ΑΣΦΑΛΙΣΗ & ΣΥΝΤΑΞΕΙΣ ΠΟΙΟΙ ΜΠΟΡΟΥΝ. να βγουν άµεσα στη σύνταξη µε ηλικία 50-58 #163

EΒ ΟΜΑ ΙΑΙΑ ΕΚ ΟΣΗ 05.05.2014 #163 ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ και παραδείγµατα για ηµόσιο, ΕΚΟ, τράπεζες και ΙΚΑ ΟΔΗΓΟΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΠΟΙΟΙ ΜΠΟΡΟΥΝ να βγουν άµεσα στη σύνταξη µε ηλικία 50-58 Ποιοι κινδυνεύουν να φύγουν στα 62 και 67. Οι 5 παγίδες για όσους έχουν κατοχυρώσει δικαίωµα ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΟΙ ΑΠΑΝΤΟΥΝ ΣΤΑ ΕΡΩΤΗΜΑΤΑ ΣΑΣ ΣΕΛ. 6 8 Τα 10 παράθυρα για έξοδο µε 18, 20 και 25 έτη υπηρεσίας. Πώς «κλειδώνει» η 35ετία ΣΕΛ. 2 5 Τι συµφέρει τους εκπαιδευτικούς που βρίσκονται κοντά στη σύνταξη

20 2 ευτέρα 5 Μαΐου 2014 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ΟΔΗΓΟΣ ΕΠΙΒΙΩΣΗΣ ΕΝ ΟΨΕΙ ΝΕΟΥ ΑΣΦΑΛΙΣΤΙΚΟΥ ΙΚΑ - ΔΕΚΟ: Σύνταξη στα 50-58 Του Γιάννη Ευαγγελίδη jevagelidis@e-typos.com Ο ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΩΝ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ Η µεγάλη ανταπόκριση, που εκδηλώθηκε µε «βροχή» τηλεφωνηµάτων και µηνυ- µάτων, στα αποκαλυπτικά ρεπορτάζ του Ελεύθερου Τύπου για τις αλλαγές που έρχονται στο ασφαλιστικό, καθώς επίσης στον αναλυτικό οδηγό που δη- µοσίευσε την περασµένη εβδοµάδα η εφηµερίδα µας σχετικά µε τις ευκαιρίες για συνταξιοδότηση πριν από την ηλικία των 62 ετών, αναδεικνύει µε τον πιο χαρακτηριστικό τρόπο το τεράστιο ενδιαφέρον, αλλά και τον έντονο προβληµατισµό, για το αύριο των εργαζοµένων που βρίσκονται κοντά, ή και λιγότερο κοντά, στη σύνταξη. Είναι γεγονός ότι οι συζητήσεις που έχουν ανοίξει τόσο από την τρόικα και τους Ευρωπαίους όσο και από την πλευρά της κυβέρνησης και του αρµόδιου υπουργείου Εργασίας, σε συνδυασµό µε τα σχέδια που έχουν κατατεθεί από ξένους θεσµικούς παράγοντες, όπως ο πρόεδρος του γερ- µανικού ΙΚΑ, προοιωνίζονται µεγάλες ανατροπές στο ισχύον καθεστώς, οι οποίες κατά πάσα πιθανότητα θα επιβληθούν από το 2015. Οπως σας έχουµε ήδη ενηµερώσει, η πρόταση που έχει ήδη τεθεί στο τραπέζι προβλέπει, µεταξύ άλλων, την καθιέρωση ενός Ταµείου για όλους (πιθανότατα µε τρία υπο-ταµεία), τη συγχώνευση κύριας και επικουρικής σε µία ενιαία σύνταξη, το δικαίωµα απονοµής πλήρους σύνταξης έπειτα από 45 χρόνια ασφάλισης, µε κατώτατο όριο τα 62 έτη και µε ποσοστό αναπλήρωσης κάτω του 50%, δηλαδή µε δραστική µείωση των συντάξιµων αποδοχών. Το ερώτηµα είναι εάν και σε ποιο βαθµό οι δυσµενείς αλλαγές που αναµένεται να προωθηθούν από το φθινόπωρο θα αφορούν και σε όσους έχουν ήδη κατοχυρώσει δικαίωµα συνταξιοδότησης, δηλαδή έχουν τα απαιτούµενα έτη ασφάλισης, αλλά συµπληρώνουν την ηλικία µέσα στην επόµενη πενταετία. Πάντως, το µόνο βέβαιο είναι δεν µπορεί να θιγούν θεµελιωµένα δικαιώµατα. ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ kkatikos@e-typos.com Σύνταξη σε ηλικίες µεταξύ 50 και 58 ετών µπορούν να κατοχυρώσουν οι ασφαλισµένοι στο ΙΚΑ και στα Ταµεία ΕΚΟ τραπεζών µε διαφορετικές προϋποθέσεις ως προς το χρόνο ασφάλισης. Χρειάζεται, όµως, προσοχή σε όσους κατοχυρώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωµα αλλά δεν έχουν την ηλικία εξόδου εντός του 2014, καθώς δεν είναι βέβαιο ότι τα κατοχυρωµένα δικαιώµατα τους διασφαλίζουν σε µια αλλαγή των συνταξιοδοτικών τους προϋποθέσεων. ΙΚΑ: Σύνταξη από τα 50 ως τα 58 για ασφαλισµένους πριν από το 1993 1. Μητέρες µε 5.500 ηµέρες (18,3 έτη) και ανήλικο παιδί. Απαραίτητη προϋπόθεση να είχαν ανήλικο όταν συµπλήρωσαν τις 5.500 ηµέρες ασφάλισης. εν µπορούν να αναγνωρίσουν ως πλασµατικό το χρόνο λόγω τέκνων. Αναγνωρίζεται χρόνος ανεργίας, ασθένειας και όλοι οι χρόνοι που ισχύουν από το 2011. Με 5.500 ηµέρες και ανήλικο ως το 2010, οι µητέρες ασφαλισµένες µέχρι το 1992 βγαίνουν µε µειωµένη σύνταξη στα 50 και πλήρη στα 55. Οσες είχαν παιδί που έγινε 18 ετών το 2010 χωρίς να έχουν 5.500 ηµέρες µπορούν να ανατρέξουν µια 10ετία πριν από την ενηλικίωση και να προσθέσουν χρόνο ανεργίας ή και ασθένειας ώστε να τις συµπληρώσουν. 2. Γυναίκες µε µειωµένη από τα 57, εφόσον συµπλήρωσαν το 55ο έτος της τους µε 4.500 ηµέρες ασφάλισης το 2012. Για να συµπληρωθούν οι 4.500 ηµέρες αναγνωρίζεται χρόνος επιδοτούµενης ανεργίας και ασθένειας για το 2010 και χρόνος παιδιών, σπουδών και γονικής άδειας από το 2011. 3. Ανδρες και γυναίκες για σύνταξη στα 58 µε κατοχύρωση στις 10.500 ηµέρες ασφάλισης. Οσοι συµπλήρωσαν τις 10.500 ηµέρες ως το 2010 (και µε διαδοχική) παίρνουν σύνταξη µόλις κλείσουν το 58ο έτος. Με 10.500 ηµέρες το 2011, θα βγουν στα 58 αλλά θα πρέπει να έχουν 10.800 ηµέρες συνολικά όταν θα κάνουν την αίτηση. ΕΚΟ τράπεζες: Σύνταξη στα 50 και στα 58 1. Μητέρες µε ανήλικο παιδί (ασφαλισµένες από 1983-1992). Μπορούν να συνταξιοδοτηθούν: α) µε 25ετία και πλήρη σύνταξη από τα 50 και β) µε τα όρια των µητέρων που ισχύουν στο ΙΚΑ (πλήρη από τα 55 µε 18,3 έτη ασφάλισης) και ανήλικο παιδί. Οι ασφαλισµένες πριν από το 1983 κατοχυρώνουν σύνταξη στα 50 και µε λιγότερο χρόνο ασφάλισης. 2. Μητέρες µε 3 παιδιά. Παίρνουν σύνταξη µε 20ετία και χωρίς όριο (ασφαλισµένες µέχρι 1992). Με 20ετία το 2011 και το 2012 συνταξιοδοτούνται στα 52 και 55 αντίστοιχα. Ιδιες προϋποθέσεις ισχύουν και για χήρουςπατέρες 3 παιδιών ή διαζευγµένους, µε επιµέλεια παιδιών. 3. Γυναίκες που συµπληρώνουν το 55ο έτος το 2012 παίρνουν µειωµένη από τα 57 (ασφαλισµένες µέχρι 1992). Η 25ετία θα πρέπει να υπάρχει στην ηλικία συνταξιοδότησης και όχι κατ ανάγκη όταν κλείνουν το 55ο έτος. 4. Ασφαλισµένοι πριν και µετά το 1983, για σύνταξη στα 58. Οι άνδρες ασφαλισµένοι πριν από το 1983 σε Ταµεία ΕΚΟ - τραπεζών ή σε οποιοδήποτε άλλο Ταµείο και στη συνέχεια σε φορείς ΕΚΟ - τραπεζών φεύγουν κανονικά µε 35ετία χωρίς όριο. Αν όµως αναγνωρίσουν στρατιωτική θητεία για να συµπληρώσουν 35ετία θα φύγουν αναγκαστικά στα 58. Οι ασφαλισµένοι από 1983 έως 1992 θα πρέπει να έχουν συµπληρωµένη 35ετία ως το 2012 ώστε να κατοχυρώσουν σύνταξη µε όριο το 58ο ή το 59ο έτος και µε την προϋπόθεση ότι στην ηλικία αυτή θα έχουν συνολικό χρόνο ασφάλισης 36 ή 37 έτη, δηλαδή 1 ή 2 έτη επιπλέον. Αυτό ισχύει για όσους συµπληρώνουν 35ετία το 2011 και το 2012. ΚΑΘΕ ΕΥΤΕΡΑ ΜΕ ΤΟΝ ΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΚ ΟΣΗΣ: Γιάννης Ευαγγελίδης ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ: Κώστας Κατίκος ΥΠΟ ΟΧΗ ΙΑΦΗΜΙΣΗΣ: Mίνα Γιαννάκη sales@e-typos.com, Τηλ.: 210 8113000

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ευτέρα 5 Μαΐου 2014 3 21 ΤΑ ΟΡΙΑ ΗΛΙΚΙΑΣ ΓΙΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟ ΟΤΗΣΗ ΙΚΑ: Μητέρες µε ανήλικο και 18,3 έτη έως το 2012 (ασφαλισµένες µέχρι το 1992) Κατοχύρωση ορίου µε 5.500 ηµέρες ασφάλισης (18,3 έτη) και ανήλικο Ορια συνταξιοδότησης Πλήρης Μειωµένη Εως το 2010 55 50 2011 57 52 2012 60 55 2013-2014 67 62 Ετος που συµπληρώνεται η 35ετία ΕΚΟ-τράπεζες: Ανδρες-γυναίκες µε 35ετία (ασφαλισµένοι από 1/1/1983 µέχρι 31/12/1992) Συνολικός χρόνος κατά τη συνταξιοδότηση Εως το 2010 58 35 έτη 2011 58 36 2012 59 37 2013-2014 62 40 Ετος που συµπληρώνονται οι 10.000 µέρες ΙΚΑ: Γυναίκες µε 33,3 έτη (ασφαλισµένες µέχρι 31/12/1992) Πλήρης Μειωµένη* Συνολικός χρόνος ασφάλισης κατά τη συνταξιοδότηση Εως το 2010 57 55 10.000 ηµέρες 2011 58 56 10.400 2012 58½ 56½ 10.800 2013 60 62 2014-2017 60½ - 61½ 12.000 *Για µειωµένη απαιτούνται 100 ηµέρες ανά έτος την τελευταία 5ετία πριν από τη συνταξιοδότηση. Ετος που συµπληρώνονται οι 10.500 ηµέρες ΙΚΑ: Ανδρες και γυναίκες µε 35ετία (10.500 ηµέρες) Συνολικός χρόνος κατά τη συνταξιοδότηση Εως το 2010 58 10.500 ηµέρες 2011 58 10.800 2012 59 11.100 2013-2014 62 12.000 ΕΚΟ-τράπεζες: Μητέρες µε ανήλικο (ασφαλισµένες µέχρι 31/12/1992) 25 χρόνια ασφάλισης µε ανήλικο Πλήρης σύνταξη Μειωµένη Εως το 2010 50-2011 52 50 2012 55 53 2013 και µετά 67 62 ΕΚΟ-τράπεζες: Μητέρες µε 3 παιδιά (ασφαλισµένες µέχρι 31/12/1992)* Συµπληρωµένα 20 χρόνια ασφάλισης Εως το 2010 Χωρίς όριο 2011 52 2012 55 2013 και µετά 67 * Ιδιες προϋποθέσεις και για πατέρες τουλάχιστον 3 παιδιών που είναι χήροι ή διαζευγµένοι και έχουν την επιµέλεια των ανήλικων ή ανίκανων παιδιών µε δικαστική απόφαση. ΕΚΟ-τράπεζες: Μητέρες µε ανήλικο (πρώτη ασφάλιση µέχρι 1983) Τράπεζα της Ελλάδος, ΕΗ, πρώην Ιονική, Εργασίας, Πίστεως, ΕΤΒΑ Ετος συµπλήρωσης του απαιτούµενου χρόνου ασφάλισης Ετη ασφάλισης Εθνική, ΑΤΕ, ΟΤΕ Από 1/1/1998 έως 31/12/2002 20 Από 2003 έως 2012 20½ - 25 2013 και µετά 25 52 Ετος συµπλήρωσης του απαιτούµενου χρόνου ασφάλισης Ετη ασφάλισης Από 1/1/1998 έως 31/12/2002 Από 2003 έως 2012 17½ 18-22½ 2013 23 2014 23½ 2015 24 2016 24½ 2017 και µετά 25 50 50 52 4+1 ΠΑΓΙ ΕΣ ΣΤΗΝ ΚΑΤΟΧΥΡΩΣΗ ΟΡΙΟΥ ΗΛΙΚΙΑΣ ΠΟΙΟΙ ΚΙΝ ΥΝΕΥΟΥΝ ΝΑ ΒΓΟΥΝ ΣΤΑ 62 ΚΑΙ ΣΤΑ 67 1η παγίδα (ΙΚΑ): Οι γυναίκες ασφαλισµένες στο ΙΚΑ που κατοχυρώνουν µειωµένη σύνταξη µε το 55ο έτος ως το 2012 αλλά συνταξιοδοτούνται στα 56 ή 57 θα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι 100 ηµέρες ανά έτος την τελευταία 5ετία (από τις 4.500 ηµέρες που πρέπει να έχουν συνολικά) θα αναζητηθούν τη στιγµή της αίτησης και όχι όταν είχαν κατοχυρώσει δικαίωµα µε το 55ο έτος. Για παράδειγµα, ασφαλισµένη που έκλεισε τα 55 το 2012 κατοχύρωσε σύνταξη στα 57 (δηλαδή το 2014), µόνο εφόσον είχε στην 5ετία 2009-2013 από 100 ηµέρες ασφάλισης ανά έτος µε πραγµατική εργασία. Αν έµεινε άνεργη για 2 χρόνια (2013 και 2014) δεν θα µπορέσει να βγάλει µειωµένη σύνταξη. Και αν δεν έχει κάνει 5ετία µε 100 ηµέρες ανά έτος θα πάει στα 67, εκτός και αν συµπληρώσει προϋποθέσεις για µειωµένη στα 62. 2η παγίδα ( ΕΚΟ - τράπεζες): Οι άνδρες που αποχωρούν µε 35ετία χωρίς όριο από ΕΚΟ - τράπεζες δεν έχουν βάσει νόµου κατοχυρωµένο δικαίωµα, παρά µόνο θεµελιωµένο που συναρτάται µε τη συµπλήρωση της 35ετίας. Πώς διασφαλίζεται η 35ετία: Μια επιλογή που τους κατοχυρώνει µε σύνταξη στα 58 (σύµφωνα µε τα ως τώρα δεδοµένα) είναι να αναγνωρίσουν στρατιωτική θητεία. Αυτό όµως δεν συµφέρει όσους είναι κάτω από 57. Αν όµως έρθουν αλλαγές και προστεθεί ηλικιακή προϋπόθεση στην 35ετία για τους πριν από το 1983 ασφαλισµένους τότε η επιλογή αυτή µπορεί να αποδειχθεί συµφέρουσα. Σηµειώνεται ότι η αίτηση για πλασµατικά µπορεί να υποβληθεί µόνο µία φορά. 3η παγίδα (ΙΚΑ): Οι µητέρες ασφαλισµένες στο ΙΚΑ που είχαν µέχρι το 2012 κατοχυρωµένο δικαίωµα (5.500 ηµέρες και ανήλικο), αλλά δεν είχαν την ηλικία και στη συνέχεια ασφαλίστηκαν σε άλλο φορέα (ΟΑΕΕ), χάνουν το κατοχυρω- µένο δικαίωµα για σύνταξη µε ανήλικο, ακόµη και αν επανασυνδεθούν µε το ΙΚΑ. 4η παγίδα ( ηµόσιο): Για τους δηµοσίους υπαλλήλους η αναγνώριση πλασµατικού χρόνου θα πρέπει απαραίτητα να συνοδεύεται µε απόφαση του Γενικού Λογιστηρίου. Τους τελευταίους µήνες πολλές αιτήσεις για πλασµατικά είναι χωρίς απόφαση και οι ασφαλισµένοι νοµίζουν ότι είναι κατοχυρωµένοι. Το αντίθετο, όµως, συµβαίνει. Χωρίς απόφαση ουδείς κατοχυρώνεται. Και µάλιστα, όπως πληροφορείται το «Ασφάλιση και Συντάξεις» από το Γενικό Λογιστήριο, η απόφαση θα πρέπει να λέει αν η πληρωµή θα γίνει µε δόσεις στην εφορία ή αν θα γίνει εφάπαξ ή µε συµψηφισµό σύνταξης. 5η παγίδα (όλα τα Ταµεία): Σε κάθε αλλαγή του ασφαλιστικού εκείνοι που είναι βέβαιο ότι δεν θίγονται είναι όσοι έχουν θεµελιωµένο δικαίωµα, δηλαδή έχουν και τον απαιτούµενο χρόνο ασφάλισης, αλλά και την ηλικία συνταξιοδότησης. Ως εκ τούτου, η κατοχύρωση δεν διασφαλίζει τους ασφαλισµένους στην περίπτωση που αλλάξουν οι συνταξιοδοτικές τους προϋποθέσεις. Το γεγονός όµως ότι στο νέο ασφαλιστικό θα εισαχθούν ενιαίοι κανόνες και όρια συνταξιοδότησης µπορεί να σηµαίνει ότι θα πάψουν να ισχύουν ακόµη και κατοχυρωµένα δικαιώµατα. Το θέµα είναι αν σε αυτά θα περιλαµβάνονται οι κατοχυρώσεις µε πλασµατικά ή αν θα πέσει ψαλίδι στα πλασµατικά που µπορούν να αξιοποιήσουν οι ασφαλισµένοι για κατοχύρωση.

22 4 ευτέρα 5 Μαΐου 2014 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ΑΝΑΛΥΤΙΚΟΙ ΠΙΝΑΚΕΣ ΑΝΑΛΟΓΑ ΜΕ ΤΟ ΧΡΟΝΟ ΠΡΟΣΛΗΨΗΣ ΚΑΙ ΤΑ ΕΤΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ Τ Δημόσιο: Οι 10 ευνοϊκές προϋποθέσ ΚΩΣΤΑΣ ΚΑΤΙΚΟΣ kkatikos@e-typos.com Σύνταξη σε ηλικίες 50 έως 58 ετών µε 9+1 ευνοϊκές προϋποθέσεις µπορούν να κατοχυρώσουν χιλιάδες ασφαλισµένοι στο ηµόσιο για άµεση έξοδο πριν από τις σχεδιαζόµενες αλλαγές στο ασφαλιστικό. Μάλιστα, το ειδικό συνταξιοδοτικό καθεστώς του ηµοσίου επιτρέπει την έκδοση σύνταξης µε αναστολή σε όλες τις περιπτώσεις που έχουν συµπληρωθεί ή συµπληρώνονται αναδροµικά τα απαιτούµενα έτη υπηρεσίας (20-25 κατά περίπτωση). Η έξοδος από το ηµόσιο, σύµφωνα µε τον αποκαλυπτικό οδηγό που παρουσιάζει σήµερα το ένθετο «Ασφάλιση και Συντάξεις» µε πίνακες και παραδείγ- µατα, κρύβει πολλά µυστικά αλλά και πολλές ευκαιρίες για όσους δεν έχουν συµπληρώσει την 25ετία µέχρι 31/12/2010 και 31/12/2012 ώστε να θεµελιώσουν δικαίωµα σύνταξης µε τα χαµηλά όρια. Οι προϋποθέσεις συνταξιοδότησης από το ηµόσιο καθορίζονται από δυο παραµέτρους: Πρώτον από την ηµεροµηνία διορισµού και, δεύτερον, από το έτος που οι ασφαλισµένοι συµπληρώνουν τα απαιτού- µενα έτη υπηρεσίας. Για κάθε κατηγορία (άνδρες - γυναίκες, µητέρες, τρίτεκνοι, σύζυγοι αναπήρων, εκπαιδευτικοί) ισχύουν ειδικότερες διατάξεις οι οποίες αναλυτικά είναι οι εξής: 1 Υπάλληλοι (άνδρεςγυναίκες) οι οποίοι διορίστηκαν µέχρι το 1982 και συµπλήρωσαν 25ετία στο διάστηµα 1998-2002: Βγαίνουν στη σύνταξη χωρίς όριο, µε 32,5 έως 34,5 έτη υπηρεσίας. Οσοι έχουν 25ετία από το 2003 και µετά αποχωρούν χωρίς όριο µόλις κλείσουν 35 έτη συνολικής υπηρεσίας. Στην 35ετία υπολογίζεται και η στρατιωτική θητεία που εξαγοράζεται. Για άµεση έξοδο πριν συµπληρωθεί η 35ετία, οι µεν άνδρες βγαίνουν από τα 60 ως τα 65 (αντίστοιχα µειωµένη και πλήρης) και οι γυναίκες από τα 55 ως τα 60. 2 Υπάλληλοι που διορίστηκαν µέχρι το 1982, αλλά συµπληρώνουν την 25ετία µετά το 2011: Βγαίνουν στη σύνταξη χωρίς όριο µε 35 έτη συνολικής υπηρεσίας, αλλά µπορούν να αποχωρήσουν και στα 56-58 µε µειωµένη σύνταξη ή στα 61-63 µε πλήρη. 3 Υπάλληλοι που διορίστηκαν µεταξύ των ετών 1983-1992 και συµπληρώνουν 25ετία ως το 2010: Βγαίνουν στη σύνταξη χωρίς όριο µε 37 έτη υπηρεσίας. ιαφορετικά η σύνταξη έρχεται µε όριο το 58ο έτος και 35 έτη συνολικής υπηρεσίας. Για πλήρη σύνταξη µόνο µε 25ετία ως το 2010, οι άνδρες βγαίνουν στα 65 και οι γυναίκες στα 60 ενώ για µειωµένη οι άνδρες βγαίνουν στα 60 και οι γυναίκες στα 55. 4 Υπάλληλοι που διορίστηκαν µετά το 1983 αλλά συµπληρώνουν την 25ετία το 2011 και το 2012: Βγαίνουν µε όριο που είναι το 58ο έτος και το 59ο έτος αντίστοιχα εφόσον συµπληρώσουν 36 και 37 έτη συνολικής υπηρεσίας. Αν δεν έχουν 36 ή 37 έτη κατά τη συνταξιοδότηση, βγαίνουν µε πλήρη σύνταξη στα 61 και 63 και µε µειωµένη στα 56 και στα 58. 5 Ανδρες τρίτεκνοι: Οσοι συµπληρώνουν 25ετία µέχρι το 2010 µπορούν, κατ εξαίρεση από τις υπόλοιπες διατάξεις, να συνταξιοδοτηθούν στα 55. Από το 2011 το δικαίωµα για τους τρίτεκνους γονείς θεµελιώνεται µε 20 έτη υπηρεσίας και µε 21 ή 23 έτη υπηρεσίας κατά τη συνταξιοδότηση. 6 Γονείς ανηλίκων µε 25ετία: Ανδρες και γυναίκες ανεξάρτητα από το αν προσλήφθηκαν πριν ή µετά το 1983, εφόσον συµπληρώνουν την 25ετία το 2011 και έχουν ανήλικο παιδί, βγαίνουν στη σύνταξη στα 52 και µε 25ετία το 2012 στα 55. 7 Μητέρες µε ανήλικο για σύνταξη στα 50: Οι γυναίκες που προσλήφθηκαν στο ηµόσιο από το 1983 µέχρι το 1992 µπορούν να αποχωρήσουν στα 50 εφόσον ως το 2010 συµπληρώνουν 25 έτη υπηρεσίας και έχουν ανήλικο παιδί. Το «δώρο» για σύνταξη στα 50 είναι ότι στην 25ετία µπορούν να συνυπολογίζουν και τον πλασµατικό χρόνο λόγω παιδιών. 8 Μητέρες αναπληρώτριες εκπαιδευτικοί µε ανήλικο: Οι προϋποθέσεις γι αυτή την κατηγορία είναι ακόµη πιο ευνοϊκές καθώς πρόκειται για περιπτώσεις γυναικών που ξεκίνησαν πριν από το 1983 στην εκπαίδευση αλλά δεν είχαν συνεχόµενη ασφάλιση στο ηµόσιο. Ο νόµος τούς έδωσε τη δυνατότητα να βγαίνουν στη σύνταξη χωρίς όριο, είτε µε 24 ½ έτη υπηρεσίας εφόσον είχαν συµπληρώσει τα 17 ½ έτη ως το 2010, είτε µε 27 ½ έτη υπηρεσίας εφόσον συµπληρώνουν 17 ½ έτη το 2011 και το 2012. 9 Νέοι στο ηµόσιο, διορισµένοι µετά το 1993 στο ηµόσιο µε διαδοχική: Το παράθυρο σε αυτή την περίπτωση έχει να κάνει µε το γεγονός ότι όσοι διορίστηκαν στο ηµόσιο µετά το 1993 αλλά είχαν έστω και ένα µήνα ασφάλιση πριν από το 1993 σε οποιοδήποτε Ταµείο θεωρούνται παλαιοί ασφαλισµένοι και αυτοµάτως µεταφέρονται σε αυτούς όλες οι συνταξιοδοτικές προϋποθέσεις που ισχύουν για τους υπαλλήλους που διορίστηκαν πριν από το 1993. Ετσι ένας εργαζόµενος µε έναρξη ασφάλισης πριν από το 1993, αλλά µε διορισµό στο ηµόσιο το 1994, µπορεί σή- µερα που έχει 20 έτη δηµόσια υπηρεσία να αναγνωρίσει πλασµατικό χρόνο µέχρι την 25ετία (στρατιωτική θητεία, σπουδές και επιπλέον χρόνο παιδιών) και να κατοχυρώσει σύνταξη στα 58 µε συνολική υπηρεσία 36 ετών ή στα 52 αν έχει ανήλικο παιδί. 10 Εκπαιδευτική άδεια ως 5 έτη για προσαύξηση σύνταξης στα 58 µε προϋποθέσεις 2010: Οσοι έχουν θεµελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωµα µέχρι τις 31/12/2010 (25ετία) µπορούν να αναγνωρίσουν ως συντάξιµο το χρόνο της εκπαιδευτικής άδειας που τυχόν έχουν λάβει και µέχρι 5 έτη. Ετσι, ένας υπάλληλος µπορεί να συνταξιοδοτηθεί µε ποσό που αντιστοιχεί σε 30 αντί 25 έτη. Οσοι θεµελιώνουν συνταξιοδοτικό δικαίωµα από 1ης/1/2011 και µετά µπορούν να αναγνωρίσουν ως συντάξιµα 2 έτη εκπαιδευτικής άδειας. 1 Εκπαιδευτικοί: Τα µυστικά, οι παγίδες και οι επιλογές Ιδιαίτερα προβληµατισµένοι είναι οι εκπαιδευτικοί καθώς βάσει νόµου έχουν την επιλογή αποχώρησης µία φορά κάθε χρόνο, µε αίτηση ως το τέλος Απριλίου, εκτός και αν υπάρχουν λόγοι υγείας οπότε η αίτηση υποβάλλεται οποτεδήποτε. Οι εκπαιδευτικοί συνταξιοδοτούνται είτε µε τις διατάξεις των δηµοσίων υπαλλήλων (θεµελίωση µε 25ετία) είτε στα 55 µε 30 έτη υπηρεσίας, εφόσον διορίστηκαν ως το 1982 και στα 60 µε 30 έτη υπηρεσίας αν διορίστηκαν στο διάστηµα 1983-92. Για αυτούς υπάρχουν 3+1 επιλογές άµυνας στο ενδεχόµενο ανατροπών στα όρια, όπως επισηµαίνουν στο «Ασφάλιση και Συντάξεις» έγκριτοι ειδικοί στην κοινωνική ασφάλιση: 1η επιλογή: Υποβολή παραίτησης υπό την αίρεση της ανάκλησής της µετά από ένα µήνα (όπως τους δίνει περιθώριο η νοµοθεσία), ώστε να κατασταλάξουν στην τελική τους απόφαση. 2η επιλογή: Αναγνώριση πλασµατικού χρόνου για όσους είναι κοντά στην 35ετία και στην ηλικία των 58 ετών, αν θέλουν να αποχωρήσουν άµεσα. 3η επιλογή: Εκδοση σύνταξης µε αναστολή. Αυτή η -ακραία- λύση είναι το τελευταίο καταφύγιο προστασίας από τις κυοφορούµενες αλλαγές στο ασφαλιστικό και στα όρια από το 2015, καθώς οι εκπαιδευτικοί αλλά και οι δηµόσιοι υπάλληλοι µπορούν να αποχωρήσουν τώρα και ακόµη και αν υπάρξουν δυσµενείς αλλαγές µε αύξηση των χαµηλών ορίων. Αυτοί θα πάρουν τη σύνταξη µόλις κλείσουν το όριο που ίσχυε κατά τη θεµελίωση του συνταξιοδοτικού τους δικαιώµατος. Αυτό συµφέρει όσους θέλουν 1 ή 2 το πολύ έτη για να φύγουν µε χαµηλό όριο και φοβούνται µήπως εγκλωβιστούν σε νέο ασφαλιστικό. 4η επιλογή: Παραµονή στην εκπαίδευση, καθώς από τις µέχρι τώρα εκτιµήσεις, ακόµη και αν υπάρξουν αλλαγές, αυτές θα έχουν ένα µεταβατικό διάστηµα.

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ευτέρα 5 Μαΐου 2014 5 35 Ι ΙΣΧΥΕΙ ΓΙΑ ΓΟΝΕΙΣ, ΝΕΟΥΣ ΑΣΦΑΛΙΣΜΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥΣ εις για έξοδο και από τα 50 ΙΟΡΙΣΘΕΝΤΕΣ ΜΕΧΡΙ 1982 ΠΟΥ ΘΕΜΕΛΙΩΝΟΥΝ ΙΚΑΙΩΜΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΑΠΟ 1ης/1/1998 ΜΕΧΡΙ 31/12/2010 ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΤΗΝ 1η/1/2011 Ετος που συµπληρώνεται Ετος που συµπληρώνεται 1998-2010 Ετος που συµπληρώνεται 1998-2010 Ανδρες µε 25 έτη υπηρεσίας συνταξιοδότησης Πλήρης 60½ 65 58 µε 35ετία Μειωµένη 60 Γυναίκες µε 25 έτη υπηρεσίας συνταξιοδότησης Πλήρης 58½-60 58 µε 35ετία Ανδρες µε 25 έτη υπηρεσίας Σύνταξη µε όριο Μειωµένη 55 Σύνταξη χωρίς όριο 1998 60½ 32½ έτη 1999 61 33 2000 61½ 33½ 2001 62 34 2002 62½ 34½ 2003 63 2004 63½ 2005 64 2006 64½ 2007-2010 65 35 Σύνταξη χωρίς όριο 37 έτη υπηρεσίας Σύνταξη χωρίς όριο 37 έτη υπηρεσίας για µειωµένη Γυναίκες (άγαµες ή χήρες ή διαζευγµένες, χωρίς παιδιά ή µε έγγαµα παιδιά) µε 25 έτη υπηρεσίας Ετος που συµπληρώνεται Σύνταξη µε όριο Σύνταξη χωρίς όριο 1998 58½ 32½ έτη 1999 59 33 2000 59½ 33½ 2001 60 34 2002 60 34½ 2003-2010 60 60 για µειωµένη σύνταξη 2011 61 56 35 2012 63 58 2013 67 62 ΙΟΡΙΣΘΕΝΤΕΣ ΣΤΟ ΙΑΣΤΗΜΑ 1983 1992 ΠΟΥ ΘΕΜΕΛΙΩΝΟΥΝ ΙΚΑΙΩΜΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΕΩΣ 31/12/2010 55 Ετος που συµπληρώθηκαν τα 17½ έτη Γυναίκες µε 17½ έτη υπηρεσίας Σύνταξη µε όριο 1998 58½ 1999 59 2000 59½ 2001-2010 60 Ετος που συµπληρώνονται τα 17½ χρόνια Γυναίκες µε ανήλικα παιδιά και 17½ έτη υπηρεσίας Σύνταξη µε όριο 2011 52 2012 55 Σύνταξη χωρίς όριο 27½ έτη Σύνταξη χωρίς όριο 24½ έτη για µειωµένη 2013 67 62 Γυναίκες µε άγαµα, ανήλικα ή ανίκανα παιδιά (αναπηρία 50%) ή ανάπηρο σύζυγο (67%): Σύνταξη είτε στα 50 µε 17½ έτη υπηρεσίας συµπληρωµένα ως το 2010, είτε χωρίς όριο µε 24½ χρόνια συνολικής υπηρεσίας. Γυναίκες µε 3 παιδιά: Σύνταξη χωρίς όριο µε 20 έτη υπηρεσίας ως το 2010. Ισχύει και για άνδρες εφόσον είναι χήροι ή έχουν την επιµέλεια τριών ανήλικων παιδιών µε δικαστική απόφαση. ΙΟΡΙΣΘΕΝΤΕΣ ΜΕΤΑ ΤΟ 1983 ΠΟΥ ΘΕΜΕΛΙΩΝΟΥΝ ΙΚΑΙΩΜΑ ΣΥΝΤΑΞΗΣ ΜΕΤΑ ΤΟ 2011 Ετος που συµπληρώνεται Ανδρες και γυναίκες µε 25 έτη υπηρεσίας µε λιγότερα από 35 έτη Σύνταξη µε όριο και 35-40 έτη - για µειωµένη 2011 61 35 έτη/58 56 2012 63 36/59 58 2013 67 40/62 62 Ανδρες και γυναίκες µε ανήλικο παιδί και 25 έτη υπηρεσίας Ετος που συµπληρώνεται Σύνταξη µε όριο για µειωµένη 2011 52-2012 55 2013 67, ή 62 µε 40 έτη 62 Ετος που συµπληρώνονται τα 20 έτη Ανδρες και γυναίκες µε 3 παιδιά και 20 έτη υπηρεσίας Συνολικά έτη υπηρεσίας κατά τη συνταξιοδότηση για µειωµένη 2011 21 52-2012 23 55 2013 25 67 62

36 6 Eπιµέλεια: ΜΙΝΑ ΜΠΑΓΙΩΤΑ mbagiota@e-typos.com ΑΠΑΝΤAME στις ερωτήσεις σας ευτέρα 5 Μαΐου 2014 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Στείλτε τα ερωτήµατά σας: Ελεύθερος Τύπος, Αγίας Λαύρας 2 & Σαρανταπόρου, Ν. Ηράκλειο, Τ.Κ. 14121 (Για το ένθετο «Ασφάλιση & Συντάξεις»), στο fax: 210-8113001 ή στην ηλεκτρονική διεύθυνση: asfalisi@e-typos.com ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΜΕ ΠΟΙΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΜΠΟΡΕΙΤΕ Στρατιωτικός Κατατάχτηκα στην Πολεµική Αεροπορία το 1987 και έκτοτε υπηρετώ µέχρι σήµερα ανελλιπώς. Πότε θε- µελιώνω συνταξιοδοτικό δικαίωµα και σε ποια ηλικία παίρνω σύνταξη µειωµένη ή ολόκληρη; Απ. Εχετε ήδη θεµελιωµένο συνταξιοδοτικό δικαίωµα και µπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε άνευ ορίου. Η σύνταξη είναι πλήρης, αναλογική των ετών ασφάλισής σας, χωρίς κάποια ποινή. Μητέρα ανηλίκων Είµαι µητέρα µε δύο ανήλικα τέκνα, µόνιµη δηµοτική υπάλληλος. Επειδή υπάγοµαι σε ειδική διάταξη περί φορέα συνταξιοδότησης (µονιµοποιήθηκα ως υπάλληλος ΝΠ ), θα λάβω κύρια σύνταξη από το ΙΚΑ και επικουρικό από το ηµόσιο. Την 31η/12/2011 είχα 4.725 ένσηµα και ανήλικα. Την 31η/12/2014 θα έχω 5.625 ένσηµα και ανήλικα. Ασφαλίστηκα για πρώτη φορά στις αρχές του 1993. ιαφωτίστε µε, σας παρακαλώ, περί πιθανής ηµεροµηνίας εξόδου µου από την υπηρεσία. Απ. Ανήκετε στους νέους ασφαλισµένους και δεν µπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε µε τις διατάξεις για τις µητέρες ανήλικων τέκνων. Θα µπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε σε ηλικία 62 ετών µε µειωµένη σύνταξη και στα 67 µε πλήρη. Ανασφάλιστη Ονοµάζοµαι Αννα Σ., εί- µαι 64 ετών, ανασφάλιστη και έχω 2.000 ένσηµα ΙΚΑ βαρέα (ξενοδοχείακ.ά.). Ξέρετε αν δικαιούµαι την κατώτατη σύνταξη; Ή αν θα πρέπει να εξαγοράσω κάποια ένσηµα; Επίσης, να εξηγήσω ότι σταµάτησα να εργάζοµαι από το 2000 και µετά λόγω κάποιου προσωπικού προβλήµατος. Απ. εν δικαιούστε την κατώτατη σύνταξη, δυστυχώς. Εξαγορά πλασματικών Είµαι γεννηµένος στις 20/08/1961, έχω τρία παιδιά (13, 27, 29 ετών), υπηρέτησα στο στρατό 22 µήνες και έχω ένσηµα στο ΤΕΒΕ από 1/5/1983 έως 31/12/1986. Στη συνέχεια στο ΙΚΑ από 1/1/1987 έως 31/12/1992 και ΙΚΑ βαρέα από 1/1/1993 έως 30/04/2014. Πότε µπορώ να πάρω σύνταξη και τι χρόνια µπορώ να αναγνωρίσω από στρατό και παιδιά; Γιάννης Απ. Με το καθεστώς των βαρέων θα µπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε µε πλήρη σύνταξη σε ηλικία 62 ετών. εν µπορείτε ακόµη και µε τις ανώτατες εξαγορές να συνταξιοδοτηθείτε νωρίτερα. Τρίτεκνος Είµαι γεννηµένος στις 17/10/1959, έχω πραγµατοποιήσει από 01/1974 έως 10/2010 6.333 ηµέρες ασφάλισης και 2.575 ηµέρες ΤΕΒΕ (βαρέα ανθυγιεινά). Είµαι τρίτεκνος ενηλίκων, εκ των οποίων το ένα φοιτά. Με τα πλασµατικά ένσηµα του στρατού και του ΟΑΕ πότε θεµελιώνω σύνταξη; Απ. εν µας λέτε ποιος είναι ο τελευταίος φορέας ασφάλισής σας. Οµως, ακόµη και µε τις ανώτατες εξαγορές δεν φαίνεται να µπορείτε να θεµελιώσετε για να συνταξιοδοτηθείτε Χωρίς ένσημα έξι μήνες Ονοµάζοµαι Λουκάς Κοµµατάς, γεννηµένος στις 10/2/1958. Από τον Ιούνιο του 1977 έως και 30/10/2007 ήµουν ασφαλισµένος στο ΤΕΒΕ/ΟΑΕΕ και στα χρόνια του στρατού. Από 1/11/2007 έως και σήµερα εργάζοµαι και έχω ένσηµα ΙΚΑ. Τέλος του 2012 είχα 10.504 ένσηµα. Εχω δύο παιδιά και κατά τη διάρκεια της εργασίας µου πριν από το 62ο έτος της σας, οπότε και θα χρειάζονται 40 συνολικά έτη ασφάλισης µαζί µε τις εξαγορές. για 5 η 6 µήνες δεν είχα ένση- µα. Πότε παίρνω πλήρη σύνταξη; Τώρα είµαι 56 ετών. Απ. Με εξαγορά ενός πλασµατικού έτους από τα τέκνα συµπληρώνετε 10.800 ηµέρες ασφάλισης και θα µπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε µε πλήρη σύνταξη µε τη συµπλήρωση του 58ου έτους της σας τον 2/2016. Ασφάλιση ΤΑΠ-ΟΤΕ Εχω ασφάλιση ΤΑΠ-ΟΤΕ, εργάζοµαι στα ΕΛΤΑ και ανήκω στους ασφαλισµένους της περιόδου 1983-1992. Μαζί µε τα ένσηµα του ΙΚΑ που έχω στην ίδια περίοδο συµπληρώνω 29 χρόνια ασφάλισης. Είµαι 51 ετών. Επειδή σας παρακολουθώ συνέχεια από τις απαντήσεις που δίνετε µέσω της εφηµερίδας σας, ξέρω πότε θα πάρω την αναλογία µου. Αυτό που θέλω να µου πείτε -εάν γνωρίζετε βέβαια- είναι: Με πόσα χρόνια ασφάλισης έχω το δικαίωµα να παραιτηθώ από την υπηρεσία µου (ΕΛΤΑ); Παίρνοντας µειω- µένη αναλογική στα 62 µου, µε 28 χρόνια ασφάλισης στο ΤΑΠ- ΟΤΕ, πόση περίπου σύνταξη θα βγάλω µε τα σηµερινά βέβαια δεδοµένα; Απ. εν υπάρχει κάποιος κατώτατος χρόνος ασφάλισης για να παραιτηθείτε. Είναι προφανές ότι δεν µπορεί να υπολογιστεί µε σηµερινά δεδοµένα ποσό σύνταξης για τα 62 σας. Πατέρας 4 παιδιών Ονοµάζοµαι Νικόλαος Κ. και έχω γεννηθεί στις 15/06/1957. Εχω 4 παιδιά, µε το µικρότερο να έχει γεννηθεί στις 30/05/1995. Εχω 7.080 ένσηµα βαρέα οικοδοµικά, είµαι ασφαλισµένος από το 1985 στο ΙΚΑ. Από τον 11ο/2010 εί- µαι άνεργος. Από το 2005 έως το 2010 έχω 1.622 ένσηµα. Θα ήθελα να µάθω πότε θα πάρω πλήρη σύνταξη και αν έχω δικαίωµα για µειωµένη νωρίτερα και µε ποιες προϋποθέσεις. Απ. Με τις ειδικές διατάξεις για τα οικοδοµικά θα µπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε σε ηλικία 60 ετών µε πλήρη σύνταξη. Ταχυδρομικός υπάλληλος Είµαι 48 ετών, άγαµος και είµαι ταχυδροµικός υπάλληλος. Είµαι ασφαλισµένος από τον Απρίλιο του 1992 στο ΤΑΠ-ΟΤΕ, όπου συνεχίζω µέχρι σήµερα. Υπάρχει η δυνατότητα να αποφύγω τα τελευταία όρια που έγιναν γνωστά µε το τελευταίο ασφαλιστικό νοµοσχέδιο, δηλαδή µειωµένη στα 62 και πλήρη στα 67; Εκτός από 1 χρόνο στρατιωτικής θητείας, δεν έχω άλλα πλασµατικά, αν και ενδιαφέροµαι να πληρώσω, εφόσον έχω τη δυνατότητα αυτή, κάποια χρόνια ασφάλισης στο ΤΑΠ-ΟΤΕ, προκειµένου να αποφύγω τα τελευταία όρια συνταξιοδότησης. Θέλω να µου πείτε αν µπορώ να κάνω κάτι ώστε να εξασφαλίσω σύνταξη στο 60ό έτος της µου, έστω και µειωµένη, και,

ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ ευτέρα 5 Μαΐου 2014 7 37 Οι νοµικοί σύµβουλοι του ενθέτου «Ασφάλιση & Συντάξεις» του «Ε.Τ.» δίνουν έγκυρες απαντήσεις στα δικά σας ερωτήµατα για το πώς σας επηρεάζουν οι αλλαγές που έχει επιφέρει το νέο ασφαλιστικό νοµοσχέδιο στα όρια συνταξιοδότησης και στον τρόπο υπολογισµού των συντάξεων. ΝΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΘΕΙΤΕ εργαζόµουν κατά διαστήµατα µε σύµβαση σε υπηρεσία ΝΠ, είχα δηλαδή παράλληλη ασφάλιση ΙΚΑ και ΤΕΒΕ (421 ένσηµα ΙΚΑ). Τον Μάιο του 1996 διορίστηκα µόνιµη διοικητική υπάλληλος στην ίδια υπηρεσία ΝΠ µε ασφάλιση στο ΙΚΑ, όπου και υπηρετώ µέχρι σήµερα. Μέχρι 31/10/2013 θα έχω συµπληρώσει συνολικά 5.681 ηµέρες ασφάλισης στο ΙΚΑ. Με ποιες διατάξεις µπορώ να βγω στη σύνταξη, του ΙΚΑ ή των ΝΠ ; Τι µε συµφέρει και πότε µπορώ να φύγω; Πλασµατικά έτη µπορώ να εξαγοράσω; Κατερίνα Εκπαιδευτικός πρωτοβάθμιας Είµαι εκπαιδευτικός πρωτοβάθµιας. Εχω θεµελιώσει συνταξιοδοτικό δικαίωµα το 2010 µε τις διατάξεις για µητέρες µε ανήλικα παίρνοντας τρία χρόνια πλασµατικά για τα δύο παιδιά µου και έχω δηλώσει παραίτηση. ιορίστηκα το 1994 και έχω έξι χρόνια ΙΚΑ εκ των οποίων τρία πριν από το 1983. Συµπληρώνω 22 περίπου χρόνια στο ΤΕΑ Υ. Πόσα χρόνια µπορώ να εξαγοράσω για να θεµελιώσω συνταξιοδοτικό δικαίωµα; Μου λείπουν τρία χρόνια. Συµφέρει η εξαγορά; Αν δεν θεµελιώσω συνταξιοδοτικό δικαίωµα και πάρω την κύρια σύνταξη, τι γίνεται µε τα 22 χρόνια που έχω; Ελένη Απ. Χρειάζεται εξαγορά 4 πλασµατικών για θεµελίωση το 2011 και καταβολή στα 52 για το ΤΕΑ- Υ. Η εξαγορά συµφέρει. Αν δεν την κάνετε, θα σας καταβληθεί στα 67. Απ. Συµφέρει η έξοδος µε τις δηµοσιοϋπαλληλικές διατάξεις καθώς σήµερα η σύνταξη θα είναι για σας πλήρης. Η σύνταξη µε τις κοινές διατάξεις θα είναι µειωµένη. Μπορείτε να αποχωρήσετε και άµεσα. εν µπορείτε να εξαγοράσετε πλασµατικά έτη. εφόσον µπορώ, πόσα χρόνια ασφάλισης πρέπει να έχω για να πετύχω κάτι τέτοιο; Ν.Β. Απ. εν µπορείτε να αποφύγετε την αύξηση των ορίων που επήλθαν µε το ν. 4093/2012. Μπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε µε µειωµένη σύνταξη στα 62 και µε πλήρη σύνταξη στα 67. εν µπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε στα 60. Στο Δημόσιο από το 1988 Είµαι δηµόσιος υπάλληλος από τις 3/5/1988 µέχρι σήµερα. Είµαι γεννηµένος στις 24/7/1959. Εχω 22 µήνες ΙΚΑ από τον ιδιωτικό και το δηµόσιο τοµέα από 1/4/1984 έως και 2/5/1988. Παράλληλα, έχω αναγνωρίσει 22 µήνες στρατό. Με αυτά έχω τα 25 έτη µέχρι 31/12/2010. Πότε µπορώ να φύγω µε σύνταξη; Οι παλιές διατάξεις (Ν. 2084/92) λένε 35 έτη και 58 χρόνων, αλλά εγώ στα 58 θα έχω 33 έτη υπηρεσίας. Μπορώ να φύγω στα 60 που θα συµπληρώσω τα 35; Μπορώ να αναγνωρίσω χρόνο για ένα παιδί που έχω; Γιώργος Απ. Μπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε µε πλήρη σύνταξη µόλις συµπληρώσετε 35ετία, ανεξάρτητα από το έτος της σας, ακόµη κι αν αυτό είναι το 60ό. εν µπορείτε να εξαγοράσετε πλασµατικό χρόνο από το τέκνο. 10.334 ένσημα Εχω γεννηθεί στις 17/3/1954 και έχω 2 παιδιά. Εχω ασφάλεια ΙΚΑ από 2/2/1967 έως 31/12/1986 (2.834 ένσηµα). Από 1/1/1987 έως σήµερα είµαι ασφαλισµένος στο ΤΕΒΕ-ΟΑΕΕ. Στις 31/12/2011 είχα ΙΚΑ: 2.834 ένσηµα και ΟΑΕΕ: 7.500, δηλαδή σύνολο: 10.334. Μπορώ να κάνω εξαγορά πλασµατικών και πότε; Μιχάλης Απ. Μπορείτε να κάνετε εξαγορά από τον πλασµατικό χρόνο των τέκνων. Την εξαγορά µπορείτε να την κάνετε οποτεδήποτε καθώς το δικαίωµα είναι απρόθεσµο. Μπορείτε να εξαγοράσετε από τα τέκνα µέχρι 3 έτη τα οποία θα προσµετρηθούν και διαθέσιµα. Διαδοχική ασφάλιση Είµαι 53 ετών και µητέρα ανηλίκου. Είχα ασφάλιση ΟΑΕΕ από τον Ιούλιο του 1986 µέχρι τον Αύγουστο του 1996. (Εχω δελτίο διαδοχικής ασφάλισης από το ΤΕΒΕ 122 µήνες.) Παράλληλα, από τον Οκτώβριο του 1988 Σύνταξη στα 67 Εχω γεννηθεί στις 17/4/1953. Ασφαλίστηκα πρώτη φορά το 1968 στο ΙΚΑ. Παρέµεινα στο ΙΚΑ µέχρι το 1994 (4.004 ένσηµα). Από το 1996 µέχρι 2012 είµαι ασφαλισµένος στο ΤΕΒΕ (4.925 ένσηµα). Από 5/4/1983 µέχρι 4/9/1983 και από 7/11/1989 µέχρι 6/5/1990 ήµουν άνεργος και λάµβανα επίδοµα. Πότε µπορώ να βγω στη σύνταξη; Απόστολος Κ. Απ. Με βάση τα στοιχεία που µας δίνετε θα µπορέσετε να συνταξιοδοτηθείτε από τον ΟΑΕΕ σε ηλικία 67 ετών. εν µπορείτε να εξαγοράσετε πλασµατικά έτη. Τελωνειακός Είµαι γεννηµένος την 1/08/1957 και έχω ένα παιδί γεννηµένο το 1983. Είµαι στο Ελληνικό η- µόσιο από την 1/07/1983 στο υπουργείο Οικονοµικών ως τελωνειακός υπάλληλος. Εχω πρώτη ασφάλιση στο ΙΚΑ στις 30/07/1978 (50 ένσηµα στην Εταιρία Υδάτων). Το 1975 εγγράφηκα στο ΚΑΤΕΕ Φιλαδέλφειας στο τµήµα Τοπογράφων Μηχανικών. Το 1976 έδωσα νέες εξετάσεις και πέρασα στο ΚΑΤΕΕ Αθηνών στο τµήµα Ηλεκτρολόγων Μηχανικών τριετούς φοίτησης (σήµερα τετραετούς) και το 1980 πήρα το πτυχίο και έκανα νέα εγγραφή στο ΤΕΙ Αθήνας στο Τµήµα Ηλεκτρονικών. Το 1981 πήγα στρατό για ένα χρόνο (ως προστάτης οικογένειας). Στις 10/07/1983 διορίστηκα τελωνειακός υπάλληλος (τµήµα τελωνοφυλακής) όπου τότε ίσχυε προσθήκη στη σύνταξη 3/35 το χρόνο λόγω οπλοφορίας και ειδικών συνθηκών. Μέχρι το 1993 ενοποίηση της τελωνειακής υπηρεσίας. Η ερώτηση αφορά στο πότε µπορώ. εξαγοράζοντας πλασµατικά χρόνια, να συνταξιοδοτηθώ µε πλήρη σύνταξη και τι πρέπει να πληρώσω. ιονύσιος Βαρβαρίγος Απ. εν µπορείτε να εξαγοράσετε πλασµατικά έτη παρά µόνο τη στρατιωτική σας θητεία. Θα µπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε σε ηλικία 58 ετών µε 35ετία. Το ΙΚΑ θα συνυπολογιστεί µε τις διατάξεις της διαδοχικής ασφάλισης. Παλιός ασφαλισμένος Είµαι άνδρας 50 ετών, γεννηµένος στις 6/9/1963, ασφαλισµένος πριν από το 1993 στο ΙΚΑ µε 6.650 ένσηµα. Πότε µπορώ να συνταξιοδοτηθώ, µε µειωµένη ή πλήρη σύνταξη; εν συντρέχουν προϋποθέσεις υγείας ή αναπηρίας, τα ένσηµά µου δεν είναι βαρέα ή οικοδοµικά. Απ. Σύνταξη µπορείτε να πάρετε στα 62 µειωµένη, αν έχετε 100 ηµέρες ασφάλισης την τελευταία 5ετία πριν από την αίτηση, ειδάλλως στα 67. Συνέχεια στην επόµενη σελίδα

38 8 ΕΙΔΙΚΟΙ ΣΥΜΒΟΥΛΕΥΟΥΝ ΓΙΑ ΤΟ ΠΟΤΕ ΚΑΙ ΜΕ ΠΟΙΕΣ ΠΡΟΫΠΟΘΕΣΕΙΣ ΜΠΟΡΕΙΤΕ ΝΑ ΣΥΝΤΑΞΙΟΔΟΤΗΘΕΙΤΕ Συνέχεια από τη σελίδα 7 32 μήνες στο Πολεμικό Ναυτικό Ονοµάζοµαι Επαµεινώνδας Καρτσωνάκης και θα ήθελα να µε ενηµερώσετε για τη συνταξιοδότησή µου. Η ηµεροµηνία γέννησης µου είναι 21/07/1956. Ξεκίνησα να εργάζοµαι µε ένσηµα βαρέα και ανθυγιεινά στα τέλη του 1986 µέχρι και σήµερα. Από το 1987 µέχρι τώρα περνάω 300 ένσηµα (βαρέα και ανθυγιεινά) ετησίως. Είµαι πατέρας τριών παιδιών, τα οποία είναι ενήλικα και υπηρέτησα στο Πολεµικό Ναυτικό 32 µήνες κανονική θητεία. Πότε θα µπορούσα να συνταξιοδοτηθώ; Απ. Με βάση τα στοιχεία που µας δίνετε θα µπορείτε να λάβετε πλήρη σύνταξη µε τη συµπλήρωση του 62ου έτους της σας µε το καθεστώς των βαρέων. γός την 30/08/1995 (ΦΕΚ/ Γ/184/1995). Μονιµοποίηση την 09/10/1997. Προαγωγή στο βαθµό Α την 27/10/2003. Κατάταξη στο ΜΚ9 (µε πλ. χρόνο την 01/01/2004 1 έτος, 7 µήνες, 17 ηµέρες) την 20/01/2004. ΜΚ5 από 14/05/2010 την 01/06/2010. Συνολική υπηρεσία την 19/05/2010 (µόνιµου και αναπληρωτή) Ετη: 16 Μήνες: 9 Ηµέρες: 24. Τα ερωτήµατά µου: 1. Θεµελιώνω συνταξιοδοτικό δικαίωµα το 2010; 2. Με συµφέρει να υποβάλω αίτηµα για συνταξιοδότηση τώρα ή αργότερα; 3. Υπάρχει κάποιο όριο το οποίο πρέπει να συ- µπληρώσω για την καταβολή της σύνταξης; 4. Με συµφέρει να εξαγοράσω χρόνο, υπολογίσιµο ως συντάξιµο; Θεοδώρα Παπαστέργιου ευτέρα 5 Μαΐου 2014 ΕΛΕΥΘΕΡΟΣ ΤΥΠΟΣ Ελεύθερη επαγγελματίας Θέλω να ρωτήσω αν δικαιού- µαι έστω και µειωµένη σύνταξη. Γεννήθηκα στις 17/09/1958 και έχω δύο παιδιά ενήλικα. Είµαι ασφαλισµένη στον ΟΑΕΕ, από 01/08/2002 έως και σήµερα. Πότε και σε ποια ηλικία µπορώ να βγω σε σύνταξη, έστω και µειωµένη; Μήπως αν µεταβίβαζα την επιχείρησή µου στο ένα µου παιδί και ασφαλιζόµουν στο ΙΚΑ, συνταξιοδοτηθώ πιο νωρίς; Ελένη Κοπανάκη Απ. Χρειάζεται συµπλήρωση 15ετίας ώστε να λάβετε σύνταξη. Θα µπορείτε να την πάρετε στα 67. Ενσημα στο ΤΣΑ από το 1983 ΙΚΑ + (ΤΣΑ - ΟΑΕΕ). Είµαι γεννηµένος στις 10/06/1960, έχω 361 ένσηµα από 1/06/1979 έως 30/09/1983. Από 1/10/1983 έως σήµερα είµαι ασφαλισµένος στο ΤΣΑ - ΟΑΕΕ. Παρακαλώ να µε βοηθήσετε για την πιθανή ηµεροµηνία συνταξιοδότησής µου και αν µε βοηθάει η εξαγορά της στρατιωτικής θητείας µου (22 µήνες). Σ.Γ. Ανω Λιόσια Απ. Εάν µε εξαγορά των πλασµατικών συµπληρώνετε 35ετία το 2012 (χρειάζονται πέντε πλασµατικά) τότε θα µπορείτε να λάβετε σύνταξη σε ηλικία 60 ετών µε συνολικά 37 έτη ασφάλισης τη στιγµή της αίτησης. Νηπιαγωγός Η προϋπηρεσία µου είναι η εξής: Ετη: 2 Μήνες: 1 Ηµέρες: 20 (Νοσοκοµείο Σάµου από 10/10/1980-19/08/1981 και από 20/08/1981-01/12/1982 µε σύµβαση Ι..) Ετη: 6 Μήνες: 0 Ηµέρες: 10 (Νοσοκοµείο Βέροιας από 10/11/1987-30/11/1993). Ετη: 2 Μήνες: 1 Ηµέρες: 5 (προσωρινή αναπληρώτρια νηπιαγωγός 11/09/1985-21/06/1986, 01/12/1993-21/06/1994, 16/09/1994-21/06/1995). ιορισµός ως νηπιαγω- Απ. εν µας λέτε αν είστε έγγαµη ή αν έχετε τέκνα. Αν είστε, τότε µπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε άµεσα µε πλήρη σύνταξη ως πριν από το 1983 προσληφθείσα στο ηµόσιο. Αν είστε άγαµη, τότε είναι απαραίτητη η συµπλήρωση 35ετούς συντάξιµης υπηρεσίας. 7.600 ένσημα ΙΚΑ Εχω γεννηθεί 04/07/1964, εί- µαι ασφαλισµένος στο ΙΚΑ από 01/10/1988 και έως σήµερα έχω 7.600 ένσηµα. Το συνολικό διάστηµα πριν από το 2013 που ήµουν άνεργος και εγγεγραµµένος στον ΟΑΕ, ήταν 15 µήνες, (3 µήνες το 2001, 6 µήνες το 2005 και 6 το 2012). Εχω πτυχίο ΤΕΙ και έχω εκπληρώσει τις στρατιωτικές µου υποχρεώσεις ενός έτους. Είµαι παντρεµένος µε δύο παιδιά, (11 και 17 ετών). Θα ήθελα να µε ενη- µερώσετε για τα παρακάτω: α) πόσα έτη έχω δικαίωµα να αναγνωρίσω ως πλασµατικά και πότε πρέπει να τα αναγνωρίσω, καθώς και το κόστος αυτών, β) σε ποια ηλικία µπορώ να πάρω σύνταξη και γ) σε περίπτωση αυτασφάλισης στο ΙΚΑ, πώς υπολογίζετε το ετήσιο κόστος. Απ. εν µπορείτε να εξαγοράσετε πλασµατικό χρόνο, καθώς δεν θε- µελιώνετε µε την εξαγορά. Μπορείτε να λάβετε σύνταξη ή στα 62 µειωµένη ή στα 67 πλήρη. Για τη µειωµένη είναι απαραίτητη προϋπόθεση να έχετε 100 ηµέρες ασφάλισης την τελευταία 5ετία πριν από την αίτηση. Σύνταξη το 2020 Θα ήθελα να ρωτήσω αν µπορεί η µητέρα µου να βγει στη σύνταξη, είτε µε εξαγορά κάποιον ενσήµων είτε µε µειωµένη, µε το ισχύον συνταγµατικό καθεστώς. Είναι γεννηθείσα στις 8/3/1953 και έχει πρώτη ασφάλιση (ΤΕΒΕ) από τις 21/4/1981 έως τις 2/2/1994 και διακοπή για τρία χρόνια. εύτερη ασφάλιση (ΟΑΕΕ) στις 1/3/1997 έως και σήµερα. Απ. Η µητέρα σας µπορεί να λάβει σύνταξη σε ηλικία 67 ετών από τον ΟΑΕΕ, µε το χρόνο ασφάλισης που έχει, δηλαδή το 2020. Βαρέα και ανθυγιεινά Είµαι 53 ετών και έχω πρώτη ηµεροµηνία ασφάλισης σε ΙKA 1/2/1979 βαρέα και ανθυγιεινά στην κλωστοϋφαντουργία. Ο κλάδος µου εντάχθηκε στα βαρέα και ανθυγιεινά το 1983 και εγώ εντάχθηκα το 1988, µέχρι τότε είχα απλά. Σε αυτό το θέµα τι µπορώ να κάνω να διεκδικήσω τα βαρέα για πέντε χρόνια; Το 1992 έως 1993 ήµουν στο ταµείο ανεργίας. Το 1999 για 4 µήνες ήµουν ανασφάλιστος. Από τις 18/1/2011 έως και σή- µερα είµαι άνεργος, έχοντας ταµείο ανεργίας για ένα χρόνο. Πέραν των όσων αναφέρω παραπάνω από 1/2/1979 έως και 17/1/2011 ήµουν ασφαλισµένος στον κλάδο κλωστοϋφαντουργίας µε ασφάλιση ΙΚΑ, έχω, χωρίς τον ΟΑΕ και χωρίς τα ένσηµα στρατού, 8.521. Θα ήθελα να σας ρωτήσω τι πρέπει να κάνω και πότε θα µπορέσω να θεµελιώσω για να βγω σε σύνταξη. Απ. εν µπορείτε να διεκδικήσετε την 5ετία στα βαρέα τόσο παλιά. Με εξαγορά 1.500 ηµερών από τα πλασµατικά θα θεµελιώσετε για τα 60 µειωµένη και για τα 63 και 6 µήνες πλήρη. Εναλλακτικά στα 62 µε τα βαρέα πλήρης, πλην, όµως, απαιτούνται 1.000 ηµέρες στα βαρέα τα τελευταία 13 έτη. Πρώτη ασφάλιση το 1974 Ασφαλίστηκα στο ΙΚΑ πρώτη φορά το 1974 και έχω δουλέψει σε βιοµηχανία ζυθοποιίας, σε τεχνική εταιρία και σε ξενοδοχεία µέχρι το 1999 και έχω 2.850 ένσηµα και δεν υπολογίζω τα επιδόµατα αδείας, Χριστουγέννων και ανεργίας. Από το 1999 µέχρι και σήµερα είµαι ελεύθερος επαγγελµατίας και πληρώνω κανονικά τις εισφορές µου στον ΟΑΕΕ. Εχω πτυχίο Ανώτερης Τουριστικής Σχολής. Είµαι 57 ετών παντρεµένος και έχω µια ενήλικη κόρη. Πότε θεµελιώνω δικαίωµα συνταξιοδότησης; Γ.Κ. Απ. Μπορείτε να συνταξιοδοτηθείτε στα 67 σας µε πλήρη σύνταξη από τον ΟΑΕΕ.