ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΓΕΩΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΕΛΛΑΔΑΣ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΥ & ΔΥΤΙΚΗΣ ΣΤΕΡΕΑΣ ΕΛΛΑΔΑΣ --------------------------------------------------------------- Ταχ. Δ/νση: ΓΕΡΟΚΩΣΤΟΠΟΥΛΟΥ 24, ΠΑΤΡΑ 26221 ΤΗΛ.: 2610222377, 2610621346 ΦΑΞ: 2610222377 Ηλεκτρ. Δ/νση: http://geoteepel.gr Πάτρα 29.9.2011 e-mail: geotepel@otenet.gr Aριθμ. Πρωτ.: 483 Πληροφ.: Κ. Θεοδώρου, Σ. Λαμπρόπουλος ΠΡΟΣ 1. ΓΕΩΤ.Ε.Ε. Τμήμα Μελετών & Τεκμηρίωσης 2. Ομάδα Εργασίας ΓΕΩΤ.Ε.Ε. επί του ν/σ για τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα ΘΕΜΑ: «Παρατηρήσεις επί του σχεδίου νόμου για την διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά, ορθολογική χρήση των γεωργικών φαρμάκων και άλλες διατάξεις» ΣΧΕΤ: Σας αποστέλλουμε τις απόψεις του Παραρτήματος Πελοποννήσου & Δυτ. Στερεάς Ελλάδας σχετικά με το σχέδιο νόμου για τα γεωργικά φάρμακα. Επισημαίνουμε ιδιαίτερα ότι σε όλο το κείμενο του νομοσχεδίου δεν γίνεται πουθενά αναφορά στην ιδιότητα του γεωπόνου, γεγονός που πρέπει να αποτελέσει αντικείμενο έντονου προβληματισμού για τον τρόπο που κατά συρροή αντιμετωπίζεται η επιστημονική ειδικότητα των γεωπόνων και για την υποβάθμιση του ρόλου τους στην πρωτογενή παραγωγή η οποία με την σειρά της αντιμετωπίζεται ως ο κακός συγγενής στην προσπάθεια ανάπτυξης της χώρας μας. Πιο συγκεκριμένα οι κατ άρθρο παρατηρήσεις επί του σχεδίου νόμου έχουν ως ακόλουθα: ΆΡΘΡΟ 4 1. παρ. 3: Πρέπει να διευκρινιστεί η έννοια του «παράλληλου εμπορίου» όπως αυτή δίνεται στον καν. 1107/2009 2. παρ. 8: Για την πληρότητα του νόμου πρέπει να αναφέρονται αναλυτικά στην παράγραφο αυτή οι χρονικές προθεσμίες και όχι να γίνεται αναφορά στον καν. 1107/2009
ΆΡΘΡΟ 5 1. παρ. 2: Η απαρίθμηση ειδικών (στοιχεία δ-θ) δεν πρέπει να περιορίζεται μόνο σε κατόχους διδακτορικού τίτλου αφού σε αυτήν την περίπτωση είναι πιθανό από κάποιο σημείο και μετά να μην είναι δυνατή η ανεύρεση των ειδικοτήτων αυτών, όταν μάλιστα υπάρχει και ο περιορισμός των δύο θητειών (τέσσερα συνολικά έτη). Κάτοχοι μεταπτυχιακών τίτλων σπουδών καθώς και εργαζόμενοι σε ερευνητικά κέντρα όπως το σημερινό ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε., με μακροχρόνια εμπειρία (τουλάχιστον πενταετή) δεν μπορεί να αποκλείονται εξαρχής από τον κατάλογο των επιλέξιμων προσώπων. Επιπλέον υπάρχουν ερωτηματικά ως προς την διαδικασία αξιολόγησης των επιλέξιμων τίτλων αφού είναι πολύ δύσκολο να βρεθεί τίτλος σπουδών ο οποίος να αντιστοιχεί πλήρως στα αναγραφόμενα στο σχέδιο νόμου. Η αναφορά στις θεματικές ενότητες των τίτλων σπουδών δεν θα πρέπει να είναι τόσο αποκλειστική. Επίσης θα πρέπει να προβλεφθεί η κατάρτιση πίνακα επιλέξιμων προσώπων ο οποίος θα επικαιροποιείται σε τακτά χρονικά διαστήματα και για την συμμετοχή στον οποίο θα υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια (προϋπηρεσία, τίτλοι σπουδών, εμπειρία πεδίου κ.α.) Τέλος σημειώνεται η απουσία εκπροσώπου του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. στην Επιστημονική Επιτροπή Γεωργικών Φαρμάκων όταν το Επιμελητήριο είναι Ν.Π.Δ.Δ., σύμβουλος του Υπουργείου, και σε αυτό συμμετέχουν επιστήμονες που ασχολούνται τόσο με την παραγωγή όσο και με την εμπορία και διακίνηση γεωργικών φαρμάκων. Το ΓΕΩΤ.Ε.Ε. πρέπει να ζητήσει την συμμετοχή στην επιτροπή αυτή ΆΡΘΡΟ 8 1. παρ. 3: Πρέπει να εξεταστεί με ιδιαίτερη προσοχή και ύστερα από γνωμοδότηση της Αρχής Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων κατά πόσο είναι δυνατή η πρόσβαση των οργάνων ελέγχου στον κάθε έλεγχο ρουτίνας, σε αρχεία φυσικών προσώπων ή επιχειρήσεων χωρίς την προηγούμενη συναίνεση τους ή την ύπαρξη σχετικής εισαγγελικής εντολής. Διαφορετικά υπάρχει σοβαρό ενδεχόμενο δικαστικών διενέξεων μεταξύ ελεγκτών και ελεγχομένων ΆΡΘΡΟ 9 1. παρ. 2-3: Πρέπει να διευκρινιστεί ποιος είναι ο λόγος που το ποσό διοικητικών κυρώσεων διαφοροποιείται στις περιπτώσεις που το φάρμακο πρόκειται να διακινηθεί στο εσωτερικό ή στο εξωτερικό. Μπορεί να υπάρξει ενιαία παράγραφος για τις παραβάσεις που περιγράφονται στο σχέδιο σε δύο διαφορετικές παραγράφους 2. παρ. 15: Τα κριτήρια τα οποία αναφέρονται στην παράγραφο αυτή θα πρέπει να βαθμολογηθούν ώστε να προκύψει ένα πρότυπο ενεργειών της διοίκησης που θα καταστήσει το ύψος των προστίμων κατά το δυνατόν ενιαίο και αντικειμενικό. Το τελικό ύψος του προστίμου πρέπει να συνδέεται με την συνολική βαθμολόγηση των κριτηρίων
3. παρ. 16: Πρέπει να προβλέπεται η διαβίβαση του φακέλου στην αρμόδια αρχή στον οποίο όμως φάκελο θα πρέπει απαραίτητα να υπάρχει εισήγηση της υπηρεσίας ελέγχου τόσο ως προς την επιβολή ποινών όσο και στον καταμερισμό αυτών κατά παράβαση 4. παρ. 19: Εφόσον στην διαδικασία ελέγχου συμμετέχουν και υπηρεσίες των Περιφερειών θα πρέπει να υπάρχει πρόνοια και για την κατάθεση μέρους των προστίμων στα ταμεία χρηματοδότησης των περιφερειών ΆΡΘΡΟ 13 1. παρ. 6: Ισχύουν τα όσα αναφέρθηκαν στην παρατήρηση (2) που αφορά στο άρθρο 9 του σχεδίου νόμου ΆΡΘΡΟ 17 1. παρ. 1: Πρέπει να διευκρινιστεί επαρκώς και ρητά αν στον όρο του «επαγγελματία χρήστη» σε συνδυασμό με την «επαγγελματική δραστηριότητα» περιλαμβάνονται και οι κάτοχοι γεωργικών εκμεταλλεύσεων (μη κατά κύριο επάγγελμα αγρότες) οι οποίοι με ίδια μέσα προχωρούν οι ίδιοι σε εφαρμογές γεωργικών φαρμάκων, κάτι το οποίο είναι αρκετά εκτεταμένο στα ελληνικά δεδομένα. Σε περίπτωση που αυτοί δεν κατατάσσονται στον όρο του επαγγελματία χρήστη (αφού στην προκειμένη περίπτωση δεν ασκούν επαγγελματική δραστηριότητα) θα πρέπει να υπάρξει ειδική μνεία για αυτούς, όσον αφορά στην εφαρμογή του υπό εξέταση σχεδίου νόμου ΆΡΘΡΟ 18 1. παρ. 1: Στην παράγραφο που αφορά στην κατάρτιση και αναθεώρηση των εθνικών σχεδίων δράσης και στις επιπτώσεις που λαμβάνονται υπόψη κατά την κατάρτισή τους θα πρέπει να συμπεριληφθεί και η επίδραση στην αποτελεσματική προστασία του φυτικού κεφαλαίου καθώς και στην ύπαρξη επαρκών εναλλακτικών μέσων φυτοπροστασίας ΑΡΘΡΟ 20 1. παρ. 1: Η φράση «επαρκές προσωπικό» θα πρέπει να αντικατασταθεί από την φράση «επαρκές γεωπονικό προσωπικό ή προσωπικό που κατέχει πτυχίο τεχνολογίας γεωπονίας φυτικής παραγωγής» ΆΡΘΡΟ 21 1. παρ. 2: στο τέλος της παραγράφου να προστεθεί η φράση «Οι τεχνικοί ασφαλείας του Ν. 1568/1985 που απασχολούνται στον γεωργικό τομέα υποχρεούνται να διαβιβάζουν στην ΣΕΑ στοιχεία τα οποία αφορούν τα αναφερόμενα προηγούμενα στην παράγραφο» ΆΡΘΡΟ 23 1. παρ. 2: Στο στοιχείο (δ) θα πρέπει να προβλεφθεί ρητά ποια είναι η αρμόδια αρχή
ΆΡΘΡΟ 25 1. παρ. 2: Στο στοιχείο (δ) να αντικατασταθεί η φράση «περιορισμό.. ή κατάργηση των εφαρμογών γεωργικών φαρμάκων..» με την φράση «περιορισμό στο μέγιστο δυνατό βαθμό και υποχρεωτική εφαρμογή ψεκασμών χαμηλής διασποράς στην επιφάνεια..» καθόσον η πλήρης απαγόρευση της καταπολέμησης ζιζανίων είναι ανέφικτη αλλά και επικίνδυνη για την ασφάλεια των μεταφορών ΆΡΘΡΟ 26 1. σημείο (β): Πρέπει να διευκρινιστεί αν υπάρχει ενιαία αντιμετώπιση σε περίπτωση που οι ειδικές περιοχές είναι ζωνοποιημένες. Στην τελευταία περίπτωση θα πρέπει να προβλέπεται ρητά αν οι ρυθμίσεις του άρθρου αυτού αφορούν το σύνολο των εκτάσεων ή μόνο τον πυρήνα αυτών 2. σημείο (γ): Πρέπει να διευκρινιστεί η έννοια του σημείου αυτού, η διατύπωση θεωρείται αόριστη ΆΡΘΡΟ 27 1. παρ. 5: Μετά την φράση «ή/και οργανώσεις που αντιπροσωπεύουν συγκεκριμένους επαγγελματίες χρήστες» να προστεθεί η φράση «μετά από έγκριση του Υπ.Α.Α.Τ.» ΆΡΘΡΟ 32 1. παρ. 2: Στην φράση «στην επιτροπή συμμετέχουν στελέχη του Υπ.Α.Α.Τ. και καταναλωτικών οργανώσεων» να συμπεριληφθεί και «του ΓΕΩΤ.Ε.Ε. ως επιστημονικό φορέα των γεωτεχνικών» ΆΡΘΡΟ 35 1. παρ. 1: Η διατύπωση «υπεύθυνο επιστήμονα» να αντικατασταθεί από «υπεύθυνο γεωπόνο ή τεχνολόγο γεωπονίας φυτικής παραγωγής» ΆΡΘΡΟ 36 1. παρ. 4: η προθεσμία των (15) ημερών να αντικατασταθεί από προθεσμία (3) ημερών ώστε να μην υπάρχουν περιπτώσεις κατά παράβαση χρήσης φυτοφαρμάκου με τις μετέπειτα επιπλοκές που μπορεί να έχει αυτό 2. παρ. 5: Θα πρέπει να διευκρινιστεί ρητά ποιος είναι υπεύθυνος για την ορθότητα των στοιχείων που καταχωρούνται στο ειδικό έντυπο πώλησης (ποιος δηλαδή είναι υπεύθυνος για την ακρίβεια των στοιχείων). Στο έντυπο πώλησης μπορεί να προστεθεί στοιχείο (ι) με τίτλο «πρόσθετες οδηγίες» στο οποίο ο γεωπόνος θα μπορεί να προσθέτει ενυπόγραφα όποιες συμπληρωματικές πληροφορίες θεωρεί απαραίτητες σχετικά με την ορθή εφαρμογή του γεωργικού φαρμάκου. Επίσης θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι η συμμόρφωση με την παράγραφο αυτή προϋποθέτει πλήρη μηχανοργάνωση των σημείων πώλησης γεωργικών φαρμάκων αλλά και απασχόληση για την
συμπλήρωση των στοιχείων, εν τέλει δηλαδή οικονομική επιβάρυνση για τους διανομείς. Ως εκ τούτου θα πρέπει να προβλεφθεί νομοθετικά περίοδος προσαρμογής για τα υφιστάμενα σημεία πώλησης ώστε να μπορέσουν να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα η ενημέρωση της ηλεκτρονικής βάσης μπορεί να γίνεται μέσω συστήματος το οποίο θα είναι εγκατεστημένο σε δημόσια υπηρεσία π.χ. Διεύθυνση Αγροτικής Ανάπτυξης. 3. Χαρακτηριστικό είναι πως σε όλο το σχέδιο νόμου δεν δίνεται σε κανένα σημείο επίσημος ρόλος στον «σύμβουλο», όπως αυτός αναφέρεται στο άρθρο 17. Ο ρόλος αυτός με βάση και την Ευρωπαϊκή νομοθεσία (καν. 1107/2009 και οδηγία 2009/128) η οποία επιχειρείται να ενσωματωθεί, είναι σημαντικός αφού ο σύμβουλος καλείται να δώσει κατευθύνσεις στον τομέα της ολοκληρωμένης φυτοπροστασίας των καλλιεργειών και όχι μόνο στην ορθολογική χρήση των φυτοφαρμάκων (άρθρο 3, παρ. 8 του καν. 1107/2009 όπου περιγράφεται ο όρος των «μη χημικών μεθόδων», άρθρο 7, παρ. 1 της οδηγίας 2009/128). Ως εκ τούτου θα πρέπει να προβλεφθεί ο ρόλος του συμβούλου, άσχετα με το πρόσωπο που θα μπορεί να έχει την ιδιότητα αυτή, ο οποίος θα πρέπει να εκδίδει έγγραφη οδηγία φυτοπροστασίας η οποία θα συμπεριλαμβάνεται στα στοιχεία του ειδικού εντύπου πώλησης (ξεχωριστή παράγραφος). Στο σημείο αυτό πρέπει να αναφερθεί πως σε περίπτωση που η αγορά φυτοφαρμάκου γίνεται με την προσκόμιση έγγραφης συμβουλής από τον «σύμβουλο» του άρθρου 17 τότε την ευθύνη της προμήθειας του γεωργικού φαρμάκου έχει αποκλειστικά αυτός και όχι ο «διανομέας». Επίσης σημειώνεται και πάλι πως θα πρέπει να υπάρξει σαφής διαχωρισμός του επαγγελματία χρήστη και του ερασιτέχνη. 4. παρ. 6: Από το περιεχόμενο της παραγράφου αυτής προκύπτει ότι για να ικανοποιηθούν τα κριτήρια που προβλέπονται πρέπει να υπάρχει άριστη γνώση τόσο του φυτοφαρμάκου όσο και της καλλιέργειας στην οποία πρόκειται αυτό να εφαρμοστεί. Ως εκ τούτου γίνεται σαφές πως ο «υπεύθυνος επιστήμονας» της παρ. 1 του άρθρου 35 δεν μπορεί να είναι άλλος από γεωπόνο ή έστω τεχνολόγο γεωπονίας φυτικής παραγωγής (οι υπόλοιπες ειδικότητες αποφοίτων Τ.Ε.Ι. έχουν διαφορετικό προσανατολισμό και δεν δύνανται με βάση τα Φ.Ε.Κ. των επαγγελματικών τους δικαιωμάτων να ασκούν φυτοπροστασία στο σύνολο των καλλιεργειών π.χ. τεχνολόγοι γεωπονίας θερμοκηπιακών καλλιεργειών) ΆΡΘΡΟ 45 1. παρ. 3: Εφόσον στον όρο του επαγγελματία χρήστη υπάρχει μια αλυσίδα ατόμων (χειριστές, τεχνικοί, εργοδότες) θα πρέπει να οριστεί ρητά ποιος είναι ο τελικός υπεύθυνος για την εφαρμογή της παραγράφου αυτής. Πρόταση του Παραρτήματος είναι ο τελικός υπεύθυνος να είναι ο κάτοχος της γεωργικής εκμετάλλευσης 2. παρ. 13: Ισχύει ό,τι και στην παρατήρηση (3) επί του άρθρου 9 του σχεδίου νόμου
ΆΡΘΡΟ 50 1. Στις εξουσιοδοτικές διατάξεις δεν μπορεί να περιλαμβάνονται εξουσιοδοτήσεις που μεταβάλλουν σημαντικά τον νόμο όπως αυτές που προβλέπονται στα στοιχεία (β), (ε) της παραγράφου 1 ή στα στοιχεία (α), (β) ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Β Στο περιεχόμενο της κατάρτισης θα πρέπει να συμπεριληφθεί και η νομοθεσία για τους τεχνικούς ασφαλείας που προβλέπονται από την νομοθεσία και των οποίων η απασχόληση είναι υποχρεωτική και στον τομέα της γεωργίας ΛΟΙΠΕΣ ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ Στα όσα αναφέρθηκαν στο σχέδιο νόμου δεν υπάρχει πρόβλεψη για το τι θα γίνει με τις καλλιέργειες μικρής κλίμακας για τις οποίες δεν υπάρχουν εγκρίσεις γεωργικών φαρμάκων. Στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να βρεθεί μηχανισμός σύντομης αδειοδότησης σκευασμάτων (π.χ. μέσω ΕΘ.Ι.ΑΓ.Ε.) ή να γίνονται αυτόματα δεκτές εγκρίσεις που υπάρχουν σε άλλες χώρες για τις καλλιέργειες μικρής κλίμακας. Αν επιθυμούμε την ορθολογική χρήση των φυτοφαρμάκων σε όλο το φάσμα της γεωργίας δεν θα πρέπει να αφήσουμε νομοθετικά ακάλυπτες καλλιέργειες όπως κηπευτικά (π.χ. σέλινο, βλήτο) ή δενδρώδεις καλλιέργειες σημαντικής τοπικής σημασίας όπως συκιά, ροδιά κ.α. για τις οποίες δεν υπάρχουν εγκρίσεις φυτοφαρμάκων ούτε υπάρχει ενδιαφέρον από τις ιδιωτικές εταιρείες για επέκταση του φάσματος χρήσης και σε αυτές. Για την Διοικούσα Επιτροπή Ο Πρόεδρος Σωτήριος Λαμπρόπουλος Γεωπόνος