Μάθηµα: Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας

ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΕΣ ΙΑΣΦΑΛΙΣΗΣ Ι ΙΩΤΙΚΟΤΗΤΑΣ Μάθηµα: Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Απαιτήσεις Ιδιωτικότητας Υλικό από: Andreas Pfitzmann, Marit Hansen Anonymity, Unlinkability, Undetectability, Unobservability, Pseudonymity, and Identity Management: A Consolidated Proposal for Terminology, v0.31, February 15, 2008) Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 1 Περιεχόµενα 1. Εισαγωγή 2. Περιβάλλον 3. Ενότητα I Ανωνυµία 4. Ενότητα II Μη-συνδεσιµότητα Ανωνυµία σε σχέση µε την µη-συνδεσιµότητα 5. Ενότητα III Μη-ανιχνευσιµότητα & Μη-παρατηρησιµότητα Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 2 1

οµή παρουσίασης 6. Ενότητα IV Σχέσεις µεταξύ των όρων Μηχανισµοί ανωνυµίας και µη-παρατηρησιµότητας 7. Ενότητα V Ψευδωνυµία Ψευδωνυµία σε συνάρτηση µε την ευθύνη (Accountability) και την εξουσιοδότηση Ψευδωνυµία σε συνάρτηση µε την συνδεσιµότητα Μηχανισµοί ψευδωνυµίας Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 3 οµή παρουσίασης 8. Ενότητα VI ιαχείριση ταυτότητας 9. Επισκόπηση βασικών ορισµών 10. Αναφορές Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 4 2

1. Εισαγωγή Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 5 1 Εισαγωγή Εργασίες στην δεκαετία του 80 ανέφεραν για πρώτη φορά τους όρους ανωνυµία, ψευδωνυµία, µη-συνδεσιµότητακαι διαχείριση ταυτότητας. Ο κάθε ερευνητής χρησιµοποιούσε διαφορετικό λεξιλόγιο για να περιγράψει τους όρους αυτούς, σύµφωνα και µε τις εκάστοτε ανάγκες του. Μια περισσότερο ακριβής ορολογία παρουσιάζεται στην συνέχεια. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 6 3

2. Περιβάλλον Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 7 2 Περιβάλλον Η ορολογία αφορά σ ένα περιβάλλον, στο οποίο αποστολείς στέλνουν µηνύµατα σε παραλήπτες µέσω ενός δικτύου επικοινωνίας. Σε άλλα περιβάλλονταπ.χ., πραγµατοποίηση ερωτηµάτων σε Β,ηλεκτρονικές αγορές, η ίδια ορολογία µπορεί να χρησιµοποιηθεί αντικαθιστώντας όπου χρειάζεται τις λέξεις αποστολέας, παραλήπτης και µήνυµα. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 8 4

2 Περιβάλλον Ανεξάρτητα από την έννοια του αποστολέα και παραλήπτη ή δρώντα αποστολέα (actor) και δρώντα παραλήπτη (actee): µια ενεργή οντότητα (subject) αποτελεί µία εν δυνάµειδρούσα οντότητα, π.χ., φυσικό πρόσωπο, νοµικό πρόσωπο, ή ηλεκτρονικός υπολογιστής ένασύνολο ενεργών οντοτήτων αποτελεί π.χ., ένας οργανισµός που δεν δρα ως νοµικό πρόσωπο και ούτε παρουσιάζεται ως αυτόνοµη οντότητα, αλλά ως (πιθανότατα δοµηµένο) σύνολο από οντότητες Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 9 2 Περιβάλλον Η έννοια του περιβάλλοντος (setting) µπορεί να γίνει πιο συµπαγής µε χρήση του όρου σύστηµα. Το σύστηµα έχει τις ακόλουθες ιδιότητες: Το σύστηµα έχει ένα περιβάλλον (surrounding) (τµήµα του κόσµου βρίσκεται εκτός του συστήµατος). Σύστηµα + Περιβάλλον = Κόσµος Η κατάσταση του συστήµατος µπορεί να αλλάξει ανάλογα µε τις ενέργειες εντός τους συστήµατος. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 10 5

2 Περιβάλλον ίκτυο επικοινωνίας Αποστολείς ίκτυο Επικοινωνίας Παραλήπτες Μηνύµατα Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 11 2 Περιβάλλον- Από την οπτική του επιτιθέµενου Ο επιτιθέµενος ενδιαφέρεται για: Παρακολούθηση των επικοινωνιών Ποια µοτίβα επικοινωνίας παρατηρούνται Χειραγώγηση της επικοινωνίας Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 12 6

2 Περιβάλλον- Από την οπτική του επιτιθέµενου Υποθέτουµε ότι ο επιτιθέµενος: Ενδέχεται να είναι έξω από το σύστηµα και να παρακολουθεί τα κανάλια επικοινωνίας Ενδέχεται να είναι εντός του συστήµατος, λαµβάνοντας µέρος σε επικοινωνίες ελέγχοντας κάποιους σταθµούς εργασίας. Αξιοποιεί όλες τις πληροφορίες ώστε να καταλήξει στα στοιχεία που ενδιαφέρουν (Items of Interest - IOIs), πχ. ποιος έστειλε ή παρέλαβε ποια µηνύµατα Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 13 2 Περιβάλλον- Από την οπτική του επιτιθέµενου Με τα IOIs συσχετίζονται ιδιότητες Οι ιδιότητες ενδέχεται να είναι οι ίδιες στοιχεία που ενδιαφέρουν ή η παρατήρηση τους µπορεί να οδηγήσει σε ΙΟΙs Μια ιδιότητα αποτελεί χαρακτηριστικό µιας οντότητας ή µιας ενέργειας. Ιδιότητες οντοτήτων αποτελούν τα Αποστολή µηνύµατος ή Παραλαβή µηνύµατος Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 14 7

2 Περιβάλλον Περιοχή του επιτιθέµενου Αποστολείς ίκτυο επικοινωνίας Παραλήπτες Μηνύµατα Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 15 2 Περιβάλλον Η Κρυπτογράφηση µηνυµάτων παρέχει προστασία ενάντια σε κακόβουλους ωτακουστές της επικοινωνίας. Η από άκρο-σε-άκρο (end-to-end) κρυπτογράφηση παρέχει επιπλέον προστασία του περιεχοµένου των µηνυµάτων σε κάθε κόµβο που παρεµβάλλεται (π.χ. routing). ΑΛΛΑ το περιεχόµενο των µηνυµάτων προφανώς δεν παραµένει κρυφό από τον αποστολέα και τους παραλήπτες. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 16 8

2 Περιβάλλον Στις επόµενες ενότητες θεωρούµε ότι ο επιτιθέµενος δεν είναι σε θέση να αποκτήσει γνώση για τον αποστολέα ή τον παραλήπτη από το περιεχόµενο του µηνύµατος. Ο επιτιθέµενος δεν ξεχνά ποτέ κάποια πληροφορία. Η γνώση του µονάχα αυξάνει Η γνώση µπορεί να περιγραφεί µέσω πιθανοτήτων για τα IOIs: περισσότερη γνώση σηµαίνει µεγαλύτερη ακρίβεια στις πιθανότητες π.χ. Οι πιθανότητες που ο επιτιθέµενος θεωρεί πραγµατικές είναι πιο κοντά στις πραγµατικές πιθανότητες. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 17 3 Ενότητα I Ενότητα I ΑΝΩΝΥΜΙΑ Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 18 9

3 Ανωνυµία Ανωνυµίαµιας ενεργής οντότητας σηµαίνει ότι η οντότητα δεν είναι αναγνωρίσιµη µέσα σε ένα σύνολο οντοτήτων, δηλαδή σε ένα σύνολο ανωνύµων οντοτήτων. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 19 3 Ανωνυµία Μη αναγνωρίσιµος: µη µοναδικά χαρακτηρίσιµος (χωρίς µοναδικά χαρακτηριστικά). Ενεργή οντότητα (Subject): Μια εν δυνάµει δρούσα οντότητα (φυσικό πρόσωπο, νοµικό πρόσωπο, ηλεκτρονικός υπολογιστής). Σύνολο ανωνύµων οντοτήτων: Ένα σύνολο µε όλες τις πιθανές ενεργές οντότητες. Οι συνήθεις ύποπτοι ανάλογα µε την γνώση του επιτιθέµενου. Η ανωνυµία εξαρτάται από την γνώση του εκάστοτε επιτιθέµενου. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 20 10

3 Ανωνυµία -ISO IS 15408 Η ανωνυµία εξασφαλίζει την µη αποκάλυψη της ταυτότητας του χρήστη κατά την πρόσβαση σε δεδοµένα ή υπηρεσίες. Οι προϋποθέσεις για την επίτευξη ανωνυµίας παρέχουν την απαιτούµενη προστασία της ταυτότητας του χρήστη. Η ανωνυµία δεν προορίζεται για την προστασία της ταυτότητας της ενεργής οντότητας: Η ανωνυµία προϋποθέτει ότι χρήστες ή ενεργές οντότητες δεν είναι σε θέση να ανακαλύψουν την ταυτότητα του χρήστη µέσω της σύνδεσης του µε µία ενεργή οντότητα ή µια διαδικασία. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 21 3 Ανωνυµία Ο αποστολέας µπορεί να παραµένει ανώνυµος µόνο εντός ενός συνόλου αποστολέων που αποτελεί το σύνολο ανωνύµων αποστολέων. Ο παραλήπτης µπορεί να παραµένει ανώνυµος µόνο εντός ενός συνόλου παραληπτών που αποτελεί το σύνολο ανωνύµων παραληπτών. Τα δύο σύνολα ενδέχεται να είναι κοινά, αντίθετα ή να περιέχουν κοινά στοιχεία. Επίσης µπορεί να αλλάζουν σε βάθος χρόνου. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 22 11

3 Ανωνυµία Εφόσον ο επιτιθέµενος δεν ξεχνά καµία πληροφορία το σύνολο ανωνύµων οντοτήτων δεν µπορεί να µεγαλώσει. Στην περίπτωση που νέες οντότητες εισέρχονται στο σύστηµα µετά από τον επιτιθέµενο, δεν ανήκουν στο σύνολο ανωνύµων οντοτήτων του επιτιθέµενου. Αν ο επιτιθέµενος δεν είναι σε θέση να γνωρίζει τον χρόνο εισαγωγής των οντοτήτων στο σύστηµα, το σύνολο ανωνύµων οντοτήτων παραµένει σταθερό. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 23 3 Ανωνυµία Η ανωνυµία ενός συνόλου ενεργών οντοτήτων εντός ενός (πιθανότατα ευρύτερου) συνόλου ανωνύµων οντοτήτων σηµαίνει ότι όλες οι µεµονωµένες οντότητες δεν είναι αναγνωρίσιµες εντός του συνόλου ανωνύµων οντοτήτων. Σύνολο ενεργών οντοτήτων: Χρησιµοποιείται για να περιγράψει ότι όλες οι οντότητες που απαρτίζουν το σύνολο διατηρούν την ιδιότητα της ανωνυµίας. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 24 12

3 Ανωνυµία Μέγιστα εν δυνάµει σύνολα ανωνύµων οντοτήτων Αποστολείς ίκτυο επικοινωνίας µηνύµατα Παραλήπτες Σύνολο ανωνύµων αποστολέων Σύνολο ανωνύµων παραληπτών Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 25 3 Ανωνυµία Ένας διαφορετικός, περισσότερος σύνθετος, ορισµός για την ανωνυµία κρίνεται αναγκαίος καθώς ο προηγούµενος ορισµός ορίζει την ανωνυµία ως δυική ιδιότητα: Μια οντότητα είτε είναι ανώνυµη ή όχι. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 26 13

3 Ανωνυµία Ανωνυµία µιας οντότητας υπό την οπτική του επιτιθέµενου σηµαίνει ότι ο επιτιθέµενος δεν µπορεί να προσδιορίσει επακριβώς την οντότητα µέσα σε ένα σύνολο οντοτήτων, το σύνολο των ενεργών οντοτήτων Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 27 3 Ανωνυµία Επακριβώς (sufficiently):επισηµαίνει ότι υπάρχει η δυνατότητα ποσοτικοποίησης της ανωνυµίας καθώς και ότι είναι πιθανότατα αναγκαίος σε κάποιες εφαρµογές ο καθορισµός ενός κατωφλίου (threshold) ύπαρξης ανωνυµίας. Ατοµική (individual) ανωνυµία: Ανωνυµία µίας ενεργής οντότητας. Συνολική (global) ανωνυµία : Ανωνυµία που προσφέρεται από το σύστηµα σε όλους τους χρήστες συλλογικά. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 28 14

3 Ανωνυµία Με όλες τις λοιπές παραµέτρους κοινές η συνολική ανωνυµία είναι ισχυρότερη: όσο µεγαλύτερο είναι το αντίστοιχο σύνολο ανωνύµων οντοτήτων, και όσο περισσότερο οµοιόµορφα κατανεµηµένη είναι η αποστολή και παραλαβή µηνυµάτων από τις οντότητες εντός του συνόλου Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 29 3 Ανωνυµία Για καθορισµένο σύνολο ανωνύµων οντοτήτων, η συνολική ανωνυµία είναι µέγιστη, αν όλες οι οντότητες εντός του συνόλου ανωνύµων οντοτήτων είναι ίδιες. Οι οντότητες, πιθανότατα συµπεριφέρονται µε διαφορετικό τρόπο, µε αποτέλεσµα η επίτευξη µέγιστης ανωνυµίας να είναι συνήθως αδύνατη Ισχυρή ή µέγιστη συνολική ανωνυµία δεν σηµαίνει ισχυρή ή µέγιστη ανωνυµία κάθε διακριτής οντότητας Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 30 15

3 Ανωνυµία Απαιτείται ο ορισµός µετρικών ανωνυµίας (anonymity measures)όχι µόνο για το σύστηµα ως σύνολο αλλά και για τις µεµονωµένες οντότητες ή τα µικρότερα σύνολα οντοτήτων Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 31 3 Ανωνυµία Μέγιστα εν δυνάµει σύνολα ανωνύµων οντοτήτων σε σχέση µε τους επιτιθέµενους Αποστολείς ίκτυο επικοινωνίας Μηνύµατα Παραλήπτες Σύνολο ανωνύµων αποστολέων Σύνολο ανωνύµων παραληπτών Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 32 16

3 ANONYMITY ROBUSTNESS OF ANONYMITY Η Ρωµαλεότητα ανωνυµίας χαρακτηρίζει πόσο σταθερή µένει η «ποσότητα» της ανωνυµίας, ενάντια σε αλλαγές που πραγµατοποιούνται εντός ενός περιβάλλοντος π.χ: ισχυρότερος επιτιθέµενος, διαφορετική κατανοµή Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 33 3 Ανωνυµία Ποιότητα ανωνυµίας Η ποιότητα της ανωνυµίαςπεριγράφεται από την ποσότητα καθώς και την ρωµαλεότητα της ανωνυµίας. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 34 17

3 Ανωνυµία ιαφοροποίηση της ανωνυµίας Οι προηγούµενοι ορισµοί της ανωνυµίας είναι επαρκείς για την περιγραφή της κατάστασης µιας ενεργής οντότητας εντός ενός συγκεκριµένου κόσµου. Για την περιγραφή της αλλαγής του επιπέδου («ποσότητας») της ανωνυµίας µιας οντότητας, σε περίπτωση που ο κόσµος αλλάξει, χρειάζεται ένας διαφορετικός ορισµός που να περιλαµβάνει την διαφοροποίηση της ανωνυµίας (delta). Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 35 3 Ανωνυµία ιαφοροποίηση της ανωνυµίας Η διαφοροποίηση της ανωνυµίαςαπό την οπτική του επιτιθέµενουκαθορίζει την διαφοράανάµεσαστην ανωνυµία µιας οντότητας λαµβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις του επιτιθέµενου (π.χ., την εκ των υστέρων - a-posterioriγνώση του επιτιθέµενου) και την ανωνυµία της οντότητας σύµφωνα µε την αρχική (a-priori) γνώση µόνο. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 36 18

3 Ανωνυµία ιαφοροποίηση της ανωνυµίας Η διαφοροποίηση της ανωνυµίας µπορεί να ποσοτικοποιηθεί: ποσότητα(διαφοροποίηση ανωνυµίας) = ποσότητα(ανωνυµία_a-posteriori) - ποσότητα(ανωνυµία_a-priori) Αν η ανωνυµία_a-posteriori και η ανωνυµία_apriori είναι ισοµεγέθη, η διαφοροποίηση της ανωνυµίας είναι 0. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 37 3 Ανωνυµία ιαφοροποίηση της ανωνυµίας Καθώς η ποσότητα της ανωνυµίας δεν µπορεί να αυξηθεί η διαφοροποίηση της ανωνυµίας δεν µπορεί να έχει θετική τιµή. Τέλεια διατήρηση της ανωνυµίας µιας οντότητας: Όταν η διαφοροποίηση της ανωνυµίας είναι µηδενική, η ανωνυµία παραµένει σταθερή. Αρνητική τιµή σηµαίνει ότι η ανωνυµία έχει µειωθεί. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 38 19

4 Ενότητα II Ενότητα II Μη-συνδεσιµότητα Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 39 4.1 Μη-συνδεσιµότητα Μη συνδεσιµότητα δύο ή περισσοτέρων στοιχείων που ενδιαφέρουν (IOIs, π.χ. ενεργές οντότητες, µηνύµατα, συµβάντα, πράξεις, ) υπό την οπτική του επιτιθέµενου, σηµαίνει ότιεσωτερικά στο σύστηµα, ο επιτιθέµενος δεν είναι σε θέση να αντιληφθεί αν κάποια στοιχεία σχετίζονται µεταξύ τους ή όχι. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 40 20

4.1 Μη-συνδεσιµότητα -ISO IS 15408 Η µη-συνδεσιµότητα εξασφαλίζει ότι ο χρήστης µπορεί να αποκτήσει πρόσβαση σε δεδοµένα και υπηρεσίες πολλαπλές φορές χωρίς να είναι εφικτή η σύνδεση των γεγονότων αυτών µε κάποιον τρόπο. Η µη-συνδεσιµότητα σηµαίνει ότι χρήστες ή/και οντότητες δεν είναι ικανές να διαπιστώσουν αν συγκεκριµένος χρήστης έχει λάβει µέρος σε συγκεκριµένες διαδικασίες εντός του συστήµατος. Τέλεια µη-συνδεσιµότητα Καµία διαπίστωση σύνδεσης µεταξύ ενεργειών Σχετική µη-συνδεσιµότητα Καµία αλλαγή της γνώσης για την σύνδεση µεταξύ ενεργειών 41/136 Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 41 4.1 Μη-συνδεσιµότητα -Ποσοτικοποίηση Όπως και στην ανωνυµία, µπορεί να γίνει ποσοτικοποίηση της µη-συνδεσιµότητας. Για την ποσοτικοποίησητης µη-συνδεσιµότητας µπορεί να χρησιµοποιηθούν πιθανότητες, εντροπίες, ή οποιοδήποτε άλλο µέγεθος είναι χρήσιµο για το συγκεκριµένο περιβάλλον. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 42 21

4.1 Συνδεσιµότητα Συνδεσιµότητα δύο ή περισσοτέρων στοιχείων που ενδιαφέρουν (IOIs, π.χ. ενεργές οντότητες, µηνύµατα, συµβάντα, πράξεις, ) υπό την οπτική του επιτιθέµενου σηµαίνει ότιεσωτερικά στο σύστηµα, ο επιτιθέµενος είναι σε θέση να αντιληφθεί επακριβώς αν κάποια στοιχεία σχετίζονται µεταξύ τους. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 43 4.1 Μη-συνδεσιµότητα- ιαφοροποίηση µη-συνδεσιµότητας Η διαφοροποίηση της µη συνδεσιµότητας δύο ή περισσοτέρων στοιχείων που ενδιαφέρουν (IOIs, π.χ. ενεργές οντότητες, µηνύµατα, συµβάντα, πράξεις, ) υπό την οπτική του επιτιθέµενου καθορίζει την διαφορά ανάµεσα στην µη-συνδεσιµότητα των στοιχείων αυτών λαµβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις του επιτιθέµενου και τη µησυνδεσιµότητα των στοιχείων αυτών δεδοµένου της a-priori γνώσης. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 44 22

4.1 Μη-συνδεσιµότητα Η γνώση του επιτιθέµενου, σύµφωνα µε τον ορισµό του Shannon για την τέλεια µυστικότητα, δεν µπορεί να µειωθεί. Η διαφοροποίηση της µη-συνδεσιµότητας δεν µπορεί να έχει θετική τιµή. Μηδενική τιµή σηµαίνει ότι η πιθανότητα τα στοιχεία να σχετίζονται σύµφωνα µε την οπτική του επιτιθέµενου παραµένει ίδια πριν (a-priori) και µετά τις παρατηρήσεις του επιτιθέµενου (a-posteriori). Σε κάποιες εργασίες η a-priori γνώση του επιτιθέµενου αναφέρεται ως προγενέστερη γνώση και η a-posteriori γνώση ως νέα γνώση. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 45 4.1 Μη-συνδεσιµότητα Τέλεια διατήρηση της µη-συνδεσιµότητας µιας οντότητας: Μηδενική τιµή της διαφοροποίησης της µη-συνδεσιµότητας σηµαίνει ότι η µη-συνδεσιµότητα παραµένει ίδια. Η µη-συνδεσιµότητα µεταξύ δύο (ή περισσότερων) µηνυµάτων ενδέχεται να εξαρτάται από το αν το περιεχόµενο τους προστατεύεται ενάντια στον επιτιθέµενο. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 46 23

4.1 Μη-συνδεσιµότητα Ο ορισµός που είδαµε δεν εστιάζει στον χρήστη αλλά αναφέρεται περισσότερο στην µησυνδεσιµότητα στοιχείων. Στηρίζεται στην a-priori γνώση του επιτιθέµενου και στην πιθανή αλλαγή αυτής. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 47 4.2 Ανωνυµία σε σχέση µε την µη-συνδεσιµότητα Ο αποστολέας s είναι ανώνυµος αναφορικά µε την αποστολή του µηνύµατος, αν ο s είναι ανώνυµος εντός του συνόλου των εν δυνάµει αποστολέων, δηλαδή εντός του συνόλου ανώνυµων αποστολέων. Ο αποστολέας s αποστέλλει ένα µήνυµα m ανώνυµα, αν ο s είναι ανώνυµος εντός του συνόλου των εν δυνάµει αποστολέων του m, δηλαδή εντός του συνόλου ανώνυµων αποστολέων του m (Το ίδιο ισχύει και για ένα σύνολο από µηνύµατα M) Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 48 24

4.2 Ανωνυµία σε σχέση µε την µη-συνδεσιµότητα Αν ο επιτιθέµενος ενδιαφέρεται για το µήνυµα και όχι για τον αποστολέα ορίζουµε: Ένα µήνυµα m αποστέλλεται ανώνυµα αν το mµπορεί να έχει αποσταλεί από κάθε εν δυνάµει αποστολέα, δηλαδή από κάθε ενεργή οντότητα εντός του συνόλου ανώνυµων αποστολέων του m (Το ίδιο ισχύει και για ένα σύνολο από µηνύµατα M) Οι προηγούµενοι ορισµοί µπορούν να χρησιµοποιηθούν αντίστοιχα και για την παραλαβή µηνυµάτων. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 49 4.2 Ανωνυµία σε σχέση µε την µη-συνδεσιµότητα Για την περιγραφή της ανωνυµίας σε σχέση µε την µησυνδεσιµότητα, τα στοιχεία που ενδιαφέρουν είναι Ποιος/ποιοι έχει αποστείλει ή παραλάβει ποια µηνύµατα Ανωνυµία µιας οντότητας αναφορικά µε κάποια ιδιότητα ορίζεται ως η µη-συνδεσιµότητα µεταξύ της οντότητας και της ιδιότητας. Η µη-συνδεσιµότητα αποτελεί επαρκή προϋπόθεση αλλά δεν είναι αναγκαία συνθήκη. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 50 25

4.2 Ανωνυµία σε σχέση µε την µη-συνδεσιµότητα Ανωνυµία αποστολέα: Κάθε µήνυµα σχετικό µε τον εν δυνάµει αποστολέα είναι µη συνδέσιµο Ανωνυµία παραλήπτη: Κάθε µήνυµα σχετικό µε τον εν δυνάµει παραλήπτη είναι µη συνδέσιµο Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 51 4.2 Ανωνυµία σε σχέση µε την µη-συνδεσιµότητα Ανωνυµία σχέσης: Μη ανιχνεύσιµη επικοινωνία ανάµεσα σε αποστολέα και παραλήπτη. Ο αποστολέας και ο παραλήπτης είναι µη-συνδέσιµοι. Παρόλα αυτά, αποτελεί ασθενή ιδιότητα, καθώς ο επιτιθέµενος µπορεί να δει ποιος στέλνει ποια µηνύµατα και να εντοπίσει ποιος αποδέχεται ποια µηνύµατα. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 52 26

4.2 Ανωνυµία σε σχέση µε την µη-συνδεσιµότητα Το σύνολο ανωνύµων σχέσεων µπορεί να οριστεί ως το κοινό τµήµα δύο εν δυνάµει διαφορετικών συνόλων, το σύνολο των εν δυνάµει αποστολέων και το σύνολο τωνεν δυνάµει παραληπτών. Όταν µία οντότητα αποστέλλει ( ή παραλαµβάνει) ένα συγκεκριµένο µήνυµα, το σύνολο ανωνύµων σχέσεων αποτελεί το σύνολο όλων των εν δυνάµει παραληπτών (αποστολέων) του συγκεκριµένου µηνύµατος. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 53 5 Ενότητα III Ενότητα III Μη-ανιχνευσιµότητα & Μη-παρατηρησιµότητα Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 54 27

5 Μη-ανιχνευσιµότητα & µη-παρατηρησιµότητα Μη-ανιχνευσιµότητα ενός στοιχείου που ενδιαφέρει (IOI) υπό την οπτική του επιτιθέµενουσηµαίνει ότι ο επιτιθέµενος δεν µπορεί επακριβώς να προσδιορίσει αν το στοιχείο υφίσταται ή όχι. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 55 5 Μη-ανιχνευσιµότητα Η µη-ανιχνευσιµότητα µπορεί να θεωρηθεί ως θεµιτή ιδιότητα των συστηµάτων στεγανογραφίας. Σε κάποιες εφαρµογές (π.χ. στεγανογραφία) είναι χρήσιµη η ποσοτικοποίηση της µη-ανιχνευσιµότητας ώστε να µπορεί να µετρηθεί πόση αβεβαιότητα σχετικά µε ένα ΙΟΙ παραµένει µετά τις παρατηρήσεις του επιτιθέµενου. Πιθανότητες ήεντροπία µπορούν να χρησιµοποιηθούν για την περίπτωση αυτή. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 56 28

5 Μη-ανιχνευσιµότητα Μέγιστη µη-ανιχνευσιµότητα: Η ύπαρξη ή όχι ενός IOI είναι απόλυτα µη αναγνωρίσιµη Τέλεια µη-ανιχνευσιµότητα : Μέγιστη µηανιχνευσιµότητα Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 57 5 ιαφοροποίηση της µη-ανιχνευσιµότητας Η διαφοροποίηση της µη-ανιχνευσιµότητας ενός IOI υπό την οπτική του επιτιθέµενου καθορίζει την διαφοράανάµεσα στη µη-ανιχνευσιµότητα του IOI λαµβάνοντας υπόψη τις παρατηρήσεις του επιτιθέµενου και τη µη-ανιχνευσιµότητα του IOI σύµφωνα µε την a-priori γνώση του επιτιθέµενου. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 58 29

5 ιαφοροποίηση της µη-ανιχνευσιµότητας Τέλεια διατήρηση της µη-ανχνευσιµότητας: Έχοντας µηδενική τιµή στη διαφοροποίηση της µηδιαθεσιµότητας, κάτι το όποίο συµβαίνει όταν η δυνατότητα ανίχνευσης της ύπαρξης ενός ΙΟΙ ή όχι δεν διαφοροποιείται ανάλογα µε τις παρατηρήσεις του επιτιθέµενου. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 59 5 Μη-παρατηρησιµότητα Μη-παρατηρησιµότητα ενός στοιχείου που ενδιαφέρει (IOI) αναφέρεται: στην µη-ανιχνευσιµότητα του στοιχείου σε σχέση µε όλες τις οντότητες που δεν σχετίζονται µε αυτό στην ανωνυµίατης οντότητας (οντοτήτων) που σχετίζονται µε το στοιχείο ακόµα και ενάντια σε άλλη οντότητα (οντότητες) που σχετίζεται µε το ίδιο στοιχείο Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 60 30

5 Μη-παρατηρησιµότητα-ISO IS 15408 Η µη-παρατηρησιµότητα εξασφαλίζει ότι ο χρήστης µπορεί να έχει πρόσβαση σε δεδοµένα ή υπηρεσίες χωρίς οποιασδήποτε τρίτη οντότητα να µπορεί να αντιληφθεί ότι υπάρχει πρόσβαση από κάποιον στα δεδοµένα ή τις υπηρεσίες αυτές. Η µη-παρατηρησιµότητα σηµαίνει ότι χρήστες ή/και οντότητες δεν µπορούν να αντιληφθούν την πραγµατοποίηση µιας διαδικασίας. Ο ορισµός αυτός είναι πιο γενικός, καθώς αναφέρετε σε οποιοδήποτε ΙΟΙ και περιγράφει τις συνθήκες επίτευξης µη παρατηρησιµότητας (µέσω αποτροπής της διάκρισης των ΙΟΙs). Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 61 5 Μη-παρατηρησιµότητα αποστολέα Μη-παρατηρησιµότητα αποστολέα: Παραµένει επαρκώς µη-ανιχνεύσιµος όταν ο οποιοσδήποτε αποστολέας εντός του συνόλου µη-παρατηρήσιµων οντοτήτων αποστείλει µήνυµα. Η µηπαρατηρησιµότητα του αποστολέα είναι τέλεια αν είναι πλήρως µη-ανιχνεύσιµο εάν κάποιος αποστολέας εντός του συνόλου µη-παρατηρήσιµων οντοτήτων αποστείλει µήνυµα Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 62 31

5 Μη-παρατηρησιµότητα αποστολέα παραλήπτη Μη-παρατηρησιµότητα παραλήπτη: Παραµένει επαρκώς µη-ανιχνεύσιµο όταν ο οποιοσδήποτε παραλήπτης εντός του συνόλου µη-παρατηρήσιµων οντοτήτων παραλαµβάνει µήνυµα. Η µηπαρατηρησιµότητα του παραλήπτη είναι τέλεια αν είναι πλήρως µη-ανιχνεύσιµο εάν κάποιος παραλήπτης εντός του συνόλου µη-παρατηρήσιµων οντοτήτων παραλάβει µήνυµα Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 63 5 Μη-παρατηρησιµότητα σχέσης Μη-παρατηρησιµότητα σχέσης: Είναι επαρκώς µηανιχνεύσιµο όταν κάτι αποστέλλεται από κάποιο σύνολο από εν δυνάµει αποστολείς προς ένα σύνολο από εν δυνάµει παραλήπτες. Είναι επαρκώς µη-ανιχνεύσιµο όταν εντός του συνόλου µηπαρατηρήσιµων σχέσεων όλων των εν δυνάµει ζευγαριών αποστολέα παραλήπτη (παραλήπτες), ένα µήνυµα αποστέλλεται σε οποιαδήποτε σχέση. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 64 32

5 Μη-παρατηρησιµότητα Μέγιστα εν δυνάµει σύνολα µη-παρατηρήσιµων οντοτήτων Αποστολείς ίκτυο επικοινωνίας Παραλήπτες Σύνολο µη-παρατηρήσιµων Σύνολο µη-παρατηρήσιµων αποστολέων παραληπτών Η µη-παρατηρησιµότητα έχει να κάνει µε γεγονότα, και όχι µε οντότητες. Παρόλα αυτά, όπως και µε τα σύνολα ανωνυµίας τα σύνολα µη-παρατηρησιµότητας αποτελούνται από οντότητες που µπορούν να στείλουν ή να παραλάβουν µηνύµατα. Η µη-παρατηρησιµότητα είναι ισχυρότερη, όσο µεγαλύτερο είναι το αντίστοιχο σύνολο µηπαρατηρησιµότητας. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 65 5 Μη-παρατηρησιµότητα Μέγιστο εν δυνάµει σύνολο µη-παρατηρήσιµων οντοτήτων Αποστολείς ίκτυο επικοινωνίας παραλήπτες Σύνολο µηπαρατηρήσιµων αποστολέων Σύνολο µηποαρατηρήσιµων παραληπτών Μέγιστα εν-δυνάµει σύνολα µη-παρατηρησιµότητας σε συνάρτηση µε τον επιτιθέµενο Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 66 33

5 ιαφοροποίηση µη-παρατηρησιµότητας ιαφοροποίηση µη-παρατηρησιµότητας ενός στοιχείου που ενδιαφέρει (IOI) αναφέρεται: Στην διαφοροποίηση της µη-ανιχνευσιµότηταςτου IOI ενάντια σε όλες τις οντότητες που σχετίζονται µε αυτό Στην διαφοροποίηση της ανωνυµίαςτης οντότητας (οντοτήτων) που σχετίζεται µε το ΙΟΙ ακόµα και ενάντια στην άλλη οντότητα (οντότητες) που επίσης σχετίζονται µε το ΙΟΙ Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 67 5 Μη-παρατηρησιµότητα Εφόσον η µη-παρατηρησιµότητα δεν µπορεί να αυξηθεί (ο επιτιθέµενος δεν ξεχνάει καµία πληροφορία) η διαφοροποίηση της µηπαρατηρησιµότητας δεν µπορεί να έχει θετική τιµή. Τέλεια διατήρηση της µη-παρατηρησιµότητας: Μηδενική τιµή της διαφοροποίησης της µηπαρατηρησιµότητας σηµαίνει ότι η µηπαρατηρησιµότητα παραµένει σταθερή. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 68 34

6 Ενότητα IV Ενότητα IV Σχέσεις µεταξύ των όρων Μηχανισµοί ανωνυµίας και µη-παρατηρησιµότητας. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 69 6.1 Σχέσεις µεταξύ των όρων Η µη-παρατηρησιµότητα αποκαλύπτει ένα µόνο υποσύνολο των πληροφοριών που αποκαλύπτει η ανωνυµία. Σαν αποτέλεσµα: Μη-παρατηρησιµότητα Ανωνυµία Μη-παρατηρησιµότητα αποστολέα Ανωνυµία αποστολέα Μη-παρατηρησιµότητα παραλήπτη Ανωνυµία παραλήπτη Μη-παρατηρησιµότητα σχέσης Ανωνυµία σχέσης Ανωνυµία αποστολέα Ανωνυµία σχέσης Ανωνυµία παραλήπτη Ανωνυµία σχέσης Μη-παρατηρησιµότητα αποστολέα Μη-παρατηρησιµότητα σχέσης Μη-παρατηρησιµότητα παραλήπτη Μη-παρατηρησιµότητα σχέσης Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 70 35

6.1 Σχέσεις µεταξύ των όρων Η µη-παρατηρησιµότητα αποκαλύπτει µόνο ένα υποσύνολο των πληροφοριών που αποκαλύπτει η µηανιχνευσιµότητα. Σαν αποτέλεσµα: Μη-παρατηρησιµότητα Μη-ανιχνευσιµότητα Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 71 6.2 Μηχανισµοί ανωνυµίας, µη-ανιχνευσιµότητας, µη-παρατηρησιµότητας Το DC-net επιτυγχάνει ανωνυµία αποστολέα Το MIX-net επιτυγχάνει ανωνυµία σχέσης Broadcast & Private ανάκτηση πληροφορίας επιτυγχάνουν ανωνυµία παραλήπτη Dummy traffic επιτυγχάνει µη-παρατηρησιµότητα του αριθµού ή/και του µεγέθους των µηνυµάτων που θα σταλούν ή θα παραληφθούν, εκτός από την περίπτωση του αποστολέα και παραλήπτη αντίστοιχα. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 72 36

6.2 Μηχανισµοί ανωνυµίας, µη-ανιχνευσιµότητας, µηπαρατηρησιµότητας Ένας µηχανισµός µε στόχο την επίτευξη κάποιας µορφής ανωνυµίας, κατάλληλα συνδυασµένος µε dummy traffic αποφέρει την αντίστοιχη µορφή µηπαρατηρησιµότητας. Η τεχνική Dummy traffic µπορεί να αξιοποιηθεί ώστε να καταστήσει τον αριθµό ή/και το µέγεθος των µηνυµάτων που θα παραληφθούν µη ανιχνεύσιµα από όλους πλην του αποστολέα. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 73 7 Ενότητα V Ενότητα V Ψευδωνυµία Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 74 37

7.1 Ψευδωνυµία Αξιοποιώντας ανωνυµία στους ανθρώπους, µησυνδεσιµότητα και ίσως µη-παρατηρησιµότητα είναι ιδανικό σε σχέση µε τηνελαχιστοποίηση δεδοµένων (data minimisation)αλλά θα απέτρεπε οποιαδήποτε πραγµατική επικοινωνία. Χρειαζόµαστε κατάλληλα προσδιοριστικά προς χρήση σε διάφορες εφαρµογές. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 75 7.1 Ψευδωνυµία Ένα ψευδώνυµοαποτελεί προσδιοριστικό µιας οντότητας, αντί για πραγµατικό όνοµα της οντότητας. Προσδιοριστικό: Όνοµα ή ακολουθία bits. Παράγονται αξιοποιώντας τυχαία δεδοµένα, πλήρως ανεξάρτητα από την οντότητα και τις σχετικές µε αυτή ιδιότητες. Οντότητα: Αποστολέας ή παραλήπτης Πραγµατικό όνοµα: Το αντώνυµο του ψευδωνύµου. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 76 38

7.1 Ψευδωνυµία Η οντότητα στην οποία αναφέρεται το ψευδώνυµο ονοµάζεται κάτοχος του ψευδωνύµου. Μία οντότητα βρίσκεται σε κατάσταση που χρησιµοποιεί ψευδώνυµο (pseudonymous) αν αντί για ένα από τα πραγµατικά ονόµατα χρησιµοποιείται ψευδώνυµο. Τα ψευδώνυµα αποτελούν µία διαφορετική µορφή ιδιότητας. ΑΛΛΑοι κάτοχοι των ψευδωνύµων µπορούν να κρατήσουν στον έλεγχο τους τα ψευδώνυµα. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 77 7.1 Ψευδωνυµία Μεσίτες αποκάλυψης ταυτότητας (Identity Brokers): Αναγνωρίζει τους κατόχους των ψευδωνύµων Μεσίτες επίλυσης νοµικών ζητηµάτων (Liability Brokers): Αποτρέπει διαµάχες (uncovered claims) Η ψευδωνυµία αναφέρεται στην χρήση ψευδωνύµων ως προσδιοριστικά. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 78 39

7.1 Ψευδωνυµία Ψευδωνυµία αποστολέα: Η χρήση ψευδωνύµων από τον αποστολέα ή η µετάβαση του αποστολέα σε κατάσταση που χρησιµοποιεί ψευδώνυµο (pseudonymous) Ψευδωνυµία παραλήπτη: Η χρήση ψευδωνύµων από τον παραλήπτη ή η µετάβαση του παραλήπτη σε κατάσταση που χρησιµοποιεί ψευδώνυµο (pseudonymous) Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 79 7.1 Ψευδωνυµία Ψευδώνυµα Αποστολέα Ψευδώνυµα Παραλήπτη ίκτυο επικοινωνίας Μηνύµατα holders hip Ψευδωνυµία αποστολέα Ψευδωνυµία παραλήπτη holders hip Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 80 40

7.1 Ψευδωνυµία-ISO IS 15408 Η ψευδωνυµία εξασφαλίζει ότι ο χρήστης µπορεί να έχει πρόσβαση σε δεδοµένα ή υπηρεσίες, χωρίς να αποκαλύψει την ταυτότητα του, παραµένοντας όµως υπόλογος (accountable)για την συγκεκριµένη ενέργεια. Η ψευδωνυµία σηµαίνει ότι ένα σύνολο χρηστών ή/και οντοτήτων δεν έχουν την δυνατότητα να προσδιορίσουν την ταυτότητα ενός χρήστη που συνδέεται µε µία οντότητα ή διαδικασία, αλλά ο χρήστης παραµένει υπόλογος (accountable) για την συγκεκριµένη ενέργεια. Η οπτική αυτή της ψευδωνυµίας καλύπτει µόνο την χρήση ψηφιακών ψευδωνύµων. Ο προηγούµενος ορισµός είναι πιο γενικός καθώς δεν απαιτεί υποχρεωτικά την αποκάλυψη της ταυτότητας του χρήστη και της ευθύνης (accountability) αυτού. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 81 7.1 Ψευδωνυµία ποσοτικοποίηση Ποσοτικοποίηση της ευθύνης που επιτυγχάνεται και της υπολειπόµενης ανωνυµίας που διατηρείται. (π.χ. µε χρήση εντροπίας) Well-employed ψευδωνυµίασηµαίνει κατάλληλη ρύθµιση της ευθύνης για την αντιµετώπιση της κλοπής της ταυτότητας ή την αποτροπή διαµαχών σε περιβάλλον e- commerce, συνδυασµένη µε διατήρηση ανωνυµίας. Poorly-employed ψευδωνυµίασηµαίνει παραχώρηση της ανωνυµίας χωρίς της αποτροπή διαµαχών Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 82 41

7.1 Είδη ψευδωνύµων Αποκλειστικό ψευδώνυµο Αναφέρεται σε ένα µοναδικό κάτοχο Αµετάβλητο µε το χρόνο εν µεταβιβάζεται σε άλλες οντότητες Μεταβιβάσιµο ψευδώνυµο Μπορεί να µεταβιβαστεί από ένα κάτοχο σε µία οντότητα, η οποία θα γίνει ο νέος κάτοχος Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 83 7.1 Είδη ψευδωνύµων Οµαδικό ψευδώνυµο Αναφέρεται σε ένα σύνολο κατόχων (π.χ. πολλαπλοί κάτοχοι) Μπορεί να επιφέρει ανωνυµία: Αξιοποιώντας τις πληροφορίες που σχετίζονται µε το ψευδώνυµο δεν επιτρέπει στον επιτιθέµενο να προσδιορίσει αν µια ενέργεια πραγµατοποιήθηκε από συγκεκριµένη οντότητα του συνόλου. Το οµαδικό ψευδώνυµο δεν έχει την ίδια έννοια µε την περίπτωση που ένας αριθµός κατόχων, τυχαία χρησιµοποιούν το ίδιο ψευδώνυµο. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 84 42

7.1 Είδη ψευδωνύµων Τα µεταβιβάσιµα ψευδώνυµα επιτρέπουν, αν ο επιτιθέµενος δεν µπορεί να παρακολουθήσει όλες τις µεταβιβάσεις ψευδωνύµων, την δηµιουργία συνόλων ανωνυµίας, χωρίς να µειώνεται η ευθύνη, όπως αυτή εµφανίζεται από µια αρχή (authority)που παρακολουθεί όλες τις µεταβιβάσεις. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 85 7.1 Ψευδωνυµία ΣΗΜΑΝΤΙΚΟ: Παρότι οι λέξεις ανώνυµος και ψευδώνυµος µοιάζουν, η έννοια τους διαφέρει: Η λέξη ανώνυµοςπροσδίδει κάτι στην οντότητα σε σχέση µε την αναγνωρισιµότητα, ενώ η λέξηψευδώνυµοςαπλά αναφέρεται στην χρήση κάποιου µηχανισµού, π.χ. χρήση ψευδωνύµων Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 86 43

7.2.1 Ψηφιακά ψευδώνυµα για την αυθεντικοποίηση µηνυµάτων Ένα ψηφιακό ψευδώνυµοαποτελεί µια ακολουθία bits, που είναι: Μοναδική ως χαρακτηριστικό (µε µεγάλη πιθανότητα) Κατάλληλη για την αυθεντικοποίηση των IOIs του κατόχου σε συνάρτηση µε το ψηφιακό του ψευδώνυµο, π.χ., αυθεντικοποιήση των µηνυµάτων που απέστειλε Κατά την χρήση ψευδωνύµων, η ευθύνη µπορεί να υλοποιηθεί σε συνάρτηση µε τα ψευδώνυµα. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 87 7.3 Ψευδωνυµία σε συνάρτηση µε την συνδεσιµότητα Κάποια είδη ψευδωνύµων επιτρέπουν την αντιµετώπιση περιπτώσεων διαµάχης όταν γίνει κατάχρηση της µη-συνδεσιµότητας. Τρίτες οντότητες (µεσίτες αποκάλυψης ταυτότητας) µπορεί να ζητηθεί να αποκαλύψουν την πραγµατική ταυτότητα (civil identity) του κατόχου, ώστε να γίνει έρευνα και να ασκηθεί ποινική δίωξη. Πολλαπλοί µεσίτες µπορεί να αξιοποιηθούν για την επίτευξη µεγαλύτερου βαθµού ρωµαλεότητας της ανωνυµίας. Τρίτες οντότητες ενδέχεται να λειτουργήσουν ως µεσίτες επίλυσης νοµικών ζητηµάτων για να επιλύσουν µία διαµάχη. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 88 44

7.3 Ψευδωνυµία σε συνάρτηση µε την συνδεσιµότητα Ανάλογα µε την εκάστοτε εφαρµογή ενδέχεται να είναι διαφορετικές οι ιδιότητες των ψευδωνύµων που έχουν σηµασία. Τα δύο ακόλουθα παραδείγµατα (7.3.1, 7.3.2) παρουσιάζουν τις ιδιότητες των ψευδωνύµων σε σχέση µε την ανωνυµία. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 89 7.3.1 Γνώση της σύνδεσης ανάµεσα στο ψευδώνυµο και τον κάτοχο του Η γνώση της σύνδεσης µπορεί να µην είναι συνεχής και ενδέχεται να αλλάζει Για τα µη-µεταβιβαζόµενα ψευδώνυµα η γνώση της σύνδεσης δεν µπορεί να µειωθεί (µοναδική εξαίρεση η περίπτωση της παραπληροφόρησης που µπορεί να µπερδέψει την γνώση του επιτιθέµενου) Είδη µη-µεταβιβαζόµενων ψευδωνύµων: ηµόσιο ψευδώνυµο Αρχικά µη-δηµόσιο ψευδώνυµο Αρχικά µη-συνδέσιµο ψευδώνυµο Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 90 45

7.3.1 Γνώση της σύνδεσης ανάµεσα στο ψευδώνυµο και τον κάτοχο του ηµόσιο ψευδώνυµο Η σύνδεση µεταξύ ενός δηµόσιου ψευδώνυµου και του κατόχου του µπορεί να είναι ευρύτερα γνωστή από την πρώτη στιγµή π.χ. η σύνδεση µπορεί να αναρτάται σε δηµόσιους καταλόγους (public directories) όπως συµβαίνει στον τηλεφωνικό κατάλογο Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 91 7.3.1 Γνώση της σύνδεσης ανάµεσα στο ψευδώνυµο και τον κάτοχο του Αρχικά µη-δηµόσιο ψευδώνυµο Η σύνδεση ανάµεσα σε ένα αρχικά µη-δηµόσιο ψευδώνυµο και τον κάτοχο του µπορεί να είναι γνωστή σε συγκεκριµένες οντότητες, αλλά δεν είναι δηµοσίως γνωστή, τουλάχιστον από την πρώτη στιγµή. π.χ. ένας τραπεζικός λογαριασµός για τον οποίο η τράπεζα γνωρίζει την σύνδεση µε τον κάτοχο µπορεί να θεωρηθεί µη-δηµόσιο ψευδώνυµο Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 92 46

7.3.1 Γνώση της σύνδεσης ανάµεσα στο ψευδώνυµο και τον κάτοχο του Αρχικά µη-συνδέσιµο ψευδώνυµο Η σύνδεση µεταξύ ενός αρχικά µη-συνδέσιµου ψευδώνυµου και του κατόχου του είναι τουλάχιστον στη αρχή-άγνωστη στον οποιοδήποτε,µε µόνη πιθανή εξαίρεση τον κάτοχο του. π.χ. µη-συνδέσιµο ψευδώνυµο αποτελεί το DNA, εκτός και αν αποθηκευτεί σε Β µαζί και µε την σύνδεση µε τον κάτοχο του Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 93 7.3.1 Γνώση της σύνδεσης ανάµεσα στο ψευδώνυµο και τον κάτοχο του Όσο λιγότερα είναι γνωστά για την σύνδεση µε την οντότητα τόσο ισχυρότερη είναι η ανωνυµία. Η ισχύς της ανωνυµίας µειώνεται όσο αυξάνει η γνώση της σύνδεσης µε το ψευδώνυµο. Η ισχύς της ανωνυµίας εξαρτάται από την γνώση συγκεκριµένων οντοτήτων για την σύνδεση, ανάλογα µε το µοντέλο επίθεσης. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 94 47

7.3.1 Γνώση της σύνδεσης ανάµεσα στο ψευδώνυµο και τον κάτοχο του Αν το ψευδώνυµο είναι µεταβιβάσιµο, η σύνδεση µε τον κάτοχο του µπορεί να αλλάξει. Σε περίπτωση µιας µη-παρατηρούµενης µεταβίβασης, ένα προηγουµένως δηµόσιο ψευδώνυµο µπορεί να µετατραπεί σε µη-δηµόσιο. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 95 7.3.2 Συνδεσιµότητα λόγω της χρήσης ψευδωνύµου σε διαφορετικά πλαίσια Σε σχέση µε τον βαθµό συνδεσιµότητας, τα διάφορα είδη ψευδωνύµων µπορούν να κατηγοριοποιηθούν ανάλογα µε το πλαίσιο στο οποίο χρησιµοποιούνται: Ψευδώνυµο φυσικού προσώπου Ψευδώνυµο ρόλου Ψευδώνυµο σχέσης Ψευδώνυµο ρόλου-σχέσης Ψευδώνυµο δοσοληψίας Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 96 48

7.3.2 Συνδεσιµότητα λόγω της χρήσης ψευδωνύµου σε διαφορετικά πλαίσια Ψευδώνυµο φυσικού προσώπου Χρησιµοποιείται για να αντικαταστήσει το πραγµατικό όνοµα του κατόχου, το οποίο θεωρείται ως αναπαράσταση της πραγµατικής ταυτότητας (civil identity) του κατόχου. Μπορεί να χρησιµοποιηθεί σε οποιοδήποτε πλαίσιο (π.χ.) Social security number DNA A nickname Αριθµός κινητού τηλεφώνου Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 97 7.3.2 Συνδεσιµότητα λόγω της χρήσης ψευδωνύµου σε διαφορετικά πλαίσια Ψευδώνυµο ρόλου Η χρήση του περιορίζεται σε συγκεκριµένους ρόλους π.χ. ψευδώνυµο πελάτη ή ψευδώνυµο λογαριασµού στο Internet (πολλαπλή χρήση του ρόλου Internet user ). Μπορεί να χρησιµοποιηθεί για επικοινωνία µε πολλές οντότητες. Οι ρόλοι µπορεί να αποδοθούν από διάφορες οντότητες π.χ. µία εταιρεία Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 98 49

7.3.2 Συνδεσιµότητα λόγω της χρήσης ψευδωνύµου σε διαφορετικά πλαίσια Ψευδώνυµο σχέσης Χρησιµοποιείται ένα ψευδώνυµο για κάθε επικοινωνούσα οντότητα (communication partner). Το ίδιο ψευδώνυµο σχέσης µπορεί να χρησιµοποιηθεί σε διαφορετικούς ρόλους για την επικοινωνία µε την ίδια οντότητα π.χ. ξεχωριστό nickname για κάθε επικοινωνούσα οντότητα Σε περίπτωση οµαδικής επικοινωνίας τα ψευδώνυµα σχέσης µπορούν να χρησιµοποιηθούν µεταξύ περισσοτέρων των δύο οντοτήτων. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 99 7.3.2 Συνδεσιµότητα λόγω της χρήσης ψευδωνύµου σε διαφορετικά πλαίσια Ψευδώνυµο ρόλου-σχέσης Ένα ξεχωριστό ψευδώνυµο χρησιµοποιείται για κάθε ρόλο και για κάθε επικοινωνούσα οντότητα Η επικοινωνούσα οντότητα δεν είναι υποχρεωτικό να γνωρίζει εάν δυο διαφορετικά ψευδώνυµα για δύο διαφορετικούς ρόλους ανήκουν στον ίδιο κάτοχο. υο διαφορετικές επικοινωνούσες οντότητες, που συνδιαλέγονται µε ένα χρήστη στα πλαίσια του ίδιου ρόλου, δεν γνωρίζουν, µέσω του ψευδωνύµου, αν πρόκειται για τον ίδιο χρήστη. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 100 50

7.3.2 Συνδεσιµότητα λόγω της χρήσης ψευδωνύµου σε διαφορετικά πλαίσια Ψευδώνυµο δοσοληψίας (ψευδώνυµο µιας χρήσης) Παράγεται για τις ανάγκες κάθε δοσοληψίας εν συνδέεται µε οποιοδήποτε άλλο ψευδώνυµο δοσοληψίας και, τουλάχιστον αρχικά, δεν συνδέεται µε κάποιο άλλο IOI π.χ. τυχαίοι αριθµοί µιας χρήσης για online-banking Μπορεί να χρησιµοποιηθεί για την επίτευξη της µέγιστης δυνατής ανωνυµίας (µε την προϋπόθεση ότι καµία άλλη πληροφορία συνδεσιµότητας δεν είναι διαθέσιµη) Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 101 7.3.2 Συνδεσιµότητα λόγω της χρήσης ψευδωνύµου σε διαφορετικά πλαίσια Η ισχυρότερη ανωνυµία υφίσταται όπου δεν υπάρχει καθόλου αναγνωρίσιµη πληροφορία. Αν το ψευδώνυµο δοσοληψίας χρησιµοποιηθεί µόνο µία φορά, έχουµε τον ίδιο βαθµό ανωνυµίας όσο αν δεν είχε χρησιµοποιηθεί καθόλου ψευδώνυµο. Η απόδειξη την κυριότητα του ψευδωνύµου, χωρίς την αποκάλυψη πληροφοριών για το ψευδώνυµο, αποτελεί εναλλακτικό τρόπο επίτευξης ισχυρής ανωνυµίας. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 102 51

7.3.2 Συνδεσιµότητα λόγω της χρήσης ψευδωνύµου σε διαφορετικά πλαίσια Ψευδώνυµο φυσικού προσώπου Συνδέσιµο Ψευδώνυµο ρόλου Ψευδώνυµο σχέσης Ψευδώνυµο δοσοληψίας Αύξηση µη-συνδεσιµότητας δοσοληψιών Αύξηση διαθέσιµης ανωνυµίας Ψευδώνυµο ρόλουσχέσης Μησυνδέσιµο Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 103 7.3.2 Συνδεσιµότητα λόγω της χρήσης ψευδωνύµου σε διαφορετικά πλαίσια Η ανωνυµία ψευδωνύµου ρόλου και ψευδωνύµου σχέσης είναι ισχυρότερες από την ανωνυµία ψευδωνύµου φυσικού προσώπου. Η ισχύς της ανωνυµίας αυξάνει µε την χρήση ψευδωνύµων ρόλου, η οποία περιορίζεται στον ίδιο ρόλο και στην ίδια σχέση. Μέγιστη ισχύ της ανωνυµίας επιτυγχάνεται µε τα ψευδώνυµα δοσοληψιών, µε την προϋπόθεση ότι καµία άλλη πληροφορία σχετική µε την σύνδεση δεν είναι διαθέσιµη. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 104 52

7.3.2 Συνδεσιµότητα λόγω της χρήσης ψευδωνύµου σε διαφορετικά πλαίσια Η ανωνυµία είναι ισχυρότερη, Όσο λιγότερες προσωπικές πληροφορίες του κατόχου του ψευδωνύµου µπορούν να συνδεθούν µε το ψευδώνυµο Όσο λιγότερο και σε όσο το δυνατό λιγότερα πλαίσια χρησιµοποιούνται τα ψευδώνυµα, και σαν συνέπεια όσο λιγότερες πληροφορίες για τον κάτοχο µπορούν να συνδεθούν µε αυτά. Όσο περισσότερο ανεξάρτητα και τυχαία επιλέγονται τα ψευδώνυµα για νέες χρήσεις. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 105 7.4 Μηχανισµοί και λοιπές ιδιότητες των ψευδωνύµων Τα ψηφιακά ψευδώνυµα µπορούν να υλοποιηθούν ως δηµόσιο κλειδί για τον έλεγχο ψηφιακών υπογραφών. Το πιστοποιητικό ηµοσίου Κλειδιού περιλαµβάνει την ψηφιακή υπογραφήτης Αρχής Πιστοποίησης, και προσφέρει εξασφάλιση για την σύνδεση δηµοσίου κλειδιού µε κάποιο άλλο ψευδώνυµο, το οποίο συνήθως ανήκει στην ίδια οντότητα. Πιστοποιητικό ταυτότητας ονοµάζεται το πιστοποιητικό το οποίο, για την προηγούµενη περίπτωση το αντίστοιχο ψευδώνυµο αποτελεί πραγµατική ταυτότητα (civil identity) Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 106 53

7.4 Μηχανισµοί και λοιπές ιδιότητες των ψευδωνύµων Το Πιστοποιητικό ιδιότητας αποτελεί ψηφιακό πιστοποιητικό το οποίο περιλαµβάνει επιπλέον πληροφορίες (ιδιότητες) και ξεκάθαρα αναφέρεται σε πιστοποιητικό δηµοσίου κλειδιού. Οι ιδιότητες, ανεξάρτητα από τα αντίστοιχα πιστοποιητικά,µπορούν να χρησιµοποιηθούν ως χαρακτηριστικά συνόλων οντοτήτων (π.χ. σύνολο ανωνύµων οντοτήτων) Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 107 7.4 Μηχανισµοί και λοιπές ιδιότητες των ψευδωνύµων Λοιπές ιδιότητες των ψευδωνύµων επιφέρουν διαφορετικό βαθµό: περιορισµού σε συγκεκριµένη τιµή του αριθµού των ψευδωνύµων ανά οντότητα εξασφαλισµένη µοναδικότητα δυνατότητα µεταβίβασης άλλων οντοτήτων δυνατότητα αυθεντικοποίησης της σύνδεσης µεταξύ ενός ψευδωνύµου και του κατόχου του µετατρεψιµότητα (µεταβίβαση ιδιοτήτων µεταξύ των ψευδωνύµων) Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 108 54

7.4 Μηχανισµοί και λοιπές ιδιότητες των ψευδωνύµων Κάποιες από τις ιδιότητες µπορούν εύκολα να υλοποιηθούν ενσωµατώνοντας σ ένα ψηφιακό ψευδώνυµο τις αντίστοιχες ιδιότητες Η σύνδεση των ιδιοτήτων µε ένα ψευδώνυµο µπορούν να καταγραφούν σε ένα πιστοποιητικό ιδιότητας, κατασκευασµένο από τον κάτοχο ή µία αρχή πιστοποίησης. Μη-µεταβιβασιµότητα του πιστοποιητικού ιδιότητας µπορεί να επιβληθεί µέσω βιοµετρικών ή νοµικών µέτρων και λοιπών µηχανισµών Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 109 8 Ενότητα VI Ενότητα VI ιαχείριση Ταυτότητας Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 110 55

8.1 Περιβάλλον Για την περιγραφή της διαχείρισης ταυτότητας ως µέσο ενίσχυσης της ιδιωτικότητας το περιβάλλον πρέπει να διευρυνθεί: Ο επιτιθέµενος µπορεί να λάβει πληροφορίες σχετικά µε τον αποστολέα και τον παραλήπτη των µηνυµάτων από το περιεχόµενο των µηνυµάτων. Μπορεί να αξιοποιήσει τις ιδιότητες αυτές για σύνδεση µηνυµάτων µε τα αντίστοιχα ψευδώνυµα. Εφαρµογές µπορεί να επηρεάσουν τον τρόπο αποστολής/παραλαβής µηνυµάτων και να καθορίσουν την χρήση ψευδωνύµων. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 111 8.2 Ταυτότητα και Αναγνωρισιµότητα Η ταυτότητα µπορεί να ερµηνευτεί ως αντίληψη της ζωής, ενσωµάτωση σε κοινωνικό σύνολο, συνέχιση, τα οποία συνδέονται µε κάποιο πρόσωπο και καθορίζονται από την κοινωνία. Από µια περισσότερο δοµηµένη άποψη, η ταυτότητα µπορεί να αποδοθεί σε κάποια οντότητα, να αναφέρεται σε κάποιο φυσικό πρόσωπο, νοµικό πρόσωπο ή υπολογιστή. Σε αντιστοιχία µε το σύνολο ανωνύµων οντοτήτων, µπορεί να χρησιµοποιηθεί το σύνολο αναγνωρίσιµων οντοτήτων για τον ορισµό αναγνωρισιµότητας και ταυτότητας. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 112 56

8.2 Ταυτότητα και Αναγνωρισιµότητα Αναγνωρισιµότητα µίας οντότητας υπό την οπτική του επιτιθέµενου αναφέρεται στην ικανότητα του επιτιθέµενου να αναγνωρίσει την οντότητα ανάµεσα σε ένα σύνολο οντοτήτων, το σύνολο αναγνωρίσιµων οντοτήτων. Με όλες τις λοιπές παραµέτρους κοινές η αναγνωρισιµότητα είναι ισχυρότερη όσο ευρύτερο είναι το αντίστοιχο σύνολο αναγνωρίσιµων οντοτήτων. Η υπολειπόµενη ανωνυµία είναι ισχυρότερη όσο µικρότερο είναι το αντίστοιχο σύνολο αναγνωρίσιµων οντοτήτων. Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 113 8.2 Ταυτότητα και Αναγνωρισιµότητα ανωνυµία Εντός ενός αναγνωρισιµότητα Εντός ενός συνόλου ανώνυµων οντοτήτων συνόλου αναγνωρίσιµων οντοτήτων Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 114 57

8.2 Ταυτότητα και Αναγνωρισιµότητα Μία ταυτότητα αποτελεί υποσύνολο των ιδιοτήτων µεµονωµένου προσώπου, το οποίο επακριβώς καθορίζει το πρόσωπο αυτό εντός ενός συνόλου προσώπων. Σαν αποτέλεσµα δεν υπάρχει µοναδική ταυτότητα αλλά πολλαπλές. Οι τιµές των ιδιοτήτων ή ακόµα και οι ιδιότητες µπορούν να αλλάξουν σε βάθος χρόνου Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 115 8.3 Ταυτότητα-Σχετικοί όροι Ρόλος Έναςρόλος ή κοινωνικός ρόλοςαποτελεί ένα σύνολο συνδεδεµένων γεγονότων, όπως πραγµατοποιούνται από δρούσες οντότητες (actors) σε µια κοινωνική κατάσταση. Ορίζεται ως η αναµενόµενη συµπεριφορά σε δεδοµένο κοινωνικό πλαίσιο. Μερική ταυτότητα Κάθε ταυτότητα περιλαµβάνει πολλαπλές µερικές ταυτότητες Κάθε µερική ταυτότητα περιγράφει το φυσικό πρόσωπο σε συγκεκριµένο πλαίσιο ή ρόλο Αποτελεί υποσύνολο ιδιοτήτων µιας ολοκληρωµένης ταυτότητας (Την ένωση όλων των ιδιοτήτων του συγκεκριµένου προσώπου) Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 116 58

8.3 Ταυτότητα-Σχετικοί όροι Μερική ταυτότητα (συνέχεια) Ένα ψευδώνυµο µπορεί να αποτελέσει χαρακτηριστικό µερικής ταυτότητας Σε περίπτωση µετατρεψιµότητας, απαιτείται η µεταβίβαση της µερικής ταυτότητας σε κάποιο άλλο ψευδώνυµο Παρότι η ταυτότητα προσδιορίζει επακριβώς ένα µεµονωµένο πρόσωπο, η µερική ταυτότητα µπορεί να µην είναι επαρκής, µε αποτέλεσµα την διαθεσιµότητα διαφορετικών ποσοτήτων ανωνυµίας Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 117 8.3 Ταυτότητα-Σχετικοί όροι Συσχετισµός συνόλου ανωνύµων οντοτήτωνκαι συνόλου αναγνωρίσιµων οντοτήτων: Εντός ενός προγενέστερου (a-priori)συνόλου ανωνύµων οντοτήτων µπορούµε να καθορίσουµε µεταγενέστερα (a-posteriori)σύνολα αναγνωρίσιµων οντοτήτων ως υποσύνολατου συνόλου ανωνύµων οντοτήτων. Το µέγιστο εν δυνάµει σύνολο αναγνωρίσιµων οντοτήτωνπου επιτρέπει αναγνωρισιµότητα χαρακτηρίζει την µεταγενέστερη ανωνυµία, η οποία είναι µηδενική αν το µέγιστο σύνολο αναγνωρίσιµων οντοτήτωνπου επιτρέπει αναγνωρισιµότητα ισούται µε το προγενέστεροσύνολο ανωνύµων οντοτήτων. Εντός ενός προγενέστερου σύνολο αναγνωρίσιµων οντοτήτωντα υποσύνολα του, τα οποία αποτελούν τα µεταγενέστερασύνολα ανωνύµων οντοτήτων, χαρακτηρίζουν την µεταγενέστερηανωνυµία. Είναι µηδενική αν όλα τα µεταγενέστερα σύνολα ανωνύµων οντοτήτων έχουν cardinality 1 Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 118 59

8.3 Ταυτότητα-Σχετικοί όροι Το σύνολο ανωνύµων οντοτήτων µιας µερικής ταυτότητας δεδοµένου ότι το σύνολο όλων των πιθανών οντοτήτων µπορεί να διαιρεθεί σε τρία σύνολα ανιχνεύσιµων οντοτήτων της µερικής ταυτότητας Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 119 8.3 Ταυτότητα-Σχετικοί όροι Ψηφιακή ταυτότητα ηλώνει την απόδοση ιδιοτήτων σε συγκεκριµένο πρόσωπο, άµεσα προσβάσιµες (π.χ. ένα χαρακτηριστικό ψηφιακής ταυτότητας µπορεί να αποτελεί ένα email σε µία mailing list) Εικονική ταυτότητα Χρησιµοποιείται µε τον ίδιο τρόπο όπως η ψηφιακή ταυτότητα αλλά σε περιπτώσεις όπως Multi User Dungeon, avatars... Τεχνολογίες ιασφάλισης Ιδιωτικότητας Αναπλ. Καθ. Κ. Λαµπρινουδάκης 120 60