέα / Ρόλος Οικονομικό Επιμελητήριο ΔΜ / Υποστήριξη Γεωτεχνικό Επιμελητήριο ΔΜ / Υποστήριξη Εταιρεία ειδικού σκοπού / Ε&Α Υπηρεσία Διαχείρισης / Υποστήριξη - Χρηματοδοτικός Οργανισμός Αναπτυξιακός Φορέας / Υποστήριξη - Χρηματοδοτικός Οργανισμός Συνοπτική Περιγραφή δραστηριοτήτων τεχνολογίας γενικά και την αξιοποίησή τους για την αυτοδύναμη οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξης της Χώρας. - Ασκεί το ρόλο του τεχνικού συμβούλου της Πολιτείας Το Οικονομικό Επιμελητήριο είναι εποπτευόμενο από το Υπουργείο Οικονομίας. Κάθε τρία χρόνια πραγματοποιούνται εκλογές από τις οποίες εκλέγεται το επταμελές Διοικητικό Συμβούλιο. Στοχεύει: Στην προώθηση της οικονομικής επιστήμης Προσφέρει γνώμη σχετικά με σχέδιο νόμου που προτείνονται. Διεξάγει έρευνα και μελέτη για θέματα σχετικά με την οικονομική και λογιστική. Φροντίζει για την απασχόληση, την προώθηση και την προστασία του κύρους των μελών του, την επιστημονική πρόοδο τους, τις πληροφορίες και τη συνεχή εκπαίδευση και κατάρτισή τους. Στην απλούστευση των γενικών οικονομικών και δημοσιονομικών αρχών και της ΚτΠ κλπ. Το Γεωτεχνικό Επιμελητήριο είναι το θεσμοθετημένο συμβούλιο του κράτους σε θέματα οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης της υπαίθρου. Συγκεκριμένα: Εκπονεί μελέτες για τους τομείς της γεωργίας, της κτηνοτροφίας, της αλιείας, τους δασικούς πόρους, τα ορυχεία και τους υδάτινους πόρους. Γνωμοδοτεί, σύμφωνα με τα νομικά ζητήματα της πρωτογενούς παραγωγής και του τομέα της διαχείρισης των φυσικών πόρων, τη γεωτεχνική έρευνα και εκπαίδευση, την προστασία του περιβάλλοντος και την αποκατάσταση των εδαφικών συνθηκών και την κατασκευή διαφόρων τεχνικών έργων. Παρέχει συνδρομή στην εκπαίδευση, ακόμη και στην υλοποίηση αναπτυξιακών προγραμμάτων και μελετών που αναφέρονται σε γεωργικά και γεωλογικά θέματα. Η ΔΙΑΔΥΜΑ ΑΕ ιδρύθηκε το 1996 από τους δήμους της Δυτικής Μακεδονίας για την εξυπηρέτηση των αναγκών για τη διαχείριση των αποβλήτων στην περιοχή. Σημαντικό έργο της είναι ο σχεδιασμός, η υλοποίηση και η λειτουργία του Ολοκληρωμένου Συστήματος Απορριμμάτων της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. Η Διαχειριστική Αρχή των ΠΕΠ είναι η ειδική υπηρεσία της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας που ασχολείται με την εφαρμογή και υποστήριξη των κονδυλίων της ΕΕ. Είναι υπεύθυνη για το σχεδιασμό και την υλοποίηση του ΕΣΠΑ και του ΕΣΠΑ 2014-2020 σε περιφερειακό επίπεδο, την εξασφάλιση της αποτελεσματικότητας και της νομιμότητας της διαχείρισης και εφαρμογής του, καθώς και το συντονισμό του σχεδιασμού και της εφαρμογής του Περιφερειακού Επιχειρησιακού Προγράμματος. Ο τύπος της χρηματοδότησης Ε&Α, αφορά κυρίως τις σχετικές καινοτόμες δράσεις που έχει ως δυνητικούς δικαιούχους όλους τους ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς με δραστηριότητες που σχετίζονται με την Ε&Α στην περιοχή. Το Περιφερειακό Ταμείο Ανάπτυξης είναι ΝΠΙΔ και εποπτεύεται από τον Υπουργό Εσωτερικών. Αρμοδιότητές του, μεταξύ άλλων, είναι: Η διαχείριση, σύμφωνα με τις αποφάσεις του Περιφερειακού Συμβουλίου, των πόρων που προέρχονται από το - Εθνικό - Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, άλλους δημόσιους φορείς και νομικά πρόσωπα, τα ευρωπαϊκά και άλλα διεθνή χρηματοπιστωτικά ιδρύματα με αναφορά στο περιφερειακό, νομαρχιακό, τοπικό και εξειδικευμένο αναπτυξιακά προγράμματα Δυτικής Μακεδονίας. Η βοήθεια και η τεχνική ενίσχυση της διοικητικής μονάδας της Περιφέρειας για την ανάπτυξη μελετών και ερευνών και η εφαρμογή των περιφερειακών προγραμμάτων. Η συμμετοχή του σε Ευρωπαϊκά Προγράμματα και Έργα. Ο τύπος της χρηματοδότησης Ε&Α που αφορά κυρίως τις Παράρτημα 7/210
Φορείς Περιφερειακή Διεύθυνση Αναπτυξιακού Προγραμματισμο ύ Κέντρο Περιβάλλοντος (ΚΕΠΕ) ΔΕΗ ΑΕ Είδος Φορέα / Ρόλος Αναπτυξιακός Φορέας / Χρηματοδοτικός Οργανισμός Κέντρο Μελετών/ Ε&Α Ιδιωτική Εταιρεία/ Ε&Α Συνοπτική Περιγραφή δραστηριοτήτων σχετικές Καινοτόμες Δράσεις έχει ως δυνητικούς τελικούς δικαιούχους δημόσιους φορείς με δραστηριότητες που σχετίζονται με την Ε&Α στην περιοχή. Η Διεύθυνση είναι μια περιφερειακή αρχή της διοικητικής μονάδας της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας. Ασχολείται με την Εξειδίκευση των περιφερειακών πολιτικών στη Δυτική Μακεδονία Εφαρμογή των διαδικασιών προγραμματισμού για τα Προγράμματα Περιφερειακής Ανάπτυξης Προώθηση της ανάπτυξης κινήτρων και θεσμικής πολιτικής Το είδος της παρεχόμενης χρηματοδότησης Ε&Α αφορά δυνητικούς δικαιούχους όλους τους ιδιωτικούς και δημόσιους φορείς με δραστηριότητες που σχετίζονται με την Ε&Α στην περιοχή. Κύρια δραστηριότητα του είναι η συνεχής ενημέρωση των πολιτών αναφορικά με τις συνθήκες ρύπανσης που επικρατούν στην περιοχή και των μέτρων τα οποία πρέπει να λαμβάνονται κάθε φορά. Πραγματοποιεί επιδημιολογικές μελέτες, περιβαλλοντική εκπαίδευση, έρευνες και άλλες δράσεις μέσω προγραμμάτων που διεκδικεί και υλοποιεί. Ε&Α της ΔΕΗ: Η εταιρεία εφαρμόζει και χρηματοδοτεί μέτρα για την προστασία του περιβάλλοντος και ιδιαίτερα για τη μείωση του Διοξειδίου του Άνθρακα στους παρακάτω τομείς: Εισαγωγή του φυσικού αερίου στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας Ανάπτυξη υδροηλεκτρικών και εκμετάλλευση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας Ορθολογική χρήση της ενέργειας Εφαρμογή των Βέλτιστων Διαθέσιμων Τεχνικών για την καύση λιγνίτη Επίσης, οι ερευνητικές ανάγκες για χρηματοδότηση της Γενικής Διεύθυνσης Παραγωγής της εταιρείας εστιάζονται στα ακόλουθα: Αξιοποίηση των σύγχρονων τεχνολογιών στις υφιστάμενες και νέες μονάδες ηλεκτροπαραγωγής Μείωση των εκπεμπόμενων ρύπων και κυρίως CO2 Αποκατάσταση των υφιστάμενων θερμοηλεκτρικών μονάδων και την αποτελεσματικότητα των μέτρων βελτίωσης Νερό και προστασία των φυσικών πηγών Παράρτημα 8/210
Πίνακας 2. 5: Ποσοστό ερευνητών επί του συνόλου των απασχολουμένων για το 2008. % 2008 Αν. Μακεδονία & Θράκη 0,58 Κεντρική Μακεδονία 0,90 Δυτική Μακεδονία 0,23 Θεσσαλία 0,38 Ήπειρος 1,22 Ιόνια Νησιά 0,24 Δυτική Ελλάδα 0,76 Στερεά Ελλάδα 0,17 Πελοπόννησος 0,28 Αττική 1,01 Βόρειο Αιγαίο 0,67 Νότιο Αιγαίο 0,24 Κρήτη 0,82 Πηγή: Eurostat Regional Yearbook, 2011 2.3 Οι σημαντικές δράσεις ΕΤΑΚ των προηγούμενων προγραμματικών περιόδων και τα αποτελέσματά τους Πίνακας 2. 6: Τα κονδύλια του ΕΣΠΑ που ξεμπλοκάρονται από το ΕΤΕΑΝ (Ίδια επεξεργασία) ΕΞΟΙΚΟΝΟΜΩ ΚΑΤ' ΟΙΚΟΝ ΔΗΜΟΣΙΟ ΤΡΑΠΕΖΕΣ ΣΥΝΟΛΟ / ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ 190 εκατ. ευρώ 380 εκατ. ευρώ 570 εκατ. ευρώ ΑΠΟΡΡΟΦΗΣΗ 155 εκατ. ευρώ (160.000 νοικοκυριά) ΤΕΠΙΧ 300 εκατ. ευρώ 600 εκατ. ευρώ 900 εκατ. ευρώ 36 εκατ. ευρώ ΕΝΑΛΙΟ 35 εκατ. ευρώ 70 εκατ. ευρώ 105εκατ. ευρώ 0 ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΕΓΓΥΟΔΟΣΙΑΣ 150 εκατ. ευρώ - - 0 ΣΥΝΟΛΟ 675 εκατ. ευρώ 1.050 εκατ. ευρώ 1.575 εκατ. ευρώ 91 εκατ. ευρώ Παράρτημα 9/210
Πίνακας 2. 7: Τα χαρακτηριστικά των νέων προγραμμάτων του ΕΤΕΑΝ (Ίδια επεξεργασία) Τα χαρακτηριστικά των νέων προγραμμάτων του ΕΤΕΑΝ 1. Δάνεια για κεφάλαιο κίνησης, όχι μόνο για επενδύσεις που προβλέπουν τα υφιστάμενα προγράμματα 2. Χαμηλότερο επιτόκιο (~4 % από 6,5 %) με την αύξηση της επιδότησης επιτοκίου μέσω της μείωσης του συντελεστή μόχλευσης 3. Απευθύνονται σε όλες τις επιχειρήσεις (*), δυνατότητα συμμετοχής όλων των τραπεζών 4. Αποδεσμεύονται 340 εκατ. ευρώ που παρέμεναν «παρκαρισμένα» στο Ταμείο ενίσχυση της ρευστότητας στην αγορά 5. Παραμένουν ενεργά τα υφιστάμενα προγράμματα για επενδύσεις συνολικού ύψους 260 εκατ. ευρώ 6. Άλλα 90 εκατ. ευρώ μέσω του προγράμματος εγγυοδοσίας για την έκδοση εγγυητικών επιστολών προς τους προμηθευτές (*) Επιλέξιμες επιχειρήσεις: Μεσαίες (έως 250 εργαζόμενοι, έως 50 εκατ. κύκλος εργασιών, έως 43 εκατ. ενεργητικό). Μικρές (έως 50 εργαζόμενοι, έως 10 εκατ. κύκλος εργασιών, έως 10 εκατ. ενεργητικό) Πολύ Μικρές (έως 10 εργαζόμενοι, έως 2,5 εκατ. κύκλος εργασιών) 2.4 Η θέση της Περιφέρειας Δυτικής Μακεδονίας στον τομέα ΕΤΑΚ σε Εθνικό, Ευρωπαϊκό και Διεθνές Επίπεδο Πίνακας 2. 8: Δείκτες καινοτομίας έξυπνης ανάπτυξης / Συγκριτικά στοιχεία για τη Δυτική Μακεδονία σε σχέση με την Ελλάδα και την ΕΕ-28 Δείκτης (έτος) Δυτική Μακεδονία Ελλάδα ΕΕ - 28 Τομείς Υψηλής Τεχνολογίας Χαμηλή αξιοπιστία 2.02 4.40 Απασχόληση στην Τεχνολογία και τη Γνώση τομείς έντασης, Ποσοστό επί της συνολικής απασχόλησης (2008) Βιομηχανία Υψηλής Τεχνολογίας Βιομηχανία Χαμηλής Τεχνολογίας Χαμηλή αξιοπιστία 0.23 1.11 10.42 10.00 11.60 Βιομηχανία 11.15 12.06 18.29 Υπηρεσίες 51.66 66.90 66.73 Ανθρώπινοι Πόροι στην Επιστήμη και Τεχνολογία, Ποσοστό επί του Συνολικού Πληθυσμού (2012) 16.1 23.6 30.3 Παράρτημα 10/210
Δείκτης (έτος) Δυτική Μακεδονία Ελλάδα ΕΕ - 28 Όλοι οι Τομείς 0.33 1.27 1.37 Επιχειρήσεις 0.02 0.27 0.56 Σύνολο προσωπικού στην Ε&Α και Ερευνητών στους τομείς επιδόσεων, Ποσοστό επί του ενεργού πληθυσμού (2005) Δημόσιο 0.06 0.16 0.17 Ανώτερη/Ανώτατη Εκπαίδευση 0.25 0.84 0.62 Ιδιωτικές, μη κερδοσκοπικές Χαμηλή αξιοπιστία 0 0.01 Ετήσια στοιχεία για τους Ανθρώπινους Πόρους στην Επιστήμη και Τεχνολογία και τις υποκατηγορίες, ποσοστό επί του ενεργού πληθυσμού (2012) Ανθρώπινοι Πόροι στην Επιστήμη και Τεχνολογία - HRST 26 33.1 40.8 HRST - Εκπαίδευση 22.8 29.1 29.4 HRST Επάγγελμα 14.4 20.2 30.3 HRST - Πυρήνας 11.2 16.2 18.9 Αιτήσεις για πατέντες στο Ευρωπαϊκό Γραφείο Διπλωμάτων Ευρεσιτεχνίας σε ετήσια βάση, Αριθμός ανά εκατομμύριο κατοίκους (2009) 3.41 6.18 111.42 Ευρώ ανά κάτοικο* 17 104.1 408.2 Ποσοστό του ΑΕΠ 0.11 0.60 1.82 Συνολική κατά κεφαλή δαπάνη για Ε&Α (GERD) στους τομείς επιδόσεων (2005) (*) Επιχειρηματικοί Τομείς ποσοστό του ΑΕΠ Δημόσιος Τομέας - Ποσοστό του ΑΕΠ 0 0.19 1.14 0.04 0.12 0.25 Πηγές: Ίδια επεξεργασία & Ανώτατη/Ανώτερη Εκπαίδευση Ποσοστό του ΑΕΠ 0.06 0.28 0.41 http://epp.eurostat.ec.europa.eu/portal/page/portal/science_technology_innovation/data/main_tables, 2013 (*) Ο δείκτης της συνολικής κατά κεφαλή δαπάνης για Έρευνα και Ανάπτυξη (Total intramural R&D expenditure, GERD ( /κάτοικο)* σε κάθε κλάδο της Τριπλής Έλικας αποτελεί τον μοναδικό δείκτη (με τα σημερινά δεδομένα) που υιοθετήθηκε για τη διάσταση της έξυπνης ανάπτυξης στη Στρατηγική Ευρώπη 2020. Παράρτημα 11/210
Πίνακας 2. 9: Δείκτες ανταγωνιστικότητας - Πίνακας κατάταξης των Ελληνικών Περιφερειών (σε σύνολο 262 περιφερειών της ΕΕ-27) για το 2013 Δείκτες ΑΝ.ΜΑΚ. ΘΡΑ. ΚΕΝΤ. ΜΑΚ ΔΥΤ. ΜΑΚ ΘΕΣΣ. ΗΠΕΙΡΟΣ ΙΟΝ.ΝΗΣ. ΔΥΤ.ΕΛΛ. ΣΤΕΡ.ΕΛΛ. ΠΕΛ/ΣΟΣ ΑΤΤΙΚΗ Β.ΑΙΓΑΙΟ Ν.ΑΙΓΑΙΟ ΚΡΗΤΗ Ελλάδα Ποιότητα θεσμών 241 241 241 241 228 228 228 228 228 222 233 233 233 Βασικοί πυλώνες Μακρο-οικονομική σταθερότητα Υποδομές 244 197 239 245 251 248 252 188 206 111 255 247 228 Υγεία 217 190 176 191 178 168 206 205 218 169 174 199 189 28/28 Ποιότητα βασικής εκπαίδευσης 24/25 Πυλώνες αποτελεσματικότητας Ανώτατη εκπαίδευση και δια βίου μάθηση Αποτελεσματικότητα της αγοράς εργασίας 230 212 251 236 234 253 237 255 256 142 242 258 244 255 250 256 253 246 240 254 260 243 227 244 237 235 Μέγεθος αγοράς 221 184 212 201 225 241 223 157 202 64 224 228 234 Πυλώνες Καινοτομίας Τεχνολογική ετοιμότητα Επιχειρηματική κουλτούρα 240 240 240 240 246 246 246 246 246 226 236 236 236 24/27 236 186 260 211 209 192 206 247 213 38 215 235 203 Καινοτομία 239 188 212 226 187 251 189 258 257 109 225 253 203 άτα ξη των 3 υπο Βασικοί πυλώνες 253 242 245 247 241 238 248 244 249 236 239 246 240 Παράρτημα 12/210
Δείκτες ΑΝ.ΜΑΚ. ΘΡΑ. ΚΕΝΤ. ΜΑΚ ΔΥΤ. ΜΑΚ ΘΕΣΣ. ΗΠΕΙΡΟΣ ΙΟΝ.ΝΗΣ. ΔΥΤ.ΕΛΛ. ΣΤΕΡ.ΕΛΛ. ΠΕΛ/ΣΟΣ ΑΤΤΙΚΗ Β.ΑΙΓΑΙΟ Ν.ΑΙΓΑΙΟ ΚΡΗΤΗ Ελλάδα Πυλώνες αποτελεσματικότητας 252 232 258 247 249 254 255 257 247 156 250 256 243 Πυλώνες Καινοτομίας 245 228 250 241 239 244 238 254 249 144 240 248 235 RCI 2013 256 238 258 245 244 249 250 260 253 174 243 257 240 Τελική κατάταξη Κατάταξη ανταγωνιστικότητας - 2013 Πηγή: EU Regional Competitiveness Index, RCI 2013 Ίδια επεξεργασία 26/28 GR11: Ανατολική Μακεδονία, Θράκη, GR12: Κεντρική Μακεδονία, GR13: Δυτική Μακεδονία, GR14: Θεσσαλία, GR21: Ήπειρος, GR22: Ιόνια Νησιά, GR23: Δυτική Ελλάδα, GR24: Στερεά Ελλάδα, GR25: Πελοπόννησος, GR30: Αττική, GR41: Βόρειο Αιγαίο, GR42: Νότιο Αιγαίο, GR43: Κρήτη Παράρτημα 13/210
Πίνακας 2. 10: Δείκτες χρήσης νέων τεχνολογιών στις επιχειρήσεις για την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και το σύνολο της χώρας (2012) Πρόσβαση και χρήση διαδικτύου Δείκτης ΠΔΜ Ελλάδα % επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν Η/Υ 89,2 92,4 % υπαλλήλων που χρησιμοποιούν Η/Υ για την διεκπεραίωση των 49,6 56,5 καθηκόντων τους, τουλάχιστον ΜΙΑ (1) φορά την εβδομάδα % επιχειρήσεων με πρόσβαση στο διαδίκτυο 78,4 90,9 % επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν Κοινωνικά Δίκτυα (Facebook, 16,2 24,1 LinkedIn, Xing, Viadeo, Yammer, κ.α.) % επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν Ιστολόγιο (Blog) επιχείρησης ή άλλα 2,2 3,7 μικρο-ιστολόγια (Twitter, Present.Ly, κ.α.) % επιχειρήσεων (10+) με πρόσβαση ευρείας ζώνης 70,3 79,5 % επιχειρήσεων με πρόσβαση DSL στο διαδίκτυο 70,3 74 % επιχειρήσεων με άλλη σταθερού τύπου σύνδεση στο διαδίκτυο 2,7 7,3 % επιχειρήσεων με πρόσβαση Dial Up / ISDN στο διαδίκτυο 5,4 4,8 % επιχειρήσεων με κινητή σύνδεση (Ευρυζωνική ή Αλλη) στο διαδίκτυο 2,7 5,3 % υπαλλήλων που χρησιμοποιούν υπολογιστές συνδεδεμένους με το 23,6 32,4 Διαδίκτυο, για τη διεκπεραίωση των κανονικών καθηκόντων τους (τουλάχιστον μία φορά την εβδομάδα) % επιχειρήσεων που παρέχουν στο προσωπικό τους φορητές συσκευές 21,6 24,0 που επέτρεπαν την απομακρυσμένη σύνδεση στο διαδίκτυο για επιχειρηματική χρήση % επιχειρήσεων με ιστοσελίδα/αρχική σελίδα 46,0 61,0 Ηλεκτρονική διακυβέρνηση Δείκτης ΠΔΜ Ελλάδα % επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο για συναλλαγές με τις 69,3 78,3 δημόσιες αρχές, για Ενημέρωση/ Πληροφόρηση % επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο για συναλλαγές με τις 61,6 75,5 δημ. αρχές, για Πρόσβαση σε έντυπα από τις ιστοσελίδες Δημ.φορέων % επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο για συναλλαγές με τις 64,9 75,6 δημόσιες αρχές, για Επιστροφή/ Υποβολή συμπληρωμένων εντύπων (π.χ. υποβολή δήλωσης φόρου εισοδήματος, ΦΠΑ, κ.α.) % επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο για συναλλαγές με τις 59,6 70,5 δημόσιες αρχές, για Υποβολή δήλωσης ΦΠΑ % επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν το Διαδίκτυο για συναλλαγές με τις 60,2 70,0 δημόσιες αρχές, για Υποβολή εργοδοτικών εισφορών % επιχειρήσεων που εξοικονομούν <25% σε όρους χρόνου λόγω πραγμ. 20,9 23,9 ψηφιακών συναλλαγών έναντι παραδοσιακών μεθόδων με το δημόσιο. % επιχειρήσεων που εξοικονομούν 25% - 50% σε όρους χρόνου λόγω 16,5 21,3 πραγμ. ψηφιακών συναλλαγών έναντι παραδ. μεθόδων με το δημόσιο. % επιχειρήσεων που εξοικονομούν 50% - 75% σε όρους χρόνου λόγω 14,7 20,9 πραγμ. ψηφιακών συναλλαγών έναντι παραδ.μεθόδων με το δημόσιο. % επιχειρήσεων που εξοικονομούν >75% σε όρους χρόνου λόγω πραγμ. 41,7 40,1 ψηφιακών συναλλαγών έναντι παραδοσιακών μεθόδων με το δημόσιο. % επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν το διαδίκτυο για να προσφέρουν 3,1 3,8 αγαθά ή υπηρεσίες προς τις δημόσιες αρχές ΕΝΤΟΣ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΑΣ μέσω Ηλεκτρονικών Συστημάτων Υποβολής Προσφορών (etendering). Ηλεκτρονικό επιχειρείν Δείκτης ΠΔΜ Ελλάδα % επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν πακέτο λογισμικού ERP (αφορά επιχειρήσεις 10+) 36,4 39,2 Παράρτημα 14/210
% επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν λογισμικό CRM 5,4 13,9 % επιχειρήσεων που αντάλλαξαν ηλεκτρονικά πληροφορίες με 4,2 9,8 προμηθευτές ή πελάτες της μέσω συστήματος Διαχείρισης Εφοδιαστικής Αλυσίδας (Supply Chain Management) (αφορά επιχειρήσεις 10+). % επιχειρήσεων που έγιναν αποδέκτες ηλεκτρονικών παραγγελιών για 3,0 6,1 προϊόντα ή/και υπηρεσίες μέσω ενός ιστοτόπου (ιστότοπος που χρησιμοποιεί η εταιρία γι' αυτό τον σκοπό - web sales). % επιχειρήσεων που έγιναν αποδέκτες ηλεκτ. παραγγελιών από την ΕΛΛ. 66,9 84,3 % επιχειρήσεων που έγιναν αποδέκτες ηλεκτρονικών παραγγελιών από 50,8 57,0 ΆΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ ΤΗΣ Ε.Ε % επιχειρήσεων που έγιναν αποδέκτες ηλεκτρονικών παραγγελιών από 66,7 26,8 ΛΟΙΠΕΣ ΧΩΡΕΣ % επιχειρήσεων που πραγματοποίησαν ηλεκτρονικές αγορές για 5,4 12,5 προϊόντα ή/και υπηρεσίες μέσω ενός ιστοτόπου/ηλεκτρονικής πύλης (website) ή συστήματος αυτόματης ηλεκτρονικής ανταλλαγής δεδομένων (EDI: Electronic data Interchange) % επιχειρήσεων που πραγματοποίησαν ηλεκτρονικές αγορές (τουλάχιστον 1% των συνολικών αγορών) 7,6 8,7 Ηλεκτρονική Μάθηση Δείκτης ΠΔΜ Ελλάδα % επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν εφαρμογές ηλεκτρονικής μάθησης 2,7 7,9 (elearning) για εκπαίδευση και κατάρτιση των υπαλλήλων τους Πράσινες Τεχνολογίες Δείκτης ΠΔΜ Ελλάδα % επιχειρήσεων που χρησιμοποιούν κάποια υπολογιστική εφαρμογή που 13,5 14,5 μειώνει την κατανάλωση ενέργειας Επένδυση σε Νέες Τεχνολογίες Δείκτης ΠΔΜ Ελλάδα % επιχειρήσεων που επένδυσαν σε Τεχνολογίες Πληροφορίας & Επικοινωνίας (Τ.Π.Ε.) 37,8 36,9 Πηγή: Eurostat 03/2012, www.ktpae.gr Παράρτημα 15/210
Πίνακας 2. 11: Περιφερειακές Στρατηγικές Καινοτομίας για Έξυπνη Εξειδίκευση ΕΝΤΟΠΙΖΟΜΕΝΗ Σχετική Εξειδίκευση σε 20 κλάδους βιομηχανίας Εξειδίκευση ανά Περιφέρεια ΚΛΑΔΟΙ Αττική Κ. Μακεδονία Κρήτη ΑΜΘ Ήπειρος Ιονίων Νήσων Β. Αιγαίου Πελ/σος Ν. Αιγαίο Στ. Ελλάδα Θεσσαλία Δυτ. Ελλάδα Δυτ. Μακεδονία Παραγωγή άλλων προϊόντων διατροφής 2,21 1,63 1,78 2,08 1,63 1,73 Άλλο λιανικό καινούριων ειδών εξειδικευμένα καταστήματα 1,56 1,80 1,68 1,56 2,33 Συντήρηση & επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων 1,91 1,57 2,34 1,61 1,63 1,61 Παραγωγή προϊόντων καπνού 11,57 19,28 10,10 Τελειοποίηση υφαντουργικών προϊόντων 4,43 Λιανική πώληση καυσίμων για οχήματα 2,18 2,71 2,13 2,85 Εκμίσθωση ειδών προσωπικής ή οικιακής χρήσης 2,17 11,35 Εκπαίδευση για ενηλίκους & λοιπή εκπαίδευση 2,55 2,38 2,26 3,04 2,52-1,81 1,95 2,86 2,80 2,44 2,37 Αλιεία, ιχθυοκαλλιέργεια & συναφείς δραστηριότητες 7,36 4,54 7,46 14,03 23,28 6,78 28,16 11,14 4,47 Κατασκευή κεραμικών πλακιδίων & πλακών 1,69 Καλλιέργεια σιτηρών & κηπευτικών 5,35 9,78 11,36 4,92 6,93 8,04 17,13 1,87 8,14 11,33 9,69 8,12 Παραγωγή άλλων ενδυμάτων & εξαρτημάτων ένδυσης 3,06 Παραγωγή κοσμημάτων & συναφών ειδών 3,32 2,09 Δραστηριότητες νοικοκυριών ως εργοδότες προσωπικού 5,97 2,79 2,31 2,19 - Πώληση μερών & εξαρτημάτων μηχανοκίνητων οχημάτων 1,61 Εστιατόρια 1,54 2,30 2,52 1,88 Επεξεργασία & συντήρηση φρούτων & λαχανικών 3,75 4,72 4,28 Παρασκευή υφαντικών ινών 2,45 7,86 Μπαρ 2,33 2,30 2,70 4,30 3,89 2,38 2,54 2,79 2,65 1,96 Παράρτημα 16/210
Κλάδοι Εξειδίκευση ανά Περιφέρεια ΑΤΤ ΚΜ ΚΡΗ ΑΜΘ ΗΠ ΙΝ ΒΑ ΠΕΛ ΝΑ ΣΕ ΘΕΣ ΔΕ ΔΜ Επισκευή ειδών ατομικής & οικιακής χρήσης 2,92 1,90 1,83 4,92 8,56 2,63 2,44 2,28 Κοπή, μορφοποίηση, επεξεργασία διακοσμητικών λίθων 6,83 2,00 3,01 Κατασκευή ηλεκτρικών συσσωρευτών, ηλεκτρικών στοιχείων.. 16,03 Κτηνοτροφία 2,61 8,10 9,02 2,78 1,62 2,76 3,97 4,88 3,02 4,93 Παροχή υπηρεσιών στο κοινωνικό σύνολο 2,99 2,38 4,96 2,88-6,61 3,51 2,75 1,54 Άντληση αργού πετρελαίου & φυσικού αερίου 5,43 Εξόρυξη λίθων 5,47 3,51 11,37 3,10 Καλλιέργεια σε συνδυασμό με κτηνοτροφία (μεικτές) 2,01 1,65 4,13 1,60 2,23 2,69 Εργοτάξια 2,99 2,60 9,61 4,20 2,29 3,33 2,08 2,76 1,76 Θαλάσσιες & ακτοπλοϊκές μεταφορές 3,27 22,92 17,80 7,37 6,25 8,20 Λιανικό εμπόριο εκτός καταστημάτων 1,66 Άλλες ψυχαγωγικές δραστηριότητες 1,74 2,75 1,99 Παραγωγή βασικών χημικών προϊόντων 1,65 - Παρασκευή ποτών 1,76 1,61-2,11 Κατασκευή δεξαμενών, ταμιευτήρων, δοχείων, λέβητων 7,66 Δραστηριότητες ταξιδιωτικών πρακτορείων & επιχειρήσεων 2,52 2,77 5,26 Ξενοδοχεία 3,95 7,59 2,14 7,72 Λιανικό εμπόριο τροφίμων, ποτών & καπνού σε καταστήματα 2,17 2,99 2,42 1,70 2,23 2,04 Προγραμματισμένες αεροπορικές μεταφορές 4,69 Αποπεράτωση κτιρίων 1,63 1,59 1,94 1,65 1,59 3,01 Διάθεση αποβλήτων & απορριμμάτων, υγιεινή & συναφείς 1,73 Παραγωγή ξυλουργικών προϊόντων για κτίρια 1,53 5,55 2,86-2,57 Διοίκηση κράτους & οικονομική & κοινωνική πολιτική κοινότητας 1,81 1,54 Βασική (Πρωτοβάθμια) Εκπαίδευση 2,02 1,65 2,10 Παράρτημα 17/210
Κλάδοι Εξειδίκευση ανά Περιφέρεια ΑΤΤ ΚΜ ΚΡΗ ΑΜΘ ΗΠ ΙΝ ΒΑ ΠΕΛ ΝΑ ΣΕ ΘΕΣ ΔΕ ΔΜ Παραγωγή προϊόντων διύλισης πετρελαίου 3,35 4,99 Εξόρυξη λιγνίτη 6,76 109,39 Παραγωγή δομικών μεταλλικών προϊόντων 2,17 2,00 2,91 Παραγωγή & διανομή ηλεκτρικής ενέργειας 1,76 2,15 6,60 Υπηρεσίες βιβλιοθηκών, αρχείων, μουσείων & λοιπών. 3,28 Παραγωγή τσιμέντου, ασβέστη & γύψου 10,18 15,33 13,04 Κατασκευή & επισκευή πλοίων & σκαφών 5,08 Άλλες βοηθητικές μεταφορικές δραστηριότητες 3,06 1,89 2,40 Λιανικό εμπόριο σε μη εξειδικευμένα καταστήματα 1,64 Παραγωγή φυτικών & ζωικών ελαίων & λιπών 12,35 Κατασκευή σωλήνων 10,76 Εξόρυξη μη σιδηρούχων μεταλλευμάτων, εκτός ουρανίου. 29,86 Παραγωγή προϊόντων από σκυρόδεμα, γύψο & τσιμέντο 3,76 4,75 2,03 Παραγωγή αμύλου & προϊόντων αλευρόμυλου & αμύλου 6,70 Παραγωγή σαπουνιών & απορρυπαντικών, αρωμάτων κτλ 4,62 Παραγωγή βασικών πολύτιμων και μη σιδηρούχων μετάλλων 6,52 Συντήρηση & επισκευή υπολογιστών & μηχανημάτων γραφείου... 2,43 3,48 Κτηνιατρικές δραστηριότητες 2,21 2,37 Αρχιτεκτονικές δραστηριότητες & δραστηριότητες μηχανικών 1,82 1,71 Παραγωγή γαλακτοκομικών προϊόντων 1,68 4,62 3,02 Δευτεροβάθμια εκπαίδευση 2,42 2,33 2,19 2,66 Παραγωγή άλλων κλωστοϋφαντουργικών προϊόντων 2,03 Δασοκομία, υλοτομία & συναφείς δραστηριότητες 2,09 Παράρτημα 18/210
Κλάδοι Εξειδίκευση ανά Περιφέρεια ΑΤΤ ΚΜ ΚΡΗ ΑΜΘ ΗΠ ΙΝ ΒΑ ΠΕΛ ΝΑ ΣΕ ΘΕΣ ΔΕ ΔΜ Πώληση, συντήρηση & επισκευή μοτοσυκλετών & εξαρτημάτων 4,08 5,25 Παραγωγή μη πυρίμαχων κεραμικών ειδών και προϊόντων 2,66 Συλλογή, καθαρισμός & διανομή νερού 2,16 1,97 Άλλες δραστηριότητες συναφείς με την πληροφορική 1,51 Κατεργασία & βαφή γουναρικών - Παραγωγή γούνινων ειδών 407,63 Εξόρυξη ανθρακίτη 7,32 Αναπαραγωγή προεγγεγραμμένων μέσων 3,90 Έρευνα στις κοινωνικές & ανθρωπιστικές επιστήμες 2,42 Εκμίσθωση εξοπλισμού μεταφορών 2,33 Παραγωγή φαρμακευτικών, χημικών & βοτανικών προϊόντων 2,27 Εκτυπώσεις & συναφείς δραστηριότητες 1,93 Δραστηριότητες συναφείς με τον κινηματογράφο 1,85 Νομισματική διαμεσολάβηση (monetary intermediation) 1,62 Εκμίσθωση αυτοκινήτων 7,12 Χονδρικό εμπόριο ακατέργαστων γεωργικών προϊόντων & ζώων 1,52 Κατασκευή εξοπλισμού για φωτισμό & ηλεκτρικών λαμπτήρων 4,50 Παραγωγή, επεξεργασία & συντήρηση κρέατος & προϊόντων 1,85 Πηγή: Εμπειρογνωμοσύνες DG REGIO,2013 Παράρτημα 19/210
Πίνακας 2. 12 Ειδικά χαρακτηριστικά της ΠΔΜ που αφορούν στην εξαγωγική δραστηριότητα των επιχειρήσεων της Εξαγωγική Δραστηριότητα - Εθνικό Επίπεδο (γενικά στοιχεία): Οι ελληνικές εξαγωγές αγαθών ανέρχονται σε 15 δις, καταγράφοντας την τελευταία εικοσαετία σταδιακή αύξηση σε τρέχουσες τιμές. Η αύξηση αυτή σημειώνεται, κυρίως, λόγω της αύξησης της παγκόσμιας οικονομίας, παρά από τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας της Ελληνικής οικονομίας και επιχειρήσεων. Η εξαγωγική επίδοση της Ελλάδας παραμένει διαχρονικά χαμηλή σε σχέση με άλλες Ευρωπαϊκές χώρες. Ο δείκτης των εξαγωγών αγαθών ως ποσοστό του ΑΕΠ διαμορφώνεται σε 6,5%, με μεγάλη απόσταση από τον Ευρωπαϊκό μέσο όρο (26-27%). Διαχρονικά η εξαγωγική επίδοση μειώνεται με μέσο ρυθμό -0,28%. Η Ελλάδα δεν έχει αξιοποιήσει πλήρως τις εξαγωγικές δυνατότητες αγαθών που προκύπτουν από τη δημιουργία της ενιαίας αγοράς, ενώ η διαφορά μεταξύ δυνητικών και πραγματικών εξαγωγών διευρύνεται σημαντικά διαχρονικά. Οι ελληνικές εξαγωγές υπηρεσιών ανέρχονται σε 31 δις. Την τελευταία δεκαετία ο μέσος ρυθμός αύξησης είναι 15%. Παρατηρείται πολύ καλύτερη επίδοση σε σχέση με τις εξαγωγές προϊόντων, με αποτέλεσμα η συμμετοχή των εξαγωγών υπηρεσιών στις συνολικές εξαγωγές να αυξάνεται σταθερά και να διαμορφώνεται σε επίπεδο άνω του 60%, ενώ σε χώρες τις ΕΕ με αυξημένο επίπεδο παροχής υπηρεσιών, δεν ξεπερνάει το 35%. Ποιοτική ανάλυση των εξαγωγών υπηρεσιών δείχνει ότι ενώ οι υπηρεσίες που βασίζονται σε τεχνολογίες αιχμής παγκοσμίως αναπτύσσονται με τον ταχύτερο ρυθμό, στη χώρα μας αντιθέτως, η συμμετοχή των υπηρεσιών τεχνολογίας μειώνεται, αποκαλύπτοντας ένα εξαγωγικό πρότυπο καθυστερημένο. Οι μη ικανοποιητικές ελληνικές επιδόσεις στις εξαγωγές της κατηγορίας τεχνολογιών αιχμής οφείλονται στη μεγάλη αύξηση των εξαγωγών ταξιδιωτικών και μεταφορικών υπηρεσιών, σε σχέση με το μέσο παγκόσμιο όρο που συμπιέζει τη συμμετοχή των υπηρεσιών αυτών, αλλά και την υστέρηση σε τομείς αιχμής της τεχνολογικής προόδου. Σε ότι αφορά στην εξαγωγική δραστηριότητα των ελληνικών επιχειρήσεων, μόλις το 9% καταγράφει έσοδα από εξαγωγική δραστηριότητα, ενώ οι εξαγωγές των Ελληνικών επιχειρήσεων αποτελούν το 2% των συνολικών εσόδων, κατατάσσοντας την Ελλάδα στην τελευταία θέση της ΕΕ, όταν ο Ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι 4,6%. Επιπρόσθετα, σύμφωνα με διεθνείς συγκρίσεις και δείκτες, το επίπεδο της ανταγωνιστικότητας της ελληνικής οικονομίας είναι συγκριτικά χαμηλό, με την χώρα μας να καταλαμβάνει συνήθως την τελευταία ή μία από τις τελευταίες θέσεις μεταξύ των χωρών μελών της ΕΕ. Αντικίνητρα Διεθνοποίησης - Εθνικό Επίπεδο Αναφέρονται ακολούθως στοιχεία από το Διαρκές Βαρόμετρο που τηρεί ο Πανελλήνιος Σύνδεσμος Εξαγωγέων για τις επιχειρήσεις-μέλη του, σχετικά με τα αντικίνητρα των εξαγωγών την τελευταία διετία (σύμφωνα με σχετική έρευνα του 2013): Το 64% των ερωτηθέντων έχει απαντήσει ότι μεγαλύτερο πρόβλημα για τους Εξαγωγείς είναι η έλλειψη ρευστότητας Παράρτημα 20/210