ΑΠΟΦΑΣΗ ΡΑΕ ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 2762/2009 Επί της Προειδοποιητικής Επιστολής της Ευρωπαϊκής Επιτροπής η οποία αφορά στην Παράβαση 2009/2168 - Πορεία εφαρμογής του Κανονισμού 1228/2003 στην Ελλάδα Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κατά την τακτική συνεδρίασή της, στην έδρα της, την 14 η Σεπτεμβρίου 2009 και Λαμβάνοντας υπόψη: 1. Τις διατάξεις του Ν. 2773/1999 (ΦΕΚ Α 286/22.12.1999) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. 2. Τις διατάξεις του Κώδικα Διαχείρισης του Συστήματος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΦΕΚ Β 655/17.5.2005) όπως ισχύει και ειδικότερα τις διατάξεις κατά το Κεφάλαιο 61. 3. Τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1228/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2003 και του Παραρτήματός του όπως τροποποιήθηκε με την απόφαση της Επιτροπής 2006/7770/ΕΚ της 9.11.2006, σχετικά με τους όρους πρόσβασης στο δίκτυο για τις διασυνοριακές ανταλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας, οι διατάξεις του οποίου είναι δεσμευτικές και έχουν άμεση εφαρμογή. 4. Την υπ αριθμ. 3719/25.6.2009 Προειδοποιητική επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Παράβαση αριθμ. 2009/2168) 5. Tην από 14.7.2009 επιστολή του Υπουργείου Ανάπτυξης / Διεύθυνση Δημοσίων Σχέσεων και Διεθνών Δραστηριοτήτων με θέμα Παράβαση 2009/2168 - Πορεία εφαρμογής του Κανονισμού 1228/2003 Ηλεκτρική Ενέργεια - Προειδοποιητική Επιστολή (ΡΑΕ Ι- 93195/15.7.2009) Σκέφθηκε ως εξής:
Σε σχέση με τα διαλαμβανόμενα στην υπ αριθμ. 3719/25.6.2009 Προειδοποιητική Επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (Παράβαση αριθμ. 2009/2168) - Πορεία εφαρμογής του Κανονισμού 1228/2003 στην Ελλάδα επισημαίνονται τα ακόλουθα: 1. Παραβιάσεις των άρθρων 5, 6 και 9 του Κανονισμού 1228/2003 (Κεφάλαιο 1 Προειδοποιητικής επιστολής ΕΕ) 1.1. Πληροφορίες σχετικά με τη δυναμικότητα διασύνδεσης (Κεφ. 1 παρ.. (1.1.), Σημεία (1)-(6) της Προειδοποιητικής επιστολής) 1. Η Προειδοποιητική επιστολή αναφέρει ότι ο ΔΕΣΜΗΕ δεν δημοσιεύει στοιχεία για τη δυναμικότητα μεταφοράς στα διαστήματα και τα χρονικά πλαίσια που επιβάλλονται από το άρθρο 5.3 του Κανονισμού. Επιπλέον, η επιστολή αναφέρει ότι η ΡΑΕ, η οποία έχει την υποχρέωση βάσει του άρθρου 9 του Κανονισμού να διασφαλίζει τη συμμόρφωση με τον Κανονισμό, δεν έλαβε αποτελεσματικά διορθωτικά μέτρα προκειμένου να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με το άρθρο 5 παράγραφος 3 του Κανονισμού. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το Άρθρο 5, παρ. 3 του Κανονισμού 1228/2003, «Οι διαχειριστές δικτύων μεταφοράς δημοσιεύουν κατά προσέγγιση υπολογισμούς της διαθέσιμης δυναμικότητας μεταφοράς για κάθε ημέρα, αναφέροντας και το τυχόν διαθέσιμο δυναμικό που έχει ήδη δεσμευθεί. Τα στοιχεία αυτά δημοσιεύονται σε συγκεκριμένη χρονική στιγμή πριν από την ημέρα της μεταφοράς και περιλαμβάνουν, οπωσδήποτε, εκτιμήσεις για την επόμενη εβδομάδα και τον επόμενο μήνα, καθώς και την ποσοτική ένδειξη για την αναμενόμενη αξιοπιστία του διαθέσιμου δυναμικού». 2. Παρά την άμεση εφαρμογή του Κανονισμού 1228/2003 και έχοντας επίγνωση των σχετικών υποχρεώσεων που απορρέουν από αυτόν, η ΡΑΕ εξέδωσε, προς αποφυγή οποιωνδήποτε παρανοήσεων την υπ αριθ. 76/2007 Απόφασή της (Συνημμένο 1), προς κάλυψη μίας σειράς ζητημάτων που αφορούν τη δημοσίευση στοιχείων, περιλαμβανομένων στοιχείων αναφορικά με τη διαθέσιμη δυναμικότητα μεταφοράς. 3. Η ΡΑΕ προκειμένου να διαπιστώσει την εφαρμογή της ως άνω Απόφασης και κατ επέκταση του Κανονισμού απέστειλε στο ΔΕΣΜΗΕ την υπ αριθ. πρωτ ΡΑΕ Ο-30637/1.4.2009 επιστολή της (Συνημμένο 2). Ο ΔΕΣΜΗΕ απάντησε με το υπ αριθ. πρωτ. ΡΑΕ Ι-89798/15.5.2009 έγγραφό του (Συνημμένο 3) σύμφωνα με το οποίο: α. Αναφορικά με τη δημοσίευση για τον επόμενο μήνα (σημείο 2.Β.(2) της Απόφασης 76/2007) δηλώνεται ότι ο Διαχειριστής θα προβεί σε υλοποίηση από 1.1.2010 και β. αναφορικά με την υποχρέωση δημοσίευσης για την επόμενη εβδομάδα (σημείο 2.Β.(3) της Απόφασης 76/2007) αναφέρεται ότι δεν δημοσιεύεται, καθώς σπάνια υφίσταται μεταβολή σε εβδομαδιαία βάση. Συμπληρώνει δε ότι σε περίπτωση έκτακτης αλλαγής, οι συμμετέχοντες ενημερώνονται μέσω ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. 4. Περαιτέρω, σε συνάντηση μεταξύ ΡΑΕ και ΔΕΣΜΗΕ, η οποία έλαβε χώρα την 4 η Αυγούστου 2009, η Διοίκηση του ΔΕΣΜΗΕ δεσμεύθηκε ότι εβδομαδιαίες προβλέψεις θα δημοσιεύονται επίσης από 1.1.2010. 5. Σημειώνεται ότι αντίστοιχη υποχρέωση δημοσιοποίησης από πλευράς ΔΕΣΜΗΕ υφίσταται επίσης και στο πλαίσιο της Περιφερειακής Πρωτοβουλίας για Ηλεκτρισμό για την Νότια και Κεντρική Ευρώπη (European Regional Initiative Central South Europe) της Ομάδας των Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τον Ηλεκτρισμό και το Φυσικό Αέριο (ERGEG) μέσω του Report on Transparency (βλ. IG Transparency for ERGEG / CSE, Final Report, 26.1.2009) 1. Τα σχετικά σε ζητήματα έχουν επισημανθεί από τη ΡΑΕ στον ERGEG στο πλαίσιο του 2 nd Compliance report (Ιούνιος 2008) 2. 1 http://www.energy-regulators.eu/portal/page/portal/eer_home/eer_initiatives/eri/central- South/Final%20docs/Transparency%20Final%20version.pdf 2 http://www.energyregulators.eu/portal/page/portal/eer_home/eer_consult/closed%20public%20consul -2-
Είναι προφανές από τα ανωτέρω, ότι η ΡΑΕ, έχοντας επίγνωση των υποχρεώσεων δημοσίευσης των στοιχείων, όπως προβλέπονται τον από τον Κανονισμό προέβη στις απαιτούμενες ενέργειες προς την κατεύθυνση διασφάλισης τήρησης των σχετικών διατάξεων. Περαιτέρω, είναι πρόδηλη η πρόθεση του ΔΕΣΜΗΕ να έχει πλήρως ευθυγραμμισθεί με τις εν λόγω υποχρεώσεις δημοσίευσης στις αρχές του 2010, το αργότερο. 1.2. Διαχείριση Συμφόρησης 1.2.1. Δυναμικότητα Μεταφοράς στη διασύνδεση με Ιταλία (Κεφ. 1 Παρ. 1.2, Σημεία (7)-(11) της Προειδοποιητικής επιστολής) 1. Η Προειδοποιητική επιστολή αναφέρει ότι η Ελλάδα δεν έχει συμμορφωθεί με το άρθρο 6 παράγραφος 3 του Κανονισμού, δεδομένου ότι ο ΔΕΣΜΗΕ δεν προσφέρει δυναμικότητα μεταφοράς στις γραμμές διασύνδεσής του με την Ιταλία για το ετήσιο χρονικό πλαίσιο και για τα μηνιαία χρονικά πλαίσια κατά τη θερινή περίοδο, επικαλούμενος το επιχείρημα της στενότητας λόγω της εξισορρόπησης της προσφοράς και της ζήτησης στο εσωτερικό της χώρας. Επιπλέον, η επιστολή αναφέρει ότι η ΡΑΕ, η οποία έχει την υποχρέωση βάσει του άρθρου 9 του Κανονισμού να διασφαλίζει τη συμμόρφωση με τον Κανονισμό, δεν έλαβε αποτελεσματικά διορθωτικά μέτρα προκειμένου να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με το άρθρο 6 παράγραφος 3 του Κανονισμού. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το Άρθρο 6, παρ. 3 του Κανονισμού 1228/2003, «Το μέγιστο δυναμικό των διασυνδέσεων ή/και των δικτύων μεταφοράς που έχουν επιπτώσεις στις διασυνοριακές ροές διατίθεται στους συμμετέχοντες στην αγορά που πληρούν τα πρότυπα ασφάλειας για την ασφαλή λειτουργία του δικτύου.» 2. Σύμφωνα με τις διατάξεις του Κώδικα Διαχείρισης του Συστήματος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας (εφεξής «ΚΔΣΣΗΕ»), η ΡΑΕ ενέκρινε με αποφάσεις της το 2007 και 2008 τους προτεινόμενους από τον ΔΕΣΜΗΕ κανόνες διενέργειας πλειοδοτικών διαγωνισμών εκχώρησης δικαιωμάτων στις διεθνείς διασυνδέσεις της χώρας (Auction Rules) για εξαγωγές σε ετήσια, μηνιαία και ημερήσια βάση. Επίσης, η ΡΑΕ εγκρίνει σε μηνιαία και ετήσια βάση το μέγεθος της διασυνδετικής ισχύος που εκχωρείται προς δημοπράτηση, σύμφωνα με τους ανωτέρω διαγωνισμούς. 3. Με τους ως άνω κανόνες, παρέχεται στον ΔΕΣΜΗΕ η δυνατότητα περιορισμού της εκχωρούμενης προς δημοπράτηση ισχύος για εξαγωγές για λόγους ασφάλειας εφοδιασμού (που προκύπτουν λόγω της ανεπάρκειας παραγωγικού δυναμικού στο Διασυνδεδεμένο Σύστημα). Η χρήση αυτής της δυνατότητας έχει ως αποτέλεσμα και ειδικά για τη διασύνδεση Ελλάδας Ιταλίας, (η οποία σημειωτέον είναι εγγυημένης ικανότητας μεταφοράς -firm capacity- 500 MW), σχετικά με εξαγωγές, να έχουν λάβει χώρα τα ακόλουθα για τα έτη 2007 και 2008: (α) Σε ετήσια βάση, η εκχωρούμενη ισχύς να μην υπερβαίνει τα 250 MW τις νυχτερινές ώρες χαμηλού φορτίου (και επομένως να καθίσταται κατά αυτόν τον τρόπο και χαμηλού εξαγωγικού ενδιαφέροντος) και τα 100 MW τις λοιπές ώρες, αλλά πάντοτε τις εποχές χαμηλού φορτίου (περίοδοι Φθινοπώρου, Ανοίξεως) (β) σε μηνιαία βάση, όπου εξαιρουμένων 2 μηνών το 2007, να μην έχουν γίνει δημοπρασίες. (γ) σε ημερήσια βάση, η εκχωρούμενη ισχύς να συναρτάται με την εκτιμώμενη από τον ΔΕΣΜΗΕ διαθέσιμη ωριαία εφεδρεία με αποτέλεσμα -τις βραδινές ώρες να μην ενεργοποιείται πρακτικά περιορισμός ισχύος TATIONS/ELECTRICITY/2008%20Compliance%20Monitoring/CD/E08-ENM_03-05- Second_Compliance_Report_10%20Sept%202008.pdf -3-
-τις υπόλοιπες ώρες (π.χ. 07.00 23.00) να διατίθεται σε ορισμένες περιπτώσεις ισχύς για εξαγωγές. 4. Αντίστοιχες πρακτικές περιορισμού των εκχωρουμένων δικαιωμάτων στις διασυνδέσεις της χώρας για εξαγωγές έχουν ακολουθηθεί και κατά τα προηγούμενα του 2007 έτη, βάσει εισηγήσεων του ΔΕΣΜΗΕ τις οποίες η ΡΑΕ είχε αποδεχθεί και οι οποίες είχαν ως αιτιολογία του περιορισμού, την ανάγκη διασφάλισης επαρκούς ισχύος για κάλυψη του εγχώριου φορτίου γενικά, αλλά και σε ειδικές περιπτώσεις (π.χ. περίοδος Ολυμπιακών Αγώνων 2004). 5. Αναφορικά με το έτος 2009, η ΡΑΕ επίσης ενέκρινε με αποφάσεις της (ΡΑΕ 2568/2008 και ΡΑΕ 2569/2008, συν. 4 και 5 αντίστοιχα) τους προτεινόμενους από τον ΔΕΣΜΗΕ κανόνες διενέργειας πλειοδοτικών διαγωνισμών εκχώρησης δικαιωμάτων στις διεθνείς διασυνδέσεις της χώρας (Auction Rules 3 ) για εξαγωγές σε ετήσια, μηνιαία και ημερήσια βάση, με τους οποίους επίσης, παρέχεται στον ΔΕΣΜΗΕ η δυνατότητα περιορισμού της εκχωρούμενης προς δημοπράτηση ισχύος για εξαγωγές για λόγους ασφάλειας εφοδιασμού. Παρατίθεται στη συνέχεια Πίνακας, όπου καταγράφεται η ανά μήνα και ζώνη ωρών διαθέσιμη (Ι ΑΤCex ) σε κάθε διασύνδεση και εκχωρηθείσα ισχύς (σε MW) στον ετήσιο και στους μηνιαίους διαγωνισμούς για το 2009. Ι Φ Μ Α Μ Ι Ι Α Σ Ο Ν Δ Ι ΑΤCex (BU) - - 200 200 300 300 250 250 Ι ΑΤCex (FY) - - 300 500 500 500 250 250 Ι ΑΤCex (AL) - - 300 300 300 300 250 250 Ι ΑΤCex (ΙΤ) 500 500 500 500 500/ 0 0/500 500 500 Ετήσια προϊόντα (Ζ. Υψ.Φορτίου) Ετήσια προϊόντα (Ζ. Χ.Φορτίου) Μηνιαία προϊόντα (Ζ. Υψ.Φορτίου) Μηνιαία προϊόντα (Ζ. Χ.Φορτίου) - - - 100 200 - - - 100 - - 100 250 250 250 250 250 - - - 250 250 250 250 0 0 100 100 100/100 0 0 100 0 0 100 100 100/100 250 250 250 Διαπιστώνεται από τον ανωτέρω πίνακα ότι μικρό μόνο μέρος της διαθέσιμης διασυνδετικής ισχύος εκχωρήθηκε προς δημοπράτηση στον ετήσιο και τους μηνιαίους διαγωνισμούς. Ωστόσο, σημειώνεται ότι σε ημερήσια βάση ο ΔΕΣΜΗΕ εκχωρούσε σημαντικό ποσό δικαιωμάτων στις διασυνδέσεις για εξαγωγές (μόνιμα της τάξης των 500 MW, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων). 6. Τα ανωτέρω είχαν ως αποτέλεσμα επανειλημμένες διαμαρτυρίες από εταιρείες δραστηριοποιούμενες στο χώρο της ενέργειας σχετικά με τον «ουσιαστικό αποκλεισμό εξαγωγών ηλεκτρικής ενέργειας που επιβάλλεται από τον ΔΕΣΜΗΕ, κατά παράβαση του Κοινοτικού Δικαίου», για λόγους ασφάλειας εφοδιασμού της χώρας (βλ. π.χ. την από 19-11-2008, ΡΑΕ/Ι-80820, επιστολή της εταιρείας ΕΛ.ΠΕ. Α.Ε. η οποία έχει αποσταλεί και προς τους κκ.υπ.αν. και ΓΓ. ΥΠΑΝ). Ο ΔΕΣΜΗΕ σε απάντησή του (βλ. ΔΕΣΜΗΕ 7133/1.12.2008, ΡΑΕ/Ι-81254) προς τον κ. Γ.Γ. ΥΠΑΝ), στήριξε την πρακτική του στην ερμηνεία του όρου security που περιέχεται στο στοιχείο 28 του άρθρου 2 της Οδηγίας 54/2003, ότι δηλαδή ο όρος εμπεριέχει και την έννοια της ασφάλειας εφοδιασμού, πέραν της επιχειρησιακής ασφάλειας των δικτύων. 3 http://www.desmie.gr/up/files/ars_2009_italy_final.pdf και http://www.desmie.gr/up/files/ars_2009_north_interconnections_final.pdf -4-
7. Επίσης στο ίδιο θέμα υπάρχει σχετική αλληλογραφία μεταξύ της Ενωσης Ευρωπαϊκών Εταιρειών Εμπορίας Ενέργειας (European Federation of Energy Traders - EFET) και ΔΕΣΜΗΕ, όπου ο ΔΕΣΜΗΕ χρησιμοποιεί την ίδια επιχειρηματολογία προκειμένου να αιτιολογήσει την πρακτική περιορισμού των εκχωρουμένων δικαιωμάτων στις διασυνδέσεις της χώρας για εξαγωγές (βλ. π.χ. την από 1.4.2008 επιστολή του EFET η οποία έχει κοινοποιηθεί και προς τον κ. ΓΓ. ΥΠΑΝ, ΡΑΕ Ι-72322/20.5.2008 και απάντηση ΔΕΣΜΗΕ με την ΗTSO/3880/1.7.2008, ΡΑΕ Ι-74590/1.7.2008, βλ. συνημμένο 4). 8. Σε πρόσφατες σχετικές αποφάσεις της η ΡΑΕ, αφενός επεσήμανε την έλλειψη τεκμηρίωσης από τον ΔΕΣΜΗΕ σχετικά με την αναφερόμενη στις εισηγήσεις του επισφαλή δυνατότητα κάλυψης των εγχωρίων φορτίων ζήτησης και αφετέρου, σε άλλες περιπτώσεις, απέρριψε τις εισηγήσεις του ΔΕΣΜΗΕ για εκχώρηση μηδενικής ισχύος για εξαγωγές σε ώρες υψηλού φορτίου. Πιο συγκεκριμένα: i. Mε την Απόφαση υπ αριθ. 2604/15.12.2008 (συνημμένο 7), η ΡΑΕ κάλεσε τον Διαχειριστή του Συστήματος να υποβάλλει στην Αρχή έως τη 10 η Φεβρουαρίου 2009, πρόταση βάσει της οποίας θα καθίσταται δυνατή η αύξηση για τους μηνιαίους διαγωνισμούς Φεβρουαρίου - Δεκεμβρίου 2009 της εκχωρούμενης ισχύος για εξαγωγές, έως τη συνολική τεχνικά διαθέσιμη ικανότητα μεταφοράς των διασυνδέσεων, ενώ παράλληλα θα διασφαλίζεται η υλοποίηση των αντίστοιχων δηλούμενων διασυνοριακών συναλλαγών σύμφωνα με τις σχετικές εγγυήσεις που προβλέπονται στους Κανόνες Δημοπρασιών. ii. Mε την Απόφαση 149/21.1.2009 (συνημμένο 8), η ΡΑΕ απορρίπτει την από 15-1-2009 εισήγηση του ΔΕΣΜΗΕ περί μη εκχώρησης μηνιαίων δικαιωμάτων πρόσβασης στις διασυνδέσεις της Ελλάδας για εξαγωγές για τον Φεβρουάριο 2009. iii. Mε την Απόφαση 1099/25.5.2009 (συνημμένο 9), η ΡΑΕ απορρίπτει την από 15.5.2009 εισήγηση του ΔΕΣΜΗΕ να μην εκχωρηθούν με μηνιαίους διαγωνισμούς δικαιώματα πρόσβασης στις διασυνδέσεις της χώρας για εξαγωγές τις ώρες Υψηλού Φορτίου (06.00-22.00) του μηνός Ιουνίου. iv. Mε την Απόφαση 1952/21.7.2009 (συνημμένο 10), η ΡΑΕ ενέκρινε την εκχώρηση με μηνιαίο διαγωνισμό δικαιωμάτων πρόσβασης στις διασυνδέσεις της χώρας για εξαγωγές κατά τον μήνα Αύγουστο 2009, ποσότητας 100 MW τις ώρες υψηλού φορτίου και 250 MW τις ώρες χαμηλού φορτίου, ενώ παράλληλα σημείωσε ότι «η εισήγηση του ΔΕΣΜΗΕ για εκχώρηση σημαντικά μειωμένων μηνιαίων δικαιωμάτων πρόσβασης στις διασυνδέσεις της χώρας για εξαγωγές κατά τις ώρες υψηλού φορτίου είναι αντίθετη προς τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1228/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, όπως εξάλλου επισημαίνεται και στην από 15.7.2009 Προειδοποιητική Επιστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με την πορεία της εφαρμογής του εν λόγω Κανονισμού, και κατά τούτο, ως προς το σημείο αυτό η Αρχή επιφυλάχτηκε για περαιτέρω ενέργειές της σχετικά με την έναρξη διαδικασίας ακρόασης κατά τα προβλεπόμενα στο άρθρο 33 του ν. 2773/1999». v. Mε την Απόφαση 2416/27.8.2009 (συνημμένο 11), η ΡΑΕ ενέκρινε την εκχώρηση με μηνιαίο διαγωνισμό δικαιωμάτων πρόσβασης στις διασυνδέσεις της χώρας για εξαγωγές κατά τον μήνα Σεπτέμβριο 2009, ποσότητας 250 MW για όλες τις ώρες του μήνα, ενώ παράλληλα σημείωσε ότι «κρίνει ότι η εισήγηση του Διαχειριστή του Συστήματος, για εκχώρηση σημαντικά μειωμένων μηνιαίων δικαιωμάτων πρόσβασης στις διασυνδέσεις της χώρας για εξαγωγές σε σχέση με την διαθέσιμη ικανότητα μεταφοράς για εξαγωγές ανά διασύνδεση, είναι μεν αντίθετη προς τις διατάξεις του Κανονισμού (ΕΚ) αριθ. 1228/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, η απόρριψή της, όμως, υπό τα υφιστάμενα χρονικά περιθώρια, θα κατέληγε σε μηδενική εκχώρηση δικαιωμάτων προς εξαγωγές, οδηγώντας, με τον τρόπο αυτό, σε επαχθέστερο, για τους εμπορευόμενους ηλεκτρική ενέργεια, αποτέλεσμα». 9. Το γεγονός ότι ο περιορισμός των διασυνδετικών δικαιωμάτων επιτρέπεται μόνο στην περίπτωση εκτίμησης μη ασφαλούς λειτουργία των ηλεκτρικών συστημάτων, βασίζεται στην -5 -
προϋπόθεση ότι οι αγορές ηλεκτρικής ενέργειας των ομόρων χωρών λειτουργούν με τέτοιο τρόπο ώστε θέματα πέραν των τεχνικών να επιλύονται μέσω σχετικών μηχανισμών αγοράς. Σε περίπτωση όμως που υπάρχουν ασυμμετρίες ως προς την ωριμότητα και τις συνθήκες λειτουργίας μεταξύ των αγορών ηλεκτρισμού των ομόρων χωρών,, είναι ιδιαίτερα πιθανό οι μηχανισμοί της αγοράς να μην επαρκούν ώστε να εγγυηθούν τα απαιτούμενα επίπεδα ασφάλειας εφοδιασμού. Επισημαίνεται εν προκειμένω ότι οι αγορές ηλεκτρισμού χωρών με τις οποίες η Ελλάδα συνδέεται μέσω των βορείων διασυνδέσεων δεν εμφανίζουν ικανοποιητικά επίπεδα διαφάνειας και λειτουργίας. 10. Τέλος, σημειώνεται ότι η ΡΑΕ έχει ενημερώσει επανειλημμένα σχετικά με το θέμα τόσο την ηγεσία του ΥΠΑΝ όσο και τις αρμόδιες υπηρεσίες της Ευρ. Επιτροπής. Από τα ανωτέρω προκύπτει σαφώς ότι ο ΔΕΣΜΗΕ διαθέτει στην αγορά μέρος της διαθέσιμης δυναμικότητας μεταφοράς στις γραμμές διασύνδεσής του με την Ιταλία, όχι όμως το σύνολο της εκάστοτε διαθέσιμης δυναμικότητας. Παράλληλα, η ΡΑΕ έχει προβεί σε ενέργειες προς την κατεύθυνση της ορθής τήρησης του Κανονισμού. Τέλος, σημειώνεται ότι το συγκεκριμένο θέμα είναι άμεσα συσχετισμένο με την εξέλιξη της ωρίμανσης καθώς και την ορθή και αποτελεσματική λειτουργία, της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού της χώρας. 1.2.2. Εισόδημα από τη διαχείριση της συμφόρησης (Κεφ. 1- παρ. 1.2. Σημεία (13)-(17) της Προειδοποιητικής επιστολής) 1. Η Προειδοποιητική επιστολή αναφέρει ότι ο ΔΕΣΜΗΕ δεν καθορίζει εκ των προτέρων τη χρήση του εισοδήματος συμφόρησης και δεν υποβάλλει έκθεση σχετικά με την πραγματική χρήση του στην ΡΑΕ. Αυτό αποτελεί σαφή παραβίαση του σημείου 6.4 των κατευθυντήριων οδηγιών. Αυτό επίσης σημαίνει ότι, η ΡΑΕ δεν διεκπεραιώνει προσηκόντως τις υποχρεώσεις ελέγχου της, όπως προβλέπεται από το σημείο 6.4 των κατευθυντήριων οδηγιών. Επιπλέον, η επιστολή αναφέρει ότι η ΡΑΕ, η οποία έχει την υποχρέωση βάσει του άρθρου 9 του Κανονισμού να διασφαλίζει τη συμμόρφωση με τον Κανονισμό, δεν έλαβε αποτελεσματικά διορθωτικά μέτρα προκειμένου να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με το άρθρο 6 παράγραφος 6 του Κανονισμού και το σημείο 6.4 των κατευθυντήριων οδηγιών. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το Άρθρο 6, παρ. 6 του Κανονισμού 1228/2003, «Τυχόν έσοδα που προκύπτουν από τον επιμερισμό διασύνδεσης χρησιμοποιούνται για έναν ή περισσότερους από τους ακόλουθους σκοπούς: α) για να εξασφαλίζεται η πραγματική διαθεσιμότητα του επιμερισθέντος δυναμικού β) για επενδύσεις στο δίκτυο ώστε να διατηρηθεί ή να αυξηθεί η δυνατότητα διασύνδεσης γ) ως εισόδημα, το οποίο λαμβάνουν υπόψη οι ρυθμιστικές αρχές όταν εγκρίνουν τη μέθοδο υπολογισμού των τιμολογίων του δικτύου, ή/και για να εκτιμήσουν εάν τα τιμολόγια θα πρέπει να τροποποιηθούν.» Επιπροσθέτως στο Σημείο 6 του Παραρτήματος του Κανονισμού 1228/2003 αναφέρονται τα ακόλουθα: «6.1. Οι συνδεόμενες με προκαθορισμένο χρονικό πλαίσιο διαδικασίες διαχείρισης της συμφόρησης μπορεί να παράγουν εισόδημα μόνον εφόσον συμβεί συμφόρηση η οποία δημιουργείται για το εν λόγω χρονικό πλαίσιο, με εξαίρεση την περίπτωση νέων διασυνδετικών γραμμών οι οποίες απολαύουν της εξαίρεσης βάσει του άρθρου 7 του κανονισμού. Η διαδικασία για τη διανομή του ανωτέρου εισοδήματος υπόκειται σε επανεξέταση από τις ρυθμιστικές αρχές και ούτε αλλοιώνει τη διαδικασία καταμερισμού υπέρ κάποιου μέρους που ζητά δυναμικότητα ή ενέργεια ούτε αποτελεί αντικίνητρο για τη μείωση της συμφόρησης. 6.2. Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές χειρίζονται κατά διαφανή τρόπο την προτεραιότητα για τη χρήση εισοδήματος που προκύπτει από τον καταμερισμό δυναμικότητας διασύνδεσης. -6 -
6.3. Το εισόδημα διασύνδεσης επιμερίζεται μεταξύ των εμπλεκόμενων ΔΣΜ σύμφωνα με κριτήρια που συμφωνούνται μεταξύ των εμπλεκόμενων ΔΣΜ και επανεξετάζονται από τις αντίστοιχες ρυθμιστικές αρχές. 6.4. Οι ΔΣΜ καθορίζουν σαφώς και εκ των προτέρων τη χρήση που θα κάνουν για τυχόν εισόδημα συμφόρησης που αποκτούν, υποβάλλουν δε αναφορά για το πώς πραγματικά χρησιμοποιήθηκε το εισόδημα αυτό. Οι ρυθμιστικές αρχές επαληθεύουν ότι η εν λόγω χρήση συμμορφούται προς τον παρόντα κανονισμό και τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές και ότι το συνολικό ποσό του εισοδήματος συμφόρησης που προέκυψε από τον καταμερισμό δυναμικότητας διασύνδεσης αφιερώνεται σε έναν ή περισσότερους από τους τρεις σκοπούς που περιγράφονται στο άρθρο 6 παράγραφος 6 του κανονισμού. 6.5. Σε ετήσια βάση και έως τις 31 Ιουλίου εκάστου έτους, οι ρυθμιστικές αρχές δημοσιεύουν έκθεση στην οποία εμφαίνεται το ποσό εισοδήματος που συγκεντρώθηκε στο δωδεκάμηνο διάστημα έως τις 30 Ιουνίου του ιδίου έτους και η χρήση που έγινε για τα υπόψη εισοδήματα, μαζί με επαλήθευση ότι η εν λόγω χρήση συμμορφούται προς τον παρόντα κανονισμό και τις παρούσες κατευθυντήριες γραμμές και το συνολικό ποσό του εισοδήματος συμφόρησης αφιερώθηκε σε ένα ή περισσότερους από τους τρεις προδιαγεγραμμένους σκοπούς. 6.6. Η χρήση του εισοδήματος συμφόρησης για επενδύσεις προς διατήρηση ή αύξηση δυναμικότητας διασύνδεσης αποδίδεται κατά προτίμηση σε συγκεκριμένα προκαθορισμένα έργα τα οποία συμβάλλουν στην ανακούφιση της υφισταμένης συναφούς συμφόρησης και τα οποία μπορεί επίσης να υλοποιηθούν εντός ευλόγου χρονικού διαστήματος, ιδιαίτερα όσον αφορά τη διαδικασία έγκρισης.» 2. Όπως είναι γνωστό, σε εφαρμογή των διατάξεων της Οδηγίας 96/92/ΕΚ, με τις διατάξεις του άρθρου 14 του ν. 2773/1999 (ΦΕΚ Α 286) προβλέφθηκε η δημιουργία της ανώνυμης εταιρείας «ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΟΥ ΣΥΣΤΗΜΑΤΟΣ ΜΕΤΑΦΟΡΑΣ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ Α.Ε.» (ΔΕΣΜΗΕ). Με το π.δ. 328/2000 (ΦΕΚ Α 268) συστήθηκε η εν λόγω εταιρεία. Στο ΔΕΣΜΗΕ ανατέθηκαν αρμοδιότητες διαχείρισης του Συστήματος κατά το άρθρο 15 του ν. 2773/1999. Ο ΔΕΣΜΗΕ περαιτέρω, έχει λάβει τη μορφή ανώνυμης εταιρίας και πέρα των ρυθμιστικών διατάξεων που διέπουν τη λειτουργία του διέπεται και από τις διατάξεις του κ.ν. 2190/1920 περί ανωνύμων εταιριών. Στο πλαίσιο των διατάξεων αυτών, στο ΔΕΣΜΗΕ λαμβάνει χώρα άπαξ ετησίως Τακτική Γενική Συνέλευση για την έγκριση, μεταξύ άλλων, των ετήσιων οικονομικών καταστάσεων. Κατόπιν της ετήσιας Τακτικής Γενικής Συνέλευσης του 2007 τέθηκε ζήτημα σε σχέση με τη διάθεση των εσόδων του ΔΕΣΜΗΕ, όπως αυτά εμφανίζονταν στις οικονομικές καταστάσεις αυτού για τη χρήση 1.1.2006 έως 31.12.2006. Περαιτέρω σχετική μνεία συμπεριελήφθη από τη ΡΑΕ στην Εθνική Εκθεση της Ελλάδος προς την Ομάδα των Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τον Ηλεκτρισμό και το Φυσικό Αέριο (ERGEG Νational Report for Greece, July 2007 4, σελ. 25-26) 3. Κατ εφαρμογή των διατάξεων του Κανονισμού 1228/2003 και του ΚΔΣΣΗΕ (άρθρα 212 και 313), εκδόθηκε η υπ αριθμ. Δ5/ΗΛ/Β/Φ.1.15/689/ΟΙΚ.10620 (14.5.2009) Απόφαση του Υπουργού Ανάπτυξης κατόπιν της υπ αριθ. 99/2009 (11.3.2009) Γνώμης της ΡΑΕ, σύμφωνα με την οποία εγκρίνεται η διάθεση μέρους του εισοδήματος από την εκχώρηση ισχύος των διασυνδέσεων και συγκεκριμένα ποσό 54.546.869,26 Ευρώ για την κατασκευή νέας διασυνδετικής γραμμής Ελλάδας-Τουρκίας 400kV. 4. Επιπλέον, ο ΔΕΣΜΗΕ υπέβαλλε στη ΡΑΕ την υπ αριθ. πρωτ ΔΕΣΜΗΕ 5181/27.7.2009 (ΡΑΕ Ι-93933), επιστολή του (συνημμένο 12) όπου καταγράφονται τα έσοδα από την εκχώρηση δικαιωμάτων πρόσβασης στις διασυνδέσεις της χώρας, για την περίοδο από 1.1.2003 έως 30.6.2009. Με την ίδια επιστολή υπογραμμίστηκε ότι ο ΔΕΣΜΗΕ για το εισόδημά του αυτό φορολογείται με τους συντελεστές που ισχύουν για τις ανώνυμες εταιρίες παρά τα επανειλημμένα διαβήματα προς το Υπουργείο Οικονομικών, δεδομένου ότι το ποσό που συγκεντρώνεται στο λογαριασμό Λ-ΙΓ του ΔΕΣΜΗΕ δεν αποτελεί έσοδο προερχόμενο από την εκμετάλλευση και τη λειτουργία του Συστήματος Μεταφοράς, αλλά καταβάλλεται 4 http://www.energyregulators.eu/portal/page/portal/eer_home/eer_publications/national_reports/nr_2 007/NR_En/E07_NR_Greece_EN.pdf -7-
από τους χρήστες για την εξασφάλιση της μελλοντικής τους διευκόλυνσης αναφορικά με τις εισαγωγές και εξαγωγές ηλεκτρικής ενέργειας. 5. Τέλος, επισημαίνουμε ότι με την από 11.9.2009/Ο-36233 (συνημμένο 13) επιστολή της η ΡΑΕ έχει ζητήσει από τον ΔΕΣΜΗΕ τον σαφή καθορισμό της χρήσης που θα κάνει για τυχόν εισόδημα συμφόρησης που θα αποκτήσει στο προσεχές διάστημα. Συνεπώς, παρά τις αρχικές δυσλειτουργίες τις οποίες βεβαίως η ΡΑΕ επισήμανε, όπως αναφέρθηκε παραπάνω στο πλαίσιο της εποπτικής της αρμοδιότητας, ο ΚΔΣΣΗΕ και οι ενέργειες που ακολούθως έλαβαν χώρα, σύμφωνα με τα ως άνω διαλαμβανόμενα, διασφαλίζουν τη διαφάνεια ως προς τη χρήση του εισοδήματος από τη διαχείριση της συμφόρησης των διασυνδέσεων. Επιπλέον, από τα ανωτέρω σαφώς προκύπτει ότι θα πρέπει να επανεξεταστεί το φορολογικό καθεστώς στο οποίο υπόκειται ο ΔΕΣΜΗΕ. 2. Παραβιάσεις Κατευθυντήριων Οδηγιών (Κεφάλαιο 2) 2.1. Αντεμπορία (Counter-trading) (Κεφ 2 - παρ. 2.1, Σημεία 18-21 της Προειδοποιητικής επιστολής) 1. Η Προειδοποιητική επιστολή αναφέρει ότι ο ΔΕΣΜΗΕ δεν προβλέπει την άμβλυνση της συμφόρησης προσφεύγοντας σε αντεμπορία. Αυτό θεωρείται ότι δεν συνάδει με το σημείο 1.3 των Κατευθυντήριων Οδηγιών. Επιπλέον, η επιστολή αναφέρει ότι η ΡΑΕ, η οποία έχει υποχρέωση βάσει του άρθρου 9 του Κανονισμού να διασφαλίζει τη συμμόρφωση με τον Κανονισμό, δεν έλαβε αποτελεσματικά διορθωτικά μέτρα προκειμένου να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με το άρθρο 9 του Κανονισμού και με το σημείο 1.3 των κατευθυντήριων οδηγιών. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το Σημείο 1, παρ. 3 των Κατευθυντήριων Οδηγιών 2006/770/ΕΚ, «Οσάκις οι προγραμματισμένες εμπορικές πράξεις δεν συμβιβάζονται με την ασφαλή λειτουργία του δικτύου, οι ΔΣΜ αμβλύνουν τη συμφόρηση συμμορφούμενοι προς τις απαιτήσεις της επιχειρησιακής ασφάλειας του διασυνδεδεμένου δικτύου, ενώ παράλληλα επιχειρούν να διασφαλίσουν ότι τυχόν συναφείς δαπάνες παραμένουν σε οικονομικώς συμφέρον επίπεδο. Εξετάζεται διορθωτική επανακατανομή ή αντεμπορία σε περιπτώσεις που δεν μπορούν να εφαρμοστούν μέτρα χαμηλότερου κόστους.» 2. Ο ισχυρισμός της Επιτροπής ότι ο ΔΕΣΜΗΕ δεν προβλέπει την άμβλυνση της συμφόρησης προσφεύγοντας σε αντεμπορία, δεν φαίνεται να ευσταθεί (Σημείο 1, παρ. 3 της 2006/770/ΕΚ), δεδομένου ότι στους κανόνες δημοπρασιών (Auction Rules), τόσο με Ιταλία όσο και με τις βόρειες διασυνδέσεις, προβλέπονται τα εξής: i. Μακροχρόνια δικαιώματα (ετήσια, μηνιαία): Ο ΔΕΣΜΗΕ έχει τη δυνατότητα ανάκλησης εκχωρηθέντων δικαιωμάτων έως και 35 ημέρες / έτος, αποζημιώνοντας σχετικά τους κατόχους των δικαιωμάτων στο κόστος κτήσης των δικαιωμάτων αυτών. Μετά την εξάντληση του ορίου αυτού, ο ΔΕΣΜΗΕ οφείλει να διασφαλίσει την πραγματοποίηση των συναλλαγών, π.χ. με αντεμπορία. Το κόστος της διασφάλισης χρεώνεται στο λογαριασμό προσαύξησης ΛΠ-3 (ΚΔΣΣΗΕ Αρ. 203). ii. Ημερήσια δικαιώματα: Ο ΔΕΣΜΗΕ δεν δεσμεύεται να εκχωρεί ημερήσια δικαιώματα εφόσον κρίνει, έως πριν την διενέργεια του σχετικού διαγωνισμού, ότι δεν θα δύναται να τα εξυπηρετήσει. Περαιτέρω τα δικαιώματα είναι εγγυημένα μετά τον ημερήσιο διαγωνισμό (επομένως, και πάλι αν προκύψει κάτι, αυτό οφείλει να αντιμετωπίζεται από τους Διαχειριστές, π.χ. με αντεμπορία). 3. Τέλος, σημειώνεται ότι για τη μόνη περίπτωση κατά την οποία υπήρξε ανάκληση δικαιωμάτων, αυτή αφορούσε σε μακροχρόνια (ετήσια) δικαιώματα εξαγωγών (προς Ιταλία) και πραγματοποιήθηκε (στο πλαίσιο της προαναφερθείσης δυνατότητας ανάκλησης εκχωρηθέντων δικαιωμάτων, έως και 35 ημέρες / έτος) το 2007, σύμφωνα με τους τότε -8 -
κανόνες δημοπρασιών, πριν αυτά καταστούν εγγυημένα. (βλ. σχετικά έγγραφα για το ιστορικό αυτής της υπόθεσης: η από 20.11.2007 επιστολή EFET προς ΔΕΣΜΗΕ (ΡΑΕ Ι- 64122/28.11.2007) η οποία έχει κοινοποιηθεί και προς τον κ. ΓΓ ΥΠΑΝ, επιστολή ΔΕΣΜΗΕ (ΗΤSO 7590/5.12.2007) προς EFET (ΡΑΕ Ι-64779/12.12.2007) η οποία έχει κοινοποιηθεί και προς τον κ. ΓΓ ΥΠΑΝ, η από 30.4.2008 επιστολή EFET προς ΡΑΕ (ΡΑΕ Ι- 72322/20.05.2008) η οποία έχει κοινοποιηθεί και προς τον κ. ΓΓ ΥΠΑΝ, επιστολή ΔΕΣΜΗΕ προς EFET (ΡΑΕ Ι-74590/1.7.2008, συνημμένο 4). Από τα ως άνω διαλαμβανόμενα προκύπτει ότι δεν υφίσταται παράβαση, όπως αυτή περιγράφεται στο Κεφάλαιο 2, 2.1 σημεία 18-21 της Επιστολής της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων. 2.2. Μέθοδοι διαχείρισης συμφόρησης 2.2.1. Μηχανισμοί Ολιγόωρης Διαχείρισης Συμφόρησης (Σημεία (22)-(25) της Προειδοποιητικής επιστολής) 1. Η Προειδοποιητική επιστολή αναφέρει ότι οι μηχανισμοί για την ολιγόωρη διαχείριση συμφόρησης της δυναμικότητας της γραμμής διασύνδεσης δεν εφαρμόζονται μέχρι σήμερα από τον ΔΕΣΜΗΕ στις γραμμές διασύνδεσης που επιμερίζεται με τους ΔΣΜ των γειτονικών κρατών-μελών. Επιπλέον, η επιστολή αναφέρει ότι η ΡΑΕ, η οποία έχει την υποχρέωση βάσει του άρθρου 9 του Κανονισμού να διασφαλίζει τη συμμόρφωση με τον Κανονισμό, δεν έλαβε αποτελεσματικά διορθωτικά μέτρα προκειμένου να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με το άρθρο 9 του Κανονισμού και με το σημείο 1.9 των κατευθυντήριων οδηγιών. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το Σημείο 1, παρ. 9 των Κατευθυντήριων Οδηγιών 2006/770/ΕΚ, «Το αργότερο έως την 1η Ιανουαρίου 2008, θα θεσπιστούν κατά συντονισμένο τρόπο και υπό ασφαλείς επιχειρησιακές συνθήκες μηχανισμοί για την ολιγόωρη διαχείριση συμφόρησης της δυναμικότητας της γραμμής διασύνδεσης, ώστε να μεγιστοποιούνται οι ευκαιρίες εμπορίας και πρόβλεψης διασυνοριακής εξισορρόπησης.» 2. Η συμμόρφωση με το συγκεκριμένο σημείο των Κατευθυντήριων Οδηγιών, απαιτεί μηχανισμό για ολιγόωρη, εντός της ημέρας, διαχείρισης της συμφόρησης στις διασυνδέσεις. Ωστόσο, στο ισχύον κανονιστικό πλαίσιο της Ελληνικής χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού δεν προβλέπεται τέτοιος μηχανισμός, καθώς ο ΚΔΣΣΗΕ δεν περιλαμβάνει σχετικές διατάξεις. 3. Η υλοποίηση διαδικασίας εκχώρησης δικαιωμάτων πρόσβασης στις διασυνδέσεις) κατά την διάρκεια της ημέρας (intraday) απαιτεί, πέραν της τροποποίησης του σχετικού θεσμικού πλαισίου της χώρας, τον συντονισμό και συνεργασία με την TERNA (Ιταλό Διαχειριστή). Με αυτό το δεδομένο, οι σχετικές ενέργειες αναμένεται να εξελιχθούν στο πλαίσιο των δραστηριοτήτων της Περιφερειακής Πρωτοβουλίας για Ηλεκτρισμό για την Νότια και Κεντρική Ευρώπη (European Regional Initiative Central South Europe) της Ομάδας των Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τον Ηλεκτρισμό και το Φυσικό Αέριο (ERGEG). Όμως, όπως αναφέρεται και στην Ετήσια Εκθεση των Περιφερειακών Πρωτοβουλιών για Ηλεκτρισμό στην Ευρώπη (Αnnual Report on Regional Initiatives July 2009), οι σχετικές δραστηριότητες τυγχάνουν χαμηλότερης προτεραιότητας, ενώ ουσιαστική υλοποίηση δεν έχει επιτευχθεί ακόμη, παρά σε σε ελάχιστες περιπτώσεις διασυνδέσεων, σε προηγμένες αγορές (Βόρεια Ευρώπη). Η υλοποίηση διαδικασίας εκχώρησης δικαιωμάτων πρόσβασης στις διασυνδέσεις κατά την διάρκεια της ημέρας (intraday) απαιτεί, τροποποίηση του σχετικού θεσμικού πλαισίου και, σε κάθε περίπτωση, και αναμένεται να υλοποιηθεί όταν ο σχετικός μηχανισμός γίνει αποδεκτός εντός της Περιφερειακής Πρωτοβουλίας για Ηλεκτρισμό για την Νότια και Κεντρική Ευρώπη, περιοχή στην οποία συμμετέχει η Ελλάδα. -9 -
2.2.2. Έλλειψη διαβούλευσης της ΡΑΕ με παράγοντες της αγοράς σε σχέση με την αξιολόγηση των μεθόδων διαχείρισης της συμφόρησης, (Σημεία 26-28 της Προειδοποιητικής επιστολής). 1. Η Προειδοποιητική επιστολή αναφέρει ότι η ΡΑΕ δεν συμβουλεύεται τους παράγοντες της αγοράς σχετικά με την αξιολόγηση των μεθόδων διαχείρισης της συμφόρησης, όπως προβλέπεται στο σημείο 1.10 των κατευθυντήριων οδηγιών. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το Σημείο 1, παρ. 10 των Κατευθυντήριων Οδηγιών 2006/770/ΕΚ, «Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές αξιολογούν σε τακτά διαστήματα τις μεθόδους διαχείρισης της συμφόρησης, αποδίδοντας ιδιαίτερη προσοχή στη συμμόρφωση προς τις αρχές και τους κανόνες που θεσπίζονται στον παρόντα κανονισμό και τις κατευθυντήριες γραμμές, όπως και προς τους όρους και προϋποθέσεις που έχουν τάξει οι ίδιες οι ρυθμιστικές αρχές βάσει των ανωτέρω αρχών και κανόνων. Η αξιολόγηση αυτή περιλαμβάνει διαβούλευση όλων των παραγόντων της αγοράς και εκπόνηση εξειδικευμένων μελετών.» 2. Ο ως άνω ισχυρισμός της Επιτροπής δεν είναι πλήρως ακριβής, καθώς δεν έχει λάβει υπόψη την πραγματική κατάσταση που τείνει να διαμορφωθεί στην συγκεκριμένη περίπτωση. Πιο συγκεκριμένα, οι χώρες της Περιφερειακής Πρωτοβουλίας για Ηλεκτρισμό για την Νότια και Κεντρική Ευρώπη - (European Regional Initiative Central South Europe) κινούνται με σκοπό να επιτευχθεί η σχετική επικοινωνία με τους παράγοντες της αγοράς και να ικανοποιηθεί η σχετική πρόβλεψη των κατευθυντήριων οδηγιών. Για το σκοπό αυτό βρίσκεται υπό ολοκλήρωση Εκθεση επί της διαχείρισης και χρήσης των Διασυνδέσεων της Νότιας και Κεντρικής Ευρώπης για το έτος 2008 (Regional Report on Electricity Interconnections, Management and Use in 2008, ERGEG / CSE Report, Σεπτέμβριος 2009). 3. Η ως άνω Έκθεση για την εκπόνηση της οποίας συνεργάζονται στενά Ρυθμιστές και Διαχειριστές της περιοχής Νότιας και Κεντρικής Ευρώπης, αναμένεται να παρέχει μία πλήρη και κατανοητή εικόνα σχετικά με την χρήση των διασυνδέσεων από τεχνική και οικονομική άποψη, συλλέγοντας πολλές χρήσιμες πληροφορίες για την παρακολούθηση της διαχείρισης και χρήσης των διασυνδέσεων και την μελλοντική ανάπτυξη της Περιφερειακής Αγοράς. 4. Σε συνέχεια και του σχετικού εγγράφου του ERGEG (ERGEG document E08-PC-32 / Regulation 1228/2003 Compliance Monitoring, Second Report 2008, βλ. υποσημείωση 2), προβλέπεται από το Συμβούλιο Ρυθμιστών της Περιφερειακής Πρωτοβουλίας για Ηλεκτρισμό για την περιοχή της Νότιας και Κεντρικής Ευρώπης (RCC/CSE) δημοσιοποίηση της ανωτέρω Εκθεσης επί της διαχείρισης και χρήσης των Διασυνδέσεων της Νότιας και Κεντρικής Ευρώπης και παρουσίασή του στο ετήσιο συνέδριο του ERGEG (ERGEG Regional Initiative Annual Conference) εντός του 2009. 5. Κατόπιν των ανωτέρω, η ΡΑΕ προτίθεται να θέσει σε δημόσια διαβούλευση την εν λόγω Έκθεση. Επίσης, η Έκθεση αυτή θα αποτελέσει αντικείμενο εσωτερικής μελέτης στη ΡΑΕ, στην οποία ενδεχόμενα θα πρέπει να συνεργαστεί και ο ΔΕΣΜΗΕ, ως λειτουργός της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού καθώς και των αγορών δικαιωμάτων πρόσβασης στις διασυνδέσεις. Από τα ανωτέρω προκύπτει αβίαστα το συμπέρασμα ότι η ΡΑΕ κινείται σαφώς προς την κατεύθυνση εκπλήρωσης των σχετικών υποχρεώσεων αξιολόγησης των μεθόδων διαχείρισης της συμφόρησης. Η σχετική προσπάθεια, εκ της φύσης της είναι συσχετισμένη με την πρόοδο των εργασιών που βρίσκονται υπό εξέλιξη στο πλαίσιο της Περιφερειακής Πρωτοβουλίας για Ηλεκτρισμό για την Νότια και Κεντρική Ευρώπη και τα αποτελέσματα της αναμένονται εντός του 2009. - 10 -
2.2.3. Μη καταμερισμός της δυναμικότητας ετησίως σε ορισμένες περιπτώσεις, μηνιαίως και κατά τη διασυνοριακή μεταφορά βασικού φορτίου (Σημεία (29)-(33) της Προειδοποιητικής επιστολής) 1. Η Προειδοποιητική επιστολή αναφέρει ότι η άρνηση της Ελληνικής Δημοκρατίας να προβεί σε καταμερισμό της δυναμικότητας ετησίως, σε ορισμένες περιπτώσεις, μηνιαίως και κατά τη διασυνοριακή μεταφορά βασικού φορτίου παραβιάζει το σημείο 2.6 που επιβάλλει στους ΔΣΜ το καθήκον να καθορίζουν την κατάλληλη δομή για την κατανομή της δυναμικότητας μεταξύ των διαφορετικών χρονικών πλαισίων και να λαμβάνουν υπόψη τα κριτήρια που θεσπίζονται βάσει των στοιχείων α), β) και γ) τα οποία υποδεικνύονται το σημείο 2.6. Επιπροσθέτως, η δομή αυτή δεν έχει καθοριστεί επισήμως, ούτε έχει υποβληθεί προς έλεγχο στην ΡΑΕ. Επιπλέον, η επιστολή αναφέρει ότι η ΡΑΕ, η οποία έχει την υποχρέωση βάσει του άρθρου 9 του Κανονισμού να διασφαλίζει τη συμμόρφωση με τον Κανονισμό, δεν έλαβε αποτελεσματικά διορθωτικά μέτρα προκειμένου να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με το άρθρο 9 του Κανονισμού και με το σημείο 2.6 των κατευθυντήριων οδηγιών. 2. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το Σημείο 2, παρ. 6 των Κατευθυντήριων Οδηγιών 2006/770/ΕΚ, «Οι ΔΣΜ καθορίζουν μια ενδεδειγμένη δομή για τον καταμερισμό δυναμικότητας μεταξύ διαφορετικών χρονικών πλαισίων. Αυτή μπορεί να περιλαμβάνει επιλογή κράτησης ενός ελάχιστου ποσοστού δυναμικότητας διασύνδεσης για ημερήσιο ή ολιγόωρο καταμερισμό. Η δομή αυτή καταμερισμού υπόκειται σε επανεξέταση από τις αντίστοιχες ρυθμιστικές αρχές. Κατά τη διατύπωση των προτάσεών τους, οι ΔΣΜ λαμβάνουν υπόψη: α) τα χαρακτηριστικά των αγορών, β) τις επιχειρησιακές συνθήκες, όπως τις επιπτώσεις συνδυασμού αμετάκλητα δηλωμένων χρονοδιαγραμμάτων, γ) το επίπεδο εναρμόνισης των υιοθετούμενων ποσοστών και χρονικών πλαισίων για τους διάφορους ισχύοντες μηχανισμούς καταμερισμού δυναμικότητας.» 3. Το εν λόγω ζήτημα σχετίζεται με τον τρόπο εκχώρησης δικαιωμάτων στις διασυνδέσεις της χώρας για εξαγωγές, βλ. ανωτέρω παρ. 1.2.1. Δεδομένου ότι το εν λόγω ζήτημα σχετίζεται άμεσα με τον τρόπο εκχώρησης δικαιωμάτων στις διασυνδέσεις της χώρας για εξαγωγές, βλ. ανωτέρω παρ. 1.2.1., αναμένεται η ταυτόχρονη διευθέτησή του σε συνδυασμό με αυτό. 2.3. Συντονισμός μεταξύ των Διαχειριστών 2.3.1. Συντονισμός με Βουλγαρία για διαχείριση συμφόρησης και ανταλλαγή πληροφοριών (Σημεία 34-37 και 46-49 της Προειδοποιητικής επιστολής) 1. Η Προειδοποιητική επιστολή αναφέρει ότι ο ΔΕΣΜΗΕ δεν εφαρμόζει συντονισμένες και κοινές διαδικασίες καταμερισμού δυναμικότητας στις γραμμές διασύνδεσης με τη Βουλγαρία για οποιοδήποτε σχετικό χρονικό πλαίσιο. Επιπλέον, η επιστολή αναφέρει ότι η ΡΑΕ, η οποία έχει την υποχρέωση βάσει του άρθρου 9 του Κανονισμού να διασφαλίζει τη συμμόρφωση με τον Κανονισμό, δεν έλαβε αποτελεσματικά διορθωτικά μέτρα προκειμένου να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με το άρθρο 9 του Κανονισμού και με το σημείο 3.1 των κατευθυντήριων οδηγιών 2. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το Σημείο 3, παρ. 1 των Κατευθυντήριων Οδηγιών 2006/770/ΕΚ, «Ο καταμερισμός δυναμικότητας σε μια διασύνδεση αποτελεί αντικείμενο συντονισμού και εφαρμόζεται χρησιμοποιώντας από κοινού διαδικασίες καταμερισμού από τους εμπλεκόμενους ΔΣΜ. Στις περιπτώσεις όπου οι εμπορικές συναλλαγές μεταξύ δύο χωρών (ΔΣΜ) αναμένεται να επηρεάσουν σοβαρά τις συνθήκες φυσικής ροής σε τυχόν τρίτη χώρα (ΔΣΜ), οι μέθοδοι διαχείρισης της συμφόρησης συντονίζονται μεταξύ όλων των ΔΣΜ που επηρεάζονται τοιουτοτρόπως, μέσω από κοινού διαδικασίας διαχείρισης της συμφόρησης. Οι εθνικές ρυθμιστικές αρχές και οι ΔΣΜ διασφαλίζουν τη μη μονομερή επινόηση διαδικασίας - 11 -
διαχείρισης της συμφόρησης που έχει σοβαρές επενέργειες στις φυσικές ροές ηλεκτρικής ενέργειας σε άλλα δίκτυα.» 3. Επιπλέον, η Προειδοποιητική επιστολή αναφέρει ότι μεταξύ της ελληνικής Δημοκρατίας και των βουλγαρικών ΔΣΜ δεν έχουν καθοριστεί και συμφωνηθεί διαδικασίες για την τακτική ανταλλαγή πληροφοριών (π.χ. για την τοπολογία διασυνδεδεμένου δικτύου, την προγραμματισμένη παραγωγή και τις ροές φορτίων). Αυτό δεν τους επιτρέπει να προβλέπουν όσο γίνεται καλύτερα τη συνολική κατάσταση στο διασυνδεδεμένο δίκτυο και να εκτιμούν τις ροές στο δίκτυό τους και τις διαθέσιμες δυναμικότητες διασύνδεσης. Επιπλέον, η επιστολή αναφέρει ότι η ΡΑΕ, η οποία έχει την υποχρέωση βάσει του άρθρου 9 του Κανονισμού να διασφαλίζει τη συμμόρφωση με τον Κανονισμό, δεν έλαβε αποτελεσματικά διορθωτικά μέτρα προκειμένου να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με το άρθρο 9 του Κανονισμού και με το σημείο 3.6 των κατευθυντήριων οδηγιών. 4. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το Σημείο 3, παρ. 6 των Κατευθυντήριων Οδηγιών 2006/770/ΕΚ, «Ο συντονισμός περιλαμβάνει επίσης την ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ των ΔΣΜ. Η φύση, ο χρόνος και η συχνότητα ανταλλαγής πληροφοριών είναι συμβατή προς τις δραστηριότητες του σημείου 3.5 και τη λειτουργία των αγορών ηλεκτρικής ενέργειας. Η ανταλλαγή αυτή πληροφοριών θα επιτρέπει ειδικότερα στους ΔΣΜ να προβλέπουν όσο γίνεται καλύτερα τη συνολική κατάσταση στο διασυνδεδεμένο δίκτυο, ώστε να εκτιμούν τις ροές στο δίκτυό τους και τις διαθέσιμες δυναμικότητες διασύνδεσης. Όποιος ΔΣΜ συγκεντρώνει πληροφορίες για λογαριασμό άλλων ΔΣΜ υποχρεούται να δίνει στο συμμετέχοντα ΔΣΜ τα αποτελέσματα της συγκέντρωσης στοιχείων.» Α. Συντονισμένες και κοινές διαδικασίες καταμερισμού δυναμικότητας στις γραμμές διασύνδεσης με Βουλγαρία Ο ισχυρισμός αυτός της Επιτροπής δεν έχει λάβει υπόψη τις δυσκολίες που αντιμετωπίζει ο ΔΕΣΜΗΕ κατά την προσπάθεια συνεννόησης του με τον αντίστοιχο Διαχειριστή της Βουλγαρίας. Πιο συγκεκριμένα, η εφαρμογή συντονισμένων και κοινών διαδικασιών απαιτεί συνεργασία και συμφωνία μεταξύ των δύο πλευρών, Ελλάδας και Βουλγαρία, ώστε να διεξαχθούν δημοπρασίες σε πλήρη συμμόρφωση με τον Κανονισμό 1228/2003. Ωστόσο, και σύμφωνα με την ενημέρωση που η ΡΑΕ έχει λάβει από τον ΔΕΣΜΗΕ, οι προσπάθειες που έχουν γίνει μέχρι σήμερα, με πρωτοβουλία του ΔΕΣΜΗΕ, προς τον Διαχειριστή της Βουλγαρίας (ESO EAD), για εναρμόνιση των σχετικών διαδικασιών και συμμόρφωση με τις επιταγές της κοινοτικής νομοθεσίας δεν έχουν ευοδωθεί. Όπως σαφώς προκύπτει από τα ανωτέρω, δεν αποτελεί αποκλειστική μέριμνα και υποχρέωση του ΔΕΣΜΗΕ να εφαρμόζει συντονισμένες διαδικασίες καταμερισμού δυναμικότητας στις γραμμές διασύνδεσης με Βουλγαρία, καθώς οι εν λόγω διαδικασίες είναι εκ των πραγμάτων κοινές και ως τέτοιες απαιτούν συνολική και αμοιβαία συνεννόηση, συναίνεση και βούληση συμμόρφωσης με τους σχετικούς κανόνες, όπως αυτοί προβλέπονται στον Κανονισμό. Β. Έλλειψη διαδικασιών για την τακτική ανταλλαγή πληροφοριών Κατόπιν ενημέρωσης από το ΔΕΣΜΗΕ κατέστη σαφές ότι δεν ισχύουν τα καταλογιζόμενα από την Προειδοποιητική επιστολή. Συγκεκριμένα, διευκρινίστηκε ότι: -Γίνεται χρήση κοινών μοντέλων για την εκτίμηση της κατάστασης στο διασυνδεδεμένο δίκτυο. -Ο ΔΕΣΜΗΕ ακολουθεί τις διαδικασίες της UCTE, οι οποίες εφαρμόζονται και από την Βουλγαρική πλευρά. Ωστόσο, σε ορισμένες περιπτώσεις, η Βουλγαρική πλευρά δεν εκχωρεί την πλήρη διαθέσιμη δυναμικότητα, παρά τις σχετικές ενστάσεις του ΔΕΣΜΗΕ. - 12 -
Από τα ανωτέρω προκύπτει ότι δεν ισχύουν τα αναφερόμενα στην Προειδοποιητική επιστολή περί έλλειψης διαδικασιών για την τακτική ανταλλαγή πληροφοριών μεταξύ του ΔΕΣΜΗΕ και του Διαχειριστή της Βουλγαρίας (ESO EAD). 2.3.2. Συντονισμός εντός της περιοχής Κεντρικής και Νότιας Ευρώπης (Σημεία 38-41 και 42-45 της Προειδοποιητικής επιστολής) 1. Η Προειδοποιητική επιστολή αναφέρει ότι οι διαδικασίες διαχείρισης της συμφόρησης και η διαδικασία για τον καταμερισμό δυναμικότητας δεν έχουν καθοριστεί σε όλες τις ζώνες (περιφέρειες) και βεβαίως όχι εντός των ορίων της περιοχής στην οποία ανήκει η Ελληνική Δημοκρατία. Δεν έχουν ιδίως καθορισθεί μια από κοινού συντονιζόμενη μέθοδος διαχείρισης της συμφόρησης και διαδικασία για τον καταμερισμό δυναμικότητας εντός όλων των σχετικών χρονικών πλαισίων, ενώ η Ελληνική Δημοκρατία είχε την υποχρέωση να το πράξει έως την 1η Ιανουαρίου 2007. Επιπλέον, η επιστολή αναφέρει ότι η ΡΑΕ, η οποία έχει την υποχρέωση βάσει του άρθρου 9 του Κανονισμού να διασφαλίζει τη συμμόρφωση με τον Κανονισμό, δεν έλαβε αποτελεσματικά διορθωτικά μέτρα προκειμένου να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με το άρθρο 9 του Κανονισμού και με το σημείο 3.2 των κατευθυντήριων οδηγιών. 2. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το Σημείο 3, παρ. 2 των Κατευθυντήριων Οδηγιών 2006/770/ΕΚ, «Το αργότερο με ημερομηνία έναρξης την 1η Ιανουαρίου 2007, εφαρμόζονται μια από κοινού συντονιζόμενη μέθοδος διαχείρισης της συμφόρησης και διαδικασία για τον καταμερισμό δυναμικότητας στην αγορά τουλάχιστον ετησίως, μηνιαίως και για την επαύριον, μεταξύ των χωρών στις ακόλουθες ζώνες (περιφέρειες): γ) Ιταλία (δηλαδή Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία, Αυστρία, Σλοβενία και Ελλάδα), Σε διασύνδεση στην οποία εμπλέκονται χώρες που ανήκουν σε περισσότερες από μία ζώνες, η εφαρμοζόμενη μέθοδος διαχείρισης μπορεί να διαφέρει ώστε να διασφαλίζεται η συμβατότητα με τις μεθόδους που εφαρμόζονται σε άλλες ζώνες στις οποίες ανήκουν οι εν λόγω χώρες. Στην περίπτωση αυτή, οι ΔΣΜ προτείνουν τη μέθοδο διαχείρισης η οποία υπόκειται σε επανεξέταση από τις σχετικές ρυθμιστικές αρχές.» 3. Επιπροσθέτως, η Προειδοποιητική επιστολή αναφέρει ότι στην 7η περιοχή,, οι διαδικασίες διαχείρισης της συμφόρησης και καταμερισμού δυναμικότητας δεν πληρούν τις απαιτήσεις των σημείων 3.5, στοιχεία α) στ). Ο καταμερισμός δυναμικότητας δεν βασίζεται σε ένα κοινό μοντέλο δικτύων, ο καταμερισμός δεν λαμβάνει αποτελεσματικά υπόψη τις ροές σε βρόχο, εφόσον δεν εφαρμόζεται καμία μέθοδος με βάση τις ροές, οι κάτοχοι δυναμικότητας έχουν διαφορετικές υποχρεώσεις όσον αφορά την ανάδειξη των δικαιούχων δυναμικότητας, τα χρονικά πλαίσια και προθεσμίες υποβολής των προσφορών διαφέρουν, οι δομές για τον καταμερισμό δυναμικότητας μεταξύ διαφορετικών χρονικών πλαισίων διαφοροποιούνται και δεν υπάρχει κανένα συνεπές συμβατικό πλαίσιο με τους παράγοντες της αγοράς. Επιπλέον, η επιστολή αναφέρει ότι η ΡΑΕ, η οποία έχει την υποχρέωση βάσει του άρθρου 9 του Κανονισμού να διασφαλίζει τη συμμόρφωση με τον Κανονισμό, δεν έλαβε αποτελεσματικά διορθωτικά μέτρα προκειμένου να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με το άρθρο 9 του Κανονισμού και με το σημείο 3.5 των κατευθυντήριων οδηγιών. 4. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το Σημείο 3, παρ. 5 των Κατευθυντήριων Οδηγιών 2006/770/ΕΚ, «Με σκοπό την προώθηση ισότιμου και αποτελεσματικού ανταγωνισμού, καθώς και της διασυνοριακής εμπορίας, ο συντονισμός μεταξύ ΔΣΜ εντός των παρατιθέμενων στο ανωτέρω σημείο 3.2 ζωνών περιλαμβάνει όλα τα βήματα, από τον υπολογισμό της δυναμικότητας και τη βελτιστοποίηση του καταμερισμού, έως την ασφαλή λειτουργία του δικτύου, με σαφή απόδοση ευθυνών. Ο συντονισμός περιλαμβάνει, συγκεκριμένα: α) Τη χρήση κοινού μοντέλου μεταφοράς το οποίο πραγματεύεται αποδοτικά αλληλοεξαρτώμενες φυσικές ροές σε βρόχο και λαμβάνοντας υπόψη τις υφιστάμενες ασυμφωνίες μεταξύ φυσικών και εμπορικών ροών, β) Τον καταμερισμό και την ανάδειξη δικαιούχου δυναμικότητας ώστε να αντιμετωπίζονται αποδοτικά αλληλοεξαρτώμενες φυσικές ροές σε βρόχο, - 13 -
γ) Τις πανομοιότυπες υποχρεώσεις σε κατόχους δυναμικότητας για την παροχή πληροφοριών σχετικά με τη, σκοπούμενη χρήση της δυναμικότητας, δηλαδή ανάδειξη δικαιούχου δυναμικότητας (για εμφανείς δημοπρασίες), δ) Πανομοιότυπα χρονικά πλαίσια και προθεσμίες υποβολής των προσφορών, ε) Πανομοιότυπες δομές για τον καταμερισμό δυναμικότητας μεταξύ διαφορετικών χρονικών πλαισίων (π.χ. 1 ημέρας, 3 ωρών, 1 εβδομάδας κλπ.) και από πλευράς παρτίδων πωλούμενης δυναμικότητας (ποσότητες ισχύος σε MW, MWh, κλπ.), στ) Συνεπές συμβατικό πλαίσιο με τους παράγοντες της αγοράς, ζ) Επαλήθευση των ροών για συμμόρφωση προς τις απαιτήσεις ασφάλειας του δικτύου για επιχειρησιακό προγραμματισμό και για λειτουργία σε κλίμακα πραγματικού χρόνου, η) Λογιστική παρακολούθηση και τακτοποίηση πράξεων διαχείρισης της συμφόρησης.» Α. Έλλειψη καθορισμού μίας από κοινού συντονιζόμενης μεθόδου διαχείρισης της συμφόρησης και διαδικασία για τον καταμερισμό δυναμικότητας 1. Όπως αναλύθηκε ανωτέρω και στην περίπτωση της Βουλγαρίας (παρ.2.3.1), ο καθορισμός μίας από κοινού συντονιζόμενης μεθόδου διαχείρισης της συμφόρησης και διαδικασίας για τον καταμερισμό δυναμικότητας δεν επαφίεται μόνο στη βούληση και τις δυνατότητες του ΔΕΣΜΗΕ και της ΡΑΕ αλλά αφορά στο σύνολο των Διαχειριστών των χωρών της περιοχής της Κεντρικής και Νότιας Ευρώπης, ήτοι της Ιταλίας, Γαλλίας, Γερμανίας, Αυστρίας, Σλοβενίας και Ελλάδας, οι οποίες δεν έχουν συμφωνήσει ακόμη σε από κοινού συντονιζόμενες μεθόδους διαχείρισης της συμφόρησης και διαδικασίες για τον καταμερισμό δυναμικότητας. Επίσης σημαντικό ρόλο στο σημείο αυτό έχει και η Ελβετία, καθώς διασυνδέεται με τις περισσότερες χώρες της περιοχής (Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία, Αυστρία). 2. Ωστόσο, σημειώνεται ότι στο πλαίσιο των εργασιών των χωρών της περιοχής της Κεντρικής και Νότιας Ευρώπης και με σκοπό τη συμμόρφωση προς τις επιταγές του κοινοτικού δικαίου, προωθείται η ίδρυση κοινού γραφείου διεξαγωγής των διαγωνισμών για καταμερισμό δυναμικότητας στις διασυνδέσεις, μέσω διαδικασίας, η οποία θα αποτελείται από δύο (2) στάδια: Αρχικά θα αφορά τους διαγωνισμούς στα σύνορα Ιταλίας από τον Ιταλό Διαχειριστή με τελικό στόχο τη δημιουργία ενός Ενιαίου Γραφείου Διεξαγωγής των Διαγωνισμών (Single Auction Office - SAO). Η σχετική πρόοδος παρά ταύτα δεν είναι η αναμενόμενη, καθώς συναντά σημαντικές δυσκολίες λόγω διαφωνιών μεταξύ των χωρών. Κατά στις πολλαπλές συσκέψεις της Ρυθμιστικής Επιτροπής της περιοχής η θέση τόσο της ΡΑΕ όσο και του ΔΕΣΜΗΕ ήταν σαφής υπέρ της δημιουργίας του Ενιαίου φορέα διεξαγωγής διαγωνισμών (SAO). Ως πρώτο, ωστόσο, βήμα, η ΡΑΕ θεωρεί ότι η προσωρινή, (για περίπου 1-2 έτη) λύση της πραγματοποίησης όλων των διαγωνισμών που αφορούν στα σύνορα της Ιταλίας από τον Ιταλό Διαχειριστή είναι επίσης αποδεκτή. 3. Περαιτέρω, η Γενική Συνέλευση του Συμβουλίου των Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας (CEER) της 7 η Ιουλίου αποφάσισε ότι oι Επικεφαλής Ρυθμιστές κάθε Περιοχής πρέπει να συντονίσουν, μέσω της Ρυθμιστικής Επιτροπής της Περιοχής τους, τη σύνταξη σύντομου κειμένου επί των αιτιάσεων της Επιτροπής Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων, οι οποίες έχουν «περιφερειακή διάσταση» (σημεία 3.2 και 3.5 των Κατευθυντήριων Γραμμών), όπως η έλλειψη ικανοποιητικού συντονισμού με συνέπεια να μην έχει υλοποιηθεί η απαίτηση του Κανονισμού για τη διαμόρφωση ενιαίου μοντέλου του δικτύου για τον υπολογισμό της διαθέσιμης δυναμικότητας και μηχανισμού διαχείρισης της συμφόρησης, όπως για παράδειγμα μηχανισμός που βασίζεται στις ροές φορτίου. 4. Τέλος, σημειώνεται ότι το ζήτημα της δημιουργίας Ενιαίου Γραφείου Διεξαγωγής Δημοπρασιών για την εκχώρηση δικαιωμάτων πρόσβασης στις διασυνδέσεις της περιοχής (Single Auction Office - SAO) είναι σε εξέλιξη και επί τούτου έχει καθοριστεί συνάντηση με πρωτοβουλία της Γενικής Διεύθυνσης για Ενέργεια της Ευρ. Επιτροπής, στις 23.10.2009 στις Βρυξέλλες, μεταξύ στελεχών της Επιτροπής και Ρυθμιστικών Αρχών, Διαχειριστών της περιοχής της Κεντρικής και Νότιας Ευρώπης. - 14 -
Β. Μη συμμόρφωση διαδικασιών διαχείρισης της συμφόρησης και καταμερισμού δυναμικότητας με τις απαιτήσεις των σημείων 3.5, στοιχεία α) στ) 5. Οπως αναφέρθηκε και ανωτέρω (βλ. παρ. 2.3.2.Α ), ο καθορισμός μίας από κοινού συντονιζόμενης μεθόδου διαχείρισης της συμφόρησης και διαδικασίας για τον καταμερισμό δυναμικότητας δεν επαφίεται μόνο στη βούληση και τις δυνατότητες του ΔΕΣΜΗΕ και της ΡΑΕ αλλά αφορά στο σύνολο των Διαχειριστών των χωρών της περιοχής της Κεντρικής και Νότιας Ευρώπης, ήτοι της Ιταλίας, Γαλλίας, Γερμανίας, Αυστρίας, Σλοβενίας και Ελλάδας, οι οποίες δεν έχουν συμφωνήσει ακόμη σε από κοινού συντονιζόμενες μεθόδους διαχείρισης της συμφόρησης και διαδικασίες για τον καταμερισμό δυναμικότητας. Επίσης σημαντικό ρόλο στο σημείο αυτό έχει και η Ελβετία, καθώς διασυνδέεται με τις περισσότερες χώρες της περιοχής (Ιταλία, Γαλλία, Γερμανία, Αυστρία). 6. Επιπλέον σημειώνεται ότι αναφορικά με τη διασύνδεση με την Ιταλία, δεν τίθενται ζητήματα σχετικά με τα ανωτέρω σημεία (α), (β) και (ζ) του σημείου 3, παρ. 5 της 2006/770/ΕΚ 5, καθώς η εν λόγω σύνδεση υλοποιείται μέσω συνδέσμου Συνεχούς Ρεύματος (DC Link). Αυτό σημαίνει ότι δεν τίθεται θέμα συμμόρφωσης σχετικά με τα (α), (β) και (ζ) καθώς, λόγω του συνδέσμου Συνεχούς Ρεύματος δεν υφίστανται αλληλοεξαρτώμενες φυσικές ροές σε βρόχο και ασυμφωνίες μεταξύ φυσικών και εμπορικών ροών και επομένως δεν απαιτείται κοινό μοντέλο δικτύου μεταφοράς. Ο ισχυρισμός της Επιτροπής περί παράβασης των σχετικών διατάξεων από την Ελληνική Δημοκρατία δεν μπορεί να χαρακτηρισθεί ακριβής, καθώς, όπως προκύπτει από προεκτεθέντα, ο καθορισμός και η εφαρμογή κοινών διαδικασιών δεν μπορεί παρά να είναι απόρροια των αμοιβαίων συνεννοήσεων συντονισμού και βούλησης όλων των εμπλεκομένων μερών και όχι να προσδιορίζεται μονοδιάστατα ως ευθύνη ενός μόνο συμμετέχοντα. Περαιτέρω, σημειώνεται ότι στο πλαίσιο των εργασιών των Ρυθμιστικών Αρχών και των Διαχειριστών των χωρών της περιοχής της Κεντρικής και Νότιας Ευρώπης, (της Ιταλίας, Γαλλίας, Γερμανίας, Αυστρίας, Σλοβενίας και Ελλάδας,), όπως επίσης και των άλλων περιοχών της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας του ERGEG, βρίσκεται σε εξέλιξη η διαδικασία για τον καθορισμό μίας από κοινού συντονιζόμενης μεθόδου διαχείρισης της συμφόρησης και καταμερισμού δυναμικότητας στις διασυνδέσεις. Η επίτευξη του στόχου αυτού, που απαιτεί ομοφωνία μεταξύ των χωρών της περιοχής, χαρακτηρίζεται ως αρκετά πιθανή μέσω μίας διαδικασίας 2 σταδίων, το πρώτο εκ των οποίων μπορεί να τεθεί σε εφαρμογή εντός του 2010. 2.4. Διαφάνεια (Σημεία 50-53 και 54-57 της Προειδοποιητικής επιστολής) 1. Η Προειδοποιητική επιστολή αναφέρει ότι οι πληροφορίες που ζητούνται βάσει των στοιχείων β), γ), δ), η) και θ) και του σημείου 5.5 των κατευθυντήριων οδηγιών δεν έχουν δημοσιευθεί από την ΔΕΣΜΗΕ. Επιπλέον, η επιστολή αναφέρει ότι η ΡΑΕ, η οποία έχει την υποχρέωση, βάσει του σημείου 5.5 των κατευθυντήριων οδηγιών, να προβεί σε επανεξέταση των πληροφοριών αυτών, και την υποχρέωση, βάσει του άρθρου 9 του Κανονισμού, να διασφαλίζει τη συμμόρφωση με τον Κανονισμό, δεν έλαβε αποτελεσματικά διορθωτικά μέτρα προκειμένου να διασφαλίσει τη συμμόρφωση με το άρθρο 9 του Κανονισμού και με το σημείο 5.5 των κατευθυντήριων οδηγιών. Επισημαίνεται ότι σύμφωνα με το Σημείο 5, παρ. 5 των Κατευθυντήριων Οδηγιών 2006/770/ΕΚ, «Οι ΔΣΜ δημοσιεύουν τα πάσης φύσεως σχετικά στοιχεία που αφορούν το διασυνοριακό εμπόριο, με βάση τις καλύτερες δυνατές προβλέψεις. Προκειμένου να εκπληρώσουν την υποχρέωση αυτή, οι οικείοι παράγοντες της αγοράς διαβιβάζουν στους ΔΣΜ - 15 -