ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ Βρυξέλλες, 18.6.2004 SEC(2004) 660 τελικό ΤΟΜΟΣ I ΠΡΟΣΧΕ ΙΟ ΤΟΥ ΓΕΝΙΚΟΥ ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΪΚΩΝ ΚΟΙΝΟΤΗΤΩΝ ΓΙΑ ΤΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΟ ΕΤΟΣ 2005 ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ EL EL
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ... 4 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ... 4 1.1. Προϋπολογισµός για τη διευρυµένη Ένωση... 4 1.2. Προϋπολογισµός Βάσει ραστηριοτήτων (Activity-Based Budgeting ΑΒΒ)... 4 1.3. Οι πολιτικές προτεραιότητες της Επιτροπής για το 2005... 5 1.3.1. Ανταγωνιστικότητα και συνοχή... 6 1.3.2. Ασφάλεια και ευρωπαϊκή ιθαγένεια... 7 1.3.3. Εξωτερική ευθύνη : γειτονία και εταιρικές σχέσεις... 9 2. ηµοσιονοµικό πλαίσιο... 10 2.1. Το πλαίσιο των δηµοσιονοµικών προοπτικών για τον προϋπολογισµό 2005... 10 2.2. Συνολικά ποσά αύξησης των αναλήψεων υποχρεώσεων και διαθέσιµα περιθώρια.. 12 2.3. Πιστώσεις πληρωµών και εναποµένουσες προς εκκαθάριση αναλήψεις υποχρεώσεων (RAL)... 14 2.4. Οι γραµµές του προϋπολογισµού για τεχνική και διοικητική βοήθεια... 17 2.5. Ο δηµοσιονοµικός κανονισµός και οι γραµµές χωρίς νοµικές βάσεις... 17 3. Γεωργικές δαπάνες : τοµέας 1... 19 3.1. Συνοπτικός πίνακας... 19 3.2. Κυριότερες πτυχές του τοµέα 1... 19 3.3. Γενική παρουσίαση του τοµέα 1... 20 3.3.1. 3.3.1. Οργάνωση των γεωργικών αγορών και κτηνιατρικές δαπάνες - υποτοµέας 1α... 20 3.3.2. 3.3.2. Αγροτική ανάπτυξη- υποτοµέας 1β... 21 4. Εξωτερικές ενεργειες: Τοµέας 2... 23 4.1. Συνοπτικός πίνακας... 23 4.2. Κυριότερες πτυχές του τοµέα 2... 24 4.3. Γενική παρουσίαση του τοµέα 2... 24 4.3.1. Τα διαρθρωτικά ταµεία... 25 4.3.2. Το Ταµείο Συνοχής... 29 5. Internal policies: heading 3... 29 5.1. Συνοπτικός πίνακας... 29 5.2. Κυριότερες πτυχές του τοµέα 3... 30 EL 2 EL
5.3. Γενική παρουσίαση του τοµέα 3... 31 6. Εξωτερικές ενέργειες : Τοµέας 4... 44 6.1. Συνοπτικός πίνακας... 44 6.2. Κύριες πτυχές του τοµέα 4... 44 6.3. Γενική παρουσίαση του τοµέα 4... 45 7. ιοικητικές δαπάνες : τοµέας 5... 48 7.1. Συνοπτικός πίνακας... 48 7.2. Κυριότερες πτυχές του τοµέα 5... 49 7.3. Γενική παρουσίαση του τοµέα 5... 51 7.3.1. Ανθρώπινοι πόροι... 51 7.3.2. Πιστώσεις... 55 8. Αποθεµατικά : τοµεας 6... 60 9. Προενταξιακη στρατηγικη : τόµεασ 7... 60 9.1. Συνοπτικός πίνακας... 60 9.2. Κυριότερες πτυχές του τοµέα 7... 61 9.3. Γενική παρουσίαση του τοµέα 7... 61 10. Αντιστάθµιση : Τοµέας 8... 63 11. ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ... 63 11.1. ΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΕΣ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ ΣΕ ΤΙΜΕΣ 2005... 63 11.2. ΠΠ 2005 και προϋπολογισµός 2004 ανά τοµέα δηµοσιονοµικών προοπτικών, σε πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων (σωρευτική κατάσταση)... 64 11.3. ΠΠ 2005 και προϋπολογισµός 2004 ανά τοµέα δηµοσιονοµικών προοπτικών, σε πιστώσεις πληρωµών (σωρευτική κατάσταση)... 65 11.4. ΠΠ 2005 και προϋπολογισµός 2004 ανά τοµέα δηµοσιονοµικών προοπτικών, σε πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων (λεπτοµερής κατάσταση)... 66 11.5. ΠΠ 2005 και προϋπολογισµός 2004 ανά τοµέα δηµοσιονοµικών προοπτικών, σε πιστώσεις πληρωµών (λεπτοµερής κατάσταση)... 70 EL 3 EL
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗ 1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ενώ η διαδικασία του 2004 σηµαδεύτηκε από την προσχώρηση των δέκα νέων κρατών µελών την 1η Μαΐου και την πρώτη πλήρη εφαρµογή της µεθόδου του Προϋπολογισµού Βάσει ραστηριοτήτων (ΠΒ ), η διαδικασία του προϋπολογισµού για το 2005 θα επηρεαστεί από άλλα µείζονα γεγονότα, όπως τις ευρωεκλογές που θα διεξαχθούν στα µέσα Ιουνίου και συνεπώς την έλευση νέων βουλευτών στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, την πλήρη συµµετοχή των αντιπροσώπων των δέκα στις ψηφοφορίες τόσο του Συµβουλίου όσο και του Κοινοβουλίου και τον διορισµό νέας Επιτροπής την 1η Νοεµβρίου. Περαιτέρω, την οµαλή πρόοδο των διαπραγµατεύσεων για τον προϋπολογισµό θα επηρεάσουν τόσο οι συζητήσεις για το µελλοντικό δηµοσιονοµικό πλαίσιο µετά το 2006, που εγκαινίασε η Επιτροπή τον Φεβρουάριο του 2004 1, όσο και η πιθανή συµφωνία για το νέο Σύνταγµα την οποία οι ηγέτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης δεσµεύθηκαν, κατά το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο της 25ης και 26ης Μαρτίου 2004 των Βρυξελλών, ότι θα επιτύχουν µέχρι τα τέλη Ιουνίου. 1.1. Προϋπολογισµός για τη διευρυµένη Ένωση Ο προϋπολογισµός του 2004 εκδόθηκε από την αρµόδια για τον προϋπολογισµό αρχή τον εκέµβριο για 15 κράτη µέλη (ΕΕ-15), µαζί µε την πολιτική συµφωνία για διορθωτικό προϋπολογισµό ο οποίος προορίζεται µόνο για τη διεύρυνση και βασίζεται στις αρχές που εγκρίθηκαν κατά τη συνεδρίαση συνδιαλλαγής της 24ης Νοεµβρίου 2003. Με αυτό το διορθωτικό προϋπολογισµό, που τίθεται σε ισχύ την 1η Μαΐου 2004 και ενσωµατώνει τις συνδεόµενες µε τη διεύρυνση δαπάνες, η διευρυµένη Ένωση (ΕΕ-25) θα λειτουργεί πλήρως από την ηµεροµηνία προσχώρησης. Ο προϋπολογισµός του 2005 καταρτίστηκε από την Επιτροπή για 25 κράτη µέλη και βασίζεται στις προτεραιότητες που εγκρίθηκαν στην Ετήσια Στρατηγική Πολιτικής (ΕΣΠ). 1.2. Προϋπολογισµός Βάσει ραστηριοτήτων (Activity-Based Budgeting ΑΒΒ) Το 2005 θα είναι το δεύτερο έτος της επίσηµης εφαρµογής της µεθόδου του Προϋπολογισµού Βάσει ραστηριοτήτων, που απαιτείται από την έναρξη ισχύος του νέου δηµοσιονοµικού κανονισµού την 1η Ιανουαρίου 2003 2. Ενώ κατά τα προηγούµενα τρία έτη είχε αρχίσει η σταδιακή εισαγωγή της προσέγγισης καθώς και η εδραίωση της σχέσης της µε τις άλλες συνιστώσες της µεθόδου του προϋπολογισµού βάσει δραστηριοτήτων, συµπεριλαµβανοµένου του κύκλου του στρατηγικού σχεδιασµού και προγραµµατισµού, η διαδικασία του προϋπολογισµού του 2005 είναι ωστόσο η πρώτη όπου η πρόταση της Επιτροπής και οι 1 COM(2004) 101 τελικό. 2 Κανονισµός του Συµβουλίου (ΕΚ, Ευρατόµ) αριθ. 1605/2002 της 25ης Ιουνίου 2002, για τη θέσπιση του δηµοσιονοµικού κανονισµού που εφαρµόζεται στο γενικό προϋπολογισµό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων (ΕΕ L 248 της 16.09.2002, σ. 1) EL 4 EL
αποφάσεις της αρµόδιας για τον προϋπολογισµό αρχής βασίζονται µόνο στη δοµή του ΠΒ. Η Επιτροπή βελτιώνει περαιτέρω τις δηλώσεις δραστηριοτήτων που συνοδεύουν το ΠΠ για να βοηθήσει το έργο και των δύο κλάδων της αρµόδιας για τον προϋπολογισµό αρχής. Εποµένως, σε όλα τα επίσηµα έγγραφα του ΠΠ χρησιµοποιείται η ονοµατολογία του ΠΒ. 1.3. Οι πολιτικές προτεραιότητες της Επιτροπής για το 2005 Για τέταρτο κατά σειρά έτος, η Επιτροπή εξέδωσε ανακοίνωση την 25η Φεβρουαρίου 2004 σχετικά µε την ετήσια στρατηγική πολιτικής για το 2005. Στόχος της απόφασης ΕΣΠ είναι να τεθούν οι πολιτικές προτεραιότητες για το επόµενο έτος, να εντοπισθούν οι πρωτοβουλίες που θα συµβάλλουν στην υλοποίηση των στοχοθετηµένων προτεραιοτήτων, να εγκριθεί το δηµοσιονοµικό πλαίσιο και οι προσανατολισµοί για το εν λόγω έτος, ώστε οι πρωτοβουλίες µε προτεραιότητα να λάβουν τους απαραίτητους πόρους, και να καταρτισθούν κατευθυντήριες γραµµές για τον ενδεικτικό πολυετή δηµοσιονοµικό προγραµµατισµό. Η ΕΣΠ θέτει το πλαίσιο για την κατάρτιση τόσο του προσχεδίου προϋπολογισµού όσο και του επιχειρησιακού προγραµµατισµού των Γενικών ιευθύνσεων και Υπηρεσιών. Ωστόσο, το 2005 θα παρουσιαστεί µια ειδική κατάσταση. Θα είναι το πρώτο έτος της νέας Επιτροπής και ένα έτος καθοριστικό για την εφαρµογή όλων των µέτρων που συνδέονται µε τις µελλοντικές δηµοσιονοµικές προοπτικές, συµπεριλαµβανοµένων των νοµοθετικών προτάσεων σχετικά µε την επόµενη γενιά διαρθρωτικών ταµείων, που πρέπει να εγκριθούν µέχρι τα τέλη του 2005. Θα αποτελέσει ένα έτος σταθµό για τη διασφάλιση της εύρυθµης λειτουργίας της προσφάτως διευρυµένης Ένωσης ενώ θα πρέπει να παρασχεθούν οι απαιτούµενοι πόροι για την επιτυχή αντιµετώπιση αυτής της πρόκλησης. Προκειµένου να προστατευθεί η συνέχεια και η συνοχή των πολιτικών για τις οποίες είναι υπεύθυνη η Επιτροπή, και να διασφαλιστεί ότι αυτή τηρεί τις θεσµικές της υποχρεώσεις, η απόφαση ΕΣΠ που συντάχθηκε συνεπώς από την Επιτροπή, λαµβάνει υπόψη την ανάγκη διασφάλισης της οµαλής µετάβασης στην επόµενη Επιτροπή καθώς και της συνοχής µε τις προτεραιότητες που ορίστηκαν για τις δηµοσιονοµικές προοπτικές µετά το 2006. Η Επιτροπή, λαµβάνοντας υπόψη τα προαναφερθέντα, ως συλλογικό σώµα, κατά τη διάρκεια των συζητήσεων για τις προτεραιότητες πολιτικής για το 2005, αποφάσισε κατ αρχάς ότι η θεµελιώδης επιχειρησιακή προτεραιότητα έγκειται στη διασφάλιση της επιτυχούς διεύρυνσης και στη διαµόρφωση της µελλοντικής Ευρώπης. Σύµφωνα µε την απόφαση, τούτο «συνεπάγεταιτηνεύρυθµηλειτουργίατηςδιευρυµένηςευρώπηςκαιτηναπόλυτηεφαρµογήτωνπολιτικ ώνκαιτωνκανόνωνσεόλατακράτηµέλη». Εκτός από αυτή την επιχειρησιακή προτεραιότητα, η Επιτροπή όρισε τις προτεραιότητες πολιτικής για το 2005, στο πλαίσιο της διευρυµένης Ένωσης των 25 κρατών µελών, και σε συνέχεια των στόχων που είχαν τεθεί τα προηγούµενα έτη. Ο πρωταρχικός στόχος της Επιτροπής θα είναι να δώσει νέα ώθηση στην οικονοµική ανάπτυξη, χάρη στη βελτίωση της ανταγωνιστικότηταςκαιτηςσυνοχής θα εξακολουθήσουν να επιδιώκονται η σταθερότητα και η ασφάλεια µέσω προσπαθειών για τη βελτίωση της ασφάλειαςκαιτηςευρωπαϊκήςιθαγένειας η Ένωση, ενισχυµένη από τη νέα νοµιµότητα στο εσωτερικό της, θα αναλάβει νέα εξωτερικήευθύνη, µεέµφασηστηδιάστασητηςγειτονίας. EL 5 EL
1.3.1. Ανταγωνιστικότητα και συνοχή Κατά την προηγούµενη δεκαετία, οι ρυθµοί ανάπτυξης της Ένωσης µειώθηκαν σε επίπεδο µόλις 2%. Παράλληλα, η Ένωση πρόκειται να υποδεχθεί 10 νέα κράτη µέλη που αντιπροσωπεύουν το 20% του πληθυσµού της ΕΕ αλλά µόνο το 6% του ΑΕΠ της. Η Ένωση πραγµατοποίησε πρόσφατα πενιχρές οικονοµικές επιδόσεις και ο κοινοτικός δείκτης παραγωγικότητας και απασχόλησης συνέχισε την πτωτική πορεία. εδοµένων των στοιχείων αυτών και της επιθυµίας για απολύτως επιτυχή ενσωµάτωση των νέων κρατών µελών, η ανάκαµψη θα αποτελέσει τον κύριο στόχο πολιτικής της Επιτροπής, µέσω της διαρκούς προσπάθειας να βελτιωθεί η ανταγωνιστικότητα του ευρωπαϊκού µοντέλου και να διατηρηθεί παράλληλα η ευηµερία, η απασχόληση, η συνοχή και η προστασία του περιβάλλοντος, ως αναπόσπαστων τµηµάτων της ατζέντας της βιώσιµης ανάπτυξης. Η σταθερότητα του µακροοικονοµικού πλαισίου, η σαφής εφαρµογή της πρωτοβουλίας για την ανάπτυξη και οι διαρθρωτικές µεταρρυθµίσεις που σχετίζονται µε τη στρατηγική της Λισσαβώνας προσλαµβάνουν πρωταρχική σηµασία. Στο πλαίσιο αυτό, η εύρυθµη λειτουργία της διευρυµένης εσωτερικής αγοράς και η πλήρης εφαρµογή του κοινοτικού κεκτηµένου αναδεικνύονται νευραλγικές συνιστώσες. Ιδιαίτερη έµφαση πρέπει να δοθεί στα εξής στοιχεία : τη βιοµηχανική πολιτική, είτε πρόκειται για τον µεταποιητικό κλάδο είτε για τον τριτογενή τοµέα. Οι υπηρεσίες αντιπροσωπεύουν σήµερα τα 2/3 του ΑΕΠ, συνιστούν τον τοµέα µε τη δηµιουργία των περισσότερων θέσεων εργασίας στην Ένωση και µε τα µεγαλύτερη περιθώρια βελτίωσης της παραγωγικότητας και δηµιουργίας θέσεων απασχόλησης και, τέλος, συµβάλλουν στη διατήρηση αρραγούς βιοµηχανικής βάσης τη µείωση του χάσµατος που εξακολουθεί να χωρίζει την Ευρώπη από τους βασικούς εταίρους της όσον αφορά τις προσπάθειες που καταβάλλονται τόσο για την έρευνα όσο και για την ανάπτυξη του ανθρώπινου και του τεχνολογικού κεφαλαίου [όπως οι τεχνολογίες της πληροφορίας και της επικοινωνίας (ΤΠΕ), η κοινωνία της πληροφορίας, η δια βίου µάθηση και το πρόγραµµα «Erasmus Mundus»] την ενίσχυση της εµπιστοσύνης των καταναλωτών στον τοµέα των διασυνοριακών αλλαγών και του ηλεκτρονικού εµπορίου την άµβλυνση των διαφορών στη διευρυµένη Ένωση : η αποτελεσµατική πολιτική συνοχής θα συµβάλει καθοριστικά στη µείωση των αποκλίσεων και τη βελτίωση του αναπτυξιακού δυναµικού. Ανταγωνιστικότητακαισυνοχή : βασικέςπρωτοβουλίεςγιατο 2005 Επιλέχθηκαν οι ακόλουθες βασικές πρωτοβουλίες : Προώθηση καλύτερης οικονοµικής διακυβέρνησης και ενίσχυση της ικανότητας εποπτείας του µακροοικονοµικού και φορολογικού περιβάλλοντος. Ανάπτυξη και εφαρµογή ώριµων προγραµµάτων που περιλαµβάνονται στην πρωτοβουλία για την ανάπτυξη, ιδίως µε την επέκταση των διευρωπαϊκών δικτύων και την αύξηση των προσπαθειών στον τοµέα της έρευνας και της ανάπτυξης ανθρώπινου και τεχνολογικού κεφαλαίου. Κατάρτιση νέας ατζέντας κοινωνικής πολιτικής για την περίοδο µετά το 2006. Απόδοση ιδιαίτερης έµφασης στον έλεγχο των κρατικών ενισχύσεων εντός της διευρυµένης Ένωσης. Υποβολή νοµοθετικής πρότασης για την εφαρµογή της αρχής της αµοιβαίας αναγνώρισης στον τοµέα των εµπορευµάτων. Υποβολή πρότασης για τα ένδικα µέσα στον τοµέα των δηµοσίων συµβάσεων. Στον τριτογενή τοµέα, απόδοση προτεραιότητας στην ταχεία έγκριση της πρότασης οδηγίας για τις υπηρεσίες από τους συννοµοθέτες και ενίσχυση των διµερών διαπραγµατεύσεων που αποβλέπουν στην ευχερέστερη πρόσβαση των ευρωπαϊκών εταιρειών υπηρεσιών σε τρίτες αγορές. Στον τοµέα των χρηµατοοικονοµικών υπηρεσιών, υποβολή τριών νοµοθετικών προτάσεων: για το συµψηφισµό και το διακανονισµό, τη φερεγγυότητα των ασφαλιστικών εταιρειών και τα δικαιώµατα των µετόχων εισηγµένων στο χρηµατιστήριο εταιρειών. EL 6 EL
Υποβολή νέων νοµοθετικών προτάσεων σχετικά µε τη φορολογία επιχειρήσεων στη διευρυµένη εσωτερική αγορά, µε σκοπό την άρση των φορολογικών εµποδίων στις διασυνοριακές δραστηριότητες και την απλούστευση των διατάξεων όσον αφορά τον ΦΠΑ. Στον αµυντικό τοµέα, υποβολή νοµοθετικών προτάσεων σχετικά µε τις ενδοκοινοτικές µεταφορές και τις δηµόσιες συµβάσεις. Ανάπτυξη και εφαρµογή των νέων συστηµάτων διαχείρισης της εναέριας κυκλοφορίας, που θα υποστηρίζουν τον εκσυγχρονισµό του τοµέα στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας για τον ενιαίο ουρανό. Μεγαλύτερη χρηµατοδότηση των διευρωπαϊκών δικτύων ενέργειας και µεταφορών και δηµιουργία ευρωπαϊκού µηχανισµού εγγυήσεων ικανού να κινητοποιήσει δηµόσιες και ιδιωτικές επενδύσεις υπέρ συγκεκριµένων έργων. Υποβολή προτάσεων για την αλληλεπίδραση µεταξύ της βιοµηχανικής πολιτικής και άλλων κοινοτικών πολιτικών, καθώς και για τον τρόπο µε τον οποίο οι πολιτικές αυτές µπορούν να τονώσουν την ανταγωνιστικότητα. Εις βάθος ανάλυση του τοµέα των ΤΠΕ, της άµυνας και των πρώτων υλών, καθώς και υποβολή σαφών προτάσεων για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητάς τους. Κατάρτιση προτάσεων για τη βελτίωση και την απλούστευση της νοµοθεσίας σε νευραλγικούς βιοµηχανικούς τοµείς (π.χ. αυτοκίνητα, δοµικά υλικά, καλλυντικά), ενισχύοντας, µε τον τρόπο αυτό, την ανταγωνιστικότητά τους εκπόνηση προτάσεων µε στόχο την περαιτέρω εφαρµογή και εξέταση της πολιτικής για την κοινωνία της πληροφορίας (νοµικό πλαίσιο για τις ηλεκτρονικές επικοινωνίες πρωτοβουλία «eeurope»). Στον τοµέα του ευρωπαϊκού δικαίου περί συµβάσεων, συνέχιση των προπαρασκευαστικών εργασιών για τη διαµόρφωση κοινού πλαισίου αναφοράς. Έγκριση προτάσεων για το 7ο πρόγραµµα- πλαίσιο έρευνας και τεχνολογικής ανάπτυξης. Προώθηση του ευρωπαϊκού διαστηµικού προγράµµατος. Στον τοµέα του περιβάλλοντος, πρόταση συνολικής προσέγγισης για θεµατικές στρατηγικές (ποιότητα του αέρα, βιώσιµη χρήση και διαχείριση των πόρων, θαλάσσιο περιβάλλον και αστικό περιβάλλον) και ολοκληρωµένες λύσεις (όπως νοµοθετικές προτάσεις). 1.3.2. Ασφάλεια και ευρωπαϊκή ιθαγένεια Η Ένωση καλείται να διαχειριστεί χερσαία συνοριακή έκταση 6.000 χλµ. και θαλάσσια συνοριακή έκταση 85.000 χλµ. Ο συνολικός αριθµός των υπηκόων τρίτων χωρών που διαµένουν στην ΕΕ υπερβαίνει τα 14 εκατοµµύρια, ενώ ο ετήσιος ρυθµός αφίξεων τους ανέρχεται σε περίπου 1,5 εκατ. άτοµα. Επιπροσθέτως, η διεύρυνση θα τονίσει την πληθώρα πολιτισµών και λαών και θα θέσει νέα πρόκληση µε τη µορφή της ευρωπαϊκής ιθαγένειας ως νέας διάστασης της ΕΕ. Η εδαφική επέκταση της Ένωσης και η αύξηση του πληθυσµού της θα απαιτήσουν περισσότερες προσπάθειες και καλύτερο συντονισµό όσον αφορά τη διαχείριση των νέων κοινών συνόρων, την αντιµετώπιση της αυξηµένης κινητικότητας των προσώπων εντός του χώρου αυτού και την ανάγκη εγγύησης της ασφάλειάς τους. Στον τοµέα αυτό, η Επιτροπή δροµολόγησε τη δηµιουργία ευρωπαϊκού χώρου ασφάλειας, ελευθερίας και δικαιοσύνης, σύµφωνα µε τις οδηγίες του Ευρωπαϊκού Συµβουλίου του Τάµπερε, τον Οκτώβριο του 1999. Αυτή η στρατηγική θα εισέλθει στο δεύτερο στάδιο το 2005. Μετά την 11η Σεπτεµβρίου 2001 και την καταστροφική βοµβιστική επίθεση σε τρένα στη Μαδρίτη, η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να αντιµετωπίσει την ολοένα και µεγαλύτερη ανησυχία για την απειλή της τροµοκρατίας, που ενέτεινε περισσότερο αυτή την ανάγκη ασφάλειας. Τούτο επιβεβαιώθηκε από τους Ευρωπαίους ηγέτες κατά τη σύνοδο της 25ης και 26ης Μαρτίου 2003 κατά την οποία διόρισαν τον πρώτο συντονιστή κατά της τροµοκρατίας και δεσµεύθηκαν για την καλύτερη απ ότι στο παρελθόν διάδοση και εκµετάλλευση των διαθέσιµων πληροφοριών. Επιπλέον, για να προστατευθούν οι ευρωπαίοι πολίτες από κινδύνους που οφείλονται σε φυσικές καταστροφές και περιβαλλοντικές ή επιδηµιολογικές κρίσεις, η Ένωση καλείται διαρκώς όλο και συχνότερα να βοηθήσει ή να υποκαταστήσει τα κράτη µέλη στο έργο τους όταν τα προβλήµατα προσλαµβάνουν πανευρωπαϊκή διάσταση. Για το σκοπό αυτό, η Επιτροπή διαχειρίζεται πολλά προγράµµατα σχετικά µε την προστασία, την ασφάλεια, τη EL 7 EL
δηµόσια υγεία, την ασφάλεια των τροφίµων, την πρόληψη και τον έλεγχο, καθώς και τα ταµεία αλληλεγγύης και διαχείρισης των κρίσεων. Για το 2005 προτείνεται : να εδραιωθεί ο ευρωπαϊκός χώρος ασφάλειας, ελευθερίας και δικαιοσύνης, που άρχισε να υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράµµατος του Τάµπερε, κάτι που συνεπάγεται την έγκριση επιπλέον νοµοθετικών µέσων. Ορισµένα από τα κύρια ζητήµατα που πρέπει να διευθετηθούν είναι το άσυλο και η µετανάστευση, καθώς και η καταπολέµηση του οργανωµένου εγκλήµατος και της τροµοκρατίας να δοθεί έµφαση, αφενός, στην παγίωση του δικαιώµατος όλων στην προστασία (έναντι των φυσικών ή περιβαλλοντικών καταστροφών µέσω της ενίσχυσης και της επέκτασης της ικανότητας ανταπόκρισης όσον αφορά την προστασία των πολιτών στη διευρυµένη Ένωση και των υγειονοµικών ή πυρηνικών κρίσεων) και, αφετέρου, στην πρόσβαση στα βασικά δηµόσια αγαθά (υγεία, ασφάλεια των τροφίµων, εκπαίδευση, µεταφορές, ασφάλεια του καταναλωτή και καθαρό και υγιές περιβάλλον) να προωθηθούν πρωτοβουλίες που φέρνουν την Ευρώπη πιο κοντά στους πολίτες της. Ασφάλειακαιευρωπαϊκήιθαγένεια : βασικέςπρωτοβουλίεςγιατο 2005 Επιλέχθηκαν οι ακόλουθες βασικές πρωτοβουλίες : Προετοιµασία του δεύτερου σταδίου του κοινού συστήµατος παροχής ασύλου (καθώς και εφαρµογή του Ευρωπαϊκού Ταµείου Προσφύγων II). Ενίσχυση της κοινής πολιτικής θεωρήσεων και της ασφάλειας των ταξιδιωτικών εγγράφων (συµπεριλαµβανοµένων των βιοµετρικών στοιχείων): εφαρµογή του VIS (σύστηµα πληροφοριών για τις θεωρήσεις) µετά την έκδοση της νοµικής πράξης από το Συµβούλιο και συντονισµός όσον αφορά το σχεδιασµό και την ανάπτυξη του SIS II (σύστηµα πληροφοριών Σένγκεν). Ενίσχυση του ρόλου και των ικανοτήτων της Ευρωπαϊκής Αστυνοµικής Ακαδηµίας (ΕΑΑ) όσον αφορά την κατάρτιση ανώτερων αξιωµατικών αστυνοµίας της ΕΕ, ιδίως µε τη µετατροπή της ΕΑΑ σε οργανισµό της Ευρωπαϊκής Ένωσης. ιαµόρφωση πραγµατικού ευρωπαϊκού χώρου δικαιοσύνης για τις αστικές υποθέσεις, καθώς και περαιτέρω ανάπτυξη του ευρωπαϊκού δικαστικού δικτύου για αστικές και εµπορικές υποθέσεις. ιαµόρφωση πραγµατικού ευρωπαϊκού χώρου δικαιοσύνης για τις ποινικές υποθέσεις, συµπεριλαµβανοµένης της θέσπισης κοινών ορισµών για τα αδικήµατα και κυρώσεων για σοβαρές µορφές εγκληµάτων, καθώς και της ανάπτυξης του προγράµµατος «Erasmus για δικαστές». Εφαρµογή του νέου προγράµµατος δράσης για τα ναρκωτικά. Εκτέλεση νέων πρωτοβουλιών σχετικά µε τη διαχείριση της ηλεκτρονικής ταυτότητας των πολιτών, ώστε να αντιµετωπιστεί η πιθανή παρέµβαση των τεχνολογιών της κοινωνίας της πληροφορίας στην ιδιωτική ζωή, την εµπιστευτικότητα και τις στενές διαπροσωπικές σχέσεις. Πρόταση τροποποίησης του κανονισµού του Συµβουλίου σχετικά µε τον έλεγχο της εµπορίας αγαθών διπλής χρήσης, ώστε να µεγιστοποιηθεί η αποτελεσµατικότητά του στο πλαίσιο της διευρυµένης Ένωσης. Βελτίωση του ελέγχου και της ικανότητας εποπτείας των εξωτερικών συνόρων της διευρυµένης Ένωσης. Προώθηση δράσεων για την τόνωση της έρευνας στον τοµέα της ασφάλειας (µε σκοπό την καθιέρωση ολοκληρωµένου προγράµµατος για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ασφάλειας µέσω της έρευνας και της τεχνολογίας). Βελτίωση της θαλάσσιας ασφάλειας ελέγχοντας κατά πόσο τηρείται η απαγόρευση της κένωσης δεξαµενών στη θάλασσα. Πρόταση νοµοθεσίας για τη διαµόρφωση κοινοτικού πλαισίου σχετικά µε την ασφάλεια των υπηρεσιών που παρέχονται στους καταναλωτές. Επέκταση των συστηµάτων ενηµέρωσης για την υγεία, ευθυγράµµιση ως προς την ετοιµότητα για την αντιµετώπιση επαπειλούµενης νόσου και εφαρµογή τυποποιηµένων διαδικασιών λειτουργίας για τα συστήµατα έγκαιρης προειδοποίησης. Εγγύηση της ασφάλειας των τροφίµων και των φυτοϋγειονοµικών ελέγχων, καθώς και της εναρµονισµένης επαλήθευσης της υγείας εισαγόµενων ζώων και της ασφάλειας εισαγόµενων τροφίµων και ζωοτροφών. Εγγύηση, µέσω δικτύου κοινοτικών εργαστηρίων αναφοράς, της εναρµονισµένης προσέγγισης όσον αφορά τη δοκιµή και τον έλεγχο των χηµικών και των βιολογικών προσµείξεων. Θέσπιση νέου πλαισίου για την επισήµανση των ζωοτροφών και επέκταση του ισχύοντος συστήµατος ταχείας προειδοποίησης για τα τρόφιµα και τις ζωοτροφές σε τρίτες χώρες. Τροποποίηση της οδηγίας για την τηλεόραση χωρίς σύνορα. ιαπραγµάτευση διεθνούς σύµβασης για την πολιτιστική πολυµορφία στο πλαίσιο της UNESCO. EL 8 EL
1.3.3. Εξωτερική ευθύνη : γειτονία και εταιρικές σχέσεις Η νέα διάσταση της Ένωσης και τα νέα εξωτερικά σύνορα που προκύπτουν από τη διεύρυνση θα καταστήσουν αναγκαία τη διαµόρφωση σταθερού, συνολικού πολιτικού πλαισίου µε τις νότιες και ανατολικές γειτονικές χώρες. Μόλις υλοποιηθεί η διεύρυνση, η εφαρµογή αυτού του δεύτερου κύκλου ευηµερίας και σταθερότητας θα αποτελέσει την κυριότερη εξωτερική προτεραιότητα. Για το σκοπό αυτό, η Επιτροπή θα ακολουθήσει νέα κοινοτική πολιτική γειτονίας και θα καταβάλει κάθε προσπάθεια για να προωθήσει τη συνεργασία µεταξύ των περιφερειών. Αυτή η νέα πολιτική απευθύνεται σε γειτονικά κράτη που δεν είναι υποψήφια για προσχώρηση στην ΕΕ (µε εξαίρεση τα υτικά Βαλκάνια). Η προσέγγιση αυτή θα ενισχυθεί µε σχετικές προτάσεις που θα υποβληθούν από την Επιτροπή πριν την παύση για τις θερινές διακοπές και που θα καλύπτουν µεταξύ άλλων το νέο µέσο γειτνίασης. Όσον αφορά τις χώρες των υτικών Βαλκανίων, η διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης θα εξακολουθεί να αποτελεί τον ακρογωνιαίο λίθο πολιτικής. Επιπροσθέτως, το 2005 η εξωτερική δράση της Επιτροπής θα στραφεί προς την επίτευξη περαιτέρω στόχων, όπως : την ολοκλήρωση της συνεχιζόµενης διαδικασίας διεύρυνσης, κάτι που συνεπάγεται προετοιµασίες ενόψει της προσχώρησης της Ρουµανίας και της Βουλγαρίας. Επιπλέον, και βάσει των αποφάσεων που θα ληφθούν το 2004, η Επιτροπή θα εξακολουθήσει να εφαρµόζει την προενταξιακή στρατηγική µε την Τουρκία και ενδέχεται να εισέλθει σε κύκλο διαπραγµατεύσεων µε την Κροατία η διευρυµένη Ένωση µπορεί και πρέπει να αναλάβει µεγαλύτερη ευθύνη σε παγκόσµιο επίπεδο. Η Επιτροπή θα κληθεί να συµβάλει εντονότερα στην προώθηση της βιώσιµης ανάπτυξης, σύµφωνα µε τις διεθνείς δεσµεύσεις της Ευρώπης, συµπεριλαµβανοµένων των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας, που θα πρέπει να επανεξεταστούν το 2005. Η ολοκληρωµένη εµπορική πολιτική της Ένωσης και ο καίριος ρόλος της στην προώθηση της ανάπτυξης θα έχουν ως αποτέλεσµα να αναλάβει ευρύτερες αρµοδιότητες στον τοµέα της πολυµερούς διακυβέρνησης τέλος, η διεύρυνση της Ένωσης θα συνεπάγεται την ανάληψη αυξηµένων ευθυνών διεθνώς και θα απαιτήσει ακόµη µεγαλύτερη συνοχή στις εξωτερικές ενέργειές της, µε τη χρήση κάθε διαθέσιµου µέσου. Η αυξηµένη συνοχή θα δώσει τη δυνατότητα στην ΕΕ να αναµετράται αποτελεσµατικότερα µε τις προκλήσεις και τις απειλές που αντιµετωπίζει η Ευρώπη, όπως αναφέρονται µεταξύ άλλων στην ευρωπαϊκή στρατηγική ασφάλειας 3 και θα οδηγήσει στη δηµιουργία του κατάλληλου µηχανισµού για τη διαχείριση των κρίσεων, µε το συνδυασµό πολιτικών και στρατιωτικών µέσων, διασφαλίζοντας την ανεξαρτησία της ανθρωπιστικής βοήθειας από πολιτικούς προβληµατισµούς. Εξωτερικήευθύνη - γειτονίακαιεταιρικέςσχέσεις : βασικέςπρωτοβουλίεςγιατο 2005 Επιλέχθηκαν οι ακόλουθες βασικές πρωτοβουλίες : Απόδοση ιδιαίτερης έµφασης στη διαδικασία σταθεροποίησης και σύνδεσης µε τις χώρες των υτικών Βαλκανίων. Ενίσχυση της ικανότητας οικονοµικής παρακολούθησης και παροχής σχετικών συµβουλών προς τις χώρες της περιοχής. Βάσει κατευθυντήριων γραµµών οι οποίες πρόκειται να εκδοθούν την άνοιξη του 2004, έναρξη δραστηριοτήτων στο πλαίσιο της πολιτικής γειτονίας, κυρίως µέσω προγραµµάτων δράσης µε ορισµένες από τις ενδιαφερόµενες χώρες, βάσει 3 Εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Συµβούλιο το εκέµβριο του 2003. EL 9 EL
των κοινών αξιών, ιδίως της δηµοκρατίας, των ανθρωπίνων δικαιωµάτων, του κράτους δικαίου και του σεβασµού των µειονοτήτων. Θέσπιση παραγωγικότερου πλαισίου για το εµπόριο και τις επενδύσεις, καθώς και κανόνων περί καταγωγής, σε περιφερειακό επίπεδο. Εντατικοποίηση της οικονοµικής παρακολούθησης της περιοχής. Ενίσχυση του κανονιστικού διαλόγου και προώθηση της σύναψης συµφωνιών "ACAAS" (συµφωνίες διαπίστευσης και αξιολόγησης της συµµόρφωσης). Επέκταση του χάρτη για τις µικρές επιχειρήσεις στις χώρες αυτές. Επέκταση της εσωτερικής αγοράς ενέργειας και µεταφορών στις βαλκανικές και τις µεσογειακές χώρες. Προώθηση της δηµιουργίας τεσσάρων κοινών χώρων µε τη Ρωσία (οικονοµικός χώρος χώρος ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης χώρος συνεργασίας στον τοµέα της εξωτερικής ασφάλειας και χώρος έρευνας και εκπαίδευσης, συµπεριλαµβανοµένου του πολιτισµού) µέσω της κατάρτισης κοινού προγράµµατος δράσης, µε ειδικές αναφορές σε ενεργειακά ζητήµατα. Το έργο αυτό θα απαιτήσει τη συνέχιση της θετικής συνεργασίας σε ειδικούς τοµείς (π.χ. προσέγγιση της νοµοθεσίας στον τελωνειακό τοµέα). Ολοκλήρωση των εµπορικών διαπραγµατεύσεων µε τις χώρες Mercosur. Ενίσχυση των σχέσεων της Ένωσης µε τις χώρες του Κόλπου, ιδίως µε το Ιράν, και ολοκλήρωση των διαπραγµατεύσεων µε το Συµβούλιο συνεργασίας των χωρών του Κόλπου. ιασφάλιση της συµµετοχής της Ένωσης στη διαδικασία ανοικοδόµησης του Ιράκ. Επέκταση και εφαρµογή των διεθνών αλιευτικών συµφωνιών. Επανεξέταση και αύξηση της συµβολής της ΕΕ στην επίτευξη των αναπτυξιακών στόχων της χιλιετίας. Υποστήριξη των αφρικανικών προσπαθειών για τη διασφάλιση της ειρήνης και της σταθερότητας στην Αφρική και για τη θέση σε λειτουργία του µέσου στήριξης της ειρήνης για την Αφρική. ηµιουργία κοινοτικού φορέα για το νερό µε σκοπό την εφαρµογή της πρωτοβουλίας της ΕΕ για το νερό, η οποία προτάθηκε στη Σύνοδο Κορυφής του Γιοχάνεσµπουργκ (2002). ιασφάλιση του ρόλου της Ένωσης ως βασικού φορέα στην παγκόσµια διάσκεψη του ΟΗΕ για την κοινωνία της πληροφορίας ΙΙ, η οποία θα πραγµατοποιηθεί στην Τύνιδα το Νοέµβριο του 2005. Υποβολή στο Συµβούλιο αναθεωρηµένου κανονισµού για το µηχανισµό ταχείας αντίδρασης, µε σκοπό να καταστεί αποτελεσµατικότερος σε περιπτώσεις κρίσης αύξηση της ικανότητας της Ευρώπης όσον αφορά τα όπλα µαζικής καταστροφής και την εξάλειψη των αποθεµάτων συµβατικών όπλων µετά από συρράξεις. Για την καλύτερη διεθνή διακυβέρνηση, προώθηση του κανονιστικού διαλόγου για τις χρηµατοοικονοµικές αγορές, την προστασία των δεδοµένων και τα επαγγελµατικά προσόντα. 2. ΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟ ΠΛΑΙΣΙΟ 2.1. Το πλαίσιο των δηµοσιονοµικών προοπτικών για τον προϋπολογισµό 2005 Οι δηµοσιονοµικές προοπτικές για την περίοδο 2000-2006, που περιλαµβάνονται στη διοργανική συµφωνία της 6ης Μαΐου 1999 για τη δηµοσιονοµική πειθαρχία και τη βελτίωση της διαδικασίας του προϋπολογισµού 4, εξακολουθούνναείναιτοβασικόσηµείοαναφοράςγιατηδιαδικασίατουπροϋπολογισµού, σεσυνδυασµόµεταποσάαναφοράςπουπροβλέπονταιστιςνοµικέςβάσειςπουεκδόθηκανβάσειτηςδ ιαδικασίαςσυναπόφασης. Ησυµµόρφωσηµεταανώταταόριατωνδηµοσιονοµικώνπροοπτικών, γιακάθεέναναπότουςτοµείςπουαντιπροσωπεύουνευρείεςκατηγορίεςδαπανών, έχεικαίριασηµασία. Ταεναποµένονταπεριθώριακάτωαπόταανώταταόριααποτελούντοκυριότεροπεριθώριοελιγµών γιατηναντιµετώπισηαπρόβλεπτωνγεγονότωνκατάτηδιάρκειατηςδιαδικασίαςτουπροϋπολογισµ ούήκατάτηδιάρκειατηςεκτέλεσήςτου. Στοπαρόντµήµαπαρουσιάζονταικαιεξετάζονταιτασχετικάστοιχεία. Τα ανώτατα όρια των δηµοσιονοµικών προοπτικών καθορίστηκαν σε τιµές του 1999 και εποµένως πρέπει να εκφραστούν σε τρέχουσες τιµές µε την εφαρµογή αποπληθωριστών σύµφωνα µε το σηµείο 15 της διοργανικής συµφωνίας (IIA) 5. Αυτή η τεχνική προσαρµογή 4 ΕΕ C 172, 18.6.1999, σ. 1. 5 ιοργανική συµφωνία της 6ης Μαΐου 1999 για τη δηµοσιονοµική πειθαρχία και τη βελτίωση της διαδικασίας του προϋπολογισµού, ΕΕ C 172 της 18.6.1999, σ. 1. Όσον αφορά το ανώτατο όριο για τον τοµέα 1 και τα στοιχεία για τα διαρθρωτικά ταµεία του τοµέα 2, EL 10 EL
διενεργείται κάθε έτος από την Επιτροπή, πριν από τη διαδικασία του προϋπολογισµού, µε βάση τις πρόσφατες διαθέσιµες οικονοµικές προβλέψεις. Όσον αφορά τη διαδικασία του 2005, η προσαρµογή διενεργήθηκε τον εκέµβριο του 2003 6, και περιλάµβανε µείωση του εφαρµοζόµενου αποπληθωριστή. Το αποτέλεσµα συνίσταται σε ουσιαστική µείωση των ανώτατων ορίων σε τρέχουσες τιµές, ιδιαίτερα για τους τοµείς 3, 4 και 5 όπου οι µειώσεις ανέρχονται σε 134 εκατ., 76 εκατ. και 94 εκατ. ευρώ αντίστοιχα. Οι πίνακες που περιέχουν τα στοιχεία ανά τοµέα των δηµοσιονοµικών προοπτικών, τόσο για τις πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων όσο και για τις πιστώσεις πληρωµών εµφαίνονται στο παράρτηµα που αφορά τα αριθµητικά δεδοµένα. Όσον αφορά τον τοµέα 1 «Γεωργία», το ανώτατο όριο του υποτοµέα 1α ανέρχεται σε 44 598 ευρώ ήτοι σηµειώνεται αύξηση της τάξης του 4.3% έναντι του 2004 και για τον υποτοµέα 1β σε 6 841 εκατ. ευρώ ήτοι αύξηση της τάξης του 4.7% έναντι του 2004. Για τα διαρθρωτικάµέτρα (τοµέας 2) η ελλιπής εφαρµογή που σηµειώθηκε το 2000 οδήγησε στην επανεγγραφή στον προϋπολογισµό 6 153 εκατ. ευρώ. Αυτό το ποσό δεν ανελήφθη το 2000, επανεγγράφη στον προϋπολογισµό και κατανεµήθηκε εκ νέου στα έτη 2002-2006. Ακολούθως, οι δηµοσιονοµικές προοπτικές προσαρµόστηκαν µε απόφαση της αρµόδιας για τον προϋπολογισµό αρχής που ελήφθη τον Μάιο του 2001, µε την οποία το ανώτατο όριο για το 2005 αυξήθηκε κατά 1 395 εκατ. ευρώ σε σύγκριση µε το πλαίσιο του Βερολίνου. Εποµένως, το συνολικό ανώτατο όριο για αναλήψεις υποχρεώσεων για το 2005 ανέρχεται τώρα σε 42 441 εκατ. ευρώ. Από αυτό το σύνολο, το ποσό που διατίθεται στο Ταµείο Συνοχής ανέρχεται σε 5 194 εκατ. ευρώ (12% του συνόλου). Ποσό 7 749 εκατ. ευρώ αφορά αναλήψεις υποχρεώσεων που διατέθηκαν στις χώρες που εντάσσονται στην ΕΕ την 1η Μαΐου 2004, εκ του οποίου 2 394 εκατ. ευρώ (31%) διατέθηκαν στο Ταµείο Συνοχής. Εποµένως, το ποσοστό που διατέθηκε στο Ταµείο Συνοχής είναι κάπως υψηλότερο για τα νέα κράτη µέλη από ότι για την ΕΕ-15. Λαµβανοµένης υπόψη της τεχνικής προσαρµογής των δηµοσιονοµικών προοπτικών για το 2005, το ανώτατο όριο των εσωτερικώνπολιτικών (τοµέας 3) σε ονοµαστικούς όρους αυξάνει κατά 290 εκατ. ευρώ, ήτοι + 3.3%. Η αύξηση αυτή είναι σηµαντικά µικρότερη (134 εκατ. ευρώ) εάν συγκριθεί µε τις προβλέψεις που έγιναν κατά τη διάρκεια της τελευταίας διαδικασίας του προϋπολογισµού και αποτέλεσαν τη βάση για την προσαρµογή του συνόλου των πιστώσεων των συναποφασισθέντων προγραµµάτων ως αποτέλεσµα της διεύρυνσης. Εποµένως, η Επιτροπή προσάρµοσε το δηµοσιονοµικό της προγραµµατισµό για να συµµορφωθεί µε τις αποφάσεις που ελήφθησαν για την επέκταση των τρεχουσών πολιτικών και προγραµµάτων στα νέα κράτη µέλη και µε τα τρία νέα προγράµµατα που αποφασίστηκαν στην Κοπεγχάγη : ένα πρόγραµµα που αφορά την πυρηνική ασφάλεια και ειδικότερα την αποξήλωση των πυρηνικών σταθµών στα νέα κράτη µέλη µία διευκόλυνση για τη θεσµική ενίσχυση, µε σκοπό την βελτίωση των διοικητικών ικανοτήτων τους για την κατάλληλη εφαρµόζεται τυποποιηµένος αποπληθωριστής, ποσοστού 2% ετησίως. Όσον αφορά τα ανώτατα όρια των άλλων τοµέων, εφαρµόζεται αποπληθωριστής ακαθάριστου εθνικού προϊόντος (ΑΕΠ). 6 COM(2003) 785. EL 11 EL
διαχείριση των κοινοτικών πολιτικών και προγραµµάτων που εµπίπτουν στην δραστηριότητά τους και τη διευκόλυνση «Σένγκεν» µε σκοπό την επίτευξη του απαιτούµενου επιπέδου όσον αφορά τους συνοριακούς ελέγχους που προβλέπονται βάσει των συµφωνιών Σένγκεν. Για τις εξωτερικέςενέργειες (τοµέας 4) το ανώτατο όριο ανέρχεται σε 5 119 εκατ. ευρώ ή σηµειώνεται αύξηση 1% έναντι του 2004. Το ανώτατο όριο για τις διοικητικέςδαπάνες (τοµέας 5) ανέρχεται σε 6 185 εκατ. ευρώ (ή σε 6 360 εκατ. συµπεριλαµβανοµένων των 175 εκατ. ευρώ για τις εισφορές του προσωπικού στο συνταξιοδοτικό καθεστώς), που αντιπροσωπεύει αύξηση της τάξης του 3.4% έναντι του 2004, µέρος της οποίας οφείλεται στην αύξηση του ανώτατου ορίου σε πραγµατικούς όρους λόγω της διεύρυνσης. Οτοµέας 6 (αποθεµατικά) προβλέπει ίσο ποσό 223 εκατ. ευρώ για τις δηµοσιονοµικές προοπτικές τόσο για το αποθεµατικό έκτακτης βοήθειας όσο και για το αποθεµατικό εγγυήσεων. Το ανώτατο όριο για την προενταξιακήβοήθεια (τοµέας 7) ανέρχεται σε 3 472 εκατ. ευρώ ήτοι σηµειώνεται αύξηση 7,1%. Τέλος, το ανώτατο όριο για τον τοµέα 8 «Αντιστάθµιση»µειώνεται από 1 410 εκατ. ευρώ σε 1 305 εκατ. ευρώ. Το συνολικόανώτατοόριοτωνπιστώσεωνπληρωµώνγια το 2005 ανέρχεται σε 114 235 εκατ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 1.08% του ΑΕΠ. 2.2. Συνολικά ποσά αύξησης των αναλήψεων υποχρεώσεων και διαθέσιµα περιθώρια Όπωςεµφαίνεταιστονπίνακαγιατιςπιστώσειςαναλήψεωνυποχρεώσεων, τοσυνολικόποσότουςανέρχεταισε 117 213.5 εκατ. ευρώ, ήτοιαύξησητηςτάξηςτου 5,2% έναντιτουπροϋπολογισµούτου 2004. Ηαύξησηγιατιςυποχρεωτικέςδαπάνεςανέρχεταισεποσοστό 8,2% ενώγιατιςµηυποχρεωτικέςδαπάνεςσεποσοστό 3.3%. Για τη Γεωργία (τοµέας 1) η Επιτροπή προτείνει να εγγράψει στον προϋπολογισµό 50 675 εκατ. ευρώ, ήτοι σηµειώνεται αύξηση της τάξης του 8.3% έναντι του 2004, που οφείλεται ιδίως στην αύξηση των γεωργικών δαπανών σε 43 834 εκατ. ευρώ (+8.9%), ενώ η αγροτική ανάπτυξη αυξάνει κατά 4.7%, όσο και η αύξηση του ανώτατου ορίου του υποτοµέα 1β. Εποµένως, το διαθέσιµο περιθώριο στον τοµέα 1 ανέρχεται σε 764 εκατ. ευρώ. Το ανώτατο όριο και οι δαπάνες του 2005 για τα διαρθρωτικάταµείαείναι κατά 3.3% υψηλότερες έναντι του 2004. Σηµαντικό µέρος αυτής της αύξησης απορρέει από την αύξηση στις διαθέσιµες για τα νέα κράτη µέλη αναλήψεις υποχρεώσεων βάσει των προγραµµάτων των διαρθρωτικών ταµείων που αυξάνονται περίπου κατά 40% έναντι του 2004. Για τα υφιστάµενα κράτη µέλη η αύξηση για τα διαρθρωτικά ταµεία είναι 1.1%. Αντίθετα, οι δαπάνες για το ΤαµείοΣυνοχής, είναι µικρότερες τόσο για τα υφιστάµενα όσο και για τα νέα κράτη µέλη έναντι του 2004. Για τα νέα κράτη µέλη τούτο συνεπάγεται από τη συµφωνία που επετεύχθη στην Κοπεγχάγη. Για τα υφιστάµενα κράτη µέλη παρατηρείται ελαφρά µείωση των πόρων σε σύγκριση µε το πλαίσιο του Βερολίνου διότι η Ιρλανδία δεν EL 12 EL
είναι πλέον επιλέξιµη για το Ταµείο Συνοχής, µετά την ενδιάµεση επανεξέταση, η οποία προβλέπεται από το άρθρο 2 του κανονισµού του Συµβουλίου αριθ. 1164/1994 για την ίδρυση του Ταµείου Συνοχής (COM (2004)191 της 24ης Μαρτίου 2004). ΛόγωτουγεγονότοςότιηΙρλανδίαδενείναιπλέονεπιλέξιµηγιαχρηµατοδότησησυνοχήςσηµει ώνεταιµείωσητουποσούπουεγγράφεταιστονπροϋπολογισµόγιατοταµείοσυνοχήςκατά 55 εκατ. ευρώ (σετιµές 1999) (βλέπε COM(2004)191). Τούτοανέρχεταισε 61 εκατ. ευρώσετιµέςτου 2005. Εποµένως, τοποσόπουεγγράφεταιστονπροϋπολογισµότου 2005 γιατοταµείοσυνοχήςαφήνειπεριθώριοκάτωαπότοανώτατοόριοτωνδηµοσιονοµικώνπροο πτικώνίσοµετοπροαναφερθένποσό. ΤοΠΠτου 2005 προτείνειεπίσηςτηνεγγραφήστονπροϋπολογισµόγιατηνεε-10 τουακριβούςποσούπουπροέκυψεαπότιςδιαπραγµατεύσειςπροσχώρησης, ήτοι 7 748 991 718 ευρώ (σετιµές 2005). Ωστόσο, κατάσυνθήκη, οιδηµοσιονοµικέςπροοπτικέςεκφράζονταισεστρογγυλεµέναεκατοµµύρια. Εποµένως, ηεγγραφήτουακριβούςποσούστονπροϋπολογισµόαφήνειµικρόπρόσθετοπεριθώριοκάτωα πότιςδηµοσιονοµικέςπροοπτικές, πουέχεικαθαράτεχνικόχαρακτήρα. Οι προτεινόµενες δαπάνες για τις εσωτερικέςπολιτικές (τοµέας 3), εκφραζόµενες σε πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων, αυξάνονται κατά 254 εκατ. ευρώ σε σύγκριση µε τον προϋπολογισµό του 2004 (από 8 705 εκατ. ευρώ το 2004 σε 8 959 εκατ. ευρώ που προτάθηκαν για το 2005), ήτοι παρατηρείται αύξηση της τάξης του 2,9% και εποµένως οι δαπάνες αυτές εστιάζονται στα κυριότερα µέτρα όπως καθορίστηκαν από τη στρατηγική της Λισσαβώνας, συµπεριλαµβανοµένων των ΜΜΕ. Το περιθώριο που προκύπτει ανέρχεται σε 53.4 εκατ. ευρώ. Λαµβανοµένης υπόψη της µείωσης του ανώτατου ορίου του τοµέα 3 κατά 134 εκατ. ευρώ σε σύγκριση µε τις προβλέψεις που βασίζονται στην τεχνική προσαρµογή για το 2004, η Επιτροπή υποχρεώθηκε να καταβάλει µεγάλη προσπάθεια περικοπής των δαπανών (113 εκατ. σε σύγκριση µε τον δηµοσιονοµικό προγραµµατισµό) προκειµένου να παρουσιάσει στην αρµόδια για τον προϋπολογισµό αρχή περιθώριο το οποίο θα επέτρεπε να πραγµατοποιηθούν αυξήσεις ή προσθήκες από την αρχή αυτή, ιδίως για δοκιµαστικά σχέδια πειραµατικού χαρακτήρα και προπαρασκευαστικές ενέργειες. Για τον τοµέα 4 (εξωτερικέςενέργειες), οι προτεινόµενες πιστώσεις αναλήψεων υποχρεώσεων (5 234 εκατ. ευρώ) αυξήθηκαν κατά 1.1% ή 57.5 εκατ. ευρώ έναντι του προϋπολογισµού για το 2004. Το ποσό αυτό υπερβαίνει το ανώτατο όριο των δηµοσιονοµικών προοπτικών κατά 115 εκατ. ευρώ. Εποµένως, η Επιτροπή προτείνει την κινητοποίηση του µέσου ευελιξίας προκειµένου να συνεχιστεί η στήριξη της διαδικασίας σταθεροποίησης, εκδηµοκρατισµού και ανοικοδόµησης στο Ιράκ, η οποία δεν είχε ενταχθεί στον προγραµµατισµό. Οτοµέας 5 (διοικητικέςδαπάνες) αυξάνεται για όλα τα όργανα κατά 3.9%. Με βάση τις εκτιµήσεις που παρελήφθησαν από τα όργανα, η αύξηση αυτή επιτρέπει την τήρηση του ανώτατου ορίου των διοικητικών δαπανών. Τούτο κατέστη δυνατό από την προσπάθεια εκ νέου προγραµµατισµού που ανέλαβαν όλες οι Γενικές Γραµµατείες και κατέληξε στην ενηµερωµένη έκθεση του Μαρτίου 2004. Κατά την προετοιµασία του ΠΠ πραγµατοποιήθηκε περαιτέρω εξοικονόµηση πόρων. Για τοντοµέα 6 (αποθεµατικά), και τα δύο ποσά ανέρχονται ακριβώς στα ανώτατο όριο των δηµοσιονοµικών προοπτικών. EL 13 EL
Για τοντοµέα 7 (προενταξιακήβοήθεια) ένα συνολικό ποσό 1 856 εκατ. ευρώ έχει προγραµµατιστεί για την ενίσχυση της Βουλγαρίας, της Ρουµανίας και της Τουρκίας στο δρόµο προς την ένταξή τους. Αντιπροσωπεύει αύξηση της τάξης του 7.1% έναντι του προϋπολογισµού του 2004. 2.3. Πιστώσεις πληρωµών και εναποµένουσες προς εκκαθάριση αναλήψεις υποχρεώσεων (RAL) ΗπρότασητουΠΠ 2005 περιλαµβάνει 109 539 εκατ. ευρώγιαπιστώσειςπληρωµών, πουαντιπροσωπεύουναύξησητηςτάξηςτου 9,8% έναντιτου 2004, όπωςεµφαίνεταιστοναντίστοιχοπίνακαστοπαράρτηµα. Το ποσό αυτό αντιπροσωπεύει το 1.03% του ΑΕΠ, εποµένως αφήνει περιθώριο 4.7 δισ. ευρώ κάτω από το επιτρεπόµενο ανώτατο όριο των ισχυουσών δηµοσιονοµικών προοπτικών (1.08%). Το εν λόγω ποσό είναι το αποτέλεσµα προσεκτικής και αυστηρής ανάλυσης δύο στοιχείων : του όγκου των πιστώσεων πληρωµών για το 2005 που θα καταβληθεί το 2005, και του όγκου των εκκρεµοτήτων ή των εναποµενουσών προς εκκαθάριση αναλήψεων (RAL), που θα τακτοποιηθούν κατά τη διάρκεια του ιδίου έτους. Ο ρυθµός αύξησης των πιστώσεων πληρωµών αυτό το έτος είναι περισσότερο σταθερός για τις µηυποχρεωτικέςδαπάνες(+11%) σε σύγκριση µε τις υποχρεωτικέςδαπάνες, που αυξάνονται κατά 8,2%. Η αύξηση των πιστώσεων είναι ιδιαίτερα σηµαντική αυτό το έτος λόγω των συνεπειών της διεύρυνσης, ιδίως για τους τοµείς 1 (+ 2 131 εκατ. ευρώ) και 2 ( +1 914 εκατ. ευρώ). Εποµένως, η διεύρυνση δικαιολογεί τη συνολική αύξηση κατά 3.8 δισ. ευρώ, που αντιπροσωπεύει σχεδόν το ήµισυ της συνολικής αύξησης των πιστώσεων πληρωµών. Όσον αφορά τη γεωργία, η σηµαντικότερη αύξηση αφορά την αγροτική ανάπτυξη (+15.3%), την οποία ακολουθεί η σηµαντική αύξηση των γεωργικών δαπανών κατά 8.9%. Ωστόσο, αυτό µπορεί να εξηγηθεί όχι µόνο λόγω της διεύρυνσης, αλλά και λόγω της ισοτιµίαςµεταξύτουευρώκαιτουδολαρίουηπα. Αφενός η ισοτιµία ευρώ/δολαρίου που χρησιµοποιήθηκε για την κατάρτιση του προσχεδίου προϋπολογισµού (ΠΠ) για το 2005 είναι εκείνη που παρατηρήθηκε κατά τους πρώτους τρεις µήνες του 2004 (EUR 1= USD 1.25) σύµφωνα µε το άρθρο 8 παράγραφος 1 του κανονισµού του Συµβουλίου (ΕΚ) αριθ. 2040/2000 για τη δηµοσιονοµική πειθαρχία. Σε σχέση µε την ισοτιµία που χρησιµοποιήθηκε για τον προϋπολογισµό του 2004 (EUR 1= USD 1.12), αυτό συνεπάγεται ανατίµηση του ευρώ κατά 0.13, γεγονός το οποίο θα δηµιουργήσει πρόσθετες ανάγκες 240 εκατ., ιδίως για τα σιτηρά, τη ζάχαρη και το βαµβάκι.αφετέρου, από την αύξηση των 4.42 δισ. ευρώ (+9.7%) έναντι του 2004, σχεδόν το ήµισυ (2.1 δισ. ευρώ) µπορεί να εξηγηθεί από τις συνέπειες της διεύρυνσης όπως εµφαίνεται στον ακόλουθο πίνακα. Επιπλέον, το καθαρό κόστος της µεταρρύθµισης της ΚΓΠ θα ανέλθει σε 1.3 δισ. το 2005. Το υπόλοιπο της αύξησης για την ΕΕ-15 οφείλεται σε µεγάλο βαθµό στην επιστροφή στις συνήθεις συνθήκες αγοράς. Προϋπολογισµός 2004 Προσχέδιο Προϋπολογισµού 2005 (ποσά σε εκατ. ευρώ) ιαφορά 2005-2004 ΠΑΥ ΠΠ ΠΑΥ ΠΠ ΠΑΥ ΠΠ ΕΕ 25 46 781 45 693 50 675 50 114 3 894 4 421 ΕΕ 15 44 761 44 761 47 050 47 051 2 289 2 290 ΕΕ 10 2 020 932 3 625 3 063 1 605 2 131 1α µέτρα αγοράς 287 287 300 300 13 13 EL 14 EL
1α άµεσες ενισχύσεις 0 0 1 394 1 394 1 394 1 394 1b 1 733 645 1 931 1 369 198 724 Οι πιστώσεις πληρωµών για τον τοµέα 2 το 2005 ανέρχονται σε 35 396 εκατ. ευρώ. Τα ποσά αυτά αφορούν τα διαρθρωτικά ταµεία και το Ταµείο Συνοχής τόσο για την ΕΕ-10 όσο και για την ΕΕ-15. Η διάκριση µεταξύ της ΕΕ-15 και ΕΕ-10 µπορεί εύκολα να εξηγήσει τη σηµαντική αύξηση στην κατηγορία. Για την ΕΕ-15 το συνολικό ποσό για πιστώσεις πληρωµών ανέρχεται σε 1 662 ευρώ σε σύγκριση µε 28 962 ευρώ το 2004 (+9,2%), ενώ το ποσό για την ΕΕ-10 ανέρχεται σε 3 774 ευρώ σε σύγκριση µε 1 859.9 ευρώ το 2004, γεγονός που αντιπροσωπεύει αύξηση κατά 102,9%. Στον ακόλουθο πίνακα εµφαίνονται µε σαφήνεια οι συνέπειες της διεύρυνσης στον τοµέα 2 για τις πιστώσεις πληρωµών. (ποσά σε ευρώ) ΠΡΟΫΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ 2004 Προσχέδιο Προϋπολογισµού 2005 ιαφορά 2005-2004 Αναλογία αύξησης 2005/2004 ΠΑΥ ΠΠ ΠΑΥ ΠΠ ΠΑΥ ΠΠ ΠΑΥ ΠΠ ιαρθρωτικάταµεία + άλλεςδιαρθρωτικέςενέργειες EU25 35 353 000 000 28 022 302 882 37 246 564 454 32 390 527 705 1 893 564 454 4 368 224 823 5,4% 15,6% EU15 31 541 000 000 26 320 302 882 31 892 000 000 29 297 527 705 351 000 000 2 977 224 823 1,1% 11,3% EU10 3 812 000 000 1 702 000 000 5 354 564 454 3 093 000 000 1 542 564 454 1 391 000 000 40,5% 81,7% ΤαµείοΣυνοχής EU25 5 682 000 000 2 800 000 000 5 131 932 989 3 005 500 000-550 067 011 205 500 000-9,7% 7,3% EU15 2 785 000 000 2 642 100 000 2 737 505 725 2 334 500 000-47 494 275-307 600 000-1,7% -11,6% EU10 2 897 000 000 157 900 000 2 394 427 264 671 000 000-502 572 736 513 100 000-17,3% 324,9% ΣύνολοΤοµέα 2 EU25 41 035 000 000 30 822 302 882 42 378 497 443 35 396 027 705 1 343 497 443 4 573 724 823 3,3% 14,8% EU15 34 326 000 000 28 962 402 882 34 629 505 725 31 632 027 705 303 505 725 2 669 624 823 0,9% 9,2% EU10 6 709 000 000 1 859 900 000 7 748 991 718 3 764 000 000 1 039 991 718 1 904 100 000 15,5% 102,4% Όσον αφορά τον τοµέα 3 (εσωτερικέςπολιτικές) οι πιστώσεις πληρωµών αυξάνονται κατά 2.9% έναντι του 2004, ήτοι ανέρχονται σε 218 εκατ. ευρώ, αλλά πρέπει να σηµειωθεί ότι αυτό οφείλεται στη σταθεροποίηση των πιστώσεων πληρωµών µετά τη σηµαντική αύξηση του τελευταίου έτους (+20.9%) λόγω της προετοιµασίας της διεύρυνσης (διευκόλυνση «Σένγκεν», αποξήλωση των πυρηνικών εγκαταστάσεων και διαχείριση αποβλήτων και διευκόλυνση µετάβασης), οι οποίες ωστόσο αυξάνονται λίγο κατά 63 εκατ. ευρώ). Για την προένταξη, οι ανάγκες για πιστώσεις πληρωµών υπολογίζονται σε 3 179.9 εκατ. ευρώ, ήτοι υπάρχει αύξηση της τάξης του 11,3% έναντι του 2004. Αυτό συνδέεται κυρίως µε την απορρόφηση των προηγούµενων αναλήψεων υποχρεώσεων που έγιναν βάσει των προγραµµάτων SAPARD, Τουρκία και ISPA. Ποσό 1 532 εκατ. ευρώ προβλέπεται για τη σταδιακή κατάργηση της προενταξιακής βοήθειας για τα νέα κράτη µέλη (SAPARD=290, ISPA=500 και PHARE=742), στο οποίο πρέπει να προστεθεί ποσό 21 εκατ. ευρώ για την Κύπρο και τη Μάλτα. Αντίθετα, η αντιστάθµιση για τα νέα κράτη µέλη µειώνεται κατά 105 εκατ. ευρώ. Εποµένως, η πρόσθεση της αύξησης των πιστώσεων πληρωµών που συνδέονται µε τις αναλήψεις υποχρεώσεων της Ένωσης έναντι της ΕΕ-10 (+ 3.9 δισ. ευρώ), µε τις αιτούσες χώρες (+ 0.5 δισ. ευρώ), µε το αποτέλεσµα της ισοτιµίας του δολαρίου (+ 0.24 δισ. ευρώ) και µε το καθαρό κόστος της µεταρρύθµισης της ΚΓΠ (+ 1.3 δισ. ευρώ), εξηγεί αύξηση µεγαλύτερη των 5.9 δισ. ευρώ. Εάν ληφθεί υπόψη η αναγκαία αύξηση των πιστώσεων EL 15 EL
πληρωµών για την ΕΕ-15 στον τοµέα 2 (+ 2.7 δισ. ευρώ), καθώς και η αύξηση στον τοµέα 1 για την ΕΕ-15 (+0.4 δισ. ευρώ) που οφείλεται στην επιστροφή στη φυσιολογική κατάσταση µετά την ξηρασία του 2003, οι άλλες καθαρές αυξήσεις στους διάφορους τοµείς περιορίζονται σε 0.7 δισ. ευρώ. Η Επιτροπή θα ήθελε να τονίσει ότι τα ποσά που προτείνονται µε το ΠΠ αντιπροσωπεύουν πραγµατικές ανάγκες, λαµβανοµένου υπόψη του γεγονότος ότι όχι µόνο οι εναποµένουσες προς εκκαθάριση αναλήψεις υποχρεώσεων αφορούν αποδεσµεύσεις αλλά και ότι τα ειδικά µέτρα διαχείρισης που αναλήφθηκαν αναµένεται να οδηγήσουν σε αυξηµένες εκκαθαρίσεις. Η Επιτροπή γνωρίζει τις ανησυχίες που εκφράστηκαν ιδιαίτερα από το Συµβούλιο σχετικά µε το επίπεδο των πιστώσεων πληρωµών στο ψήφισµα το οποίο εγκρίθηκε από το Συµβούλιο ECOFIN της 16ης Μαρτίου 2004. Το Συµβούλιο υπογραµµίζει τη σηµασία της τήρησης της συνολικής πειθαρχίας του προϋπολογισµού και δίδει έµφαση ακόµα µια φορά στη σηµασία του αυστηρού ελέγχου των πιστώσεων πληρωµών. Σε αυτό το πλαίσιο, το Συµβούλιο θεωρεί ότι η υπερπροσφορά πιστώσεων πληρωµών στη διαδικασία του προϋπολογισµού κατά τα πρόσφατα έτη, που οδήγησε σε σηµαντικό πλεόνασµα κάθε έτος, δεν πρέπει να επαναληφθεί και κάλεσε την Επιτροπή να λάβει τα κατάλληλα µέτρα κατά την προετοιµασία του προσχεδίου προϋπολογισµού για το 2005. Ωστόσο, το 2005, η τάση µπορεί να ανατραπεί. Πράγµατι, στην περίπτωση που η καθυστέρηση στην εκτέλεση των προγραµµάτων 2000-2006 των διαρθρωτικών ταµείων καλυφθεί ταχύτερα από ότι έχει παρατηρηθεί πρόσφατα και οδηγήσει σε αυξηµένες ανάγκες για πιστώσεις πληρωµών, η Επιτροπή µετά από διεξοδική εξέταση των δυνατοτήτων αναδιάταξης, συµπεριλαµβανοµένων των µεταφορών, θα παρουσιάσει είτε διορθωτική επιστολή στο προσχέδιο προϋπολογισµού του 2004, λαµβάνοντας υπόψη την εκτέλεση του 2004, είτε διορθωτικό προϋπολογισµό κατά τη διάρκεια του οικονοµικού έτους 2005. Τούτο συνοδεύεται από τη συνεχή παρακολούθηση των RAL από την Επιτροπή. Όπως υπογραµµίστηκε επανειληµµένα από την Επιτροπή, παρά τη σηµαντική αύξηση των RAL κατά τα προηγούµενα έτη, οι περισσότερες εναποµένουσεςπροςεκκαθάρισηαναλήψειςυποχρεώσεων δεν είναι µη φυσιολογικές, αλλά αποτελούν µάλλον την αναµενόµενη συνέπεια των πολυετών αναλήψεων υποχρεώσεων: αυτές οι «φυσιολογικές» RAL θα εξακολουθούν να υπάρχουν εφόσον δεν πληρωθούν ή αποδεσµευτούν οι αντίστοιχες αναλήψεις υποχρεώσεων. Στα τέλη του 2003 οι RAL ανέρχονταν σε περίπου 104,5 δισ. ευρώ. Όσον αφορά τα διαρθρωτικά ταµεία, η εξέλιξη των RAL θα αντικατοπτρίζει την περάτωση του µεγαλύτερου µέρους των παρεµβάσεων πριν από το 2000, που αναµένεται να λάβει χώρα µέχρι τα τέλη του 2004. Από αυτές τις εναποµένουσες προς εκκαθάριση αναλήψεις υποχρεώσεων, προσδιορίστηκαν ορισµένες ως «δυνητικάµηφυσιολογικές», ήτοι αδρανείς αναλήψεις υποχρεώσεων για τις οποίες δεν έγινε καµία πληρωµή κατά τα δύο τελευταία οικονοµικά έτη και παλαιές αναλήψεις υποχρεώσεων που είχαν εγγραφεί στον προϋπολογισµό για τουλάχιστον πέντε οικονοµικά έτη. Παρόλο που η αρµόδια για τον προϋπολογισµό αρχή ζήτησε από την Επιτροπή να εξετάσει τις περιπτώσεις αυτές για τις γραµµές του προϋπολογισµού που επισυνάπτονται στις κοινές δηλώσεις του 2001 και 2002, θα πρέπει να τονιστεί ότι οι υπηρεσίες της Επιτροπής εξετάζουν τακτικά όλες τις αναλήψεις υποχρεώσεων που εµπίπτουν στον ορισµό αυτό. Στις αρχές του 2003, η Επιτροπή εντόπισε περίπου 14 500 αναλήψεις υποχρεώσεων ως δυνητικά µη φυσιολογικές, οι οποίες ανέρχονται σε 17.3 δισ. ευρώ. Μέχρι τα τέλη του 2003, οι περισσότερες από τις περιπτώσεις αυτές είχαν εξεταστεί από τις υπηρεσίες της Επιτροπής και είτε περατώθηκαν, πληρώθηκαν και αποδεσµεύθηκαν είτε EL 16 EL
διατηρήθηκαν στους λογαριασµούς για αιτιολογηµένους λόγους. Το έργο αυτό θα συνεχιστεί το 2004. Το έτος αυτό, όπως και το 2002 και το 2003, η Επιτροπή θα διαβιβάσει στην αρµόδια για τον προϋπολογισµό αρχή, µαζί µε το ΠΠ, λεπτοµερή έκθεση παρακολούθησης για το αποτέλεσµα της εξέτασης κατά το 2003 των δυνητικά µη φυσιολογικών RAL. Συγχρόνως, η Επιτροπή θα διαβιβάσει τοσχέδιοεκτέλεσηςτουπροϋπολογισµούγια το 2004. Η Επιτροπή θα ενηµερώνει τακτικά για τα στοιχεία της πραγµατικής εκτέλεσης και θα τα αντιπαραθέτει µε τις προβλέψεις καθώς και θα αιτιολογεί κάθε σηµαντική απόκλιση. Αυτό θα αποτελέσει σηµαντικό µέσο διαχείρισης και σύστηµα έγκαιρης προειδοποίησης ενώ θα επιτρέψει στην αρµόδια για τον προϋπολογισµό αρχή να παρακολουθεί την εφαρµοζόµενη εκτέλεση του προϋπολογισµού. 2.4. Οι γραµµές του προϋπολογισµού για τεχνική και διοικητική βοήθεια Για πολλά επιχειρησιακά προγράµµατα υπάρχουν οι καλούµενες «γραµµές BA» (που τώρα εντοπίζονται στα άρθρα XX 01 04). Παρέχουν χρηµατοδότηση για την τεχνική και διοικητική βοήθεια κατά τη διαχείριση και τη διεξαγωγή της ειδικής ενέργειας, της δραστηριότητας ή προγράµµατος, προς το κοινό συµφέρον της Επιτροπής και του δικαιούχου. Από τη διορθωτική επιστολή 1/2001, καλύπτουν επίσης δαπάνες σχετικές µε τη σταδιακή κατάργηση των γραφείων τεχνικής βοήθειας, σε προσωρινή βάση. Σε ειδικές παρατηρήσεις του προϋπολογισµού εξακολουθούν να παρατίθενται οι λόγοι για τους οποίους οι δαπάνες για το εξωτερικό προσωπικό καταλογίζονται σε πιστώσεις των τοµέων BA. Στο ΠΠτου 2005, οι συνολικές πιστώσεις για τις γραµµές ΒΑ και οι επιµέρους προϋπολογισµοί των διαρθρωτικών ταµείων ανέρχονται σε 357 εκατ. ευρώ. Το ποσό αυτό σηµαντικά υψηλότερο (+6.6%) από τα 335 εκατ. ευρώ που είχαν εγκριθεί στον προϋπολογισµό του 2004. Ο συνολικός αριθµός των τοµέων BA αυξάνεται σε 121 έναντι 111 στον προϋπολογισµό του 2004. Περίπου 58% των πιστώσεων που ζητήθηκαν αφορούν εξωτερικές ενέργειες και προενταξιακή βοήθεια, ποσοστό 29% αφορά τις εσωτερικές πολιτικές και το υπόλοιπο 13% καλύπτει πιστώσεις για γεωργικές και διαρθρωτικές πολιτικές. Όσον αφορά την προενταξιακή βοήθεια, συµπεριλαµβανοµένης της αποκέντρωσης προς τις αντιπροσωπείες, το ποσό που διατίθεται για τις γραµµές BΑ έχει µειωθεί κατά 30% σε σύγκριση µε το 2004, κυρίως λόγω της προσχώρησης. Για τον εκτελεστικό οργανισµό για την ευφυή ενέργεια προβλέπονται περίπου 5 εκατ. ενώ έχουν δηµιουργηθεί νέες γραµµές για τους εκτελεστικούς οργανισµούς που προβλέπονται για τα προγράµµατα στον τοµέα της εκπαίδευσης και του πολιτισµού, της υγείας και των καταναλωτών. 2.5. Ο δηµοσιονοµικός κανονισµός και οι γραµµές χωρίς νοµικές βάσεις Ο δηµοσιονοµικός κανονισµός 7, όπως αναθεωρήθηκε το 2002, περιλαµβάνει τις διατάξεις για τη διοργανική συµφωνία της 6ης Μαΐου 1999 σχετικά µε τις νοµικές βάσεις (και την εκτέλεση του προϋπολογισµού). Το άρθρο 49 ορίζει ότι «η εκτέλεση των πιστώσεων που εγγράφονται στον προϋπολογισµό για κάθε κοινοτική ενέργεια απαιτεί την εκ των προτέρων 7 ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ (ΕΚ, Ευρατόµ) αριθ. 1605/2002 της 25ης Ιουνίου 2002 για τη θέσπιση του δηµοσιονοµικού κανονισµού που εφαρµόζεται στο γενικό προϋπολογισµό των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων(ΕΕ L 248 της 16.9.2002, σ.1) EL 17 EL