Παιδαγωγικές Εφαρμογές Η/Υ (Θεωρία) 21/03/2017 Διδάσκουσα: Αδαμαντία Κ. Σπανακά (madspa@otenet.gr)
ΠΡΟΣΔΟΚΙΕΣ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΟΔΟΥ
MOOC
Μαζικό: παρέχεται η δυνατότητα εγγραφής μεγάλου αριθμού φοιτητών από όλο τον κόσμο. Ανοικτό: επιτρέπει την ελεύθερη εγγραφή οποιουδήποτε ενδιαφέρεται και έχει πρόσβαση στο διαδίκτυο, ανεξάρτητα από τις προηγούμενες σπουδές του. Επιπλέον, ανοικτό σημαίνει ελεύθερη διαμοίραση του εκπαιδευτικού περιεχομένου αλλά και δωρεάν παρακολούθηση, χωρίς καταβολή διδάκτρων, πλην των περιπτώσεων παροχής κάποιας πιστοποίησης. Διαδικτυακό: όλη η εκπαιδευτική διαδικασία συντελείται από απόσταση μέσω διαδικτύου ξεπερνώντας έτσι φυσικούς και χρονικούς περιορισμούς. Μάθημα: παρέχεται ένα εκπαιδευτικό περιεχόμενο μαθήματος, το οποίο έχει συγκεκριμένες ημερομηνίες έναρξης και λήξης, θέτει συγκεκριμένους μαθησιακούς στόχους και αξιολογεί τους φοιτητές ως προς τον βαθμό επίτευξής τους, άλλοτε με τη συμμετοχή ενός εκπαιδευτικού και άλλοτε χωρίς αυτήν (Chen et al., 2013. Hollands et al., 2014. Λιακοπούλου, 2015)
MOOC: ένα παράδειγμα
MOOC: ένα παράδειγμα
ΒΑΣΙΚΕΣ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ Πληροφορία Εκπαιδευόμενοι H ύπαρξη ενός διδάσκοντα Αξιολόγηση και Πιστοποίηση εκπαιδευομένων Εξήγηση Ηλικία, χαρακτηριστικά, φύλο, κίνητρα, πλήθος φοιτητών στους οποίους απευθύνεται το MOOC. Θα υπάρχει η δυνατότητα ενός εκπαιδευτικού, ο οποίος θα στηρίζει την όλη μαθησιακή διεργασία ή όχι; Η ύπαρξη ή μη μίας διαδικασίας πιστοποίησης με την παροχή πιστωτικών μονάδων επηρεάζει σημαντικό τον σχεδιασμό της αξιολόγησης που θα επιλεγεί.
Εφόσον έχει απαντηθεί το βασικό ερώτημα: "Ποιες είναι οι εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών που θα καλύψει το ψηφιακό μάθημα;
Εφόσον έχει απαντηθεί το βασικό ερώτημα: "Ποιες είναι οι εκπαιδευτικές ανάγκες των μαθητών που θα καλύψει το ψηφιακό μάθημα; ο εκπαιδευτικός θα πρέπει να προσδιορίσει τα μαθησιακά αποτελέσματα, με τρόπο που να δίνουν απάντηση στο ερώτημα: "Τι θα γνωρίζουν οι μαθητές ή τι θα είναι ικανοί να κάνουν, ως αποτέλεσμα της αλληλεπίδρασής τους με το MOOC;»
ΜΑΘΗΣΙΑΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ Τα μαθησιακά αποτελέσματα διατυπώνονται με χρήση ενός παρατηρήσιμου και μετρήσιμου ρήματος, όπως: ü προσδιορίζω, ü εξηγώ, ü ελέγχω, ü σχεδιάζω, ü εφαρμόζω ü κλπ. Όσο πιο ακριβής και σαφής είναι η διατύπωση του μαθησιακού αποτελέσματος τόσο πιο εύκολα μπορεί να ελεγχθεί και να αποτιμηθεί ο βαθμός στον οποίο επιτυγχάνεται.
ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ Η εγκυρότητα του περιεχομένου διασφαλίζεται με τον έλεγχο των δεδομένων και των πηγών του.
ΕΓΚΥΡΟΤΗΤΑ ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΟΥ Ένα ΜΟΟC συνήθως περιλαμβάνει τα εξής παραρτήματα: ü Μία λίστα βιβλιογραφικών αναφορών στις οποίες παραπέμπει το εκπαιδευτικό περιεχόμενο. ü Μία λίστα σχετικών βιβλίων, άρθρων ή άλλων δημοσιεύσεων που δεν χρησιμοποιήθηκαν ως πηγές στο άρθρο, αλλά μπορούν να προταθούν στον αναγνώστη ως Οδηγός για Περαιτέρω Μελέτη. Στην περίπτωση αυτή, καλό είναι κάθε προτεινόμενη πηγή να συνοδεύεται από μία σύντομη και συνοπτική περιγραφή της. ü Μία λίστα προτεινόμενων σχετικών ιστοσελίδων που δεν έχουν χρησιμοποιηθεί ως πηγές (εξωτερικοί σύνδεσμοι).
ΥΠΕΡΣΥΝΔΕΣΜΟΙ Για να επιλέξει ένας εκπαιδευτικός αν θα εισάγει μία υπερσύνδεση θα πρέπει να αναρωτηθεί: "Πόσο πιθανό είναι ο μαθητής να θελήσει να μελετήσει και αυτό το πρόσθετο άρθρο;". Επομένως, καλό είναι να συμπεριληφθούν υπερσύνδεσμοι που πιθανόν οι μαθητές να χρησιμοποιήσουν. Σε κάθε περίπτωση, πρέπει να ελέγχεται και να επιβεβαιώνεται η ορθότητα του υπερσυνδέσμου, αν, δηλαδή, ο τελικός προορισμός είναι ο επιθυμητός.
ΛΕΙΤΡΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΥΠΕΡΣΥΝΔΕΣΜΩΝ Yπάρχουν ποικίλα ζητήματα που χρειάζεται να αναλογιστεί ένας εκπαιδευτικός για να επιλέξει έναν εξωτερικό υπερσύνδεσμο: ü Ο μαθητής μπορεί να έχει πρόσβαση στο περιεχόμενο της ιστοσελίδας όπου τον παραπέμπει; ü Το περιεχόμενο της ιστοσελίδας όπου τον παραπέμπει είναι κατάλληλο για μελέτη, δηλαδή, είναι χρήσιμο, ενημερωτικό, αξιόπιστο, έγκυρο κλπ; ü Είναι ο σύνδεσμος ενεργός και για πόσο καιρό είναι πιθανόν να παραμείνει ενεργός;
ΛΕΙΤΡΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΥΠΕΡΣΥΝΔΕΣΜΩΝ Συνήθως, παραπέμπει κανείς σε: ü επίσημες ιστοσελίδες οργανισμών, σημαντικών προσώπων κλπ ü άρθρα για ένα βιβλίο, όπου πληρούνται τα νόμιμα δικαιώματα χρήσης (copyright) ü ιστοσελίδες που περιέχουν αξιόπιστο υλικό γενικότερα.
ΛΕΙΤΡΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑ ΥΠΕΡΣΥΝΔΕΣΜΩΝ Αντίστοιχα, καλό είναι να αποφεύγονται: ü Υπερσύνδεσμοι σε προσωπικές ιστοσελίδες που στόχο έχουν την πώληση προϊόντων ή υπηρεσιών, ή που περιέχουν πολλές διαφημίσεις. ü Υπερσύνδεσμοι που απαιτούν πληρωμή προκειμένου να έχει κανείς πρόσβαση στο σχετικό περιεχόμενο. ü Υπερσύνδεσμοι σε ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης (όπως το Τweeter ή το Facebook) κλπ.
ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΟΥ MOOC ΣΤΗ ΔΟΜΗΣΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΚΡΙΤΙΚΟΥ ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ Ένα MOOC μπορεί να οργανώσει και να δομήσει μία σειρά πληροφοριών με τρόπο που να διευκολύνει τον μαθητή στην κατανόησή τους. Επιπλέον, μπορεί να προάγει τον κριτικό στοχασμό και τη λήψη αποφάσεων που θα στηρίζονται σε λογικά επιχειρήματα. Γι αυτό κρίνεται αναγκαίος ο σαφής σχεδιασμός θεματικών ενοτήτων με συγκεκριμένα δομικά μέρη ανά εβδομάδα μελέτης.
ΧΡΗΣΙΜΟΤΗΤΑ ΤΟΥ MOOC ΣΤΗ ΔΟΜΗΣΗ ΤΗΣ ΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΠΡΟΑΓΩΓΗ ΤΟΥ ΚΡΙΤΙΚΟΥ ΣΤΟΧΑΣΜΟΥ Ένα MOOC αποτελεί εξαιρετικό εργαλείο διαμοίρασης πληροφοριών και δόμησης μιας βάσης γνώσεων. Αυτό διευκολύνει ιδιαίτερα μαθησιακά αντικείμενα που αλλάζουν και εξελίσσονται ταχύτατα. Η δόμηση της γνώσης σε ένα MOOC μπορεί να ποικίλει.
ΤΥΠΙΚΑ ΔΟΜΙΚΑ ΜΕΡΗ ΕΝΟΣ MOOC ü Ο σκοπός μίας ευρύτερης θεματικής ενότητας, ü οι επιμέρους στόχοι των υποενοτήτων ενός MOOC, οι οποίοι παρουσιάζονται στην αρχή του εκπαιδευτικού υλικού και συχνά ταυτίζονται με τα προσδοκώμενα αποτελέσματα, καθώς και ü οι σχετικές έννοιες κλειδιά που συνοδεύουν την κάθε θεματική ενότητα.
ΤΥΠΙΚΑ ΔΟΜΙΚΑ ΜΕΡΗ ΕΝΟΣ MOOC ü Το κείμενο, που αποτελεί τον βασικό κορμό του εκπαιδευτικού υλικού, το οποίο παρέχει όλη την αναγκαία πληροφορία. ü Τα συμπεράσματα και οι συνόψεις των θεματικών ενοτήτων, αλλά και των υποενοτήτων ενός MOOC.
ΤΥΠΙΚΑ ΔΟΜΙΚΑ ΜΕΡΗ ΕΝΟΣ MOOC ü Τα γραφήματα, οι εικόνες και γενικότερα η γραφική απεικόνιση πληροφορίας, τα οποία αποτελούν κυρίαρχο υλικό ενός MOOC, καθώς: u συμβάλλουν στην καλύτερη απεικόνηση της πληροφορίας, u κατευθύνουν την προσοχή των εκπαιδευομένων και u επηρεάζουν την επιθυμία τους στη συνέχιση της εκπαιδευτικής τους «διαδρομής», μέχρι την ολοκλήρωση της συμμετοχής τους στο σύνολο της εκάστοτε θεματικής ενότητας.
ΤΥΠΙΚΑ ΔΟΜΙΚΑ ΜΕΡΗ ΕΝΟΣ MOOC ü Τα εκπαιδευτικά βίντεο, ü οι συνεντεύξεις και γενικότερα ü η κινούμενη εικόνα, στοιχεία που συνιτούν ένα σύγχρονο ψηφιακό υλικό, το οποίο συμβάλλει στον εμπλουτισμό του εκπαιδευτικού υλικού.
ΤΥΠΙΚΑ ΔΟΜΙΚΑ ΜΕΡΗ ΕΝΟΣ MOOC ü Οι μελέτες περίπτωσης, ü τα παραδείγματα υλοποίησης και ü τα παράλληλα κείμενα, τα οποία αποτελούν πρόσθετο υλικό και εμπλουτίζουν το κυρίως κείμενο του εκπαιδευτικού. Ουσιαστικά, τα συγκεκριμένα στοιχεία επιτρέπουν στον εκπαιδευόμενο να μεταβεί αβίαστα από τη θεωρία στην πράξη, αξιοποιώντας προηγούμενες έγκυρες και δοκιμασμένες καλές πρακτικές.
ΤΥΠΙΚΑ ΔΟΜΙΚΑ ΜΕΡΗ ΕΝΟΣ MOOC ü Η ανατροφοδότηση (αναλυτικά σχόλια) και ü οι κατευθύνσεις μελέτης, που ενισχύουν την αλληλεπίδραση μεταξύ εκπαιδευόμενου και υλικού, ενώ διαμορφώνουν και έναν ολόκληρο μηχανισμό επικοινωνίας και υποστήριξης.
ΤΥΠΙΚΑ ΔΟΜΙΚΑ ΜΕΡΗ ΕΝΟΣ MOOC ü Οι εκπαιδευτικές Δραστηριότητες, που μαζί με ü τις ερωτήσεις αυτοαξιολόγησης αποτελούν τον βασικό κορμό ενός MOOC. Πιο συγκεκριμένα, πρόκειται για ενέργειες που αποσκοπούν στην απασχόληση των εκπαιδευομένων με στόχο την ανατροφοδότηση, την κατανόηση και την εφαρμογή νέων δεδομένων, με κύριο στόχο όχι τόσο τον έλεγχο, όσο τη βελτίωση και επέκταση της μάθησης των εκπαιδευομένων.
Η ΕΡΓΑΣΙΑ ΠΡΟΟΔΟΥ
1 ο Δεδομένο Στην εκπαίδευση, όπως αναφέρει ο Λιοναράκης (2005, σελ. 27): «[...] Ο μαθητές έχει ανάγκη να γνωρίζει αναλυτικά [...]: v τι πρέπει να κάνει, v γιατί το κάνει, v πότε πρέπει να το κάνει, v πώς να το κάνει, v αν το έκανε σωστά.»
2 ο Δεδομένο Στο διαδικτυακό βιβλίο του A. W. (Tony) Bates Technology in a Digital Age (2015) και συγκεκριμένα στην υποενότητα 1.2: The skills needed in a digital age μπορείτε να διαπιστώσατε ότι στην ψηφιακή εποχή που διανύουμε οι μαθητές χρειάζεται να αναπτύξουν μία σειρά από δεξιότητες, όπως: v Σύγχρονες επικοινωνιακές δεξιότητες v Δεξιότητα για αυτόνομη μάθηση v Ηθική και υπευθυνότητα v Ομαδική εργασία και ευελιξία v Κριτική και δημιουργική σκέψη v Ψηφιακές δεξιότητες v Διαχείρηση της γνώσης και της πληροφορίας
Το ζητούμενο της εργασίας προόδου Υποθέστε ότι είστε Καθηγητής και προετοιμάζετε, δηλαδή, σχεδιάζετε επί χάρτου και οργανώνετε ένα διαδικτυακό μάθημα με θέμα της ειδικότητάς σας.
Το ζητούμενο της εργασίας προόδου Αναπτύξτε ένα κείμενο μορφής δοκιμίου, όπου θα προσδιορίσετε τεκμηριωμένα: 1. Τι πρέπει να κάνετε, δηλαδή, ποιος θα είναι ο Σκοπός του διαδικτυακού αυτού μαθήματος
Το ζητούμενο της εργασίας προόδου Αναπτύξτε ένα κείμενο μορφής δοκιμίου, όπου θα προσδιορίσετε τεκμηριωμένα: 2. Γιατί το κάνετε, δηλαδή, ποιοι είναι οι εκπαιδευτικοί στόχοι (διδακτικοί και μαθησιακοί) του διαδικτυακού μαθήματος. 3. Πώς θα το κάνετε, δηλαδή, ποιες συγκεκριμένες δραστηριότητες θα πραγματοποιήσετε, προκειμένου οι σπουδαστές να μάθουν μέσα από το διαδικτυακό αυτό μάθημα. Για την ακρίβεια, καλείστε να αναπτύξτε τουλάχιστον μία ολοκληρωμένη δραστηριότητα, προσδιορίζοντας παράλληλα τα εποπτικά μέσα (πχ βίντεο) που θα αξιοποιήσετε.
Το ζητούμενο της εργασίας προόδου Αναπτύξτε ένα κείμενο μορφής δοκιμίου, όπου θα προσδιορίσετε τεκμηριωμένα: 2. Γιατί το κάνετε, δηλαδή, ποιοι είναι οι εκπαιδευτικοί στόχοι (διδακτικοί και μαθησιακοί) του διαδικτυακού μαθήματος. 3. Πώς θα το κάνετε, δηλαδή, ποιες συγκεκριμένες δραστηριότητες θα πραγματοποιήσετε, προκειμένου οι σπουδαστές να μάθουν μέσα από το διαδικτυακό αυτό μάθημα. 4. Αν το κάνατε σωστά, δηλαδή, να επιλέξετε έναν σύντομο και συνοπτικό τρόπο αξιολόγησης του μαθήματος κατά τη λήξη του (τελική αξιολόγηση), με τρόπο που εσείς θα καθορίσετε, τεκμηριώνοντάς τον με βάση την αρχική στοχοθεσία σας.
Το ζητούμενο της εργασίας προόδου Αναπτύξτε ένα κείμενο μορφής δοκιμίου, όπου θα προσδιορίσετε τεκμηριωμένα: 2. Γιατί το κάνετε, δηλαδή, ποιοι είναι οι εκπαιδευτικοί στόχοι (διδακτικοί και μαθησιακοί) του διαδικτυακού μαθήματος. 3. Πώς. 4. Αν το κάνατε σωστά, δηλαδή, να επιλέξετε έναν σύντομο και συνοπτικό τρόπο αξιολόγησης του μαθήματος κατά τη λήξη του (τελική αξιολόγηση), με τρόπο που εσείς θα καθορίσετε, τεκμηριώνοντάς τον με βάση την αρχική στοχοθεσία σας.