ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΟ ΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ

Ι ΡΥΜΑ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ & ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΩΝ ΕΡΕΥΝΩΝ FOUNDATION FOR ECONOMIC & INDUSTRIAL RESEARCH Τσάµη Καρατάση 11, 117 42 Αθήνα, Tηλ.: 210 92 11 200-10, Fax:210 92 33 977 11 Tsami Karatassi, 117 42 Athens, Greece, Tel.: +30-10-9211 200-10, Fax: +30-10-92 33 977 ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΟ ΕΛΤΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΣΥΓΚΥΡΙΑΣ ΣΤΟΝ ΤΟΜΕΑ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ Α τ ρ ί µ η ν ο 2 0 1 1 Το δελτίο οικονοµικής συγκυρίας στον Τοµέα Τηλεπικοινωνιών και Πληροφορικής παρουσιάζει τα διαθέσιµα στοιχεία που αφορούν τον τοµέα ΤΠΕ στην Ελλάδα, όπως αποτυπώνονται στις έρευνες συγκυρίας του ΙΟΒΕ, σε πέντε υποενότητες: α) το είκτη Οικονοµικού Κλίµατος στον τοµέα ΤΠΕ, β) το είκτη Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στον τοµέα Υπηρεσιών ΤΠΕ, γ) το είκτη Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στον τοµέα Λιανικού Εµπορίου ΤΠΕ, δ) το είκτη Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στον τοµέα Βιοµηχανίας ΤΠΕ και ε) το είκτη Καταναλωτικής Εµπιστοσύνης στο σύνολο της οικονοµίας Απρίλιος 2011 1

Ο ΤΟΜΕΑΣ ΤΗΛΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΩΝ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗΣ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑ Α: Α τρίµηνο 2011 1. είκτης Οικονοµικού Κλίµατος τοµέα ΤΠΕ Ο είκτης Οικονοµικού Κλίµατος στον τοµέα ΤΠΕ το πρώτο τρίµηνο του 2011 διαµορφώνεται σε πολύ χαµηλά επίπεδα, στις 68,6 µονάδες, καταγράφοντας υποχώρηση σε σχέση µε την επίδοση του δ τριµήνου του 2010 (73,1 µονάδες). Η τιµή αυτή βρίσκεται πολύ κοντά στο ιστορικό χαµηλό του β τριµήνου 2010 του τοµέα (67 µονάδες) για την περίοδο 2000-2011 και είναι σηµαντικά χαµηλότερη από το µακροχρόνιο µέσο όρο της περιόδου 2000-2010, ο οποίος κυµαίνεται περί των 118 µονάδων. Η οικονοµική κρίση έχει βυθίσει και αυτόν τον τοµέα σε ύφεση, µε δείκτες όλων των επιµέρους κλάδων που εµπλέκονται στη διαδικασία εξαγωγής του συνολικού δείκτη, δηλ. των Υπηρεσιών, του Λιανικού Εµπορίου και της Βιοµηχανίας να παραµένουν σε πολύ χαµηλά επίπεδα. Ταυτόχρονα, η καταναλωτική εµπιστοσύνη σηµειώνει µικρή άνοδο το πρώτο τρίµηνο του νέου έ, παραµένοντας όµως σε εξαιρετικά χαµηλά επίπεδα. Αναλυτικότερα στις επόµενες ενότητες παρουσιάζονται οι δείκτες επιχειρηµατικών προσδοκιών που συναποτελούν το είκτη Οικονοµικού Κλίµατος στον τοµέα ΤΠΕ. ιάγραµµα 1. είκτης Οικονοµικού Κλίµατος τοµέα ΤΠΕ 170 150 130 110 90 70 50 α' τρίµηνο 00 γ' τρίµηνο 00 α' τρίµηνο 01 γ' τρίµηνο 01 α' τρίµηνο 02 γ' τρίµηνο 02 α' τρίµηνο 03 γ' τρίµηνο 03 α' τρίµηνο 04 γ' τρίµηνο 04 α' τρίµηνο 05 γ' τρίµηνο 05 α' τρίµηνο 06 γ' τρίµηνο 06 α' τρίµηνο 07 γ' τρίµηνο 07 α' τρίµηνο 08 γ' τρίµηνο 08 α' τρίµηνο 09 γ' τρίµηνο 09 α' τρίµηνο 10 γ' τρίµηνο 10 α' τρίµηνο 11 είκτης Οικονοµικού Κλίµατος τοµέα ΤΠΕ M.O. ΤΠΕ 2000-2010 2

2. είκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στον τοµέα Υπηρεσιών ΤΠΕ 1α. Επιχειρηµατικές προσδοκίες στον τοµέα Υπηρεσιών ΤΠΕ Ο είκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες ΤΠΕ κατά το πρώτο τρίµηνο του νέου έ κινείται σχεδόν στα ίδια επίπεδα του τελευταίου τριµήνου του 2010, στις 68-69 µονάδες, σε ιστορικά χαµηλές επιδόσεις. Σε σύγκριση µε την επίδοση του συνολικού δείκτη Υπηρεσιών (71,1 µονάδες), ο δείκτης Υπηρεσιών ΤΠΕ βρίσκεται ελαφρώς χαµηλότερα κατά το υπό εξέταση τρίµηνο. ιαχρονικά, οι διακυµάνσεις του δείκτη είναι σχετικά εντονότερες από τις αντίστοιχες του συνολικού δείκτη στον τοµέα των Υπηρεσιών, ενώ από τα µέσα του 2008 και µετά, ο δείκτης Υπηρεσιών ΤΠΕ κινείται ως επί το πλείστον πτωτικά και παράλληλα µε τον αντίστοιχο συνολικό. ιάγραµµα 2. είκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στις Υπηρεσίες ΤΠΕ και στο σύνολο των Υπηρεσιών (2002=100) 210 190 170 150 130 110 90 70 50 α' τρίµηνο 00 γ' τρίµηνο 00 α' τρίµηνο 01 γ' τρίµηνο 01 α' τρίµηνο 02 γ' τρίµηνο 02 α' τρίµηνο 03 γ' τρίµηνο 03 α' τρίµηνο 04 γ' τρίµηνο 04 α' τρίµηνο 05 γ' τρίµηνο 05 α' τρίµηνο 06 γ' τρίµηνο 06 α' τρίµηνο 07 γ' τρίµηνο 07 α' τρίµηνο 08 γ' τρίµηνο 08 α' τρίµηνο 09 γ' τρίµηνο 09 α' τρίµηνο 10 γ' τρίµηνο 10 α' τρίµηνο 11 ΕΠ Υπηρεσιών ΤΠΕ M.O. Υπηρεσιών ΤΠΕ 2002-2010 ΕΠ σύνολο Υπηρεσιών 3

1.β για την κατάσταση της επιχείρησης το τελευταίο τρίµηνο Στην ερώτηση σχετικά µε την κατάσταση της επιχείρησης το πρώτο τρίµηνο του 2011, µόλις το 12% των επιχειρήσεων του τοµέα Υπηρεσιών ΤΠΕ δήλωσαν πως αυτή βελτιώθηκε, ενώ ένα 36% επεσήµανε πως επιδεινώθηκε. Το σχετικό ισοζύγιο ποσοστών θετικών/ αρνητικών απαντήσεων εποµένως διαµορφώνεται στις -23 ποσοστιαίες µονάδες το α τρίµηνο του νέου έ (από -26 τον Ιούλιο), κατά 18 µονάδες χαµηλότερα ωστόσο σε σχέση µε την αντίστοιχη περυσινή επίδοση. 1.γ για τη ζήτηση κατά το τελευταίο τρίµηνο Ιδιαίτερα δυσµενείς είναι οι εκτιµήσεις των επιχειρήσεων Υπηρεσιών ΤΠΕ σχετικά µε το επίπεδο της ζήτησης, µε το αντίστοιχο ισοζύγιο ποσοστών θετικών/ αρνητικών απαντήσεων να διαµορφώνεται το α τρίµηνο του 2011 στις -37 µονάδες, από -40 µονάδες το δ τρίµηνο του 2010. Η αρνητική αυτή επίδοση είναι υπερδιπλάσια έναντι της αντίστοιχης περυσινής. ιαφορά (ισοζύγιο) θετικών αρνητικών απαντήσεων* (+/-) για την κατάσταση της επιχείρησης το τελευταίο τρίµηνο για τη ζήτηση τελευταίους 3 για τη ζήτηση για τις τιµές για την απασχόληση α' τρίµηνο 08 33,1 45,3 38,7 5,2 39,2 β' τρίµηνο 08 26,4 44,5 44,9 1,0 39,7 γ' τρίµηνο 08 29,4 28,4 25,4-1,5 30,2 δ' τρίµηνο 08 7,4 16,0 3,8 9,4 5,0 α' τρίµηνο 09 0,0 0,0 0,0-4,8-3,0 β' τρίµηνο 09 0,0 0,0 0,0-8,7 0,3 γ' τρίµηνο 09 0,8-9,6-7,5-7,1-0,6 δ' τρίµηνο 09-15,2-8,4 9,4-15,4-5,4 α' τρίµηνο 10-5,4-17,2-17,7-24,5-8,5 β' τρίµηνο 10-13,8-25,9-24,6-23,7-18,0 γ' τρίµηνο 10-25,9-13,9-3,2-8,4-11,9 δ' τρίµηνο 10-25,9-40,2-13,4-16,0-4,6 α' τρίµηνο 11-23,1-37,3-21,7-19,3-3,8 *Ποσοστά επιχειρήσεων, σταθµισµένα µε την απασχόληση 4

1.δ για τη ζήτηση προσεχείς τρεις Όσον αφορά στις προβλέψεις σχετικά µε την εξέλιξη της ζήτησης επόµενους, τρεις στις δέκα επιχειρήσεις αναµένουν πτώση, ποσοστό κοντά στο αντίστοιχο του δ τριµήνου 2010 (27%), ενώ µόλις το 8% (από 13%) προβλέπει άνοδο της ζήτησης βραχυπρόθεσµα. Έτσι, το σχετικό ισοζύγιο ποσοστών θετικών/ αρνητικών απαντήσεων των επιχειρήσεων του τοµέα Υπηρεσιών ΤΠΕ διαµορφώνεται στις -22 µονάδες, καταγράφοντας υποχώρηση των 9 µονάδων σε σχέση µε την προηγούµενη µέτρηση. 1.ε για τις τιµές Σχετικά µε τις προβλέψεις των επιχειρήσεων ΤΠΕ για την εξέλιξη των τιµών το προσεχές τρίµηνο, οι κυρίαρχες προσδοκίες είναι εντόνως αποπληθωριστικές στον τοµέα των Υπηρεσιών, όπου το ισοζύγιο ποσοστών θετικών/ αρνητικών απαντήσεων είναι σταθερά αρνητικό τα τελευταία δύο χρόνια, δηλαδή είναι σταθερά περισσότερες οι επιχειρήσεις που προβλέπουν πτώση των τιµών σε σχέση µε εκείνες που προέβλεπαν άνοδο. Το πρώτο τρίµηνο του έ, ο σχετικός δείκτης διαµορφώνεται στις -19 από -16 µονάδες το προηγούµενο τρίµηνο, ελαφρώς υψηλότερα πάντως από την αντίστοιχη περσινή επίδοση (-24 µονάδες). 1.στ για την απασχόληση Στον τοµέα των Υπηρεσιών ΤΠΕ, το σχετικό ισοζύγιο απαντήσεων των προβλέψεων για την απασχόληση του τοµέα το επόµενο τρίµηνο, παραµένει το α τρίµηνο στα επίπεδα του προηγούµενου τριµήνου και διαµορφώνεται εκ νέου στις -3 µε -4 µονάδες, ελαφρώς βελτιωµένο σε σχέση µε το ίδιο διάστηµα πέρυσι (-8 µονάδες). 3. είκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στον τοµέα Λιανικού Εµπορίου ΤΠΕ 1α. Επιχειρηµατικές προσδοκίες στον τοµέα Λιανικού Εµπορίου ΤΠΕ Ο είκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στο Λιανικό Εµπόριο ΤΠΕ, µετά την έντονη άνοδο του περασµένου τριµήνου στις 92 µονάδες (από 59 µονάδες το γ τρίµηνο του 2010) υποχωρεί εκ νέου το πρώτο τρίµηνο του νέου έ και διαµορφώνεται στις 76 µονάδες, επίδοση χαµηλότερη της αντίστοιχης περσινής (87,8 µονάδες), αλλά και πολύ κατώτερη του µέσου όρου του δείκτη για την περίοδο 2000-2010 (125 µονάδες). Σε σχέση µε την αντίστοιχη επίδοση του συνόλου των κλάδων του Λιανικού Εµπορίου (67,5 µονάδες), οι προσδοκίες του τοµέα ΤΠΕ βρίσκονται υψηλότερα το πρώτο τρίµηνο του έ, ενώ από τις αρχές του 2009 και µετά οι δύο δείκτες καταγράφουν παραπλήσιες τιµές, περιορίζοντας έτσι τις µεγάλες αποκλίσεις που παρουσίαζαν τα προηγούµενα έτη. 5

ιάγραµµα 3. είκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στο Λιανικό Εµπόριο ΤΠΕ και στο σύνολο του Λιανικού Εµπορίου (2002=100) 190 170 150 130 110 90 70 50 α' τρίµηνο 00 γ' τρίµηνο 00 α' τρίµηνο 01 γ' τρίµηνο 01 α' τρίµηνο 02 γ' τρίµηνο 02 α' τρίµηνο 03 γ' τρίµηνο 03 α' τρίµηνο 04 γ' τρίµηνο 04 α' τρίµηνο 05 γ' τρίµηνο 05 α' τρίµηνο 06 γ' τρίµηνο 06 α' τρίµηνο 07 γ' τρίµηνο 07 α' τρίµηνο 08 γ' τρίµηνο 08 α' τρίµηνο 09 γ' τρίµηνο 09 α' τρίµηνο 10 γ' τρίµηνο 10 α' τρίµηνο 11 ΕΠ Λ. Εµπορίου ΤΠΕ M.O. Λιανικού Εµπορίου ΤΠΕ 2000-2010 ΕΠ σύνολο Λιανικού 1β. για το τρέχον επίπεδο πωλήσεων Σηµαντική µείωση καταγράφεται στις εκτιµήσεις των επιχειρήσεων του τοµέα Λιανικού Εµπορίου ΤΠΕ σχετικά µε τις πωλήσεις το τελευταίο τρίµηνο, αφού το ήδη έντονα αρνητικό ισοζύγιο ποσοστών θετικών/ αρνητικών απαντήσεων «χάνει» 17 µονάδες και διαµορφώνεται στις -59 ποσοστιαίες µονάδες το πρώτο τρίµηνο του 2011. Το 65% των επιχειρήσεων δηλώνει πτώση στις τρέχουσες πωλήσεις του και µόλις το 6% αναφέρει άνοδο. 1γ. για το τρέχον επίπεδο των αποθεµάτων Σχετικά µε τις εκτιµήσεις των εµπορικών επιχειρήσεων του τοµέα για το τρέχον επίπεδο των αποθεµάτων, το σχετικό ισοζύγιο ποσοστών των απαντήσεων των επιχειρήσεων του τοµέα καταγράφει ελαφρώς αρνητικές τιµές το τελευταίο εξάµηνο, γεγονός που υποδηλώνει ρευστοποίηση αποθεµάτων, η οποία ικανοποιεί τη µειωµένη ζήτηση. 1δ. για τις πωλήσεις προσεχείς Οι επιχειρήσεις του τοµέα Εµπορίου ΤΠΕ εµφανίζονται πιο απαισιόδοξες το α τρίµηνο του 2011 σε σχέση µε το αµέσως προηγούµενο τρίµηνο όσον αφορά τις προβλέψεις για το επίπεδο των πωλήσεων προσεχείς τρεις. Συγκεκριµένα, ενώ το δ τρίµηνο του 2010 το 17% των επιχειρήσεων ανέµενε άνοδο των πωλήσεών, το διάστηµα Ιανουαρίου Μαρτίου 2011, το ποσοστό αυτό έχει περιοριστεί στο 7%, όταν αντίθετα δύο στις δέκα επιχειρήσεις προβλέπει 6

µείωση. Έτσι, το σχετικό ισοζύγιο διαµορφώνεται στις -33 ποσοστιαίες µονάδες (από -11), όταν στην αντίστοιχη περυσινή περίοδο, το σχετικό ισοζύγιο ήταν ισοσκελισµένο. ιαφορά (ισοζύγιο) θετικών αρνητικών απαντήσεων* (+/-) για τις πωλήσεις τελευταίους 3 για το επίπεδο των αποθεµάτων τελευταίους 3 για τις πωλήσεις για τις τιµές για την απασχόληση α' τρίµηνο 08 95,0 46,9 88,9-11,4 41,0 β' τρίµηνο 08 48,0 2,5 84,2-5,9 45,3 γ' τρίµηνο 08 46,6 30,1 41,9-22,3-1,0 δ' τρίµηνο 08-17,3 11,0 5,3-9,1 40,1 α' τρίµηνο 09 0,0 0,0 0,0-37,6-19,3 β' τρίµηνο 09 0,0 0,0 0,0-54,9-14,8 γ' τρίµηνο 09-51,9-8,1-2,9-55,9-9,3 δ' τρίµηνο 09-39,7-5,5 20,5-47,4-9,9 α' τρίµηνο 10-42,4 10,6-0,7-62,9-9,3 β' τρίµηνο 10-50,2 19,8-49,4-37,2-40,6 γ' τρίµηνο 10-64,2 20,6-51,0-33,0-31,1 δ' τρίµηνο 10-31,5-0,2-10,6-30,9-35,4 α' τρίµηνο 11-58,6-4,6-32,7-48,3-53,4 *Ποσοστά επιχειρήσεων, σταθµισµένα µε την απασχόληση 1.ε για τις τιµές Στις Υπηρεσίες του τοµέα, η πλειονότητα κρίνει ότι οι τιµές θα µειωθούν, µε το σχετικό ισοζύγιο να εµφανίζεται έντονα αποπληθωριστικό και να διαµορφώνεται στις -48 µονάδες το πρώτο τρίµηνο του 2011, όταν το προηγούµενο τρίµηνο κατέγραφε -31 µονάδες και την ίδια περίοδο πέρυσι -63 µονάδες. Σε σχέση µε υπόλοιπους τοµείς, οι προσδοκίες µείωσης των τιµών στο Λιανικό εµπόριο του τοµέα είναι σταθερά εντονότερες των αντίστοιχων των Υπηρεσιών και της Βιοµηχανίας ΤΠΕ από τα µέσα του 2008 και µετά. 1.στ για την απασχόληση Οι προβλέψεις σχετικά µε την απασχόληση επόµενους είναι ιδιαίτερα δυσµενείς από το β τρίµηνο του 2010 και µετά, χωρίς να παρουσιάζουν ενδείξεις βελτίωσης το πρώτο τρίµηνο του 2011. Αντίθετα, το αρνητικό ισοζύγιο του προηγούµενου τριµήνου µειώνεται περαιτέρω 7

κατά 18 µονάδες και διαµορφώνεται σε ιστορικά χαµηλή επίδοση, στις -53 µονάδες. Η δυσαρέσκεια που καταγράφεται στις προβλέψεις για την απασχόληση στο Λιανικό Εµπόριο του τοµέα είναι πολύ εντονότερη σε σύγκριση µε υπόλοιπους τοµείς ΤΠΕ. 4. είκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στον τοµέα Βιοµηχανίας ΤΠΕ 1α. Επιχειρηµατικές προσδοκίες στον τοµέα Βιοµηχανίας ΤΠΕ Σηµαντική είναι η άνοδος του δείκτη επιχειρηµατικών προσδοκιών στη Βιοµηχανία ΤΠΕ την περίοδο Ιανουαρίου Μαρτίου 2011 σε σχέση µε το αµέσως προηγούµενο τρίµηνο. Ο δείκτης διαµορφώνεται στις 80 µονάδες από 58,5 µονάδες το δ τρίµηνο του 2010, σε επίδοση χαµηλότερη πάντως του µακροχρόνιου µέσου όρου της περιόδου 2000-2010 (91,7 µονάδες), αλλά σηµαντικά υψηλότερη της αντίστοιχης περσινής περιόδου (57,9 µονάδες). Εξάλλου, ο δείκτης ακολουθεί τον αντίστοιχο στο σύνολο της Βιοµηχανίας, όπου και εδώ καταγράφεται άνοδος το υπό εξέταση τρίµηνο, αν και ηπιότερη (78,2 µονάδες). Εν γένει όµως, ο αντίστοιχος δείκτης για το σύνολο των µεταποιητικών επιχειρήσεων είναι ανώτερος του δείκτη του τοµέα, γεγονός αναµενόµενο, εφόσον µόλις το 10% των απασχολουµένων του τοµέα ΤΠΕ ανήκουν στον κλάδο της Βιοµηχανίας. Το σχετικό µικρό αυτό ποσοστό εξηγεί ενδεχοµένως και τη διαχρονική συµπόρευση του δείκτη Βιοµηχανίας ΤΠΕ µε το δείκτη του συνόλου των βιοµηχανιών σε επίπεδα σχετικά χαµηλότερα του τελευταίου. ιάγραµµα 4. είκτης Επιχειρηµατικών Προσδοκιών στη Βιοµηχανία ΤΠΕ και στο σύνολο της Βιοµηχανίας (2002=100) 120 110 100 90 80 70 60 50 α' τρίµηνο 00 γ' τρίµηνο 00 α' τρίµηνο 01 γ' τρίµηνο 01 α' τρίµηνο 02 γ' τρίµηνο 02 α' τρίµηνο 03 γ' τρίµηνο 03 α' τρίµηνο 04 γ' τρίµηνο 04 α' τρίµηνο 05 γ' τρίµηνο 05 α' τρίµηνο 06 γ' τρίµηνο 06 α' τρίµηνο 07 γ' τρίµηνο 07 α' τρίµηνο 08 γ' τρίµηνο 08 α' τρίµηνο 09 γ' τρίµηνο 09 α' τρίµηνο 10 γ' τρίµηνο 10 α' τρίµηνο 11 ΕΠ Βιοµηχανίας ΤΠΕ M.O. Βιοµηχανίας ΤΠΕ 2000-2010 ΕΠ Σύνολο Βιοµηχανίας 8

1β. για το επίπεδο παραγγελιών και ζήτησης Στην ερώτηση σχετικά µε το επίπεδο των παραγγελιών το τελευταίο τρίµηνο, οι επιχειρήσεις του τοµέα Βιοµηχανίας ΤΠΕ εµφανίζονται ικανοποιηµένες το πρώτο τρίµηνο του νέου έ σε σχέση µε το αµέσως προηγούµενο τρίµηνο, µε το σχετικό ισοζύγιο ποσοστών να διαµορφώνεται σε θετικά επίπεδα, στις +17 µονάδες (από -20), ύστερα από τρία χρόνια συνεχών αρνητικών επιδόσεων, γεγονός το οποίο υποδηλώνει την ευνοϊκότερη πορεία του συγκεκριµένου τοµέα σε σχέση µε υπόλοιπους τοµείς ΤΠΕ. ιαφορά (ισοζύγιο) θετικών αρνητικών απαντήσεων* (+/-) για το επίπεδο παραγγελιών τελευταίους 3 για το ύψος των αποθεµάτων τελευταίους 3 για την παραγωγή για τις τιµές για την απασχόληση α' τρίµηνο 08 16,3-12,1 20,7 25,2 11,7 β' τρίµηνο 08-24,5-20,1 13,8 39,2-20,3 γ' τρίµηνο 08-36,7 0,0-2,6 31,7 0,0 δ' τρίµηνο 08-24,2 0,8-35,9-5,3-4,6 α' τρίµηνο 09 0,0 0,0 0,0-14,4-73,6 β' τρίµηνο 09 0,0 9,6-9,6-7,0-82,8 γ' τρίµηνο 09-61,8-2,6-2,7-0,9-7,9 δ' τρίµηνο 09-47,1 3,2 5,2-1,1-1,2 α' τρίµηνο 10-46,7 56,6-6,4-13,9-4,4 β' τρίµηνο 10-61,2 44,3 12,8-7,8-25,4 γ' τρίµηνο 10-49,0 51,0 16,2-6,5-3,0 δ' τρίµηνο 10-20,0 72,6-14,6-15,4-3,5 α' τρίµηνο 11 17,6 54,5-29,7-9,9-42,2 *Ποσοστά επιχειρήσεων, σταθµισµένα µε την απασχόληση 1γ. για το επίπεδο των αποθεµάτων τελευταίους 3 Οι ευνοϊκότερες εκτιµήσεις για την τρέχουσα ζήτηση έχουν περιορίσει τις εκτιµήσεις των µεταποιητικών επιχειρήσεων του τοµέα για υψηλό επίπεδο αποθεµάτων, όµως το σχετικό ισοζύγιο παραµένει, παρά τη µείωση, σε πολύ υψηλά επίπεδα, στις +55 µονάδες (από +73). Το ύψος των αποθεµάτων κρίνεται άλλωστε ιδιαίτερα υψηλό από τις επιχειρήσεις του τοµέα εδώ και ένα έτος, περίοδο κατά την οποία καµία επιχείρηση δεν αναφέρει αποκλιµάκωση των αποθεµάτων της. 9

1δ. για την παραγωγή προσεχείς Παρά τη βελτίωση σ δύο προηγούµενους υποδείκτες, στην ερώτηση σχετικά µε τις προβλέψεις της παραγωγής των µεταποιητικών επιχειρήσεων ΤΠΕ για το επόµενο τρίµηνο, αυξήθηκε κατακόρυφα στο 65% (από 18%) το ποσοστό των επιχειρήσεων που αναµένουν υποχώρηση της παραγωγικής δραστηριότητας, ενώ το 35% (από 3%) προσδοκά άνοδο. Έτσι, το σχετικό αρνητικό ισοζύγιο ποσοστών το υπό εξέταση τρίµηνο διευρύνεται στις -30 από -15 ποσοστιαίες µονάδες, επίδοση σηµαντικά κατώτερη χαµηλότερη και της αντίστοιχης περυσινής (στις -6 µονάδες). 1.ε για τις τιµές Ως προς τις προβλέψεις των τιµών των βιοµηχανικών επιχειρήσεων ΤΠΕ, το πρώτο τρίµηνο του 2011 εξοµαλύνονται ελαφρά οι αποπληθωριστικές προσδοκίες, µε το σχετικό ισοζύγιο να διαµορφώνεται στις -10 µονάδες (από -15 µονάδες). Συνολικά, ο µεταποιητικός τοµέας ΤΠΕ παρουσιάζει τις ηπιότερες αποπληθωριστικές προσδοκίες την τελευταία διετία σε σχέση µε το Λιανικό εµπόριο και τις Υπηρεσίες ΤΠΕ. 1.στ για την απασχόληση Τέλος, στη βιοµηχανία ΤΠΕ καταγράφεται έντονη πτώση στις προσδοκίες της απασχόλησης του κλάδου το α τρίµηνο του έ και ο σχετικός δείκτης κατρακυλά στις -42 µονάδες, µετά από ένα εξάµηνο σταθερών προσδοκιών στις -3 µονάδες. Πάντως, στη Βιοµηχανία ΤΠΕ παρατηρούνται εν γένει λιγότερο απαισιόδοξες προσδοκίες για την απασχόληση σε σχέση µε άλλους δύο τοµείς, γεγονός το οποίο και πάλι εξηγείται και από το χαµηλότερο ποσοστό εργαζοµένων στο συγκεκριµένο τοµέα σε σχέση µε το σύνολο ΤΠΕ. 5. Καταναλωτές 1 Ο δείκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης ανακάµπτει το τελευταίο τρίµηνο και διαµορφώνεται στις 44,7 µονάδες από 40 µονάδες το αµέσως προηγούµενο τρίµηνο. Τα θετικά αποτελέσµατα από την πρόσφατη σύνοδο κορυφής και η εξάλειψη του φόβου περί πτώχευσης της χώρας που είχε καλλιεργηθεί συγκράτησαν την έντονη απαισιοδοξία των Ελλήνων καταναλωτών. Ακόµη όµως είναι νωρίς να διαµορφωθεί ουσιαστική αλλαγή τάσης, καθώς οι ενδείξεις εξόδου από την ύφεση είναι αδύναµες και οι Έλληνες καταναλωτές παραµένουν επιφυλακτικοί, αλλά και οι πιο απαισιόδοξοι ευρωπαίοι για περισσότερο πλέον από ένα έτος. Από τα στοιχεία του πρώτου τριµήνου για το νέο έτος πάντως, δηλαδή τις προβλέψεις των νοικοκυριών για την οικονοµική κατάσταση και τις αντίστοιχες για την οικονοµική κατάσταση της χώρας, την πρόθεση για αποταµίευση στο επόµενο 12-µηνο αλλά και τις προβλέψεις για την ανεργία, όλα παραµένουν έντονα αρνητικά, αν και έχουν βελτιωθεί σε σχέση µε το τελευταίο τρίµηνο του προηγούµενου έ. 1 Η καταναλωτική εµπιστοσύνη δεν σχετίζεται αποκλειστικά µε τον τοµέα ΤΠΕ, αλλά εκφράζει τη συνολική αγοραστική συµπεριφορά των καταναλωτών και υπό αυτήν την έννοια είναι ενδεικτική του κλίµατος στην πλευρά της ζήτησης. 10

ιάγραµµα 5. είκτης καταναλωτικής εµπιστοσύνης τριµήνου (2002 = 100) 140,00 120,00 100,00 80,00 60,00 40,00 20,00 0,00 α' τρίµηνο 00 γ' τρίµηνο 00 α' τρίµηνο 01 γ' τρίµηνο 01 α' τρίµηνο 02 γ' τρίµηνο 02 α' τρίµηνο 03 γ' τρίµηνο 03 α' τρίµηνο 04 γ' τρίµηνο 04 α' τρίµηνο 05 γ' τρίµηνο 05 α' τρίµηνο 06 γ' τρίµηνο 06 α' τρίµηνο 07 γ' τρίµηνο 07 α' τρίµηνο 08 γ' τρίµηνο 08 α' τρίµηνο 09 γ' τρίµηνο 09 α' τρίµηνο 10 γ' τρίµηνο 10 α' τρίµηνο 11 Πηγή: ΙΟΒΕ 11