ΙΚΤΥΟ ΠΑΡΑΚΤΙΑΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Newsletter Τεύχος 3 Ιούνιος 2005 www.coastalpractice.net Την ελληνική έκδοση του newsletter επιµελείται το ίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS Το εθελοντικό σήµα Quality Coast για ποιοτικούς παράκτιους τουριστικούς προορισµούς ιαδοχικές προσπάθειες έχουν γίνει ώστε να αναπτυχθούν δείκτες για τη βιώσιµη ανάπτυξη στην παράκτια διαχείριση τα τελευταία δέκα χρόνια, π.χ το πρόγραµµα της Γαλάζιας Σηµαίας, EcoTrans και ο Παγκόσµιος ικτυακός Οργανισµός Τουρισµού στον βιώσιµο τουρισµό ο οποίος αναπτύσσει δείκτες και «οικοσηµάνσεις» για τουριστικές εγκαταστάσεις και καταλύµατα. Το project Εcolab χρηµατοδοτούµενο από την Ε.Ε έχει συµβάλει στην εναρµόνιση αυτών των σηµάνσεων και σε µία αρχική ανάπτυξη των δεικτών τουριστικών προορισµών. Η Πρωτοβουλία Αgenda 21 έχει εµπνεύσει έναν αριθµό προσπαθειών ώστε να αναπτυχθούν προγράµµατα σηµείου αναφοράς για τουριστικούς προορισµούς που έχουν να κάνουν µε τη βιώσιµη ανάπτυξη. Επιτυχηµένα παραδείγµατα αυτού του γεγονότος περιλαµβάνουν την Calvià (Mallorca). Ωστόσο µια κοινή βάση που θα παρακολουθεί την απόδοση στην ανάπτυξη του βιώσιµου τουρισµού σε παράκτιους προορισµούς ακόµα λείπει. Οι εταίροι του δικτύου κάνοντας χρήση των υπάρχωντων επιτευγµάτων και της συνεχιζόµενης διεθνούς δουλειάς θα συνεργαστούν και θα ανταλλάξουν απόψεις ώστε να αναπτύξουν µια ξεκάθαρη, διεθνούς ποιότητας σήµανση για τουριστικούς προορισµούς. Η ανάπτυξη µιας ξεκάθαρης διεθνούς ποιότητας σήµανσης για προορισµούς βιώσιµου τουρισµού Quality Coast είναι προς το παρόν σε εξέλιξη. Πρόσφατη πρόοδος έχει συντελεστεί, ιδιαίτερα κατά τη διάρκεια ενός συνεδρίου στη Fuerteventura που επικεντρώθηκε στον Βιώσιµο τουρισµό και στις Θαλάσσιες Προστατευόµενες Περιοχές. Το συνέδριο πραγµατοποιήθηκε στις αρχές Φλεβάρη. Αυτό το γεγονός στόχευε στην αρχική επιλογή ενός εισαγωγικού στόχου στην ποιότητα του τουρισµού (tourism quality milestones), που θα αποτελέσει τη βάση για τον πρώτο δοκιµαστικό κύκλο του προγράµµατος Ποιότητα Ακτών που πραγµατοποιείται µεταξύ Απριλίου και Σεπτεµβρίου 2005. Η σήµανση της Ποιότητας Ακτών για τουριστικούς προορισµούς είναι η επιθυµία ενός δήµου, νοµού ή περιοχής να δώσει έµφαση στη φύση και στο τοπίο, στην οικολογική χωρητικότητα, στην πολιτιστική κληρονοµιά και σε ζητήµατα της βιώσιµης ανάπτυξης του τουρισµού µέσα στο πρόγραµµα marketing που στοχεύει σε επισκέπτες από το εσωτερικό (όχι ντόπιους) ή το εξωτερικό. Κατά το διάστηµα Άνοιξη-Καλοκαίρι 2005, οι εταίροι του ικτύου Παράκτιας Πρακτικής αντιπροσωπεύοντας έναν τουριστικό προορισµό θα συµβάλλουν στην πιστοποίηση και στη δοκιµασία µιας αρχικής λίστας ποιοτικών στόχων η οποία είναι προς το παρόν σε εξέλιξη. Οι δραστηριότητες που στοχεύουν στην πιστοποίηση και στην δοκιµασία µπορεί να αποτελούνται από: Έρευνα του ενδιαφέροντος για πληροφόρηση ανάµεσα στους επισκέπτες. Ανάπτυξη λειτουργικών ορισµών για τους στόχους στο επίπεδο των παράκτιων προορισµών.
Συλλογή πληροφοριών ώστε να κάνουν τους στόχους ικανούς να λειτουργήσουν, χρησιµοποιηθούν. Θεώρηση της ανάπτυξης ενός εργαλείου επικοινωνίας και διάχυσης της πληροφορίας ( π.χ. µέσω του internet) µηχανισµό επικοινωνίας και marketing του δήµου στην τουριστική περιοχή. Οι παροχές της δηµόσιας πληροφόρησης µε τη µορφή πληροφορίας, όπως επίσης και οι προθέσεις πολιτικής για βελτίωση της ποιότητας θα παρουσιάζονται στην ιστοσελίδα του προγράµµατος. «Ποιοτικοί στόχοι των τουριστικών προορισµών» Η επιλογή ποιοτικών στόχων βασίζεται στα ακόλουθα κριτήρια: Υψηλή απόδοση στην βιώσιµη ανάπτυξη Υψηλή επίπτωση στην αντίληψη του καταναλωτή ιαθεσιµότητα δεδοµένων Συγκρισιµότητα Το Quality Coast έχει στοχέυσει στην ανάπτυξη µιας σήµανσης ποιότητας για παράκτιους δήµους και περιοχές. Το πρόγραµµα Quality Coast είναι ένα συµπλήρωµα του προγράµµατος Γαλάζιας Σηµαίας, το οποίο έχει στοχεύσει αποκλειστικά σε παραλίες (ή µαρίνες). Συµµετέχοντας στο πρόγραµµα Quality Coast ένας δήµος/περιοχή συνεισφέρει στην αντικειµενική και αληθή πληροφόρηση σε επιλεγµένα ζητήµατα των µελλοντικών επισκεπτών και ενδιαφεροµένων σε ένα αριθµό από ζητήµατα. Επίσης ένας συµµετέχον δήµος µπορεί να συµφωνήσει να προετοιµάσει ένα σχέδιο πολιτικής ώστε να βελτιώσει και/ή να ενισχύσει την ποιότητα ή απόδοση σε πτυχές που δεν είναι επιτυχηµένες σε µία χρονική περίοδο, βραχυπρόθεση (3 χρόνια) ή µακροπρόθεσµη (10 χρόνια). Συµµετέχοντας στο πρόγραµµα Quality Coast ένας δήµος/περιοχή θα πετύχει διεθνή αναγνώριση στην προσπάθεια για υψηλότατη ποιότητα σε ανθρώπους και περιβαλλοντικά φιλικό τουρισµό. Αυτή η αναγνώριση µπορεί να αναφερθεί και να διαδοθεί µε τον ιεθνές Συµπόσιο: 'Εργαλεία και τεχνικές συµµετοχικού σχεδιασµού για τη βιώσιµη ανάπτυξη νησιωτικών και παράκτιων περιοχών' Στις 10-13 Ιουνίου πραγµατοποιήθηκε στη Σίφνο (Απολλωνία, Ίδρυµα Πρόκου) διεθνές συµπόσιο µε θέµα 'Εργαλεία και τεχνικές συµµετοχικού σχεδιασµού για τη βιώσιµη ανάπτυξη νησιωτικών και παράκτιων περιοχών'. Το συµπόσιο αποτέλεσε µέρος των δραστηριοτήτων του διεθνούς Προγράµµατος INTERREG ίκτυο Παράκτιας Πρακτικής - COPRANET στο οποίο µετέχουµε ως εταίροι. Την τελευταία ηµέρα του Συµποσίου ( ευτέρα 13/6, στις 12.00) πραγµατοποιήθηκε στον ίδιο χώρο η ιδρυτική συνέλευση του Ελληνικού ικτύου Συνεργασίας για τη Βιώσιµη Ανάπτυξη Παράκτιων και Νησιωτικών Περιοχών στην οποία συµµετείχαν εκπρόσωποι τοπικών αυτοδιοικήσεων, πανεπιστηµίων, ΜΚΟ, τοπικών συλλόγων και άλλων φορέων. Στην ιδρυτική συνάντηση του Ελληνικού ικτύου Συνεργασίας για τη Βιώσιµη Ανάπτυξη Παράκτιων και Νησιωτικών Περιοχών συµµετείχαν οι ήµοι: Αίγινας, Ελευσίνας, Μήλου, Οινιάδων, Σαµοθράκης, Σίφνου και Χερσονήσου, καθώς και η Νοµαρχιακή Αυτοδιοίκηση Κυκλάδων. Επίσης το ίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS, το Παγκόσµιο Ταµείο για τη Φύση Ελλάδας (WWF), ο Μεσογειακός Σύνδεσµος για τη Σωτηρία των Θαλάσσιων Χελωνών (MEDASSET) και το Μεσογειακό Γραφείο Πληροφόρησης (MIO-ECSDE). Στη συνάντηση συµµετείχε και εκπρόσωπος του Οργανισµού Αθήνας. Έχουν επίσης δηλώσει ενδιαφέρον για να 2
συµµετάσχουν στο ίκτυο Συνεργασίας για τη Βιώσιµη Ανάπτυξη Παράκτιων και Νησιωτικών Περιοχών η Νοµαρχία Αθηνών- Πειραιά, η Νοµαρχία Έβρου και οι Τ.Ε..Κ. Κυκλάδων και Βορείου Αιγαίου. Το Ελληνικό ίκτυο Συνεργασίας για τη Βιώσιµη Ανάπτυξη Παράκτιων και Νησιωτικών Περιοχών αποσκοπεί στην εκπόνηση µακροπρόθεσµου σχεδιασµού, στη βάση των αρχών της πρόληψης και της αειφορίας, για την αντιµετώπιση των πιέσεων που αντιµετωπίζουν οι ελληνικές παράκτιες περιοχές (ρύπανση, συρρίκνωση φυσικών περιοχών, διάβρωση κ.λ.π.), λόγω της υπερσυσσώρευσης πληθυσµού και ανθρώπινων δραστηριοτήτων, αλλά και των ολοένα αυξανόµενων «ακραίων καιρικών φαινοµένων». Στο πλαίσιο του Ελληνικού ικτύου Συνεργασίας για τη Βιώσιµη Ανάπτυξη Παράκτιων και Νησιωτικών Περιοχών, θα δοθεί ιδιαίτερη έµφαση, εκτός από την ανταλλαγή εµπειριών και τεχνογνωσίας: - στην υποστήριξη δράσεων βιώσιµης ανάπτυξης σε συνεργασία µε τοπικούς φορείς κάθε περιοχής (βιώσιµες µορφές τουρισµού, διαχείριση προστατευόµενων περιοχών και οικο-ανάπτυξη, κατάρτιση για τα «πράσινα» επαγγέλµατα, αποκατάσταση υποβαθµισµένων περιοχών, επάνοδος φυσικών χαρακτηριστικών ακτής, προστασία από τη διάβρωση κα), - στην προώθηση ολοκληρωµένων προγραµµάτων συµµετοχικών διαδικασιών διαβούλευσης, εθελοντικής δράσης, ενηµέρωσης και ευαισθητοποίησης, - στην προώθηση καλών πρακτικών διατήρησης του φυσικού πλούτου των παράκτιων περιοχών, - στη συνεργασία µε ανάλογα ευρωπαϊκά δίκτυα και φορείς. Περιγραφή των εργασιών του Συµποσίου Σε τι κατάσταση βρίσκονται οι ακτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ελλάδας; Τι πιέσεις, προοπτικές και προκλήσεις αντιµετωπίζουν οι παράκτιοι και νησιωτικοί πόροι; Τι προβλήµατα και συγκρούσεις καλούνται να επιλύσουν οι φορείς που διαχειρίζονται παράκτιες περιοχές και τι εργαλεία έχουν στη διάθεσή τους για να αναζητήσουν µακροπρόθεσµα βιώσιµες λύσεις; Πως µπορεί η Κοινωνία των Πολιτών να συµβάλλει θετικά προς τη κατεύθυνση της βιώσιµης ανάπτυξης σε τοπικό επίπεδο; Η Πρόκληση Είναι γεγονός ότι τη τελευταία δεκαετία παρατηρείται ένα αυξανόµενο ενδιαφέρον για τη συµµετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων που αφορούν τη διαχείριση του περιβάλλοντος και αναγνωρίζεται πλέον ευρέως ο ρόλος των συµµετοχικών διαδικασιών ως απαραίτητο εργαλείο για την επίλυση µακροχρόνιων συγκρούσεων και ως προϋπόθεση για τη βιώσιµη ανάπτυξη παράκτιων και νησιωτικών περιοχών. Σε ποιο βαθµό όµως η ιοίκηση έχει καταφέρει να αλλάξει φιλοσοφία διακυβέρνησης και να ενσωµατώσει συµµετοχικές διαδικασίες στον αναπτυξιακό της σχεδιασµό; Σε ποιο βαθµό µπορεί να ενταχθεί ο συµµετοχικός σχεδιασµός στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και τι εργαλεία µπορούν να συνεισφέρουν σε αυτή τη κατεύθυνση; Το Συµπόσιο Βασική του επιδίωξη του τετραήµερου ιεθνούς Συµποσίου µε τίτλο 'Εργαλεία και τεχνικές συµµετοχικού σχεδιασµού για τη βιώσιµη ανάπτυξη νησιωτικών και παράκτιων περιοχών', που πραγµατοποιήθηκε στη Σίφνο (Απολλωνία, Ίδρυµα Πρόκου) το διάστηµα 10-13 Ιουνίου 2005 µε την υποστήριξη του ήµου, ήταν να απαντήσει στα παραπάνω ερωτήµατα και να προσφέρει στους συµµετέχοντες µια πρακτική προσέγγιση σε ζητήµατα συµµετοχικού σχεδιασµού και βιωσιµότητας στη παράκτια ζώνη. 3
Ο κεντρικός στόχος του Συµποσίου ήταν να εξετάσει το επίπεδο συµµετοχής του κοινού στη διαχείριση των ακτών της Ευρώπης και την αποτελεσµατικότητα συµµετοχικών µεθόδων και εργαλείων στα πλαίσια της Ολοκληρωµένης ιαχείρισης της Παράκτιας Ζώνης. Πιο συγκεκριµένα οι επιµέρους στόχοι του σεµιναρίου ήταν: Η παρουσίαση εργαλείων και τεχνικών συµµετοχικού σχεδιασµού για µια πιο ολοκληρωµένη και ορθολογική διαχείριση των παράκτιων και νησιωτικών περιοχών Η µεταφορά των Ευρωπαϊκών εµπειριών και καλών πρακτικών σχετικά µε τη βιώσιµη ανάπτυξη παράκτιων και νησιωτικών περιοχών, σε τοπικό και εθνικό επίπεδο Η ενηµέρωση και κατάρτιση των Ελλήνων συµµετεχόντων γύρω από κρίσιµα θέµατα που άπτονται της βιώσιµης ανάπτυξης νησιωτικών και παράκτιων περιοχών Η ανάπτυξη συγκεκριµένων προτάσεων για τη προστασία της περιοχής NATURA και τη προώθηση βιώσιµων µοντέλων ανάπτυξης στη Σίφνο, µε έµφαση στο τουρισµό και τη τοπική παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών Η παρουσίαση του προγράµµατος Coastal Practice Network και η περαιτέρω δικτύωση φορέων που ασχολούνται µε τη παράκτια ζώνη στην Ελλάδα και την Ευρώπη Το Συµπόσιο πραγµατοποιήθηκε στα πλαίσια του προγράµµατος INTERREG IIIC '' και αποτέλεσε ένα τόπο γόνιµου διαλόγου και ανταλλαγής πρακτικών εµπειριών ανάµεσα στους εταίρους του προγράµµατος και άλλους κοινωνικούς εταίρους από την Ελλάδα. Στο Συµπόσιο συµµετείχαν περισσότεροι από 40 παράγοντες (διοικητικοί υπάλληλοι όλων των βαθµίδων της Αυτοδιοίκησης, ακαδηµαϊκοί και ερευνητές, απασχολούµενοι σε περιβαλλοντικές ΜΚΟ) που ασχολούνται µε ζητήµατα ανάπτυξης και διαχείρισης παράκτιων και νησιωτικών περιοχών. Οι συµµετέχοντες είχαν την ευκαιρία να παρακολουθήσουν εξειδικευµένες διαλέξεις και παρουσιάσεις καλών πρακτικών, να ανταλλάξουν εµπειρίες µε καταξιωµένους ειδικούς από αρκετές Ευρωπαϊκές χώρες (Ιταλία, Γαλλία, Ολλανδία, Αγγλία, Πορτογαλία, ανία, Ελβετία, Ελλάδα) σχετικά µε διάφορα ζητήµατα που αφορούν την Ολοκληρωµένη ιαχείριση των Παράκτιων και Νησιωτικών Περιοχών αλλά και να συµβάλουν στη διαµόρφωση βιώσιµων αναπτυξιακών προτάσεων για τη Σίφνο. Η συµµετοχή στη πράξη Το Συµπόσιο δεν αρκέστηκε µόνο σε παρουσιάσεις καλών πρακτικών και εµπειριών αλλά ενεργοποίησε τους συµµετέχοντες µέσα από ένα εργαστήριο επίδειξης συµµετοχικών µεθόδων και εργαλείων για µια πιο βιωµατική κατανόηση της θεωρίας. Αφού παρουσιάστηκαν στους συµµετέχοντες διάφορα εργαλεία και µέθοδοι (appreciative inquiry, priority mapping and visioning exercises, scenario workshops, future search and consensus conferences, citizen juries, etc.) για τη συµµετοχή του κοινού στη λήψη αποφάσεων τους ζητήθηκε να συµβάλουν σε µια άσκηση, χωρισµένοι σε 3 οµάδες. Στόχος της άσκησης η κάθε οµάδα να διαµορφώσει µια ολοκληρωµένη µέθοδο προσέγγισης της τοπικής κοινωνίας ούτως ώστε να την εµπλέξει ενεργά στη διαχείριση και προστασία της περιοχής NATURA 2000 'Προφήτης Ηλίας'. Ζητήθηκε από τις 3 οµάδες, που η κάθε µία είχε το ρόλο του Φορέα ιαχείρισης της προστατευόµενης περιοχής, να αναλύσουν την υφιστάµενη κατάσταση (στο οποίο βοήθησε και η επί τόπου επίσκεψη στη περιοχή NATURA), να αναγνωρίσουν τις οµάδες στόχους της 4
τοπικής κοινωνίας που πρέπει να προσεγγίσουν και τέλος, να παρουσιάσουν µια ολοκληρωµένη συµµετοχική διαδικασία αναλύοντας όλα τα στάδια (ενηµέρωσηδιαβούλευση-συνδιαχείριση) εµπλοκής των κοινωνικών εταίρων και των πολιτών. Οι τρεις προσεγγίσεις που παρουσιάστηκαν στο τέλος ήταν ένα πρακτικό συµπέρασµα των διεργασιών των προηγούµενων ηµερών. Σύνοψη του Προγράµµατος Η πρώτη ηµέρα των εργασιών του Συµποσίου ξεκίνησε µε τις εναρκτήριες εισηγήσεις από το ήµαρχο Σίφνου και τον Πρόεδρο του ικτύου ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS. Η πρωινή συνεδρία συνεχίστηκε µε παρουσιάσεις εµπειριών και καλών πρακτικών από διάφορες χώρες (Αγγλία, Τουρκία, ανία, Γαλλία, Ολλανδία) σχετικά µε την ενεργή συµµετοχή πολιτών σε διαδικασίες ολοκληρωµένης διαχείρισης της παράκτιας ζώνης και το σηµαντικό ρόλο που έχει η αυτοδιοίκηση και άλλοι τοπικοί φορείς στη διαµόρφωση και υλοποίηση συνεργατικών παρεµβάσεων µε την ενεργή εµπλοκή των πολιτών. Η απογευµατινή συνεδρία περιελάµβανε παρουσιάσεις σχετικά µε το ρόλο των ΜΚΟ στο σχεδιασµό και υλοποίηση συµµετοχικών διαδικασιών καθώς και παρουσίαση εργαλείων και τεχνικών συµµετοχικού σχεδιασµού για τη βιώσιµη ανάπτυξη νησιωτικών και παράκτιων περιοχών. Η πρωινή συνεδρία της δεύτερης ηµέρας περιελάµβανε εισηγήσεις µε παραδείγµατα συµµετοχικού σχεδιασµού από πιλοτικά έργα ολοκληρωµένης διαχείρισης της παράκτιας ζώνης που πραγµατοποιήθηκαν σε Ιταλία και Ελλάδα, καθώς και παρουσίαση του θεσµικού πλαισίου για τη διαχείριση παράκτιων και νησιωτικών περιοχών στην Ελλάδα. Το απόγευµα οι συµµετέχοντες ξεναγήθηκαν σε ένα σηµαντικό αρχαιολογικό χώρο (Αγ. Ανδρέας), ο οποίος βρίσκεται εντός της περιοχής NATURA και για το λόγο αυτό αποτέλεσε ένα φυσικό αµφιθέατρο για την παρουσίαση των προβληµάτων και των προοπτικών της προστατευόµενης περιοχής από συνεργάτες και εθελοντές του ικτύου ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS. Το πρωινό της τρίτης ηµέρας αφιερώθηκε στο εργαστήριο επίδειξης εργαλείων και µεθόδων για την ενεργή συµµετοχή πολιτών και φορέων στη λήψη αποφάσεων που αφορούν τη προστασία και διαχείριση του περιβάλλοντος και των φυσικών πόρων, όπως περιγράφηκε παραπάνω. Το απόγευµα οι συµµετέχοντες ξεναγήθηκαν στη παραλία των Καµαρών όπου το ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS σε συνεργασία µε το ήµο πραγµατοποιούν προγράµµατα εθελοντικής εργασίας και ενηµέρωσης των επισκεπτών. Η τελευταία ηµέρα αφιερώθηκε στη παρουσίαση των συµπερασµάτων του Συµποσίου στη τοπική κοινωνία, στην πραγµατοποίηση µιας ανοιχτής για το κοινό ενηµερωτικής εκδήλωσης για τις προοπτικές ανάπτυξης εναλλακτικών µορφών οικολογικού τουρισµού στο νησί, καθώς και στην ίδρυση του Ελληνικού ικτύου Συνεργασίας για τη βιώσιµη ανάπτυξη παράκτιων και νησιωτικών περιοχών. Ένα ελληνικό δίκτυο συνεργασίας για την αειφόρο ανάπτυξη παράκτιων και νησιωτικών περιοχών Σε τι κατάσταση βρίσκονται οι ακτές της Ευρωπαϊκής Ένωσης; Τι πιέσεις, προοπτικές και προκλήσεις αντιµετωπίζουν οι παράκτιοι και νησιωτικοί πόροι; Τι προβλήµατα καλούνται να επιλύσουν οι φορείς που διαχειρίζονται παράκτιες περιοχές και τι εργαλεία έχουν στη διάθεσή τους για να αναζητήσουν µακροπρόθεσµες βιώσιµες λύσεις; Το Ευρωπαϊκό πλαίσιο συνεργασίας: Η αναζήτηση απαντήσεων σε αυτές τις ερωτήσεις έθεσε τις βάσεις για µια Πανευρωπαϊκή συνεργασία 22 φορέων (περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης, πανεπιστήµια και ερευνητικά κέντρα, ΜΚΟ) από 11 χώρες στα πλαίσια του τριετούς (2004-2006) Ευρωπαϊκού προγράµµατος INTERREG IIIC. 5
Τα κύρια αντικείµενα µε τα οποία ασχολείται το είναι: Ο βιώσιµος τουρισµός, Η διάβρωση των ακτών, Η πρόληψη και αντιµετώπιση κινδύνων και φυσικών καταστροφών, Ο σχεδιασµός, χάραξη και υλοποίηση πολιτικών και πιλοτικών δράσεων µε την ενεργή συµµετοχή των τοπικών κοινωνιών. Στόχος του είναι µέσω της ανταλλαγής καλών πρακτικών και εµπειριών να αναπτύξει (πρακτικά και διαχειριστικά) εργαλεία για τη τοπική αυτοδιοίκηση και άλλους τοπικούς φορείς και στελέχη που ασχολούνται µε αναπτυξιακά και διαχειριστικά ζητήµατα στη παράκτια ζώνη ούτως ώστε να αντιµετωπίσουν µε αποτελεσµατικό και συνεργατικό τρόπο τις προκλήσεις που ανακύπτουν, να διασφαλίσουν τη ποιότητα των παράκτιων περιοχών τους και να προωθήσουν µακροπρόθεσµα τη βιώσιµη ανάπτυξη των παράκτιων και νησιωτικών κοινωνιών. Το ίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS, η µόνη περιβαλλοντική ΜΚΟ του Coastal Practice Network θα µεταφέρει αυτές τις εµπειρίες στην ελληνική πραγµατικότητα και για το σκοπό αυτό αναλαµβάνει τη πρωτοβουλία για την ίδρυση ενός Ελληνικού ικτύου Συνεργασίας για την Αειφόρο Ανάπτυξη Παράκτιων και Νησιωτικών Περιοχών. Γιατί ένα ελληνικό δίκτυο συνεργασίας; Οι πιέσεις (ρύπανση, συρρίκνωση φυσικών περιοχών, διάβρωση κλπ.) και οι συγκρούσεις χρήσεων που υφίστανται οι ελληνικές παράκτιες περιοχές λόγω της υπέρσυσσώρευσης του πληθυσµού και των ανθρώπινων δραστηριοτήτων (οικιστική ανάπτυξη, τουρισµός, βιοµηχανία), σε συνδυασµό µε την αυξηµένη συχνότητα «ακραίων» καιρικών φαινοµένων και των συµπτωµάτων της κλιµατικής αλλαγής, καθιστούν επιτακτική την ανάγκη µακροπρόθεσµου σχεδιασµού στη βάση των αρχών της πρόληψης και της αειφορίας. Η σχετικά µικρή εµπειρία της χώρας µας σε ζητήµατα ολοκληρωµένης διαχείρισης στη παράκτια ζώνη, η αποµόνωση των νησιωτικών περιοχών από την ενδοχώρα, τα ενδογενή διοικητικά προβλήµατα συντονισµού και γραφειοκρατίας είναι ορισµένοι από τους λόγους που επιβάλουν την δικτύωση όλων των κοινωνικών εταίρων των παράκτιων περιοχών Σε αυτά τα πλαίσια, η δηµιουργία ενός ελληνικού ικτύου συνεργασίας θα συµβάλει στην ανταλλαγή εµπειριών και γνώσεων καθώς και στη διάχυση των αποτελεσµάτων του προγράµµατος προς τους φορείς που χρησιµοποιούν, διαχειρίζονται ή επηρεάζουν τις παράκτιες περιοχές. Το ίκτυο αποσκοπεί στην ανάπτυξη ενός ευέλικτου µηχανισµού που θα ενθαρρύνει την ανταλλαγή πληροφοριών, καλών πρακτικών και τεχνογνωσίας ανάµεσα σε παράκτιους ήµους και φορείς της Ελλάδας αλλά και άλλων περιφερειών της Ευρώπης. Σε ποιους απευθύνεται το κάλεσµα συνεργασίας; Το Ελληνικό ίκτυο Συνεργασίας για την Αειφόρο Ανάπτυξη Παράκτιων και Νησιωτικών Περιοχών απευθύνεται σε ήµους παράκτιων και νησιωτικών περιοχών, αναπτυξιακές δηµοτικές επιχειρήσεις, Νοµαρχιακές Αυτοδιοικήσεις και διευθύνσεις περιβάλλοντος, κοινωνικούς και περιβαλλοντικούς τοπικούς φορείς, περιβαλλοντικές ΜΚΟ, επαγγελµατικές ενώσεις, ακαδηµαϊκούς και ερευνητικούς κύκλους που ασχολούνται µε αναπτυξιακά και διαχειριστικά ζητήµατα στη παράκτια ζώνη. 6
Ποιες οι λειτουργίες του; Στο πλαίσιο του Ελληνικού ικτύου Συνεργασίας θα δοθεί ιδιαίτερη έµφαση, εκτός από την ανταλλαγή εµπειριών και τεχνογνωσίας: - στην υποστήριξη δράσεων βιώσιµης ανάπτυξης σε συνεργασία µε τοπικούς φορείς κάθε περιοχής (βιώσιµες µορφές τουρισµού, διαχείριση προστατευόµενων περιοχών και οικο-ανάπτυξη, κατάρτιση για τα «πράσινα» επαγγέλµατα, αποκατάσταση υποβαθµισµένων περιοχών, επάνοδος φυσικών χαρακτηριστικών ακτής, προστασία από τη διάβρωση κα), - στην προώθηση ολοκληρωµένων προγραµµάτων συµµετοχικών διαδικασιών διαβούλευσης, εθελοντικής δράσης, ενηµέρωσης και ευαισθητοποίησης, - στην προώθηση καλών πρακτικών διατήρησης του φυσικού πλούτου των παράκτιων περιοχών, - στη συνεργασία µε ανάλογα ευρωπαϊκά δίκτυα και φορείς. Με µια µικρή ετήσια συνδροµή οι Φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης και οι επαγγελµατικές ενώσεις θα έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης σε συµβουλές σχετικά µε επιµέρους θέµατα βιώσιµης ανάπτυξης παράκτιων και νησιωτικών περιοχών αλλά και πληροφορίες σχετικά µε τις δραστηριότητες φορέων τοπικής αυτοδιοίκησης από όλη την Ευρώπη σε σχετικά ζητήµατα σχετικά νοµοθετικά κείµενα σε διεθνές και εθνικό επίπεδο, µια µεγάλη ηλεκτρονική βάση δεδοµένων µε καλά παραδείγµατα διαχείρισης και πληροφορίες σχετικά µε χρηµατοδοτήσεις και πιθανούς εταίρους- συνεργάτες για την υλοποίηση προγραµµάτων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Ποια τα οφέλη για τα µέλη του ικτύου; Οι φορείς Τοπικής Αυτοδιοίκησης συµµετέχοντας στο δίκτυο αυτό, εκτός από τη προβολή και την αναγνωρισιµότητα σε διεθνές επίπεδο, θα: Γίνουν κοινωνοί εµπειριών και πληροφοριών από φορείς τοπικής αυτοδιοίκησης από όλη την Ευρώπη σχετικά µε τον τρόπο που λειτουργούν για τη προστασία και τη βιώσιµη ανάπτυξη παράκτιων περιοχών Αναπτύξουν θεµατικές συνεργασίες και πιθανά εταιρικά σχήµατα µέσα από τη δικτύωση µε τα µέλη του ελληνικού και ευρωπαϊκού ικτύου Έχουν άµεση ενηµέρωση και πρόσβαση σε πληροφορίες για τρέχοντα ζητήµατα πολιτικής και νοµοθεσίας σχετικά µε την Ολοκληρωµένη ιαχείριση της Παράκτιας Ζώνης στην Ευρώπη και τη Μεσόγειο, µέσα από τα ενηµερωτικά δελτία και ένα ηλεκτρονικό φόρουµ επικοινωνίας. Έχουν τη δυνατότητα πρόσβασης σε πληροφορίες και συµβουλές σχετικά µε χρηµατοδοτήσεις, από εθνικές και ευρωπαϊκές πηγές, και πιθανούς εταίρους- συνεργάτες για την υλοποίηση προγραµµάτων σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Έχουν άµεση επικοινωνία µε εκατοντάδες φορείς από όλη την Ελλάδα και την Ευρώπη µε παρόµοια οράµατα και στόχους για τη διαχείριση και προστασία των παράκτιων περιοχών. Έχουν άµεση διασύνδεση µε εκατοντάδες πιθανούς εταίρους σε πανευρωπαϊκό επίπεδο για υλοποίηση αντίστοιχων προγραµµάτων και δράσεων, καθώς και για την υποβολή προτάσεων χρηµατοδότησης Επωφεληθούν από µια Ευρωπαϊκή «δεξαµενή» τεχνογνωσίας σχετικά µε την βιώσιµη ανάπτυξη της παράκτιας ζώνης και θα ανταλλάσσουν εµπειρίες και 7
καλές πρακτικές για τη διαχείριση των ακτών Μπορούν να συµµετέχουν σε ηµερίδες, εκπαιδευτικά εργαστήρια και Συνέδρια ηµοσιοποιούν τα αποτελέσµατα των τοπικών εµπειριών σε διεθνές επίπεδο µέσω του ενηµερωτικού δελτίου που θα εκδίδεται και της ιστοσελίδας. Εκστρατεία ΚΑΘΑΡΙΣΤΕ ΤΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟ 2005 Με µεγάλη επιτυχία ολοκληρώθηκε η 10η παµµεσογειακή εκστρατεία εθελοντικού καθαρισµού ακτών 'Καθαρίστε τη Μεσόγειο'. Την ευθύνη του συντονισµού της εκστρατείας, που διεξάγεται για δέκατη συνεχόµενη χρονιά µε ολοένα αυξανόµενη συµµετοχή χωρών, έχει διεθνώς η ιταλική περιβαλλοντική οργάνωση LEGAMBIENTE και για την Ελλάδα το ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ S.O.S. Στη διάρκεια του προηγούµενου δεκαπενθηµέρου, 6057 εθελοντές καθάρισαν 100 παραλίες της Ελλάδας από την Κρήτη µέχρι τη Θράκη και από το Ιόνιο µέχρι τη Χίο. Οι εθελοντικοί καθαρισµοί γίνονται για να ευαισθητοποιηθούν όλοι οι πολίτες σχετικά µε τα προβλήµατα που δηµιουργούνται στο περιβάλλον από την παρουσία των σκουπιδιών. Μεγάλο ποσοστό των σκουπιδιών που συλλέχθηκαν ήταν διάφορα είδη πλαστικών και κυρίως πλαστικά συσκευασίας σε ποσοστό πάνω από 60%, κι ακολουθούν τα µέταλλα και το αλουµίνιο (10%), το χαρτί (15%), το γυαλί (10%) και διάφορα άλλα (5%). Χιλιάδες µαθητές αλλά και εκατοντάδες τοπικοί σύλλογοι και περιβαλλοντικοί φορείς, Ο.Τ.Α., τουριστικές µονάδες, εργαζόµενοι σε επιχειρήσεις και µεµονωµένοι πολίτες πήραν τη πρωτοβουλία και διοργάνωσαν ή συµµετείχαν σε καθαρισµούς σε όλη τη χώρα: Χανιά, Ηράκλειο, Καβάλα, Κυπαρισσία, Καλαµάτα, Ίο, Πάρο, Αντίπαρο, Μεσολόγγι, Αιτωλικό, Λέρο, Σαµοθράκη, Νίσυρο, Κέρκυρα, Αίγινα, Θεσσαλονίκη, Κεφαλονιά, Ελευσίνα, Κορωπί, Άλιµο, Λάρισα, Καρπενήσι, Κάλυµνο, Εύβοια, Γλυφάδα, Σούνιο, Σχοινιά και πολλές άλλες περιοχές. Τον τόνο στη φετινή εκστρατεία εθελοντικών καθαρισµών ακτών έδωσαν τα ηµοτικά Σχολεία. Από τις 100 παραλίες, στις οποίες έγιναν καθαρισµοί, τις 53 καθάρισαν µαθητές της πρωτοβάθµιας εκπαίδευσης. Μικρή αλλά δυναµική ήταν και η παρουσία των Νηπιαγωγείων που καθάρισαν 4 ακτές. Οι καθαρισµοί άλλων 5 ακτών οφείλονται σε πρωτοβουλίες σχολείων της ευτεροβάθµιας εκπαίδευσης. Οι ήµοι µερίµνησαν για τον καθαρισµό 9 παραλιών, ενώ παρών δήλωσε φέτος και ο κόσµος των επιχειρήσεων µε 11 καθαρισµούς παραλιών. Τέλος, µε πρωτοβουλία τοπικών συλλόγων, σωµατείων, του Σώµατος Ελλήνων Οδηγών και άτυπων οµάδων πολιτών καθαρίστηκαν 19 παραλίες. Για άλλη µια χρονιά η εκστρατεία εθελοντικών καθαρισµών κατέδειξε το µέγεθος της ατοµικής ευθύνης των πολιτών στην υπάρχουσα ανησυχητική κατάσταση των θαλάσσιων και παράκτιων οικοσυστηµάτων. Χωρίς καµιά επιθυµία υποβάθµισης των ρυπάνσεων από πετρελαιοειδή, από αστικά και βιοµηχανικά λύµατα και από φυτοφάρµακα, η αντιµετώπιση των οποίων απαιτεί την αποτελεσµατικότερη εφαρµογή των σχετικών εθνικών και διεθνών νοµοθεσιών, είµαστε υποχρεωµένοι να διαπιστώσουµε ότι οι τεράστιες ποσότητες κάθε λογής πλαστικών - στη συντριπτική τους πλειονότητα συσκευασίες τροφίµων, µπουκάλια νερού και αναψυκτικών, καλαµάκια - αποτσίγαρα, µεταλλικά δοχεία και σπασµένα γυάλινα µπουκάλια που συλλέξαµε και σε αυτή την εκστρατεία, οφείλεται πρωτίστως στην αδιαφορία των λουόµενων, που κάθε καλοκαίρι επισκέπτονται τις παραλίες, και των ιδιοκτητών των κάθε λογής σκαφών αναψυχής. Μια αδιαφορία, η οποία έχει τραγικές συνέπειες, καθώς τα σκουπίδια (κυρίως 8
κοµµάτια πλαστικών, καπάκια από αναψυκτικά, γόπες τσιγάρων κα) γίνονται συχνά 'τροφή' των χελωνών, των δελφινιών, των πουλιών και των ψαριών. Σύµφωνα και µε στοιχεία από επιστηµονικές έρευνες που είδαν πρόσφατα το φως της δηµοσιότητας, πάνω από ένα εκατοµµύρια πουλιά, κυρίως µεγάλα πουλιά θαλασσοπούλια, πεθαίνουν από πλαστικά που καταπίνουν ή παγιδεύονται σε αυτά. Όχι µόνο σε άλλες µακρινές θάλασσες αλλά τώρα πια και στις δικές µας καταγράφονται περιστατικά θανάτων ζώων (π.χ. θαλάσσια χελώνα στο Σαρωνικό) που οφείλονται στην κατά λάθος διατροφή τους µε πλαστικά, και κυρίως πλαστικές σακούλες. Ιδιαίτερα ανησυχητικό είναι το γεγονός ότι τα σκουπίδια µας συσσωρεύονται πλέον όχι µόνο στις ακτές αλλά και στο βυθό των θαλασσών. Επιβεβαιώθηκε στη διάρκεια των καθαρισµών ότι µεγάλες ποσότητες σκουπιδιών συσσωρεύονται στο βυθό της θάλασσας, εκεί που αγκυροβολούν σκάφη και ιδιαίτερα σκάφη αναψυχής.μεγάλες ποσότητες σκουπιδιών συσσωρεύονται και σε σηµεία όπου σταθµεύουν αυτοκίνητα ή κατασκηνώνουν για λίγο ή περισσότερο χρόνο παραθεριστές. Τα σκουπίδια µέσα σε ένα δάσος αυξάνουν, όµως, τον κίνδυνο πυρκαγιάς. εν µπορούµε επίσης να µην αναφερθούµε σε εικόνες που είδαµε σε κάποιες περιοχές µε οδηγούς αυτοκινήτων και µηχανών να µπερδεύουν την αµµουδιά µε αυτοκινητοδρόµους και ανθρώπους που έχουν ακόµα τη συνήθεια να παρκάρουν το αµάξι τους ακριβώς πάνω στο κύµα, τσαλαπατώντας συχνά αυτόν τον µοναδικό πλούτο. Παρά τα προβλήµατα που καταγράψανε οι εθελοντές σε διάφορες περιοχές (παρουσία αποβλήτων, απόρριψη λυµάτων, αυθαίρετες κατασκευές, διάβρωση ακτών) δεν µπορούµε να µην αναφερθούµε στο σηµαντικό φυσικό και πολιτισµικό πλούτο που έχουν ακόµα οι ακτές µας: µικρότεροι ή µεγαλύτεροι αµµόλοφοι, αλυκές, εκβολές χειµάρρων και ποταµών, έλη, λιµνοθάλασσες, αµµώδεις και βραχώδεις παραλίες, λιβάδια Ποσειδωνίας, ύφαλοι κα συνθέτουν ένα εξαιρετικά πλούσιο αλλά και ευαίσθητο οικοσύστηµα. Μια πανδαισία φυτών υποδέχτηκε τους εθελοντές σε διάφορες περιοχές: αγριοβιολέτες της άµµου, γιαλόπικρο µε το εντυπωσιακό του κίτρινο, αρµυρίθρα, καµπανέλλες, καλάµια, αρµυρίκια, λυγαριές, πικροδάφνες, σχίνα, κουκουναριές και σε κάποιες περιοχές κέδροι. Το ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ SOS σηµειώνει µε ιδιαίτερη ικανοποίηση αφενός τη χωρίς προηγούµενο συµµετοχή πολιτών στην φετινή εκστρατεία και αφετέρου τη δυναµική παρουσία νέων αγοριών και κοριτσιών σε αυτή και καλεί κάθε πολίτη να συµβάλει στη βελτίωση της ποιότητας των παραλιών, φροντίζοντας ο ίδιος τη συλλογή των δικών του απορριµµάτων και στηλιτεύοντας τις όποιες ανεύθυνες συµπεριφορές αντιλαµβάνεται. Τι είναι το Το είναι ένα τριετές πρόγραµµα στα πλαίσιο του Interreg III που θέλει να ιδρύσει ένα δίκτυο από ανθρώπους που ασχολούνται µε τις ακτές και να γεφυρώσει το χάσµα µεταξύ πολιτικών, διαχειριστών και της ερευνητικής κοινότητας στην Ευρώπη. Έχει στηθεί ώστε να αναπτύξει και να ανταλλάξει την γνώση για τις καλύτερες πρακτικές στην παράκτια ζώνη στα ζητήµατα του βιώσιµου τουρισµού της παράκτιας διάβρωσης και της διαχείρισης των ακτών. Το δίκτυο θα δουλέψει ώστε να εξισώσει τις διαφορές στην παράκτια ανάπτυξη µεταξύ των περιοχών φέρνοντας τους εταίρους των Προτεραιοτήτων 1 και 2 (Priority 1 and 2) σε µια συνεργασία που θα εναγκαλίζει την έρευνα, τις συµβουλευτικές υπηρεσίες και τους εκτελεστικούς οργανισµούς. Ποιοι είναι οι στόχοι του προγράµµατος 9
Το έχει δύο κύριους στόχους.: (1) Να αναπτύξει ένα δίκτυο από ανθρώπους που ασχολούνται µε τις ακτές, να ανταλλάξει πληροφορίες και παραδείγµατα καλύτερων πρακτικών που θα υποστηρίξουν τοπικές και περιφερειακές προσπάθειες για ένα ολοκληρωµένο σχεδιασµό των παράκτιων περιοχών. Αυτό το δίκτυο πρέπει να γεφυρώσει το χάσµα µεταξύ των πολιτικών, των διαχειριστών και της ερευνητικής κοινότητας στην Ευρώπη. (2) Να υποστηρίξει την ανταλλαγή της πληροφορίας µεταξύ των περιοχών για τις καλύτερες πρακτικές α) στο βιώσιµο τουρισµό και β) στην παράκτια διάβρωση και διαχείριση της ακτής µέσα από µία ολοκληρωµένη προσέγγιση. Για το βιώσιµο τουρισµό αυτό περικλείει: Υποστήριξη της ανταλλαγής των καλών πρακτικών µεταξύ των περιοχών στον τοµέα των εγειρόµενων οδηγιών, των στόχων στον ποιοτικό τουρισµό και της βιωσιµότητας στις παράκτιες περιοχές και πόλεις, συµπεριλαµβανοµένων των νησιών και των παραθαλάσσιων θερέτρων, σε αρµονία µε το φυσικό, πολιτιστικό περιβάλλον και τις αξίες του τοπίου. Αναγνώριση των αρχών, των οδηγιών και των λειτουργικών δεικτών για την ποιότητα και τη βιωσιµότητα του τουρισµού και του τοµέα της αναψυχής σε παράκτιες περιοχές και πόλεις. Ανάπτυξη ενός διαφανούς προγράµµατος σηµείο αναφοράς µεταξύ των περιοχών που βασίζεται στους παραπάνω δείκτες, και Προετοιµασία της εισαγωγής µιας διαφανούς διεθνούς σήµανσης για την ποιότητα των τουριστικών προορισµών και τη βιωσιµότητα παράκτιων προορισµών. Η ανταλλαγή της πληροφορίας µεταξύ των περιοχών για τις καλές πρακτικές σκοπεύει να ενσωµατώσει τους κινδύνους της παράκτιας διάβρωσης και των πληµµυρών στο σχεδιασµό και στην ανάπτυξη των πολιτικών διαχείρισης των ακτών και περικλείει: Αναγνώριση της εµπειρίας των καλύτερων πρακτικών και σχεδίαση οδηγιών για τον τουρισµό, τη διαχείριση των ακτών, τη διάβρωση και τον κίνδυνο πληµµυρών. Ίδρυση ενός πολυ-γλωσσικού συστήµατος πληροφοριών πάνω στην εµπειρία των καλύτερων πρακτικών. ιασπορά της καλύτερης πρακτικής σε όλες τις συµµετέχουσες αρχές. Εκτέλεση ενός προγράµµατος διεθνών συναντήσεων, που στοχεύει στην ανταλλαγή εµπειριών και σε συζητήσεις πάνω στις καλές πρακτικές στη βάση πραγµατικών υποθέσεων που παρουσιάζονται από συµµετέχουσες τοπικές, περιφερειακές και εθνικές αρχές. Γιατί χρειάζεται το Coastal Practice Network. Τοµεακές προσεγγίσεις στην παράκτια ανάπτυξη περιλαµβανοµένου του τουρισµού, της διαχείρισης των ακτών, της διάβρωσης και της διατήρησης της φύσης δεν είναι πια µια βιώσιµη επιλογή. Σήµερα σε όλη την Ευρώπη, οι παράκτιες περιοχές και οι τοπικές αρχές κάνουν προσπάθειες να εφαρµόσουν αναπτυξιακές προσεγγίσεις Ολοκληρωµένης ιαχείρισης της Παράκτιας Ζώνης (ICZM) που θα οδηγήσουν σε βιώσιµη οικονοµική ανάπτυξη. Ωστόσο, αυτή η προσπάθεια εµποδίζεται από την έλλειψη ενός αποτελεσµατικού τρόπου ανταλλαγής πληροφοριών π.χ. ένα παράδειγµα καλής πρακτικής που αναπτύσσεται σε µία συγκεκριµένη ευρωπαϊκή περιοχή δε θα εισαχθεί αναγκαστικά κάπου αλλού επειδή άλλες περιοχές δεν θα το µάθουν. Η βελτίωση της ποιότητας και η βιωσιµότητα είναι οι κύριοι στόχοι της τουριστικής ανάπτυξης. Αυτοί πρέπει 10
να είναι µέρος µιας ολοκληρωµένης πολυ-τοµεακής αναπτυξιακής προσέγγισης που εγγυάται επίσης ότι η διατήρηση των παράκτιων θαλάσσιων και φυσικών πόρων (συµπεριλαµβανοµένου του τοπίου) είναι ένα θεµελιώδες κεφάλαιο για τις υπηρεσίες αναψυχής µέσα σε ένα πρόγραµµα τοπικής ανάπτυξης. Μέσα στο πλαίσιο του βιώσιµου τουρισµού το σηµαντικό ερώτηµα της διαχείρισης των ακτών συνδέεται µε τη διάβρωση. Με το ¼ της ακτογραµµής της Ε.Ε να διαβρώνεται, παρά την ανάπτυξη ενός µεγάλου εύρους µέτρων για την προστασία της ακτογραµµής από τη διάβρωση και τις πληµµύρες, οι τοπικές και περιφερειακές αρχές αντιµετωπίζουν µεγάλες καταστροφές και κινδύνους στις παράκτιες περιοχές. Οι εταίροι έχουν επιλεγεί ώστε να αντιπροσωπεύουν αυτούς που αντιµετωπίζουν αυτά τα προβλήµατα και αυτούς που έχουν καλά παραδείγµατα που µπορούν να εφαρµοστούν από άλλους, π.χ. ένας εταίρος µπορεί να έχει πολύ καλές αποδείξεις ότι προώθησε πρακτικές βιώσιµου τουρισµού και πολλές από αυτές τις ιδέες µπορεί να ενσωµατωθούν κάπου αλλού στην Ευρώπη. Η γνώση αυτών των ιδεών και η διασπορά τους είναι το κλειδί της επιτυχίας. Παίρνοντας εποικοδοµητικές ιδέες από µία περιοχή και εισάγωντας τες σε µία άλλη, αυτό οδηγεί σε οικονοµική αναζωογόνηση ορισµένων περιοχών, σε εξοµοίωση µεταξύ περιοχών και σε µία οικονοµικοκοινωνική ισορροπία στις παράκτιες κοινωνίες. Επέκταση του ικτύου. Το (CoPraNet) είναι ένα πρόγραµµα που εντάσσεται στο INTERREG III, και έχει σκοπό να αναπτύξει ένα δίκτυο από ανθρώπους που ασχολούνται µε τις ακτές ώστε να ανταλλάξουν πληροφορίες για τις καλύτερες πρακτικές στην παράκτια διαχείριση. Το πρόγραµµα θα διαρκέσει τρία χρόνια, µέχρι το εκέµβριο του 2006. Η πρόκληση που έχει το δίκτυο είναι να ιδρύσει µια «προσβάσιµη πηγή» για την Ολοκληρωµένη ιαχείριση της Παράκτιας Ζώνης (ICZM) να ολοκληρώσει προγράµµατα ICZM, και να δηµιουργήσει εθνικά και διεθνή δίκτυα τα οποία µπορούν να κάνουν τους άνθρωπους που ασχολούνται µε τις παράκτιες πρακτικές τους κύριους καθοδηγητές στην κοινότητα. Επίσης στόχος των δικτύων που θα δηµιουργηθούν είναι να προωθήσουν την ανταλλαγή εµπειριών σε διάφορες γλώσσες. Το παρόν δίκτυο που δηµιουργείται µέσα από το πρόγραµµα αποτελείται από 21 εταίρους από 11 χώρες, Ωστόσο το ίκτυο Παράκτιας Πρακτικής έχει την επιθυµία να επεκταθεί σε µεγάλο βαθµό και να πραγµατοποιήσει το στόχο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής που είναι να έχει ένα δίκτυο από ανθρώπους που ασχολούνται µε τις παράκτιες πρακτικές το οποίο θα µπορεί να αυτουποστηρίζεται πλήρως µέχρι το τέλος της διάρκειας του προγράµµατος. Συµµετοχή στο ίκτυο. Αν συµµετέχετε στο επεκτεινόµενο ως ένας συνέταιρος θα µπορείτε Να είστε σε ένα δίκτυο µε ανθρώπους που σκέφτονται παρόµοια µε εσάς και έχουν όµοιους στόχους. Να εκµεταλευτείτε Ευρωπαίους ειδικούς ανταλλάσσοντας και εφαρµόζοντας τις καλύτερες πρακτικές στον παράκτιο σχεδιασµό. Να συµµετέχετε σε ένα ευρωπαϊκό πρόγραµµα που είναι σηµείο αναφοράς για το βιώσιµο παράκτιο τουρισµό. Να συνεργαστείτε µε το νέο Ευρωπαικό ίκτυο για την Παράκτια Έρευνα, µία Συντονισµένη ράση κάτω από το 6o Framework Programme (ENCORA) της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που προτίθεται να αρχίσει τον Οκτόβριο του 2005. 11
Να βρείτε εταίρους για νέα προγράµµατα, συνεργασίες και συζητήσεις, Να προσχωρήσετε σε πληροφορίες από την Ευρώπη για τις καλύτερες πρακτικές µέσω του ενηµερωτικού φυλλαδίου, της ιστοσελίδας και του γραφείο παροχής βοήθειας του ικτύου Παράκτιας Πρακτικής. Να συµµετέχετε στην εξέταση του είκτη Προόδου (Progress Indicator) για τα προγράµµατα Ολοκληρωµένης ιαχείρισης της Παράκτιας Ζώνης (ICZM). Να συµµετέχετε στα συνέδρια του ικτύου Παράκτιας Πρακτικής το 2005-2006 τα οποία πραγµατοποιούνται σε παράκτιες περιοχές σε όλη την Ευρώπη (Ηνωµένο Βασίλειο, Ολλανδία, ανία, Πολωνία, Ελλάδα, Γαλλία, Ισπανία, κ.α.) Η συµµετοχή σας στο επεκτεινόµενο θα σας δόσει τη δυνατότητα να ασχοληθείται µε την εξοµοίωση των βιώσιµων πρακτικών διαχείρισης του τουρισµού στην Ευρώπη, την εισαγωγή καλύτερων περιβαλλοντικών πρακτικών παράκτιας διαχείρισης, και τη βελτίωση της ροής της πληροφορίας ανάµεσα στους ανθρώπους που ασχολούνται µε τις ακτές. Εν συντοµία θα είστε στην πρώτη γραµµή της εφαρµογής της παράκτιας διαχείρισης στην Ευρώπη. Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά µε το πρόγραµµα επικοινωνήστε µε τον Μιχάλη Θεοδωρόπουλο: michalis@medsos.gr Οι Εταίροι Του ικτύου Παράκτιας Πρακτικής Το δίκτυο συνεργασίας αποτελείται από 21 εταίρους από 11 χώρες που περιλαµβάνουν περιφερειακές και τοπικές αρχές (11), κυβερνητικά ιδρύµατα (2), πανεπιστήµια (4) και ΜΚΟ (4) Όλες οι χώρες της Ε.Ε αντιπροσωπεύονται εκτός από τρεις. Οι εταίροι είναι: 1 EUCC - The Coastal Union, Ολλανδία 2 Storstrøm County, ανία 3 Sefton Metropolitan Borough Council, Αγγλία 4 Municipality of Zandvoort, Ολλανδία 5 Municipality of Samothraki, Ελλάδα 6 CCDR - Centro, Πορτογαλία 7 Down District Council, Αγγλία 8 Stepnica Local Community, Πολωνία 9 Municipality of Calvia, Ισπανία 10 Ministry of the Interior of the State of Schleswig-Holstein, Γερµανία 11 Institute of Marine Sciences, Canary Is., Κανάρια, Ισπανία 12 National Institute for Coastal and Marine Management / RIKZ, Ολλανδία 13 University College Cork, Ιρλανδία 14 The University Court of the University of Aberdeen, Σκοτία 15 COMREC, Coastal Management Research Centre, Σουηδία 16 IHRH, Πορτογαλία 17 UNESCO-IHE, Πορτογαλία 18 Mediterranean SOS Network, Ελλάδα 19 WL Delft Hydraulics, Ολλανδία 20 Rivages de France, Γαλλία 21 University of the Littoral, Γαλλία 12
ΣΥΜΠΟΡΕΥΘΕΊΤΕ ΜΑΖΙ ΜΑΣ ΚΑΙ ΒΡΕΘΕΙΤΕ ΣΤΟ ΕΠΙΚΕΝΤΡΟ ΤΗΣ ΠΑΡΑΚΤΙΑΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ Για πληροφορίες σχετικά µε τη συµµετοχή σας στο δίκτυο παράκτιας διαχείρισης παρακαλούµε επικοινωνήστε µε τον Μιχάλη Θεοδωρόπουλο στο 210 8224481 ή το michalis@medsos.gr ίκτυο ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ S.O.S Μαµάη 3, ΑΘΗΝΑ 10440, Τηλ/φαξ: 210 8228795, 8224481 e-mail: medsos@medsos.gr Web: www.medsos.gr 13